Hoàn Thiện Công Tác Quản Lý Tiền Lương Tại Công Ty May Liên Doanh Kyung-Việt

Chuyên de thnc t¾p tot
nghi¾p

1

LU¼N VĂN TOT NGHIfiP
ÐE TÀI: “Hoàn thi¾n công tác
quãn lý tien lương tai công ty May
liên doanh Kyung-Vi¾t.”


MUC LUC
LèI CAM ÐOAN
DANH MUC CÁC TÙ VIET TAT
DANH MUC SƠ ÐO, BÃNG BIEU
LèI Me ÐAU....................................................................................1
CHƯƠNG I: CƠ Se LÝ LU¾N VE TIEN LƯƠNG VÀ QUÃN LÝ
TIEN LƯƠNG.............................................................................................9
I. NHUNG VAN ÐE LÝ LU¾N CƠ BÁN VE TIEN LƯƠNG.........................9
1) Nhung lý lu¾n cơ bán ve tien lương.............................................................9
1.1) Khái ni¾m ve tien lương............................................................................9
1.1.1) Tien lương...............................................................................................9
1.1.2) Tien lương danh nghĩa và tien lương thnc te.........................................10
1.1.3) Tien lương và lam phát..........................................................................11
1.2) Yêu cau cúa to chúc tien lương................................................................11
1.3) Nhung nguyên tac cơ bán cúa tien lương.................................................12
2) Các che d® tien lương.................................................................................13
2.1) Che d® tien lương chúc vn.......................................................................13
2.1.1) Khái ni¾m.............................................................................................13
2.1.2) Xây dnng che d® tien lương chúc vn....................................................14
2.2) Che d® tien lương cap b¾c......................................................................15

2.2.1) Khái ni¾m.............................................................................................15
2.2.2) Ý nghĩa cúa vi¾c áp dnng che d® tien lương cap b¾c........................15
2.2.3) N®i dung cúa che d® tien lương cap b¾c............................................15
2.2.3.1) M®t so khái ni¾m.............................................................................15
2.2.3.2) Xây dnng che d® tien lương cap b¾c................................................18
2.2.3.3) Múc tien lương...................................................................................18
II) NHUNG VAN ÐE LÝ LU¾N CƠ BÁN VE QUÁN LÝ TIEN LƯƠNG ...19


1. Khái ni¾m ve quán lý tien lương................................................................19
2. Ý nghĩa cúa công tác quán lý tien lương......................................................19
3. N®i dung cúa quán lý tien lương.................................................................21
3.1) Các nguyên tac trá lương..........................................................................21
3.2) Hình thúc trá lương theo sán pham..........................................................21
3.2.1) Trá lương theo sán pham trnc tiep.........................................................22
3.2.2) Trá lương sán pham t¾p the..................................................................23
3.2.3) Trá lương sán pham khoán....................................................................24
3.2.4) Trá lương theo sán pham gián tiep........................................................25
3.2.5) Trá lương sán pham có thưóng..............................................................25
3.2.6) Che d® trá lương theo sán pham luy tien..............................................26
3.3) Hình thúc trá lương theo thòi gian............................................................28
3.3.1) Trá lương theo thòi gian dơn gián.........................................................28
3.3.2) Trá lương theo thòi gian có thưóng.......................................................29
3.3.3) Trá lương làm thêm giò.........................................................................29
3.3.4) Trá lương làm vi¾c vào ban dêm..........................................................31
3.4) Tien thưóng..............................................................................................32
3.5) Quy tien lương.........................................................................................33
3.5.1) Khái ni¾m.............................................................................................33
3.5.2)Thành phan quy tien lương bao gom......................................................33
3.5.3) Các nhân to cơ bán ánh hưóng tói quy tien lương.................................34

3.5.4) Tính quy lương......................................................................................34
CHƯƠNG II: PHÂN TÍCH ÐÁNH GIÁ THUC TRANG CÔNG TÁC
QUÃN LÝ TIEN LƯƠNG TAI CÔNG TY MAY LIÊN DOANH KUNGVIET...............................................................................................................36
I) QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH, PHÁT TRIEN VÀ NHUNG оC ÐIEM VE
SÁN XUAT KINH DOANH CÚA CÔNG TY CÓ ÁNH HƯéNG ÐEN
CÔNG TÁC TIEN LƯƠNG............................................................................36


1 ) Quá trình hình thành, phát trien cúa công ty...............................................36
2) Cơ cau to chúc b® máy..............................................................................37
3) Chúc năng nhi¾m vn..................................................................................40
3.1) Chúc năng............................................................................................... 40
3.2) Nhi¾m vn................................................................................................40
4) Nhung d¾c diem ve sán xuat kinh doanh cúa công ty.................................41
4.1) оc diem ve th% trưòng xuat khau cúa công ty......................................41
4.2 ) оc diem ve sán pham cúa công ty........................................................41
4.3) оc diem ve lao d®ng cúa công ty........................................................42
4.4) оc diem ve Quy trình sán xuat sán pham..............................................45
II) KET QUÁ HOAT ЮNG SÁN XUAT KINH DOANH............................46
III) TÌNH HÌNH THUC HI½N CÔNG TÁC TRÁ LƯƠNG TAI CÔNG TY...47
1) Tien lương...................................................................................................47
1.1)Thang báng lương công ty dang áp dnng..................................................47
1.2) Các che d® phn cap lương dang áp dnng trong công ty...........................52
1.2.1 ) Phn cap an toàn viên.............................................................................52
1.2.2) Tien ăn..................................................................................................52
1.2.3) Phn cap thai sán.....................................................................................52
1.2.4) Phn cap om dau.....................................................................................53
1.2.5) Phn cap thâm niên.................................................................................53
1.2.6) Phn cap hoc nghe..................................................................................54
1.2.7) Phn cap trách nhi¾m.............................................................................54

1.2.8) Phn cap Báo Hiem Xã H®i...................................................................55
1.3 ) Tien thưóng.............................................................................................55
1.4) Tam úng................................................................................................... 55
1.5 Quy che trá lương......................................................................................56
1.5.1) Cơ cau Quy tien lương công ty..............................................................56
1.5.2 ) Thanh toán lương..................................................................................57


