skkn văn

ứng dụng phần mềm Powerpoint vào dạy - học ngữ văn
A. Đặt vấn đề
I/ Lý do chọn đề tài
1.Về mặt lý luận
Trong thời đại ngày nay, cùng với sự phát triển nh vũ bão của cuộc cách
mạng khoa học kĩ thuật là sự bùng nổ của những thông tin. Thế giới ngày càng
phát triển thì ý thức về vị thế của đất nớc trên hoàn cầu ngày càng cao. Song thực
tế đặt ra trớc mắt chúng ta một câu hỏi Phải làm gì để theo kịp với tiến trình phát
triển của quốc tế. Cùng với nhiều lĩnh vực kinh tế khác, giáo dục là chìa khóa cho
câu hỏi đó.
ứng dụng công nghệ tin học nói chung và phần mềm dạy học nói riêng vào
hoạt động giảng dạy, học tập đang đợc sự quan tâm đăc biệt của ngành giáo dục.
Điều này đợc thể hiện rõ trong chủ đề năm học 2008-2009: Đẩy mạnh ứng
dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy và học tập.Sử dụng phần mềm trong
hoạt động dạy học cũng là một yêu cầu trong đổi mới phơng pháp dạy học nhằm
tích cực hoá các hoạt động của học sinh với sự trợ giúp của các phơng tiện dạy học
hiện đại.
2.Về mặt thực tiễn :
Thực tế đã chứng minh, công nghệ tin học đem lại hiệu quả rất lớn trong quá
trình dạy học. Giáo viên tiếp cận và sử dụng công nghệ thông tin sẽ làm cho giờ
dạy trở nên sinh động và hấp dẫn, học sinh hứng thú và tích cực tham gia hoạt
động tìm tòi học hỏi, khám phá tri thức.
ở nhà trờng THCS công nghệ thông tin đã đợc sử dụng vào các bộ môn tự
nhiên nh: toán, lí, hóa, sinh...với các phần mềm: Paintbrush, Powerpoint, .. Riêng
đối với bộ môn Ngữ văn, với đặc thù của bộ môn, các đồ dùng trực quan hầu nh
không có, tranh ảnh minh họa trong sách giáo khoa không nhiều lại tối màu, khó
quan sát và cảm nhận. Đặc biệt đây là môn học đựơc HS coi là khó, khổ, khô
khan những giờ học văn thờng rất nặng nề, căng thẳng đối với một số học sinh.
Vì vậy để khắc phục tình trạng trên trong các tiết học giáo viên phải chuẩn bị, su
tập tranh ảnh, đồ dùng dạy học minh họa rất vất vả mà hiệu quả cha đợc cao.
Ngời viết:

Hoàng Thị Tiêng
- 1 - THCS Cao Minh
ứng dụng phần mềm Powerpoint vào dạy - học ngữ văn
Qua thực tế giảng dạy môn Ngữ văn lớp 8, tôi không khỏi băn khoăn, suy
nghĩ: Làm thế nào để xây dựng đợc một giờ dạy Ngữ văn tốt nhất vừa đáp
ứng đợc yêu cầu của môn học, vừa phù hợp với học sinh của mình để các em
có thể chủ động tiếp thu, lĩnh hội kiến thức một cách nhanh nhất, nhớ lâu
tiến bộ gợi mở đợc tâm hồn, trí tuệ của các em từ những bài giảng của
mình một cách có hiệu quả, đáp ứng và theo kịp với phơng pháp dạy học mới
hiện nay, sao cho các em hứng thú khi học môn này, yêu văn và tìm thấy
niềm say mê đối với bộ môn?
Nhờ sự quan tâm giúp đỡ của phòng giáo dục cũng nh của nhà trờng, tôi đã
đợc bồi dỡng tin học. Từ những điều đã tiếp thu đợc, tôi nhận thấy cần mạnh dạn
ứng dụng công nghệ tin học vào việc thiết kế bài giảng và giảng dạy bộ môn Ngữ
văn với sự hỗ trợ của các phần mềm trong đó có phần mềm Powerpoint , kết hợp
với các phơng tiện hiện đại nh máy vi tính, máy chiếu projector....để làm cho giờ
dạy sinh động , hấp dẫn và mới mẻ hơn. Cách làm đó còn có tác dụng thực sự
cho việc nâng cao chất lợng dạy học văn ở nhà trờng THCS.
Xuất phát từ những cơ sở lý luận và thực tiễn trên tôi quyết định chọn đề tài:
ứng dụng phần mềm Powerpoint vào trong thiết kế dạy- học ngữ văn làm đề
tài nghiên cứu của mình.
II. Nhiệm vụ của đề tài.
Trên cơ sở lý luận và thực tiễn đề tài có các nhiệm vụ sau:
Một là nghiên cứu những vấn đề lí luận về việc xây dựng bài giảng điện tử bằng
phần mềm Powerpoint.
Hai là nghiên cứu thực trạng việc sử dụng bài giảng điện tử của giáo viên tại các
trờng THCS.
Ba là trên cơ sở đó đề tài nêu rõ những phơng hớng, giải pháp để từng bớc vận
dụng phần mềm Powepoint vào bài giảng ngữ văn sao cho đạt hiệu quả.
III. Đối tợng, phạm vi nghiên cứu

