Phân tích và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Hạ tầng Viễn thông CMC

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
VIỆN KINH TẾ VÀ QUẢN LÝ
--------------- o0o ----------------

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
NGÀNH QUẢN TRỊ KINH DOANH

Giáo viên hƣớng dẫn : ThS. Nguyễn Tiến Dũng
ThS. Nguyễn Cẩm Giang

Sinh viên

: Ngô Mạnh Thắng

Mã số sinh viên

: 20124565

Lớp

: Quản trị Kinh doanh

Khóa

: 57

HÀ NỘI - 2016


TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
VIỆN KINH TẾ VÀ QUẢN LÝ

--------------- o0o ----------------

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Phân tích và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả kinh
doanh tại Công ty Cổ phần Hạ tầng Viễn thông CMC

Giáo viên hƣớng dẫn : ThS. Nguyễn Tiến Dũng
ThS. Nguyễn Cẩm Giang
Sinh viên

: Ngô Mạnh Thắng

Mã số sinh viên

: 20124565

Lớp

: Quản trị Kinh doanh

Khóa

: 57

HÀ NỘI - 2016


TRƯỜNG ĐHBK HÀ NỘI
Viện Kinh tế và Quản lý
******

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
***********

NHIỆM VỤ THIẾT KẾ TỐT NGHIỆP
Họ và tên sinh viên: Ngô Mạnh Thắng
Lớp :

Quản trị Kinh doanh- K57

Hệ: Chính quy

Họ và tên giảng viên hƣớng dẫn: ThS. Nguyễn Tiến Dũng
ThS. Nguyễn Cẩm Giang
1. Tên đề tài tốt nghiệp
Phân tích và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Hạ
tầng Viễn thông CMC
2. Các số liệu ban đầu
 Dữ liệu thứ cấp: Báo cáo tài chính 3 năm 2012; 2013; 2014, tóm tắt chiến lược
kinh doanh của Công ty.
 Dữ liệu sơ cấp: Khảo sát ý kiến khách hàng về chất lượng dịch vụ của Công ty
3. Nội dung các phần thuyết minh và tính toán
Chương 1: Cơ sở lý thuyết về hiệu quả kinh doanh
Chương 2: Phân tích hiệu quả kinh doanh của Công ty Cổ phần Hạ tầng Viễn thông
CMC.
Chương 3: Các biện pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Hạ tầng
Viễn thông CMC.
4. Số lƣợng bản vẽ hoặc slide trình chiếu
25 – 30 slide

5. Ngày giao nhiệm vụ thiết kế: 15/ 03/ 2016
6. Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 06/ 06/ 2016
TRƯỞNG BỘ MÔN

Hà Nội, ngày tháng
năm
GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN


NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
Họ và tên sinh viên: Ngô Mạnh Thắng

Lớp: Quản trị Kinh doanh - K57

Tên đề tài: Phân tích và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Công ty
Cổ phần Hạ tầng Viễn thông CMC.
Tính chất của đề tài: ..........................................................................................................
...........................................................................................................................................
I. NỘI DUNG NHẬN XÉT
1. Tiến trình thực hiện khóa luận: .....................................................................................
2. Nội dung của khóa luận
- Cơ sở lý thuyết: ...........................................................................................................
- Các số liệu, tài liệu thực tế: .........................................................................................
- Phương pháp và mức độ giải quyết vấn đề: ................................................................
3. Hình thức của khóa luận
- Hình thức trình bày: ....................................................................................................
- Kết cấu của khóa luận: ................................................................................................
4. Những nhận xét khác: ...................................................................................................
...........................................................................................................................................
.................. ........................................................................................................................

...........................................................................................................................................
II. ĐÁNH GIÁ VÀ CHO ĐIỂM
- Tiến trình làm khóa luận

...... / 20

- Nội dung khóa luận

...... / 60

- Hình thức khóa luận

...... / 20

Tổng cộng

......./100

Ngày

(Điểm: ........ )

tháng

năm 20

Giảng viên hướng dẫn


NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN DUYỆT

Họ và tên sinh viên: Ngô Mạnh Thắng

Lớp: Quản trị Kinh doanh- K57

Đề tài: Phân tích và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Công ty Cổ
phần Hạ tầng Viễn thông CMC
Tính chất của đề tài: ..........................................................................................................
...........................................................................................................................................
I. NỘI DUNG NHẬN XÉT
1. Nội dung của khóa luận
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
2. Hình thức của khóa luận
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
3. Những nhận xét khác
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
II. ĐÁNH GIÁ VÀ CHO ĐIỂM
- Nội dung khóa luận

........ / 80

- Hình thức khóa luận

........ / 20

- Tổng cộng

........ / 100
Ngày

( Điểm: ............. )
tháng

năm 20

Giảng viên duyệt


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

Viết đầy đủ

Từ viết tắt
CMCTEL

CMC Telecom

Công ty

Công ty Cổ phần hạ tầng Viễn thông CMC

CNTT

Công nghệ thông tin

S

Năng suất

SHP

Suất hao phí

IOC

Internet Office Centre

CMTS
EOC
GPON

Cable Modem Termination Systems
Ethernet over CATV
Gigabit Passive Optical Network


MỤC LỤC
MỤC LỤC ......................................................................................................................1
DANH MỤC BẢNG ......................................................................................................4
DANH MỤC HÌNH .......................................................................................................5
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................6
PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................................7
CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ HIỆU QUẢ KINH DOANH .....................10

1.1 Khái niệm và phân loại hiệu quả kinh doanh .......................................................10
1.1.1 Khái niệm hiệu quả và hiệu quả kinh doanh .................................................10
1.1.2 Phân loại và các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả kinh doanh ...............................11
1.1.2.1 Phân loại hiệu quả ...................................................................................11
1.1.2.2 Phân loại hiệu quả kinh doanh ................................................................11
1.1.2.3 Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh..............................................12
1.1.3 Ý nghĩa của phân tích hiệu quả kinh doanh...................................................13
1.2 Chất lượng cảm nhận ...........................................................................................14
1.2.1 Định nghĩa về chất lượng cảm nhận ..............................................................14
1.2.2 Mô hình SERVPERF của Cronin and Taylor (1992) ....................................14
1.3 Quy trình phân tích hiệu quả kinh doanh .............................................................15
1.4 Dữ liệu và phương pháp phân tích .......................................................................16
1.4.1 Dữ liệu phân tích............................................................................................16
1.4.2 Phương pháp phân tích ..................................................................................18
1.4.2.1 Phương pháp so sánh giản đơn ................................................................18
1.4.2.2 Phương pháp so sánh có liên hệ với chỉ tiêu kết quả ..............................19
1.4.2.3 Phương pháp thay thế liên hoàn ..............................................................19
1.4.2.4 Phương pháp thống kê mô tả và phân tích tương quan. .........................20
1.5 Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh ................................................20
1.5.1 Các nhân tố bên trong doanh nghiệp .............................................................21
1.5.2 Các nhân tố bên ngoài doanh nghiệp .............................................................22
1.6 Các phương pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh ................................................23
1.6.1 Tăng kết quả kinh doanh đầu ra .....................................................................23
1.6.2 Sử dụng tiết kiệm nguồn lực đầu vào ............................................................24
CHƢƠNG 2 PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH DOANH CỦA CÔNG TY CỔ
PHẦN HẠ TẦNG VIỄN THÔNG CMC ...................................................................25
Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

