Ngữ văn 7 bài giảng Ý nghĩa văn chương

Tiết 97 . Văn bản: Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
I. Giới thiệu chung.
1. Tác giả: Hoài Thanh (1908- 1982)
- Tên thật: Nguyễn Đức
Nguyên,quê ở tỉnh Nghệ An.
- Ông là nhà phê bình văn học
xuất sắc. Năm 2000, ông được
giải thưởng Hồ Chí Minh về văn
học - nghệ thuật.
- Tác phẩm nổi tiếng: Thi nhân
Việt Nam.
2. Tác phẩm:
Văn bản được viết năm 1936, in
trong tập “Văn chương và hành
động”.

- Hoài Thanh -


Tiết 97 . Văn bản: Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
- Hoài Thanh
I Giới thiệu chung:
II. Đọc- hiểu văn bản:
1. Đọc văn bản:
2. Tìm hiểu thể loại và bố cục:
? Hãy xác định thể loại văn bản?
a) Thể loại:
Văn nghị luận
b) Bố cục: 2 phần
- Phần 1: Từ đầu…..muôn loài.

 Nguồn gốc của văn chương.
- Phần 2: còn lại
 Nhiệm vụ và công dụng của
văn chương.

? Hãy tìm bố cục văn bản ?


Tiết 97 . Văn bản: Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
- Hoài Thanh -

I Giới thiệu chung:

Đọc thầm đoạn văn, cho biết theo
quan niệm của tác giả, nguồn gốc
của văn chương là gì?

II.Đọc-hiểu văn bản.
“ Người ta kể chuyện đời xưa, một
3. Phân tích chi tiết:
nhà thi sĩ Ấn Độ trông thấy một con
a. Nguồn gốc của văn chương:
chim bị thương rơi xuống bên chân
Nguồn gốc cốt yếu của văn chươngmình. Thi sĩ thương hại quá, khóc
chính là lòng yêu thương người và nức lên, quả tim cùng hoà nhịp với
rộng ra thương cả muôn vật, muônsự run rẩy của con chim sắp chết.
Tiếng khóc ấy, dịp đau thương ấy
loài.

Nêu luận điểm hấp dẫn, tự

nhiên, hấp dẫn, giàu hình ảnh bằng
cách kể lại một câu chuyện xưa.
Tác giả thể hiện quan niệm đúng:
Văn chương có nguồn gốc từ tình
thương người.

chính là nguồn gốc của thi ca.Câu
chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện
hoang đường, song không phải
không có ý nghĩa. Nguồn gốc cốt yếu
của văn chương là lòng thương
người và rộng ra thương cả muôn
.. muôn loài. (...)”
vật,


Tiết 97 . Văn bản: Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
- Hoài Thanh -

I Giới thiệu chung:
II.Đọc-hiểu văn bản.
3. Phân tích chi tiết:
a. Nguồn gốc của văn chương:
Nguồn gốc cốt yếu của văn
chương chính là lòng yêu
thương người và rộng ra
thương cả muôn vật, muôn loài.
Nêu luận điểm hấp dẫn, tự
nhiên, hấp dẫn, giàu hình ảnh
bằng cách kể lại một câu chuyện

xưa. Tác giả thể hiện quan niệm
đúng: Văn chương có nguồn gốc
từ tình thương người.

Thảo luận nhóm (5’)

Có ý kiến cho rằng quan niệm
của Hoài Thanh về nguồn gốc
của văn chương là đúng
nhưng chưa đủ. Em có tán
thành với ý kiến đó không? Vì
sao?


Tiết 97 . Văn bản: Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
- Hoài Thanh -

I Giới thiệu chung:
II.Đọc-hiểu văn bản.
3. Phân tích chi tiết:
a. Nguồn gốc của văn chương:
Nguồn gốc cốt yếu của văn
chương chính là lòng yêu thương
người và rộng ra thương cả muôn
vật, muôn loài.
Nêu luận điểm hấp dẫn, tự
nhiên, hấp dẫn, giàu hình ảnh bằng
cách kể lại một câu chuyện xưa.
Tác giả thể hiện quan niệm đúng:
Văn chương có nguồn gốc từ tình

thương người.

- Cày đồng đang buổi ban trưa
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.
- Nhất canh trì, nhị canh viên, tam canh điền

 Văn chương bắt nguồn từ cuộc sống lao
động.


Tiết 97 . Văn bản: Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
- Hoài Thanh -

I Giới thiệu chung:
II.Đọc-hiểu văn bản.
3. Phân tích chi tiết:
a. Nguồn gốc của văn chương:
Nguồn gốc cốt yếu của văn
chương chính là lòng yêu thương
người và rộng ra thương cả muôn
vật, muôn loài.
Nêu luận điểm hấp dẫn, tự
nhiên, hấp dẫn, giàu hình ảnh bằng
cách kể lại một câu chuyện xưa.
Tác giả thể hiện quan niệm đúng:
Văn chương có nguồn gốc từ tình
thương người.

