de thi hsg mon dia ly lop 10 truong thpt nguyen van cu nam 2014 2015

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

SỞ GD &ĐT BẮC NINH
TRƯỜNG THPT NGUYỄN VĂN CỪ
ĐỀ THI CHÍNH THỨC

KỲ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG
NĂM HỌC 2014 -2015
Môn thi: Địa lí - Khối: 10
Thời gian: 120 phút (không kể thời gian giao đề)
Ngày thi: 30/ 1/2015.

Câu I (6,0 điểm)
1. Trình bày các nhân tố ảnh hưởng đến chế độ nước sông. Tại sao thủy chế sông Cửu
Long khá điều hòa?
2. Dựa vào kiến thức đã học, hãy hoàn thành bảng sau:
Mùa
Theo dương lịch ở Bán Cầu Bắc
Theo âm – dương lịch ở Bán Cầu Bắc
4 hoặc 5-2 (lập xuân) đến 5 hoặc 6 – 5
Xuân
(lập hạ)
Hạ
Thu
Đông
Câu II (4,0 điểm).
1. So sánh quy luật địa ô và quy luật đai cao.
2. Tại sao tính địa đới của sự phân bố lượng mưa trên Trái Đất bị phá vỡ?
Câu III (4,0 điểm):
1. Phân tích mối quan hệ giữa công nghiệp hóa với đô thị hóa.
2. So sánh sự khác biệt về đặc điểm sản xuất công nghiệp so với sản xuất nông nghiệp

Câu IV (6 điểm) Cho bảng số liệu sau:
Sản xuất lương thực thế giới thời kì 1990 -2008 (đơn vị: triệu tấn)
Năm
1990
2008
Lúa mì
592.4
689.9
Lúa gạo
511.0
685.0
Ngô
480.7
822.7
Cây LT khác
365.9
312.7
Tổng số
1950.0
2510.3
1. Vẽ biểu đồ thể hiện quy mô, cơ cấu lương thực của thế giới năm 1990 - 2008
2. Nhận xét tình hình sản xuất lương thực thế giới thời kì 1990 - 2008
------Hết -------Thí sinh được sử dụng Atlat Địa lí Việt Nam (Nhà xuất bản Giáo dục); không được sử
dụng các tài liệu khác.Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
Họ và tên : …………………………………………..số báo danh: ……………………………..


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

ĐÁP ÁN ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG NĂM 2014 – 2015

Câu

Nội dung

Điểm

Các nhân tố ảnh hưởng đến chế độ nước sông:

4.5

* Chế độ mưa, băng tuyết và nước ngầm:
- Ở vùng khí hậu nóng hoặc những nơi địa hình thấp của khí hậu ôn

0.5

đới, nguồn tiếp nước chủ yếu là mưa nên chế độ nước sông phụ
thuộc vào chế độ mưa ở nơi đó.
- Ở miền ôn đới lạnh và miền núi cao, nước sông chủ yếu do băng

0,5

tuyết tan cung cấp.
- Ở những nơi đất đá thấm nước nhiều, nước ngầm có vai trò đáng

0,5

kể trong việc điều hòa chế độ nước của sông
* Địa thế, thực vật và hồ đầm:
1

- Địa thế: Ở miền núi, nước sông chảy nhanh hơn đồng bằng. Vì

0,5

thế, mưa to trong thời gian ngắn, lũ lên rất nhanh.

I
(6,0đ)

- Thực vật: điều hòa dòng chảy cho sông ngòi, giảm lũ lụt.

0,5

- Hồ, đầm: Hồ, đầm nối với sông có tác dụng điều hòa chế độ nước

0,5

sông.
Thủy chế sông Cửu Long khá điều hòa vì:

0.75

- Do đặc điểm của lưu vực và trắc diện (dòng sông dài, có dạng
lông chim, lưu vực lớn, độ dốc bình quân nhỏ).

0,5

- Do tác động điều tiết của hồ Tônlêxap (Campuchia)
(Nếu thí sinh làm bài theo cách riêng nhưng đáp ứng yêu cầu trong
hướng dẫn chấm thì vẫn cho đủ điểm)

Dựa vào kiến thức đã học, hoàn thành bảng sau:
2

Mùa
Xuân

Theo dương lịch ở

Theo âm – dương lịch

Bán Cầu Bắc

ở Bán Cầu Bắc

21-3 (xuân phân)

4 hoặc 5-2 (lập xuân) đến 5

đến 22- 6 (hạ chí)

hoặc 6 – 5 (lập hạ)

1,75


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Hạ

Thu

Đông

22 - 6 (hạ chí) đến

5 hoặc 6 - 5 (lập hạ) đến 7 hoặc

23 – 9 (thu phân)

8 -8 (lập thu

23 - 9 (thu phân)

7 hoặc 8 -8 (lập thu) đến 7

đến 22 – 12 (đông

hoặc 8 -11 (lập đông)

chí)
22 -12 (đông chí)

7 hoặc 8 -11 (lập đông) đến

đến 21 - 3 năm sau

4 hoặc 5-2 năm sau (lập xuân)

(xuân phân)

So sánh giữa quy luật địa ô và quy luật đai cao
* Giống nhau:

1.0

- Là quy luật phân bố không phụ thuộc vào tính chất phân bố theo
địa đới của các thành phần địa lí và cảnh quan.
- Do nguồn năng lượng bên trong TĐ tạo ra sự phân chia bề mặt
TĐ thành lục địa, đại dương và địa hình núi (độ cao và hướng núi)
* Khác nhau:

1.5
Quy luật địa ô

Câu II
(4.0đ)

Khái niệm
1.