1

2.1 Đặc điểm kinh tế - kỹ thuật của Công ty..............................................................25
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển .................................................................25
2.1.1.1 Tên, địa chỉ và quy mô hiện tại của doanh nghiệp ..................................25
2.1.1.2 Các mốc quan trọng trong quá trình phát triển .......................................25
2.1.2 Cơ cấu tổ chức của Công ty ...........................................................................26
2.1.2.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức ...............................................................................26
2.1.2.2 Chức năng và nhiệm vụ cơ bản của các bộ phận ....................................28
2.1.3 Quy trình cung cấp dịch vụ đối với sản phẩm chủ yếu .................................30
2.2 Phân tích hiệu quả kinh doanh tổng hợp của Công ty .........................................32
2.3 Phân tích một số chỉ tiêu hiệu quả kinh doanh bộ phận.......................................34
2.3.1 Phân tích hiệu quả sử dụng lao động .............................................................34
2.3.1.1 Cơ cấu lao động của Công ty ..................................................................34
2.3.1.2 Năng suất lao động ..................................................................................36
2.3.2 Phân tích hiệu quả sử dụng chi phí ................................................................39
2.3.2.1 Các loại chi phí của Công ty ...................................................................39
2.3.2.2 Hiệu quả sử dụng chi phí .........................................................................40
2.3.3 Phân tích hiệu quả sử dụng tài sản.................................................................44
2.3.3.1 Cơ cấu tài sản của Công ty ......................................................................44
2.3.3.2 Hiệu quả sử dụng tài sản của Công ty .....................................................47
2.4 Phân tích kết quả nghiên cứu thị trường về chất lượng dịch vụ ..........................49
2.4.1 Mục đích của khảo sát ...................................................................................49
2.4.2 Mô hình nghiên cứu .......................................................................................49
2.4.3 Đối tượng và phạm vi khảo sát ......................................................................50
2.4.4 Quy trình thực hiện khảo sát ..........................................................................50
2.4.5 Phân tích kết quả khảo sát .............................................................................51
2.4.5.1 Thống kê mô tả ........................................................................................51
2.4.5.2 Phân tích tương quan ...............................................................................57
2.5 Phân tích các nhân tố ảnh hưởng tới hiệu quả kinh doanh ..................................57
2.5.1 Phân tích các nhân tố ảnh hưởng tới doanh thu .............................................57

2.5.1.1 Phân tích chi tiết biến động của doanh thu trong kỳ ...............................57
2.5.1.2 Các nhân tố ảnh hưởng tới biến động của doanh thu ..............................59
2.5.2 Phân tích các nhân tố ảnh hưởng yếu tố đầu vào ..........................................63
2.5.2.1 Yếu tố lao động .......................................................................................63
Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

2


2.5.2.2 Yếu tố chi phí ..........................................................................................63
2.5.2.3 Yếu tố tài sản và vốn chủ sở hữu ............................................................64
2.6 Nhận xét và đánh giá chung .................................................................................64
CHƢƠNG 3 CÁC BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH DOANH TẠI
CÔNG TY CỔ PHẦN HẠ TẦNG VIỄN THÔNG CMC ........................................66
3.1 Chiến lược kinh doanh của Công ty trong thời gian tới.......................................66
3.2 Biện pháp 1: Tung ra thị trường gói cước Internet mới nhằm tăng doanh thu và
khả năng sinh lời của Công ty ....................................................................................67
3.2.1 Mục tiêu của biện pháp ..................................................................................67
3.2.2 Căn cứ đưa ra biện pháp ................................................................................67
3.2.3 Nội dung biện pháp ........................................................................................68
3.2.4 Ước tính hiệu quả của biện pháp ...................................................................69
3.3 Biện pháp 2: Thiết kế chương trình truyền thông nhằm tăng tỷ lệ nhận biết
thương hiệu, tăng doanh thu và khả năng sinh lời. ....................................................72
3.3.1 Mục tiêu của biện pháp ..................................................................................72
3.3.2 Căn cứ đưa ra biện pháp ................................................................................72
3.3.3 Nội dung biện pháp ........................................................................................72
3.3.3.1 Thiết kế chương trình truyền thông .........................................................72
3.3.3.2 Chương trình hành động ..........................................................................74
3.3.4 Ước tính hiệu quả và chi phí ..........................................................................76
3.4 Tổng hợp hiệu quả và chi phí của các biện pháp .................................................79

3.4.1 Tính toán lại bảng cân đối kế toán .................................................................79
3.4.2 Tính toán lại các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh ...............................77
KẾT LUẬN ..................................................................................................................79
TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................81
PHỤ LỤC .....................................................................................................................82

Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

3


DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1 Một số các giá trị cơ bản trong bảng cân đối kế toán ....................................32
Bảng 2.2 Bảng tính các giá trị bình quân ......................................................................32
Bảng 2.3 Các tỷ số về khả năng sinh lời của Công ty ...................................................32
Bảng 2.4 Năng suất tổng tài sản của Công ty ................................................................33
Bảng 2.5 Cơ cấu nhân sự của công ty ...........................................................................35
Bảng 2.6 Lương bình quân của nhân viên Công ty .......................................................36
Bảng 2.7 Năng suất lao động của Công ty ....................................................................38
Bảng 2.8 Suất hao phí của các loại chi phí của Công ty ...............................................42
Bảng 2.9 Cơ cấu tài sản của Công ty.............................................................................45
Bảng 2.10 Các chỉ tiêu hiệu quả sử dụng tài sản ...........................................................47
Bảng 2.11 Phân tích sự tương quan giữa các yếu tố .....................................................57
Bảng 2.12 Tình hình tiêu thụ sản phẩm trong năm 2014 và 2013 ................................58
Bảng 2.13 Doanh thu theo các nhóm dịch vụ chủ yếu ..................................................58
Bảng 3.1 Mục tiêu chiến lược của Công ty trong những năm tiếp theo........................66
Bảng 3.2 Tỷ trọng các nhóm dịch vụ của Công ty năm 2015 và 2016 .........................67
Bảng 3.3 Dự kiến doanh thu tăng thêm do thực hiện biện pháp 1 ................................69
Bảng 3.4 Dự kiến chi phí marketing cho biện pháp 1 ...................................................70
Bảng 3.5 Tổng hợp hiệu quả và chi phí tăng thêm của biện pháp 1 .............................71

