XÂY DỰNG mô HÌNH HOẠT ĐỘNG NHÓM hỗ TRỢ GIẢM THIỂU TRẠNG THÁI tâm lý TIÊU cực ở NGƯỜI mới về hưu (NGHIÊN cứu tại PHƯỜNG THÀNH XUÂN BẮCQUẬN THANH XUÂN THÀNH PHỐ hà nội) tt

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG

PHẠM NGỌC SƠN - C00263

XÂY DỰNG MÔ HÌNH HOẠT ĐỘNG NHÓM HỖ TRỢ GIẢM
THIỂU TRẠNG THÁI TÂM LÝ TIÊU CỰC Ở NGƯỜI MỚI VỀ
HƯU
(NGHIÊN CỨU TẠI PHƯỜNG THÀNH XUÂN BẮCQUẬN THANH XUÂN - THÀNH PHỐ HÀ NỘI)

TÓM TẮT
LUẬN VĂN THẠC SĨ CÔNG TÁC XÃ HỘI

HÀ NỘI - 2016


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG

PHẠM NGỌC SƠN - C00263

XÂY DỰNG MÔ HÌNH HOẠT ĐỘNG NHÓM HỖ TRỢ GIẢM
THIỂU TRẠNG THÁI TÂM LÝ TIÊU CỰC Ở NGƯỜI
MỚI VỀ HƯU
(NGHIÊN CỨU TẠI PHƯỜNG THANH XUÂN BẮCQUẬN THANH XUÂN - THÀNH PHỐ HÀ NỘI)

TÓM TẮT
LUẬN VĂN THẠC SĨ CÔNG TÁC XÃ HỘI
MÃ SỐ: 60 90 01 01
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS-TS VŨ MẠNH LỢI

HÀ NỘI - 2016


PHẦN I: MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Về hưu là nhu cầu chính đáng của mỗi người lao động,
nó đem lại cho họ điều kiện nghỉ ngơi, tận hưởng cuộc sống
thảnh thơi và quan tâm nhiều hơn đến gia đình. Tuy nhiên,
không phải tất cả người về hưu đều cảm thấy thoải mái sau khi
về hưu mà đôi khi sự thay đổi quá lớn giữa khi còn làm việc và
khi đã nghỉ hưu khiến cho người mới về hưu không thích ứng
được dẫn đến cảm giác hụt hẫng, tạo nên cú sốc lớn về tâm lý
có thể kéo dài rất nhiều năm. Vấn đề này càng cần được quan
tâm hơn khi số lượng người về hưu hàng năm đang tăng dần.
Theo số liệu thống kê của Bảo hiểm Xã hội thành phố Hà Nội,
từ năm 2005 với 272.000 người đến 303.000 người năm 2007
tương ứng với mức tăng hơn 10% chỉ trong 2 năm.
Ở Việt Nam nói riêng và trên thế giới nói chung, người
cao tuổi luôn là một trong những nhóm đối tượng nhận được
nhiều sự quan tâm của xã hội cũng như các nhà nghiên cứu.
Nhiều công trình nghiên cứu trong các lĩnh vực như y học, xã
hội học, công tác xã hội … đã tìm hiểu về đặc điểm của người
cao tuổi và đưa ra những mô hình, đề xuất giúp người cao tuổi
có được cuộc sống tốt hơn. Các nghiên cứu trên thường tập
trung vào thể trạng và tâm lý của người cao tuổi nói chung
trong khi việc nghiên cứu tác động tâm lý của việc về hưu và
1


