tài liệu BỆNH hô hấp

BỆNH HÔ HẤP
GV: BS PHẠM THÀNH LUÂN



Khí
quản

Phế
quản gốc

Cơ hoành

Phế quản
thùy



Phổi – Phân thùy phổi
•
•
•
•

Phổi phải có 3 thùy
Phổi trái có 2 thùy
Cả 2 phổi đều có 10 phân thùy
Rốn phổi: ĐM phổi, TM phổi, phế quản gốc


Các bộ phận tham gia hô hấp

• Phổi
• Lồng ngực
• Cơ hô hấp: cơ liên sườn, cơ ức đòn
chũm, cơ hoành, cơ ngực
• Màng phổi


Chu kỳ hô hấp
• Hít vào: các cơ hô hấp co (cơ hoành hạ xuống,
lồng ngực nâng lên)  lồng ngực tăng thể tích
 phổi dãn ra  không khí đi từ ngoài đi vào
phổi
• Thở ra: không khí từ phổi  ngoài (phổi xẹp, cơ
hoành nâng lên, lồng ngực giảm thể tích)
• Ngừng 1 khoảng ngắn  chu kỳ kế tiếp



Sự trao đổi khí ở phế nang
• KK trong lòng phế nang (phân áp O2 cao
hơn trong máu mao mạch) phế bào I 
màng đáy phế nang  màng đáy mao
mạch  tế bào nội mô  mao mạch (gắn
với HC)
• CO2 di chuyển ngược lại



Bệnh lý hô hấp
•

•
•
•
•
•
•

Viêm đường hô hấp trên
Viêm phế quản
Viêm phổi
Lao phổi
Hen phế quản
COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease)
Ung thư


HEN PHẾ QUẢN
• Khái niệm: Hen phế quản là tình trạng viêm
mạn tính ở đường thở, có sự tham gia của
nhiều loại tế bào viêm và các thành phần
của tế bào ở những cơ địa nhạy cảm
– Phản ứng co thắt, phù nề, tiết nhầy của phế
quản do nhiều kích thích khác nhau
– Biểu hiện đặc trưng: khó thở thì thở ra

• Nguyên nhân: dị ứng, nhiễm trùng


• Triệu chứng:
– Tiền triệu: hắt hơi, sổ mũi, ho, ngứa mắt…

– Cơn khó thở đặc trưng (chậm rít, khó thở ra) + khò
khè, giảm sau khi ho và khạc đàm
– Cơn có thể tự hết hoặc sau dùng thuốc, ngoài cơn
bình thường.

• CLS: X quang trong cơn phổi giãn.
• Điều trị: cắt cơn
– Thông đường thở (thuốc giãn phế quản, hút đàm
nhớt)
– Thở oxy

• Điều trị lâu dài: giải mẫm cảm đặc hiệu với dị
ứng




VIÊM PHẾ QUẢN
• Yếu tố nguy cơ:
– Hút thuốc lá
– Ô nhiễm môi trường
– Nhiễm trùng hô hấp
– Cơ địa


• Triệu chứng
– Tiền sử hút thuốc/ tiếp xúc với khói bụi ô nhiễm

• Ho khạc đàm + khó thở
– Khám thấy phổi ứ khí, tăng áp lực động mạch

phổi, ran ẩm, nổ.
– Sốt

• Cận lâm sàng (CLS)
– Xquang: rốn phổi đậm, rườm rà.
– Bạch cầu tăng.
Điều trị:
Kháng sinh, long đờm.






VIÊM PHỔI MẮC PHẢI Ở CỘNG ĐỒNG
• Khái niệm:
– Nhiễm khuẩn xảy ra ngoài bệnh viện
– Viêm phổi thùy hoặc viêm phổi không điển hình

• Nguyên nhân: vi khuẩn, nấm, virus
• Triệu chứng:
– Sốt cao > 39 độ C
– Đau ngực vùng tổn thương
– Ho khan  đàm đặc màu vàng hoặc xanh, màu gỉ
sắt
– Triệu chứng không rầm rộ ở người già yếu, suy
giảm miễn dịch, người nghiện rượu.


•

•
•
•
•

Cận lâm sàng:
X quang :đám mờ
NX máu: bạch cầu tăng cao
Cấy đàm tìm nguyên nhân
Biến chứng:
– Tràn khí, tràn dịch màng phổi
– Suy hô hấp, shock nhiễm trùng
– Xẹp phổi
– Áp xe phổi, viêm phổi mạn
– Viêm màng ngoài tim
–…

• Điều trị: kháng sinh tiêm + hỗ trợ



VIÊM PHỔI DO PHẾ CẦU