2) Các hình thúc trá lương tai công ty.............................................................58
2.1) Trá lương theo hình thúc quy lương khoán..............................................58
2.1.1) Trá lương theo quy lương khoán cho d®i Báo V¾...............................58
2.1.2) Ðáng giá vi¾c áp dnng trá theo lương khoán cho cá d®i Báo V¾........60
2.2) Lương khoán theo sán pham....................................................................62
2.2.1) Lương vào chuyen.................................................................................66
2.2.2) Lương dieu chuyen................................................................................66
2.2.3) Lương nghí phép...................................................................................66
2.2.4) Lương giò con bú..................................................................................66
2.2.5) Lương thú vi¾c.....................................................................................67
2.2.6) Lương hoc nghe....................................................................................67
2.2.7) Ðánh giá ve tình hình trá lương khoán theo sán pham..........................71
3) Hình thúc trá lương theo thòi gian...............................................................71
3.1) Trá lương theo thòi gian...........................................................................71
3.2) Ðánh giá ve tình hình trá lương theo thòi gian tai công ty.......................72
IV ) ÐÁNH GIÁ CHUNG VE TÌNH HÌNH THUC HI½N Quá lý các hình thúc
TRÁ LƯƠNG TAI CÔNG TY MAY LIÊN DOANH KYUNG_VI½T............76
1) Nhung m¾t dat dưoc...................................................................................76
2) Han che ton tai............................................................................................77
3) Nguyên nhân............................................................................................... 78
CHƯƠNG III: M®T SO GIÃI PHÁP NHAM HOÀN THI½N CÁC
HÌNH THÚC TRÃ LƯƠNG TAI CÔNG TY MAY LIÊN DOANH

KYUNG_VI½T..............................................................................................79
I) MUC TIÊU, CHIEN LƯeC PHÁT TRIEN CÚA CÔNG TY.......................79
1) Mnc tiêu phát trien cúa công ty...................................................................79
2) Chien lưoc phát trien sán xuat kinh doanh..................................................80
2.1) Chien lưoc phát trien th% trưóng.............................................................80
2.2) Chien lưoc dau tư phát trien doi mói công ngh¾.....................................81


3) Quan diem ve tien lương tai công ty may liên doanh Kyung_Vi¾t.............82
II) M®T SO GIÁI PHÁP NHAM HOÀN THI½N CÔNG TÁC TRÁ LƯƠNG
TAI CÔNG TY................................................................................................83
1) Hoàn thi¾n công tác trá lương cho d®i báo v¾..........................................84
2) Hoàn thi¾n công tác phân tích công vi¾c trong công ty............................. 84
3) Hoàn thi¾n các tiêu chí dánh gía thnc hi¾n công vi¾c..............................90
4) Hoàn thi¾n công tác tien thưóng.................................................................95
5) Hoàn thi¾n công tác nghi¾m thu sán pham................................................97
6) Tăng năng suat lao d®ng.............................................................................98
7) Xem xét ky lưõng Quy d%nh cúa pháp lu¾t de xây dnng cơ che trá lương
phù hop trong công ty......................................................................................98
8) Quan diem và ý kien cúa ngưòi lao d®ng...................................................99
9) Khá năng chi trá cúa công ty.....................................................................100
10) Mó r®ng th% trưòng xuat khau...............................................................101
11) M®t so giái pháp khác............................................................................101
LèI KET................................................................................................103
DANH MUC TÀI LI½U THAM KHÃO.................................................... 104


LèI Me ÐAU
Vi¾t Nam dã tró thành thành viên chính thúc cúa to chúc thương mai
the giói WTO, ngành d¾t may Vi¾t Nam dang doi di¾n vói nhung thách thúc,

d¾c bi¾t là áp lnc canh tranh. Tình trang thieu hnt lao d®ng dan den tranh
giành lao d®ng trong n®i b® ngành dang ngày càng tram trong vì nguon nhân
lnc cúa d¾t may Vi¾t Nam vùa thieu lai ch%u sn canh tranh cúa các ngành
công nghi¾p khác dang phát trien rat manh me. Mà tien lương luôn là moi
quan tâm hàng dau cúa ngưòi lao d®ng trong doanh nghi¾p bên canh các yeu
to quan trong khác như ngành nghe, uy tín cúa doanh nghi¾p, môi trưòng làm
vi¾c, cơ h®i thăng tien. . . dây là d®ng lnc manh me nhat thúc day khuyen
khích ho tích cnc làm vi¾c nham nâng cao năng suat và hi¾u quá làm vi¾c.
M®t cơ che trá lương phù hop có tác dnng nâng cao năng suat và chat lưong
lao d®ng, giúp doanh nghi¾p thu hút và duy trì on d%nh dưoc nguon nhân lnc
cho doanh nghi¾p mình.
Công ty May liên doanh Kyung-Vi¾t là m®t công ty mói thành l¾p lai
có các doi thú canh tranh trnc tiep trong khu công nghi¾p pho noi A nên vi¾c
xác d%nh dúng múc d® dóng góp cúa ngưòi lao d®ng de dám báo sn công
bang và hi¾u quá trong quá trình trá lương là can thiet. Vì v¾y vi¾c xây dnng
cơ che trá lương cho ngưòi lao d®ng nham dám báo trá lương dúng vói so
lưong và chat lưong lao d®ng mà ho dóng góp là rat quan trong.
Trong thòi gian thnc t¾p tai phòng Hành Chính Nhân Sn công ty may
liên doanh Kyung-Vi¾t là b® ph¾n thnc hi¾n hoat d®ng quán lý các hình
thúc trá lương tù dó tính toán tien lương cho ngưòi lao d®ng trong toàn
công ty, em dã nh¾n thay công tác trá lương tai công ty ve cơ bán có rat nhieu
ưu diem tuy nhiên van còn có nhung m¾t han che. Do dó em lna chon de
tài “Hoàn thi¾n công tác quãn lý tien lương tai công ty May liên doanh
Kyung-Vi¾t”


nham de xuat m®t so giái pháp góp phan nâng cao hi¾u quá cúa các hình thúc
trá lương tai công ty.
-