những hoạt động hỗ trợ giảm thiểu tâm trạng tiêu cực ở người

mới về hưu cũng là những vấn đề hết sức đáng lưu tâm nhưng
lại chưa có nhiều nghiên cứu mang tính hệ thống về vấn đề
này.
Tác động của việc về hưu đến tâm trạng người mới về
hưu không giống nhau trong tất cả các trường hợp, mà rất đa
dạng, thậm chí là trái ngược nhau trong các trường hợp. Bởi
vậy, những nghiên cứu cụ thể để đánh giá về tác động của việc
về hưu đối với các nhóm đối tượng khác nhau để từ đó hạn chế
các tác động tiêu cực do về hưu đối với tâm trạng của người
mới về hưu là hết sức cần thiết.
Trong rất nhiều trường hợp, người mới về hưu không
thể thích ứng với cuộc sống sau khi nghỉ hưu, không thể hòa
nhập với cộng đồng xung quanhTrong những trường hợp như
vậy, việc về hưu không khác gì một bản án nghiệt ngã dành
cho họ, những người đã cống hiến hàng chục năm tuổi trẻ cho
gia đình, tập thể và xã hội.
Trong những năm gần đây, do nhiều nguyên nhân mà
dường như các trạng thái tâm lý tiêu cực ở người về hưu không
còn là các hiện tượng cá biệt như trước mà có xu hướng tăng về
số lượng và mức độ nghiêm trọng.

2


Đối với nhiều trường hợp, về hưu tương đương với việc
người mới về hưu mất đi toàn bộ sự nghiệp, ảnh hưởng xã hội
mà họ phấn đấu trong quá nửa đời mình. Áp lực của cuộc sống
hiện đại khiến cho thời gian để mọi người quan tâm đến những
đồng nghiệp đã nghỉ hưu rất ít. Do vậy, không ít người khi mới
về hưu có cảm giác mình bị xã hội bỏ rơi khi không còn giá trị

sử dụng.
Với những lý do nêu ở trên, các hoạt động hỗ trợ giảm
thiểu tâm trạng tiêu cực ở người mới về hưu là vấn đề cần nhận
được sự quan tâm, đặc biệt là của công tác xã hội . Với đặc
điểm, chức năng của mình, công tác xã hội hoàn toàn có thể
tham gia hoàn thiện mô hình hoạt động nhóm nhằm hỗ trợ tốt
hơn nữa trong việc giảm thiểu tâm trạng tiêu cực ở người mới
về hưu.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích
-

Làm rõ thực trạng, nguyên nhân dẫn đến trạng thái tâm

lý tiêu cực ở người mới về hưu (phạm vi tại phường Thanh
Xuân Bắc- quận Thanh Xuân - TP.Hà Nội)
-

Xây dựng mô hình hoạt động nhóm hỗ trợ giảm thiểu

trạng thái tâm lý tiêu cực của người mới về hưu tại phường
Thanh Xuân Bắc
3


2.2. Nhiệm vụ
-

Điều tra bảng hỏi, phỏng vấn sâu và phân tích các tài

liệu để đánh giá về thực trạng các trạng thái tâm lý tiêu cực của
người mới về hưu tại phường Thanh Xuân Bắc.
-

Vận dụng lý thuyết và tiến hành các phương pháp công

tác xã hội để xây dựng mô hình hoạt động nhóm hỗ trợ giảm
thiểu trạng thái tâm lý tiêu cực của người mới về hưu tại
phường Thanh Xuân Bắc
3. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
3.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu trên thế giới
3.2. Tổng quan vấn đề nghiên cứu trong nước
4. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn
4.1 Ý nghĩa khoa học
Đề tài vận dụng những lý thuyết, phương pháp nghiên
cứu khoa học vào vấn đề thực tiễn là công tác xã hội cá nhân
với hạn chế biến động tâm lý tiêu cực ở người mới vế hưu, qua
đó góp phần bổ sung thêm vào hệ thống lý luận thực hành công
tác xã hội cá nhân với hạn chế biến động tâm lý tiêu cực ở
người mới vế hưu
4.2 Ý nghĩa thực tiễn

4


Đề tài cung cấp những thông tin cập nhật về thực trạng
biến động tâm lý ở người mới về hưu, góp phần đem lại cái
nhìn đầy đủ hơn tác động của việc về hưu tới người cao tuổi.
Đề tài áp dụng phương pháp công tác xã hội cá nhân
vào giảm thiểu biến động tâm lý tiêu cực ở người mới về hưu

nhằm giúp họ cải thiện được cuộc sống sau khi nghỉ hưu.
Ngoài ra đề tài cũng đưa ra một số đề xuất với gia đình và cộng
đồng của người mới về hưu nhằm đảm bảo sức khỏe tinh thần
cho họ.
Đề tài cũng bổ sung vào nguồn tài liệu tham khảo cho
những người nghiên cứu hoặc thực hành công tác xã hội với
người mới về hưu nói riêng và người cao tuổi nói chung.
5. Đối tượng nghiên cứu
Xây dựng mô hình hoạt động nhóm hỗ trợ giảm thiểu
trạng thái tâm lý tiêu cực ở người mới về hưu (Nghiên cứu tại
phường Thanh Xuân Bắc – quận Thanh Xuân – Hà Nội)
6. Khách thể nghiên cứu
6.1. Khách thể nghiên cứu chính
-

