DSpace at VNU: Đặc điểm địa hóa môi trường biển xung quanh quần đảo Cô Tô - Ngọc Vừng
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.35 MB, 9 trang )
TAP CHI KH O A HOC D H Q G H N, KHTN & CN, T XIX, N.;3, 2003_____________________________________________________
ĐẶC ĐIỂM DỊA HOẢ MỎI TRƯỜNG BIEN x u n g q u a n h
QU Ẩ N ĐẢO CÔ TỎ - NGỌC VỪNG
N g u y ê n Thị T h u Hà, C h u Vãn Ngợi
T rư ờ n g D a i học K h oa học T ự n h ĩèìì, DH Q CỈ H à A n /
Tóm tắt. Quán íi.i" r ỏ Tó Ngọc Vững giữ một VỊ tri quan trọng trong hê thông đao khu
vực hiến Đông BíV (lỏi với ;i!ì ninh quốc phòng cũng n h u phat triển kinh tẻ - xã hội ở
nưỏr ta Nghiên
vũnp quán <1.10 ('ô IV) - N^oc Vừng nói riẻng.
Mỏi trường (tịỉi hoa biến xung quanh quán đảo Cò Tó - Ntfọc Vưnự đượr độc* trưng bời sự
tập trung hàm lượng rác kim loại nậng (Cu, Pb. Zn. Hu. As. ( ’íii trong nước biên vã phán
bò trong trám tich ílãy VỚI SỊÍ thay dói phửc tạp theo không gi:in Mỏi trường đi;i hỏa
trảm tích dãy khu vực biên xung quanh quân đao (Ỵ> Tỏ Ngọc Vừng theo pH vã Kh
được chia v;\ l iic vũng mỏi trường như mỏi trưởng t rung tinh. ÔX1 ho.1 mòi trường kiểm.
ÒX1 hoa. va mỏi trướng t r u n g tinh, khu
Kết qua nghiên n í u khÃng định mỏi trường vùng biến nãy con kh . 1 sạch, chưa có hiếu
hiện ỏ nhiễm bời cài* nguyên tỏ kim loại nặng, thuận lợi cho việc phãt triên nuôi trồng va
khai thác hái sân, (lồng thời cũng chi ra một sô dâu hiệu
ỏ nhiễm cục bộ
kim loại co
nguón Jĩỏc lự nhii n va nhàn sinh. Kết quá nghiên cứu là một trong những cơ
sờ khoa hoe
phục vụ quv hoỉ.ich sú đụng. khai thác tài nguyên hợp lý
1. M ờ đ ầ u
Đôi với một (ỊUÕr Ịíia v e n b i ề n , đ ả o và h ệ t h õ n g điio có vị t r i c ực kỳ q u a n t r ọ n n
t r o n g v i ệ c p h á t t r i ể n k i n h t ẻ * x ã hội c ủ n g n h ư iìì 1 n i n h q u ố c p h ò n g . Q u a n đ á o C ô T ô
Ngọc V ừ n g t r o n ^ v u n n b i ê n Đ ô n g B ắ c c h i ê m
30* «• d i ệ n ticlì c u a hệ t h ô n g (lao
t r ẽ n cã nưỏc*. co vai t r ò r ấ t q u a n t r ọ n g , đ a n g t h u h ú t s ự q u a n t â m c ủ a các nh;ầ
n g h i ê n c ử u và (ỈƯỢc C h í n h p h ù c h ú t r ọ n g đ ẩ u t ư N h i ồ u
lớn t h u ộ c q u ẩ n <1.10 n à y . T u y n h i ê n , đ è k h a i t h á c v a s ư í l ụ n ^ h ợ p ly t à i n g u y ê n I11Ó1
t r ư ờ n g c u a cỊUần (lao C*Àn phiii n g h i ê n c ử u (lồ n g bộ vô c ã r
n h ư cỉàìì cư. k i n h ti* Vii xã hội. Dê góp p h á n ịíiìxì (ỊUVÒt v à n
hoá Iiìõi t r ư ờ n g h i ế n x u n g q u a n h (ỊUấĩì lan đ ư ợ c t i ê n h à n h
n g h i ê n c ứu lã
mụ! t r o n g n h ữ n g (*(< sri k h o a học p h ụ c vụ
Két
(|ii;i
(ỊIIV h o ạ c h k h a i t h á c s ứ d ụ n ự
liờp ly n ^ u ổ n tài n ^ u v e n k h u vực n à y.
2.
P hương p h á p nghiên cứu
P h ư ơ n g p h á p k h a o s á t t h ự c đ ị a : m a u nơrk' v ã t r ầ m t i r h cỉ;i>• đ ư ợ c t i ẻ n h à n h 1; 1 \
i h e o m ạ n g hũù L\r>km X l i . õkn i ( độ s â u ô - l O m miiU') V.I f ) km \ õ k m I(fộ s â u 10 đ ô n
•ỈOnì mtrk*) M a u l ây (lược b a o q u a n (lam b a o c h o m ụ c điclì p h à n t í c h c ác chi 11 1 * 1 1 CÍỊỈI
c h á t mô i t r ư ờ n g . V i ệ r l a y m ầ u (tược t i ê n h à n h t h e o 2 m u a ( m u a k h ô v à m ù a m ư a )
T ỏ n g sô m ầ u l;ìy (tê phi ì n t ích
lMf) m ầ u nước, 8fi m; m t r ; \ m t í c h (táy ( h ì n h 1. 2).
•)*)
Dặc (tiêm (lia ho a m ỏ i t r ư ờ n g biên x u n g q u a n h .
