phamhunglx LHP02_Nhom1

BÀI BÁO CÁO: CƠ SỞ BẢN ĐỒ HỌC
CHỦ ĐỀ: PHÉP CHIẾU UTM

NHÓM 1:
Nguyễn Anh Duy
Nguyễn Thanh Toàn
Lê Thị Ngọc Hợp
Nguyễn Thị Hồng Tươi
Phạm Bảo Khánh
Nguyễn Thị Hồng Yến


Lịch sử hình thành phép chiếu

Hầu hết các nguồn

của Mỹ công bố không chỉ ra một nguồn gốc đối với hệ thống
UTM. Các NOAA trang web nói hệ thống đã được phát triển bởi Công binh Lục quân Hoa Kỳ
 , và các tài liệu được công bố mà không rõ nguồn gốc.

 Từ năm 1947 trở đi quân đội Mỹ sử dụng một hệ thống rất tương tự, nhưng với các tiêu

chuẩn hiện giờ 0,9996 yếu tố quy mô tại kinh tuyến trung ương như trái ngược với Đức 1.0.
Đối với các khu vực trong các Hoa Kỳ tiếp giáp các Clarke Ellipsoid của năm 1866 đã được
dùng. Đối với các khu vực còn lại của Trái đất, bao gồm Hawaii , các Ellipsoid quốc tế đã
được sử dụng. 


•

Các WGS84 ellipsoid hiện nay thường được sử dụng để mô hình trái đất trong hệ tọa độ

UTM, có nghĩa là đường đi về phía bắc UTM hiện tại một điểm nhất định có thể khác nhau
đến từ cũ 200 mét. Đối với những vùng địa lý khác nhau, hệ thống cột mốc khác (ví dụ:
ED50, NAD83) có thể được sử dụng.

•

Một số quốc gia châu Âu đã chứng minh công dụng của bản đồ giác dựa trên lưới điện bằng
cách lập bản đồ lãnh thổ của họ trong suốt thời kỳ giữa . Tính khoảng cách giữa hai điểm
trên bản đồ này có thể được thực hiện dễ dàng hơn trong lĩnh vực này (bằng cách sử dụng 
định lý Pythagore ) hơn là có thể sử dụng các công thức lượng giác theo yêu cầu của hệ
thống lưới địa lý dựa trên các vĩ độ và kinh độ 


•

Trong những năm sau chiến tranh, những khái niệm này đã được mở rộng vào Universal
Transverse Mercator / phổ Polar lập thể(UTM / UPS) phối hợp hệ thống, mà là một hệ thống
toàn cầu (hay phổ quát) của bản đồ dựa trên lưới điện.

•

Các phép chiếu Mercator ngang là một biến thể của phép chiếu Mercator , mà ban đầu được
phát triển bởi Flemish nhà địa lý và chuyên vẽ bản đồ Gerardus Mercator , trong 1570. Dự báo
này là bảo giác , vì vậy nó bảo tồn góc và xấp xỉ hình nhưng làm biến dạng khoảng cách và
diện tích


Phép chiếu bản đồ UTM (Universal Transverse Mercator) là phép chiếu hình trụ
ngang
đồng

góc

HTĐ HN-72 và VN-2000 sử dụng hai phép chiếu có tên khác nhau là phép chiếu GaussKriugher và UTM

Hệ lưới chiếu UTM có cơ sở là phép chiếu Mercator do cục địa chất Mỹ xây dựng đầu tiên
cho một loạt các bản đồ ở vùng vĩ độ 80 độ nam đế 84 độ bắc, có phối hợp kiểm tra bằng hệ
thống đo đạc nổi toàn năng theo cực (Universal Polar Stereographic - UPS)


Hệ lưới chiếu UTM (Universal Transverse Mecator) của Mỹ là sử dụng hệ lưới chiếu hình nón.
Trong phép chiếu Mercator đã được dùng từ lâu trong hàng hải thì các đường tạo lưới có bản
chạy dọc theo kinh tuyến. Vì độ lệch tăng dần theo khoảng cách đến kinh tuyến chuẩn. Phép
chiếu Mercator chuyển đổi chỉ dùng có hiệu quả trong vùng gần với kinh tuyến chính.
Vì vậy, toàn bộ trái đất được chia thành nhiều vùng hẹp thuộc phía Bắc và Nam.
Trong mỗi vùng thì sự sai lệch về toạ độ là nhỏ nhất.


Chia trái đất thành 60 múi (60). Đánh số thứ tự từ 1- 60

•
•
•
•
•
•

Múi 1: 1800 tây – 1740 tây
Múi 2: 1740 tây – 1680 tây
----------------------------------Múi 30: 60 tây – 00
Múi 31: 00 – 60 đông

Múi 60: 1740 đông – 1800 tây


Cho elip trái đất cắt qua hình trụ ngang tại 2 cát tuyến, 2 cát tuyến cách kinh tuyến trục 180km


Đặc điểm của phép chiếu

•
•

Phép chiếu hình trụ ngang, đồng góc

•

Tại kinh tuyến trục: hệ số biến dạng khoảng cách bằng 0,9996. Tại 2 cát tuyến: hệ
số biến dạng khoảng cách bằng 1.

•
•

Trên mỗi múi chiếu, kinh tuyến trục và xích đạo là các đường thẳng và vuông
góc nhau.

Phép chiếu UTM có độ biến dạng khoảng cách phân bố đều hơn so với phép
chiếu Gauss.
Mỗi múi chiếu có 1 hệ tọa độ


•

Trục x có hướng (+) về phía bắc, song song kinh
tuyến trục và cách kinh tuyến trục 500 km về
phía tây.

•

Trục y có hướng (+) về phía đông, là đường
trùng với xích đạo (cho các quốc gia nằm ở bắc
bán cầu, là đường song song và cách xích đạo
10.000km về phía nam (cho các quốc gia ở nam
bán cầu).

•

Hệ tọa độ VN-2000 của Việt Nam hiện nay
dùng phép chiếu UTM.


Đặc điểm sai số và biến dạng

•

Phép chiếu UTM mang ưu điểm là độ biến dạng được phân bố đều hơn và với trị số nhỏ hơn
nhưng lúc xử lý số liệu lại vô cùng phức tạp ( vì trong một múi chiếu ở những vùng khác
nhau hoặc thậm chí khi xét trong 1 vùng độ biến dạng mang dấu dương khác nhau).

•

Thế mạnh là độ biến dạng nhỏ, việc sử dụng hệ tọa độ chung trong khu vực và thế giới,

trong hệ tọa độ mới VN-2000 dùng phép chiếu UTM thay cho phép chiếu Gauss-Kruger
trong hệ HN-72.


Phép chiếu utm: hệ số biến dạng chiều dài là 0.9996; diện tích múi nhỏ hơn diện tích thực; sử
dụng WGS 84
Khoảng cách của các điểm sau khi chuyển về hệ tọa độ vuông góc UTM đối với vùng đồng
bằng, trung du và vùng núi có sự khác biệt rõ rệt.
Đối với vùng trung du và vùng núi, ảnh hưởng của độ cao đến biến dạng chiều dài là khá lớn


Ứng dụng của phép chiếu UTM

•

Ứng dụng của phép chiếu UTM : hệ tọa độ VN-2000 được Thủ tướng Chính phủ quyết định
là hệ tọa độ Trắc địa- Bản đồ Quốc gia Việt Nam, có hiệu lực 12/8/2000.

•

Bản đồ hành chánh, bản đồ quân sự.