Bảng 3.6 Kết quả đạt được sau khi thực hiện biện pháp 1 ............................................71
Bảng 3.7 Nội dung TVC quảng cáo ..............................................................................73
Bảng 3.8 Cơ cấu giải thưởng chương trình khuyến mại ...............................................75
Bảng 3.9 Khung kế hoạch thực hiện chương trình truyền thông ..................................76
Bảng 3.10 Tỷ trọng và số thuê bao các gói cước hiện tại ước tính tăng thêm ..............76
Bảng 3.11 Doanh thu dự kiến tăng thêm do thực hiện biện pháp 2 ..............................77
Bảng 3.12 Tổng hợp chi phí dự kiến cho biện pháp 2...................................................77
Bảng 3.13 Tổng hợp hiệu quả và chi phí tăng thêm do thực hiện biện pháp 2 .............78
Bảng 3.14 Tổng hợp kết quả sau khi thực hiện biện pháp 2 .........................................78
Bảng 3.15 Bảng tổng hợp kết quả và báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh sau biện
pháp ...............................................................................................................................79
Bảng 3.16 Tính toán lại các chỉ số bình quân sau khi thực hiện biện pháp ..................77
Bảng 3.17 Tính toán lại các chỉ tiêu hiệu quả sau biện pháp ........................................77

Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

4


DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1 Sơ đồ quy trình phân tích hiệu quả kinh doanh ..............................................15
Hình 2.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần Hạ tầng Viễn thông CMC .........27
Hình 2.2 Sơ đồ quy trình cung cấp dịch vụ của Công ty...............................................30
Hình 2.3 Tỷ trọng các loại tài sản của Công ty .............................................................46
Hình 2.4 Cơ cấu tuyệt đối các loại tài sản của Công ty.................................................46
Hình 2.5 Mô hình chất lượng dịch vụ SERVPERF .......................................................49
Hình 2.6 Quy trình nghiên cứu thị trường .....................................................................50
Hình 2.6 Biểu đồ đánh giá về các yếu tố hữu hình của Công ty ...................................52
Hình 2.7 Biểu đồ đánh giá về sự tin cậy của Công ty ...................................................53
Hình 2.8 Biểu đồ thể hiện sự đáp ứng của Công ty .......................................................54

Hình 2.9 Biểu đồ thể hiện năng lực phục vụ của Công ty .............................................54
Hình 2.10 Biểu đồ đánh giá sự thấu cảm, đồng cảm với khách hàng ...........................55
Hình 2.11 Biểu đồ thể hiện sự ảnh hưởng của các nhóm yếu tố ...................................55
Hình 2.12 Biểu đồ thể hiện mức độ hài lòng chung của khách hàng ............................56
Hình 2.13 Biểu đồ thể hiện mức độ sẵn sàng sử dụng dòng sản phẩm mới..................56
Hình 2.14 Mô hình quản lý chất lượng dựa trên quá trình ............................................60
Hình 2.15 Sơ đồ kênh phân phối dịch vụ của CMC Telecom .......................................61

Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

5


LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên cho em được gửi lời cảm ơn sâu sắc và chân thành tới thầy giáo
Thạc sĩ Nguyễn Tiến Dũng, phó Trưởng bộ môn Quản trị kinh doanh và cô giáo Thạc
sĩ Nguyễn Cẩm Giang, trong thời gian em thực hiện khóa luận tốt nghiệp thầy, cô đã
tận tình hướng dẫn, chỉ bảo, cung cấp tài liệu tham khảo và cho em những lời khuyên
bổ ích để giúp em hoàn thành tốt khóa luận tốt nghiệp này.
Em xin cảm ơn các thầy, cô giáo trong Viện Kinh tế và Quản lý đã giúp đỡ,
truyền đạt kiến thức, cũng như lắng nghe những thắc mắc của em trong suốt khoảng
thời gian em học tập tại trường Đại học Bách Khoa Hà Nội.
Em xin cảm ơn chị Nguyễn Thị Quỳnh Trang, trưởng phòng IOC2, trung tâm
kinh doanh BBC1, cùng toàn thể các anh, chị trong Công ty Cổ phần Hạ tầng Viễn
thông CMC đã hết sức giúp đỡ em về những kiến thức thực tế, cũng như nguồn số liệu
của Công ty để em có thể hoàn thành tốt khóa luận này.
Sau cùng, em xin chân thành cảm ơn các bạn và gia đình đã luôn giúp đỡ, chia sẻ
và động viên em trong suốt khoảng thời gian em học Đại học, cũng như lúc em làm
khóa luận tốt nghiệp này.
Do trình độ hiểu biết và kiến thức thực tế của bản thân còn hạn chế lên không thể

tránh khỏi sai sót trong quá trình nghiên cứu và thực hiện khóa luận này, em rất mong
nhận được những đóng góp quý giá của thầy, cô để bài khóa luận này có thể tốt hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Sinh viên thực hiện

