Bài 28 - Tiết 114

?
?
Tìm hiểu ví dụ:
Tìm hiểu ví dụ:
VD 1: Bên cạnh ngài, mé tay trái, bát yến hấp đường phèn, để trong khay khảm,
khói bay nghi ngút; tráp đồi mồi chữ nhật để mở, trong ngăn bạc đầy
những trầu vàng, cau đậu, rễ tía, hai bên nào ống thuốc bạc, nào
đồng hồ vàng, nào dao chuôi ngà, nào ống vôi chạm, ngoái tai, ví
thuốc, quản bút, tăm bông trông mà thích mắt. [...] Ngoài kia, tuy mưa
gió ầm ầm, dân phu rối rít, nhưng trong này xem chừng tĩnh mịch, nghiêm
trang lắm[...]
(Sng cht mc bay Phm Duy Tn)
VD 2: Thể điệu ca Huế có sôi nổi, tươi vui, có buồn cảm, bâng khuâng,
có tiếc thương, ai oán...
(Ca Huế trên sông Hương_Hà Minh
á
nh)
Quan sát những bộ phận được in đậm trong 2 ví dụ trên, cho
Quan sát những bộ phận được in đậm trong 2 ví dụ trên, cho
biết c u tạo và ý nghĩa của các bộ phận đó có gì giống nhau?ấ
biết c u tạo và ý nghĩa của các bộ phận đó có gì giống nhau?ấ

Liệt kê là sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ hay cụm từ cùng loại
Liệt kê là sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ hay cụm từ cùng loại

Bài tập nhanh:
Tìm và gạch chân dưới phép liệt kê trong đoạn trích sau:
Lòng yêu nước ban đầu là yêu những vật tầm thường
nhất: yêu cái cây trồng ở trước nhà, yêu cái phố nhỏ
đổ ra bờ sông, yêu vị thơm chua mát của trái lê
mùa thu hay mùa cỏ thảo nguyên có hơi rượu mạnh.
(trích Lòng yêu nước_I.Ê-ren-bua)

Ví dụ:
a. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần,
lực lượng, tính mạng, của cải để giữ vững quyền tự do,
độc lập ấy
b. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần
và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền
tự do, độc lập ấy.
(Hồ Chí Minh)
?
?
Xét về c u tạo, các phép liệt kê trong hai câu trên ấ
Xét về c u tạo, các phép liệt kê trong hai câu trên ấ
có gì khác nhau?
có gì khác nhau?




Liệt kê không theo cặp.

Liệt kê không theo cặp.




Liệt kê theo cặp.
Liệt kê theo cặp.

Ví dụ:
a. Tre nứa, trúc, mai, vầu mấy chục loại khác nhau, như
ng cùng một mầm non măng mọc thẳng.
(Thép Mới)
b. Tiếng Việt của chúng ta phản ánh sự hình thành và trư
ởng thành của xã hội Việt Nam và của dân tộc Việt
Nam, của tập thể nhỏ là gia đình, họ hàng, làng xóm
và của tập thể lớn là dân tộc, quốc gia.
(Phạm Văn Đồng)
?
?
Thử đảo thứ tự các bộ phận liệt kê rồi rút ra kết luận: Xét
Thử đảo thứ tự các bộ phận liệt kê rồi rút ra kết luận: Xét
về ý nghĩa, các phép liệt kê y có gì khác nhau?ấ
về ý nghĩa, các phép liệt kê y có gì khác nhau?ấ

VÝ dô
C D
Không đảo được
Không đảo được
Đảo được
Đảo được

Nhận xét đảo được hay
Nhận xét đảo được hay
không đảo được
không đảo được
Vì các yếu tố liệt kê
Vì các yếu tố liệt kê
được sắp xếp theo
được sắp xếp theo
mức độ tăng tiến về
mức độ tăng tiến về
nghĩa
nghĩa
Các yếu tố liệt kê:
Các yếu tố liệt kê:
- Cùng từ loại (danh từ)
- Cùng từ loại (danh từ)
-


Cùng chức năng ngữ
Cùng chức năng ngữ
pháp (chủ ngữ)
pháp (chủ ngữ)
-


Ý nghĩa không thay đổi
Ý nghĩa không thay đổi
Giải thích vì sao đảo
Giải thích vì sao đảo

được, không đảo
được, không đảo
được.
được.
Tăng tiến
Tăng tiến
Không tăng tiến
Không tăng tiến
Kiểu liệt kê
Kiểu liệt kê
Trưỏng thành và hình
Trưỏng thành và hình
thành; làng xóm, họ
thành; làng xóm, họ
hàng, gia đình
hàng, gia đình
Mai, trúc, tre, nứa
Mai, trúc, tre, nứa
Phép liệt kê sau khi
Phép liệt kê sau khi
đảo
đảo
hình thành và trưởng
hình thành và trưởng
thành; gia đình, họ
thành; gia đình, họ
hàng, làng xóm
hàng, làng xóm
tre, nứa, trúc, mai, vầu
tre, nứa, trúc, mai, vầu

Phép liệt kê
Phép liệt kê