Tính tất yếu của việc nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ ngang tầm với nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn hiện nay

Chuyên đề:
Tính tất yếu của việc nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ
cán bộ ngang tầm với nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn hiện nay.
I. TÍNH TẤT YẾU CỦA VIỆC NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO
CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
Qua hơn 30 năm đổi mới, Đảng ta luôn quan tâm đến cán bộ và công tác cán
bộ. Đảng đã giành nhiều công sức để xây dựng đội ngũ cán bộ của Đảng, đặc biệt
là việc bồi dưỡng, đào tạo, bố trí đội ngũ cán bộ chủ chốt càng cấp bách. Kinh
nghiệm thực tiễn đã chỉ ra rằng, độ chính xác của đường lối, chính sách đều tuỳ
thuộc cuối cùng ở chất lượng của công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ. Chính vì
vậy, Đảng ta khẳng định, công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ là khâu then chốt
trong sự nghiệp phát triển của đất nước. Nghị quyết Hội nghị Trung ương 3 khóa
VII đã chỉ rõ trong công cuộc đổi mới “cán bộ có vai trò quan trọng, hoặc thúc
đẩy hoặc kìm hãm tiến trình đổi mới”. Đến Đại hội XI, XII của Đảng, Đảng ta
vẫn tiếp tục xác định: “phát triển, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là
nguồn nhân lực chất lượng cao là một trong những yếu tố quyết định đến sự phát
triển nhanh, bền vững đất nước”. Nghị quyết Đại hội XII của Đảng cũng đề ra
mục tiêu xây dựng đội ngũ cán bộ giai đoạn 2011 - 2020 là: “Xây dựng đội ngũ
cán bộ, công chức, viên chức có phẩm chất đạo đức tốt, có bản lĩnh chính trị, có
năng lực, có tính chuyên nghiệp cao, tận tụy phục vụ nhân dân”.
1. Khái niệm cán bộ
Theo quan điểm của Đảng ta thể hiện trong các văn kiện: Cán bộ bao gồm
tất cả cán bộ, công chức, viên chức làm việc trong các tổ chức của hệ thống chính
trị, lực lượng vũ trang, các doanh nghiệp nhà nước, các đơn vị sự nghiệp công
lập; những người được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ chức vụ lãnh đạo, quản
lý và những người làm công tác chuyên môn, nghiệp vụ trong các tổ chức thuộc
phạm vi công tác tổ chức và cán bộ của Đảng.
Hiện nay, đội ngũ cán bộ gồm bốn loại chính:
- Cán bộ lãnh đạo, quản lý của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các
đoàn thể chính trị - xã hội.
- Cán bộ lãnh đạo, chỉ huy trong lực lượng vũ trang.

- Cán bộ tham mưu, khoa học, chuyên gia trong các cơ quan tham mưu, các
đơn vị sự nghiệp công lập.
- Cán bộ quản lý sản xuất, kinh doanh trong các doanh nghiệp, tổ chức kinh
tế nhà nước.
1


Theo Luật Cán bộ, công chức thì:
Cán bộ bao gồm những người do bầu cử, đề bạt, bổ nhiệm để giữ một chức
vụ nhất định trong cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã
hội.
Đặc điểm của cán bộ là: những người được bầu cử, đề bạt, bổ nhiệm để giữ
một chức vụ nhất định trong cơ quan của Đảng, cơ quan nhà nước, các đoàn thể
chính trị - xã hội thuộc hệ thống chính trị ở nước ta. Đó là những người làm công
tác lãnh đạo, quản lý của một tổ chức trong hệ thống chính trị, hưởng lương từ
ngân sách nhà nước.
2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ
a. Quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về vị trí, vai trò của cán bộ
Hồ Chí Minh là một trong những người tham gia thành lập Đảng cộng sản
Pháp năm 1920; là người sáng lập Đảng cộng sản Việt Nam đầu năm 1930; là cán
bộ của Ban Phương Đông Quốc tế Cộng sản. Hồ Chí Minh là lãnh tụ của Đảng
cộng sản Việt Nam, suốt cả cuộc đời chăm lo lãnh đạo, rèn luyện Đảng, đồng
thời là một chiến sĩ kiên cường của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế.
Trong hoạt động cách mạng, Hồ Chí Minh luôn luôn chú trọng đến việc xây
dựng đội ngũ cán bộ để có đủ sức mạnh hoàn thành sự nghiệp vẻ vang của Đảng.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ và công tác cán bộ có ý nghĩa to lớn đối với sự
nghiệp cách mạng Việt Nam.
Về vị trí của cán bộ, Hồ Chí Minh cho rằng, cán bộ là dây chuyền của bộ
máy Đảng, Nhà nước, đoàn thể nhân dân, “là những người đem chính sách của
Đảng, của Chính phủ giải thích cho dân chúng hiểu rõ và thi hành. Đồng thời

