lai lịch và ngoại hình của người lái đò sông đà trong tác phẩm người lái đò sông đà

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (68.41 KB, 9 trang )

Hình tượng người lái đò sông Đà Lai lịch và ngoại hình
Cuộc sống của Người lái đò Sông Đà quả là một cuộc chiến đấu hằng ngày với
thiên nhiên, một thứ thiên nhiên Tây Bắc có nhiều lúc trông nó thành ra diện mạo
và tâm địa một thứ kẻ thù số một”. Nhìn cái thiên nhiên ấy, có những lúc thấy nó
không “thơ đời Đường” nhà hạ, mà thấy nbó chính là một cuộc đấu tránh với
thiên nhiên để giành sự sống từ tay nó về mình. Tôi xin ghi ở đoạn này cái hình
ảnh chiến đấu gian lao của người lái đò trên chiến trường sông Đà, trên một
quãng thủy chiến ở mặt trận sông Đà
Nhà văn là người dẫn đường tới xứ sở của cái đẹp” (Pau-tốp-xki). Bước vào thê
giới nghệ thuật của Nguyễn Tuân là bước vào thê giới của cái đẹp với phong cảnh
tuyệt vời hoặc hùng vĩ đên hung bạo hoặc trữ tình đên diễn lệ, với những con
người độc đáo vừa mang cốt cách tài hoa, tài tử của người nghệ sĩ, vừa mang khi
chất của người anh hùng. Trong thê giới nhân vật độc đáo của Nguyễn Tuân nổi bật
lên hình tượng lái đò sông Đà trong tác phẩm cùng tên – một trang anh hùng tri
dũng song toàn, người nghệ sĩ tài hoa trong nghệ thuật vượt thác.
Mở đầu thiên tùy bút, Nguyễn Tuân trang trọng gọi người lái đò là bạn. Với
cách gọi ấy, nhà văn đã kêt nạp người lái đò vào nhân vật tài tử mà ông suốt đời
say mê khám phá. Nguyễn Tuân đã giới thiệu bản sở yêu li lịch chich ngang chi
thiêu một cái tên riêng: quê ở Lai Châu, sinh ra ở ngã ba sông, tuổi gần bảy mươi,
làm nghề đò dọc hơn 10năm liền, xuôi ngược trên sông Đà cả trăm lần. Thiếu một
cái tên riêng phải chăng tác giả muốn nâng hình tượng người lái đò sông Đà
trở thành con người lao động thời đại mới. Ngoại hình của người lái đó được
Nguyễn Tuân tạc khắc khá ấn tượng. Đó là một bức chân dung đậm dấu vêt
nghề nghiệp bật lên khỏe khoắn, tráng kiện: thân hình cao to, gọn, quánh như chất

sừng, chất mun. Cái đầu quắc thước, tay lêu nghêu như cái sào, giọng nói ào ào
như tiêng nước trước mặt ghềnh (…)
Hình tượng người lái đò sông Đà – Người anh hùng trong công cuộc chinh
phục ghềnh thác
Là người lao động bình thường, bước vào trang văn Nguyễn Tuân, người lái

đò hiện lên với tư thế của một người anh hùng trí dũng song toàn, một nghệ si
tài hoa trong công cuộc vượt ghềnh thác. Vẻ đẹp tri dũng tài hoa của người lái
đó nổi bật lên trong cuộc chiên đấu ác liệt với sông Đà – con quái vật khổng lồ của
Tây Bắc. Từ xa, sông Đà đã uy hiêp ông lái đò bằng giọng điệu dữ dằn, man rợ của
mình. Khi thì oán trách, khi như van xin, khi như khiêu khich, giọng gằn mà chê
nhạo rồi lại giống lên như tiêng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữa rừng
vầu, rừng tre nứa, đang phá tuông rừng lửa, rừng lửa cùng với đàn trâu da cháy
bùng bùng. Hêt uy hiêp bằng thác dữ, sông Đà lại giàn bày trận địa đá. Chúng
tung ra lực lượng hùng hậu, đủ tướng giữ quân tợn. Chúng bi mật mai phục hòng
bẫy con thuyền. Chúng giàn ra ba vòng vây cực kì hiểm ác. Mỗi vòng vây, chúng
mở rất nhiều cửa tử, chi có một cửa sinh duy nhất. Cửa sinh lại bố tri lắt léo: lúc
trái, lúc phải, lúc giữa. Vòng đầu, nó làm ra vẻ sơ hở để dụ con thuyền đối phương
vào, sau đó mới huy động lực lượng đánh tổng lực. Âm mưu của chúng là phải tiêu
diệu tất cả thuyền trường thủy thủ ngay ở chân thác. Trước thủy quái sông Đà đủ
tương dữ quân tợn vô cùng nham hiểm xảo quyệt, tàn đọc, người lái đó sông Đà
chicó một con thuyền du kich với sáu bơi chèo. Tương quan lực lượng vô cùng
chênh lệch, người lái đò rơi vào tình thê ngặt nghèo, ngàn cân treo sợi tóc. Không
hề nao núng, lo lắng, sợ hãi, mà bình tĩnh, tự tin, người lái đò quyêt một phen sống
chêt với quái vật sông Đà và lần lượt phá tan trận địa hiểm ác của nó.

