THỰC TRẠNG
VÀ TRIỂN VỌNG
THỰC PHẨM BIẾN ĐỔI GENE
TRÊN THẾ GIỚI
Sinh viên thực hiện
Nguyễn Đức Thiên
Trần Thị Phương Thúy
Nguyễn Thị Thu Thủy
Nguyễn Hồng Dương
Nguyễn Thị Thảo Nguyên
Phùng Thị Thanh Trúc
Tiểu luận môn học: Thực phẩm biến đổi gen
Giảng viên: PGS.TS. Khuất Tiến Thanh
Presented on the 22th of September, 2017
Mục lục
I. Một số khái niệm
II. Lịch sử hình thành
III. Thực trạng hiện nay
IV. Lợi ích
V. Tranh luận
VI. Triển vọng phát triển
I. Các khái niệm
GMO & GMF
• Trong tự nhiên, các sinh vật luôn có quá trình biến thiên gen tự
nhiên.
• Tuy nhiên quá trình này không được coi là “biến đổi gen”
• Vậy sinh vật biến đổi gen là gì và thực phẩm biến đổi gen là gì?
GMO & GMF
GMO
GMF
Sinh vật biến đổi gen
Thực phẩm
biến đổi gen
•
•
Genetically modified organism
Gen bị biến đổi ( thay đổi nhân
tạo cấu trúc bộ nhân (DNA))
•
•
•
Tiếp nhận gen mới (DNA) từ các
sinh vật khác
Genetically modified food
Có nguồn gốc 1 phần hoặc toàn
bộ từ sinh vật biến đổi gen
•
Thực phẩm có gen bị biến đổi
II. Lịch sử hình thành và phát triển
Lịch sử
•
Lịch sử của sinh vật biến đổi gen mới chỉ có mặt trên thế giới
gần 100 năm nay
•
Các sinh vật biến đổi gen ở đây bao gồm: Thực vật, động vật và
vi sinh vật
•
Chúng ta cùng theo dõi tiến trình phát triển của các sinh vật
biến đổi gen qua dòng lịch sử sau
1935 -Phát hiện DNA
1973 - DNA tái tổ hợp được tạo
Nhà khoa học Nga Andrei
Ý tưởng về ADN nhân tạo, hay rDNA, xuất phát từ
Nikolaevitch Belozersky cô
một sinh viên cao học tại Trường Y khoa Đại học
lập DNA tinh khiết.
Stanford. Giáo sư Herbert Boyer và một vài đồng
nghiệp sinh vật học của ông điều hành nó.
1980-Phát hành bằng sáng chế
GMO đầu tiên
GMO đang được đề cập đến là
một loại vi khuẩn có tính thèm
ăn dầu thô, sẵn sàng nuốt tràn
dầu.
1970
1975-Hội nghị Asilomar
1982 -FDA phê duyệt GMO
Vi khuẩn đất Agrobacterium
Một nhóm các nhà sinh vật học
đầu tiên
tumefaciens được sử dụng
cùng với một vài luật sư và bác sĩ
Humulin, insulin được sản
làm phương tiện vận chuyển
tạo ra hướng dẫn cho việc sử
xuất bởi vi khuẩn E. coli biến
DNA
dụng an toàn DNA di truyền.
đổi gen, xuất hiện trên thị
trường.
1983
1985
Biến đổi T-DNA và đưa DNA ngoại lai vào,
Lần đầu tiên cây biến
tạo ra tính kháng một số chất kháng sinh,
đổi gen được mô tả
thành công trong việc lấy gen từ vi khuẩn
có tính kháng thuốc
kháng kháng sinh và ghép nó vào DNA của
diệt cỏ
1987
Thành công tạo ra cà chua
và thuốc lá kháng côn
trùng, điều khiển được quá
trình chín ở cà chua
(FlavrSavr)
một cây thuốc lá
1984
1986
1988
Biến nạp bằng tế bào
Tạo ra thực vật
Phương pháp biến nạp
trần ở ngô được thực
kháng virus
phi sinh học được sử dụng
hiện
thành công cho lúa, ngô
(1990), lúa mì (1992)
1989
1996 -Giống cỏ GMO
Thành công trong chuyển gen mã
Các cỏ dại kháng glyphosate, chất diệt cỏ được
hóa kháng thể vào thực vật. Mở ra
sử dụng với nhiều loại cây GMO, được phát
một khả năng mới cho việc sản xuất
hiện ở Úc. Các nghiên cứu cho thấy rằng cỏ dại
vacxin và khả năng chống bệnh ở
siêu cỏ có khả năng chịu glyphosate cao gấp 7
thực vật
đến 11 lần so với mức bình thường
1999 - Trồng cây lương thực GMO
chiếm ưu thế
Hơn 100 triệu mẫu Anh trên toàn thế
giới được trồng với hạt giống biến đổi
gen.Thị trường bắt đầu áp dụng công
nghệ GMO với tốc độ báo động.