N guyên Thị Thu
//«, C h u V à n N g ơ i
P h ư ơ n g p h ã p t r o n g p h ò n g t h í n g h i ộ m : c á c m ẩ u n ư ớ c v à t r á m t i e h (láy (lược
p h â n t í c h v a x á c đ ị n h c á c c h i l i ê u : p H , E h . c a t i o n t r a o dối v à h à m l ư ợ n g CỈXC k i m l oại
n ậ n g b â n g q u a n g p h ổ h ấ p t h ụ n g u y ê n t ủ , p h ư ơ n g p h á p s o m à u VÌ1 (to c h i ẻ t s u à t .
P h ư ơ n g p h á p ( l ã n h gi á : c á c k ế t q u à p h á n t i c h đ ư ợ c x ứ ly. t í n h r o á n v ã h i ế u
(liền c h ủ n g t r ê n b ả n (lồ d ị ;I c h ấ t m õ i t r ư ờ n g n h ầ m l à n r õ m ỏ i q u a n h ệ c ủ a c h ú n g
t h e o k h ô n g g i a n vã t h ờ i g i a n , d ự a t r ê n c á c c h i t i ê u mô i t r ư ờ n g đ ế c h i r a v ù n g ô
n hi ỏ m va t i ề m n ă n g ỏ n h i ê m .
3. ỉ ) ặ c đ i ể m đ ị a h o á m õ i t r ư ờ n g n ư ớ c v à t r ầ m t í c h b i ê n x u n g q u a n h q u ầ n
đ á o Cô Tô - N g ọ c V ừ n g
3.1 D á c d iê m m ô i t r ư ờ n g d ia h o á n ư ớ c b iế n
Độ m u (Vi c ủ a n ư ớ c h i ế n x u n g q u a n h q u a n đ ả o C ồ Tó - N g ọ c V ừ n g ( 2 7 , 1 -‘2 9, 77,, .)
t h ấ p h ơ n íỉộ m u ố i c ủ a c á c đ ạ i d ư ơ n g t r ê n t h ế giới ( 3 5 ‘7U1). Đ i ề u n à y p h ù h ợ p với t h ự c
t ê vi v ù n g n g h i ê n c ứ u la v ù n g h i ế n v e n hờ v à v e n d à o . Đ ộ m u ó i t á n g t h e o c h i ê u s â u
cột n ư ớ c va t ừ - b ờ r a n g o à i k h ơ i . C h ê n h l ệ c h Ếĩiửa đ ộ m u ố i v à o m u a k h ô s o với m ù a
111 ưa
x ấ p xi 5 * 7'VW ( b ả n g 1).
B ả n g 1. G i á t rị c á c t h a m s ố môi t r ư ờ n g (lịa h o á t r o n g n ư ớ c h i ế n
x u n g q u a n h q u ầ n đ ả o c ỏ T ô - Ngọc V ừ n g
Chi tiỏu
Xth
" ■1 ""......... ■
v%
Max
Min
T an g mặt:
pH
7. 6
5, 31
8, 5
6.8")
Kh
118, 9
17 , 9 9
J4 10
9(ỉ
Dộ m u ô i
27. 1
14.59
;K).7
19.1
.8.3
1
8. : m
S.2
Kh
1 :u).5
1 2. 9 5
]iVi
Độ m u ó i
1ỈH.7
3,03
3K3
T ang đáy:
! pH
Dộ Ị)11 n ư ơ e b i ỏ n v ù n g n g h i ê n c ữ u k h á c a o ( t ầ n g m ặ t :
28, . 1
ị
t a n g (I.ỈV: H,3). t h ô
h i ệ n r ỏ x u h ư õ n g t à n g t ừ hờ r a n g o à i k h ơ i .
T h ê oxi h o a k h ứ ( Kh) t r o n g n ư ớ c h i ế n cổ gi á t r ị t r u n ^ h i n h KỈO.f> - 1 4 8 , 9 m \ '
T h e o k h ô n g Ị í i an. E h g i a m t h e o c h i ể u s â u v à t â n g t h e o c h i ề u t ừ b ỏ r a n g o à i k h ở i
N h ì n (‘h u n g , n ư ớ c b i ế n x ư n g q u a n h đ ả o Cô T ô - Ngọc V ừ n g đ ư ợ r c h i a r a t h a n h
mỏi t r ư ờ n g k i ể m 0 X 1 h o n m ạ n h p h à n bó íi d à i v e n h i ê n (Om n ư ớ c tỏi r i a c h í ì n i*áe (láo) v;i
m õ i t r ư ờ n g k i ề m - 0 X1 h o á y ê u p h â n b ỏ l ừ r i a các c h â n cỉ ao r a s â u l ( ) m nước. N g o à i r a ,
l a i cái: c u a s ô n g ( H à ( ' ỏ i . H à i ( ' h â y ) l ã m ó i t r ư ờ n g t r u n g t í n h - 0 X 1 h o á m ạ n h .
Ị)(I(
d i ê m (lia ìtõa /noi
ỉ rường
b i ê n xtiìiịỉ q u a n h .
lì.2 l ) ã c ( li ê m p h á n bò m ó t sô n g u y ê n to k i m
l o a i n ã ĩ ì Ị Ị t r o n g tìtòi
tnểờnỷỊ nước hiên
D ụ a \ ;I<> In; su t a l a s o i i l c u a (•;K n g u y ê n tô (T;i
( \/C,ị
Ì r n n n (16
Itíiiiin iniMỊ* b i n h CU.I n g u y ê n tó t r o n g nước vun^ỉ n g h i r n c ữu .