đem tình hình của dân chúng báo cáo cho Đảng, cho Chính phủ hiểu rõ, để đặt
chính sách cho đúng”( Trích trong Hồ Chí Minh toàn tập). Như vậy, cán bộ có vị
trí chủ thể của sự nghiệp cách mạng nước ta do Đảng lãnh đạo. Vị trí lãnh đạo, vị
trí chủ thể của cán bộ là do Đảng, Nhà nước, đoàn thể phân công, và quyền lực
của cán bộ cũng như nhiệm vụ của người cán bộ là do nhân dân giao cho.
Về vai trò của cán bộ, Hồ Chí Minh khẳng định rằng: cán bộ là cái gốc của
mọi công việc; muôn việc thành công hay thất bại đều là do cán bộ tốt hay kém.
Với ý nghĩa như vậy, chúng ta có thể hiểu rằng, cán bộ là lực lượng tinh tuý nhất
của xã hội, có vị trí vừa tiên phong vừa là trung tâm của xã hội và có vai trò cực
kỳ quan trọng của hệ thống chính trị nước ta.
Luận điểm khái quát nhất của Hồ Chí Minh về vị trí, vai trò của cán bộ là:
cán bộ vừa là người lãnh đạo, vừa là người đày tớ thật trung thành, của nhân dân.
b. Yêu cầu đối với cán bộ cách mạng
2


Yêu cầu về tư cách. Có ba nội dung chủ yếu nhất sau đây có tính bao quát
toàn bộ các mặt của nó mà Hồ Chí Minh hay nêu:
Một là: Cán bộ phải suốt đời phấn đấu hy sinh cho lý tưởng của Đảng.
Hai là: Người cán bộ phải đặt quyền lợi của Đảng, của Tổ quốc lên trên hết
và lên trước hết, “ngoài lợi ích của dân tộc, của Tổ quốc, thì Đảng không có lợi
ích gì khác. Cho nên Đảng phải ra sức tổ chức nhân dân, lãnh đạo nhân dân để
giải phóng nhân dân và để nâng cao sinh hoạt, văn hoá, chính trị của nhân dân.
Vì toàn dân được giải phóng, tức là Đảng được giải phóng”. Hồ Chí Minh đề ra
nguyên tắc: “Lợi ích cá nhân nhất định phải phục tùng lợi ích của Đảng. Lợi ích
của mỗi bộ phận nhất định phải phục tùng lợi ích của toàn thể. Lợi ích tạm thời
nhất định phải phục tùng lợi ích lâu dài”.
Trong việc chống chủ nghĩa cá nhân, Hồ Chí Minh rất coi trọng lợi ích cá
nhân, miễn là lợi ích cá nhân của cán bộ là phù hợp với lợi ích của Đảng, của
cách mạng. Trong cuộc sống, nhiều khi lợi ích cá nhân phù hợp với lợi ích của

Đảng, nhưng cũng có lúc không, vì thế Hồ Chí Minh khẳng định: “Nếu gặp khi
lợi ích chung của Đảng mâu thuẫn với lợi ích riêng của cá nhân, thì phải kiên
quyết hy sinh lợi ích của cá nhân cho lợi ích của Đảng. Khi cần đến tính mệnh
của mình cũng phải vui lòng hy sinh cho Đảng”; đảng viên và cán bộ “phải đặt
lợi ích của Đảng lên trên hết, lên trước hết…Vô luận lúc nào, vô luận việc gì,
đảng viên và cán bộ phải đặt lợi ích của Đảng ra trước, lợi ích của cá nhân lại
sau. Đó là nguyên tắc cao nhất của Đảng. Đó là “tính Đảng””.
Ba là: Người cán bộ phải có một đời tư trong sáng, phải là một tấm gương
sáng trong cuộc sống. Điểm nổi bật của Hồ Chí Minh so với nhiều danh nhân
khác ở trong nước và trên thế giới là toàn bộ cuộc đời của Người là tấm gương
sáng về đạo đức. Sức mạnh của đạo đức đã lan toả, thẩm thấu trong suốt chiều
dài lịch sử của dân tộc, trở thành giá trị cốt lõi, vĩnh hằng của văn hoá trong các
thế hệ các dân tộc ở trên đất nước Việt Nam. Nếu cán bộ không có một đời tư
trong sáng thì sẽ không thuyết phục, vận động được nhân dân trong các phong
trào cách mạng. Người cán bộ, ngoài việc phải hoàn thành tốt công việc chung
của Đảng đã được phân công, lại phải còn là một thành viên tốt của gia đình, là
một người công dân tốt, kiểu mẫu ở khu dân cư và ngoài xã hội, sống cuộc sống
chan hoà, gần gũi với mọi người chung quanh trong cùng bản làng, phum, sóc,
thôn xóm…
Yêu cầu về phẩm chất: trước hết, cán bộ phải có đạo đức cách mạng. Đây là
yêu cầu “gốc”, “nguồn” đúng như Hồ Chí Minh đã nêu. Đây cũng chính là quan
điểm xuất phát, một yêu cầu có tính chất tiên quyết đối với cán bộ cách mạng.
3