Người mới về hưu (không quá 3 năm từ khi về hưu) tại
địa bàn phường Thanh Xuân Bắc

6.2. Khách thể nghiên cứu phụ

5


-

Gia đình của người mới về hưu tại phường Thanh Xuân
Bắc

-

Hàng xóm của người mới về hưu tại phường Thanh
Xuân Bắc

-

Thành viên hội Người cao tuổi phường Thanh Xuân
Bắc

-

Cán bộ địa phương phụ trách về người cao tuổi

7. Câu hỏi nghiên cứu
-

Người mới về hưu có những trạng thái tâm lý chủ đạo

nào (cả tích cực và tiêu cực)?
-

Các nguyên nhân nào dẫn đến những trạng thái tâm lý

tiêu cực ở người mới về hưu?
-

Mô hình hoạt động nhóm có vai trò thế nào trong việc

hỗ trợ giảm thiểu các trạng thái tâm lý tiêu cực ở người mới về
hưu?
8. Giả thuyết nghiên cứu

-

Mức độ nghiêm trọng của trạng thái tâm lý tiêu cực ở

người mới về hưu phụ thuộc vào sự sụt giảm kinh tế và vị thế
của họ sau khi về hưu.
-

Biểu hiện của các trạng thái tâm lý ở người mới về hưu

phụ thuộc vào đặc điểm riêng của họ như giới tính, tình trạng
sức khỏe, điều kiện kinh tế, tính chất công việc và vị trí công
6


tác trước khi về hưu, hoàn cảnh gia đình, thời gian tính từ khi
về hưu…
-

Mô hình hoạt động nhóm có vai trò tích cực trong việc

hỗ trợ giảm thiểu các trạng thái tâm lý tiêu cực ở người mới về
hưu
9. Phạm vi nghiên cứu
- Nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu xây dựng mô hình
hoạt động nhóm có sự tham gia của nhân viên công tác xã hội
nhằm mục đích hỗ trợ giảm thiểu các trạng thái tâm lý tiêu cực
ở nhóm người mới về hưu tại bàn phường Thanh Xuân Bắc và
- Không gian: Phường Thanh Xuân Bắc - quận Thanh Xuân
- TP.Hà Nội

- Thời gian: Từ tháng 01/2016 đến tháng 05/2016
10. Phương pháp nghiên cứu
-

Thu thập và phân tích tài liệu thông qua các báo cáo,

các tài liệu tham khảo, nghiên cứu của các tác giả
-

Phỏng vấn sâu đối với các khách thể nghiên cứu

-

Điều tra bằng bảng hỏi: Số lượng 150 mẫu.

-

Phương pháp công tác xã hội nhóm.

7


PHẦN II: NỘI DUNG
Chương 1: Phương pháp luận và lý thuyết áp dụng
1. Khái niệm nghiên cứu
-

Công tác xã hội:

Theo IFSW- Liên đoàn chuyên nghiệp xã hội Quốc tế,

2000: Công tác xã hội chuyên nghiệp thúc đẩy sự thay đổi xã
hội, việc giải quyết các vấn đề trong các mối quan hệ con
người và sự tăng quyền lực và giải phóng người dân nhằm giúp
cho cuộc sống của họ ngày càng thoải mái và dễ chịu. Vận
dụng các lý thuyết về hành vi con người và hệ thống xã hội,
công tác xã hội can thiệp ở các điểm tương tác giữa con người
và môi trường của họ. Nhân quyền và công bằng xã hội là các
nguyên tắc căn bản của nghề.
- Công tác xã hội nhóm
Công tác xã hội nhóm là sự vận dụng kĩ năng mang tính
chuyên nghiệp để can thiệp hỗ trợ những nhóm xã hội yếu thế
nhằm thay đổi nhận thức, hành vi, tăng cường năng lực giải
quyết các vấn đề xã hội của các thành viên trong nhóm” (Công
tác xã hội, Lê Văn Phú, Nhà xuất bản ĐHQGHN, 2004)
Tiến trình công tác xã hội nhóm bao gồm 4 giai đoạn
+ Giai đoạn chuẩn bị
8