la h;iin
h ã m lư<ínu ( l 1;i
ấiỊỉtivvn tò n a v trniì.L' niiVíc b i ê n nõn*' vrii b(ỉ t h ú Ịỉi<ìi !h«*o VmuỊLĩnnlnv. 1ỈM)7) V;’| hệ SŨ
t i n i r h u â n (T
t r on ị ĩ đõ ( ’
Tk*u r l ì i i ã n môi t n í ỡ n ị ỉ Việt N a m
I; 1 h à m lưíín<4 ĩ ì Ị í uyr n tõ
HWÕ ( l anh r h n n ư ỏ r l)iẻi) vt*n I'HÍ ( T C V N ÕÍH.-Ỉ
iw*f>) r ó t h ò đ a n h J4iã (lưỢc* t ỏ h ợ p c ; i r n ^ u y O n t ố ví» s ự p h a n b ô r u ỉ i c h u n u 1 1*0 1 1 .1 » IIÌÒI
I n U U ì ị i n h ư s au :
N g u v c n tò Kẽm
Zn
hiim
lưọny
trunií
q u i i n h q u a n đ;H) (Y> T*> - N.tỉọc \ ’ ií!iLT ỉ.‘ »
10
Innh
rùa
Zn
troniỉ
1. \
nví<í<
-
hiên
ximu
LỈ..VJ. n ^ u v t - n t o
n a y t h e h i ệ n s ự t ạ p t r u n g tron*: niMc v ù n g n g h i r n cứu. T u y nhi c' 11. M) VIÍ1 T C V N
')[)
IM
199.")
Lĩ) ;iị> ( l ụ ng c h o nước h i ê n von !><> thi hí ì m iượn.u Zn t r o n g nước biên
k h u vực n à y con k h a t h. i p, c h u a cỏ l)ióu h i ệ n ỏ n h i ỏ m . T h e o khôn«4 tfiíUì t ừ l)ờ r a
khíii h. un lưtíniĩ Xn hicMì (lôi t h e o (tưòiiLí (tồ t h ị h à m s i n vo‘i XII h ư ớ n g g i á m d a n noriK
(lộ. / t ì t r o n ự ÌUIIỈC m;it l u ô n lớn h
C(l
(Kxv ~ (Mìti - O.SỊ). <lii‘U (tó clìữnỊLí to niMiổn gôe (lịa hi>;i ( ù a Xn lii‘11 CỊUÍỈIÌ (lẽn r á c q ua
t r i n h 1ự
11 hi
ôn.
N ịiu v cn tỏ (Ỉòriỷỉ t('u>: t h e o T C V N ”>913 - I9í*f> I lì ì ni í oc b i ê n VŨIIỊÍ n^lìiĨMì c ư u
Vhư;i <‘ũ b i ê u h i ệ n ó nlìicMìi bỏi C u
nhiítìỊ* ilíiu h i ệ u
1 . 111**
Tu\
n h i ê n (í tìint sô (liêm cục bú bước i l â u <’«>
<
n l ì i r m (tnniLT v ụ n ^ 1’i(‘n Y c n vã v e n 1)(1 Hii l . on^ ) . í ’u t ư í ỉ n g íỊUMn k h á r h ạ t c h ẽ \Èiù
r.ic n^ux r n t ỏ klỉ.ỉc (K.\\
().(> ! - O.Síỉ) c h o 111; 1 \ Mí |)h;»n bỏ c u n C u trniiỊ^ IÌU(ÍC \ UI1 Ị;
n ^ h i r n ( líu phriti lcìn 1,1 (lo k(‘t
N l ị u v e n ỉ n c h ì <ì*h) :
(ỊUH
r u n CÌU’ qi m t r i n h (lịn h o a t ự l ì h i r n .
IM) t r o n ^ IIIÍŨC VÙ11K lìịíhi•• lì c ữ u t h ỏ h i ộ n
tĩm g
(•;»«)
<t:1(* I>H•t (T, = 1s ). <|;it Ịkhìi ỉ ư ợ n ^ 1.1 ì(» mp/1. T u y (lưd(‘ p h â n ỉìô k h á í l ồn^ <1(11 (V*
\‘,V'u). n h ư n g t ạ i môt s ò ( l i êm k h á o s;it v e n b(í H;» l.on«Ị, c ấ m
T i r n Yê n Pb có
P h á \ ã t ro n g Vụnn
liùMì t ậ p I r u n ^ cao. So V(íi T ( ' V N r>94.’i • 1 9 9 5 t h
1
VIIIIL! n j \ h â m l ượn^ IMì còn (ỉ nìức (lộ tư(jn^ dôi a n t.onn (Ttl. = (),().’{).
t r o n g nước: bi ế n
n h ư Zn v;i
Cu. Ph co mối t ư ơ n g LỊUan k h a c h ậ t chõ Vfíi các n g u y ê n tô. đ i ể u đỏ chứnt f m i n h n^u ôn
jĩ«Vc- t ư ỉìhièiì c ú a Plì Ironiu nư ớc h i ê n xunvỉ q u a n h q u . i n
A' g u x c n
to
(VK Ỉ ì t ì ì i
tCd>:
míiii v ù n g lìịíhiên CƯU. t i n (M
( ’ó T ó
N e ụ r \ tiiiti.
n ỏ u IM). Cu. Zn In CMC’ n ^ u y ỏ n tó l ậ p t r 11 l ì c a o t r o n g
].11
the hiện
ờ
nuíc xáị) XI vỏi phỏ!ì«í (lịa h()M (T, - 1.1)
V(ù h â m ludHLỊ d;H 1 1.10 lmg/ l . Líi n g u y ê n tỏ l u ô n (li k ỏ m C u . IM). Z ?1 t r o n ^ <ác <|Uii
t r i n h ỉ ĩ ị:I h o á . ( ’cl tri inịĩ ĩiìôi t r ư ờ n g lìiíík* v ù n g b i ê n n;i y (•<) t ư ơ n g i|Uỉin r h ậ t c h ẽ V(H
c á c r . ^ uyỏn tỏ* k i m loại r ò n l ại ( k x v = ().(VJ * 0. S0). T h o o T C \ ' N 59-1.‘í
1995 thì h à m
Itírtn^ ( \ i ĩ r o n Ị í n ư ớ c h i ê n VÙ!Ì^ l ì í i h i r n c ứ u c ò n íf nì ức ctộ r ấ t a n t o a n (T. = 0 . 014) .