Mnc dích và nhi¾m vn nghên cúu
+ Mnc dích nghiên cúu: phân tích ve thnc trang công tác trá lương tai

công ty tù dó dưa ra nhung kien ngh% nham hoàn thi¾n
+ Nhi¾m vn nghiên cúu: Tìm hieu h¾ thong cơ só lý lu¾n chung ve
tien lương, tù dó nam rõ dưoc ưu, nhưoc diem cúa các hình thúc trá lương de
áp dnng vào thnc te cúa công ty dat hi¾u quá cao,
- Ðoi tưong và pham vi nghiên cúu
+ Ðoi tưong nghiên cúu: Thnc trang công tác trá lương tai công ty.
+ Pham vi nghiên cúu: phòng Hành Chính Nhân Sn, phòng ky thu¾t
và các phân xưóng sán xuat trong doanh nghi¾p.
- Phương pháp nghiên cúu
Các phương pháp sú dnng trong chuyên de thnc t¾p này gom: phương
pháp phân tích, phương pháp tong hop so li¾u, phương pháp dánh giá de vach
rõ bán chat cúa công tác trá lương. So li¾u dưoc lay tù các báo cáo chính thúc
cúa phong Hành Chính Nhân Sn.
- Ket cau n®i dung nghiên cúu
Ngoài mó dau, mnc lnc, danh mnc báng, sơ do, danh mnc tài li¾u tham
kháo, chuyên de này dưoc trình bày thành 3chương:
Chương I: Cơ só lý lu¾n chung ve tien lương và quán lý tien lương.
Chương II: Phân tích dánh gía thnc trang công tác quán lý tien lương
tai công ty May liên doanh Kuyng-Viet.
Chương III: M®t so giái pháp nham hoàn thi¾n công tác trá lương tai
công ty


CHƯƠNG I
CƠ Se LÝ LU¾N VE TIEN LƯƠNG
VÀ QUÃN LÝ TIEN LƯƠNG
I. NHUNG VAN ÐE LÝ LU¾N CƠ BÁN VE TIEN LƯƠNG

1) Nhung lý lu¾n cơ bãn ve tien lương
1.1) Khái ni¾m ve tien lương
1.1.1) Tien lương
Trong nen kinh te th% trưòng vói sn hoat d®ng sôi noi cúa th% trưòng
lao d®ng trong dó súc lao d®ng là hàng hoá, do dó tien lương là giá cá cúa súc
lao d®ng.
Tien lương trưóc het là so tien ngưòi sú dnng lao d®ng trá cho ngưòi
lao d®ng - dó là quan h¾ kinh te cúa tien lương. Do tính chat d¾c bi¾t cúa
loai hàng hóa súc lao d®ng, mà tien lương không chí thuan tuý là van de
kinh te mà còn là m®t van de xã h®i rat quan trong, liên quan den dòi song
và tr¾t tn xã h®i - dó là quan h¾ xã h®i
Trong hoat d®ng kinh doanh, tien lương là m®t phan chi phí cau thành
chi phí sán xuat – kinh doanh. Do dó tien lương luôn can dưoc tính toán và
quán lý ch¾t che. Ðoi vói ngưòi lao d®ng tien lương là thu nh¾p tù quá trình
lao d®ng cúa ho, là phan thu nh¾p chú yeu và có ánh hưóng trnc tiep tói múc
song cúa dai da so lao d®ng trong xã h®i. Tien lương cao tao d®ng lnc cho
ngưòi lao d®ng nâng cao trình d® và khá năng lao d®ng cúa mình.
V¾y tien lương là lưong tien mà ngưòi lao d®ng nh¾n dưoc tù ngưòi sú
dnng lao d®ng sau khi hoàn thành m®t công vi¾c nhat d%nh ho¾c sau m®t
thòi gian lao d®ng nhat d%nh
a)- Vai trò cúa tien lương
+ Tien lương không chí mang bán chat là chi phí mà nó còn tró thành
phương ti¾n tao ra giá tr% mói, là nguon khích thích sn sáng tao, súc sán xuat,
năng lnc cúa ngưòi lao d®ng trong quá trình sán sinh ra các gía tr% gia tăng.


Chuyên de thnc t¾p tot
nghi¾p

10

+ Khích thích năng lnc sáng tao de làm tăng năng suat lao d®ng. Khi
năng suat lao d®ng cao thì loi nhu¾n doanh nghi¾p se tăng tao nguon phúc loi
cúa doanh nghi¾p. Tù dó làm tăng thu nh¾p và tăng ích loi cho ngưòi lao
d®ng
b)- Chúc năng cúa tien lương
- Là thưóc do giá tr% súc lao d®ng: thông qua nhung tiêu chuan:
+ Múc d® phúc tap cúa công vi¾c
+ Tính chat kinh te cúa công vi¾c
+ Các yêu cau doi vói ngưòi lao d®ng như: năng lnc pham chat, trình
d® tay nghe, ky năng và kinh nghi¾m tích luy.
- Chúc năng tái sán xuat súc lao d®ng
- Chúc năng khích thích sán xuat : tien lương là m®t d®ng lnc quan
trong de ngưòi lao d®ng không ngùng nâng cao kien thúc và tay nghe cúa
mình nham nâng cao hi¾u quá làm vi¾c tù dó dưoc tăng lương. Do dó sán
xuat không ngùng dưoc mó r®ng và hi¾u quá.
- Chúc năng tích luy : Ðám báo cho ngưòi lao d®ng khi het tuoi lao
d®ng, khi g¾p rúi ro van có the on d%nh dưoc dòi song thông qua khoán tích
luy, tù tien lương dưói hình thúc Báo hiem xã h®i ho¾c các tài khoán tiet
ki¾m 1.1.2) Tien lương danh nghĩa và tien lương thnc te.
Tien lương danh nghĩa là so tien mà ngưòi sú dnng lao d®ng trá cho
ngưòi lao d®ng.
Tien lương thnc te là so lưong các loai hàng hoá và d%ch vn tiêu dùng
mà ngưòi lao d®ng có the mua dưoc bang tien lương danh nghĩa cúa ho
Moi quan h¾ giua tien lương danh nghĩa và tien lương thnc te dưoc
the hi¾n qua công thúc sau:
Itltt =Itldn : Igc
Trong dó : Itltt : tien lương thnc te
Itldn : tien lương danh nghĩa
Igc : chí so giá cá