Powerpoint là phần mềm công cụ giúp cho giáo viên có thể tự xây dựng đợc
các bài giảng trên máy tính một cách nhanh chóng và hiệu quả. So với các công cụ
Ngời viết:
Hoàng Thị Tiêng
- 2 - THCS Cao Minh
ứng dụng phần mềm Powerpoint vào dạy - học ngữ văn
khác, Powerpoint chú trọng hơn trong việc tạo ra các bài giảng có âm thanh, hình
ảnh, chuyển động và tơng tác...phù hợp với mọi đối tợng học sinh.
Với đề tài này, tôi không có tham vọng viết tất cả về công dụng của phần
mềm Powerpoint trong thiết kế và giảng dạy Ngữ văn vì sự hiểu biết về tin học
còn hạn chế. Từ thực tế những việc đã làm đợc tôi mạnh dạn đa ra những ý kiến để
đồng nghiệp trao đổi bàn bạc, rút ra kinh ngiệm và vận dụng một cách có hiệu quả
các phơng tiện hiện đại vào công tác chuyên môn nghiệp vụ.
IV.Cấu trúc của đề tài
Ngoài phần đặt vấn đề, tài liệu tham khảo, kết luận, phụ lục, nội dung đề tài gồm 3
chơng:
Chơng 1: Những vấn đề lý luận về sử dụng phần mềm Powerpoint.
Chơng 2: Thực trạng việc sử dụng phần mềm powerpoint trong bài giảng điện tử ở
trờng THCS
Chơng 3: Giải pháp và vận dụng phần mềm powerpoint trong bài giảng điện tử
ngữ văn 8
B. Nội dung
Chơng 1
Những vấn đề cơ bản về việc xây dựng bài giảng điện tử
Hiện nay, công nghệ thông tin cung cấp khá nhiều phần mềm công cụ trợ
giúp giáo viên tạo ra các sản phẩm cá nhân. Các phần mềm công cụ này có các
đặc điểm rất dễ sử dụng: Giáo viên không cần có trình độ cao về CNTT, chỉ cần có
một số kiến thức cơ bản về công nghệ là có thể tạo ra các sản phẩm có chất lợng.
Sản phẩm đợc tạo ra bởi các phần mềm công cụ này tơng ứng với các phần mềm
hệ thống nh các thế hệ của hệ điều hành Windows và cứ thế sử dụng ở các môi tr-

ờng khác nhau nh trên Internet, trên mạng LAN hoặc máy tính cá nhân . Để thực
hiện mục đích dạy học với sự hỗ trợ của máy tính, ta cần thực hiện một giáo án
điện tử để thiết kế toàn bộ kế hoạch hoạt động của mình Trớc hết chúng ta cần
hiểu Giáo án điện tử là một phơng tiện dạy học hiện đại hỗ trợ cho quá trình
lên lớp của giáo viên. Trong đó kế hoạch hoạt động dạy - học của giáo viên và
Ngời viết:
Hoàng Thị Tiêng
- 3 - THCS Cao Minh
ứng dụng phần mềm Powerpoint vào dạy - học ngữ văn
học sinh đã đợc multimedia hoá một cách chi tiết. Giáo án điện tử là một sản
phẩm của hoạt động thiết kế bài dạy đợc thể hiện bằng vật chất trớc khi bài dạy
học đợc tiến hành. Nh vậy giáo án điện tử chính là bản thiết kế của bài giảng điện
tử. Với bài giảng điện tử, ngời thầy đợc giảm nhẹ việc thuyết giảng, có điều kiện
tăng cờng đối thoại, thảo luận với ngời học, qua đó kiểm soát đợc ngời học; Ngời
học đợc thu hút, kích thích khám phá tri thức, có điều kiện quan sát vấn đề, chủ
động nêu câu hỏi và nhờ vậy quá trình học tập trở nên hứng thú, sâu sắc hơn.
Sử dụng phần mềm Powerpoint cho phép chọn nhiều kiểu giao diện (spin)
giáo viên có thế lựa chọn các giao diện khác nhau cho bài giảng, tuỳ thuộc vào bài
học, môn học và ý thích của giáo viên.
Với giao diện trắng thì bài giảng chỉ có 2 nút Next, Back ở dới bên phải để
chuyển đổi giữa các trang màn hình.(chức năng tơng đơng nh violet), các t liệu
trong giao diện sẽ đợc hiển thị to hơn, tuy nhiên việc theo dõi và thay đổi các mục
sẽ khó khăn hơn.
Các kiểu giao diện khác sẽ hiện rõ các hoạt động ở trên cùng của giao diện
và các phần mục trong từng hoạt động phía bên trái của giao diện, tạo điều kiện dễ
dàng cho thao tác của giáo viên khi giảng dạy.
Powerpoint sử dụng linh hoạt nên font chữ trong các sản phẩm bài giảng
đều đẹp, dễ nhìn và ổn định trên mọi máy tính.
Trong quá trình soạn giáo án Powerpoint còn cung cấp sẵn nhiều mẫu bài
tập chuẩn thờng đợc sử dụng trong sách giáo khoa và sách bài tập