Ở vòng vây thứ nhất, nó tập trung lực lượng ăn chêt cái thuyền. Nó dàn ra bốn
cửa tử, một cửa sinh. Bọn giặc đá như bầy yêu tinh ngỗ ngược, xấc láo. Chúng hêt
dụ dỗ cái thuyền có giỏi thì tiên vào. Hợp đồng tác chiên với giặc đá còn có thác
nước hò reo, cổ vũ, khich động với những âm thanh long trời lở đất hòng uy hiêp
người lái đó. Ở thê chủ động, giặc đá và sóng thác sông Đà như thể quân liều mạng
đồng loạt xông lên, hăng máu như những đấu sĩ chưa bao giờ bại trận. Chúng đánh
dồn dập, tới tấp, đánh đòn tia, đòn âm. Chúng đanh sát nách mà đá trái, thúc gối
vào bụng, vào hông thuyền. Chúng túm thắt lưng ông đò đòi lật ngửa thuyền, có
lúc đội cả thuyền lên rồi đánh đên cả miêng đòn hiểm độc nhất quyêt tiêu diệt

người lái đó. Trước sông Đà hiểm ác, chủ động tấn công như thế, ông đò quyêt
không lúc bước, quyêt xung ngang vào trận địa. Dù bị quái vật đánh trọng thương,
mặt méo bệch đi, mắt nổ đom đóm nhưng ông lái đò vẫn cố nén cơn đau, bình tĩnh
chi huy bạn đò đưa thuyền trúng vào tim cửa sinh. Ngay từ hiệp đấu đầu tiên, trong
tình thê đầy nguy kịch, ông Đò tỏ rõ bản lĩnh của một người thuyền trường tài ba,
của một người chi huye mư tri quả cảm
Thất bại ở hiệp một, quát vật sông Đà tức tối, lồng lộn điên cuồng, dòng thác
hùm beo đang tê mạnh trên sông đá. Thâm độc, xảo quyệt, khôn lường, ở vòng vây
thứ hai, nó tăng thêm nhiều cửa tử, cửa sinh bất ngờ bố tri ngược với vòng một. Nó
lại giao cho thằng tướng đá hung hãn đứng trấn ở cửa sinh. Dày dặn kinh nghiệm,
xuôi ngược trên sông Đà cảm trăn lần rồi, ông đò nắm chắc binh pháp của thần
sông, thần đá. Ông đã thuộc quy luật phục kich của lũ đá nơi ải nước hiểm trở này.
Thê nên, dù tung ra mưu ma trước quỷ, nhưng quái vật sông Đà không thể bẫy
được con thuyền. Quyêt đoán, táo bạo, mưu trú, không một phút nghi tay, ông đò
chi huy cá bạn đò phá luôn vòng vây thứ hai. Rất hùng dũng, oai phong, ông đò
nắm chặt lấy cái bờm sóng, ghì cương lái, phóng nhanh vào cửa sinh. Cưỡi lên thác
sông Đà phải cưỡi đên cùng như là cưỡi hổ. Hung hãn, ngoan cố, bọn thủy quân

liền xô ra, cố lôi con thuyền vào tập đoàn của tử. Những đã hoàn toàn giành thê
chủ động, chi với cán chèo trong tay ông đã đánh cho bọn chúng tan tác tơi bời.
Ngòi bút Nguyễn Tuân biên hóa, khôn lường, hinh ảnh người lái đò hiện lên thật
dũng mãnh, lẫm liệt, oai phong, nhiều màu vẻ. Khi thì như một dũng tướng tài bà
đột hữu xung giữa bầy yêu tinh hung hãn. Lúc lại như kị sĩ kiêu hùng, thuần phục
con ngựa bất ham. Khi lại hóa một trang anh hùng dũng mãnh cưỡi trên lưng con
sư tử khổng lồ. Thật tài hoa biêt mấy.