Không ít lần, Hồ Chí Minh lưu ý rằng: “Đảng không phải là một tổ chức để làm
quan phát tài”, người cán bộ cách mạng không phải là người “làm quan cách
mạng”, không phải vào Đảng, không phải làm cán bộ là để “thăng quan tiến
chức”, không phải như dưới thời thực dân-phong kiến “một người làm quan cả
họ được nhờ”, không phải làm cán bộ để “đè đầu cưỡi cổ dân chúng như dưới

thời thực dân-phong kiến”, v.v. Người cán bộ phải tận tụy với sự nghiệp cách
mạng, phải trung thành với Đảng, với Tổ quốc, “phải làm tròn nhiệm vụ giải
phóng dân tộc, làm cho Tổ quốc giàu mạnh, đồng bào sung sướng”. Trung thành
ở đây trước hết đòi hỏi cán bộ phải hoàn thành tốt, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ
của mình được giao, kể cả trong thời kỳ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và
kể cả khi thời bình, xây dựng đất nước; khi gặp thắng lợi thì không kiêu căng,
chủ quan, tự mãn; khi gặp khó khăn, gian khổ, trở ngại thì không hoang mang,
dao động; “vô luận hoàn cảnh thế nào, lòng họ cũng không thay đổi”; phải luôn
luôn có ý thức và hành động bảo vệ Đảng, bảo vệ Tổ quốc. Trung thành với cách
mạng là phải hết lòng, hết sức phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân, là việc gì
có lợi cho dân, dù nhỏ, cũng gắng sức làm, việc gì có hại cho dân, dù nhỏ, cũng
hết sức tránh.
Về năng lực, cán bộ phải có năng lực lãnh đạo, tổ chức thực hiện đường lối,
chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và các đoàn thể nhân dân. Muốn thế,
phải “chuyên”. Đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, quyết
định của đoàn thể chỉ biến thành hiện thực trong cuộc sống, ngoài yêu cầu về việc
đường lối, chủ trương, chính sách, quyết định đó phải đúng đắn, còn có việc phải
tổ chức lãnh đạo toàn Đảng, toàn dân ra sức thực hiện thắng lợi. Không như thế
thì đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, quyết định của
đoàn thể nhân dân chỉ nằm trên giấy.
Cán bộ phải có mối liên hệ mật thiết với nhân dân. Đây là yêu cầu đối với
cán bộ ở tất cả các thời kỳ cách mạng, nhưng trong thời kỳ Đảng cầm quyền càng
đặc biệt quan trọng hơn. Hồ Chí Minh nhấn mạnh rằng, người cán bộ, bằng hành
động thực tế của mình, phải làm cho dân tin, dân yêu, dân kính, dân phục; đừng
có mang danh cộng sản để đè đầu cưỡi cổ nhân dân; phải yêu dân, kính dân; phải
việc gì có lợi cho dân dù nhỏ cũng cố gắng làm, việc gì có hại cho dân dù nhỏ
cũng cố tránh; phải khổ trước thiên hạ và vui sau thiên hạ; phải vừa là người lãnh
đạo vừa là người đày tớ thật trung thành của nhân dân.
Cán bộ phải luôn luôn học tập để nâng cao trình độ về mọi mặt. Học suốt
đời, học không biết chán, dạy không biết mỏi (Nho giáo); học, học nữa và học

