Bài 22. Luyện tập lập luận chứng minh

Kế hoạch bài học
ng÷ v¨n 7

Ngêi thùc hiÖn:
Đặng Thùy Trang

Trêng

THCS Nguyễn Văn Linh


Kính chào quý thầy cô
giáo! Chào các em !


Kiểm
Kiểmtra
tramiệng:
miệng:

Câu 1
Em hiểu thế nào
về chứng minh
trong văn
nghị
luận?

Câu 2:
Em hãy nhắc lại
quy trình
tạo lập một văn

bản nói chung?


Câu
Câu1:
1:
--Trong
Trongvăn
vănnghị
nghịluận,
luận,chứng
chứngminh
minhlàlà
một
mộtlàlàmột
mộtphép
phéplập
lậpluận
luậndùng
dùngnhững
nhữnglílílẽ,
lẽ,
bằng
bằngchứng
chứngchân
chânthực,
thực,đã
đãđược
đượcthừa
thừanhận

nhận
để
đểchứng
chứngtỏ
tỏluận
luậnđiểm
điểmmới
mới(cần
(cầnđược
đượcchứng
chứng
minh)
minh)làlàđáng
đángtin
tincậy.
cậy.
--Các
Cáclílílẽ,
lẽ,bằng
bằngchứng
chứngdùng
dùngtrong
trongphép
phép
lập
lậpluận
luậnchứng
chứngminh
minhphải
phảiđược

đượclựa
lựachọn,
chọn,
thẩm
thẩmtra,
tra,phân
phântích
tíchthì
thìmới
mớicó
cósức
sứcthuyết
thuyết
phục.
phục.


Quy trình tạo lập văn bản nói chung

Bước 1

Bước 2

Bước 3

Bước4

Tìm
hiểu đề
và tìm ý

Lập dàn bài

Viết
đoạn văn,
bài văn

Đọc lại
và sửa
chữa


Tiết
Tiết 91
91

Tập
Tậplàm
làmvăn
văn


Tiết 91 :

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH

I. Các bước làm bài văn lập luận
chứng minh:
* Tìm hiểu đề văn: sgk/48
Đề: Nhân dân ta thường

nói: “Có chí thì nên”. Hãy
chứng minh tính
đúng đắn
của câu tục
ngữ đó.

??Với
Vớiđề
đề
văn
vănđã
đã
cho,
cho,em
emsẽ
sẽ
thực
thựchiện
hiện
như
nhưthế
thế
nào?
nào?


Các bước thực hiện

Bước 1

Đọc kĩ đề
bàì, để tìm
hiểu đề
và tìm ý.

Bước 2

Đưa các
ý
đã tìm
được vào
dàn bài

Bước 3

Từ dàn bài,
viết
đoạn văn,
bài văn
hoàn chỉnh

Bước4

Đọc , rà soát
lại lỗi chính
tả, cách dùng
từ, cách ngắt
câu. Lỗi liên
kết về hình
thức, nội dung

Tiết 91 :

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH

I. Các bước làm bài văn lập luận
chứng minh:
• Tìm hiểu đề văn: sgk/48
1. Tìm hiểu đề và tìm ý:


Tiết
91

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN
CHỨNG MINH

Cho đề văn:
Nhân dân ta thường
nói:
“Có chí thì nên”. Hãy chứng
minh
tính đúng đắn của câu tục
ngữ đó.


Đề bài thuộc
kiểu loại nào?
phạm vi, tính

chất của đề.

-Lập luận
chứng minh.
-Câu tục ngữ.
-Khuyên nhủ.

Chúng ta cần
Ta phải lập
chứng minh điều luận chứng minh
gì? Xác định
bằng cách nào?
luận điểm chính.

-Chứng minh
tính đúng đắn
của vấn đề.
Luận điểm
chính: Có chí
thì nên.

-Giải thích
từng từ quan
trọng của
câu tục ngữ.
-Tìm dẫn
chứng tiêu
biểu có trong
thực tế.

Cả câu tục ngữ
khẳng định điều
gì?

Khẳng định
vai trò,ý nghĩa
to lớn của“chí”
trong cuộc
sống.


