Bài 30. Chữa lỗi diễn đạt (lỗi lô-gíc)

Gi¸o ¸n m«n ng÷ v¨n 8
Gi¸o viªn: nguyÔn bïi ®iÒm
Trường THCS Hîp TiÕn


Kiểm tra bài cũ
?Việc lựa chon trật tự từ trong các câu nhằm mục đích gì?
Việc lựa chon trật tự từ trong câu thể hiện thứ
tự nhất định của sự vật, hiện tợng, hoạt động, đặc
điểm (nh thứ bậc quan trọng của sự vật, thứ tự trớc sau
của hoạt động, trình tự quan sát của ngời nói.)
?Việc lựa chọn trật tự từ trong các câu nhằm những mục đích gì?
1. Ông ta còn bị đám thợ phụ lột cả áo ngắn lẫn
chiếc quần cộc mặc khi tập kiếm.
(Mô-li-e)
2.
Đám thợ phụ còn lột cả áo ngắn lẫn bộ trang
phục ông ta mặc khi tập kiếm.
Nhận xét
Câu 1: nhấn mạnh tình trạng bất lực của ông Giuốc-đanh.
Câu 2: nhấn mạnh hành động chủ động của đám thợ.
?Em có nhận xét gì về cách diễn đạt của các câu trên.


Tiết 122:

I. Phát hiện và chữa lỗi trong những câu
cho sẵn.
Quan sát câu văn (a)
Chúng em đã giúp các bạn học sinh những vùng bị bão lụt
quần áo, giày dép và nhiều đồ dùng học tập khác.

A = quần áo, giày dép
B = đồ dùng học tập
A, B không cùng loại nên B không bao hàm đc A. Vì vậy
không thể nói là nhiều đồ dùng học tập khác.
Cần phải sửa lại là:
a-1. Chúng em đã giúp các bạn học sinh những vùng bị bão lụt
giấy bút, sách vở và nhiều đồ dùng học tập khác.
hoặc:
a- 2.Chúng em đã giúp các bạn học sinh những vùng bị bão lụt
quần áo, giày dép và nhiều đồ dùng sinh hoạt khác khác.


Tiết 122:
I. Phát hiện và chữa lỗi trong những câu cho
sẵn.
Nhóm 1
Câu sai

Lỗi sai

Sửa lại

b- Trong thanh niên
nói chung và trong
bóng đã nói riêng,
niềm say mê là
nhân tố quan trọng
dẫn đến thành
công.

b- Kết cấu A và B
của trạng ngữ
không cùng loại.

b- Trong thể thao
nói chung và trong
bóng đã nói riêng,
niềm say mê là
nhân tố quan
trọng dẫn đến
thành công.

c- Lão Hạc, Bớc đờng
cùng và Ngô Tất Tố
đã góứ chúng ta
hiểu sâu sắc thân
phận ngời dân Việt
Nam trớc cách mạng
tháng Tám 1945.

cc- Các chủ ngữ
trong kết cấu A, B
và C không cùng
loại. (Tác phẩm, tác
giả).

c- Lão Hạc, Bớc đ
ờng cùng và Tắt
đèn đã góp chúng
ta hiểu sâu sắc

thân phận ngời
dân Việt Nam trớc
cách mạng tháng
Tám 1945.


Tiết 122:
I. Phát hiện và chữa lỗi trong những câu cho
sẵn.
Nhóm 2
Câu sai

Lỗi sai

Sửa lại

d- Em muốn trở
thành một trí
thức hay một bác
sĩ?

d- 2 vị ngữ đứng
ngang nhau không
cùng loại.
A: Trí thức.
B: Bác sĩ.
Mà trong những
trí thức có bác sĩ,
nên đặt câu hỏi A
hay B cùng cấp.

d- Em muốn trở
thành một giáo
viên hay một bác
sĩ?

e- Bài thơ không
chỉ hay về mặt
nghệ thuật mà
còn sắc sảo về
ngôn từ.

e-2 vị ngữ đứng
ngang nhau không
cùng loại.

e- Bài thơ không
chỉ hay về mặt
nghệ thuật mà còn
sắc sảo về nội
dung.


Tiết 122:
I. Phát hiện và chữa lỗi trong những câu cho
sẵn.
Nhóm 3
Câu sai

Lỗi sai

g- Trên sân ga
chỉ còn lại 2 ngời.
Một ngời thì cao
gầy còn một ngời
thì mặc áo ca- rô.

g- Miêu tả không lô
gích:
+ Vế1: Tả vóc
dáng.
+ Vế2: Tả ăn
mặc.

h- Chị Dậu rất cần
cù chịu khó nên rất
mực yêu thơng
chồng con.

h- A không phải là
nguyên nhân của
B.

Sửa lại
g- Trên sân ga chỉ
còn lại 2 ngời. Một
ngời thì cao gầy
còn một ngời thì
béo lùn.

h- Chị Dậu rất cần
cù chịu khó và rất
mực yêu thơng
chồng con.


Tiết 122:
I. Phát hiện và chữa lỗi trong những câu cho
sẵn.
Nhóm 4
Câu sai
Lỗi sai
i. Nếu không phát
huy những đức
tính tốt đẹp của ng
ời xa thì ngời phụ
nữ Việt Nam ngày
nay không thể có đ
ợc những nhiệm vụ
vinh quang và nặng
nề đó.
k. Hút thuốc lá vừa
có hại cho sức khỏe,
vừa làm giảm tuổi
thọ của con ngời.

i. A B không phải
là quan hệ điều
kiện kết quả nên
không dùng cặp

nếu thì đợc,
ngoài ra, dùng từ đó
không đúng chỗ.
k. Khi dùng cặp từ
vừavừa thì A, B
phải bình đẳng với
nhau, không cái nào
bao hàm cái nào.