Người lái đò sông Đà _ Nguyễn Tuân
Dù đã thất bại thảm hại ở hai hiệp đấu liên tiếp nhưng quái vật sông Đà vẫn
vô cùng ngoan cố và tỏ ra nguy hiểm. Ở vòng vây thứ ba, nó bố tri it của tử hơn

nhưng bất ngờ gài cửa sinh ở giữa. Bên trái, bên phải đều là luồng chêt, tạo nên thê
gọng kìm hòng ăn chêt con thuyền. Thừa thằng xông lên, ông đò cho thuyền
phóng thằng vào cửa sinh. Trước quyêt định táo bạo của ông đó, sông Đà không
ikịp trở tay bất động, nhìn con thuyền lao vun vút cửa ra ngoài, cửa trong, lại cửa
trong cùng. Thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên,
vừa lái, vừa lượn được. Chi trong chớp mắt, con thuyền đã vượt qua vòng vây thứ
ba. Trận đấu nhanh chónh kêt thúc, người lái đò giành chiên thắng oanh liệt. Càng
dõi theo trận đấu, càng thấy ngòi bút tài hoa của Nguyễn Tuân tài hoa biết
mấy. Ở vòng vây thứ ba, dòng thác hùm beo phút chốc đã hóa thành những hang
đá, những mê cung sâu hun hút, dày đác những cửa đá kiên cố lắt léo đầy thách
thức người lái đò. Xong bằng lòng quả cảm, sự mưu tri sáng suốt và tài nghệ tuyệt
với, ông đò đã điều khiền con thuyền vút qua mê cung với tốc độ thần kì. Con
thuyền chạm tới đâu, những khối đá khổng lồ rắn đanh bỗng vỡ vụn tới đó. Sức

mạnh con người hẳn sánh ngang với sức mạnh thần thánh siêu nhiên. Câu văn
ngắn, nhịp văn nhanh, động từ mạnh, Nguyễn Tuân đã tái hiện không khi hào hứng
của cuộc vượt thác. Âm điệu của đoạn văn, sôi nổi, náo nức. Bản hùng ca vượt thác
được đẩy lên đên cao trào.
Khám phá đoạn văn miêu tả cuộc chiên đấu của người lái đò sông Đà trên địa
đá, chúng ta không chỉ cảm phục sự mưu trí, dũng cảm tuyệt vời của người lái
đò mà còn thán phục tài nghệ điều khiển câu chữ siêu việt của Nguyễn Tuân.
Như một ảo thuật gia về ngôn ngữ, chi với hơn 300 động từ, tinh từ mạnh cùng các
biện pháp nghệ thuật nhân hóa, so sánh linh hoạt, hàng loạt cău văn ngắn, nhịp văn
gấp gáp, dập, Nguyễn Tuân đã làm sống dậy không khi của một trận thủy chiên
kinh thiên dộng địa hiêm thấy trong văn học Việt Nam và thê giới xưa nay. Cuộc
chiên cam go, quyêt liệt, một mất, một còn giữa quái vật sông Đà với ông đò hiện
lên như những thước phim sống động, sẵc nét. Để dựng nên thước phim hoành
tráng như thê, hẳn người ta phải tìm đên những phim trưởng thê giới với chi phi
hàng triệu đô. Thê mà ở đây, Nguyễn Tuân chi cần dùng đên chưa đầy ba trang

giấy,. Điều này đủ thấy tài điều khiển câu chữ siêu việt của Nguyễn Tuân.

Là người lao động bình thường, bước vào trang văn Nguyễn Tuân, người lái
đò hiện lên với tư thế của một người anh hùng trí dũng song toàn, một nghệ si
tài hoa trong công cuộc vượt ghềnh thác. Vẻ đẹp tri dũng tài hoa của người lái
đó nổi bật lên trong cuộc chiên đấu ác liệt với sông Đà – con quái vật khổng lồ của
Tây Bắc. Từ xa, sông Đà đã uy hiêp ông lái đò bằng giọng điệu dữ dằn, man rợ của
mình. Khi thì oán trách, khi như van xin, khi như khiêu khich, giọng gằn mà chê
nhạo rồi lại giống lên như tiêng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữa rừng
vầu, rừng tre nứa, đang phá tuông rừng lửa, rừng lửa cùng với đàn trâu da cháy

