Tuần 14. Liên tưởng, tưởng tượng

Kiểm tra bài
cũ

o Trình bày bài tập về nhà: Quan sát và miêu tả

một góc trờng Chuyên từ góc nhìn của một
Nguyễn
Thị
Châm
Trờng
THPT
Chuyên
Long - 5.
Năm học
học sinh
lớp
12 vào
thời
điểm
đầuHạtháng



I. Lý
1. Liênthuyế
tởng:

Khái niệm:
t: Liên tởng là hoạt động tâm lí của

con ngời, từ việc này mà nghĩ đến việc kia,
từ ngời này mà nghĩ đến ngời khác.
Cơ sở: mối quan hệ giữa các sự vật hiện tợng
trong đời sống
Liên tởng trong làm văn: có mục đích, nhằm
làm nổi bật thực chất một hiện tợng, nhận ra
một ý nghĩa nào đó.
Các loại liên tởng:







Liên
Liên
Liên
Liên

tởng
tởng
tởng
tởng

tơng cận:
tơng đồng:

đối sánh, trái ngợc:
nhân quả:

Thú

Yêu cầu: + Liên tởng phải hợp lí, tự nhiên
+ Liên tởng phải mới mẻ.
Nguyễn Thị Châm Trờng THPT Chuyên Hạ Long - 2007


I. Lý thuyết:
2.Tởng tợng:
Khái niệm: là hoạt động tâm lí nhằm tái tạo, biến
đổi các biểu tợng trong trí nhớ và sáng tạo ra hình t
ợng mới.
Các loại tởng tợng:
Tởng tợng tái tạo: dựa vào một số thông tin, hình
ảnh mà tạo ra hình tợng hoàn chỉnh về sự vật.
Tởng tợng sáng tạo: kết hợp các hình ảnh đã biết
mà tạo ra hình ảnh mới cha từng có
Tởng tợng sáng tạo là nền tảng của sáng tác nghệ
thuật.
Yêu cầu: + Tởng tợng phải hợp lí
+ Tởng tợng phải phong phú
+ Tởng
tợngvà
phải
mới mẻ,
bất ngờ.
Vai trò: Liên

tởng
tởng
tợng
chắp cánh


cho t duy con ngời thoát khỏi sự lệ thuộc
vào sự việc trớc mắt, mở rộng tầm nhìn,
đi vào Thị
những
chỗ
sâu
thẳm,
bí ẩn
Nguyễn
Châm
Tr
ờng THPT
Chuyên
Hạcủa
Long -


Ví dụ


Biển xanh nh gì nhỉ? Xanh nh
lá chuối non? Xanh nh lá chuối
già? Xanh nh mùa thu ngả cốm
làng Vòng? Nớc biển Cô Tô

đang thay đổi từ vẻ xanh này
sang vẻ xanh khác. Nó xanh nh
cái màu áo Kim Trọng tiết
thanh minh? Đúng một phần
thôi. Bởi vì con sóng vừa dội
lên kia đã gia giảm thêm một
chút gì, đã pha biến sang màu
khác. Thế thì nớc biển xanh nh
cái vạt áo nớc mắt của ông quan
T Mã nghe đàn tì bà trên con
sóng Giang Châu thì có đúng
không? Cha đợc ? Thế thì nó
xanh nh một màu áo cới đợc
không?
( Cô Tô - Nguyễn Tuân)



Sông Đà tuôn dài tuôn dài nh
một áng tóc trữ tình, đầu
tóc chân tóc ẩn hiện trong
mây trời Tây Bắc bung nở
hoa ban hoa gạo tháng hai
và cuồn cuộn mù khói núi
Mèo dốt nơng xuânMùa
xuân dòng xanh ngọc bích,
chứ nớc sông Đà không xanh
màu xanh canh hến của
sông Gâm sông Lô. Mùa thu
nớc sông Đà lừ lừ chín đỏ nh

da mặt ngời bầm đi vì rợu
bữa, lừ lừ cái màu đỏ giận
dữ ở một ngời bất mãn bực
bội gì mỗi độ thu về.
(Ngời lái đò sông Đà - Ng
Tuân)

Nguyễn Thị Châm Trờng THPT Chuyên Hạ Long - 2007




Thơ Chế Lan
Viên
Con gặp lại nhân dân nh nai về suối cũ
Cỏ đón giêng hai, chim én gặp mùa
Nh đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa
C hiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đa







Anh bỗng nhớ em nh đông về nhớ rét
Tình yêu ta nh cánh kiến hoa vàng
Nh xuân đến chim rừng lông trở biếc

Tình yêu làm đất lạ hoá quê hơng

(Tiếng hát con tàu)
Ngôi nhà sàn giữa vờn hoa mộc

Khi sao lên có dáng con tàu
Bác lên boong trắng ngời râu tóc
Gió trong vờn sóng vỗ lao xao
(Bể và Ngời)

Nếu núi là con trai thì
bể là phần yểu điệu
nhất của quê hơng đã
biến thành con gái Mỗi
đêm hè da thịt sóng sinh
sôi.
Con cá song cầm đuốc
dẫn thơ về
Cái sân cỏ trang thơ
nghìn thở giống nhau
Chỉ có cách sút bóng
riêng mỗi ngời mỗi khác

Nguyễn Thị Châm Trờng THPT Chuyên Hạ Long - 2007


II. Luyện
tập:

Bài
1a: Giếng nớc

Bậc đại trí

Giếng sâu: trên có thiên
văn, dới có địa lí.
Giếng có nguồn nớc không
bao giờ vơi cạn
Giếng cho nớc trong mát,
ngọt ngào
nguồn nớc
quý báu



Giếng lặng lẽ, âm thầm







Ngời có tri thức sâu sắc,
không gì là không biết.

Ngời có tri thức phong phú
Lời nói lấp lánh trí tuệ
đem đến những gợi mở,
niềm tin, những đổi thay
lập công, lập đức
Ngời không khoe khoang,
khiêm nhờng

Nhận xét:
Liên tởng tơng đồng
Liên tởng bất ngờ nhng hợp
Nguyễn Thị Châm Trờng THPT Chuyên Hạ Long
lí

Thú


Bài
2:
Trình bày dàn ý:

II. Luyện
tập:



Đôi dép của mẹ (Chiếc nón lá Việt Nam)

Dòng sông (ngọn lửa)



Nếu thời gian ngừng lại hoặc quay trở lại



Nếu có phép lạ làm bạn biết bay

Nguyễn Thị Châm Trờng THPT Chuyên Hạ Long


Quan sát
và liên t
ởng, t
ởng tợng
từ bức
ảnh?

Nguyễn Thị Châm Trờng THPT Chuyên Hạ Long