Bài 19. Nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống

M«n: Ng÷ v¨n 9
TiÕt 99:

NghÞ luËn vÒ mét sù
viÖc,
hiÖn tîng ®êi sèng



Nghị luận về một sự việc,
I. Tìm HIểU BàI NGHị LUậN Về MộT Sự
- Coi thờng giờ giấc
hiện
tợng đời sống
VIệC, HIệN TƯợNG ĐờI SốNG
chung.
Tiết 99:

Biể
u
hiệ
n

* Ngh lun v mt s vic hin
tng trong i sng l bn v
mt s viờc hin tng cú ý
ngha i vi xó hi, ỏng khen,
ỏng chờ hay cú vn ỏng
suy ngh.

- Chỉ coi trọng thời gian

của bản thân.

- Hin tng phổ biến
- Do con ngi khụng cú
Nguyên lũng t trngng v không
nhân tôn trng ngi khác
- ch k vô trách nhim
vi công vic chung

Bện
h lề
mề

- Gõy hi cho tp th
Tỏc
hi

- Gõy hi cho nhng
ngi tụn trng gi gic.
- Cn bnh khú cha
- Mi ngi phi bit tụn
trng v hp tỏc ln nhau

Gii
phỏp
khc - Lm vic ỳng gi l tỏc
phc phong ca ngi cú vn hoỏ


NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc,

hiÖn tîng ®êi sèng
TiÕt 99:

Hiện tượng ô nhiễm môi trường


Nghị luận về một sự việc,
hiện tợng đời sống
Tiết 99:

Sự việc chăm sóc gia đình thơng
binh liệt sĩ, ghi nhớ công lao của


Nghị luận về một sự việc,
I. Tìm HIểU BàI NGHị LUậN Về MộT Sự
- Coi thờng giờ giấc
hiện
tợng đời sống
VIệC, HIệN TƯợNG ĐờI SốNG
chung.
Tiết 99:

Biể
u
hiệ
n

* * Ngh
Nghlun

lunvvssvic
vichin
hin
tng
tngtrong
trongi
isng
sngxóxóhi
hill
bn
bnvvmt
mts
sviờc
viờchin
hintng
tng
cúcúý ýngha
nghai
ivi
vixóxóhi,
hi,ỏng
ỏng
khen
khen,ỏng
ỏngchờ
chờhay
haycúcúvn
vn
ỏng
ỏngsuy

suyngh.
ngh.

- Chỉ coi trọng thời gian
của bản thân.

- Căn bệnh phổ biến và
chữangi khụng cú
-khó
Do con
Nguyên lũng t trngng v không
nhân tôn trng ngi khác
- ch k vô trách nhim
vi công vic chung

Bện
h lề
mề
Tỏc
hi

- Gõy hi cho tp th
- Gõy hi cho nhng
ngi tụn trng gi gic.
- Mi ngi phi bit tụn
trng v hp tỏc ln nhau

Gii
phỏp
khc - Lm vic ỳng gi l tỏc

phc phong ca ngi cú vn hoỏ


Tình hình giao thông đường
bộ

77


Nghị luận về một sự việc,
I. Tìm HIểU BàI NGHị LUậN Về MộT Sự
hiện
tợng đời sống
VIệC, HIệN TƯợNG ĐờI SốNG
Không chấp hành luật
Tiết 99:

Biể
u
hiệ
n

lệ giao thông: Đua xe,
* Ngh lun v s vic hin
lạng lách, đánh võng,
tng trong i sng xó hi l
phóng nhanh,vợt ẩu...
bn v mt s viờc hin tng cú
- Đe doạ sức khoẻ, tính
ý ngha i vi xó hi, ỏng khen

Tỏc mạng con ngời.
ỏng chờ hay cú vn ỏng suy
Hiện
hi - Gây mất trật tự an toàn
ngh
* Ni dung bi ngh luõn: nờu rừ tợng
xã hội
s vic hin tng, phõn tớch mt mất
- Thiệt hại lớn về kinh tế.
ỳng sai, li hi, ch ra nguyờn
an
- Do con ngời thiếu ý
nhõn, by t thỏi , ý kin nhn toàn Nguyên thức, vi phạm luật giao
nh ca ngi vit.
giao nhân thông.

thôn
g

- Phơng tiện và đờng
xá còn nhiều hạn chế
- Nâng cao ý thức chấp
hành luật giao thông.