-> Văn chương bắt nguồn từ văn hoá,
lễ hội, trò chơi...

Tiết 97 . Văn bản: Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
- Hoài Thanh I. Giới thiệu chung:
II. Đọc-hiểu văn bản
3. Phân tích chi tiết:
a. Nguồn gốc văn chương

“ Văn chương sẽ là hình dung, của sự
sống muôn hình vạn trạng. Chẳng
những thế, văn chương còn sáng tạo ra
sự sống.(...)”

b. Nhiệm vụ và công dụng của văn
chương:
b.1. Nhiệm vụ của văn chương.
- Văn chương phản ánh hiện thực cuộc sống.
- Văn chương sáng tạo ra sự sống.

Văn chương phản ánh cuộc sống,
đưa ra
những hình ảnh, ý tưởng tốt đẹp để
con
Người phấn đấu xây cuộc sống
tương lai tốt đẹp.

“Vụt qua mặt trận đạn bay vèo vèo”.
( Lượm - Tố Hữu)

-> Văn chương phản ánh cuộc chiến đấu.

+ Văn chương dựng lên những hình ảnh, đưa ra
+ Cuộc
sống của
của xã
vốncó
những
ý tưởng
mà con
cuộcngười,
sống hiện
tại hội
chưa
muôn
hình vạn
trạng,
có nhiệm
để
mọi người
phấn
đấuvăn
xâychương
dựng, biến
chúng
vụ
phản
ánh
cuộc
sống
đó.
thành hiện thực tương lai tốt đep.

“Cái cò lặn lội bờ ao...”
( Ca dao )
-> Phản ánh cuộc sống lao động.


Tiết 97 . Văn bản: Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
- Hoài Thanh I. Giới thiệu chung:
II. Đọc-hiểu văn bản
3. Phân tích chi tiết:
a. Nguồn gốc văn chương
b. Nhiệm vụ và công dụng của văn chương:
b.1. Nhiệm vụ:
b.2. Công dụng:
- Văn chương giúp cho tình cảm và
gợi lòng vị tha.
- Văn chương gây cho ta những tình cảm
không có, luyện những tình cảm ta sẵn có.
 Văn chương làm giàu tình cảm của con
người. Vì vậy, đời sống tinh thần nếu thiếu văn
chương thì sẽ rất nghèo nàn.

Trong đoạn văn sau, Hoài Thanh quan niệm
như thế nào về công dụng của văn chương?
“…Vậy thì, hoặc hình dung sự sống, hoặc
Sáng tạo ra sự sống, nguồn gốc của văn
chương đều là tình cảm, lòng vị tha. Và vì
thế, công dụng của văn chương là giúp cho
tình cảm và gợi lòng vị tha.”
Ngoài giúp cho tình cảm và lòng vị tha,

theo Hoài Thanh văn chương còn có công
dụng gì?
Qua đó em có nhận xét gì về công dụng của
văn chương đối với đời sống con người?


Tiết 97 . Văn bản: Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG

I. Giới thiệu chung:

- Hoài Thanh -

II. Đọc-Hiểu văn bản
III. Tổng kết:

1. Nghệ thuật.
? Qua phân tích, em hãy khái quát
- Luận điểm rõ ràng, luận cứ thuyết phục.
nghệ thuật văn bản.
- Lời văn giản dị, cảm xúc dồi dào, giàu hình
ảnh.
2. Nội dung.
? Hãy khái quát lại nội dung văn bản.
Bài văn khẳng định nguồn gốc, nhiệm vụ
và công dụng cao cả của văn chương.Đời
sống nhân loại sẽ rất nghèo nàn nếu thiếu văn
chương.
? Từ văn bản, em rút ra được ý nghĩa
gì.
3. Ý nghĩa:

Bài văn thể hiện quan niệm và sự hiểu biết
sâu sắc của tác giả về văn chương.


Tiết 97 . Văn bản: Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
- Hoài Thanh I. Giới thiệu chung:
II. Đọc-Hiểu văn bản
III. Tổng kết:
IV. Luyện tập:

IV. Luyện tập.

Điền vào sơ đồ

Ý nghĩa văn chương
Nguồn gốc

Từ
lòng
yêu
thg

.

Hình
dung
sự
sống

Nhiệm vụ

Sáng

Giúp

tạo
sự
sống

tình

cảm.
Lòng

vị tha

Công

dụng
Gây
tình
cảm
chưa
có

Luyện
những
tình
cảm
sẵn có

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Luyện đọc diễn cảm văn bản.
- Học bài giảng.
- Chuẩn bị tiết 98: Kiểm tra văn.
+ Xem lại các văn bản đã học.
+ Học lại các bài giảng.
+ Xem lại các bài tập luyện tập.