('íin*. r I \;i b ừ h à m l ượni í ( ’d câriỊi Lỉi.ini (Ì.ÌIK
Nguyễn Thi Thu Hả, C hu Văn N gợi
N gu vê n tò A s m (A sì: mộ t t r o n g n h ữ n g n g u y ê n t ỏ có v a i t r ù đ ị a h o a q u a n t r ọ n g
t r o n g v i ệ c ( l ; mh gi;ì mô i t r ư ờ n g đ ị a h o á . đó l à A s A s t r o n g n ư ớ c b i ê n k h u v ự c x u n g
q u a n h q u ầ n t l ào ( ‘ỏ T ỏ • N g ụ c V ừ n g d a o đ ộ n g t r o n g k h o ả n g 2 , 7 . 1 0 ‘ • 9 , 5 . 1 0 ' mg/1,
(lạt t r u n g b ì n h M.9. 10 nì^/1. N h ư v ạ y , h à m l ư ợ n g A s t r o n g m ỏ i t r ư ờ n g n ư ớ c h i ể n
v ù n g n à y x ấ p xi h à m l ư ợ n g c u a c h i n h n ổ t r o n g n ư ớ c b i ê n n ô n g v e n bờ t h ê giới ( T , =
l.iỉ). As p h n n bõ t ư ơ n g đối đ ồ n g đ ể u t r o n g v ù n g n g h i ê n c ứ u v à cỏ q u a n h ệ c h ậ t c h ẽ
với các: n g u y ê n t ô khác* ( R x y - 0 , 7 7 - 0, 8 8 ) . T h e o T C V N 5 9 4 3 • 1 9 9 5 t h i h à m l ư ợ n g
As t r o n g nước* v ù n g n g h i ê n c ừ u c ò n ỏ m ứ c k h á a n t o à n c h o m ô i t r ư ờ n g .
N guvẻn tỏ T h ư ý ngàn (H g ): Đ e p h á t t r i ế n n u ô i t r ồ n g v à k h a i t h á c h ả i s à n , m ộ t
n g u y ê n t ô c á n đ ư ọ c q u a n t â m đ ó l à H^ . H à m l ư ợ n g t r u n g b i n h c ú a H g t r o n g n ư ớ c
v ù n g n g h i ê n c ữ u l à f ì . l 0 mg/1. c a o g ấ p 2 l ầ n h à m l ư ợ n g c ù a n ó t r o n g n ư ớ c b i ế n n ô n g
t h ê giói
S ự p h â n bò WìZ t r o n g n ư ớ c k h ả đ ổ n g đ ể u t h e o k h ô n g g i a n . T u y n h i ê n t ạ i
m ộ t s ố ( l i êm t r o n g v ụ n g T i ê n Y ê n v à t r ư ớ c C ứ a Ô n g h â m l ư ợ n g H g t â n g c a o ớ m ứ c ciị
t h ư ờ n g b ậ c 3, c á c đ i ế m n à y h ầ u h ế t đ ề u l i ê n q u a n đ ẽ n c á c n g u ồ n v ậ t c h ấ t đ ư ợ c
m a n g r a t ừ lục đ ị a .
R a n ỉ* 2. ( ' a c t h a m sô (ỉịa h o a môi t r ư ờ n g c u a một s ố k i m loại n ặ n g t r o n g n ư ớ c b i ế n
x u n g q u a n h q u ầ n đ á o Cô T ô - N g ọ c V ừ n g
Nguyên
tố
■ ■“ ............
ct<
T,
(mg/1)
(mtí/1)
T„
(mg/ị)
.. 1
Vỉ tri dặc trưng
Cu
0.017
0.003
5.69
0.02
0.85
Của Ong (CịN 175), vụng Tiên Yên
(QN20ÕÍ1). táy nam cố n g Tây
(QN154)
Pb
0.0014
0.00003
47.63
0.1
0.014
Vụng Tiên vỏn (QN 214). Cưa Óng
(QN175). tày dáo Thé Vàng
Zn
0 025
0 01
2 50
0.1
0.250
Vụng Tiên Yên (QN LÌOõ.t). Câm Phũ
(QN173). Cua Ỏnp «ỈN175)
Cd
00001 ỉ
0 O001
1.10
0.1
0.0014
As
0 00;w
0 no;i
1 31
0 05
0.078
0.0000(1
0 00003 2.US
- ...J
0.01
0.006
Hòn (lai ((.ịS 110), Cứa Ông (QN175),
nam Cài Báu (QN195)
C’ưn Ong |QN 17")). Câm r h a
<<ỉ N 17M), (Iõiik 11'>n Dó t(jNl(ì2)
Cìíii Ong (QN 175). VỊ1 I1 H Tiỏn vẻn
(QN20ỖU)
N h ì n c h u n ^ , s ự p h â n b ỏ đ ị a h ỏ a c ủ a c á c n g u y ỏ n t ô k i m l oại t r o n g m ô i t r ư ờ n g
n ư ớ c b i ề n x u n ^ q u a n h q u a n đ ả o c ỏ T ô - N g ọ c V ừ n g p h ầ n l ớn cỏ l i ề n q u a n đ è n c á c
lỊuá t r i n h (lị.ì hu n t ự n h i ê n . M òi t r ư ớ n g n ư ớ c b i ê n v ù n g n à y t u y có b i ê u h i ệ n t ậ p
t r u n g h ã m l ư ợ n ^ 1'iU' n^uyÌMi tò k i m l oại n ậ n g n h ư n g c ò n la mỏ i t r ư ờ n g s ạ c h t h u ậ n
lợi r h o vi ệ c p h a t t r i c n các‘ n g à n h n g h ê n u ô i t r ồ n g v à đ á n h bỉU h a i s a n ( t h e o T C V N
ÕSM3
HỈ9:ì)
ỉ)(ì(' (ỉiẽiìì (lia h ó a m ò i t r i / ờ n g b i ê n xntìị* q u a n h .