bùng bùng. Hêt uy hiêp bằng thác dữ, sông Đà lại giàn bày trận địa đá. Chúng
tung ra lực lượng hùng hậu, đủ tướng giữ quân tợn. Chúng bi mật mai phục hòng
bẫy con thuyền. Chúng giàn ra ba vòng vây cực kì hiểm ác. Mỗi vòng vây, chúng
mở rất nhiều cửa tử, chi có một cửa sinh duy nhất. Cửa sinh lại bố tri lắt léo: lúc
trái, lúc phải, lúc giữa. Vòng đầu, nó làm ra vẻ sơ hở để dụ con thuyền đối phương
vào, sau đó mới huy động lực lượng đánh tổng lực. Âm mưu của chúng là phải tiêu
diệu tất cả thuyền trường thủy thủ ngay ở chân thác. Trước thủy quái sông Đà đủ
tương dữ quân tợn vô cùng nham hiểm xảo quyệt, tàn đọc, người lái đó sông Đà
chicó một con thuyền du kich với sáu bơi chèo. Tương quan lực lượng vô cùng
chênh lệch, người lái đò rơi vào tình thê ngặt nghèo, ngàn cân treo sợi tóc. Không
hề nao núng, lo lắng, sợ hãi, mà bình tĩnh, tự tin, người lái đò quyêt một phen sống
chêt với quái vật sông Đà và lần lượt phá tan trận địa hiểm ác của nó.
Ở vòng vây thứ nhất, nó tập trung lực lượng ăn chêt cái thuyền. Nó dàn ra bốn
cửa tử, một cửa sinh. Bọn giặc đá như bầy yêu tinh ngỗ ngược, xấc láo. Chúng hêt
dụ dỗ cái thuyền có giỏi thì tiên vào. Hợp đồng tác chiên với giặc đá còn có thác
nước hò reo, cổ vũ, khich động với những âm thanh long trời lở đất hòng uy hiêp
người lái đó. Ở thê chủ động, giặc đá và sóng thác sông Đà như thể quân liều mạng
đồng loạt xông lên, hăng máu như những đấu sĩ chưa bao giờ bại trận. Chúng đánh

dồn dập, tới tấp, đánh đòn tia, đòn âm. Chúng đanh sát nách mà đá trái, thúc gối
vào bụng, vào hông thuyền. Chúng túm thắt lưng ông đò đòi lật ngửa thuyền, có
lúc đội cả thuyền lên rồi đánh đên cả miêng đòn hiểm độc nhất quyêt tiêu diệt
người lái đó. Trước sông Đà hiểm ác, chủ động tấn công như thế, ông đò quyêt
không lúc bước, quyêt xung ngang vào trận địa. Dù bị quái vật đánh trọng thương,
mặt méo bệch đi, mắt nổ đom đóm nhưng ông lái đò vẫn cố nén cơn đau, bình tĩnh
chi huy bạn đò đưa thuyền trúng vào tim cửa sinh. Ngay từ hiệp đấu đầu tiên, trong

tình thê đầy nguy kịch, ông Đò tỏ rõ bản lĩnh của một người thuyền trường tài ba,
của một người chi huye mư tri quả cảm
Thất bại ở hiệp một, quát vật sông Đà tức tối, lồng lộn điên cuồng, dòng thác
hùm beo đang tê mạnh trên sông đá. Thâm độc, xảo quyệt, khôn lường, ở vòng vây
thứ hai, nó tăng thêm nhiều cửa tử, cửa sinh bất ngờ bố tri ngược với vòng một. Nó
lại giao cho thằng tướng đá hung hãn đứng trấn ở cửa sinh. Dày dặn kinh nghiệm,
xuôi ngược trên sông Đà cảm trăn lần rồi, ông đò nắm chắc binh pháp của thần
sông, thần đá. Ông đã thuộc quy luật phục kich của lũ đá nơi ải nước hiểm trở này.
Thê nên, dù tung ra mưu ma trước quỷ, nhưng quái vật sông Đà không thể bẫy
được con thuyền. Quyêt đoán, táo bạo, mưu trú, không một phút nghi tay, ông đò
chi huy cá bạn đò phá luôn vòng vây thứ hai. Rất hùng dũng, oai phong, ông đò
nắm chặt lấy cái bờm sóng, ghì cương lái, phóng nhanh vào cửa sinh. Cưỡi lên thác
sông Đà phải cưỡi đên cùng như là cưỡi hổ. Hung hãn, ngoan cố, bọn thủy quân
liền xô ra, cố lôi con thuyền vào tập đoàn của tử. Những đã hoàn toàn giành thê
chủ động, chi với cán chèo trong tay ông đã đánh cho bọn chúng tan tác tơi bời.
Ngòi bút Nguyễn Tuân biên hóa, khôn lường, hinh ảnh người lái đò hiện lên thật
dũng mãnh, lẫm liệt, oai phong, nhiều màu vẻ. Khi thì như một dũng tướng tài bà
đột hữu xung giữa bầy yêu tinh hung hãn. Lúc lại như kị sĩ kiêu hùng, thuần phục
con ngựa bất ham. Khi lại hóa một trang anh hùng dũng mãnh cưỡi trên lưng con
sư tử khổng lồ. Thật tài hoa biêt mấy.
Dù đã thất bại thảm hại ở hai hiệp đấu liên tiếp nhưng quái vật sông Đà vẫn

