DSpace at VNU: Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường Trung học Phổ thông Bà Điểm thành phố Hồ Chí Minh trong bối cảnh hiện nay

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

LÊ THANH TÒNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC
CHO HỌC SINH TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG BÀ ĐIỂM THÀNH PHỐ
HỒ CHÍ MINH TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

HÀ NỘI - 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

LÊ THANH TÒNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC
CHO HỌC SINH TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG BÀ ĐIỂM
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60 14 01 14

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Ninh Văn Bình

HÀ NỘI – 2015

LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành, tôi xin tỏ lòng biết ơn Bộ Giáo dục và Đào tạo, Đại
học Quốc gia Hà Nội, Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố Hồ Chí Minh đã tạo điều
kiện để chúng tôi được tham gia học tập và hoàn thành khóa học.
Xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo Trường Đại học Giáo dục, Ban chủ nhiệm
khoa Quản lý Giáo dục, quý thầy giáo cô giáo đã tận tình giảng dạy, hướng dẫn và
giúp đỡ chúng tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu.
Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và chân thành cảm ơn TS.Ninh
Văn Bình và quý thầy cô đã định hướng đề tài, nhiệt tình hướng dẫn để chúng tôi
thực hiện và hoàn thành luận văn khóa học Quản lý giáo dục.
Xin cảm ơn quý đồng nghiệp, người thân, bạn bè và các em học sinh trường
THPT Bà Điểm đã giúp đỡ, động viên, chia sẽ để chúng tôi có điều kiện học tập,
nghiên cứu và hoàn thành nhiệm vụ học tập.
Dù hết sức cố gắng, nhưng luận văn này khó tránh khỏi những hạn chế, khiếm
khuyết, rất mong nhận được chỉ giáo, góp ý của quý thầy cô, anh chị, các bạn đồng
nghiệp và những người quan tâm đến đề tài.
Trân trọng !
TÁC GIẢ

Lê Thanh Tòng


CÁC CHỮ VIẾT TẮT
CNXH

Chủ nghĩa xã hội

GDĐĐ

Giáo dục đạo đức

THPT

Trung học phổ thông

XHCN

Xã hội chủ nghĩa


MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN .........................................................Error! Bookmark not defined.
CÁC CHỮ VIẾT TẮT .........................................................................................4
MỤC LỤC .............................................................................................................5
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................10
DANH MỤC BIỂU ĐỒ .........................................Error! Bookmark not defined.
MỞ ĐẦU .................................................................Error! Bookmark not defined.
1. Lý do chọn đề tài ............................................................. Error! Bookmark not defined.
2. Mục đích nghiên cứu. ..................................................... Error! Bookmark not defined.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu. ........................... Error! Bookmark not defined.
3.1. Khách thể nghiên cứu ................................................. Error! Bookmark not defined.
3.2. Đối tượng nghiên cứu ................................................. Error! Bookmark not defined.
4. Giả thuyết khoa học. ....................................................... Error! Bookmark not defined.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu. .................................................... Error! Bookmark not defined.
6. Phạm vi nghiên cứu. ....................................................... Error! Bookmark not defined.
7. Phương pháp nghiên cứu. .............................................. Error! Bookmark not defined.
8. Đóng góp của đề tài. ....................................................... Error! Bookmark not defined.
9. Cấu trúc của luận văn. .................................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG

GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNGError!
Bookmark not defined.
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài. ............................... Error! Bookmark not defined.
1.1.2. Các nghiên cứu ở trong nước. ............................... Error! Bookmark not defined.
1.2. Một số khái niệm cơ bản. ........................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Đạo đức. ...................................................................... Error! Bookmark not defined.


1.2.2. Giáo dục đạo đức ở trường trung học phổ thông.Error! Bookmark not defined.
1.2.3. Quản lý. ....................................................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.4. Quản lý giáo dục. ...................................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.5. Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh. ........Error! Bookmark not
defined.

1.3. Hoàn cảnh xã hội, đặc điểm tâm sinh lý của học sinh trung học phổ thông.
................................................................................................... Error! Bookmark not defined.

1.3.1. Hoàn cảnh xã hội của học sinh trung học phổ thông. ....Error! Bookmark not
defined.

1.3.2. Đặc điểm tâm sinh lý của học sinh trung học phổ thông.Error! Bookmark not
defined.

1.4. Giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông trong bối cảnh hiện nay.
................................................................................................... Error! Bookmark not defined.

1.4.1. Nội dung giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông. ........... Error!
Bookmark not defined.

1.4.2. Phương pháp giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông. .... Error!
Bookmark not defined.

1.4.3. Hình thức giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông. .......... Error!
Bookmark not defined.

1.5. Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trong trường trung học phổ
thông. ....................................................................................... Error! Bookmark not defined.
1.5.1. Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THPT. . Error! Bookmark
not defined.