mãi (V.I.Lênin)… đó là những điều mà Hồ Chí Minh đã chú ý vận dụng vào
4


trong cuộc sống của chính bản thân mình và giáo dục, rèn luyện cho cán bộ, đảng
viên. Hồ Chí Minh quan niệm: một dân tộc dốt là một dân tộc yếu. Hồ Chí Minh
cho rằng, ngày nay không thể lãnh đạo chung chung được nữa, rằng, chỉ có lòng
nhiệt tình không thôi thì chưa đủ, mà còn phải có tri thức nữa. Hồ Chí Minh suốt
đời chăm chỉ học tập, già rồi, cuối đời rồi vẫn còn học; học ở nhà trường, học
trong cuộc sống, và quan niệm của Hồ Chí Minh học không phải là để có bằng
cấp, để thăng chức.
Cán bộ phải có phong cách tốt. Theo Hồ Chí Minh, muốn có phong cách
công tác tốt, phải phòng và chống tác phong chủ quan, tác phong quan liêu, đại
khái, ham chuộng hình thức, phô trương cho oai, làm đại khái, qua loa. Phải sâu
sát, tỷ mỉ; nắm việc lớn, phải giải quyết bắt dầu từ những việc cơ bản, không cận
thị (tức là chỉ nhìn gần mà không nhìn xa trông rộng được), có đầu óc quan sát;
phải chân đi, miệng nói, tay làm, không như thế thì đầy túi quần thông cáo, đầy
túi áo công văn nhưng công việc không chạy.
Hồ Chí Minh đã nêu lên những vấn đề lý luận cơ bản nhất về quy luật Đảng
thường xuyên tự đổi mới, tự chỉnh đốn bản thân mình. Điều này đúng như điều
tất yếu mà Hồ Chí Minh đã nêu: Đảng ta không phải trên trời sa xuống. Nó ở
trong xã hội mà ra, do đó, Đảng phải thường xuyên phải tự đổi mới, tự chỉnh đốn,
và đó chính là quy luật phát triển của một Đảng Mác – Lênin, một Đảng chiến
đấu dưới lá cờ của chủ nghĩa cộng sản, vì một xã hội tốt đẹp, vì sự nghiệp cao cả
là giải phóng con người.
Riêng về phong cách công tác của cán bộ, Hồ Chí Minh nhấn mạnh tới các
vấn đề chủ yếu: Sửa cách lãnh đạo về công tác cán bộ; Biết chọn trình tự ưu tiên
công việc; Thường xuyên tổng kết công tác; Phải luôn luôn có sáng kiến; Sâu sát,
gần gũi nhân dân, có tinh thần phụ trách trước dân; Phải kiểm tra, kiểm soát chặt
chẽ; Có lãnh đạo chung, nhưng có chỉ đạo điểm.

Như vậy, tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ có ý nghĩa lý luận và thực tiễn
sâu sắc. Đó là những quan điểm cơ bản chỉ đạo chung vào công tác đổi mới và
chỉnh đốn Đảng trong tất cả các thời kỳ hoạt động của Đảng, đặc biệt trong thời
kỳ cách mạng hiện nay, thời kỳ Đảng tiếp tục cầm quyền lãnh đạo sự nghiệp phát
triển đất nước vì những mục tiêu của chủ nghĩa xã hội.
II. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG VÀ PHƯƠNG HƯỚNG NÂNG
CAO CHẤT LƯỢNG, BỒI DƯỠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ NGANG TẦM
VỚI NHIỆM VỤ CÁCH MẠNG TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
1. Thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ trong giai đoạn hiện nay
a. Ưu điểm
5


Mỗi giai đoạn, mỗi thời kỳ cách mạng cần có một đội ngũ cán bộ thích ứng,
có phẩm chất năng lực đáp ứng được đòi hỏi của nhiệm vụ từng giai đoạn, từng
thời kỳ. Hiện nay, đội ngũ cán bộ của chúng ta được thử thách và rèn luyện trong
quá trình đấu tranh cách mạng lâu dài. Đặc biệt là đội ngũ cán bộ chủ chốt các
cấp có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định mục tiêu con đường đi lên chủ
nghĩa xã hội. Đội ngũ cán bộ trẻ được đào tạo có hệ thống dưới mái trường xã hội
chủ nghĩa là lượng kế tục sự nghiệp Cách mạng vẻ vang của dân tộc một cách
xứng đáng. Điều đó đã khẳng định rằng, Đảng ta đã hết sức quan tâm đào tạo bồi
dưỡng cán bộ cả về trình độ chuyên môn nghiệp vụ lẫn năng lực thực tiễn, phẩm
chất đạo đức, thể hiện số đông cán bộ giữ được phẩm chất đạo đức cách mạng,
sống lành mạnh, gắn bó với nhân dân, tận tâm, tận lực phục vụ nhân dân. Việc
đánh giá nhận xét cán bộ một cách khách quan, dân chủ. Có sự kết hợp ý kiến của
quần chúng nhân dân với tiêu chuẩn chức danh, vị trí công tác của từng cán bộ.
Từng bước thực hiện tiêu chuẩn hoá cán bộ một cách đồng bộ từ khâu quy hoạch,
đào tạo, bố trí sử dụng hợp lý, kết hợp với độ tuổi tạo nên lực lượng kế thừa vững
chắc cho sự nghiệp cách mạng của Đảng của nhân dân ta.
Đa số cán bộ phấn khởi và tin tưởng vào thành công của công cuộc đổi mới;

