BÀI THUYẾT TRÌNH Ô NHIỄM KÊNH RẠCH TP.HCM

CHƯƠNG

Môi trường nước


ĐỀ TÀI

Ô nhiễm nước của các kênh rạch tại TP.HCM


 Tổng quan về các hệ thống kênh rạch chính trên địa bàn TpHCM
 Hiện trạng ô nhiễm nước của các kênh và hậu quả của nó (nên có số liệu phân tích chất lượng nước của các
kênh, các nhận định, nhận xét của chuyên gia,..)

 Đề xuất các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm đó trên góc nhìn của một người dân đang đối mặt với vấn đề


HỆ THỐNG KÊNH RẠCH


Kênh Bến Nghé

Kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè

Kênh Tân Hóa – Lò Gốm

Hệ thống kênh rạch chính của TP.HCM

Kênh Đôi – Kênh Tẻ
– Kênh Tàu Hũ

Kênh Tham lương – Bến Cát –
Vàm Thuật


5 hệ thống kênh chính cùng với hơn 100 kênh nhỏ lẻ khác nhau với tổng chiều dài dọc
các con kênh là khoảng 76 km đảm nhận chức năng tiêu thoát nước chống ngập cho
các vùng nội thành TP.HCM



Hệ thống kênh Bến Nghé

Hệ thống kênh Tàu Hũ - Kênh Đôi-Kênh Tẻ

Rạch Bến Nghé

Kênh Tẻ

Nằm ởKênh
phía
quận thương mại trung tâm thành phố. Hệ
TàuNam
Hũ

Bắt đầu từ cửa sông Sài Gòn đến cầu chữ y dài 3.15 km. Độ

thống này chảy qua 7 quận: 4, 5, 6, 7, 8, 11 với tổng độ dài

dốc đáy 0.019%. Nhìn chung có đặc điểm sau đây sâu và

19.5 km giới hạn bởi rạch Cần Giuộc và sông Sài Gòn.

rộng ở 2 đầu, hẹp và cạn ở giữa

Kênh Đôi


Hệ thống kênh Tân Hóa – Lò Gốm
Kênh Tân Hóa

Nằm trong khu cận trung tâm Tp.HCM, tuyến kênh chính có chiều dài khoảng 7.6 km chạy ngang qua các quận: Tân Bình,
Q.11, Q.6, Q.8 và kết thúc tại điểm nối với kênh Tàu Hũ

Kênh Lò Gốm


Hệ thống kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè

Kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè

Là hệ thống kênh thoát nước quan trọng nhất cho nhiều lưu vực nội thành TPHCM (Q.Tân Bình, Gò Vấp, Phú Nhuận, Bình
Thạnh, Q.10, Q.3, Q.1) đổ ra sông Sài Gòn. Hệ thống này có lưu vực khoảng gần 3000 ha, chiều dài của kênh là 8716 m,
kênh hẹp từ đầu nguồn (Tân Bình) và mở rộng ở cuối nguồn (sông SG)


Hệ thống kênh Tham Lương – Bến Cát – Vàm Thuật
Rạch Bến Cát

Nằm ở biên giới nội thành cũ của TPHCM tuyến kênh dài 12 km, trong đó đoạn Vàm Thuật hiện còn rất rộng lưu thông
thủy và hỗ trợ thoát nước cho kênh Tham Lương, rạch Bến Cát khá tốt.

Vàm Thuật
Kênh Tham Lương


VẤN ĐỀ & HẬU QUẢ


Ô nhiễm từ sự hình thành hệ thống các con kênh


•

Phần lớn độ dốc của các con kênh rạch rất nhỏ làm khả năng thoát nước kém

•

Các hệ thống kênh rạch chính đều phải qua nhiều khúc uốn làm giảm độ truyền tải nước thải ra sông

•

Hầu hết các hệ thống kênh rạch tại TPHCM đều chịu chế độ bán nhật triều bất ổn định từ các con sông lớn, khó chuyển tải nước thải
ra sông, tạo điều kiện thuận lợi cho sự tích tụ các chất ô nhiễm và bồi lắng cho dòng kênh

•

Còn 1 số hệ thống kênh phải chịu thủy triều từ nhiều hướng gây biến dạng mặt nước làm ô nhiễm tù đọng