+ Giai đoạn nhóm bắt đầu hoạt động
+ Giai đoạn can thiệp
+ Giai đoạn lượng giá và chuyển giao.
- Tuổi nghỉ hưu
Theo quy định trong Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) 2016
tuổi nghỉ hưu của người lao động đối với nam là 60 tuổi, với nữ
là 55 tuổi. Người lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật
cao, người lao động làm công tác quản lý và một số trường hợp
đặc biệt khác có thể nghỉ hưu ở tuổi cao hơn nhưng không quá
05 năm. Người lao động bị suy giảm khả năng lao động; làm
công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm công

việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm việc ở vùng cao, vùng
sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo thuộc danh mục do Chính phủ
quy định có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn so với quy định này.
- Người về hưu
Theo tác giả Trần Hoàng Thị Diễm Ngọc (2011), khái
niệm người về hưu có thể hiểu là những người đã ngừng hoạt
động nghề một cách chính thức ở các cơ sở lao động theo quy
định của pháp luật.
- Người mới về hưu

9


Theo tác giả Trần Hoàng Thị Diễm Ngọc (2011), người
mới về hưu được hiểu là những người về hưu chưa quá 3 năm.
- Trạng thái tâm lý
Theo định nghĩa trong Tâm lý học đại cương (nhà xuất bản
Đại học Quốc gia Hà Nội, 1998), trạng thái tâm lý bao gồm
những hiện tượng tâm lý không có mở đầu, kết thúc và tồn tại
trong thời gian tương đối dài (vài chục phút, có khi hàng
tháng), thường đi kèm và làm nền cho các hiện tượng tâm lý
khác diễn ra.
- Trạng thái tâm lý tiêu cực ở người mới về hưu
Từ các định nghĩa trên, ta có thể hiểu trạng thái tâm lý tiêu
cực ở người mới hưu là các trạng thái tâm lý xuất hiện ở những
người mới về hưu có ảnh hưởng không tốt đến đời sống của họ
cũng như đến môi trường xung quanh.

10

2. Phương pháp luận
2.1 Chủ nghĩa Duy vật biện chứng
2.2 Chủ nghĩa Duy vật lịch sử
2.3 Hướng tiếp cận nghiên cứu
Đề tài được nghiên cứu theo hướng tiếp cận của các
khoa học liên ngành: khoa học xã hội, tâm lý học, công tác xã
hội nhằm phân tích, nhận xét thực trạng về trạng thái tâm lý
tiêu cực ở người mới về hưu và xác định được phương pháp
xây dựng mô hình hoạt động nhóm hỗ trợ giảm thiểu trạng thái
tâm lý tiêu cực ở người mới về hưu.
3. Các lý thuyết áp dụng trong luận văn
3.1. Thuyết nhận thức hành vi
Xét trường hợp những người mới về hưu thì sau khi về
hưu, môi trường sống và các hoạt động xã hội của họ có sự
thay đổi rất lớn. Chúng ta không thể phủ nhận những thay đổi
này là tác nhân quan trọng tạo ra những trạng thái tâm lý tiêu
cực ở người về hưu và trong nhiều trường hợp còn dẫn đến
những hành vi tiêu cực như lạm dụng chất kích thích, tự sống
khép kín hay thường xuyên cáu gắt vô cớ. Tuy nhiên, theo mô
hình S -> C -> R -> B thì nguyên nhân trực tiếp và quan trọng

11


nhất dẫn đến hành vi (R) không phải là tác nhân (S) mà là nhận
thức (C) của đối tượng. Áp dụng cụ thể ở người mới về hưu,
nhận thức của họ là nguyên nhân quan trọng dẫn quyết định sự
xuất hiện các trạng thái tâm lý tiêu cực. Một số người có nhận
thức đúng đắn, coi về hưu là bước chuyển tất yếu trong cuộc