Tiết 91 :

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH

I. Các bước làm bài văn lập luận chứng minh:
•

Tìm hiểu đề văn: sgk/48

1. Tìm hiểu đề và tìm ý:
-Kiểu loại: Lập luận chứng minh.
-Luận điểm chính: “ Có chí thì nên”.
-Yêu cầu: Chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ.
-Giải thích: “ Chí” là gì?, “ nên” là gì?
-Dẫn chứng:Những tấm gương sáng:
+ Học sinh nghèo vượt khó, bền bỉ trong học tập.
+Người lao động, vận động viên, nhà doanh nghiệp, nhà
khoa học,…không chịu lùi bước trước khó khăn, thất
bại .

+Câu tục ngữ khẳng định vai trò, ý nghĩa to lớn của “chí”
trong cuộc sống


Tiết 91 :

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH

I. Các bước làm bài văn lập
luận chứng minh:
• Tìm hiểu đề văn: sgk/48
1. Tìm hiểu đề và tìm ý:
2. Lập dàn bài:

Với
Vớinhững
những
ýýđã
đãtìm
tìm
được,
được,em
em
sẽ
sẽđưa
đưavào
vào
dàn
dànbài
bài

như
nhưthế
thế
nào?
nào?


**

Câu
Câuhỏi
hỏithảo
thảoluận:
luận:
nhóm
nhómđôi
đôi bạn:
bạn:
??Một
Mộtbài
bàivăn
vănnghị
nghịluận
luận
gồm
gồmmấy
mấyphần
phầnchính?
chính?Đó
Đólàlà

những
nhữngphần
phầnnào?
nào?Có
Cóbạn
bạn
cho
chorằng:
rằng:““Chúng
Chúngtatacần
cầngì
gì
phải
phảituân
tuânthủ
thủtheo
theoquy
quyluật
luật
đó!
đó!ÝÝkiến
kiếncủa
củaem
emthế
thếnào?
nào?


Tiết
91

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN
CHỨNG MINH

Cho đề văn: Nhân dân ta thường nói: “Có chí thì nên”.
Hãy chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ đó.
1/ Tìm hiểu đề, tìm ý:
2/ Lập dàn bài:
a/ Mở bài: Nêu vai trò quan trọng của
lý tưởng, ý chí và nghò lực trong
cuộc sống mà câu tục ngữ đã
đúc kết. Đó là một chân lý.
b/ Thân bài: (phần chứng minh)
-Xét về lý lẽ:
+ Chí là điều rất cần thiết để con
người vượt qua mọi trở ngại.
+ Không có chí thì không làm được
gì
-Xét về thực tế:
+ Những người có chí đều thành
công (nêu dẫn chứng)
+ Chí giúp người ta vượt qua những
khó khăn tưởng chừng không thể
vượt qua được (nêu dẫn chứng)
c/ Kết bài: Mọi người nên tu dưỡng ý
chí, bắt đầu từ những việc nhỏ,
để khi ra đời làm được việc lớn .

Nêu luận điểm
cần chứng minh

Nêu lý lẽ và
dẫn chứng để
chứng tỏ luận
điểm là đúng
đắn
Nêu ý nghóa của
luận điểm đã
được chứng minh


Tiết 91 :

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH

I. Các bước làm bài văn lập luận chứng minh:
1/1/Tìm
Tìmhiểu
hiểuđề
đềvà
vàtìm
tìmý:ý:
2/2/Lập
Lậpdàn
dànbài:SGK/50.
bài:SGK/50.
a.a.Mở
Mởbài:
bài:
Nêu

Nêuluận
luậnđiểm
điểmcần
cầnchứng
chứngminh.
minh.
b.b.Thân
Thânbài:
bài:
Nêu
Nêulílílẽ,
lẽ,dẫn
dẫnchứng
chứngđể
đểchứng
chứngtỏtỏluận
luậnđiểm
điểmlàlàđúng
đúngđắn.
đắn.
c.c.Kết
Kếtbài:
bài:
Nêu
Nêuýýnghĩa
nghĩacủa
củaluận
luậnđiểm
điểmđã
đãđược

đượcchứng
chứngminh.Chú
minh.Chúýý
lời
lờivăn
vănphần
phầnKết
Kếtbài
bàinên
nênhô
hô ứng
ứngvới
vớilời
lờivăn
vănphần
phầnMở
Mở
bài.
bài.


Tiết 91 :

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH

I. Các bước làm bài văn lập
luận chứng minh:
• Tìm hiểu đề văn: sgk/48
1. Tìm hiểu đề và tìm ý:
2. Lập dàn bài:

3.Viết bài:

??Theo
Theoem,
em,
đoạn
đoạnvăn
văn
sau
sauđây
đâylàlà
phần
phầnnào
nào
trong
trongdàn
dàn
bài.
bài.