1.5.2. Trách nhiệm của Hiệu trưởng. .............................. Error! Bookmark not defined.
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ
thông. ....................................................................................... Error! Bookmark not defined.
1.6.1. Về phía gia đình. ....................................................... Error! Bookmark not defined.
1.6.2. Về phía nhà trường. ................................................. Error! Bookmark not defined.


1.6.3. Về phía xã hội. .......................................................... Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết chương 1 ............................................... Error! Bookmark not defined.
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐẠO
ĐỨC CHO HỌC SINH TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG BÀ ĐIỂM,
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH .............................Error! Bookmark not defined.
2.1. Tổng quan về kinh tế - xã hội, giáo dục - đào tạọ huyện Hóc Môn, thành phố
Hồ Chí Minh và trường THPT ở địa bàn nghiên cứu. Error! Bookmark not defined.
2.1.1. Đặc điểm kinh tế - xã hội, giáo dục - đào tạọ huyện Hóc Môn, thành phố Hồ
Chí Minh. ............................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.1.2. Khái quát về trường THPT Bà Điểm, thành phố Hồ Chí Minh. ......... Error!
Bookmark not defined.

2.2. Thực trạng đạo đức và việc giáo dục đạo đức cho học sinh trường THPT Bà
Điểm, thành phố Hồ Chí Minh. ........................................... Error! Bookmark not defined.
2.2.1. Thực trạng đạo đức của học sinh trường THPT Bà Điểm, thành phố Hồ Chí
Minh......................................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.2.2. Thực trạng giáo dục đạo đức cho học sinh trường THPT Bà Điểm, thành phố
Hồ Chí Minh........................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.3. Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường THPT Bà
Điểm, thành phố Hồ Chí Minh. ........................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.1. Nhận thức về công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh.
................................................................................................... Error! Bookmark not defined.

2.3.2. Về tổ chức bộ máy. .................................................. Error! Bookmark not defined.
2.3.3. Về xây dựng kế hoạch. ............................................ Error! Bookmark not defined.
2.3.4. Về tổ chức thực hiện. ............................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.5. Về kiểm tra đánh giá................................................ Error! Bookmark not defined.
2.3.6. Về thi đua khen thưởng........................................... Error! Bookmark not defined.


2.3.7. Thực trạng phối hợp của nhà trường với các lực lượng giáo dục trong hoạt
động giáo dục đạo đức cho học sinh. .............................. Error! Bookmark not defined.
2.3.8. Lý do làm hạn chế hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học
sinh........................................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.4. Đánh giá thực trạng quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường
THPT Bà Điểm, thành phố Hồ Chí Minh. ..................... Error! Bookmark not defined.
2.4.1. Mặt tích cực. ............................................................... Error! Bookmark not defined.
2.4.2. Mặt tồn tại. ................................................................. Error! Bookmark not defined.
2.4.3. Nguyên nhân của thực trạng quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học
sinh........................................................................................... Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết chương 2 ............................................... Error! Bookmark not defined.
Chƣơng 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC

CHO HỌC SINH TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG BÀ ĐIỂM,
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH .............................Error! Bookmark not defined.
3.1. Định hướng hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường THPT Bà Điểm,
thành phố Hồ Chí Minh trong bối cảnh hiện nay. ............ Error! Bookmark not defined.
3.2. Nguyên tắc đề xuất biện pháp................................... Error! Bookmark not defined.
3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ. ...................... Error! Bookmark not defined.
3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn. ..................... Error! Bookmark not defined.
3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả và khả thi. .. Error! Bookmark not defined.
3.3. Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trường THPT Bà
Điểm, thành phố Hồ Chí Minh. ........................................... Error! Bookmark not defined.
3.3.1. Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ quản lý, giáo viên và các lực
lượng liên quan đến hoạt động giáo dục đạo đức. ....... Error! Bookmark not defined.
3.3.2. Kế hoạch hóa công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh phù
hợp với đặc thù nhà trường................................................ Error! Bookmark not defined.


3.3.3. Tổ chức và chỉ đạo giáo viên thực hiện cải tiến nội dung và phương pháp
giáo dục đạo đức cho học sinh. ......................................... Error! Bookmark not defined.
3.3.4. Chỉ đạo tăng cường sự phối hợp giữa Đoàn thanh niên và giáo viên chủ
nhiệm trong hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh.Error! Bookmark not defined.
3.3.5. Tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong hoạt động
giáo dục đạo đức cho học sinh. ......................................... Error! Bookmark not defined.
3.3.6. Thực hiện thường xuyên, nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, đánh giá
hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh. ..................... Error! Bookmark not defined.
3.3.7. Tăng cường thiết bị dạy học, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý
hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh. ..................... Error! Bookmark not defined.
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp. ............................. Error! Bookmark not defined.
3.5. Khảo sát tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp. Error! Bookmark not
defined.

