SKKN MỘT SỐ KINH NGHIỆM GIẢNG DẠY KĨ THUẬT NHẢY XA KIỂU NGỒI LỚP 9

Sáng kiến kinh nghiêm
MỤC LỤC
NỘI DUNG
Phần I. PHẦN MỞ ĐẦU
I.1. Lí do chọn đề tài
I.2. Mục đích viết sáng kiến
I.3. Đối tượng
I.4. Phạm vi nghiên cứu
I.5. Giả thuyết khoa học
I.6. Nhiệm vụ nghiên cứu
I.7. Phương pháp nghiên cứu
I.8. Đóng góp mới của đề tài nghiên cứu
Phần 2: II. NỘI DUNG
I. Tầm quan trọng của nhảy xa kiểu ngồi
II. Thực trạng dạy và học
III. Giải pháp cho thực trạng trên
Phần III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

SỐ TRANG
2
2
3
4
4
4
4
4
5
6
6
6

7
23

PHẦN I: PHẦN MỞ ĐẦU
I.1. Lí do chọn đề tài:
Nước ta trong giai đoạn hiện nay, đang phát triển rất mạnh mẽ về mọi mặt:
kinh tế, chính tri, xã hội … thì thể dục thể thao là một mảng không thể thiếu được
của đời sống con người hiện đại. Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên nhằm
Năm học: 2016 - 2017

1


Sáng kiến kinh nghiêm
nâng cao sức khoẻ, thể chất phát triển, thân thể cường tráng, cải thiện giống nòi con
người Việt Nam. Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao giúp con người có lối
sống lành mạnh tránh xa vào các tệ nạn xã hội, từ đó học tập và lao động đạt kết
quả cao.
Chính vì vậy ngay khi mới thành lập Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hoà,
nay là Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Hồ Chủ Tịch đã kêu gọi toàn dân tập
thể dục. Trong bài “Sức khoẻ và Thể dục” đăng trên báo Cứu quốc, số 199, ngày
27- 3 - 1947 Người viết:
“Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, gây đời sống mới, việc gì cũng cần có
sức khoẻ mới làm thành công. Mỗi một người dân yếu ớt, tức là cả nước yếu ớt,
mỗi một người dân mạnh khoẻ tức là cả nước mạnh khoẻ.
Vậy nên luyện tập thể dục, bồi bổ sức khoẻ là bổn phận của mỗi một người
dân yêu nước. Việc đó không tốn kém, khó khăn gì. Gái trai, già trẻ ai cũng nên
làm và ai cũng làm được. Mỗi ngày lúc ngủ dậy, tập một ít thể dục. Ngày nào cũng
tập thì khí huyết lưu thông, tinh thần đầy đủ, như vậy là sức khoẻ.
Bộ Giáo Dục có Nha Thể dục, mục đích là để khuyên và dạy cho đồng bào

tập thể dục, đặng giữ gìn và bồi đắp sức khoẻ.
Dân cường thì quốc thịnh. Tôi mong đồng bào ai cũng gắng tập thể dục. Tự
tôi, ngày nào tôi cũng tập thể dục.”
Những năm gần đây thể dục thể thao nước nhà phát triển rất mạnh mẽ đã đạt
đựoc nhưng thành tích đáng khích lệ. Đặc biệt là thể thao thành tích cao như các
môn: Điền kinh, Cờ vua, Bơi lội… nâng cao vị thể thao Việt Nam trên đấu trường
khu vực, châu lục và thế giới. Rất nhiều vận động viên được tuyển chọn đào tạo để
trở thành những tài năng thể thao từ các Hội khoẻ phù đổng như: Duy Bằng,
Nguyễn Thị Tĩnh, Nguyễn Ngọc Trường Sơn… Thể thao học đường được xem là
tiền đề cho thể thao thành tích cao, là nơi đầu tiên để những tài năng thể thao toả
sáng.

Năm học: 2016 - 2017

2


Sáng kiến kinh nghiêm
Trong hệ thống giáo dục thể chất trường học thì Điền kinh là môn thể thao
chủ yếu xuyên suốt mọi cấp học, bậc học. Bởi nó giữ vai trò quan trọng và cơ bản
làm nền tảng cho hầu hết các môn thể thao.
Với các môn như chạy, nhảy, ném, đẩy giúp cho học sinh, phát triển các tố
chất vận động sức nhanh, sức mạnh, sức bền, sự mềm dẻo và khéo léo, nhằm phát
triển toàn diện thể chất, trí tuệ cho học sinh góp phần đảm bảo các mục tiêu giáo
dục đề ra.
Là một người thầy làm công tác giáo dục thể chất ở bậc trung học cơ sở,
trong quá trình giảng dạy các môn thể thao trong chương trình thể dục chính khoá.
Tôi nhận thấy môn nhảy xa kiểu ngồi là môn học rất khó ở bậc trung học cơ sở.
Học sinh thường mất tự tin sợ sệt dẫn đến những sai lầm mắc phải ảnh hưởng đến
thành tích của môn học. Để nâng cao thành tích môn học nhảy xa kiểu ngồi, tôi