Gii
phỏp - Xử phạt nghiêm minh
khc những hành vi vi phạm
phc
- Nâng cấp đờng xá, kiểm
tra phơng tiện.

Nghị luận về một sự việc,
I. Tìm HIểU BàI NGHị LUậN Về MộT Sự
hiện
tợng đời sống
VIệC, HIệN TƯợNG ĐờI SốNG
Tiết 99:

* Ngh lun v s vic hin
tng trong i sng xó hi l
bn v mt s viờc hin tng cú
ý ngha i vi xó hi, ỏng khen
ỏng chờ hay cú vn ỏng suy
ngh .

Mở bài: (Đoạn 1)

Giới thiệu chung về sự việc hiện t
ợng.
Thân bài:
- Đoạn 2:

* Ni dung bi ngh luõn: nờu rừ
Nêu biểu hiện của sự việc, hiện
s vt hin tng, phõn tớch mt ợng.
ỳng sai, li hi, ch ra nguyờn
- Đoạn 3:
nhõn, by t thỏi , ý kin nhn
nh ca ngi vit

Chỉ rõ nguyên nhân
* V hỡnh thc:
- Bi vit phi cú b cc mch
lc, cú lun im rừ rng.

- Đoạn 4:
Nêu tác hại của hiện tợng
Kết bài: (Đoạn 5)
Bày tỏ quan điểm, nêu giảI pháp
khắc phục.


Nghị luận về một sự việc,
hiện tợng đời sống
Trong đời sống hiện nay có một hiện t
Tiết 99:

Lập luận,
chứng minh
(dẫn chứng
cụ thể xác
thực)

Lập luận so
sánh đối
chiếu

Trong đời sống hiện nay có một hiện
ợng
ờiờiđều

thấy
nhnh
ng
tợngkhá
kháphổ
phổbiến,
biến,mọi
mọing
ng
đều
thấy
th
bỏ bỏ
qua.
Đó là
lề lề
mềmề
màmà
coicoi
th
ngờng
thờng
qua.
Đó bệnh
là bệnh
ờng
gi
giấc
là là
một

biểu
hiện.
Cuộc
họp
ấn
thờng
gi
giấc
một
biểu
hiện.
Cuộc
họp
định
vàovào
lúc lúc
8 giờ
sáng
màmà
9 giờ
mớimới
có có
ng
ấn định
8 giờ
sáng
9 giờ
ời
Giấy
mời

hộihội
thảo
ghighi
14 14
giờ giờ
mà mà
mãi
ngđến.
ời đến.
Giấy
mời
thảo
đến
15 giờ
ngờing
mới
HiệnHiện
tợng
mãi đến
15 mọi
giờ mọi
ời có
mớimặt.
có mặt.
này
hiện hiện
nhiềunhiều
trong trong
cơ quan,
đoàn

tợng xuất
này xuất
cơ quan,
thể,
thành
một bệnh
chữa.
đoàntrở
thể,
trở thành
một khó
bệnh
khó chữa.
Những ngời lề mề ấy, khi ra sân bay,
Những ngời lề mề ấy, khi ra sân bay,
lên tàu hoả, đi nhà hát chắc là không dám
lên tàu hoả, đi nhà hát chắc là không dám
đến muộn, bởi đến muộn là hại ngay đến
đến muộn, bởi đến muộn là hại ngay đến
quyền lợi thiết thân của họ. Nhng đi họp,
quyền lợi thiết thân của họ. Nhng đi họp,
hội thảo là việc chung, có đến muộn cũng
hội thảo là việc chung, có đến muộn cũng
không thiệt gì. Thế là hết chậm lần này
không thiệt gì. Thế là hết chậm lần này
đến chậm lần khác, bệnh lề mề không sửa