3.5.1. Đối tượng khảo sát. .................................................. Error! Bookmark not defined.
3.5.2. Kết quả khảo sát và phân tích kết quả. ................ Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết chương 3 ............................................... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ........................Error! Bookmark not defined.
1. Kết luận. ............................................................................. Error! Bookmark not defined.
2. Khuyến nghị. .................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo. ............................. Error! Bookmark not defined.
2.2. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố Hồ Chí Minh.Error! Bookmark not
defined.

2.3. Đối với đảng bộ, chính quyền, đoàn thể và phòng Giáo dục huyện Hóc Môn,
thành phố Hồ Chí Minh. ..................................................... Error! Bookmark not defined.
PHỤ LỤC .................................................................Error! Bookmark not defined.


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2. 1: Quy mô trường lớp, học sinh THPT huyện Hóc Môn, thành phố Hồ Chí
Minh (2014 - 2015). .......................................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2. 2:Chất lượng giáo dục toàn diện học sinh THPT huyện Hóc Môn, thành phố
Hồ Chí Minh. ..................................................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2. 3: Đội ngũ sư phạm trường THPT Bà Điểm, thành phố Hồ Chí Minh.Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2. 4: Kết quả xếp loại học lực của học sinh trường THPT Bà Điểm, thành phố
Hồ Chí Minh (từ 2012 - 2013 đến 2014 - 2015).Error! Bookmark not defined.
Bảng 2. 5: Kết quả xếp loại hạnh kiểm của học sinh trường THPT Bà Điểm, thành
phố Hồ Chí Minh (từ 2010 - 2011 đến 2014 - 2015).Error! Bookmark not defined.
Bảng 2. 6: Ý kiến của học sinh trường THPT Bà Điểm, thành phố Hồ Chí Minh về
sự cần thiết của giáo dục đạo đức. .................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2. 7: Thực trạng đạo đức học sinh trường THPT Bà Điểm, thành phố Hồ Chí
Minh. ................................................................. Error! Bookmark not defined.

Bảng 2. 8: Nhận thức của học sinh trường THPT Bà Điểm, thành phố Hồ Chí Minh về
những phẩm chất đạo đức cần được giáo dục trong bối cảnh hiện nay. ...Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2. 9: Thái độ của học sinh trường THPT Bà Điểm, thành phố Hồ Chí Minh đối
với các quan niệm về đạo đức. .......................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2. 10: Tình hình học sinh vi phạm đạo đức ở trường THPT Bà Điểm thành phố
Hồ Chí Minh (từ 2012 - 2013 đến 2014 - 2015).Error! Bookmark not defined.
Bảng 2. 11: Những tác động khách quan trong đời sống xã hội ảnh hưởng đến hành
vi đạo đức của học sinh. .................................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2. 12: Mức độ nhận thức về công tác giáo dục đạo đức học sinh hiện nay
........................................................................... Error! Bookmark not defined.


Bảng 2. 13: Kết quả thực hiện hoạt động giáo dục đạo đứcError! Bookmark not
defined.
Bảng 2. 14: Ý kiến đánh giá về mức độ cần thiết và mức độ thực hiện ....Error!
Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng (2011), Báo cáo Chính trị Đại hội
Đảng toàn quốc lần thứ XI. Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
2. Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng (2013), Nghị quyết 29 về đổi mới
căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Hội nghị Trung ương 8 khóa XI.
3. Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng (2015), Chỉ thị 42 về Tăng cường
sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng,
đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2015-2030.
4. Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hồ Chí Minh (2010), Báo cáo
Chính trị Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ X nhiệm kỳ 2010-2015.
5. Ban Chấp hành Đảng bộ huyện Hóc Môn (2015), Báo cáo Chính trị
Đại hội Đảng bộ huyện Hóc Môn lần thứ XI nhiệm kỳ 2015-2020.
6. Ban Chấp hành Chi bộ trƣờng THPT Bà Điểm huyện Hóc Môn