:ỉ .:ỉ I)(í < (liế m m ò i tr ư ờ n g ( lia h o á tr â m tic /ì
T r ; i 111 t í c h vun** í n c n x u n Lĩ ( ị i i a n h q u à n (ỉ;tn ( Y> T ó • N ^ o c V ừ n ^ k h : i (1 t
V.I
phoDLĩ p h u . I h u n i ĩ t ạ o IH-ỈÌ n h i é u trIí<)nK v ã có t i n h q u y l u ậ t . Thi*<> m ứ c (lo kh; i n . m ^
t a i m t r ư tlôc rô c:ir tr i Mi nu t r â m t i r h eo t h ê rhi;i 1.1171
n hó i ì ì
n h o m t a n # 'VU (Inr tõ
ca o. n h u i n T;I n tr t n í <|ộ< l ô I r 11 lì Li l )i nh v;i n h ó m t ; 1 n 54 I vù (lộc t ó k é m
N h u m ị ung t r u itộc ỉ u r a o
[íỏni c á c trư
C á t Bà. x u n g q u a n h đ a u T r á n va ra
v ã í l n n n l>:K’ (l ao
( .1 1
1
r á c x u n g q u a n h các đ ả o Hạ Mai , T h ư ợ n g Mai
B a u ) . t r ư ờ n g ỉ )ũn c á t ( p h á n bỏ ờ t â y n a m d. i n H ạ M a i . (!ii> v ị n h
Hai T ư L u n t ’ v à v ụ n g T i r n Yê n ) .
N h o m t à n g t r ữ (lộc tô t r u n ự h ỉ n h b a o gồm c ác t r ư ờ n g Ciít I)ÙIÌ (đúnsí n a m cliìo
("a 1 r h i r n . V i n h T h ự c v à n a m Bí u Ch. i v) , cát l ) ún s ạ n ( đ ô n ” n ; i m (V) Tô * T h a n h
L â n . Q u a n L ạ n . (Vii IỈỈU1 ) v à t r ư ờ n g c á i s ạ n b ủ n ( t l ó n g n a m ( ' á i R a u )
Trường rát
h u n c h i ê m m ộ t ti lộn t í c h l ú n n g o à i k h ơ i c ò n t r ư ờ n g c á t b ù n s ạ n v à s ạ n cát h u n chi
t ạ o t h i i n h c á c d;ii h ọ p b a o q u a n h CỈK’ díio.
N h u m t à n g t r ử (tộc t ỏ k é m b a o tfồm c á t . c á t s ạ n và s ạ n c a t . p h á n bò c l ui y ô u
q u a n h (lỉio c ỏ Tô, T h a n h L â n . T r u (7) t ạ o t h a n h <;ì<* v ù n g cỏ mõ i t r ư ơ n g t ư n n ^ (tôi
s ạ c h , nt ĩ i i ổn lợi s i n h v ậ t l ón . t h u ậ n lợi c h o s a n h ô p h á t t r i è n .
T n ì m t í c h q u a n h l Ịi ũin (lao (Y> T ô - Ngọc V ừ n g có p H (lau đ ô n g t r o n g một
k huỉ i nt í l ò n (>.52 - H.f)l t r u n ^ b i n h l;i 8, 0. N h ì n c h u n g mỏ i t n í t í n g i r ẩ m ti( h đ á y lã
mòi t n í c i n ^ k i ế m , r i ê n g c á c v ù n g c ử a s ò n g độ p ỉ i - 7. T h e o p l l v à Kh t r ư ờ n g t r ầ m
t ích VIUÌỊ! có t h ê p h â n r a mỏi t r ư ờ n g t r u n g t i n h .
0
X1 h o a ( p ỉ i : (Ỉ.T) - 7.r>; Kh
10 * 150);
mỏi t r ư ơ n g k i ể m 0X1 lìOiỉ I|)li:7.~) - 8. 5; Kh: 10 * 150) v à môi t r ư ờ n g k h u ( Kh < 10 mV;
pH =
7, 5) ( b à n g .‘ỉ).
T r o n g t r ầ m t i r h v ù n g n g h i õ n c ứ u Kt ( h ộ s ố c a t i o n t r a o
2 . .'ỉ (‘I n í n g t ó t i n h c h u y ê n t i é p g i ữ a môi t r ư ờ n g h i ê n v à
m ỏ i t r ư ờ n g l ục đị a .