Quy luật đai cao

là sự thay đổi có là sự thay đổi có
quy luật của các quy luật của các
thành phần tự nhiên thành phần tự nhiên
và cảnh quan theo theo độ cao địa
kinh độ

Nguyên nhân

hình

Do sự phân bố đất Do sự giảm nhanh
liền, đại dương làm nhiệt độ theo độ
cho khí hậu ở lục địa cao cùng với sự
phân hóa từ đông thay đổi về độ ẩm
sang tây; các dãy núi và lượng mưa ở
chạy

theo

hướng miền núi.


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

kinh tuyến.
Biểu hiện

Sự thay đổi các Sự phân bố các
kiểu thảm thực vật vành đai đất và
theo kinh độ.

thực vật theo độ
cao

Tính địa đới của sự phân bố lượng mưa trên Trái Đất bị phá vỡ

1.5

vì :
- Ảnh hưởng của các dòng biển (dòng biển nóng đi qua có mưa,
2

ngược lại dòng biển lạnh đi qua mưa ít).
- Ảnh hưởng của địa hình (độ cao, hướng sườn) và tính chất mặt
đệm (sự phân bố mặt đệm là lục địa hay đại dương).
- Gió và khí áp: gió Tây ôn đới mưa nhiều, gió Mậu dịch mưa ít,
các dãi cao áp mưa ít, áp thấp mưa nhiều

1

Phân tích mối quan hệ giữa công nghiệp hóa với đô thị hóa.

1.5

- Công nghiệp hóa phát triển góp phần làm tăng nhanh số lượng dân cư

0.75

thành thị, thúc đẩy quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh hơn (Phân tích)
- Đô thị hóa phát triển dẫn đến cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật phát

0.75

triển, thu hút lao động từ các vùng nông thôn tới, góp phần bổ sung lao
động cho các khu công nghiệp, các trung tâm công nghiệp, là cơ sở để
III

đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa.

6 điểm

So sánh sự khác nhau giữa đặc điểm sản xuất công nghiệp với
2

2.5

nông nghiệp
Nông nghiệp

Công nghiệp

- Tư liệu sx chủ yếu là đất - Tư liệu sản xuất là Máy móc
đai

- Đối tượng lao động là môi trường

- Đối tượng lao động là cây tự nhiên
trồng vật nuôi

- Sản xuất công nghiệp gồm 2 gđ, 2


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

- SX nông nghiệp tuân theo gđ có thể tiến hành đồng thời và có
quy luật sinh học, quy luật thể cách xa nhau về thời gian
của tự nhiên

- SX cn có tính tập trung cao độ:

- SX nông nghiệp theo tính Trên một diện tích nhất định có thể
mùa vụ và phụ thuộc vào tự XD nhiều xí nghiệp công nghiệp
nhiên : quỹ đất thời gian thu hút nhiều lao động ,tạo ra mốt
sinh trưởng và phát triển lương sp lớn.
của cây trồng còn tương đối - SX công nghiệp bao gồm nhiều
dài, không giống nhau .

ngành phức tạp ,được phân công tỉ

- Trong nền kinh tế hiện đại mỉ và có sự phối hợp chặt chẽ đẻ
nông nghiệp trở thành sx tạo ra sản phẩm cuối cùng .Hình
hàng hóa : biểu hiện ở việc thức chuyên môn hóa và hợp tác
hình thành và phát triển các hóa ,liên hợp hóa có vai trò đặc
vùng chuyên môn hóa nông biệt trong sx công nghiệp .
nghiệp ,gắn liền với công
nghiệp chế biến nông sản
làm tăng giá trị của sản
phẩm .
Vẽ biểu đồ tròn là thích hợp nhất
Xử lí số liệu
* Tính cơ cấu:

1.0

Cơ cấu sản xuất lương thực thế giới thời kì 1990 -2008
IV

(đơn vị: %)

1
Năm

1990

2008

Lúa mì

30.4

27.5

Lúa gạo

26.2

27.3

Ngô

24.6

32.8


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Cây LT khác

18.8

12.4

Tổng số

100

100

0.5

* Tính bán kính
Giả sử bán kính năm 1990 là R 1990 = (1 đvbk)
Thì R 2008 = 1.13 (đvbk)
* Vẽ biểu đồ: đúng, chính xác, ghi chú đầy đủ

3.0

Nhận xét:

1.5

- Sản lượng các cây lương thực trên thế giới đều tăng (dc)

0.5

Trong đó cây ngô tăng nhanh nhất (dc)
- Trong cơ cấu cây lương thực: Năm 1990 cây lúa mì chiếm tỉ trọng

cao nhất (30.4%), đến năm 2008 giảm còn 27.5% (giảm 3,1%)
2. - Tiếp đến tỉ trọng cây lúa gạo năm 1990 (26.2 %), đến năm 2008
tăng lên 27.3% (tăng 1.1 %)
- Năm 1990 cây ngô chiếm 24.6 %, chiếm tỉ trọng thấp nhất trong
ba cây lương thực, thì đến năm 2007 tăng lên 32.8 %, (tăng 8,2 %)
và chiếm tỉ trong cao nhất.
Còn các cây lương thực khác có tỉ trọng giảm (dc)

1.0