đời và nhận ra những mặt tích cực của cuộc sống sau về hưu
như thoát khỏi áp lực công việc, có thêm thời gian dành cho gia
đình và đam mê cá nhân cũng như cơ hội tạo thêm các mối
quan hệ mới, tham gia vào các hoạt động mới … Những người
này sẽ thường xuyên cảm thấy vui vẻ, hạn chế được sự xuất
hiện của các trạng thái tâm lý tiêu cực. Ngược lại, những người
mới về hưu không có nhìn nhận đúng đắn và đầy đủ về việc về
hưu sẽ bị chi phối bởi các suy nghĩ tiêu cực như tiếc nuối thu
nhập và vị thế cũ, cảm thấy mình vô dụng, bị bỏ rơi … mà
quên mất những điều tốt đẹp của cuộc sống sau về hưu. Do
vậy, có được nhận thức đúng đắn về việc về hưu là chìa khóa
giúp người mới về hưu hạn chế được các trạng thái tâm lý tiêu
cực và có được một cuộc sống vui vẻ, hạnh phúc.

3.2 Lý thuyết về sự thích ứng của con người với sự biến đổi
Áp dụng quan điểm về quá trình thích ứng của con
người với sự biến đổi vào nhóm đối tượng cụ thể là những
12


người mới về hưu đem lại cái nhìn rõ ràng hơn về tác động của
sự kiện về hưu và quá trình thích ứng của người về hưu với
cuộc sống mới sau về hưu. Sự biến đổi xảy ra khi con người về
hưu có thể có những khác biệt ở một số trường hợp cụ thể
nhưng nhìn chung ta có thể đưa ra nhận xét sau: Đây là sự biến
đổi mất làm một số vai trò của người mới về hưu so với trước
kiavà thường có xác định trước. Sự biến đổi này xảy ra do ý
muốn chủ động của con người hoặc do hoàn cảnh như đến tuổi
về hưu, không còn đủ khả năng lao động … và cũng như phần
lớn các sự biến đổi khác, sự biến đổi xảy ra khi về hưu đem lại

cả những tác động tích cực và tiêu cực.
Một nhóm yếu tố khác trong quá trình biến đổi sau khi
về hưu là môi trường. Nhìn chung sau khi về hưu, người mới
về hưu có sự suy giảm các mối quan hệ xã hội tuy nhiên trong
quá trình biến đổi này, họ cũng có điều kiện gắn kết nhiều hơn
với gia đình cũng như phát triển các mối quan hệ mới.
Các đặc điểm cá nhân của người mới về hưu cũng là
những yếu tố hết sức quan trọng quyết định sự thích ứng của họ
với sự biến đổi sau về hưu. Điều kiện thể chất và tinh thần, giới
tính, độ tuổi, chủng tộc, vị thế, các định hướng giá trị và những
kinh nghiệm thu được qua những sự biến đổi trước kia có ảnh
hưởng rất lớn đến quá trình thích ứng của từng cá nhân, thậm
13


chí ở một số trường hợp cụ thể việc về hưu chỉ có tính danh
nghĩa chứ không gây ra một sự biến đổi thực sự.
Các trạng thái tâm lý tích cực hay tiêu cực là xu hướng
chủ đạo ở người mới hưu phụ thuộc vào sự thành công hay
không của quá trình thích ứng với biến đổi sau về hưu của họ.
Các yếu tố nói trên quyết định đến nhu cầu và nguồn lực của
từng người mới về hưu trong quá trình biến đổi sau về hưu,
giúp xác định được những nguyên nhân chính xác gây ra các
trạng thái tâm lý tiêu cực ở người mới về hưu cũng như mong
muốn thực sự của họ. Đánh giá đúng được điều này giúp cho
quá trình thích ứng của người mới về hưu cũng như các nỗ lực
hỗ trợ người mới về hưu thích ứng với hoàn cảnh mới được
thuận lợi và đạt hiệu quả hơn, qua đó làm cho người mới về
hưu thích ứng tốt hơn với cuộc sống sau về hưu, giảm thiểu
đáng kể được những trạng thái tâm lý tiêu cực có thể xuất hiện.