•Dựa
•Dựavào
vàodàn
dàný,ý,có
cóbạn
bạnđã
đãviết
viếtđoạn
đoạnvăn

vănsau:
sau:

Cuộc
Cuộcsống
sốngbao
baogiờ
giờcũng
cũngđầy
đầy
khó
khókhăn,
khăn,thử
thửthách.Người
thách.Ngườitatasống,
sống,tức
tức
làlàbiết
biếtkhắc
khắcphục
phụckhó
khókhăn,
khăn,vượt
vượtqua
qua
những
nhữngthử
thửthách
tháchđể
đểvươn

vươntới
tớithành
thành
công.Thiếu
công.Thiếuýýchí,
chí,nghị
nghịlực
lựcsẽ
sẽkhông
không
bao
baogiờ
giờđến
đếnđược
đượcbến
bếnbờ
bờấy.Đúng
ấy.Đúngnhư
như
dân
dângian
gianvẫn
vẫnthường
thườngnói:
nói:““Có
Cóchí
chíthì
thì
nên”.
nên”.

Tiết
91

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN
CHỨNG MINH

3. Viết bài
Mở bài
*
Hoài bão, ý chí, ý chí nghò lực
là điều không thể thiếu đối với
những ai muốn thành đạt. Câu tục
ngữ của dân gian “Có chí thì nên”
đã nêu bật tầm quan trọng đó.
*
Sống tức là khắc phục khó
khăn. Không có ý chí, niềm tin, nghò
lực để khắc phục mọi trở ngại trên
đường đời thì không thể thành đạt
được. Do đó, từ xưa nhân dân ta đã
dạy: “Có chí thì nên”.
*
Ở đời mấy ai mà không mong
muốn được thành đạt về sự nghiệp?
Nhưng không phải ai cũng có đủ
niềm tin, nghò lực để tiếp tục sự
nghiệp cho đến thành công. Bởi thế
cho nên từ xưa nhân dân ta đã dạy :

“Có chí thì nên”.

1.1.Khi
Khiviết
viếtmở
mởbài
bài
có
cócần
cầnlập
lậpluận
luận
khơng?
khơng?
2. Cách viết mở
bài như thế có phù
hợp với u cầu
của đề bài khơng?.

3.3.Ba
Bacách
cáchmở
mởbài
bài
khác
khácnhau
nhauvề
về
cách
cáchlập

lậpluận
luậnnhư
như
thế
thếnào?
nào?


Tiết
91

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN
CHỨNG MINH

3. Viết bài
Mở bài:
*
Hoài bão, ý chí, ý chí nghò lực
là điều không thể thiếu đối với
những ai muốn thành đạt. Câu tục
ngữ của dân gian “Có chí thì nên”
đã nêu bật tầm quan trọng đó.
*
Sống tức là khắc phục khó
khăn. Không có ý chí, niềm tin, nghò
lực để khắc phục mọi trở ngại trên
đường đời thì không thể thành đạt
được. Do đó, từ xưa nhân dân ta đã
dạy: “Có chí thì nên”.
*

Ở đời mấy ai mà không mong
muốn được thành đạt về sự nghiệp?
Nhưng không phải ai cũng có đủ
niềm tin, nghò lực để tiếp tục sự
nghiệp cho đến thành công. Bởi thế
cho nên từ xưa nhân dân ta đã dạy :
“Có chí thì nên”.

Đi thẳng vào
vấn đề
Suy từ cái
chung đến cái
riêng
Suy từ tâm lý
con người


Tiết
91

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN
CHỨNG MINH

Cho đề văn:
Chứng minh rằng đến với ca dao Việt
Nam, ta hiểu thêm về đời sống tình cảm phong phú và
sâu sắc của người lao động xưa.

Mở bài
Ca dao là thể loại

văn học dân gian rất
gần gũi và quen
thuộc đối với con
người Việt Nam. Ngay
từ khi mới lọt lòng,
em đã thưởng thức
âm điệu ngọt ngào
của ca dao qua lời ru
của bà, của mẹ. Và
cứ thế em lớn lên
cùng những khúc ca
dao mộc mạc, ân tình.