Ô nhiễm từ hoạt động xả thải

HỆ THỐNG NHỎ

HOẠT ĐỘNG

CHẤT GÂY Ô NHIỄM

Rác thải, vật trôi nổi, bèo, xác

HỆ QUẢ

Mất mỹ quan đô thị

động vật

Sinh hoạt

Xả rác bừa bãi
Tắc nghẽn các kênh rạch
COD, BOD, SS, DO

N, P

Hoạt động tại các khu công

Ô nhiễm nguồn nước ngầm và
nước mặt

nghiệp tập trung
Xả nước thải chưa qua xử lý

Bùn lắng

Hoạt động sản xuất nằm rải rác
ven kênh
CH4 ,NOx ,CO2,

Lây lan dịch bệnh

H2S, CO

Hoạt động thu gom phân hầm cầu

Đổ bậy phân thải ra kênh

Vi sinh vật

Gây ô nhiễm không khí


(mg/l)
BOD

14.49

24.23

15.23

21.45

17.5

COD

69.5

23.75

103.34
35.25

53.25

Biểu đồ chỉ tiêu BOD COD của các kênh rạch TP.HCM năm 2014

(mg/l)

BOD

66.27

112

98
29.25

COD

30.25

52

73.24

Biểu đồ chỉ tiêu BOD COD của các kênh rạch TP.HCM năm 2016

39.67

27.59

24.5


HÌNH ẢNH Ô NHIỄM TẠI

RẠCH
RUỘT
Hũ)
KÊNH
BÒNGỰA
( Thủ (kênh
KÊNH
TÀU
HŨ
–GỐM
NGHÉ
KÊNH
THAM
LƯƠNG

BẾN
NGHÉ
–Đức)
VÀMTàu
THUẬT
KÊNH
ĐÔI
–THỊ
KÊNH
TẺ–BA
KÊNH
–BẾN
NGHÈ
KÊNH
TÂNNHIÊU
HÓA
–LỘC
LÒ


Ý kiến của các chuyên gia:

Việt Nam cần 20 năm nữa (từ năm 2003 – 2023) để có thể hoàn thành xong việc tiến hành di dời dân ven
bờ kênh rạch bị ô nhiễm nặng với số vốn trên 9000 tỉ cộng với việc nạo vét kênh rạch.
-Theo trang báo 24h-


Câu hỏi của nhóm thuyết trình gửi đến các bạn :

1. Kênh nào có số lượng cá chết tiêu biểu nhất

A. Kênh Tân Hóa

B. Kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè

CÂU HỎI VUI
C. Kênh Tham Lương

D. Kênh Đôi – Kênh Tẻ

2. Dự án xây cầu nào sắp diễn ra sẽ bắt ngang qua kênh Đôi và kênh Tàu Hũ

A. Cầu Bình Tiên

B. Cầu Tứ Liên

C. Cầu Đuống

D. Cầu Giang Biên

??


??
CÂU HỎI QUANH TA:

1.

Lũ lụt có ảnh hưởng đến sự ô nhiễm trên các kênh rạch hay không ? Tại sao ?

2.

Khi ô nhiễm kênh rạch thì có ảnh hưởng đến việc ô nhiễm không khí hay không ? Ví dụ minh họa ?


GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC


Giải pháp kỹ thuật

Giải pháp kết hợp

•

Phương pháp xử lý nước thải phù hợp

•

Lắp đặt các camera quan sát nơi người dân lén đổ rác

•

Phân bố vị trí đặt thùng rác nhiều hơn

•

Thành lập các nhóm đoàn thanh niên tự nguyện đi tuyên

•

Đầu tư xây bờ kè ven bờ kênh rạch

Giải pháp quản lý

•

Hoàn thiện văn bản pháp luật bảo vệ môi trường

•

Tăng mức xử phạt

•

Chung tay bảo vệ môi trường thông qua tuyên truyền, các hoạt động nâng cao ý thức người dân

•

Rà soát, kiểm tra, đánh giá đúng công tác xử lý chất thải ở các doanh nghiệp, các hộ kinh doanh

•

Huy động lực lượng cảnh sát môi trường kiểm tra giám sát các cơ sở công nghiệp và sản xuất

truyền ý thức bảo vệ môi trường


Trước khi gắn camera

Cầu chợ Cầu ( nơi có kênh Tham Lương chảy qua, Q.12)

Sau khi gắn camera


Bài thuyết trình của nhóm mình nhờ vào nhiều sự giúp đỡ được tổng hợp và rút kinh nghiệm từ:

•

Lời giảng của cô bộ môn môi trường

•

Kinh nghiệm và thông tin từ các nhóm thuyết trình trước

•

Các trang báo, trang mạng như : báo tuoitre, báo 24h, số liệu quan trắc từ sở TNMT TP.HCM, ….