T h e o hệ
s ố K, co c h i a v ù n g n g h i ê n c ứ u r a t h à n h 2 v ù n g địii h o á . V ù n g có K = 0 . 5 - 1 <|;ir
t r ư n g r h o mỏi t r ư ờ n g c h u y ê n liỏỊ) ( b a o tfồm t r ; i m t í c h (lai v e n Ixí v ị n h H ạ Long . K i i
fr ừ L o n ^ v à r i n c á c r h i ì n ( ỉ âo t r o n ị ' v ị n h ) ; v ù n g r o K, > 1 d ặ c t r ư n g «*ho mói ỉ r ư ì ỉ n i ’
h i ê n (ỈKin tfôm t o à n hộ iliệìi t í c h r ò n lại (*ùa v ừ n g D g h i r i ì c ử u ) . Vói s ự p h à n bô cúỉi
l ã o t r ư ờ n g t r ầ m t í c h va (ị ặc t r ư n g (ỉ 1a h u á mõi t r ư r ỉ n g
n h ư v ậ y . đ ậ c ( l i ếm p h â n
cu;i r a r n g u y ê n t ố k i n ì loại t r o n ^ t r ẩ m t u : h CÙIÌLỈ (•<» n h i ề u b i ê n đỏi
p h \h' t ạ p
u á n g 3. < ỉ i á t ri t h i i m sô (lịa h o á t r o n ^ t r ầ m tí ch (lay t ẩ n ^ m ậ t k h u v ự c n g h i ê n
■■—
— —
*J “ ■—■—
--------- ■T r u n g binh
T h ô n g sỏ
N m.„
pỉỉ
6,52
Kh ( mV )
K,
X Mm
________
106.09
•469
10
1.1
2. 3
0. 51
CƯU
l)ó
N gu y ê n Thi Th u
//ri, C h u \ â n N g i i i
3.4 D ộ c d iê m p h á n hô <•Vói k ê t (ịii;ì p h ồ n t í c h cu;i HG m ầ u t r ầ m t í c h t h u đ ư ợ c q u a '1 (lợt t h ự c đ ị a n á m
2 0 0 0 và 2 0 0 1 . k r t h ợ p với r á c k è l q u à đ ể t a i d à n g h i ê n c ử u t r ơ í V cỏ t h ô t h à y r ò s ự
p h ả n h ố c á c k i m l oại t ron^í mú i t r ư ờ n g t r ả m t í c h k h u v ự c b i ê n x u n g q u a n h q u ẩ n đ à o
Cỏ T ô - N ^ ọ c VừĩìỊí
S íỊu y c n tô Kèm (Z m : n è u n h ư t r o n g mỏ i t r ư ơ n g n ư ớ c b i ể n VU11Ị4 n g h i ê n c ử u Zn
b i ê u h i ệ n (í s ự t ậ p t r u n g h à m l ư ợ n g t h ì t r o n g mô i t r ư ờ n g t r á m t í c h Zn l ại t h ấ p h ơ n
h à m l ư ợ n g c ù a I1Ỏ s o Vííi h à m l ư ợ n g t r u n g b ì n h cu.) n g u y ê n t ố t r o n g t r ầ m t í c h h i ế n
n ồ n g v e n hii t h ế giới (T,.= 0 . 6 7 ) v ã c h i đ ạ t h à m l ư ọ n g 5 3 , 6 p p m . H ệ so h i é n p h á n V =
82°.. c h o t h â y Xn p h â n b ố k h á (!ồn«ĩ đ ề u t r o n g v ù n g n g h i ê n c ứ u . N ê u s o s á n h với m ứ c
h i ệ u ữnt f r o t h ế ( P E L ) t r o n g T i i ‘11 c h u ấ n mò i t r ư ờ n g t r ẩ m t í c h c u a C a n a d a t h i h à m
l ư ợ n g Zn t r o n g t r a ĩ ì i t í c h v ù n g c ô n ờ m ứ c c h o p h é p . T u v n h i ê n m ộ t s ỏ’ đ i ể m k h á o s á t
p h í a đ ô n g n a m
/ ĩ ì cỏ (|Uiin lú* k h á c h ậ t c h ỏ với ('li, ỈM) v a c h ì ờ m ứ c (In t r u i ì ^ b ì n h với C d . As , 11^
( 0 . 2 8 - (ì,:ir>).
N gu yên tô ỉ)ổ n g <('w: c ũ n t ỉ n h ư Z n , C u t r o n g t r ả m t í c h v ù n ^ n ^ h i ỏ n c ứ u c ũ n «4
co q u a n h ệ c h ạ t c h ẽ với Z n v:i P b v à t r u n g h ì n h với As. H g , C(l. I l a m l ư ợ n g t r u n n
h ì n h c u a C u d ạ t m ứ c x ã p xi h à m l ư ợ n g c u a c h í n h n g u y ê n t ô n a \
hiên n ôn g thô
(bán#
t r o n g t r ầ m tích
1). T r o n g t r ầ m t í c h ( ’u tươHỊí đ ố i k h ỏ n ^ (lồng: đ ể u (V
54°«»), <’ô s ự l ã n " «•;!<> h a m l ư d n ^ t ;Ii 1 s ỏ ( t i êm ('ực* hộ, n h ữ n g t l i e m lìiiy r ó t h ỏ t ạ o tuMiì
n ủ n g ó n h i ễ m ( d ô n g n a m C á t Hà v à T r à B à n ) . T u y n h i ê n , n ê u s o s á n h h à m l ư ợ n g C u
với P E L t h i VÌ1 I1 H n g h i ê n c ử u k h ô n g có h i ế u h i ệ n ỏ n h i ễ m t r ầ m t í c h hời C u
B ả ng 4. Iỉiing t h a m s ố đ ị a h o á mỏi t r ư ờ n g một sô k i m loại n ạ n g t r u n g t r á m t í c h v ù n g
n g h i ê n c ử u ( ppm).
ì
1
N g u v ê ĩì tỏ
Cv
c Li
Ta
Cu
;n.s
:Ỉ0
1.0(5
Pb
2H. 1
20
r>:uì
Cả
T
ẩ m
V i t r i đ ặ c trư n g
Tn:t.
CpM.
1S.7
1.7
108
0- 29
( Ỉ N 139. 135
1 10
121
0. 2
271
0.10
I J N 156. 159
80
0.07
30. 2
1.8
112
0.48
Q N 139. 135* \9
111
o.íỉ
:ỉ . 79
0.68
1.7
1.21
0.27
Q N 125. 122, \:\Ỳ)
As
(5.77
tì. tí
1.03
7. 24
0. 9
11.6
0.16
( Ỉ N 17, 31, 36
Hg
0.04
0. 9
0.(35
...