kiên định mục tiêu, con đường mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn;
tham gia tích cực vào quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước năng lực,
trình độ lãnh đạo, quản lý kinh tế - xã hội có sự tiến bộ rõ dệt, tiếp cận tích lũy
được nhiều kinh nghiệm trong điều kiện phát triển nền kinh tế thị trường, xây
dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, hội nhập quốc tế, năng động sáng
tạo trong thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của
Nhà nước; đóng góp xứng đáng vào thành tựu rất quan trọng trong phát triển kinh
tế - xã hội và công cuộc đổi mới đất nước.
Đội ngũ cán bộ được tăng cường về số lượng, trình độ lãnh đạo, quản lý;
chuyên môn, nghiệp vụ; lý luận chính trị được nâng lên (Hiện, cả nước có trên
2,6 triệu người có trình độ đại học, cao đẳng trở lên, trong đó có 18.000 thạc sĩ,
tiến sĩ; 6.000 giáo sư, phó giáo sư; 93,8% cán bộ cấp thứ trưởng và tương đương
trở lên có trình độ đại học và trên đại học; 100% cán bộ cấp vụ ở các cơ quan
trung ương có trình độ đại học và trên đại học.)
Cơ cấu đội ngũ cán bộ ngày càng hợp lý hơn; tỷ lệ cán bộ trẻ, cán bộ nữ ở
một số ngành, một số lĩnh vực tăng khá. Đội ngũ cán bộ trẻ được đào tạo cơ bản,
có kiến thức, trình độ, năng lực, có khả năng hội nhập quốc tế, đang vươn lên đáp
ứng yêu cầu nhiệm vụ của thời kỳ mới.
Về cơ bản đã khắc phục được những biểu hiện mơ hồ, dao động về lý tưởng
6


của một bộ phận cán bộ do tác động của sự sụp đổ mô hình chủ nghĩa xã hội ở
Liên Xô và Đông Âu trong những năm đầu thập kỷ 90 của thế kỷ XX và sự
chuyển đổi từ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp sang cơ chế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa. Số đông cán bộ có phẩm chất đạo đức tốt, có lối sống
lành mạnh, giản dị, gắn bó, gần gũi với nhân dân.
b. Hạn chế
Mặt khác cũng cần nhìn thẳng vào sự thật là trong đội ngũ cán bộ hiện đang
có nhiều vấn đề đáng lo ngại như:

Một số cán bộ dao động, giảm sút niềm tin, nhận thức mơ hồ về Chủ nghĩa
Mác - Lênin và Chủ nghĩa xã hội, hoài nghi đường lối của Đảng, có người do bất
mãn cá nhân đi đến phản bội Đảng và lợi ích của nhân dân. Tình trạng cán bộ bỏ
việc, chuyển sang làm kinh tế hoặc những nơi có thu nhập cao đang có chiều
hướng gia tăng. Tình trạng "chạy chức", " chạy quyền", "chạy bằng cấp" vẫn còn
tồn tại.
Một bộ phận không nhỏ cán bộ thoái hoá biến chất về đạo đức, lối sống, lợi
dụng chức quyền để tham nhũng, buôn lậu, làm giàu bất chính, lãng phí của công,
quan liêu, ức hiếp dân, gia trưởng độc đoán, có tham vọng cá nhân, cục bộ, kèn
cựa địa vị, cơ hội kém ý thức tổ chức kỷ luật, phát ngôn và làm việc tuỳ tiện, gây
mất đoàn kết nội bộ nghiêm trọng.
Nhiều cán bộ lãnh đạo không nghiêm túc tự phê bình và tiếp thu phê bình,
tính chiến đấu kém. Có tình trạng nể nang né tránh, không nói thẳng, nói thật với
nhau, bằng mặt mà không bằng lòng.
Đội ngũ cán bộ tuy đông nhưng chưa đồng bộ, mất cân đối vẫn còn tình
trạng "vừa thừa lại vừa thiếu".Sự phân bố cán bộ chưa phù hợp với sự chuyển
dịch cơ cấu kinh tế, ngành nghề lao động. Việc chuyển tiếp giữa các thế hệ lãnh
đạo chưa được chuẩn bị chu đáo, thiếu lãnh đạo quản lý giỏi, cán bộ đầu ngành
và cán bộ có trình độ cao, có khả năng dự báo, xử lý tốt những vấn đề phức tạp
nảy sinh, nhất là vấn đề quản lý tài chính - tiền tệ, văn hóa - thông tin, tôn giáo;
phát triển các ngành nghề, sản phẩm công nghệ cao. Một số cán bộ còn lười học,
lười nghiên cứu, một số học lướt chỉ cốt để lấy được bằng cấp để hợp lý hoá chức
danh, chức vụ; trong công tác cán bộ thì việc đánh giá, bố trí, sử dụng cán bộ
nhiều khi còn chủ quan, chưa thật sự công tâm, hợp lý, thiếu dân chủ hoặc dân
chủ hình thức.
c. Nguyên nhân
Nguyên nhân của những tồn tại trên trên là khi đất nước ta bước vào thời kỳ
mới, các cấp uỷ Đảng chưa dự báo được những tình huống mới, chưa hiểu đầy đủ
7