Chương 2: Phân tích thực trạng trạng thái tâm lý tiêu cực
của người mới về hưu tại phường Thanh Xuân Bắc – quận
Thanh Xuân – thành phố Hà Nội
1. Giới thiệu về địa bàn nghiên cứu
Phường Thanh Xuân Bắc có nhiều thuận lợi, điều kiện
cho việc hỗ trợ giảm thiểu trạng thái tiêu cực ở người mới về
hưu như kinh tế phát triển, hạ tầng cơ sở tốt, các đoàn thể hoạt
14


động tích cực … nhưng các hoạt động xã hội vẫn chỉ mang tính
chất cho người cao tuổi chứ chưa sát với nhu cầu của người
mới về hưu.
2. Thực trạng về trạng thái tâm lý tiêu cực của người mới
về hưu tại phường Thanh Xuân Bắc
Điều tra về thực trạng trạng thái tâm lý tiêu cực của
người mới về hưu tại phường Thanh Xuân Bắc dựa trên điều
tra bảng hỏi 110 đối tượng người mới về hưu kết hợp với
phỏng vấn sâu.Nội dung điều tra tập trung vào 3 nhóm vấn đề
chính: Đặc điểm cá nhân của người mới về hưu, tác động của
về hưu đến cuộc sống của họ và các trạng thái tâm lý tiêu cực
họ gặp phải khi mới về hưu. Qua điều tra tại phường Thanh
Xuân Bắc, kết quả cho thấy người mới về hưu ở đây có cuộc
sống tương đối đầy đủ sau khi về hưu. Mặc dù vậy, các trạng
thái tâm lý tiêu cực vẫn xuất hiện ở phần lớn người mới về hưu
với các biểu hiện và mức độ khác nhau. Do đó, nhu cầu công
tác xã hội hỗ trợ người mới về hưu ở phường Thanh Xuân Bắc
giảm thiểu trạng thái tâm lý tiêu cực là rất cần thiết.

15

Chương 3. Các hoạt động công tác xã hội trong xây dựng
mô hình hoạt động nhóm hỗ trợ giảm thiểu trạng thái tâm
lý tiêu cực ở người mới về hưu tại phường Thanh Xuân Bắc
1. Vai trò của công tác xã hội nhóm và nhân viên công tác
xã hội trong việc hỗ trợ giảm thiểu trạng thái tâm lý tiêu
cực ở người mới về hưu
2. Đánh giá các nguồn lực để xây dựng mô hình hoạt động
nhóm
3. Đề xuất mô hình hoạt động nhóm hỗ trợ giảm thiểu trạng
thái tâm lý tiêu cực ở người mới về hưu
Mô hình hoạt động nhóm hỗ trợ giảm thiểu trạng thái
tâm lý tiêu cực ở người mới về hưu kết hợp giữa các quan hệ
trong nội bộ nhóm và sự tương tác với các nguồn lực bên ngoài
giúp người mới về hưu có cơ hội chia sẻ về những trải nghiệm
cũng như khó khăn trong quá trình thích ứng với cuộc sống sau
khi về hưu. Đồng thời thông qua sự trợ giúp từ các thành viên
trong nhóm và các nguồn lực bên ngoài giúp đáp ứng một số
nhu cầu chính cho người mới về hưu, giúp họ nhanh chóng
vượt qua những trạng thái tâm lý tiêu cực và có được cuộc sống
lành mạnh, hạnh phúc sau khi về hưu.
* Các hoạt động của nhóm

16


Các hoạt động nội bộ của nhóm bao gồm :
- Các thành viên tự giới thiệu về bản thân và những mối
quan tâm, sở thích cũng như chuyên môn, khả năng của bản

thân. Xem xét nhận thêm thành viên mới theo mong muốn, đặc
điểm của người mong muốn tham gia nhóm và tình hình cụ thể
của nhóm.
- Chia sẻ giữa các thành viên về cảm nhận của mình về
sự thay đổi trong cuộc sống trước và sau về hưu. Các thành
viên cũng có thể trình bày về những vướng mắc trong cuộc
sống của bản thân, gia đình để nhận được sự góp ý, hỗ trợ của
các thành viên khác trong nhóm, nhất là các kinh nghiệm để
thích ứng với cuộc sống sau về hưu.
- Lên các hoạt động cụ thể để giúp xử lý những khó
khăn của các thành viên trong nhóm. Cụ thể với những thành
viên gặp khó khăn về các thủ tục hành chính, luật pháp hay
chăm sóc sức khỏe … sẽ được sự tư vấn của các thành viên có
chuyên môn về lĩnh vực đó trong nhóm hoặc được giới thiệu
các địa chỉ tin cậy để được hỗ trợ. Đối với những thành viên
gặp vấn đề về các mối quan hệ trong gia đình, nhóm sẽ cử đại
diện để góp ý, cải thiện quan hệ trong gia đình thành viên đó
hoặc sẽ yêu cầu sự can thiệp của các đoàn thể địa phương trong
trường hợp cần thiết.
17