0.13
0. 7 0
0.06
Q N 140. 175
Zn
c TKl
0. 3
,.......
..J
N g u \v n tỏ C h i 'P h ì: h à m l ư ợ n g P b t r o n g t r â m t í c h v ù n g d ạ t 1Ì S .1 p p m . c a o lìdn
h à m lượn*í t r o n g t r ầ m t í c h b i ê n n ô n g t h ẻ giỏi. Vh p h â n b ô k h ô n g đ ồ n g đ ề u t r o n g
v ù n g (V - (Ì«TV), t ạ i m ộ t s ỏ đ i ế m r ụ c bộ có s ự t à n ^ r a o h à m l ư ợ n Ị 4 n h ư ( t i ế m k h i i o s át
( Ỉ N 1 Í W p h í a cỉõn^ n a m (lào (Yỉt B j v à p h í a t â y n a m đ à o C ò n g T â y - T u y n h i ê n , n ế u
so s á n h hĩ i m liíộnỊỉ t r u n g h ì n h c u a IM) t r o n g t o à n v ù n ^ với P K L t h i t r á m t í c h v ù 11^;
Dục d i ê m (tị(ỉ hỏn môi t r ư ờ n g bicn x u n g q u a n h .
e h ư .1 co lm*u h i ệ n o n h i ễ m IkVi IMí. C u n ^ n h ư v.u va C u , IM) t h ô h i ệ n <1 m ứ c tơcí n^
(ỊIIMĨÌ k 1ì ì c;ìc> với ( \ i . Zn
\'ì\ ờ
mứ c t r u n g b i n h với As. Hg, O I .
N g u v rn tô C a d in ìi iC d ): k h á c h a n vỏi Zn . C u . P h , h à m lưcỉng r
ticlì VUI1ỊÍ nghiên ruu Ciio n;‘ip Ị lần hàm lượn** trong trâ m tích ỉ>ión nông thó KÌỎi.
(\\ t h ư ờ n g t . i p i r m i Ị ' t ạ i 1 sô ( t i êm c ụ c bộ v à p h á n bô k h ỏ n g ( l ong cỉỏu t r o n g l o à n
vun^
So Viii h i ệ u
ữ n g r ó ngư<ìntf ( T K M t r o n g l i ê u c h u ã n
mô i t r ư ò n g t r â m
tích
Cỉ Ui ỉ t dn t h i h a m l ưọni í (W cI;1 vượt tịiin h a m lượn** c h o p h é p , t u y n h i ê n n ê u so . sánh
vùi P K L tlìi t r a m ticlì v u n g c ô n <)■ m ứ c a n t o à n (lòi vỏi c à n h ữ n g ( t i em l ậ p t r u n " h à m
lượiiK c \ !
C(l t r o n g t r ầ m t í c h v ù n g h i ê n n à y chì t ư ơ n ị ỉ q u a n c h ậ t c h è với C u \'iì ờ
IÌUÍC t r u n g ỉ>inh vdi c á c n g u y ê n tô còn lại ( Rxy - 0 , 2 8 • 0, 15). Đ i ể u n ã y c h ữ n g tò
h à n h vi p h ứ c t ạ p c ú a C đ t r o n g q u á t r ì n h (lịa h o á n ^ o ạ i s i n h .
N g u y rn tó A s m (A$) ra T h u y ngân (H gl: h a i n g u y ê n t ỏ A s v à H g lã h a i n g u y ê n
t ô có t ư ơ n ^ q u a n t h . i p với moi n ^ u v i ‘11 tỏ c ò n lại. As t r o n ự t r ầ m tiVh v ù n g n g h i ê n c ử u
Un (lạt h n m
lưọiìỊi x ấ p
(( >, 77ppm) . C ò n
\1
hàm
l u ọ n g t r o n g t r a i i ì t í c h b i ế n n ỏ n g v e n l)ờ t h ê ‘'lới
i hi lạ 1 t h á p hcín r ấ t n h i ề u so V(ìi h à m l ư ợ n g n ế n ự\\ị = 0, 05) . C à
As v a Hự <ỉếu p h â n b ô k h ô n g ( l ồng đ ề u t r o n g t r ầ m t í c h v ù n g n g h i ỏ n c ử u v à t ậ p
t r u n n t ạ i m ộ t s ố đ i ế m t ụ c bộ. T u y n h i ê n s o với P E L t h ì c á 2 n g u y ê n t ố n à y c ỏ n ớ
n n í r r;Yt t h i ì p . t r ầ m t í c h k h u v ự c c h ư n có b i ể u h i ệ n bị ô n h i ễ m bơi As v à ịịịị.
4.
Kốt l u ậ n
T ư két lỊUĩi n g h i ê n c ư u về
đậc
(liêm đ ị a hoa mỏi t r ư ờ n g v ù n g b i ê n x u n g q u a n h
q u à n (tào (Y) T ô • Npx* V ừ n g cõ t h ó đ ư a r a mộ t sô kõt l u ậ n s a u :
1.
Môi t r ư ờ n g n ư ữ c v ù n g b i ế n n g h i ỏ n c ứ u cỉược đ ộ c t r ư n t f bời s ự t ậ p t r u n ^
h à m l ư ợ n ^ m ó t sô I i g u y ỏ n lò k i m l oại n : ) ng n h ư C u , P b , Z n , C d , As , H g . S ự
p h à n bỏ c á c n g u v ỏ n t ô ni i y t r o n g n ư ớ c có l i ê n q u a n đ è n c á c q u á t r ì n h đ ị a
h o á t ự n h u ’ II p h ứ c t ạ p .
2.