Như v¾y ta thay neu giá cá tăng lên thì ánh hưóng tói tien lương thnc
te. Mà tien lương thnc te là moi quan tâm cúa ngưòi dân lao d®ng vì nó ánh
hưóng tói múc song cúa ho. Do dó tien lương thnc te là doi tưong quán lý
trnc tiep trong các chính sách ve thu nh¾p, tien lương, và dòi song.
1.1.3) Tien lương và lam phát
Lam phát làm cho giá cá cúa hàng hoá tăng lên dan den tien lương thnc
te giám.
Lam phát cũng có the do tien lương tăng gây ra, vì tien lương tăng làm
tăng tong cau trong xã h®i, do dó kéo gía cá lên. Ðong thòi tien lương cũng
làm tăng chi phí sán xuat sán pham cúa doanh nghi¾p, làm cho giá thành tăng,
day gía cá tăng lên và làm tăng lam phát.
Như v¾y tien lương và lam phát có moi quan h¾ ch¾t che vói nhau,
lam phát làm cho tien lương thnc te giám, múc song cúa ngưòi lao d®ng
giám do dó dòi hói phái tăng tien lương danh nghĩa. Tien lương tăng lai
gây ra tăng lam phát. Do dó, vi¾c on d%nh và dám báo tien lương không tách
ròi kiem soát lam phát.
1.2) Yêu cau cua to chúc tien lương.
+ Ðám báo tái sán xuat lao d®ng, nâng cao dòi song v¾t chat và tinh
than cho ngưòi lao d®ng. Nham dám báo và thnc hi¾n dúng chúc năng và vai
trò cúa tien lương trong dòi song xã h®i.
+ Nâng cao năng suat lao d®ng, tao cơ só quan trong nâng cao hi¾u
quá kinh doanh. Ðong thòi dây cũng là yêu cau d¾t ra doi vói vi¾c phát
trien và nâng cao trình d®, ky năng cúa ngưòi lao d®ng
+ Ðám báo tính dơn gián, de hieu và phái rõ ràng.
+ Tao d®ng lnc làm vi¾c cho ngưòi lao d®ng, dong thòi làm tăng hi¾u
quá cúa hoat d®ng quán lý, d¾c bi¾t là quán lý tien lương.

1.3) Nhung nguyên tac cơ bãn cua tien lương.
Vi¾c thnc hi¾n che d® tien lương phái dám báo các nguyên tac sau:
+ Làm công vi¾c gì chúc vn gì phái hưóng lương theo chúc vn dó,
công vi¾c dó thông qua hop dong lao d®ng và thoá ưóc lao d®ng t¾p the.
Ðoi vói công nhân và nhân viên trnc tiep sán xuat kinh doanh, cơ só
de xep lương là tiêu chuan cap b¾c ky thu¾t, doi vói viên chúc là tiêu chuan
nghi¾p vn chuyên môn, doi vói chúc vn quán lý doanh nghi¾p là tiêu chuan
xep hang doanh nghi¾p theo d® phúc tap ve quán lý và hi¾u quá sán xuat
kinh doanh.
Ðoi vói nhung ngưòi lao d®ng làm các nghành nghe khác nhau trong
nen kinh te phái có chính sách ve tien lương khác nhau nham dám báo sn
công bang, bình dang trong trá lương cho ngưòi lao d®ng dna trên nhung cơ
só sau:
a) Trình d® lành nghe bình quân cúa ngưòi lao d®ng ó moi nghành
khác nhau là khác nhau.
b) Ðieu ki¾n lao d®ng.
Ðieu ki¾n lao d®ng khác nhau có ánh hưóng tói múc hao phí súc lao
d®ng khác nhau trong quá trình làm vi¾c.
c) Ý nghĩa kinh te cúa moi nghành trong nen kinh te quoc dân.
Thnc hi¾n sn phân bi¾t này thưòng rat da dang, có the thông qua tien
lương cn the là thang báng lương, ho¾c các loai phn cap khuyen khích.
d) Sn phân bo theo khu vnc sán xuat
Ðe khuyen khích ngưòi lao d®ng làm vi¾c ó các vùng xa xôi héo lánh,
vùng có dieu ki¾n kinh te khó khăn, phái có nhung loai phn cap ưu dãi thoá
dáng
+ Vi¾c trá lương theo ket quá sán xuat kinh doanh phái dám báo các
nghĩa vn doi vói nhà nưóc, không dưoc thap hơn múc quy d%nh hi¾n hành.


+ Ðám báo năng suat lao d®ng tăng nhanh hơn tăng tien lương bình

quân
Trong doanh nghi¾p, tăng tiên lương dan den tăng chi phí sán xuat
kinh doanh, tăng năng suat lao d®ng lai làm giám chi phí sán xuat cho tùng
dơn v% sán pham. M®t doanh nghi¾p thnc sn kinh doanh có hi¾u quá chi phí
nói chung cũng như chi phí cho m®t dơn v% sán pham nói riêng giám di, túc
múc tăng chi phí do tăng tien lương bình quân phái nhó hơn múc giám chi phí
do tăng năng suat lao d®ng.
2) Các che d® tien lương.
2.1) Che d® tien lương chúc vn.
2.1.1) Khái ni¾m.
“Che d® tien lương chúc vn là toàn b® nhung quy d%nh cúa Nhà nưóc
mà các to chúc quán lý nhà nưóc, các to chúc kinh te, xã h®i và các doanh
1

nghi¾p áp dnng de trá lương cho lao d®ng quán lý”