nội dung, yêu cầu mới đối với cán bộ, chưa chủ động xây dựng qui hoạch cán bộ,
không tích cực chuẩn bị người kế nhiệm; Cơ quan làm công tác tổ chức cán bộ
chậm đổi mới, chưa chú trọng nghiên cứu khoa học, trình độ lý luận và tổng kết
thực tiễn, tham mưu đề xuất những vấn đề chiến lược về cán bộ còn hạn chế. Một
số cán bộ làm công tác tổ chức chưa gương mẫu về đạo đức, phẩm chất thiếu
khách quan, yếu về năng lực; Một số cán bộ không chịu tu dưỡng, rèn luyện, tự
phê bình và phê bình, bị chủ nghĩa cá nhân chi phối. Cách mạng nước ta chuyển
giai đoạn, có nhiều vấn đề mới đặt ra, môi trường kinh tế xã hội rất phức tạp, tổ
chức bộ máy thiếu ổn định, công tác cán bộ và đội ngũ cán bộ lúng túng, bất cập;
Các thế lực thù địch tìm mọi cách lung lạc, lôi kéo, mua chuộc hòng làm biến
chất đội ngũ cán bộ của Đảng ta.
2. Phương hướng để nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ
cán bộ ngang tầm với nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn hiện nay
a. Yêu cầu đối với cán bộ trong giai đoạn hiện nay
Trong bối cảnh khoa học - công nghệ phát triển và đất nước đang hội nhập
sâu rộng với thế giới trên nhiều lĩnh vực, đội ngũ cán bộ hiện nay rất cần hội tụ
những yếu tố cơ bản sau:
Thứ nhất, đội ngũ cán bộ phải có trình độ, năng lực: đây là yêu cầu cơ bản,
quan trọng của cán bộ trong mọi thời kỳ. Có trình độ chuyên môn tốt mới bảo
đảm cho cán bộ hoàn thành công việc được giao. Trình độ của cán bộ được đánh
giá là tốt khi đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ đó. Cụ thể trong thời
kỳ hiện nay khi khoa học - công nghệ phát triển, người cán bộ phải có trình độ về
công nghệ, làm chủ khoa học - công nghệ trong lĩnh vực chuyên môn của mình.
Thứ hai, cán bộ phải có văn hóa làm việc khoa học, hiệu quả, vì dân: công
cuộc cải cách hành chính đã được đẩy mạnh từ nhiều năm nay cũng là nhằm mục
tiêu này. Lối làm việc tùy tiện, nặng về hành chính, quan liêu, thói cửa quyền,
hách dịch của một bộ phận cán bộ tồn tại khá lâu đã làm ảnh hưởng đến uy tín
của Đảng, chính quyền, làm giảm hiệu quả công việc trong các cơ quan nhà
nước. Chính vì vậy, xây dựng văn hóa làm việc chuyên nghiệp, có tính kế hoạch

cao, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm là cần thiết.
Thứ ba, người cán bộ phải có bản lĩnh vững vàng: trong tình hình hiện nay,
đây được xem là một trong những yêu cầu hàng đầu. Bản lĩnh mà trước hết là bản
lĩnh chính trị của người cán bộ chính là yếu tố quan trọng, có bản lĩnh người cán
bộ sẽ không bị tác động, ảnh hưởng của những yếu tố tiêu cực. Đó là những cám
dỗ từ mặt trái cơ chế thị trường, từ chiến lược “diễn biến hòa bình” của các thế
lực thù địch.
8


