BÀI GIẢNG SINH LÝ HỌC NGƯỜI VÀ ĐỘNG VẬT

CHUYÊN ĐỀ
BỒI DƯỠNG THỰC HÀNH
CHO GIÁO VIÊN THPT CHUYÊN
PHẦN: SINH LÝ HỌC NGƯỜI VÀ ĐỘNG VẬT
Năm học 2013 - 2014

Nguyễn Phúc Hưng


NỘI DUNG THỰC HÀNH
1. Khuếch tán khí CO2 qua màng phổi
2. Phân tích cung phản xạ
3. Quan sát sự sinh trưởng và phát triển
cơ thể ở một số động vật


Nội dung 1:
Khuếch tán khí CO2 qua màng phổi
1. Mục đích, yêu cầu
2. Nguyên liệu và dụng cụ thí nghiệm
3. Các bước tiến hành
4. Phân tích kết quả
5. Câu hỏi mở rộng


1. Mục đích, yêu cầu


2. Nguyên liệu và dụng cụ thí nghiệm

Hệ thống bình điều chế khí CO2


3. Các bước tiến hành thí nghiệm
Bước 1: Chuẩn bị hệ thống điều chế khí CO2


Bước 2: Làm chế phẩm phổi
Chọc tủy ếch
Mổ lộ phổi ếch
Mở hàm ếch tìm sụn hạt cau.
Dùng ống thông phổi để thổi
phồng phổi
Dùng chỉ thắt chặt 2 khí quản
Tách chế phẩm phổi ra ngoài

Sụn
hạt
cau


Bước 3: Khuyếch tán khí CO2 qua màng phổi


- Treo chế phẩm phổi vào bình 1.
- Đổ HCl vào bình 3.
- Quan sát thể tích và màu sắc
phổi.

HCl 30%

CO2
CO2
CaCO3


4. Phân tích kết quả
Thời điểm
Khi CO2 được
đưa vào bình 1
Khi lấy phổi ra
khỏi bình 1 và đợi
khoảng 5 phút

Màu sắc và thể
tích phổi

Giải thích

 

 


5. Câu hỏi mở rộng
Câu 1: Áp suất âm ở khoang màng phổi có vai
trò gì trong hô hấp?
Câu 2: Nếu thắt động mạch da ếch thì nhịp hô
hấp của ếch thay đổi thế nào?
Câu 3: Tại sao trẻ em khi chào đời lại khóc?

Nội dung 2:
Phân tích cung phản xạ
1. Mục đích, yêu cầu
2. Nguyên liệu và dụng cụ thí nghiệm
3. Các bước tiến hành
4. Phân tích kết quả
5. Câu hỏi mở rộng


1. Mục đích, yêu cầu


2. Nguyên liệu và dụng cụ thí nghiệm


3. Các bước tiến hành
Bước 1: Chuẩn bị ếch tủy
- Bắt ếch, cắt hàm
trên
- Treo ếch lên giá
- Đợi khoảng 5 phút
cho ếch hết choáng



Bước 2: Kiểm tra phản xạ co chân khi
cung phản xạ còn nguyên vẹn
- Đặt miếng giấy

thấm H2SO4 1% lên
da chân ếch.
- Xác định thời gian
từ lúc kích thích đến
khi có phản xạ (t0).
- Tiến hành 3 lần và
lấy giá trị trung bình.


Bước 3: Chứng minh vai trò của khâu ngoại biên
- Cắt da chân ếch
với diện tích lớn
hơn diện tích mảnh
giấy thấm
- Làm tương tự
bước 2, nhưng đặt
giấy thấm lên vùng
da bị cắt.
- Xác định thời gian
t1. Nếu t1 gấp đôi t0
thì dừng lại.


Bước 4: Chứng minh vai trò của khâu dẫn truyền
- Cắt da sau đùi
ếch còn nguyên
vẹn, phá màng liên
cơ, tìm và cắt dây
thần kinh ngồi.
- Làm tương tự

bước 2.
- Xác định thời gian
t2. Nếu t2 gấp đôi t0
thì dừng lại.


Bước 5: Chứng minh vai trò của khâu trung
ương thần kinh
- Dùng kim chọc tủy
phá tủy ếch
- Làm tương tự
bước 2.
- Xác định thời gian
t3 . Nếu t3 gấp đôi t0
thì dừng lại.


4. Phân tích kết quả
 Kết quả

 Kết luận

 Giải thích

t0 =
t1 =
t2 =
t3 =

 

 


5. Câu hỏi mở rộng
Câu 1: Sự dẫn truyền xung thần kinh trong một
cung phản xạ có gì khác biệt so với sự dẫn truyền
xung thần kinh trong một sợi trục?
Câu 2: Tại sao cung phản xạ càng được cấu tạo từ
nhiều neuron thì thời gian phản xạ càng kéo dài?
Câu 3: Tại sao người bị bệnh Packinson lại luôn
rung lắc chân tay?
Câu 4: Tại sao sử dụng ma túy lại gây nghiện? Có
thể cai nghiện được không và bằng cách nào?


Nội dung 3:
Quan sát sự sinh trưởng và phát triển cơ thể
ở một số động vật
1. Mục đích, yêu cầu
2. Nguyên liệu và dụng cụ thí nghiệm
3. Các bước tiến hành
4. Phân tích kết quả
5. Câu hỏi mở rộng


1. Mục đích, yêu cầu