vô cùng ngoan cố và tỏ ra nguy hiểm. Ở vòng vây thứ ba, nó bố tri it của tử hơn
nhưng bất ngờ gài cửa sinh ở giữa. Bên trái, bên phải đều là luồng chêt, tạo nên thê
gọng kìm hòng ăn chêt con thuyền. Thừa thằng xông lên, ông đò cho thuyền
phóng thằng vào cửa sinh. Trước quyêt định táo bạo của ông đó, sông Đà không
ikịp trở tay bất động, nhìn con thuyền lao vun vút cửa ra ngoài, cửa trong, lại cửa

trong cùng. Thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên,
vừa lái, vừa lượn được. Chi trong chớp mắt, con thuyền đã vượt qua vòng vây thứ
ba. Trận đấu nhanh chónh kêt thúc, người lái đò giành chiên thắng oanh liệt. Càng
dõi theo trận đấu, càng thấy ngòi bút tài hoa của Nguyễn Tuân tài hoa biết
mấy. Ở vòng vây thứ ba, dòng thác hùm beo phút chốc đã hóa thành những hang
đá, những mê cung sâu hun hút, dày đác những cửa đá kiên cố lắt léo đầy thách
thức người lái đò. Xong bằng lòng quả cảm, sự mưu tri sáng suốt và tài nghệ tuyệt
với, ông đò đã điều khiền con thuyền vút qua mê cung với tốc độ thần kì. Con
thuyền chạm tới đâu, những khối đá khổng lồ rắn đanh bỗng vỡ vụn tới đó. Sức
mạnh con người hẳn sánh ngang với sức mạnh thần thánh siêu nhiên. Câu văn
ngắn, nhịp văn nhanh, động từ mạnh, Nguyễn Tuân đã tái hiện không khi hào hứng
của cuộc vượt thác. Âm điệu của đoạn văn, sôi nổi, náo nức. Bản hùng ca vượt thác
được đẩy lên đên cao trào.
Khám phá đoạn văn miêu tả cuộc chiên đấu của người lái đò sông Đà trên địa
đá, chúng ta không chỉ cảm phục sự mưu trí, dũng cảm tuyệt vời của người lái
đò mà còn thán phục tài nghệ điều khiển câu chữ siêu việt của Nguyễn Tuân.
Như một ảo thuật gia về ngôn ngữ, chi với hơn 300 động từ, tinh từ mạnh cùng các
biện pháp nghệ thuật nhân hóa, so sánh linh hoạt, hàng loạt cău văn ngắn, nhịp văn
gấp gáp, dập, Nguyễn Tuân đã làm sống dậy không khi của một trận thủy chiên
kinh thiên dộng địa hiêm thấy trong văn học Việt Nam và thê giới xưa nay. Cuộc
chiên cam go, quyêt liệt, một mất, một còn giữa quái vật sông Đà với ông đò hiện
lên như những thước phim sống động, sẵc nét. Để dựng nên thước phim hoành
tráng như thê, hẳn người ta phải tìm đên những phim trưởng thê giới với chi phi

hàng triệu đô. Thê mà ở đây, Nguyễn Tuân chi cần dùng đên chưa đầy ba trang
giấy,. Điều này đủ thấy tài điều khiển câu chữ siêu việt của Nguyễn Tuân.

lai lịch và ngoại hình của người lái đò sông đà trong tác phẩm người lái đò sông đà

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về