Sửa lại

i- Nếu không phát
huy những đức tính
tốt đẹp của ngời xa
thì ngời phụ nữ Việt
Nam ngày nay khó
mà hàn thành đợc
những nhiệm vụ
vinh quang và nặng
nề của mình.
k. Hút thuốc lá vừa
có hại cho sức khỏe,
vừa tốn kém tiền
bạc.


Tiết 122:

I. Phát hiện và chữa lỗi trong những câu cho
sẵn.

II.
Tìm những lỗi diễn đạt tơng tự và chữa
lỗi trong.
Hãy tìm những lỗi diễn đạt tơng tự trong
bài tập làm văn của mình hoặc của các
bạn trong tổ , hay trong lời nói hàng
ngày(mỗi tổ tìm và sửa 5 câu)

Nhóm


Tiết 122:

I. Phát hiện và chữa lỗi trong những câu cho
sẵn.
II.
Tìm những lỗi diễn đạt tơng tự và chữa
lỗi trong. Ví dụ một số lỗi bắt gặp trong khi chấm
bài.
1. Ngoài những
hình ảnh chân thực mà ngòi bút của Nguyễn ái
Quốc đã đa ra.
(Thu)
2. Thuế máu là áng văn chính luận xuất sắc. Ngời đã dùng ngòi
bút của mình tố cáo sự tàn bạo của bọn thực dân.(Thu)
3. Nhng không thể hiểu nổi tính biểu cảm của tácc giả trong
từng câu chữ, hình ảnh giàu giá trị.
(Nguyễn
4. Bằng nghệ thuật tơng phản, hoặc nhắc lại giọng Thảo)
lỡi và thủ

đoạn của bọn quan lại thực dân, tác giả dựng lên hình tợng
khái quát về tên thực dân Pháp rất xảo quyệt; bịt bợm và trơ
tráo trong việc đánh giá thuế máu; trong việc đầu
độc Tú)
(Ngọc
nhân dân Đông Dơng.
5. Thuế máu là áng văn chính luận xuất sắc của văn học Việt
Nam với sự ác độc tàn bạo của bọn thực dân.
(Nguyễn Thị
Yến).


Tiết 122:

I. Phát hiện và chữa lỗi trong những câu cho
sẵn.
II.
Tìm những lỗi diễn đạt tơng tự và chữa
lỗi trong. Ví dụ một số lỗi bắt gặp trong khi chấm
bài.
6. Nh chúng ta
biết, thực dân Pháp là một bọn vô cùng xấu xa và
tàn ác.
(Đào
7. Trớc hết, với yếu tố miêu tả đợc xây dựng đề có Thủy)
tính xác thực
mà thực dân gọi ngời dân qua từng quá trình tên Anamít
bẩn thỉu, tên da đen bẩn thỉu, con yêu,(Nguyễn
bạn hiền
Văn

Hùng)
8. Thuế máu là văn bản đợc tác giả Nguyễn ái Quốc đặt tên và
Thị
ngời dân bản xứ phải nộp thuế cho thực dân(Nguyễn
pháp bằng
Nhuận)
chính xơng máu của mình.
9. Và qua đây ta cũng thấy đợc Hồ Chí Minh là một ngời có
(Nguyễn
Văndanh
Đại)
phẩm chất viết văn tài tình và là một ngời tài
năng một
nhân văn hóa
Ví
thế
dụ giới.
một số lỗi bắt gặp trong
1. Quyết hi sinhbáo
chochí.
sự nghiệp để giải phóng đất nớc.
2. Trong xã hội cũ, cái xã hội làm cho con ngời chỉ biết sống vì
mình.
3. Nh vậy cần có biện pháp ngăn chặn nạn nói thách, cũng là một


Một sàm câu văn mắc lỗi diễn đạt
1. Chính vì vậy văn bản Thuế máu đã nói lên đợc bản
chất thực dân thể hiện sự coi thờng khinh bỉ lăng nhục
Hờng

những ngời dân bản xứ.
2. Nguyễn ái Quốc đã nói lên một cách mỉa mai, hài hớc,
Lành
châm biếm giữa nghệ thuật đối giữa lời nói và việc làm.
3. Qua đó cho ta thấy đợc Nguyễn ái Quốc đã vạch trần sự
thực của bọn chính phủ thực dân bằng những t liệu
phong phú, xác thực nhng tài năng chính đó là bằngHơng
những ngòi bút nghị luận thật sắc sảo.
Vũ
4. Bằng những tình cảm châm biếm mỉa mai xen lẫn biểu
cảm
Ngân
5. Cũng nhờ bài chính luận này mà đã làm toát lên một ngòi
bút sắc sảo sâu sắc và tài tình của tác giả Nguyễn ái
Công
Quốc
Hiếu

6. Trong bài có bố cục trong các chơng và nghệ thuật châm
Chiến
biếm đả kích sắc sảo của tác giả.
Tiệ
7. Những từ con yêu, bạn hiềnđợc Bác mỉa mai lại chỉ


Hớng dẫn về nhà
- Tiếp tục tìm và sửa các lỗi sai trong khi
viết văn và trong đời sống hàng ngày
- Xem lại phần văn nghị luận (chú ý tới
việc kết hợp các yếu tố biểu cảm, tự sự và

miêu tả trong văn nghị luận.
- Soạn bài ôn tập và kiểm tra phần tiếng
Việt. (trang 130,131,132)


Giáo viên: nguyÔn bïi ®iÒm
Trường THCS Hîp TiÕn