Bài 27. Luyện tập đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận

CHÀO QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ

1


KiỂM TRA BÀI CŨ
Trong bài văn nghị luận yếu tố biểu cảm có vai trò gì ?
Làm thế nào để bài văn có sức biểu cảm cao ?
ĐÁP ÁN

- Văn nghị luận rất cần yếu tố biểu cảm.Yếu tố biểu cảm giúp cho văn nghị luận có hiệu quả
thuyết phục lớn hơn,vì nó tác động mạnh mẽ tới tình cảm của người đọc (người nghe).
- Để bài văn nghị luận có sức thuyết phục cao,người làm văn phải thực sự có cảm xúc trước
những điều mình viết (nói) và phải biết diễn tả cảm xúc đó bằng những từ ngữ,những câu văn có
sức truyền cảm.Sự diễn tả cảm xúc cần phải chân thực và không được phá vỡ mạch lạc nghị luận
của bài.

2


LUYỆN TẬP ĐƯA YẾU TỐ BIỂU CẢM VÀO BÀI VĂN NGHỊ LUẬN.
I.CHUẨN BỊ Ở NHÀ
II.LUYỆN TẬP TRÊN LỚP
 Đề bài: Sự bổ ích của những chuyến tham quan, du lịch đối với học sinh.
•Xác định thể loại: Nghị luận chứng minh
* Xác định nội dung: Sự bổ ích của những chuyến tham quan, du lịch đối với học sinh.
* Phạm vi kiến thức: Không giới hạn, tuỳ theo cảm hứng của người viết.
1 .Cho các luận điểm:









a, Những chuyến tham quan, du lịch giúp ta hiểu biết nhiều hơn và yêu mến hơn vẻ đẹp của
thiên nhiên, cuả quê hương đất nước.
b, Những chuyến tham quan, du lịch mang lại cho ta nhiều bài học có thể chưa có trong sách
vở.
c, Những chuyến tham quan, du lịch khiến ta hiểu biết cụ thể hơn, sâu hơn những điều được
học trong nhà trường.
d, Những chuyến tham quan, du lịch đem đến cho ta thật nhiều niềm vui.
e, Những chuyến tham quan, du lịch giúp ta tăng cường sức khoẻ.

THẢO LUẬN NHÓM

3




(c) Những chuyến tham quan, du lịch khiến ta
hiểu cụ thể hơn, sâu hơn những điều được học
trong nhà trường.



(b) Những chuyến tham quan, du lịch mang lại
cho ta nhiều bài học có thể chưa có trong sách

vở.



(a) Những chuyến tham quan, du lịch giúp ta hiểu
biết nhiều hơn và yêu mến hơn vẻ đẹp của thiên
nhiên, của quê hương đất nước.



(d) Những chuyến tham quan, du lịch đem đến
cho ta thật nhiều niềm vui.



(e) Những chuyến tham quan, du lịch giúp ta tăng
4
cường sức khoẻ.


Bài tập 2: Viết đoạn văn có sử dụng yếu tố biểu cảm.
Đoạn văn 2
Đoạn văn 1.
Không chỉ tăng cường sức mạnh
 Không chỉ tăng cường sức mạnh
thể chất, những chuyến tham quan
thể chất, những chuyến tham
du lịch còn đem lại cho ta rất nhiều
quan, du lịch còn đem lại cho ta
niềm vui sướng trong tâm hồn. Bạn

còn nhớ cái lần cả lớp mình cùng
niềm vui sướng trong tâm hồn (1).
đến thăm vịnh Hạ Long không?
Chắc các bạn vẫn chưa quên lần
Hôm ấy, có ai trong chúng ta lại
cả lớp đến tham quan vịnh Hạ
kìm nổi một tiếng reo,
Long(2). Hôm ấy không ai trong
những tiếng trầm trồ
chúng ta kìm nổi một tiếng reo, khi
,khi sau một chặng đường dài ,
sau một chặng đường dài , chợt
chợt thấy trải ra trước mắt mình
cả một cảnh trời biển, nước non
thấy trải ra trước mắt cả một cảnh
mênh mông, kì thú.Tôi nhớ, hôm
trời biển, núi3 non mênh mông, kì
trước, bạn Lệ Quyên còn đang âu
thú(3) Tôi nhớ hôm trước bạn Lệ
sầu vì bị cô giáo phê bình. Tôi để ý
Quyên còn đang âu sầu vì bị cô
thấy Lệ Quyên lúc đầu vẫn lặng lẽ ,
giáo phê bình(4). Tôi để ý thấy Lệ
nhưng nét mặt bạn cứ rạng rỡ dần
thay biếc non xanh.
Quyên lúc đầu vẫn lặng lẽ, nhưng
lên trước Diệu
cảnhkìnước
,nỗi buồn kia đã tan đi
nét mặt bạn cứ rạng rỡ dần lên

hẳn, như có một phép màu. Niềm
trước cảnh nước biếc
6 non xanh(5).
sung sướng ấy không thể có khi
Nỗi buồn kia đã tan đi hẳn, như có
chúng ta suốt năm chỉ quanh quẩn
một phép màu(6). Niềm sung
trong căn nhà, nơi góc phố hay trên
sướng ấy không thể có khi chúng
con đường mòn quen thuộc .
ta suốt năm chỉ quanh quẩn trong
7 nơi góc phố hay trên con
căn nhà,
5
đường mòn quen thuộc(7).