Ngô Mạnh Thắng

Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

6


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cần thiết của đề tài
Trong môi trường cạnh tranh rất gay gắt hiện nay, để có thể tồn tại và phát triển
thì doanh nghiệp cần tạo cho mình một chỗ đứng tốt trong thị trường. Để đánh giá
“sức khỏe” của một doanh nghiệp người ta có thể dựa vào thị phần của doanh nghiệp
đó, doanh thu, lợi nhuận hàng năm, tất cả các thông tin đó hầu hết đều được phản ánh
qua các chỉ tiêu đánh giá về hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Hiệu quả kinh doanh là chỉ tiêu phản ánh sự tương quan giữa kết quả kinh doanh
và nguồn lực kinh doanh sử dụng của doanh nghiệp để tạo ra lượng kết quả đó. Có thể
nói hiệu quả kinh doanh là việc tạo ra càng nhiều lợi nhuận càng có ý nghĩa nghĩa rất
thực tế đối với doanh nghiệp và xã hội cũng như người lao động. Đó là một đòi hỏi tất
yếu và bức thiết hiện nay. Do đó, hiện này hơn bao giờ hết các doanh nghiệp cần giải
quyết bằng được vấn đề không ngừng nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Công ty Cổ phần Hạ tầng Viễn thông CMC với mục tiêu trở thành doanh nghiệp
kinh doanh viễn thông Internet lớn thứ 3 thế giới và doanh thu đạt hơn 1000 tỷ đồng
vào năm 2016 thì việc nâng cao hiệu quả kinh doanh của Công ty là cực kỳ cần thiết
trên quá trình hoàn thành mục tiêu đó.
Qua quá trình thực tập và phân tích các số liệu kinh doanh của Công ty, em nhận

thấy hiện nay mặc dù lợi nhuận của Công ty vẫn tăng đều qua các năm nhưng các chỉ
số phản ánh hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp vẫn thấp hơn trung bình ngành và
các đối thủ cạnh tranh khá nhiêu.
Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu (ROS) chỉ đạt 4,48% thấp hơn rất nhiều so với
đối thủ là FPT Telecom (đạt 15% trong năm 2014). Là một sinh viên thực tập, cộng
tác viên kinh doanh của Công ty xuất phát từ mong muốn được tìm hiểu và vận dụng
những kiến thức đã học để áp dụng vào thực tế doanh nghiệp lên trong khuôn khổ
khóa luận tốt nghiệp này em thực hiện việc phân tích và đề xuất một số giải pháp
nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh chủa Công ty, do đó em đã lựa chọn đề tài nghiên
cứu là “Phân tích và thiết kế giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh tại
công ty Cổ phần Hạ tầng Viễn thông CMC”
2. Mục tiêu và phạm vi nghiên cứu
Đề tài được thực hiện nhằm phân tích và đánh giá về hiệu quả kinh doanh hiện
tại của Công ty.
Đưa ra giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh của Công ty, giải pháp
được thực hiện trong vòng 1 năm (từ tháng 7 – tháng 6 của năm biện pháp).
Phạm vi nghiên cứu: nghiên cứu, đánh giá tình hình hoạt động kinh doanh của
Công ty trong 3 năm gần nhất để rút ra nhận xét nhằm đưa ra giải pháp.

Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

7


3. Phƣơng pháp nghiên cứu, nguồn dữ liệu và phƣơng pháp phân tích
Phương pháp nghiên cứu
 Nghiên cứu tài liệu: Nghiên cứu tài liệu giấy là báo cáo tài chính 3 năm gần
nhất 2012, 2013, 2014 của Công ty, cùng với đó là các số liệu về trung bình
ngành, số liệu của các đối thủ cạnh tranh.
 Nghiên cứu định tính: Thực hiện phỏng vấn sâu chuyên gia là Thạc sĩ Nguyễn

Tiến Dũng và trưởng phòng IOC2, trung tâm kinh doanh BBC1 là chị Nguyễn
Thị Quỳnh Trang về các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của khách hàng, các
câu hỏi trong các yếu tố đó và kế hoạch phát triển kinh doanh của Công ty trong
giai đoạn tới.
 Nghiên cứu định lượng:
o Sau giai đoạn nghiên cứu định tính, tác giả tiến hành xây dựng thang đo và
thiết kế câu hỏi, thang đo được chọn cho nghiên cứu này là thang đo Likert.
Sau khi thiết kế bảng hỏi dựa trên những góp ý, điều chỉnh của giáo viên
hướng dẫn tác giả tiến hành khảo sát thử trên một số khách hàng đang sử
dụng và những nhân viên kinh doanh của Công ty để kiểm tra về độ rõ ràng
của bảng hỏi.
Nguồn dữ liệu
 Dữ liệu thứ cấp: Báo cáo tài chính, tóm tắt chiến lược kinh doanh của của Công
ty
 Dữ liệu sơ cấp: Khảo sát ý kiến khách hàng về chất lượng dịch vụ của Công ty
Phương pháp phân tích dữ liệu
 Phương pháp so sánh giản đơn
 Phương pháp so sánh có liên hệ với chỉ tiêu kết quả
 Phương pháp thay thế liên hoàn
 Phương pháp thống kê mô tả và phân tích tương quan
Kết cấu khóa luận
Chương 1: Cơ sở lý thuyết về hiệu quả kinh doanh.
Chương 2: Phân tích hiệu quả kinh doanh của Công ty.
Chương 3: Các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Công ty.
4. Kết quả chính của khóa luận
Khóa luận này đã phân tích được thực trạng hiệu quả kinh doanh của Công ty,
nhận thấy hiệu quả kinh doanh của Công ty vẫn đang dần được cải thiện nhưng nhìn
chung vẫn thấp hơn rất nhiều so với trung bình ngành, cụ thể kết quả phân tích được
tóm tắt như sau.
Chương 1: Nêu tóm tắt cơ sở lý thuyết có liên quan đến hiệu quả kinh doanh

Chương 2: Phân tích các chỉ tiêu chính phản ánh hiệu quả kinh doanh của Công
ty.

Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

8


 Các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả kinh doanh của Công ty đều tăng đều qua các
năm nhưng vẫn thấp hơn của trung bình ngành và các đối thủ cạnh tranh
 Nghiên cứu thị trường phản ánh khách hàng khá hài lòng với chất lượng dịch
vụ của Công ty, nhưng tuy vậy vẫn cần phải chú ý đến một vài yếu tố để
nâng cao hiệu quả kinh doanh của Công ty.
Chương 3: Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Qua quá trình phân tích, kết hợp với định hướng chiến lược kinh doanh trong
tương lai của Công ty, em đã đưa ra 2 biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh
của Công ty.
 Biện pháp 1: Tung ra thị trường gói cước Internet mới nhằm tăng doanh thu và
khả năng sinh lời.
 Biện pháp 2: Thiết kế chương trình truyền thông nhằm tăng mức độ nhận biết
thương hiệu, tăng doanh thu và khả năng sinh lời.
Sau khi thực hiện hai biện pháp nêu trên, chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh
của Công ty đã được cải thiện rõ rệt, cụ thể chỉ tiêu ROS tăng 1,35%, chỉ tiêu ROA
tăng 2,07% và chỉ tiêu ROE tăng 3,05%.
5. Các hạn chế của đề tài và hƣớng nghiên cứu tiếp tục
Do hạn chế về nguồn lực, thời gian cũng như tài chính lên việc khảo sát ý kiến
khách hàng chỉ được diễn ra trên cỡ mẫu nhỏ (n = 32), nên kết quả có thể cũng chưa
thực sự chính xác.
Các nhận định, ước lượng về hiệu quả sau khi thực hiện biện pháp sau khi tham
khảo cá dữ liệu thứ cấp trước đó vẫn có 1 phần đánh giá, nhận định chủ quan của cá

nhân nên có thể chưa thực sự sát.
Định hướng sau đề tài này sẽ thực hiện những nghiên cứu với quy mô rộng hơn,
cỡ mẫu lớn hơn nhằm tăng độ chính xác cho nguồn dữ liệu qua đó có thể đưa ra giải
pháp được sát với thực tế hơn.

Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

9


CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ HIỆU QUẢ KINH DOANH
1.1 Khái niệm và phân loại hiệu quả kinh doanh
1.1.1 Khái niệm hiệu quả và hiệu quả kinh doanh
Khái niệm hiệu quả
Hiệu quả được hiểu theo ý nghĩa chung nhất là các lợi ích kinh tế, xã hội đạt
được từ hoạt động sản xuất kinh doanh, thể hiện trình độ sử dụng các nguồn lực đầu
vào để đạt được các kết quả kinh doanh đã đề ra. Khi so sánh hiệu quả kinh doanh
của các năm với nhau hay giữa các doanh nghiệp với nhau thì thường so sánh về kết
quả đầu ra trong khi các yếu tố đầu vào được coi là như nhau hoặc cùng một kết quả
nhưng doanh nghiệp nào sử dụng ít nguồn lực hơn thì được coi là kinh doanh có hiệu
quả hơn, tức là ta giả sử một yếu tố cố định và xét xem sự thay đổi của yếu tố còn lại.
Hiệu quả thể hiện sự so sánh giữa kết quả đạt được với nguồn lực bỏ ra để đạt
được kết quả đó, có hai cách để tính toán chỉ tiêu hiệu quả đó là theo cách tuyệt đối
và theo cách tương đối.
 Theo cách tuyệt đối thì hiệu quả là hiệu số giữa kết quả đầu ra và nguồn lực
đầu vào.
Hiệu quả (tuyệt đối) = Kết quả đầu ra – nguồn lực đầu vào
 Theo cách tương đối thì hiệu quả là tỷ số giữa kết quả đầu ra và nguồn lực
đầu vào đã sử dụng để đạt được kết quả đó.

Hiệu quả (tương đối) =
Đối với một tổ chức sản xuất kinh doanh lớn thì việc tính toán theo cách tuyệt
đối sẽ trở lên cồng kềnh và đôi khi không chính xác, vì vậy khi tính toán hiệu quả ta
sẽ sử dụng phương pháp tính theo cách tương đối để đơn giản hơn và cũng phản ánh
đúng bản chất của nó là một nguồn lực đầu vào sẽ tạo ra bao nhiêu lượng đầu ra.
Hiệu quả kinh doanh1
Hiệu quả kinh doanh là một chỉ tiêu kinh tế tổng hợp phản ánh trình độ sử dụng
các nguồn vật lực, tài chính của doanh nghiệp để đạt được hiệu quả cao nhất.
Bản chất của hiệu quả kinh doanh là sự so sánh giữa các kết quả đầu ra với các
yếu tố đầu vào của doanh nghiệp trong một kỳ kinh doanh, như vậy có thể nói hiệu
quả kinh doanh thực chất là một dạng của hiệu quả.
Các chỉ tiêu hiệu quả kinh doanh có thể khái quát như sau:
Sự so sánh giứa kết quả đầu ra với các nguồn lực đầu vào được tính theo công
thức
Hiệu quả kinh doanh =

(1)

Hoặc sự so sánh giữa các nguồn lực đầu vào với kết quả đầu ra
1

PGS. TS. Nguyễn Năng Phúc (2008), Giáo trình phân tích báo cáo tài chính, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân, tr. 235-236.

Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

10


Hiệu quả kinh doanh =

(2)

Theo cách tính (1) thì hiệu quả được tính càng lớn thì chứng tỏ hiệu quả kinh
doanh càng cao và ngược lại với cách tính thứ (2).
 Kết quả kinh doanh đầu ra: doanh thu, lợi nhuận, lượng bán, thị phần …
 Nguồn lực đầu vào: Lao động, chi phí, tài sản, nguồn vốn kinh doanh …
Theo cách tính 1 phản ánh cứ 1 đồng yếu tố nguồn lực đầu vào thì tạo ra được
bao nhiêu đồng kết quả đầu ra.
Theo cách tính 2 thì phản ánh muốn tạo ra 1 đồng kết quả đầu ra thì cần tiêu hao
hết bao nhiêu đồng yếu tố nguồn lực đầu vào.

1.1.2 Phân loại và các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả kinh doanh
1.1.2.1 Phân loại hiệu quả
Hiệu quả được phân loại thành hai loại là hiệu quả kinh tế và hiệu quả xã hội,
trong đó hiệu quả kinh tế có ý nghĩa quyết định
 Hiệu quả kinh tế: Là phạm trù kinh tế phản ánh trình độ sử dụng các nguồn
lực mà doanh nghiệp có để đạt kết quả cao nhất với chi phí thấp nhất. Ở cấp
độ doanh nghiệp thì đây chính là hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp
trong đó kết quả đầu ra thường được đo bằng doanh thu thuần và lợi nhuận
sau thuế có được từ hoạt động kinh doanh.
 Hiệu quả xã hội: Phản ánh những lợi ích về mặt xã hội đạt được từ quá trình
kinh doanh, nó có thể là thị phần doanh nghiệp đạt được, số lượng việc làm
mà doanh nghiệp tạo ra cho xã hội, hay mức độ tác động đến môi trường tự
nhiên.
1.1.2.2 Phân loại hiệu quả kinh doanh
Hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp phản ánh sự tương quan giữa kết
quả thu được với nguồn lực phải bỏ ra và nó được phân loại theo một số chỉ tiêu sau
đây.
 Phân loại theo kết quả đầu ra: ta có các chỉ tiêu về năng suất và sức sinh lời.
 Năng suất của nguồn lực X

=

(lần)

 Sức sinh lời của nguồn lực X

=

(%)

 Phân loại theo nguồn lực đầu vào: ta có các chỉ tiêu hiệu quả (năng suất và
sức sinh lời) sử dụng lao động, hiệu quả sử dụng chi phí, hiệu quả sử dụng
tài sản và hiệu quả sử dụng vốn.
 Hiệu quả sử dụng lao động