mạnh dạn đưa ra:
“MỘT SỐ KINH NGHIỆM GIẢNG DẠY KĨ THUẬT NHẢY XA KIỂU
NGỒI LỚP 9.”
I.2. Mục đích viết sáng kiến:
- Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực tiễn về kĩ thuật nhảy xa kiểu ngồi,
những sai lầm thường mắc trong quá trình học, xác định nguyên nhân, từ đó đề xuất
một số bài tập khắc phục những sai lầm cho học sinh, qua đó các em nắm vững
thuật nhảy xa kiểu ngồi, không mắc phải các sai lầm và khi thực hành các em làm
tốt kĩ thuật và đạt thành tích cao trong học môn nhảy xa kiểu ngồi.
- Từ những kinh nghiệm đúc rút được bản thân sẽ suy ngẫm thêm đồng thời
chia sẻ với đồng nghiệp những kinh nghiệm đã làm có hiệu quả .
- Rốn luyện tinh thần sỏng tạo, năng động, sự đam mờ, cố gắng học tập, tự
cải tạo mỡnh để theo kịp sự tiến bộ của thời đại.
I.3. Đối tượng:
Là những kĩ thuật nhảy xa kiểu ngồi, những sai lầm thường mắc phải bài tập
khắc phục những sai lầm.
I.4. Phạm vi nghiờn cứu:
Năm học: 2016 - 2017

3


Sáng kiến kinh nghiêm
Những kinh nghiệm giảng dạy tốt môn nhảy xa kiểu ngồi lớp 9 từ năm 2014
đến năm 2016
I.5. Giả thuyết khoa học:
Hiệu quả của công tác giảng dạy kĩ thuật nhảy xa kiểu ngồi và chất lượng
giáo dục thể chất cho học sinh trong trường trung học cơ sở sẽ được nâng cao nếu
giáo viên giảng dạy môn giáo dục thể chất có nhiều kinh nghiệm và các biện pháp
dạy tốt, khoa học, phù hợp với thực tế học sinh .

I.6. Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Kĩ thuật nhảy xa kiểu ngồi
- Tìm hiểu những sai lầm thường mắc trong học kĩ thuật nhảy xa kiểu ngồi.
- Áp dụng một số bài tập vào quá trình giảng dạy.
I.7. Phương pháp nghiên cứu:
Để giải quyết hai nhiệm vụ trên trong quá trình nghiên cứu tôi đẫ sử dụng
những phương pháp sau:
- Phương pháp đọc và phân tích tổng hợp tài liệu:
Tôi đã đọc, tổng hợp, phân tích các tài liệu có liên quan đến hai nhiệm vụ
nêu trên.
- Phương pháp phỏng vấn toạ đàm:
Để đảm bảo cho đề tài mang tính khoa học và thực tiển, tôi đã sử dụng phiếu
hỏi đẻ phỏng vấn các thầy cô bộ môn Thể dục trong và ngoài huyện để cho thấy
những sai lầm mà học sinh mắc phải và ý kiến đề xuất những sai lầm đó.
- Phương pháp quan sát sư phạm:
Cùng với phiếu phỏng vấn, tôi đã quan sát sư phạm các giờ lên lớp của các
em học sinh lớp: 9A Trường THCS Thắng Tượng. Trên cơ sở đó tìm ra những
nguyên nhân sai lầm để áp dụng các bài tập và đề xuất một số biện pháp khắc phục.
- Phương pháp toán học thống kê:
Để giải quyết các nhiệm vụ một cách chính xác và hoàn thiện tôi đã sử dụng
phương pháp toán học thống kê để sử lý các số liệu.
I.8. Đóng góp mới của đề tài nghiên cứu:
Năm học: 2016 - 2017

4


Sáng kiến kinh nghiêm
- Về mặt khoa học: đây có thể xem là tư liệu để các đồng nghiệp tham khảo,
nghiên cứu trong công tác giảng dạy.

- Về mặt thực tiễn: góp phân nâng cao chất lượng giáo dục thể chất trong
trường học.