Nghị luận về một sự việc,
hiện tợng đời sống

Bệnh lề mề suy cho cùng là do một số ngời
Tiết 99:

Lập luận
phân tích
(lí lẽ chặt
chẽ, thuyết
phục)

Khái quát,
đánh giá

thiếu tự trọng và cha biết tôn trọng ngời khác tạo
ra. Họ chỉ quý thời gian của mình mà không tôn
trọng thời gian của ngời khác. Họ không coi mình
là ngời có trách nhiệm đối với công việc chung của
mọi ngời.
Bệnh lề mề gây hại cho tập thể. Đi họp muộn
nhiều vấn đề không đợc bàn bạc thấu đáo, hoặc
khi cần lại phải kéo dài thời gian. Bệnh lề mề gây
hại cho những ngời biết tôn trọng giờ giấc. Ai đến
đúng giờ lại cứ phải đợi ngời đến muộn. Bệnh lề
mề còn tạo ra tập quán không tốt: Muốn ngời dự
đến đúng giờ nh mong muốn, giấy mời thờng phải
ghi giờ khai mạc sớm hơn 30 phút hay 1 giờ!
Cuộc sống văn minh hiện đại đòi hỏi mọi ngời
phải tôn trọng lẫn nhau và hợp tác với nhau. Những
cuộc họp không thật cần thiết thì không nên tổ
chức. Nhng hững cuộc họp cần thiết thì mọi ngời
cần tự giác tham dự đúng giờ. Làm việc đúng giờ

Nghị luận về một sự việc,
I. Tìm HIểU BàI NGHị LUậN Về MộT Sự
hiện
tợng đời sống
VIệC, HIệN TƯợNG ĐờI SốNG
Tiết 99:

* Ngh lun v s vic hin
tng trong i sng xó hi l
bn v mt s viờc hin tng cú
ý ngha i vi xó hi, ỏng khen
ỏng chờ hay cú vn ỏng suy
ngh
* Ni dung bi ngh luõn: nờu rừ
s vic hin tng, phõn tớch mt
ỳng sai, li hi, ch ra nguyờn
nhõn, by t thỏi , ý kin nhn
nh ca ngi vit.
* V hỡnh thc: - Bi vit phi cú
b cc mch lc, cú lun im rừ
rng. Lun c xỏc thc, phộp lp
lun phự hp, li vn chớnh xỏc
sinh ng

Mở bài: (Đoạn 1)

Giới thiệu chung về sự việc hiện tợng
(Lập luận chứng minh)

Thân bài:
- Đoạn 2:

Nêu biểu hiện (Lập luận so sánh)
- Đoạn 3:
Nguyên nhân (Lập luận phân
tích)
- Đoạn 4:

Nêu tác hại (Lập luận phân tích)
Kết bài: (Đoạn 5)
Bày tỏ quan điểm, nêu giảI pháp
khắc phục (Tổng hợp đánh giá)


Nghị luận về một sự việc,
I. Tìm HIểU BàI NGHị LUậN Về MộT Sự
hiện
tợng đời sống Bài tập 1: Em hãy nhận diện đúng
VIệC, HIệN TƯợNG ĐờI SốNG
Tiết 99:

* Ngh lun v s vic hin tng
trong i sng xó hi l bn v
mt s viờc hin tng cú ý ngha
i vi xó hi, ỏng khen ỏng
chờ hay cú vn ỏng suy ngh
* Ni dung bi ngh luõn: nờu rừ s
vt hin tng, phõn tớch mt ỳng
sai, li hi, ch ra nguyờn nhõn,

by t thỏi , ý kin nhn nh
ca ngi vit
* V hỡnh thc: - Bi vit phi cú
b cc mch lc, cú lun im rừ
rng
- Lun c xỏc thc, phộp lp lun
phự hp, li vn chớnh xỏc sinh
ng
I. Luyện tập

kiểu bài nghị luận về sự việc,
hiện tợng đời sống.
1. Hiện tợng học sinh ham mê chơi
điện tử, sao nhãng việc học
hành.
2. Suy nghĩ về câu tục ngữ Ăn
quả nhớ kẻ trồng cây.
3. Bàn về hiện tợng nói dối.
4. Suy nghĩ về nhân vật anh
thanh niên trong truyện ngắn
Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn
Thành Long.
5. Suy nghĩ về hiện tợng rác thải.