b. Phương hướng để nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán
bộ ngang tầm với nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn hiện nay.
Để xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp có phẩm chất, năng lực thực sự ngang
tầm, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ hội nhập quốc tế hiện nay, cần tập
trung thực hiện tốt các giải pháp cơ bản sau:
Một là, nâng cao nhận thức và trách nhiệm trong công tác cán bộ:
- Tiếp tục quán triệt, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức
đảng, lãnh đạo các cấp, các ngành và người đứng đầu về tầm quan trọng của công
tác cán bộ; trước yêu cầu đổi mới phải xây dựng được đội ngũ cán bộ các cấp
vững vàng về chính trị, gương mẫu về đạo đức, trong sạch về lối sống, có trí tuệ,
kiến thức và năng lực hoạt động thực tiễn, gắn bó với nhân dân.
- Tăng cường vai trò lãnh đạo của cấp ủy đảng, người đứng đầu trong việc
xây dựng, triển khai, nâng cao chất lượng các chương trình, kế hoạch, hướng dẫn
thực hiện các chủ trương, nghị quyết, quyết định của Đảng, Nhà nước về công tác
cán bộ. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong thực hiện công tác cán bộ.
Hai là, đổi mới công tác đánh giá, bố trí, sử dụng và quản lý cán bộ:
- Đổi mới công tác đánh giá, bố trí sử dụng cán bộ đảm bảo nguyên tắc tập
trung dân chủ, công khai, minh bạch, khách quan, công tâm, toàn diện, đề cao
thẩm quyền trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, đơn vị.
- Đánh giá cán bộ theo hiệu quả công việc và sự tín nhiệm của nhân dân.

- Thực hiện tốt việc định kỳ chuyển đổi vị trí công tác của cán bộ ở từng cơ
quan, đơn vị để cán bộ được bồi dưỡng, rèn luyện trong môi trường mới, tiếp tục
nâng cao phẩm chất, năng lực, trí tuệ theo kịp sự vận động phát triển kinh tế - xã
hội nói chung và của công tác cán bộ nói riêng.
- Đổi mới công tác tuyển chọn, bố trí, sử dụng cán bộ. Hoàn thành chế độ
bầu cử; cải tiến cách thức tuyển chọn, lấy phiếu tín nhiệm, bổ nhiệm cán bộ để
chọn đúng người, bố trí đúng việc. Mở rộng quyền đề cử, tự ứng cử và giới thiệu
nhiều phương án nhân sự để lựa chọn. Xây dựng và thực hiện tốt chế độ miễn
nhiệm, từ chức, cho thôi việc, thay thế cán bộ kém phẩm chất và năng lực, không
hoàn thành nhiệm vụ để phương châm “có lên, có xuống, có vào, có ra” được
thực hiện bình thường trong bố trí, sử dụng cán bộ.
- Gắn việc xây dựng đội ngũ cán bộ, đổi mới công tác cán bộ với việc học
tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách đạo đức Hồ Chí Minh, với phòng
chống tham nhũng, quan liêu, lãng phí, tiêu cực.

9


- Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy cấp trên đối với cấp
dưới trong việc giáo dục, quản lý cán bộ. Xây dựng cơ chế đảng viên và nhân dân
tham gia giám sát cán bộ.
Ba là, nâng cao chất lượng quy hoạch cán bộ:
- Trên cơ sở các tiêu chuẩn về trình độ, năng lực, cơ cấu theo quy định của
Trung ương, chủ động xây dựng quy hoạch ngay từ đầu nhiệm kỳ; chú trọng việc
tạo nguồn cán bộ, phát hiện những nhân tố trẻ, điển hình từ phong trào thi đua
của các ngành, các cấp, các lĩnh vực công tác.
- Tiếp tục nghiên cứu, đổi mới về phương pháp, cách thức xây dựng quy
hoạch để đảm bảo tính khả thi, tính liên thông của các đề án quy hoạch. Kết hợp
quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý với quy hoạch cán bộ chuyên môn nghiệp vụ,
quản trị doanh nghiệp...

Bốn là, tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ:
- Tạo chuyển biến sâu sắc trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ theo quy
hoạch, theo tiêu chuẩn chức danh cán bộ, chú trọng bồi dưỡng, cập nhật kiến thức
mới cho cán bộ coi đây là giải pháp quan trọng hàng đầu trong thực hiện chiến
lược cán bộ trong giai đoạn mới.
- Trên cở sở quy hoạch, tập trung công tác đào tạo, bồi dưỡng, đào tạo lại
cán bộ theo tiêu chuẩn chức danh cán bộ, vị trí công tác của cán bộ để nâng cao
năng lực cán bộ; thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao cho giai đoạn tiếp theo.
- Đẩy mạnh công tác bồi dưỡng cập nhật kiến thức mới về mọi lĩnh vực cho
cán bộ lãnh đạo, quản lý cũng như cán bộ dự nguồn các chức danh lãnh đạo hoặc
cán bộ chuyên môn; trang bị kiến thức về hội nhập, thông lệ quốc tế, pháp luật,
ngoại ngữ, kỹ năng giao tiếp, xử lý tình huống... xây dựng đề án, kế hoạch đào
tạo, bồi dưỡng cán bộ cho những năm tiếp theo.
- Củng cố, nâng cao chất lượng về mọi mặt của hệ thống đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ. Huy động mọi nguồn lực và tăng cường đầu tư ngân sách nhà nước cho
việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cả trong và ngoài nước, trong và ngoài Đảng,
trong và ngoài khu vực nhà nước.
- Xây dựng chương trình quốc gia về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, chiến lược
quốc gia về nhân tài đáp ứng yêu cầu thời kỳ đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi
mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và chủ động hội nhập quốc tế.
Năm là, làm tốt công tác luân chuyển cán bộ:
- Đẩy mạnh công tác luân chuyển cán bộ; kết hợp luân chuyển, đào tạo cán
bộ với việc bố trí một số chức danh cán bộ lãnh đạo, quản lý không là người địa
phương ở các cấp trong hệ thống chính trị.
10