Năm học: 2016 - 2017

5


Sáng kiến kinh nghiêm
PHẦN II. NỘI DUNG
I. TẦM QUAN TRỌNG CỦA NHẢY XA KIỂU NGỒI:
Trong chương trình giáo dục thể chất ở bậc trung học cơ sở có rất nhiều nội
dung như: Đội hình đội ngũ, thể dục phát triển chung, chạy ngắn, chạy bền, nhảy
cao, nhảy xa, đá cầu, … Trong đó môn nhảy xa kiểu ngồi tương đối khó so với các
môn còn lại. Cho nên người giảng dạy cần chú ý đến các giai đoạn của kĩ thuật
động tác, giúp học sinh tiếp thu một cách vững chắc kĩ thuật động tác.
Học sinh lớp 9 có thể chất phát triển hoàn thiện so với các khối lớp 6,7,8,
song việc tiếp thu kĩ thuật động tác trong quá trình học còn gặp nhiều khó khăn.
Học sinh lớp 9A phần lớn các em có thể chất yếu, trình độ tiếp thu chậm so với các
lớp còn lại. Vì vậy việc sửa sai cho các em, áp dụng các bài tập dể học sinh hoàn
thiện kĩ thuật động tác và nâng cao thành tích là vần đề hết sức quan trong.
II. THỰC TRẠNG DẠY VÀ HỌC:
1. Học sinh:
Học sinh lớp 9A trong quá trình học nhảy xa kiểu ngồi thường sai kĩ thuật
động tác rất nhiều, từ giai đoạn chạy đà cho đến tiếp đất. Phần lớn các em có thể
chất yếu, sợ vận động, thiếu tự tin trong tập luyện, thực hiện động tác một cách thụ
động. Nhiều em chưa có sự cố gắng, thiếu tập trung khi thực hiện, tiếp thu động
tác. Cho nên phần lớn các em thực hiện sai kĩ thuật động tác, thành tích còn hạn
chế.
2. Giáo viên:

Bên cạnh giáo viên dạy tốt, nhiệt tình với công việc vẫn còn một số giáo viên
thiếu kinh nghiệm do mới ra trường, thiếu kiến thức chuyên môn do dạy chéo môn,
… nên chất lượng bộ môn còn thấp.
Từ những thực trạng trên tôi đã xác định được những sai lầm thường mắc
phải của học sinh khi học nhảy xa kiểu ngồi như sau:
Đà không đúng (chạy đà đặt chân không đúng ván).
Tốc độ chạy đà giảm dần.
Năm học: 2016 - 2017

6


Sáng kiến kinh nghiêm
Giậm nhảy không tích cực.
Giậm nhảy với góc độ nhỏ hoặc quá lớn.
Thu chân giậm quá sớm, làm thiếu tư thế bước bộ.
Gập thân lệch dẫn đến mất thăng bằng.
Tiếp đất một cách thụ động do các động tác trước đó không chuẩn.
Góc độ tiếp đất quá nhỏ hoặc quá lớn.
III. GIẢI PHÁP CHO THỰC TRẠNG TRÊN:
1. GIẢI QUYẾT NHIỆM VỤ 1:
1.1. Cơ sở lí luận giảng dạy kĩ thuật động tác:
Trong hoạt động TDTT nói chung và môn nhảy xa nói riêng, việc thực hiện
kĩ thuật động tác là một nhân tố quan trọng. Nếu biết phối hợp chính xác, nhịp
nhàng các yếu tố cấu thành động tác sẽ đem lại kết quả cao trong quá trình tập
luyện và thi đấu. Do đó, một bộ phận chính của huấn luyện kĩ thuật thể thao phải
hướng vào sự lãnh hội, nắm vững các kĩ thuật mà phần nào sử dụng thành thạo
trong hoạt động cho người học.
Quá trình này được tiến hành dựa trên những nguyên tắc giáo dục, giáo
dưỡng thể chất. Cho dù một hoạt động đơn giản hay phức tạp nào của người dạy và

người học được diễn ra trong quá trình giảng dạy đều phải tuân thủ nguyên tắc hình
thành kĩ năng, kĩ xảo vận động. Từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó, từ trực
quan đến tư duy và từ cơ bản đến nâng cao. Từ đó giúp người học chuyển từ việc
nắm vững chắc có hệ thống sang thực hiện động tác kĩ thuật một cách toàn vẹn và
thành thạo.
1.2. Kĩ thuật nhảy xa kiểu ngồi:
Nhảy xa kiểu ngồi gồm 4 giai đoạn: Chạy đà, giậm nhảy, trên không và tiếp
đất.
a. Giai đoạn chạy đà:

Năm học: 2016 - 2017

7


Sáng kiến kinh nghiêm
Chạy đà trong nhảy xa nhằm tạo ra tốc độ ban đầu tối ưu giúp cho giậm nhảy
đạt hiệu quả cao. Tuỳ theo đặc điểm cá nhân, trình độ tập luyện và thể lực của mỗi
người, mà đoạn đường chạy đà có thể dài 10 - 35m. Với học sinh các khối lớp 8 ; 9
đà có thể dài 10 – 25m.
Kĩ thuật chạy đà gồm 2 phần: Tư thế chuẩn bị trước khi chạy đà và kĩ thuật
chạy đà.
Tư thế chuẩn bị trước khi chạy đà: Đứng chân trước chân sau, chân trước cả
bàn chân hoặc nữa trước bàn chân chạm đất, mũi chân sát vạch xuất phát. Chân sau
chạm đất bằng nữa trước bàn chân cách gót chân trước theo chiều dọc khoảng 1
bàn chân, theo chiều ngang khoảng 5 – 10cm. Cả 2 chân khuỵu gối, trọng tâm dồn
nhiều vào chân trước. Thân ngã về trước, 2 tay buông tự nhiên hoặc co tay trước,
tay so le với chân. Có thể đứng 2 chân song song, mũi bàn chân sát vạch xuất phát.
Hai chân hơi khuỵu, khoảng cách giữa 2 bàn chân nhỏ hơn vai. Hai tay buông tự
nhiên hoặc để hờ lên 2 đầu gối, thân ngả về trước.