II.LUYỆN TẬP TRÊN LỚP
Bài tập 2.

Đoạn văn mẫu 1.
Những chuyến tham quan du lịch giúp
chúng ta hiểu biết nhiều hơn và yêu mến
hơn vẻ đẹp của thiên nhiên, quê hương,
đất nước. Có thể nói trên đất nước ta có
nhiều phong cảnh đẹp, nhiều nơi là điểm
du lịch hấp dẫn đối với khách tham quan
trong và ngoài nước như Vũng Tàu, Đà
Lạt, vịnh Hạ Long…Tuy chúng em chưa
một lần được đến những nơi ấy, nhưng

mỗi lần được đi tham quan ở Đền Đô
(Đình Bảng), chùa Dâu, chùa Bút
Tháp(Thuận Thành)…hay ở nhiều nơi
khác nữa chúng em vẫn tự nhủ với nhau
rằng: Đất nước mình ở đâu cũng đẹp.

Đoạn văn mẫu 2.
Những chuyến tham quan
du lịch giúp chúng ta hiểu biết
nhiều hơn và yêu mến hơn vẻ
đẹp của thiên nhiên, quê
hương, đất nước. Có thể nói
trên đất nước ta có nhiều
phong cảnh đẹp, nhiều nơi là
điểm du lịch hấp dẫn đối với
khách tham quan trong và
ngoài nước như Vũng Tàu, Đà
Lạt, vịnh Hạ Long…Tuy chúng
em chưa một lần được đến
những nơi ấy, có tiếc và buồn
một chút nhưng mỗi lần được
đi tham quan ở Đền Đô (Đình
Bảng), chùa Dâu, chùa Bút
Tháp (Thuận Thành)…hay ở
nhiều nơi khác nữa ,chúng em
thấy vui sướng,tự hào và vẫn
tự nhủ với nhau rằng: Đất nước
mình ở đâu cũng đẹp, đẹp như
một bức tranh.

6


Mở bài:
Cứ sau mỗi độ xuân về,trong lòng chúng em lại vô cùng sung sướng,háo hức vì sẽ
được đi tham quan.Năm nào ban giám hiệu nhà trường cũng tổ chức cho chúng em đi. Năm
nay chúng em sẽ được đến thăm quan Đền Hùng, để thắp hương tưởng nhớ đến tổ tiên của
chúng ta.
Kết bài:

Phải nói rằng,nhưng chuyến tham quan du lịch đã để lại trong lòng chúng em
nhiều điều bổ ích và lí thú.Năm nào chúng em cũng khát khao mong đợi một chuyến
đi xa mới để mở rộng tầm hiểu biết của mình và càng thấy yêu mến hơn thiên
nhiên,quê hương, đất nước.

7


Một số lưu ý khi đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận:
•
•
•
•

1. Xác định luận điểm gợi cho em tình cảm,cảm xúc.
2.Lựa chọn từ ngữ,câu văn diễn đạt cảm xúc của mình, dẫn chứng phù hợp.
3. Người viết phải có cảm xúc chân thành trong sáng,biết diễn tả cảm xúc.
4.Trình bày rõ ràng không phá vỡ mạch lạc nghị luận của bài văn.

8

Hướng dẫn về nhà làm bài tập 3:


Đề bài: Chứng minh rằng nhiều bài thơ em đã học như: Cảnh khuya
của Hồ Chí Minh, Khi con tu hú của Tố Hữu, Quê hương của Tế Hanh…
đều biểu hiện rõ tình cảm thiết tha của các nhà thơ đối với thiên nhiên
đất nước.



Xác định thể loại: Chứng minh



Xác định nội dung: Tình cảm của các nhà thơ đối với thiên nhiên, đất
nước.



Giới hạn kiến thức: Bài cảnh khuya của Hồ Chí Minh, Khi con tu hú của
Tố Hữu, Quê hương của Tế Hanh…và các bài thơ khác mà mình thích.



Tìm luận điểm sắp xếp hệ thống các luận điểm,luận cứ.



Lập dàn ý, vận dụng đưa các yếu tố biểu cảm vào đoạn văn mình có
cảm xúc. Tránh lan man dễ sa vào kiểu bài văn biểu cảm.

9


DẶN DÒ
1) Viết lại đoạn văn (phần 2b trang 109) vào vở
bài tập.
2) Đọc đoạn văn tham khảo (SGK, trang 108) bài
đọc thêm (SGK, trang 109).
3) Viết một đoạn văn có sử dụng yếu tố biểu cảm
theo yêu cầu của bài tập 3 (tự chọn bài thơ mà
mình yêu thích).
4) Ôn tập tốt để giờ sau kiểm tra một tiết môn
văn.
10