Che d® tien lương chúc vn là che d® tien lương mà trưóc tiên dánh giá
m®t cách khách quan ve gía tr% cúa bán thân chúc vn, sau dó căn cú vào ket
quá dánh giá này de dưa ra múc lương tương úng vói chúc vn do nhân viên
dám nh¾n chúc vn dó.gom:
+ Che d® tien lương chúc vn loai hình dơn nhat.
+ Che d® tien lương chúc vn loai hình ton tai song song.
Tuỳ theo tùng chúc vn mà ngưòi lao d®ng dám nhi¾m mà có các yêu
cau ve trình d® chuyên môn, kien thúc khác nhau:

1

giáo trình kinh te lao d®ng_ trang 177

VD :

Kien thúc can cho tùng nhóm ngưòi (%)
Kien thúc

Kien thúc

Văn hoc

kinh te

ky thu¾t

quãn lý

Công nhân

10

80

10

Tho cá

20

65

15

To trưóng sán xuat

25

50

25

Quán doc

40

30

30

Lãnh dao ky thu¾t

35

35

30

Giám doc

45

15

40

Tong giám doc

40

10

50

Nhóm ngưòi

2.1.2) Xây dnng che d® tien lương chúc vc:
+ Xác d%nh chúc danh cúa lao d®ng quán lý. Thưòng có:
- Chúc danh lãnh dao quán lý.
- Chúc danh chuyên môn ky thu¾t.
- Chúc danh thnc hành, d%ch vn và phnc vn.
+ Ðánh giá sn phúc tap trong tùng chúc danh bang cách phân tích n®i
dung công vi¾c và múc d® phúc tap cúa tùng n®i dung dó.
+ Xác d%nh b®i so và so b¾c trong m®t báng lương hay nghach lương
dna vào múc d® phúc tap cúa lao d®ng và so chúc danh nghe dưoc áp dnng
+ Xác d%nh múc lương b¾c m®t và các múc lương khác trong báng
lương.
H¾ so cúa múc lương b¾c m®t so vói múc lương toi thieu dưoc xác
d%nh căn cú vào các yeu to như múc d® phúc tap cúa lao d®ng quán lý, dieu
ki¾n lao d®ng, yeu to trách nhi¾m. . .
Múc lương b¾c m®t bang múc lương toi thieu trong nen kinh te nhân
vói h¾ so cúa múc lương b¾c m®t so vói múc lương toi thieu.

Múc lương cúa các b¾c còn lai dưoc xác d%nh bang múc lương b¾c
m®t nhân vói h¾ cúa b¾c lương tương úng.
2.2) Che d® tien lương cap b¾c
2.2.1) Khái ni¾m
Che d® tien lương cap b¾c là toàn b® các quy d%nh cúa nhà nưóc, các
doanh nghi¾p áp dnng de trá lương cho ngưòi lao d®ng, căn cú vào chat lưong
và dieu ki¾n lao d®ng khi ho hoàn thành công vi¾c . Áp dnng cho công nhân
nhung ngưòi lao d®ng trnc tiep, trá lương theo ket quá lao d®ng the hi¾n qua
chat lưong và so lưong mà ho làm ra.
Ðe trá lương cho ngưòi lao d®ng công bang và dúng dan thì phái căn
cú vào hai m¾t: so lưong và chat lưong cúa lao d®ng. So lưong lao d®ng the
hi¾n qua múc hao phí thòi gian lao d®ng dùng de sán xuat ra sán pham trong
m®t khoáng thòi gian ví dn: so giò lao d®ng trong ngày, so ngày lao d®ng
trong tuan. . . Chat lưong lao d®ng là trình d® lành nghe cúa ngưòi lao d®ng
the hi¾n ó trình d® giáo dnc dào tao, kinh nghi¾m ky năng. Năng suat lao
d®ng và hi¾u quá làm vi¾c tý l¾ thu¾n vói chat lưong lao d®ng.
2.2.2) Ý nghĩa cúa vi¾c áp dcng che d® tien lương cap b¾c
+ Tao khá năng dieu chính tien lương giua các nghành nghe m®t cách
hop lý
+ Bo trí và sú dnng công nhân m®t cách thích hop vói khá năng ve
trình d® lành nghe và khá năng súc khoé cúa ngưòi lao d®ng, tao cơ só xây
dnng ke hoach lao d®ng.
+ Khuyen khích và thu hút ngưòi lao d®ng làm vi¾c ó nhung vùng
kinh te khó khăn, trong nhung nghành có dieu ki¾n lao d®ng n¾ng nhoc, d®c
hai. . . 2.2.3) N®i dung cúa che d® tien lương cap b¾c.
2.2.3.1) M®t so khái ni¾m
- “Thang lương là bán xác dinh quan h¾ tý l¾ ve tien lương giua nhung

công nhân trong cùng m®t nghe ho¾c m®t nhóm nghe giong nhau, theo trình
d® lành nghe cúa ho. Nhung nghe khác nhau se có nhung thang lương tương
úng khác nhau”