Kĩ thuật chạy đà: Kĩ thuật chạy đà như kĩ thuạt chạy cự li ngắn về tần số
nhưng độ dài phải được tăng dần. Thân người được nâng cao dần lên phối hợp ăn
nhịp với đánh tay và đặc biệt phải tăng dần tốc độ cho đến khi đạt tốc độ hợp lí thì
duy trì tốc độ đó cho đến khi giậm nhảy. Để duy trì tốc độ cao phải ổn định độ dài
và tần số bước chạy, phải phối hợp nhịp nhàng giữa chân với tay và tránh bị tâm lí
lỡ đà làm rối loạn bước chạy.
Khi chạy, đặt nửa trước bàn chân chạm đất, thời kì đạp sau cần đạp tích cực
như khi chạy 60m. Riêng bước cuối cùng khi đặt chân vào ván giậm nhảy cần bước
nhanh và ngắn hơn bước trước đó 0,5 – 1 bàn chân để đặt cả bàn chân chạm ván
chuẩn bị cho giai đoạn giậm nhảy. Lúc này thân không ngã về trước hoặc ngã ra
sau mà giữ thẳng đứng, 2 tay sẵn sàng phối hợp với giậm nhảy đưa người ra trước –
lên cao.
Chạy đà là giai đoạn quan trọng nhất trong nhảy xa ở tất cả các kiểu nhảy
khác nhau. Thông thường, tốc độ chạy càng cao, giậm nhảy càng mạnh, thành tích
Năm học: 2016 - 2017

8


Sáng kiến kinh nghiêm
đạt được càng cao. Chính vì vậy những người có tốc độ chạy cự li ngắn tốt thường
có thành tích tốt trong nhảy xa. Tuy nhiên, trong thực tế không phải những nhà vô
địch chạy cự ngắn lại là những người vô địch nhảy xa. Ở đây có một yếu tố quan
trọng là sự phối hợp hết sức chính xác, ăn nhịp giữa chạy đà và giậm nhảy. Vì vậy
tập chạy đà trong nhảy xa là vô cùng quan trọng, không những để phát huy tốc độ,
mà còn để tập cách đặt chân giậm nhảy vào ván sao cho chính xác và đúng góc độ
cần thiết.
* Một số hình ảnh mô phỏng của giai đoạn chạy đà:
- Hình 1 Tư thế chuẩn bị.
- Hình 2 kỉ thuật chạy đà.

Hình 1

Hình 2

b. Giai đoan giậm nhảy:
Sau khi đặt chân vào ván, người nhảy bắt đầu bước vào giai đoạn giậm nhảy.
Lúc này chân giậm hơi khuỵu gối một chút, sau đó rất nhanh dùng sức mạnh của
đùi, cẳng chân, cổ chân và bàn chân giậm mạnh, nhanh lên ván. Tư thế giậm nhảy
của bàn chân lên ván chuyển từ gót lên nữa trước bàn chân nhanh và mạnh như sức
bật của một chiếc lò xo. Khi giậm nhảy, chân giậm đạp hết sức tích cực chủ động,
phối hợp với đánh tay và đưa chân lăng ra trước – lên cao, đồng thời phải giữ cho
cơ thể được thăng bằng. Giậm nhảy phải nhanh, mạnh, phối hợp ăn nhịp với tốc độ
chạy đà tạo ra.
Năm học: 2016 - 2017

9


Sáng kiến kinh nghiêm
* Một số hình ảnh mô phỏng của giai đoạn giậm nhảy:

c. Giai đoạn trên không:
Kĩ thuật giai đoạn trên không gồm 2 phần:
Phần thứ nhất: Khi chân giậm nhảy rời khỏi ván là lúc bắt đầu phần thứ nhất
của giai đoạn trên không, lúc này người bắt đầu bay lên cao – ra trước. Phần này ở
bất kì kiểu nhảy xa nào cũng giống nhau: Chân giậm nhảy duỗi thẳng chếch dưới
phía sau, chân đá lăng co ở phía trước, trông như đang bước một bước ở trên
không, vì vậy phần này có tên gọi là động tác “bước bộ” trên không.
Phần thứ hai: Sau khi thực hiện bước bộ trên không, chân giậm nhảy co dần

lại và đưa ra trước nâng cao gối, tay khác bên với chân giậm, cũng đưa ra trước –
lên cao cùng với tay bên chân giậm nhảy. Tiếp theo đánh 2 tay ra trước vòng xuống
dưới – ra sau kết hợp với thân ngả nhiều về phía trước và vươn 2 chân để chuẩn bị
tiếp đất.
* Một số hình ảnh mô phỏng của giai đoạn trên không:

