Tuần 28. Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật

Ngữ văn 10


I – NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT

II – PHONG CÁCH NGON NGỮ NGHỆ THUẬT

1.Tính hình tượng

3.Tính cá thể

2.Tính truyền cảm


II – PHONG CÁCH NGÔN NGỮ NGHỆ
THUẬT

1.Tính hình tượng
2.Tính truyền cảm
Đọc bài ca dao sau:

VD 1: “Thân em như hạt mưa rào
Hạt rơi xuống giếng hạt vào vườn hoa
Thân em như hạt mưa sa
Hạt vào đài cát, hạt ra ruộng cày!”

Bài ca dao là lời than thân của người phụ nữ trong xã hội phong
kiến.
Cảm xúc ấy được thể hiện qua câu tục ngữ: “thân em như….hạt
mưa rào......hạt mưa sa”, dấu chấm “!” giọng than thở

 Thương xót và thông cảm cho số phận người phụ
nữ XHPK


“ Nhưng cũng có những cây vượt
lên đến đầu người, cành lá sum sê
sẽ như những con chim đã đủ lông
mao, lông vũ. Đạn đại bác không
giết nổi chúng, những vết thương
của chúng chóng lành như trên
một thân thể cường tráng. Chúng
vượt lên rất nhanh, thay thế những
cây đã ngã….Cứ thế hai ba năm
nay rừng xà nu ưỡn tấm ngực lớn
của mình ra, che chở cho làng”
( Nguyễn Trung Thành)
 Đoạn văn bộc lộ cảm xúc của tác

giả về những vết thương của cây xà
nu. Người đọc cũng thấy đau xót như
vết thương ở ngay trên cơ thể của
mình


_

Tính truyền cảm trong ngôn ngữ nghệ thuật thể
hiện ở chỗ
làm cho người nghe
(đọc) cùng vui buồn, yêu thích,… như chính

người nói
(viết)
 tạo ra sự giao
cảm, hòa đồng, cuốn hút, gợi cảm xúc cho
người đọc.

_

Năng gợi cảm xúc của ngôn ngữ nghệ thuật có
được là nhờ sự lựa chọn ngôn ngữ miêu tả,
bình giá đối tượng khách quan (truyện và kịch )
và tâm trạng chủ quan ( thơ trữ tình ). Ngôn ngữ
thơ thường giàu hình ảnh, có khả năng gợi cảm
xúc.


“ Nhưng cũng có những cây vượt lên
đến đầu người, cành lá sum sê sẽ
như những con chim đã đủ lông mao,
lông vũ. Đạn đại bác không giết nổi
chúng, những vết thương của chúng
chóng lành như trên một thân thể
cường tráng. Chúng vượt lên rất
nhanh, thay thế những cây đã
ngã….Cứ thế hai ba năm nay rừng xà
nu ưỡn tấm ngực lớn của mình ra,
che chở cho làng”
( Nguyễn Trung
Thành)

VD 3: Tre xung phong vào xe tăng đại
bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái
nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre, anh
hùng chiến đấu !
(Cây tre Việt Nam – Thép Mới)
-Văn xuôi nghệ thuật cũng dồi dào cảm
xúc, nhờ sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa
ngôn ngữ tự sự, miêu tả với biểu cảm;
phối hợp các biện pháp lặp từ, lặp cú
pháp tạo nên nhịp điệu, tiết tấu cho câu
văn