2

Theo thông tư so 14/2003/TT-LÐTBXH ngày 30/5/2003 và thông tư
so 28/2007/TT-BLÐTBXH ngày 5/12/2007 cúa B® Lao Юng Thương Binh
Xã H®i thì: thang lương, báng lương phái báo dám múc lương thap nhat doi
vói lao d®ng làm nghe, công vi¾c dòi hói phái qua hoc nghe cao hơn ít nhat
7% so vói múc lương toi thieu, chênh l¾ch giua hai b¾c lương lien ke trong
cùng m®t nghach lương thap nhat bang 5% múc lương cúa nghe, công vi¾c
n¾ng nhoc, d®c hai, nguy hiem phái cao hơn ít nhat bang 5% so vói công
vi¾c có dieu ki¾n lao d®ng bình thưòng. Thang lương, báng lương là thang
gía tr% ve m¾t lao d®ng cúa các chúc danh, công vi¾c trong công ty. Thông
qua thang lương, báng lương ngưòi lao d®ng có cơ só de thoá thu¾n ký
hop dong lao d®ng, biet dưoc quá trình tăng lương, nâng b¾c lương, và lên
nghach lương. Tù dó khuyen khích ngưòi lao d®ng nâng cao tay nghe, hoàn
thành tot nhi¾m vn dưoc giao de phan dau dat tói b¾c lương cao hơn.
Thang lương có vai trò rat quan trong. Nó giúp cho doanh nghi¾p có
dưoc cơ só de:
+ Thoá thu¾n tien lương trong ký ket hop dong.
+ Xác d%nh dơn gía tien lương, thnc hi¾n che d® tien lương theo
thoá thu¾n trong hop dong lao d®ng và thoá ưóc lao d®ng t¾p the.
+ Thnc hi¾n nghĩa vn và quyen loi khi tham gia báo hiem xã h®i, báo
hiem y te theo quy d%nh cúa pháp lu¾t.
+ Thnc hi¾n tot các quy d%nh cúa pháp lu¾t ve trá lương cho ngưòi
lao d®ng tránh gây ra xung d®t, tranh chap quyen loi cúa hai bên.
- B¾c lương là b¾c phân bi¾t ve trình d® lành nghe cúa công nhân
2 giáo trình kinh te lao b¼ng_ trang 168

- H¾ so lương chí rõ công nhân ó m®t b¾c nào dó trong thang báng
lương dưoc trá cao hơn so vói công nhân b¾c 1 bao nhiêu lan
H¾ so tăng tuy¾t doi cúa h¾ so lương:
Htd: = Hn – Hn-1
Trong dó: Htd : h¾ so tăng tương doi
Hn : h¾ so lương b¾c n
Hn-1: h¾ so lương b¾c n1
H¾ so tăng tương doi cúa h¾ so lương :
Htgd = Htd : Hn-1
Trong dó: Htgd : h¾ so tăng tương doi
Htd : h¾ so tăng tuy¾t doi
Hn-1 : h¾ so lương b¾c n1
- Xây dnng thang lương báng lương trong doanh nghi¾p:
Bưóc 1: phân tích công vi¾c
+ Thong kê day dú các công vi¾c theo tùng chúc danh dang sú dnng
trong doanh nghi¾p.
+ Xác d%nh nhi¾m vn chính, nhi¾m vn phn, các moi quan h¾ cúa
tùng chúc danh công vi¾c dong thòi xác d%nh các yêu cau ve chuyên môn,
trình d® hoc van, the chat, kien thúc ky năng và dieu ki¾n làm vi¾c cúa tùng
công vi¾c
Bưóc 2: Ðánh giá giá tr% công vi¾c.
Xác d%nh nhung v% trí công vi¾c tương tn nhau de t¾p hop thành
tùng nhóm làm cơ só xác d%nh thang lương báng lương cho moi nhóm.
Các bưóc dánh gía giá tr% công vi¾c:
+ L¾p danh sách các yeu to công vi¾c theo nhóm yeu to công vi¾c.
Các yeu to công vi¾c là cơ só de so sánh giua các v% trí công vi¾c.
+ Lna chon các v% trí de dánh gía

+ Ðánh giá và cho diem. Xác d%nh thang diem các yeu to phù hop
vói tùng công vi¾c.
+ Cân doi thang diem giua tùng yeu to tù dó dieu chính lai thang
diem cho phù hop
Bưóc 3: Phân nghach công vi¾c.
Moi nhóm công vi¾c dưoc quy d%nh thành m®t nghach công vi¾c
tuỳ theo tam quan trong cúa nhóm công vi¾c
Bưóc 4: Thiet l¾p thang lương báng lương cho tùng nghach công vi¾c
+ Xác d%nh các yeu to ánh hưóng
+ Thiet l¾p thang lương báng lương
Xác d%nh so ngach lương
Xác d%nh so ngach lương trong moi ngach
Quyet d%nh múc lương theo ngach và b¾c.
2.2.3.2) Xây dnng che d® tien lương cap b¾c
+ Xây dnng chúc danh nghe cúa các nhóm công nhân: căn cú vào tính
chat d¾c diem, n®i dung cúa quá trình lao d®ng.
Phân tích các yeu to như: thòi gian hoc t¾p, thòi gian dào tao boi
dưõng, thòi gian tích luy kinh nghi¾m, ky năng làm vi¾c. . . de xác d%nh h¾
so cúa thang lương.
+ Xác d%nh so b¾c cúa thang lương: căn cú vào tính chat phúc tap cúa
sán xuat và trình d® trang b% ky thu¾t cúa ngưòi lao d®ng, trình d® phát
trien trình d® lành nghe . . . de xác d%nh so b¾c can thiet ke.
+ Xác d%nh h¾ so lương cúa các b¾c.
2.2.3.3) Múc tien lương
Múc tien lương là so tien trá công cho ngưòi lao d®ng trong m®t thòi
gian nhat d%nh phù hop vói các b¾c trong thang lương.
Si = S1 * ki

Trong dó :

Si : múc lương b¾c i
S1 : múc lương b¾c 1 hay múc lương toi thieu
Ki : h¾ so lương b¾c i

Múc lương b¾c 1 là múc lương thap nhat trong ngành nghe, nó luôn lón
hơn ho¾c bang múc lương toi thieu
Múc lương toi thieu có các d¾c trưng cơ bán sau:
+ Tương úng vói trình d® lao d®ng dơn gián nhat.
+ Cưòng d® lao d®ng nhe nhàng nhat trong dieu ki¾n lao d®ng bình
thưòng.
+ Nhu cau tiêu dùng ó múc toi thieu can thiet.
+ Tương úng vói giá các tư li¾u sinh hoat chú yeu ó vùng có múc giá
trung bình hi¾n nay cúa dat nưóc.
II) NHUNG VAN ÐE LÝ LU¾N CƠ BÁN VE QUÁN LÝ TIEN LƯƠNG
1. Khái ni¾m ve quãn lý tien lương
Quán lý tien lương dưoc hieu là nhung bi¾n pháp, công cn mà chú the
quán lý áp dnng de xây dnng, trích l¾p, và sú dnng quy tien lương cúa dơn v%
de trá lương cho ngưòi lao d®ng m®t cách công bang và hi¾u quá.
2. Ý nghĩa cua công tác quãn lý tien lương
“Trá công lao d®ng là m®t hoat d®ng quán lý nhân sn có ý nghĩa rat
lón trong vi¾c giúp cho to chúc dat dưoc hi¾u suat cao cũng như tác d®ng
m®t cách tích cnc tói dao dúc lao d®ng cúa moi ngưòi lao d®ng. Tuy
nhiên, tác dnng cúa trá công còn tuỳ thu®c vào khá năng chi trá và ý muon
trá công cúa công ty cho ngưòi lao d®ng trong tương quan vói sn dóng góp
cúa ho. M®t cơ cau tien công hop lý se là cơ só de xác d%nh lưong tien
công công bang nhat cho tùng ngưòi lao d®ng cũng như là cơ só de thuyet
phnc ho ve lưong tien công dó.