Năm học: 2016 - 2017

10


Sáng kiến kinh nghiêm

d. Giai đoạn tiếp đất:
Giai đoạn tiếp đất bắt đầu khi 2 chân tiếp đất, cần chủ động co chân để giảm
chấn động và dướn người cùng 2 tay ra trước, không để bất kì một bộ phận nào
của cơ thể chạm đất phía sau 2 chân. Tiếp theo, đứng lên rời khỏi hố cát “không đi
sang ngang hoặc lùi”. Động tác tiếp đất cần khéo léo, chủ động sẽ tận dụng được
tối đa thành tích do chạy đà và giậm nhảy tạo nên.
* Một số hình ảnh mô phỏng của giai đoạn tiếp đất:

1.3. Xác định những sai lầm thường mắc phải bằng phương pháp quan
sát sư phạm:

Năm học: 2016 - 2017

11


Sáng kiến kinh nghiêm

Tôi đã quan sát quá trình lên lớp học sinh lớp 9A Trường THCS Thắng
Tượng học kĩ thuật nhảy xa kiểu ngồi. Ban đầu tôi đã xác định được những sai lầm
cơ bản mà tôi đã nêu ở trên.
Một vấn đề đặt ra là phải xác định được những sai lầm nào mang tính phổ
biến và cơ bản nhất mà học sinh trong quá trình học thường mắc phải. Qua quá
trình quan sát sư phạm tôi đã lập bảng thống kê để ghi chép lại số lượng các diễn
biến sai lầm thường mắc. Thực tế quan sát tôi đã thu được bảng sau:
BẢNG 1: KẾT QUẢ QUAN SÁT SƯ PHẠM TRÊN 31 HỌC SINH
Số học

Tỉ lệ

sinh
25

%
80.6

27

87.1

Giậm nhảy không tích cực.
Giậm nhảy với góc độ nhỏ hoặc quá lớn.
Thu chân giậm quá sớm, làm thiếu tư thế bước bộ.
Gập thân lệch dẫn đến mất thăng bằng.
Tiếp đất một cách thụ động do các động tác trước

30
27

10
26
21

96.8
87.1
32.3
83.9
67.7

đó không chuẩn.
Góc độ tiếp đất quá nhỏ hoặc quá lớn.

26

83.9

STT

Nội dung sai lầm

1

Đà không đúng (chạy đà đặt chân không đúng ván).
Tốc độ chạy đà giảm dần.

2
3
4
5

6
7
8

Qua bảng 1 tôi đã nhận thấy tỉ lệ học sinh mắc phải sai lầm 1,2,3,4,,6,7,8 cao.
Như vậy, chứng tỏ các sai lầm 1,2,3,4,6,7,8 là những sai lầm mà học sinh
trong quá trình học kĩ thuật nhảy xa kiểu ngồi thường hay mắc phải.
1.4. Xác định những sai lầm thường mắc bằng phương pháp phỏng vấn:
Trên cơ sở nghiên cứu tìm tòi những tài liệu liên quan và kinh nghiệm thu
được qua quá trình quan sát sư phạm. Nhằm khẳng định thêm căn cứ xác định rỏ
mức chính xác của những sai lầm thường mắc trong khi học kĩ thuật nhảy xa kiểu
Năm học: 2016 - 2017

12


Sáng kiến kinh nghiêm
ngồi. Tôi đã liệt kê những sai lầm đó vào phiếu phỏng vấn nhằm lấy ý kiến trả lời
đánh giá mức độ sai phạm của học sinh. Thông qua ý kiến trả lời của các giáo viên
bộ môn Thể dục đã trải qua thực tiển giảng dạy môn nhảy xa kiểu ngồi. Tôi đã thu
được kết quả của 10 phiếu phát ra và thu vào như sau:
BẢNG 2: KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ SAI LẦM CỦA HỌC SINH
BẰNG PHƯƠNG PHÁP PHỎNG VẤN 10 PHIẾU:

TT

Những sai lầm thường mắc

Đồng

Đà không đúng
Tốc độ chạy đà giảm dần
Giậm nhảy không tích cực
Giậm nhảy với góc độ nhỏ hoặc quá lớn
Thu chân giậm quá sớm làm thiếu tư thế

6
7

bước bộ
Gập thân lệch dẫn đến mất thăng bằng
Tiếp đất một cách thụ động do các động

8

tác trước đó không chuẩn
Góc độ tiếp đất quá nhỏ hoặc quá lớn

Tỉ

lệ

đồng

7
7
9
8

%

70
70
90
80

ý
3
3
1
2

3

30

7

70

8

80

2

20

6

60

4

40

8

80

2

20

ý
1
2
3
4
5

SỐ PHIẾU
Tỉ Không

lệ %
30
30
10
20

Từ bảng 2 kết quả của phương pháp phỏng vấn trên, tôi nhận thầy rằng các

sai lầm 1,2,3,4,6,7,8 vẫn chiếm tỉ lệ cao tương ứng với phương pháp quan sát sư
phạm.
Như vậy, kết quả thu được của phương pháp phỏng vấn, tôi nhận thấy các
sai lầm 1,2,3,4,6,7,8 đúng là sai lầm mà học sinh thường hay mắc phải trong quá
trình học nhảy xa kiểu ngồi.