- Tăng cường cán bộ cho các lĩnh vực, địa bàn cần thiết, khắc phục tư tưởng
cục bộ, khép kín trong từng ngành, từng địa phương, cơ quan, đơn vị.
- Kết hợp các hình thức luân chuyển với thực hiện cơ chế thực tập, tập sự tạo

điều kiện cho cán bộ được cống hiến, thử thách, rèn luyện, bồi dưỡng trong thực
tiễn, giúp cán bộ luân chuyển bổ sung bồi đắp thêm những thiếu hụt về kiến thức,
năng lực, kinh nghiệm, phong cách sống, gần gũi, sâu sát cơ sở và kỹ năng công
tác đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.
Sáu là, thực hiện tinh giản biên chế, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ:
- Thực hiện nghiêm túc có kết quả về tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội
ngũ cán bộ nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ; thu hút người có đức, có
tài, tâm huyết, trách nhiệm cao vào làm việc trong các cơ quan Đảng, Nhà nước
và tổ chức chính trị - xã hội đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước và hội nhập quốc tế, góp phần nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của hệ
thống chính trị theo tinh thần Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị
định số 108/2014/NĐ-CP của Chính phủ.
- Nâng cao chất lượng, hiệu quả thiết thực về cải cách hành chính, cải cách
chế độ công vụ của cán bộ đồng thời thực hiện đầy đủ, kịp thời chế độ, chính
sách của Đảng, Nhà nước đối với cán bộ gắn thực hiện chính sách với từng khâu
trong công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ; gắn kết hài hòa trách nhiệm, nghĩa
vụ với quyền lợi của cán bộ.
- Có cơ chế để thu hút, trọng dụng nhân tài, tạo điều kiện môi trường làm
việc, bảo đảm lợi ích vật chất, tinh thần tương xứng với giá trị, kết quả sự cống
hiến để thu hút người có tài năng, đội ngũ tri thức trẻ, cán bộ khoa học, chuyên
gia giỏi về công tác tại địa phương.
Bảy là, thực hiện chính sách cán bộ:
- Cải cách hệ thống chính sách, đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất, công bằng
trong thực hiện chính sách cán bộ giữa các cấp, các ngành, các địa phương, các
đối tượng cán bộ; gắn chính sách cán bộ trong từng khâu của công tác cán bộ,
gắn trách nhiệm, nghĩa vụ với quyền lợi; khuyến khích cán bộ công tác ở những
vùng khó khăn, cơ cơ sở; cải cách cơ bản chế độ tiền lương, tiền tệ hóa tiền lương
và các chế độ theo lương; ban hành chính sách về nhà ở, nhà công vụ đối với cán
bộ, công chức và lực lượng vũ trang.
- Cải cách công tác thi đua khen thưởng để tạo động lực thúc đẩy phong trào

thi đua yêu nước một cách thực chất, khắc phục “bệnh thành tích”, hình thức,
lãng phí. Tổ chức phong trào thi đua xây dựng môi trường làm việc tốt để phát
huy tốt nhất khả năng cống hiến và phát triển của cán bộ.
11


Tóm lại, việc nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ ngang
tầm với nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn hiện nay có ý nghĩa và thực tiễn sâu
sắc. Đó là những quan điểm cơ bản chỉ đạo chung vào công tác đổi mới và chỉnh
đốn Đảng trong tất cả các thời kỳ hoạt động của Đảng, đặc biệt trong thời kỳ cách
mạng hiện nay, thời kỳ Đảng tiếp tục cầm quyền lãnh đạo sự nghiệp phát triển đất
nước vì những mục tiêu của chủ nghĩa xã hội.

12