Chuyên de thnc t¾p tot
nghi¾p

20

Các to chúc can quán tr% có hi¾u quá chương trình tien công, tien
lương cúa mình vì ket quá cúa chương trình dó có ý nghĩa d¾c bi¾t lón.
Tien công không chí ánh hưóng tói ngưòi lao d®ng mà còn tói cá to chúc và
xã h®i”

(3)

- Ý nghĩa cúa quán lý tien lương doi vói ngưòi lao d®ng:
+ Tien lương là phan chiem chú yeu trong thu nh¾p cúa ngưòi lao d®ng
chính vì v¾y nó giúp cho ho và gia dình dáp úng các nhu cau can thiet.
+ Tien lương cúa ngưòi lao d®ng ánh hưóng den d%a v% cúa ngưòi lao
d®ng trong gia dình, trong xã h®i.
+ Tien lương cao tao d®ng lnc se tao d®ng lnc cho ngưòi lao d®ng
tích cnc hoc t¾p de nâng cao trình d® tay nghe và trình d® chuyên môn cúa ho
tù dó nâng cao vai trò dóng góp cúa ho cho to chúc.
- Ý nghĩa cúa quán lý tien lương doi vói to chúc
+ Tien công trá cho ngưòi lao d®ng là m®t yeu to quan trong trong
chi phí sán xuat. Tien công tăng se làm tăng chi phí tù dó làm tăng giá thành
sán xuat làm tăng giá và khá năng canh tranh cúa sán pham công ty.
+ Tien lương là công cn de thu hút, duy trì và giu nhung ngưòi lao
d®ng giói có khá năng phù hop vói công vi¾c cúa to chúc.
- Ý nghĩa cúa quán lý tien lương doi vói xã h®i
+ Tien lương cao hơn giúp cho ngưòi lao d®ng có súc mua cao hơn,
tao cho ho có múc song cao hơn làm tăng sn th%nh vưong cúa c®ng dong. Tuy

nhiên, Tien công tăng có the làm cho giá cá tăng tù dó có the làm giám cau ve
sán pham và d%ch vn tù dó làm giám công vi¾c làm.
+ Tien lương góp m®t phan dáng ke vào thu nh¾p quoc dân thông qua
vi¾c n®p thue thu nh¾p và góp phan làm tăng nguon thu ngân sách nhà nưóc
cúa chính phú tù dó giúp cho chính phú dieu tiet thu nh¾p giua các tang lóp
dân cư trong xã h®i.

(3)

Giáo trình quán tr% nhân lnc trang199


3. N®i dung cua quãn lý tien lương
Ðe công tác quán lý tien lương dat hi¾u quá các doanh nghi¾p can
xem xét vi¾c quán lý tien lương thông qua các hình thúc trá lương cho
ngưòi lao d®ng.
3.1) Các nguyên tac trã lương.
+ Trá lương trnc tiep, day dú, dúng han và tai nơi làm vi¾c
Theo quy d%nh tai diem d, khoán 1 Ðieu 38 cúa B® lu¾t lao d®ng dã
súa
doi bo sung:
Neu thòi gian trá lương ch¾m dưói 15 ngày thì không phái den bù.
Neu thòi gian trá lương châm tù 15 ngày tró lên, thì phái den bù m®t
khoán tien ít nhat bang so tien trá ch¾m nhân vói lãi suat tien gúi tiet ki¾m
không kỳ han cúa ngân hàng thương mai, nơi doanh nghi¾p mó tài khoán giao
d%ch thông báo tai thòi diem trá lương.
+ Trá lương bang tien m¾t, không bang hi¾n v¾t
+ Trá lương dna trên cơ só năng suat,hi¾u quá, chat lưong công vi¾c.
“Các yeu to ánh hưóng tói vi¾c trá lương cho ngưòi lao d®ng
+ Khá năng, bán thân ngưòi lao d®ng, kinh nghiêm thâm niên, hi¾u

quá công vi¾c .
+ Yêu cau ve công vi¾c: các dòi hói ve ky năng, trách nhi¾m, năng lnc
doi vói công vi¾c và dieu ki¾n làm vi¾c.
+ Ðieu ki¾n doanh nghi¾p: Quy mô, lĩnh vnc hoat d®ng, quan diem
cúa cap lãnh dao.
+ Tác d®ng cúa môi trưòng bên ngoài. . .”

(4)

3.2) Hình thúc trã lương theo sãn pham
Tien lương theo sán pham căn cú vào múc d® hoàn thành so lưong và
chat lưong sán pham mà ngưòi công nhân làm ra.

