PHßNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO H¬ng
S¬n - TRƯỜNG THCS S¬n Phó.
Ng÷ v¨n 9
Kiểm tra bài cũ
Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
Họa sĩ nghĩ thầm : Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu cha kịp
quét tớc dọn dẹp, cha kịp gấp chăn màn chẳng hạn . Ông rất
ngạc nhiên khi bớc lên bậc thang bằng đất, thấy ngời con trai
đang hái hoa. Cô kĩ s ô lên một tiếng ! Sau gần hai ngày, qua
ngót bốn trăm cây số đờng dài cách xa Hà Nội, đứng trong mây
mù ngang tầm với chiếc cầu vồng kia, bỗng nhiên lại gặp hoa dơn,
hoa thợc dợc, vàng, tím, đỏ, hồng phấn, tổ ongngay lúc dới kia
là mùa hè, đột ngột và mừng rỡ, quên mất e lệ, cô chạy đến bên
ngời con trai đang cắt hoa.
( Lặng lẽ Sa Pa
Nguyễn Thành Long )
1. Đoạn văn trên đợc kể theo ngôi thứ mấy ?
A. Ngôi thứ nhất
B. Ngôi thứ hai
C. Ngôi thứ ba
D. Cả A, B, C đều đúng
2.Ai là ngời kể chuyện trong đoạn văn trên ?
A. Bác lái xe
B. Cô gáI
Nêu vai trò của ngời kể
chuyện trong văn bản tự sự
?
Ngời kể chuyện có vai trò dẫn
dắt ngời đọc đi vào câu chuyện :
giới thiệu nhân vật và tình huống ,
tả ngời và tả cảnh, đa ra các nhận
xét, đánh giá về những điều đợc kể
.
bµi 15,
16
– TiÕt
81 NGỮ
VĂN
9
82
«n tËp
phÇn tËp lµm v¨n
I. Văn bản thuyết minh
1. Đặc điểm :
2. Vai trò, vị trí, tác dụng của yếu
tố miêu tả và các biện pháp nghệ
thuật:Làm nổi rõ đặc điểm của đối t
ợng, bài văn thuyết minh thêm sinh
động
hấpcần
dẫnchú
. ý khi làm bài văn
Điều
thuyết minh có sử dụng yếu tố miêu tả
và các biện pháp nghệ thuật:
Sử
dụng phù hợp. tránh làm lu mờ đối tợng
thuyết minh .
cây phợng khoe những cành lá rung rinh nh
chào đón em . Thân cây xù xì, chỉ cần một
vòng tay ôm là đủ. Những chiếc rễ lớn nổi gồ
trên mặt đất làm nứt nẻ cả nền xi măng quanh
gốcLá phợng là một loại lá kép, gồm nhiều lá
nhỏ, mỏng, màu xanh sẫm , lá mọc song song
hai bên cuống, trông xa nh đuôi con chim phợng
. Xuân qua, hè tới, cây phợng trổ bông : Hoa
phợng nở thành chùm lớn, có năm cánh ( bốn cánh
màu đỏ tơi và một cánh màu đỏ lốm đốm
trắng ) . Nhuỵ phợng thờng đợc làm để chơi
chọi gà, là một túi phấn hình bầu dục, dài và
cong . Khi tiếng ve kêu ra rả , mùa thi sắp tới
cũng là lúc hoa phợng nở nhiều nhất . Cả một
màu đỏ nồng nàn nh lửa bao phủ khắp ngọn
cây, làm rực sáng cả một khoảng trời bừng
bừng sức sống , cây phợng già nh trẻ lại .
Phạm
ơng Sơn
Tìm các yếu tố miêu tả( và
cácHbiện
pháp
Văn mẫu
nghệ
thuật9)
trong đoạn văn trên ?
Câu hỏi thảo luận
Văn bản thuyết minh có yếu tố
miêu tả ,
tự sự giống và khác với
văn bản miêu tả , tự sự ở điểm
nào ? ( về đối tợng, mục đích,
đặc điểm, phơng pháp làm bài )
Văn bản
Thuyết minh
Miêu tả
Tự sự
So sánh
Mục
đích
Đặc
điểm
Cung cấp tri thức TáI hiện cụ thể
hữu ích, khách
sống động nh
quan về đối tợng thật cảnh vật
hoặc chân
dung con ngời .
Kể chuyện,
kể việc làm
sống lại câu
chuyện hoặc
sự việc .
Tri thức khách
quan, xác thực,
hữu ích .
Hệ thống
chuỗi các chi
tiết, hành
động, sự
việc .
Ngôn ngữ
phong phú,
sinh động
Ngô ngữ chính
xác, khoa học .
Quan sát, tìm
Phơng hiểu đối tợng,
pháp làm đọc tài liệu
Hệ thống chuỗi
hình ảnh, âm
thanh, đờng nét
.
Ngôn ngữ giàu
hình ảnh, cảm
xúc .