Nghị luận về một sự việc,
I. Tìm HIểU BàI NGHị LUậN Về MộT Sự
hiện
tợng đời sống Bài tập 2: Thảo luận nhóm
VIệC, HIệN TƯợNG ĐờI SốNG

Tiết 99:

* Ngh lun v s vic hin tng
trong i sng xó hi l bn v
mt s viờc hin tng cú ý ngha
i vi xó hi, ỏng khen ỏng
chờ hay cú vn ỏng suy ngh
* Ni dung bi ngh luõn: nờu rừ s
vt hin tng, phõn tớch mt ỳng
sai, li hi, ch ra nguyờn nhõn,
by t thỏi , ý kin nhn nh
ca ngi vit
* V hỡnh thc: - Bi vit phi cú
b cc mch lc, cú lun im rừ
rng
- Lun c xỏc thc, phộp lp lun
phự hp, li vn chớnh xỏc sinh
ng
I. Luyện tập

Tìm các sự vật, hiện tợng có
ý nghĩa xã hội đáng viết
một bài nghị luận.
Nhóm 1: Tìm 5 sự việc,
hiện tợng đáng khen (trong
phạm vi nhà trờng)
Nhóm 2: Tìm 5 sự việc
hiện tợng đáng chê (trong
phạm vi nhà trờng)
Nhóm 3: Tìm 5 sự việc

hiện tợng tốt trong xã hội
đáng biểu dơng.
Nhóm 4: Tìm 5 sự việc
hiện tợng đáng phê phán
trong xã hội.


Nghị luận về một sự việc,
I. Tìm HIểU BàI NGHị LUậN Về MộT Sự
hiện
tợng đời sống Bài tập 3: Cho biết hiện tợng sau
VIệC, HIệN TƯợNG ĐờI SốNG
Tiết 99:

* Ngh lun v s vic hin tng
trong i sng xó hi l bn v
mt s viờc hin tng cú ý ngha
i vi xó hi, ỏng khen ỏng
chờ hay cú vn ỏng suy ngh
* Ni dung bi ngh luõn: nờu rừ s
vt hin tng, phõn tớch mt ỳng
sai, li hi, ch ra nguyờn nhõn,
by t thỏi , ý kin nhn nh
ca ngi vit
* V hỡnh thc: - Bi vit phi cú
b cc mch lc, cú lun im rừ
rng
- Lun c xỏc thc, phộp lp lun
phự hp, li vn chớnh xỏc sinh
ng

Ii. Luyện tập

đây có đáng viết một bài nghị
luận không? Vì sao?
Một cuộc điều tra 2000
thanh niên nam ở Hà nội năm
1981 cho thấy: Từ 11 đến 15
tuổi 25% các em đã hút thuốc lá;
từ 16 đến 20: 52%; trên 20 tuổi:
80%. Tỉ lệ này ngang với các nớc
châu Âu. Trong số các em hút
thuốc lá có đến 80% lâu lâu có
triệu chứng nh ho hen, khạc
đờm, đau ngực, còn trong số
những em không hút chỉ có
không đến 1% các triệu chứng
Sự việc hiện tợng trên đáng
ấy.
viết một
bài nghị
luận
vì nó
có
(Theo
Nguyễn
Khắc
Viện)
ý nghĩa xã hội sâu sắc:
- Hút thuốc lá hủy hoại sức khỏe,
đe doạ tính mạng con ngời, tn

tin bc.
- Làm ô nhiễm môi trờng, gây hại


NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc,
hiÖn tîng ®êi sèng
TiÕt 99:







Hớng dẫn về
nhà

-Học thuộc phần ghi nhớ
-Tìm hiểu, chuân bị
bài: Cách làm bài nghị
luận về sự việc hiện tợng
đời sống


Xin chân thành
cảm ơn
các thầy cô giáo
và các em học sinh