Năm học: 2016 - 2017

13


Sáng kiến kinh nghiêm
Nhằm khẳng định chính xác các sai lầm mà học sinh thường mắc phải
trong quá trình học nhảy xa kiểu ngồi. Tôi đã tổng hợp so sánh kết quả của 2
phương pháp quan sát sư phạm và phương pháp phỏng vấn như sau:
BẢNG 3: TỔNG HỢP KẾT QUẢ 2 PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
SƯ PHẠM VÀ PHỎNG VẤN:
Tên sai lầm
Phương pháp
Quan sát sư phạm (%)
Phỏng vấn (%)

1
80,6
70

2

3

4

5

6

7

8

87,1 96,8 87,1 32,3 83,9 67,7 83,9
70
90
80
30
80
60
80

Qua bảng 3 tôi đã thấy kết quả thực của những phương pháp phù hợp với
nhau, các sai lầm 1,2,3,4,6,7,8 vẩn chiếm tỉ lệ cao.
Tôi xem đây là những sai lầm học sinh thường mắc phải khi học kĩ thuật
nhảy xa kiểu ngồi.
1.5. Xác định những nguyên nhân dẫn đến những sai lầm thường mắc.
Dựa vào bảng 3 và lí luận chuyên môn, kinh nghiệm thực tiễn tôi xác định
những nguyên nhân dẫn đến sai lầm là:
-

Do học sinh ít có điều kiện tiếp xúc môn nhảy xa.

-

Do học sinh tiếp thu kĩ thuật chậm.

-

Do một số học sinh bước đầu mới học kĩ thuật nên thường mắc sai

-

Do thể lực yếu.

lầm.
2. GIẢI QUYẾT NHIỆM VỤ 2:
Từ các sai lầm và nguyên nhân dẫn đến sai lầm. Dựa vào cơ sở lí luận chung
về phương pháp tập luyện và huấn luyện. Sau khi xác định được những sai lầm
thường mắc, trình độ tiếp thu của học sinh với ý kiến trao đổi trực tiếp của các
đồng nghiệp dạy môn Thể dục. Tôi đưa ra một số bài tập nhằm sửa chữa những sai
lầm thường mắc trong học nhảy xa kiểu ngồi cho học sinh lớp 9A.
Năm học: 2016 - 2017

14


Sáng kiến kinh nghiêm
2.1. Các bài tập áp dụng:
Bài tập 1: Đo đà và chạy đà nhiều lần để điều chỉnh đà cho phù hợp.
Đầu tiên là ta phải chú ý đến thể chất và giới tính của học sinh. Ví dụ như
học sinh nam thường chạy đà xa hơn học sinh nữ, các em có sức khoẻ tốt thường
chạy đà xa hơn những em có sức khoẻ yếu.

Tập chạy đà 3 bước giậm nhảy.
Tập chạy đà 5 bước giậm nhảy.

Tập chạy đà tự do.
Chạy đà với tốc độ nhanh dần đều, bước cuối cùng cần bước ngắn hơn các
bước trước đó khoảng 20 – 30cm. Tập luyện theo nhóm nam nữ, các em thường
xuyên giậm nhảy không đúng ván tập nhiều hơn.
Bài tập 2: Chạy đà tốc độ 15 – 30m trên đường chạy đà băng qua hố nhảy.
Bài tập này giúp các em tự tin chạy đà, không bị phân tán bởi ván giậm nhảy.
Khi các em đã quen với đường chạy, bước chạy đà với ván giậm nhạy. Thì giáo
viên cho kết hợp 2 giai đoạn chạy đà - giậm nhảy.
Hình thức tập luyện theo nhóm nam nữ, các trường hợp khác cho tập theo
chế độ đối đãi cá biệt.
Bài tập 3: Tập đặt chân giậm nhảy vào ván.
Năm học: 2016 - 2017

15


Sáng kiến kinh nghiêm
Trong 4 gai đoạn của kĩ thuật nhảy xa kiểu ngồi thì giai đoạn giậm nhảy
đóng vai trò quan trọng nó quyết định đến thành tích của người tập luyện.
Bài tập này cho các em chạy đà 3 bước, 5 bước giậm nhảy vào ván lao người
về trước. Tư thế giậm nhảy của bàn chân lên ván giậm chuyển từ gót lên nữa bàn
chân trước, nhanh và mạnh như sức bật của lò xo. Bài tập này nên cho học sinh
giậm nhảy ở góc độ lớn, để học sinh quen với cách giậm nhảy tích cực.