=

 Hiệu quả sử dụng chi phí

=

 Hiệu quả sử dụng tài sản

=

Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

11

 Hiệu quả sử dụng nguồn vốn

=

 Phân loại theo phạm vi số liệu trong tổ chức: ta có hiệu quả kinh doanh
tổng thể và hiệu quả kinh doanh bộ phận.
 Hiệu quả kinh doanh tổng thể =
 Hiệu

quả

kinh

doanh

bộ

phận

=

1.1.2.3 Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh
Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp gồm có năng suất
(ký hiệu là S) và sức sinh lợi (ký hiệu là R) của lao động, chi phí, tài sản và vốn chủ
sở hữu.
 Yếu tố lao động
 Năng suất lao động

=

(đồng)

 Sức sinh lời của lao động

=

(%)

 Năng suất của chi phí

=

(đồng)

 Sức sinh lời của chi phí

=

(%)

 Năng suất của tài sản

=

(đồng)

 Sức sinh lời của tài sản

=

(%)

=

(đồng)

 Yếu tố chi phí

 Yếu tố tài sản

 Yếu tố vốn chủ sở hữu
 Năng suất vốn chủ sở hữu

 Sức sinh lời của vốn chủ sở hữu =

(%)

Giữa hai chỉ tiêu năng suất và sức sinh lời có mối liên hệ qua chỉ tiêu ROS (sức
sinh lời của doanh thu thuần) như sau:
Sức sinh lời của nguồn lực X = Năng suất của nguồn lực X * ROS
Đối với yếu tố chi phí thì để thuận tiện trong quá trình phân tích và nhận xét thì
thay vì tính chỉ tiêu năng suất ta sẽ tính một chỉ tiêu khác là suất hao phí của chi phí,
chỉ tiêu này phản ánh trong 100 đồng doanh thu thì có bao nhiêu đồng là chi phí.
Suất hao phí của chi phí =

(%)

Để tránh cho việc trùng lặp các chỉ tiêu thì trong quá trình phân tích trong mỗi
yếu tố ta chỉ phân tích những chỉ tiêu sau đây.

Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

12


Phân tích hiệu quả kinh doanh tổng hợp
Trong phần phân tích này ta sẽ phân tích ba chỉ tiêu chính là
 Sức sinh lợi của doanh thu thuần (ROS)

=

(%)

 Sức sinh lời của tổng tài sản (ROA)

=

(%)

 Sức sinh lời của vốn CSH (ROE)

=

(%)

Phân tích hiệu quả kinh doanh bộ phận
Trong phần phân tích hiệu quả kinh doanh bộ phận ta sẽ phân tích năng suất của
lao động (SLĐ), tình hình sử dụng sức lao động xem công ty đang sử dụng lao động
có hiệu quả hay lãng phí sức lao động, suất hao phí của tổng chi phí (SHP) và suất
hao phí của các loại chi phí trong tổng chi phí này (SHPX), phân tích khả năng tiết

kiệm chi phí của công ty trong kỳ, năng suất của tổng tài sản (SOA) và năng suất của
tài sản ngắn hạn, dài hạn và của hàng tồn kho.

1.1.3 Ý nghĩa của phân tích hiệu quả kinh doanh2
Đối với các nhà quản trị kinh doanh như Giám đốc, Chủ tịch hội đồng quản trị,
các trưởng Bộ phận thì thu thập thông tin từ việc phân tích để đánh giá hiệu quả của
việc sử dụng các yếu tồ nguồn lực đầu vào để từ đó phát huy những mặt tích cực và
đưa ra các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Đối với các nhà đầu tư thì các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả kinh doanh góp phần
tiếp thêm sức mạnh để đưa ra các quyết định đầu tư thêm, hay rút vốn nhằm thu lợi
nhuận cao nhất và đảm bảo an toàn cho vốn đầu tư.
Đối với các đối tượng cho vay như ngân hàng, các tổ chức tín dụng thì các chỉ
tiêu về hiệu quả kinh doanh là cơ sở để đưa ra các quyết định cho vay ngắn hạn, dài
hạn, nhiều hay ít vốn nhằm thu hồi được vốn và lãi.
Đối với các cơ quan chức năng của Nhà nước như cơ quan thuế, kiểm toán Nhà
nước … thì các chỉ tiêu này nhằm để kiểm tra tình hình thực hiện nghĩa vụ của doanh
nghiệp với Ngân sách Nhà nước, thực hiện luật kinh doanh, đánh giá tốc độ tăng
trưởng của các doanh nghiệp. Thông qua phân tích để kiến nghị với các cơ quan chức
năng góp phần hoàn thiện chế độ tài chính nhằm thúc đầy hoạt động kinh doanh phát
triển.
Đối với các cán bộ công nhân viên của doanh nghiệp thì việc phân tích này giúp
họ biết được doanh nghiệp mình đang kinh doanh như thế nào, chiến lược kinh doanh
của doanh nghiệp trong tương lai.

2

PGS. TS. Nguyễn Năng Phúc (2008), Giáo trình phân tích báo cáo tài chính, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân, tr. 237-238.

Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

13


1.2 Chất lƣợng cảm nhận
1.2.1 Định nghĩa về chất lƣợng cảm nhận
Theo Zeitham (1998) đã định nghĩa: Chất lượng cảm nhận là sự nhận thức của
khách hàng về chất lượng tổng thể hoặc tính ưu việt của sản phẩm hoặc dịch tương
ứng với các mục đích dự kiến, so với các phương án thay thế.
Theo David A. Aaker (1991) đã định nghĩa: Chất lượng cảm nhận là sự cảm
nhận của người tiêu dùng về chất lượng hay tính ưu việt của một thương hiệu sản
phẩm.
Chất lượng cảm nhận có đặc điểm là phụ thuộc vào nhận thức của khách hàng và
có thể không trùng với chất lượng khách quan. Chất lượng cảm nhận không nhất thiết
trùng với chất lượng khách quan, một phần vì đó là sự cảm nhận của con người, một
phần vì nó phụ thuộc vào sự thẩm định của mỗi khách hàng, họ xem cái gì là quan
trọng theo tiêu chuẩn riêng của từng người. Mỗi người đều có cá tính, nhu cầu và sở
thích riêng.

