Tuần 1. Vào phủ chúa Trịnh (Thượng kinh kí sự)

VÀO PHỦ CHÚA TRỊNH
(Trích Thượng kinh kí sự)
- Lê Hữu Trác -


I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Lê Hữu Trác (1724 – 1791)
- Hiệu là Hải Thượng Lãn Ông.
- Là một danh y không chỉ chữa
bệnh mà còn soạn sách và mở
trường dạy nghề thuốc để
truyền bá y học.
-Tác phẩm chính: “Hải thượng y
tông tâm lĩnh” gồm 66 quyển, soan
trong 40 năm là tác phẩm y học
xuất sắc nhất thời trung đại.


2. Tác phẩm Thượng kinh kí sự
- Là tập kí sự bằng chữ Hán,
hoàn thành năm 1783.
- Thể loại: Kí sự
- Viết bằng chữ Hán.
- Nội dung : SGK/3
3. Vị trí đoạn trích (SGK/3)


II. Đọc – hiểu văn bản
1. Quang cảnh và cách sinh hoạt trong phủ
chúa:
a. Quang cảnh trong phủ chúa:

* Ngoại phủ:
- Phải đi qua nhiều lần cửa, ở mỗi của đều có vệ sĩ
canh gác, ai muốn ra vào phải có thẻ.
- Vườn hoa: cây cối um tùm, chim kêu ríu rít, danh
hoa đua thắm, …
- Khuôn viên: có điếm Hậu mã quân túc trực….
* Nội phủ: Đại đường, Quyển bồng, Gác tía,…sơn
son thếp vàng


* Nội cung thế tử:
-Phải đi qua năm sáu lần trướng gấm, tối om
-Trong phòng thắp nến, có sập thếp vàng, ghế rồng
sơn son thếp vàng
=> không khí ngột ngạt, tù đọng, thiếu sinh khí.
Chốn thâm nghiêm, kín cổng cao tường.Tráng lệ, xa
hoa lộng lẫy và quyền uy tột đỉnh của nhà chúa.


b) Cách sinh hoạt trong phủ chúa:
- Cách nói: lời lẽ, hành
động phải cung kính, lễ
phép.
- Cách tiếp đón: vào phủ
phải có thánh chỉ -> trang
nghiêm
- Người hầu: đông đảo,
luôn có phi tần chầu
chực. không khí ngột
ngạt trang nghiêm khiến

tác giả phải nín thở từ xa
-Xem mạch: thông qua vị
quan chánh đường.

 Cảnh sống xa hoa nhưng
ngột ngạt thiếu sinh khí 
ăn chơi hưởng lạc của nhà
chúa và uy quyền tột đỉnh.


2. Thái độ, tâm trạng và những suy nghĩ của nhân vật tôi Lê Hữu Trác

a) Cách nhìn, thái độ của Lê Hữu Trác
với cuộc sống ở phủ chúa
- Ngạc nhiên

- Khen cái đẹp, cái sang nơi phủ chúa.
- Thái độ thờ ơ, dửng dưng trước những
quyến rũ vật chất nơi đây
- Không đồng tính với cuộc sống quá
no đủ, tiện nghi, nhưng thiếu khí trời và
không khí tự do
- Thoáng mỉa mai, châm biếm.


b. Thái độ chữa bệnh của tác giả
- Có sự mâu thuẫn, giằng co:
+ Hiểu căn bệnh, biết cách chữa trị nhưng sợ chữa có hiệu quả
ngay sẽ được chúa tin dùng, bị công danh trói buộc.
+ Muốn chữa cầm chừng nhưng lại sợ trái với lương tâm, y đức,

sợ phụ lòng cha ông.
- Cuối cùng phẩm chất, lương tâm của người thầy thuốc đã
thắng. Ông gạt sang một bên sở thích cá nhân để làm tròn
trách nhiệm.
 Là một thầy thuốc giỏi, có kiến thức sâu rộng, lương tâm
và y đức hơn người. Khinh thường danh lợi, quyền quý,
yêu thích tự do, nếp sống thanh đạm.


3. Đặc sắc nghệ thuật
- Quan sát tỉ mỉ, ghi chép trung thực, tả cảnh
sinh động.
- Kể diễn biến sự việc khéo léo, lôi cuốn sự chú
ý của người đọc, không bỏ sót những chi tiết
nhỏ tạo nên cái thần của cảnh và việc.
 Giá trị hiện thực sâu sắc.
III. Tổng kết (Ghi nhớ /SGK/9)