Ngoài ra Powerpoint còn hỗ trợ sử dụng rất nhiều các slaider cho từng môn
học, giáo viên có thể tạo đợc những trang bài giảng chuyên nghiệp một cách dễ
dàng:
Sau khi soạn thảo xong bài giảng trên phần mềm Powerpoint giáo viên có thể
xuất bài giảng ra thành một th mục chứa file, chức năng này xuất bài giảng đang
soạn thảo ra thành một sản phẩm chạy độc lập, có thể copy vào đĩa mềm, USB
hoặc đĩa CD để chạy trên các máy tính khác thông qua chong trình Powerpoint.
Với chức năng này ta có thể liên kết với các bài giảng đợc tạo bằng Powerpoint
hoặc các công cụ khác có hỗ trợ liên kết. Ngoài ra phần mềm còn có chức năng
đóng gói bài giảng phần mềm sẽ chạy dới dạng giao diện Web và có thể đa lên
Ngời viết:
Hoàng Thị Tiêng
- 4 - THCS Cao Minh
ứng dụng phần mềm Powerpoint vào dạy - học ngữ văn
Website của trờng (cá nhân) nhờ vậy giáo viên có thể truy cập sử dụng bài giảng
của mình thông qua Internet ở mọi nơi mọi lúc mà không cần mang theo đĩa mềm,
USB hoặc đĩa CD.
Chính vì vậy theo tôi mỗi giáo viên trớc khi thực hiện soạn một giáo án điện
tử để tiến hành thực hiện bài giảng điện tử cần nắm đợc:
1. Cấu trúc và yêu cầu một giáo án điện tử.
Hiện nay, giáo viên thờng tự xây dựng các giáo án điện tử. Sau đây là một số gợi ý
về cấu trúc của nó ( tôi có tham khảo tài liệu của Ths Phạm Mạnh Cờng. Trung
tâm công nghệ dạy học Viện nghiên cứu khoa học giáo dục ĐHSP TP Hồ Chí
Minh)
1.1 Cấu trúc giáo án điện tử.
Cấu trúc hình thức của một bài giảng điện tử có những nét phù hợp với bài dạy học
truyền thống. Tuy nhiên cần phải thấy sự khác biệt rõ nhất và là u điểm của bài
giảng điện tử đó là: Ngoài khả năng trình bày lý thuyết nó cho phép thực hiện
phần minh hoạ và phần kiểm tra đánh giá tại từng vấn đề nhỏ, điều mà trong bài
giảng truyền thống khó thực hiện.

Một bài giảng điện tử cần thể hiện đợc:
- Tính đa phơng tiện ( Multimedia) : Là sự kết hợp của các phơng tiện khác nhau
dùng để trình bày thông tin thu hút ngời học( text, âm thanh ( sound), hình ảnh đồ
hoạ, phim minh hoạ...)
- Tính tơng tác: Sự trợ giúp đa phơng tiện của máy tính cho phép giáo viên và học
sinh khai thác đối thoại, xem xét khám phá các vấn đề, đa ra câu hỏi và nhận xét
trả lời.
1.2. Các yêu cầu đối với một giáo án điện tử.
2.1. Yêu cầu về nội dung.
Cần trình bày nội dung với lý thuyết cô đọng đợc minh hoạ sinh động và có tính t-
ơng tác cao rõ nét mà phơng pháp giảng bằng lời khó diễn tả. Để thực hiện vấn đề
này giáo viên phải hiểu rõ vấn đề cần trình bày, phải thể hiện các phơng pháp s
phạm truyền thống và đồng thời phải có kỹ năng về tin học để thực hiện các minh
hoạ mô phỏng.
Cụ thể là:
Ngời viết:
Hoàng Thị Tiêng
- 5 - THCS Cao Minh