Quan sát, liên t
Xây dựng cốt
ởng, tởng tợng
truyện, nhân
Sử dụng các biện vật, tình
Ii. Văn bản tự sự
1. đặc điểm của văn bản tự sự:
2. vai trò, vị trí, tác dụng của yếu tố
miêu
* Miêutả
tả nội
Nội tâm, nghị luận:
tâm:
a. Thế nào là miêu tả nội
tâm:
Là tái hiện những ý nghĩ, cảm xúc và
diễn
biến
tâm
trạng
của
nhân
vật.
b. Vai trò: Là biện pháp quan trong để
xây dng nhân vật, làm cho nhân vật sinh
động
* Yếu tố nghị luận: Làm cho câu
chuyện
thêm phần
triết líđộc thoại nội
3. Đối thoại,
độc thoại,
tâm:
a.Khái niệm :
b. L
Vainhng
trò, tác
dụng
hình
thc: quan trng th
hin nhân vt, lm cho câu chuyn v
hình nh nhân vt hin lên chân thc,
sinh ng v rõ nét hn.
Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội
tâm có gì giống và khác nhau?
*Đối thoại, độc thoại:
-Giống nhau:+Là những phát ngôn..
+Thờng có gạch đầu dòng ở những lợt
thoại.
-Khác nhau: +Độc thoại không hớng về chủ
đề giao tiếp, không hớng về một ai
+Độc thoại nội tâm diễn ra trong suy
nghĩ của nhân vật và không phát ra
thành lời..
+Đối thoại hớng về chủ đề giao tiếp.
LƯU Ý
- Khi sử dụng yếu tố đối thoại, độc thoại, độc
thoại nội tâm phải phù hợp với tình huống truyện,
hoàn cảnh và tính cách nhân vật.
- Khi cần diễn tả những tâm sự kín đáo chân
thực của nhân vật có thể dùng ngôn ngữ độc
thoại. Song để thể hiện những trăn trở, day dứt,
những trạng thái phức tạp, tinh tế nhất của đời
sống tâm hồn nhân vật thì phải cần đến hình
thức độc thoại nội tâm.
Đọc đoạn văn sau
Lão không hiểu tôi, tôi nghĩ vậy, và tôi càng buồn lắm . Những
ngời nghèo nhiều tự ái vẫn thờng nh thế .Họ dễ tủi thân nên rất
hay chạnh lòng . Ta khó mà ở cho vừa ý họ Một hôm, tôi phàn nàn
việc ấy với Binh T .Binh T là một ngời láng giềng khác của tôi . Hắn
làm nghề ăn trộm nên vốn không a lão Hạc bởi vì lão lơng thiện qua
.Hắn bĩu môi và bảo :
- Lão làm bộ đấy ! Thật ra thì lão chỉ tẩm ngẩm thế , nhng cũng
ra phết chả vừa đâu : lão vừa xin tôi một ít bả chó
Tôi trố to đôi mắt, ngạc nhiên. Hắn thì thầm :
- Lão bảo có con chó nhà nào cứ đến vờn nhà lão Lão định cho
nó xơi một bữa .Nếu trúng, lão với tôi uống rợu .
Hỡi ơi lão Hạc ! Thì ra đến lúc cùng lão cũng có thể làm liều nh
ai hết Một con ngời nh thế ấy !... Một ngời đã khóc vì trót lừa
một con chó !....Một ngời nhịn ăn để tiền lại làm ma, bởi không
muốn liên luỵ đến hàng xóm, láng giềng .Con ngời đáng kính ấy
bây giờ cũng theo gót Binh T để có ăn ? Cuộc đời quả thật cứ mỗi
ngày một thêm đáng buồn .
Xác định các yếu tố miêu tả nội tâm, nghị luận, đối thoại, độc thoại, đọc
thoại nội tâm trong đoạn văn trên ?
(Ngữ văn 8 tập I)
Lão không hiểu
tôi, tôi nghĩ
vậy, và tôi càng
buồn lắm .
Những ngời
nghèo nhiều tự
ái vẫn thờng nh
thế .Họ dễ tủi
thân nên rất
hay chạnh
lòng .ta khó mà
ở cho vừa ý họ .
=> Miêu tả Nội
tâm + Yếu tố
nghị luận .
Hắn bĩu môi và
bảo :
- Lão làm bộ đấy !
Thật ra thì lão chỉ
tẩm ngẩm thế , nhng
cũng ra phết chả vừa
đâu : lão vừa xin tôi
một ít bả chó
Tôi trố to đôi
mắt, ngạc nhiên.
Hắn thì thầm :
- Lão bảo có con chó
nhà nào cứ đến vờn
nhà lão Lão định
cho nó xơi một
bữa .Nếu trúng, lão
với tôi uống rợu .
cũng có thể làm liều
nh ai hết Một con
ngời nh thế ấy !...
Một ngời đã khóc vì
trót lừa một con
chó !....Một ngời
nhịn ăn để tiền lại
làm ma, bởi không
muốn liên luỵ đến
hàng xóm, láng
giềng Con ngời
đáng kính ấy bây
giờ cũng theo gót
Binh T để có ăn ?
Cuộc đời quả thật cứ
mỗi ngày một thêm
đáng buồn .
=> ngôn ngữ đối
thoại
=> độc thoại nội
tâm
4. Ngêi kÓ chuyÖn :
a. C¸c -ng«i
kÓ:
KÓ ë
ng«i thø
nhÊt
- KÓ ë ng«i thø ba
b. Vai trß cña mçi ng«i kÓ
Xin chân thành cảm ơn các
thầy cô đã đến dự giờ !