Môi t r ư ờ n g t r r ì m t í c h v ù n g h i ể n n à y t h ể h i ệ n s ự t h i ê u h ụ t c á c n g u y ê n tỏ
k i m l oại n ạ n g . (Vu* n g u y r n t ỏ n à y t h ư ờ n g t ậ p t r u n g t r o n g c á c t r ư ờ n g b ù n
và h u n c;it. n h ư v ậ y s ự p h â n hô r ủ a c ác k i m l oại n ặ n t f t h ư ò ĩ ì ^ t u â n t h e o
q u y l u ậ t p h â n bò c u a c á c t r ư ờ n g tr; wn t í c h t r ê n .
;i.
Vé r ơ h a n . môi t r ư ờ n g nước v à t r ầ m tích đ á y v ù n g b i ê n n g h i ỏ n cứu k h á
s ạ c h , t h u ậ n lợi c h o p h á t t r i ể n n u ỏ i t r ồ n g t h u v s a n . N h a m d u y t r ì và b á o vệ
s ự t r o n g s ạ c h c u a môi t r ư ờ n g b i ể n q u a n h q u ầ n (lào Cô T ỏ * Ngọ c V ừ n g c a n
co n h ữ n g gi ái p l ì á p h ợ p lý t r o n g vi ệ c s ử d ụ n g mỏ i t r ư ờ n g v à p h á t t r i è n
k i n h t è - xã h ộ i v ù n g b i ê n n à v .
T à i liệu t h a m k h á o
1
N g u y ễ n C h u Hổi . N g u y ề n Đ ứ c C ự v à n n k , H i ệ n t r ạ n g c h á t l ượní í mỏ i t r ư ờ n g
n u íf vun«í h i ê n k h ơ i Vi ì v ừ n g b i ê n q u a n h một s ố đ ả o t i ể n t i ê u V i ệ t N a m . Tuyên
N g u y ề n T h ị T h u Hà, C h u V á n Ngợi
30
tập tà i nguyên và m ôi trường biến. N X B K h o a h ọ c v à Kỹ t h u ậ t H à N ộ i ( l ư u t ạ i
cục KT
2.
Bộ K H C N M T ) . t ậ p IV. 199 7.
C h u V à n N g ợ i . N g u y ề n T h ị T h u H à v à n n k , B áo cáo để tà i n h á n h đ ịa m ó i trư ờ n g
đề ià i dộc lậ p K H Đ L - CVS • 01: "D iề u t r a , nghiên cứu điêu kiệ n đ ịa m ô i trư ờn g
vùng biến hệ th ô n g đao ven bơ v ịn h B à c B ộ '\ H à N ộ i 1 - 2 0 0 2 .
3.
M a i T r ọ n g N h u ậ n v à n n k , M ộ t sô t a i b i ế n đ ị a mô i t r ư ờ n g v à v i ệ c q u á n lý đới v e n
bừ Ha i P h ò n g * M ó n g Cá i . B áo cáo h ộ i n g h ị K H C N B iê n toàn quốc lấ n th ứ ỈV, H a
Nội .
1998.
VNU JQURNAL QF S CIEN C E Nat
Sci
& Tech
T XIX Nc3, 2003
ENVIRONM ENTAL GEOCHKMICAL CHARACTERISTICS O F TH E SEA
AROUNỈ) COTO - NGOCVƯNCl ARCHIPELAGO
N g u y ê n Thi T h u Ha, C h u V a n Ngoi
í 'ollege o f Science, V N l ỉ
Co t o - N g o c v u n g a r r h i p e l a g o o c c u p y a n i m p o r t a n t p o s i t i o n oi’ i s l a nc l s y s t e m in
the
North
ỉíast. S e a
aren
of V ie tn a m
f or n a t i o n a l
defence
systems
as
well
as
cỉ evelopnuMit o f s o c i e t y - e c o n o m i c s o f o u r c o u n t r y . R c s e a r c h i n g i n t o e n v i r o n m e n t a l
g e o c h e m i s t r v is o n e o f n e c e s s a r y t a s k s f o r s u s t n i n a b l e e x p l o i t i n g r e s o u r c e s i n t h e
N o r t h E a s t s e a a r e a ò V i e t n a m i n g c n e r a l a n d C o t o - N g o c v u n g a r c h i p e l a g o in
particular.
C i e o c h e m i c a l e n v i r o n m e n t of t h e s e a a r o u n d t h e a r c h i p e l a g o is ( h a r a c t e r i z e d
h y c o n c e n t r a t i o n o f SOIIH* h e n v y m e t a l s ( C u ,
IM), X n , C d , A s ,
H g) in s e a v v a t e r a n d
a r r a n g e in h o t t o m s e d i n u r n t vvith c o m p l e x v a r i a t i o n in s p a c e . Pol l o v v i n g Kh# a m l p l l
in s e d m u ‘iìt, t h i s n r e a c a n
m*utrr
be đivi ded into 3 c n v i r o n m e n t a l
t f í *ochemị oal
zom\ s :
oxidỉition e n v i r o n m e n t ; alk ali - ox ida tio n o n v i r o n m e n t ; n e u t e r * r e đ u c t iu n
environment
l ù ‘s u l t s ot s t u d v shovv t h a t t h e e n v i r o n m e n t <)f t h i s a r e a is ( Ị i ut c c ỉ e a n w i t h o u t
i n d i c a t i o n oi’ r n v i r o n m t M ì t
p ol l ut io n by h e a v y
m e t a l s a n d f a v o u r a h l r f or a q u a t i c
grovvi ng a n d l ì s h e r y a n d a l s o p o i n t s ơ m e i n đ i c a t i o n s o f l ocal p o l l u t i o n h y h e a v y
m e t a l s . oi 1 a n d w a s t e . T h a t \ s w h y r e s u l t s o f s t i i d v a r e p a r t s o f s c i e n t i í i c b a s e s í ồ r
plannin^ĩ of o p t i m a l u s e a n d e x p l o i t a t i o n of r o so u r c e s .