1.2.2 Mô hình SERVPERF của Cronin and Taylor (1992)
Mô hình SERVPERF được phát triển dựa trên nền tảng của mô hình
SERVQUAL nhưng đo lường chất lượng dịch vụ trên cơ sở đánh giá chất lượng dịch
vụ thực hiện được (performance-based) chứ không phải là khoảng cách giữa chất
lượng kỳ vọng (expectation) và chất lượng cảm nhận (perception).
Để đánh giá chất lượng của mỗi loại hình dịch vụ khác nhau, các nhà nghiên cứu
đã sử dụng thang đo SERVQUAL của Parasuraman và điều chỉnh theo đặc thù của
từng loại dịch vụ cho phù hợp. Sử dụng mô hình chất lượng dịch vụ 5 khoảng cách
làm cơ sở đánh giá chất lượng dịch vụ gây nhiều tranh luận, Cronin và Taylor (1992)
với mô hình SERVPERF, cho rằng mức độ cảm nhận của khách hàng đối với việc
cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp sẽ phản ánh tốt nhất chất lượng của dịch vụ.
Theo mô hình SERVPERF thì: Chất lượng dịch vụ = mức độ cảm nhận.

Nghiên cứu này đã được sự ủng hộ của nhiều nghiên cứu sau đó. Thang đo
SERVPERF cũng có hai mươi hai phát biểu với năm thành phần cơ bản tương tự như
phần hỏi về cảm nhận của khách hàng trong mô hình SERVQUAL, tuy nhiên bỏ qua
phần hỏi về kỳ vọng, năm thành phần cơ bản, đó là:
- Phƣơng tiện hữu hình: thể hiện qua ngoại hình, trang phục của nhân viên, các
trang thiết bị phục vụ cho dịch vụ.
- Sự đáp ứng: thể hiện qua sự mong muốn, sẵn sàng của nhân viên phục vụ cung
cấp dịch vụ kịp thời cho khách hàng.
- Sự tin cậy: thể hiện qua khả năng thực hiện dịch vụ phù hợp và đúng thời hạn
ngay từ lần đầu tiên.
- Năng lực phục vụ: thể hiện qua trình độ chuyên môn và cung cách phục vụ
lịch sự, niềm nở với khách hàng.
- Sự cảm thông: thể hiện sự quan tâm, chăm sóc đến từng cá nhân, khách hàng.
Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

14


1.3 Quy trình phân tích hiệu quả kinh doanh
Các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả kinh doanh giúp nhà quản trị đưa ra những đánh
giá về kết quả kinh doanh của công ty mình trong kỳ, để từ đó đưa ra được những
chiến lược, những kế hoạch phù hợp cho những năm tiếp theo, những chỉ tiêu này đòi
hỏi phải trải qua một quá trình lựa chọn và phân tích và quy trình phân tích thường
được diễn ra như sau.

Xác định kỳ kinh doanh cần
phân tích

Thu thập dữ liệu cần thiết

Tính toán các chỉ tiêu hiệu quả và xu thế biến
động của các chỉ tiêu đó

Phân tích kết quả nghiên cứu thị trường

Phân tích các nhân tố ảnh hưởng

Đánh giá và nhận xét chung
Hình 1.1 Sơ đồ quy trình phân tích hiệu quả kinh doanh
Bƣớc 1: Khi phân tích kết quả kinh doanh của doanh nghiệp cần xác định rõ kỳ
phân tích, kỳ phân tích có thể theo từng tháng, quý hoặc năm, cũng có thể so sáng
giữa nhiều năm với nhau để thấy được rõ sự thay đổi của chỉ tiêu hiệu quả kinh
doanh qua từng năm. Ta cũng có thể sử dụng chỉ tiêu trung bình ngành để làm căn cứ
so sánh của doanh nghiệp.
Bƣớc 2: Thu thập dữ liệu cần thiết
Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

15


Có hai loại dữ liệu cần thu thập đó là: dữ liệu thứ cấp và dữ liệu sơ cấp
Dữ liệu thứ cấp là những dữ liệu đã có sẵn, đã có người thu thập, tổng hợp trước
đó rồi, ở đây các dữ liệu thứ cấp gồm có:
 Bảng báo cáo tài chính của 3 năm gần nhất.
 Bảng báo cáo thường niên.
Dữ liệu sơ cấp là những dữ liệu không có sẵn, chưa từng được thu thập và đòi hỏi
tác giả thực hiện nghiên cứu phải tự thu thập, ở đây dữ liệu sơ cấp là đánh giá của
khách hàng về chất lượng dịch vụ của doanh nghiệp. Dữ liệu sơ cấp này được thu
thập bằng cách thiết kế phiếu khảo sát và tiến hành khảo sát trên những khách hàng
đã từng sử dụng sản phẩm dịch vụ của doanh nghiệp

Bƣớc 3: Tính toán các chỉ tiêu hiệu quả và xu thế biến động của các chỉ tiêu đó
Sau khi đã thu thập được các dữ liệu thứ cấp cần thiết, ta tiến hành tính toán các
chỉ tiêu và sử dụng các phương pháp phân tích để đánh giá xu thế biến động của các
chỉ tiêu đó, các chỉ tiêu cần phân tích ở đây gồm có:
 Chỉ tiêu đánh giá kết quả kinh doanh tổng thể: ROA, ROE và ROS.
 Chỉ tiêu đánh giá kết quả kinh doanh bộ phận: các chỉ tiêu về năng suất
của lao động, tài sản, vốn chủ sở hữu và chỉ tiêu suất hao phí của chi phí.
Bƣớc 4: Phân tích kết quả nghiên cứu thị trường
Sau khi thu được các ý kiến của khách hàng về chất lượng sản phẩm dịch vụ của
công ty thì tiến hành phân tích kết quả, sử dụng các phần mềm thống kê, bảng tính
(SPSS, Microsoft Excel) để phân tích, quá trình phân tích gồm có hai bước
 Thống kê mô tả, vẽ đồ thị thể hiện sự đánh giá trung bình cho từng yếu
tố.
 Phân tích tương quan và hồi quy đa biến.
Bƣớc 5: Phân tích các nhân tố ảnh hưởng
 Phân tích các nhân tổ ảnh hưởng đến doanh thu
 Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến yếu tố nguồn lực đầu vào
Bƣớc 6: Đánh giá và nhận xét chung
Từ việc phân tích các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả kinh doanh và từ dữ liệu nghiên
cứu thị trường, ta có thể rút ra kết luận về những mặt tích cực cần phát huy và những
mặt hạn chế cần khắc phục của doanh nghiệp để từ đó đưa ra được giải pháp để nâng
cao hiệu quả kinh doanh.