Bài tập này giáo viên nên thị phạm nhiều lần, sau đó tập theo nhóm năng lực
của học sinh.
Bài tập 4: Tập thể lực phát triển sức mạnh của chân.

Để tăng cường sức mạnh của chân giậm nhảy, giáo viên cho học sinh tập các
bài tập bổ trợ để phát triển sức mạnh của chân như:
- Chơi trò chơi lò cò tiếp sức.

Năm học: 2016 - 2017

16


Sáng kiến kinh nghiêm

- Bật vào vòng tròn tiếp sức.

- Chạy đà 3 – 5 bước giậm nhảy với vào vật trên cao.
- Bật nhảy bằng 2 chân co gối nhiều lần ở hố cát.
- Trò chơi bật cóc tiếp sức.
- Nhảy dây đơn.

Năm học: 2016 - 2017

17


Sáng kiến kinh nghiêm

- Bật nhảy tại chỗ.
Các bài tập này giáo viên cho học sinh tập sau buổi tập để nâng cao thể lự
cho học sinh.
Bài tâp 5: Tập mô phỏng giai đoạn trên không.
Để giúp học sinh nắm bắt và định hình được giai đoạn trên không, giáo viên

phải làm mẫu nhiều lần để học sinh tiếp thu được kĩ thuật động tác. Đồng thời giáo
viên dùng dụng cụ trực quan trong quá trình giảng dạy để giúp học sinh thấy rỏ hơn
kĩ thuật động tác này.
- Tập chạy đà 3 – 5 bước thực hiện giai đoạn trên không - tiếp đất.

Hình thức tập luyện theo nhóm nam - nữ và năng lực của học sinh.
Bài tập 6: Nhảy từ trên cao xuống đất để tập cách chùng gối khi tiếp đất.
Năm học: 2016 - 2017

18


Sáng kiến kinh nghiêm
Trong quá trình giảng dạy tôi thấy học sinh tiếp đất rất thụ động, sai kĩ thuật.
Vì vậy rất dễ xãy ra chấn thương và ảnh hưởng đến thành tích. Bài tập này giúp cho
các em tự tin và có cảm giác khi tiếp đất. Nếu tập tốt bài tập bổ trợ này thì thành
tích của các em cũng được cải thiện.

Hình thức tập luyện theo nhóm giới tính, tình trạng sức khoẻ.
Bài tập 7: Bài tập hoàn thiện các giai đoạn kĩ thuật động tác.
Bài tập này có ý nghĩa hết sức quan trọng giúp các em kết hợp được 4 giai
đoạn kĩ thuật động tác. Trong quá trình tập luyện, bằng phương pháp quan sát sư
phạm người giáo viên cần phải sửa sai kịp thời, đúng lúc, để học sinh sửa chửa một
cách kịp thời các động tác sai.

Hình thức tập luyện theo nhóm nam - nữ và nhóm năng lực của học sinh.
Sau khi áp dụng các bài tập trên thì chất lượng bộ môn được nâng cao rõ rệt.
Kết quả thống kê mức độ kĩ thuật trước và sau khi áp dụng các bài tập như sau:
Năm học: 2016 - 2017

19


Sáng kiến kinh nghiêm
BẢNG 4: TỔNG HỢP KẾT QUẢ KĨ THUẬT TRƯỚC VÀ SAU KHI
ÁP DỤNG CÁC BÀI TẬP:
Mức độ kĩ thuật
Số học sinh trước khi

Giỏi

Khá

Đạt

Chưa đạt

2

9

9

11

9

12

8

2

áp dụng bài tập
Số học sinh sau khi
áp dụng bài tập

Bên cạnh đó thành tích được nâng cao rõ rệt, kết quả thống kê thành tích
trước và sau khi áp dụng các bài tập như sau:
BẢNG 5: TỔNG HỢP KẾT QUẢ THÀNH TÍCH TRƯỚC VÀ SAU KHI
ÁP DỤNG CÁC BÀI TẬP:
Thành tích
Số học sinh trước khi
áp dụng bài tập
Số học sinh sau khi áp
dụng bài tập

3,00m 3,50m 4,00m 4,50m

4,70m 5,00m 5,20m

3

2

5

14

5

1

1

0

1

3

15

7

3

2

Như vậy, qua bảng 4 và 5 ta thấy rằng sau khi áp dụng các bài tập bổ trợ trên
học sinh hạn chế được các sai sót đồng thời cải thiện được thành tích.
Chứng tỏ rằng việc áp dụng các bài tập bổ trợ vào quá trình giảng dạy nâng
cao được thành tích. Ngoài ra cần chú ý tới 2 vấn đề quan trọng là hoàn thiện kĩ
thuật và phát triển thể lực cho học sinh.
2.2. Hoàn thiện kĩ thuật:
Hoàn thiện kĩ thuật động tác là nhiệm vụ trọng tâm và chủ yếu của quá trình
giảng dạy. Quá trình này rất phức tạp, đòi hỏi phải có nhiều thời gian, vì thế phải
tập luyện một cách khoa học, từng giai đoạn cụ thể của kĩ thuật động tác. Bên cạnh
hoàn thiện kĩ thuật động tác ta phải chú trọng đến phát triển thể lực cho học sinh.
2.3. Phát triển thể lực:

Năm học: 2016 - 2017

20


Sáng kiến kinh nghiêm
Nhìn chung ở lứa tuổi học sinh lớp 9 khoảng từ 14 – 16 tuổi thể lực rất yếu,
cho nên việc phát triển thể lực cho học sinh là một vấn đề hết sức quan trọng. Để từ
đó có tiền đề học các kĩ thuật có hiệu quả và nâng cao thành tích.

Năm học: 2016 - 2017

21


Sáng kiến kinh nghiêm
PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết quả đạt được:
Quá trình tìm hiểu và áp dụng trong giảng dạy tôi đã thu được kết quả như
sau:
Những học sinh mới đầu học kĩ thuật nhảy xa kiểu ngồi thường mắc phải
những sai lầm:
Đà không đúng (chạy đà đặt chân không đúng ván).
Đà Tốc độ chạy đà giảm dần.
Giậm nhảy không tích cực.
Giậm nhảy với góc độ nhỏ hoặc quá lớn.
Thu chân giậm quá sớm, làm thiếu tư thế bước bộ.
Gập thân lệch dẫn đến mất thăng bằng.
Tiếp đất một cách thụ động do các động tác trước đó không chuẩn.

Góc độ tiếp đất quá nhỏ hoặc quá lớn.
Cho nên tôi xác định được những nguyên nhân chính dẫn đến sai sót học sinh
thường mắc phải như sau:
- Do học sinh mới bắt đầu tiếp xúc với môn nhảy xa.
- Do trình độ tiếp thu còn hạn chế.
- Do thể lực yếu.
Từ các sai lầm và nguyên nhân trên tôi đã áp dụng các bài tập bổ trợ để khắc
phục các sai sót mà học sinh thường mắc phải:
Đo đà và chạy đà nhiều lần để điều chỉnh đà cho phù hợp.
Chạy đà tốc độ 15 – 30m trên đường chạy đà băng qua hố nhảy.
Tập đặt chân giậm nhảy vào ván.
Tập thể lực phát triển sức mạnh của chân.
Tập mô phỏng giai đoạn trên không.
Nhảy từ trên cao xuống để tập cách chùng gối khi tiếp đất.
Bài tập hoàn thiện các giai đoạn kĩ thuật động tác.
Năm học: 2016 - 2017

22


Sáng kiến kinh nghiêm
Bên cạnh đó người giảng dạy cần chú tới 2 vấn đề chung là hoàn thiện kĩ
thuật động tác và phát triển thể lực cho người tập.
Khi nghiên cứu đề tài áp dụng các bài tập bổ trợ vào quá trình giảng dạy học
sinh lớp 9A . Qua đó học sinh được tiếp thu và thực hiện kĩ thuật động tác tốt hơn,
thành tích được nâng cao.(thể hiện qua bảng 4)
2. Bài học kinh nghiệm:
Tong quá trình lên lớp giảng dạy cần phải sử dụng, phối hợp tốt các phương
pháp dạy học, nắm vững đặc điểm kĩ thuật động tác, tâm sinh lí của học sinh. Để từ
đó sử dụng các bài tập có hiệu quả, để nâng cao chất lượng học tập của học sinh.

Trong quá trình công tác tôi trao đổi với đồng nghiệp cùng tổ chuyên môn, áp dụng
vào quá trình giảng dạy cho toàn khối đã đạt được kết quả khả thi.
3. Kiến nghị:
Chú trọng hơn nữa cơ sở vật chất sân bãi tập luyện.
Tăng cường các dụng cụ bổ trợ.
Tăng cường các hoạt động TDTT trong và ngoài nhà trường.
Tôi xin chân thành cám ơn các thầy cô đã giúp đỡ tôi hoàn thành đề tài
này !

TÀI LIỆU THAM KHẢO
Năm học: 2016 - 2017

23


Sáng kiến kinh nghiêm
1. Sách giáo viên thể dục lớp 6,7,8,9 nhà xuất bản GD
2. Sác điền kinh nhà xuất bản thể thao
3. Rèn luyện và phương pháp TDTT nhà xuất bảnTDTT.
4. Sinh lý học TDTT nhà xuất bản TDTT.
5. Điền kinh và thể dục nhà xuất bản bộ GD&ĐT – Vụ GD thể chất.
6. Văn bản chống tiêu cực và bệnh thành tích của bộ GD&ĐT.MỤC LỤC

Năm học: 2016 - 2017

24