Ca dao là thể
loại văn học dân gian
rất gần gũi quen
thuộc đối với mỗi
con người Việt Nam.
Ngay từ khi lọt lòng
chúng ta đã được
thưởng thức âm điệu
ngọt ngào, sâu lắng
qua lời ru của bà,
của mẹ. Và trong
những câu ca dao
mộc mạc, ân tình ấy


Thân bài:

?? Làm
Làmthế
thếnào
nàođể
đểđoạn
đoạnđầu
đầu
tiên
của
phần
thân
bài
liên
tiên của phần thân bài liên
kết
kếtđược
đượcvới
vớimở
mởbài?Cần
bài?Cần
làm
gì
để
các
đoạn
làm gì để các đoạnsau
saucủa
của
thân
bài

liên
kết
với
đoạn
thân bài liên kết với đoạn
trước
trướcđó?
đó?Ngoài
Ngoàinhững
nhữngcách
cách
nói
:“
Đúng
như
vậy”…
hay
nói :“ Đúng như vậy”… hay
““Thật
Thậtvậy”…,
vậy”…,có
cócách
cáchnào
nào
khác
nữa
không?
khác nữa không?

Các đoạn trong bài

phải liên kết chặt chẽ qua
các hình thức chuyển tiếp
ý:Thật vậy; Quả đúng như
vậy; Có thể thấy rõ; Điều
đó chứng tỏ;...


??Nên
Nênviết
viếtđoạn
đoạnphân
phân

tích
tíchlílílẽlẽnhư
nhưthế?
thế?Ta
Ta
cần
cầnlưu
lưuýýnhững
nhữnggìgìkhi
khi
đưa
đưadẫn
dẫnchứng
chứngvào
vàobài
bài
viết?Khi

viết?Khiviết
viếtcần
cầnchú
chúýý
điều
điềugì?
gì?

Dùng lí lẽ và phân
tích lí lẽ; dùng lí lẽ và
chứng minh;Kết hợp cả
hai.
Lựa chọn các dẫn chứng
để thuyết phục cho lí lẽ.
Cân nhắc việc sắp xếp
các luận cứ sao cho có sức
thuyết phục nhất.
 Triển khai các luận
điểm chính bằng
các luận điểm nhỏ.


Tiết 91 :

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH

I. Các bước làm bài văn lập luận chứng minh:
1/1/Tìm
Tìmhiểu
hiểuđề

đềvà
vàtìm
tìmý:ý:
2/2/Lập
Lậpdàn
dànbài:SGK/50.
bài:SGK/50.
3/Viết
3/Viếtbài:
bài:
** Viết
Viếttừng
từngđoạn:
đoạn:
Các
Cácđoạn
đoạntrong
trongbài
bàiphải
phảiliên
liênkết
kếtchặt
chặtchẽ
chẽqua
quacác
các
hình
hìnhthức
thứcchuyển
chuyểntiếp

tiếpý:Thật
ý:Thậtvậy;
vậy;Quả
Quảđúng
đúngnhư
nhưvậy;
vậy;Có
Có
thể
thểthấy
thấyrõ;
rõ;Điều
Điềuđó
đóchứng
chứngtỏ;...
tỏ;...
**Đoạn
Đoạnkết
kếtbài:
bài:
Thường
Thườngdùng
dùngnhững
nhữngtừtừngữ
ngữchuyển
chuyểnýý:Tóm
:Tómlại;
lại;
Như
Nhưvây;

vây;Đến
Đếnđây
đâytatacó
cóthể
thểkhẳng
khẳngđịnh
địnhrằng;
rằng;
** Chú
Chúýýlời
lờivăn
vănphần
phầnKết
Kếtbài
bàinên
nênhô
hô ứng
ứngvới
vớilời
lờivăn
văn
phần
phầnMở
Mởbài.
bài.


Tiết
91

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN
CHỨNG MINH

Cho đề văn: Nhân dân ta thường nói: “Có chí thì nên”.
Hãy chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ đó.

Mở bài
Đi thẳng vào
vấn đề

Suy từ cái
chung ra cái
riêng
Suy từ tâm lý
con người

Kết bài:
*
Mỗi người chúng ta
nên tu dưỡng ý chí, hoài
bão, nghò lực để làm được
những gì ta mong muốn.
*
Mỗi người chỉ
sống một lần, chỉ có
một thời tuổi trẻ, nếu
không có ý chí, hoài bão,
nghò lực để làm một
công việc xứng đáng,
chẳng phải là đáng tiếc

lắm hay sao.
*
Cho nên có hoài