(4)

Phương pháp và ky năng quán lý nhân sn trang 350


Ưu diem :
+ Làm tăng năng suat lao d®ng cúa ngưòi lao d®ng vì nó căn cú vào so
sán pham mà ho tao ra.
+ Khuyen khích ngưòi lao d®ng nâng cao dưoc trình d® tay nghe, rèn
luy¾n ky năng, tích luy kinh nghi¾m, sáng tao. . . de nâng cao năng suat lao
d®ng.
+ Hoàn thi¾n công tác quán lý, nâng cao tính tn chú cúa ngưòi lao
d®ng.
Nhưoc diem:
+ Chí quan tâm tói so lưong sán pham làm ra mà không quan tâm tói
chat lưong cúa sán pham.
+ Công nhân chí quan tâm tói sán pham làm, cot làm cho th¾t nhieu

sán pham do dó không có ý thúc ve tiet ki¾m v¾t tư, nguyên li¾u.
Do dó de hình thúc trá lương theo sán pham th¾t sn phát huy tác dnng,
các doanh nghi¾p can dám báo các dieu ki¾n sau:
+ Xây dnng các d%nh múc lao d®ng có căn cú khoa hoc. Là cơ só de
tính toán dơn giá tien lương, xây dnng ke hoach quy lương.
+ Ðám báo to chúc và phnc vn tot nơi làm vi¾c.
+ Ðay manh công tác kiem tra, nghi¾m thu sán pham dám báo sán
pham dưoc sán xuat ra theo dúng chat lưong dã quy d%nh.
+ Giáo dnc tot ý thúc trách nhi¾m cúa ngưòi lao d®ng.
3.2.1) Trá lương theo sán pham trnc tiep.
Ðoi tưong áp dnng là ngưòi lao d®ng trong dieu ki¾n quá trình lao
d®ng cúa ho mang tình d®c l¾p tương doi, có the d%nh múc, kiem tra và
nghi¾m thu sán pham m®t cách cn the rõ ràng.
- Tính dơn gía tien lương.


Là so tien trá cho ngưòi lao d®ng khi ho hoàn thành m®t dơn v% sán
pham hay m®t công vi¾c nhat d%nh
ÐG = L 0 / Q
Ho¾c

ÐG = L0 *T

Trong dó:
ÐG : dơn gía tien lương trá cho m®t dơn v% sán
pham L0 : lương cap b¾c cúa công nhân trong kỳ
Q : múc sán lưong cúa công nhân trong kỳ
T

: múc thòi gian hoàn thành m®t dơn v% sán

pham Tien lương trong kỳ cúa m®t công nhân
L 1 = ÐG * Q1
Trong dó : L1 : tien lương công nhân dưoc nh¾n
Q1 : so lưong sán pham thnc te hoàn thành
- Ưu diem:
+ De dành tính dưoc tien lương trnc tiep trong kỳ
+ Tao d®ng lnc làm vi¾c cho ngưòi lao d®ng de nâng cao năng suat lao
d®ng tù dó tăng tien lương m®t cách trnc tiep.
- Nhnơc diem:
+ Chí quan tâm tói so lưong mà ít quan tâm tói chat lưong.
+ Ít quan tâm tói tiet ki¾m v¾t tư, nguyên li¾u hay sú dnng kém hi¾u
quá máy móc thiet b%.
3.2.2) Trá lương sán pham t¾p the
Ðoi tưong áp dnng là m®t nhóm ngưòi khi ho hoàn thành m®t khoi
lưong sán pham nhat d%nh mà nhung sán pham này dòi hói nhieu ngưòi cùng
tham gia, công vi¾c cúa moi cá nhân có liên quan tói nhau
- Tính dơn gía tien lương
+ Neu to hoàn thành nhieu sán pham trong kỳ:


ÐG = TLCBi /Q0
+ Neu to hoàn thành m®t sán pham trong kỳ:
ÐG = TLCBi * T0
Trong dó : ÐG : dơn giá tien lương sán pham trá cho to
TLCBi : tong tien lương cap b¾c cúa cá to
LCBi : lương cap b¾c cúa công vi¾c
b¾c i n : so công vi¾c trong to
i

= 1,n

Q0 : múc sán lưong cúa cá to
T0 : múc thòi gian cúa sán pham
- Tính tien lương
L1 = ÐG * Q1
Trong dó :
L1 : tien lương to nh¾n dưoc
Q1 : sán lưong thnc te to hoàn thành
- Ưu diem
+ Nâng cao ý thúc trách nhi¾m tinh than hop tác và phoi hop có hi¾u
quá giua các công nhân trong to.
- Nhưoc diem:
Vi¾c xác d%nh lương cúa các thành viên trong to g¾p nhieu khó khăn.
Ðôi khi chia theo bình quân trong to nên ít khuyen khích tăng năng suat cá
nhân.
3.2.3) Trá lương sán pham khoán
Tien lương trá cho ngưòi lao d®ng căn cú vào khoi lưong chat lưong
sán pham dưoc giao
- Tính tien lương:
L = ÐGK * Q
Trong dó : L

: tien lương công nhân nh¾n dưoc


ÐGK : dơn giá khoán cho m®t sán pham hay m®t công
vi¾c Q : so lưong sán pham hoàn thành
- Ưu diem: Tao cho ngưòi lao d®ng tích cnc phát huy sáng kien và cái
tien lao d®ng de hoàn thành nhanh chóng và dám báo dieu ki¾n công vi¾c

dưoc giao
- Nhưoc diem: Khó xác d%nh dưoc dơn gía giao khoán m®t cách chính
xác.
3.2.4) Trá lương theo sán pham gián tiep
- Tính dơn giá tien lương.
ÐG = L / ( M*Q)
Trong dó : ÐG : dơn gía tien lương
L

: lương cap b¾c cúa công nhân

phn M : so máy phnc vn cùng loai
Q

: múc sán lưong cúa công nhân chính

- Tính tien lương
L1 = ÐG * Q
Trong dó : L1 : tien lương cúa công nhân phn
Q : múc sán lưong cúa công nhân chính
- Ưu diem:
Nâng cao năng suat lao d®ng cúa công nhân chính.
- Nhưoc diem :
Tien lương phn thu®c vào công nhân chính do dó nhieu khi không
phán ánh dưoc sn dóng góp cúa công nhân phn làm giám d®ng cơ làm vi¾c.
3.2.5) Trá lương sán pham có thưóng.
Che d® trá lương theo sán pham có thưóng là sn ket hop cúa che d® trá
lương sán pham theo dơn giá co d%nh và so lưong sán pham thnc te hoàn
thành, vói tien thưóng dưoc tính dna vào trình d® hoàn thành.