1.4 Dữ liệu và phƣơng pháp phân tích
1.4.1 Dữ liệu phân tích
Có hai loại dữ liệu cần thu thập để phục vụ cho công tác phân tích được tốt, đó là
dữ liệu sơ cấp và dữ liệu thứ cấp. Dữ liệu thứ cấp gồm có dữ liệu bên trong và bên
ngoài doanh nghiệp. Dữ liệu thứ cấp bên trong là những dữ liệu đã được thu thập sẵn
và có tại thời điểm phân tích như doanh thu, lợi nhuận, lượng bán, hàng tồn kho, tài
Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

16


sản, nguồn vốn … được lấy tại các phòng ban chức năng của doanh nghiệp. Dữ liệu
thứ cấp bên ngoài là các yếu tố bên ngoài doanh nghiệp như các yếu tố vĩ mô, khách
hàng, đối thủ cạnh tranh, nhà cung cấp …
Dữ liệu bên trong doanh nghiệp bao gồm các loại dữ liệu sau
 Các đơn đặt hàng: Số lượng đơn hàng, lượng hàng hóa trên từng đơn và
tình trạng của đơn hàng để có thể ghi nhận doanh thu
 Các kết quả tiêu thụ: Lượng bán, doanh thu, lợi nhuận, lượng hàng tồn
kho được thống kê theo chủng loại sản phẩm, thời gian và địa lý.
 Các hệ thống sổ sách kế toán.
 Hệ thống báo cáo bán hàng
 Các thông tin khác: Đặc điểm của sản phẩm, giá bán, chính sách đối với
nhân viên bán hàng, chính sách truyền thông, phân phối của doanh nghiệp.
Dữ liệu bên ngoài doanh nghiệp bao gồm những dữ liệu sau
 Khách hàng: Là những người sử dụng cuối cùng hay trung gian mua bán,
dữ liệu về các mong muốn, nhu cầu của họ với sản phẩm của doanh
nghiệp, những ý kiến phản hồi từ phía khách hàng.
 Đối thủ cạnh tranh: Dữ liệu về tình hình kinh doanh của đối thủ cạnh
tranh, về các sản phẩm và các chính sách của họ dành cho sản phẩm đó và
dành cho khách hàng.
 Mỗi trường vĩ mô: Dữ liệu và các quy định pháp luật, các tiến bộ của khoa
học công nghệ, những trào lưu mới trong xã hội, những sự kiện nổi bật
đang được quan tâm nhiều nhất …
Dữ liệu thứ cấp là những dữ liệu không có sẵn và lần đầu tiên được nhà nghiên
cứu thu thập và phân tích, nguồn dữ liệu sơ cấp có thể là
 Nguồn lực nội bộ của doanh nghiệp: Nhà quản trị của doanh nghiệp có thể
tự theo dõi tình hình bên ngoài qua các phương tiện thông tin đại chúng

hay qua các cuộc gặp gỡ và khảo sát riền. Nhân viên bán hàng là một lực
lượng có thể thu thập thông tin từ phía bên ngoài doanh nghiệp rất hiệu
quả do tính chất công việc đòi hỏi họ phải liên tục nắm bắt tình hình địa
điểm kinh doanh họ phụ trách.
 Nguồn lực bên ngoài doanh nghiệp gồm:
o Các chuyên gia như những nhà kinh tế, các tổ chức tư vấn, các công
ty chuyên nghiên cứu thị trường.
o Những người là cổ đông của đối thủ cạnh tranh.
o Những người đã làm việc trong công ty đối thủ cạnh tranh
o Đóng giả làm người mua giả danh.

Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

17


1.4.2 Phƣơng pháp phân tích3
1.4.2.1 Phương pháp so sánh giản đơn
Phương pháp so sánh giản đơn là kết quả của phép trừ giữa trị số của kỳ phân
tích so với kỳ gốc của các chỉ tiêu kinh tế. Để phép so sánh có ý nghĩa thì điều kiện
tiên quyết là các chỉ tiêu được đem so sánh phải đảm bảo tính chất so sánh được về
mặt không gian và thời gian.
Về thời gian: Các chỉ tiêu phải được tính trong cùng một khoảng thời gian hạch
toán như nhau (như cùng tháng, quý, năm …) và phải đồng nhất trên cả ba mặt: cùng
phản ánh nội dung kinh tế, cùng một phương pháp tính toán, cùng một đơn vị đo
lường.
Về không gian: Các chỉ tiêu kinh tế cần phải được quy đổi về cùng quy mô tương
tự như nhau (cụ thể cùng một bộ phận, phân xưởng, một ngành …).
Ta có các phương pháp so sánh sau đây:
Phương pháp so sánh tuyệt đối

Là kết quả của phép trừ giữa trị số của kỳ phân tích với kỳ gốc hay của năm nay
so với năm trước đó, kết quả so sánh biểu hiện khối lượng, quy mô của các hiện
tượng kinh tế.
Mức tăng giảm
Trị số chỉ tiêu kỳ
=
Trị số chỉ tiêu kỳ gốc
tuyệt đối
phân tích
Mức tăng giảm trên chỉ phản ánh về lượng, thực chất của việc tăng giảm nói trên
không phản ánh là kinh doanh có hiệu quả, tiết kiệm hay lãng phí. Phương pháp này
được dùng kèm với các phương pháp khác khi đánh giá hiệu quả giữa các kỳ.
Phương pháp so sánh tương đối
Là kết quả của tỷ số giữa trị số của kỳ phân tích so với kỳ gốc, kết quả so sánh
này biểu hiện kết cấu mối quan hệ, tốc độ phát triển mức phổ biến của các hiện tượng
kinh tế.
Mức tăng giảm tương đối =

x 100%

 Điều kiện so sánh:
o Bảo đảm tính thống nhất về nội dung kinh tế của chỉ tiêu
o Bảo đảm tính thống nhất về phương pháp tính các chỉ tiêu
o Bảo đảm tính thống nhất về đơn vị tính các chỉ tiêu cả về số lượng,
thời gian và giá trị.
 Ứng dụng: Phương pháp so sánh giản đơn được ứng dụng phổ biến trong
các lĩnh vực phân tích lao động, vật tư, tiền vốn, lợi nhuận … để kiểm tra
mức độ hoàn thành kế hoạch và đánh giá tình hình phát triển sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp.

3

Đỗ Thị Bảo Hoa (2011), Đồ án tốt nghiệp, Viện Kinh tế và Quản lý.

Sinh viên thực hiện: Ngô Mạnh Thắng – 20124565

18