- Thảo luận, chia sẻ ý kiến về những vấn đề cần quan
tâm trong cộng đồng, xã hội. Trưởng nhóm và thư ký có trách
nhiệm ghi nhận lại những ý kiến này để tìm cách xử lý phù hợp
hoặc phản ánh với các cơ quan, tập thể có trách nhiệm.
- Bồi dưỡng, nâng cao kiến thức cho thành viên nhóm
về một số mặt như chăm sóc sức khỏe, các chính sách, quy
định liên quan đến các thành viên của nhóm …. Tùy theo
nguồn tài chính của nhóm để mua sắm thêm sách báo, trang bị

… phục vụ cho nhu cầu hoạt động.
- Lên kế hoạch và tổ chức các hoạt động văn hóa văn
nghệ, thể dục thể thao và các hoạt động giải trí khác. Khi điều
kiện cho phép, nhóm có thể thảo luận và tổ chức du lịch, thăm
quan một số danh lam thắng cảnh, khu di tích lịch sử.
Ngoài các hoạt động nội bộ như trên, nhóm còn kết hợp
với các tổ chức khác để thực hiện một số hoạt động như:
- Phối hợp với các cơ sở y tế, công chức hành chính nhà
nước nhất là về cán bộ phụ trách về các chế độ bảo hiểm, hưu
trí tổ chức tư vấn về chăm sóc sức khỏe, kiến thức về chính
sách, thủ tục hành chính liên quan đến người về hưu cho các
thành viên trong nhóm.

18


- Mời đại diện của các cơ quan, chính quyền địa
phương tham gia trong các buổi họp của nhóm để trao đổi, giải
thích và tiếp thu các ý kiến đóng góp của các thành viên trong
nhóm về những vấn đề trong cộng đồng và xã hội. Hợp tác với
các tổ chức đoàn thể địa phương trong những hoạt động chung
của cộng đồng.
- Một đặc điểm riêng của nhóm người mới về hưu so
với những nhóm người cao tuổi hơn là họ còn có cả kinh
nghiệm và sức khỏe tương đối tốt, nhất là các kiến thức, kinh
nghiệm của họ còn mới, phù hợp với thực tế xã hội. Ngoài ra,
nhóm người mới về hưu do chưa tách khỏi công việc quá lâu
nên các mối quan hệ xã hội, công việc của họ vẫn còn được
duy trì. Những yếu tố trên có ý nghĩa hết sức quan trọng với
các cá nhân kinh doanh, doanh nghiệp vừa và nhỏ. Bởi vậy,

trong các hoạt động của nhóm người mới về hưu có thể phát
triển hoạt động phối hợp với một số công ty, doanh nghiệp để
tạo cơ hội việc làm hoặc cộng tác phù hợp với nhu cầu của
thành viên trong nhóm cũng như của doanh nghiệp. Đặc biệt,
sự hỗ trợ, tư vấn của những người mới về hưu có nhiều kinh
nghiệm có ý nghĩa rất lớn với các doanh nghiệp trẻ có ý tưởng
sáng tạo và nhiệt huyết nhưng còn thiếu về kinh nghiệm cũng
như các mối quan hệ làm ăn.

19


* Đánh giá và duy trì hoạt động của nhóm
Qua các khoảng thời gian hoạt động nhất định (2-3
tháng), nhóm tổ chức nhận xét đánh giá về hoạt động trong thời
gian qua của nhóm, sự thay đổi trong đời sống của các thành
viên cũng như nhận xét về các vấn đề mới phát sinh. Thông
qua buổi đánh giá này, nhóm sẽ có những sự thay đổi phù hợp
với tình hình mới, đề ra những hoạt động cụ thể trong thời gian
sau.

20