1994
1997 - Nhãn bắt buộc
Cơ quan Quản lý Thực
Các quy tắc của Liên minh châu Âu
phẩm và Dược phẩm
cho việc ghi nhãn bắt buộc đối với
Mỹ phê duyệt cà chua
tất cả các sản phẩm thực phẩm
Flavr Savr để bán trên
GMO, bao gồm thức ăn chăn nuôi.
thị trường
1998
Trên thế giới đã có 48
giống cây trồng chuyển
gen và sản phẩm được thị
trường hóa
1999
Cây lúa biến đổi gen
được đưa ra với 7 gen
được biến nạp
2003 - Các loại sâu bệnh kháng GMO
2012 - Nông dân chiến thắng tại Tòa
Ngày 19/11/2015 -Cục Quản lý Thực phẩm và
Sâu bướm Helicoverpa zea đã được tìm thấy trong vụ
án
Dược phẩm Hoa Kỳ FDA đã cho phép đưa cá hồi
trồng bông Bt GMO ở miền Nam Hoa Kỳ. Trong chưa
Nông dân Pháp Paul Francois thắng
biến đổi gen AquAdvantage lưu hành
đầy một thập kỷ, những con bọ này đã thích ứng với
trong vụ kiện về ngộ độc hóa học mà
(AquaBounty là giống cá hồi Đại Tây Dương có
độc tố biến đổi gen được sản xuất bởi các cây biến
ông cho là gây ra bởi loại thuốc trừ
mang hormone tăng trưởng).
đổi gen.
sâu Lasso (Roundup Ready).
2011 - Bt Toxin ở Con người
2014 - GMO hết hạn bằng sáng
Nghiên cứu ở Đông Quebec tìm chất
chế
độc Bt trong máu của phụ nữ mang
Bằng sáng chế của Monsanto về
thai và cho thấy bằng chứng rằng độc
dòng Roundup Ready của các hạt
tố được truyền cho bào thai.
giống biến đổi gen sẽ kết thúc
trong vòng hai năm.
III. Hiện trạng
Thực vật
Thực vật
•
•
•
•
Đậu nành, ngô và bông là những loại thực vật chuyển gen phổ biến.
Chuyển gen để chống bệnh, chịu hạn, tăng năng suất,…
Diện tích trồng cây biến đổi gen tăng liên tục trong 18 năm
2014 có sự giảm nhẹ do giá thị trường của các loại cây biến đổi gen phổ biến
đều giảm (bông -12%)
Động vật
•
2017: George Church đại học Harvard
chỉnh gen trong phôi thai lợn để hiến tạng
cho người
Động vật
•
2012: AgResearch chuyển gen ở bò tạo ra sữa
không gây dị ứng BLG (1 loại whey protein)
Động vật
•
2012: đại học Wyoming chuyển gen ở dê cho sữa
chứa protein tạo tơ giống nhện
Chính sách của các quốc qia
Quan điểm của các quốc gia: 3 trường phái
- Bài xích tuyệt đối: cấm lưu hành, nhập khẩu (GMO free) Algeria, Bhutan,
Madagascar, Peru, Nga, Venezuela cấm gieo trồng cũng như nhập
khẩu GMO.
- Có kiểm soát: Yêu cầu ghi nhãn với các mức độ chặt chẽ phụ thuộc quốc gia
- Cho phép lưu hành tự do, hầu như không phân biệt với cây không biến đổi gen :
phần lớn châu Mỹ, Phi, Á
.
Chính sách của các quốc qia
Phản ứng của người dùng
Phản ứng của người dùng
•
•
Mỗi cá nhân đều có quan điểm của mình về GMO & GMF.
•
Việc ghi nhãn GMO được đại đa số người tiêu dùng cho rằng là cần thiết
Tuy nhiên phe trung lập chiếm đa số, họ ôm thái độ không bài xích cũng không
ủng hộ GMO.
Ghi nhãn