(2015), Báo cáo Chính trị Đại hội Chi bộ trường THPT Bà Điểm lần V
nhiệm kỳ 2015-2020.
7. Ban Văn hóa tƣ tƣởng Trung ƣơng (2004), Giáo dục đạo đức cán bộ,
đảng viên trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa hiện đại hóa đất
nước. Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
8. Đặng Quốc Bảo (1996), Một số khái niệm về quản lý giáo dục. Trường
Cán bộ Quản lý giáo dục Trung ương 1, Hà Nội.
9. Ninh Văn Bình (2015); Tài liệu giảng dạy lớp Cao học. Trường Đại


học Sài Gòn.
10. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2011), Chiến lược phát triển giáo dục Việt
Nam 2011-2020.
11. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2011), Thông tư 12/2011/TT-BGDĐT, Ban
hành Điều lệ trường THCS, THPT và trường phổ thông nhiều cấp học.
12. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2011), Thông tư 58/2011/TT-BGDĐT, Ban
hành Quy chế đánh giá, xếp loại học sinh THCS và học sinh THPT.
13. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2008), Quyết định 16/2008/QĐ-BGDĐĐ, Quy
định về đạo đức nhà giáo.
14. Nguyễn Đức Chính (2014), Quản lý chất lượng trong giáo dục - đào
tạo. Tài liệu dành cho học viên Cao học Quản lý giáo dục.
15. Phạm Khắc Chƣơng (1995), Một số vấn đề đạo đức và giáo dục đạo
đức ở trường trung học phổ thông. Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
16. Phạm Khắc Chƣơng (2004), Lý luận quản lý giáo dục đại cương. Nxb
Đại học Sư phạm Hà Nội.
17. Nguyễn Minh Đạo (1996), Cơ sở khoa học quản lý. Nxb Giáo dục, Hà
Nội.
18. Phạm Minh Hạc (2001), Phát triển con người toàn diện thời kỳ công
nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước. Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
19. Đặng Xuân Hải (2013), Quản lý thay đổi trong giáo dục, với nhà

trường, Đại học Quốc gia Hà Nội.
20. Nguyễn Kế Hào (2009), Giáo trình tâm lí học lứa tuổi và tâm lí học sư
phạm, Nxb Đại học Sư phạm, Hà Nội.
21. Nguyễn Quốc Chí, Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2010), Đại cương khoa học
quản lý. Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội.
22. Bùi Minh Hiền - chủ biên, Vũ Ngọc Hải, Đặng Quốc Bảo (2006),


Quản lý giáo dục. Nxb Đại học Sư phạm Hà Nội.
23. Đặng Vũ Hoạt (1984), Những vấn đề giáo dục học. Nxb Giáo dục, Hà
Nội.
24. Học viện Chính trị Quốc gia (2003), Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh.
Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
25. Lê Ngọc Hùng (2013), Xã hội học giáo dục. Nxb Đại học Quốc gia Hà
Nội.
26. Trần Kiểm (2004), Khoa học Quản lí giáo dục một số vấn đề lý luận và
thực tiễn. Nxb Giáo dục, Hà Nội.
27. Trần Hậu Kiểm (1997), Giáo trình đạo đức học., Nxb Chính trị Quốc
gia, Hà Nội.
28. Nguyễn Thị Mỹ Lộc - chủ biên, Đặng Quốc Bảo, Nguyễn Trọng
Hậu, Nguyễn Quốc Chí, Nguyễn Sỹ Thƣ (2014), Quản lý giáo dục Một số vấn đề lý luận và thực tiễn. Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội.
29. Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2014), Tâm lý học quản lý. Đại học Quốc gia Hà
Nội.
30. Dƣơng Công Lý (2013), Một số biện pháp quản lý công tác giáo dục
đạo đức cho học sinh trung học cơ sở huyện Nhà Bè thành phố Hồ Chí
Minh. Luận văn thạc sỹ.
31. Hồ Chí Minh, Về vấn đề giáo dục. Nxb Sự thật Hà Nội, 1990.
32. Nguyễn Thị Minh Huệ (2013), Một số giải pháp quản lý công tác giáo
dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông thành phố Biên Hòa, tỉnh
Đồng Nai. Luận văn thạc sỹ

33. Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Hóc Môn, thành phố Hồ Chí
Minh, Báo cáo triển khai nhiệm vụ năm học 2013-2014, 2014-2015,
2015-2016.


34. Quốc hội (2009), Luật Giáo dục [sửa đổi, bổ sung 2009]. Nxb Chính trị
Quốc gia.
35. Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố Hồ Chí Minh, Văn bản chỉ đạo
công tác giáo dục chính trị tư tưởng từ năm 2012 đến 2015.
36. Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố Hồ Chí Minh, Báo cáo triển khai
nhiệm vụ năm học 2013-2014, 2014-2015, 2015-2016.
37. Từ điển Tiếng Việt (1997). Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.
38. Phạm Viết Vƣợng (1996), Giáo dục học đại cương. Nxb Đại học Quốc
gia Hà Nội.