Ứng dụng bài tập nâng cao hiệu quả đá bóng bằng mu trong bàn chân cho đội tuyển bóng đá nam trường THPT Tống Văn Trân - Nam Định

1
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI
2 KHOA GIÁO DỤC THỂ CHẤT

PHẠM ĐỨC MINH

ỨNG DỤNG BÀI TẬP NÂNG CAO
HIỆU QUẢ ĐÁ BÓNG BẰNG MU
TRONG BÀN CHÂN CHO ĐỘI TUYỂN
BÓNG ĐÁ NAM TRƢỜNG THPT
TỐNG VĂN TRÂN - NAM ĐỊNH

TÓM TẮT KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI
HỌC

HÀ NỘI, 2012


TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI
2 KHOA GIÁO DỤC THỂ CHẤT

PHẠM ĐỨC MINH

ỨNG DỤNG BÀI TẬP NÂNG CAO
HIỆU QUẢ ĐÁ BÓNG BẰNG MU
TRONG BÀN CHÂN CHO ĐỘI TUYỂN
BÓNG ĐÁ NAM TRƢỜNG THPT
TỐNG VĂN TRÂN - NAM ĐỊNH
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên nghành: CNKHSP - GDQP

Hướng dẫn khoa học:

Th.s. HÀ MINH DỊU

HÀ NỘI, 2012


LỜI CAM ĐOAN
Tên tôi là: PHẠM ĐỨC MINH
Sinh viên: K34 Khoa GDTC - GDQP
Tôi xin cam đoan khóa luận tốt nghiệp với đề tài: “ Ứng dụng bài tập
nâng cao hiệu quả đá bóng bằng mu trong bàn chân cho đội tuyển Bóng đá
nam trường THPT Tống Văn Trân - Nam Định ” là công trình nghiên cứu
của riêng tôi, kết quả không trùng với kết quả của tác giả nào. Đề tài được
thực hiện từ tháng 12/2011 đến tháng 04/2012, được nghiên cứu trên đối
tượng là học sinh trường THPT Tống Văn Trân - Nam Định. Nếu sai tôi xin
chịu hoàn toàn trách nhiệm trước Hội đồng khoa học.

Hội Nội, Ngày

tháng

năm 2012

Sinh viên

Phạm Đức Minh


DANH MỤC VIẾT TẮT

1. TDTT

: Thể dục thể thao

2. GDTC

: Giáo dục thể chất

3. VĐV

: Vận động viên

4. THPT

: Trung học phổ thông

5. HLV

: Huấn luyện viên

6. CT – TW : Chỉ thị - trung ương
7. m

: mét

8. nt

: Như trên

9. cm

: centimét

10. Nxb

: Nhà xuất bản


MỤC LỤC

Trang

ĐẶT VẤN ĐỀ

1

CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

4

1.1. Đặc điểm tâm - sinh lý học sinh THPT

4

1.2. Quy luật hình thành kỹ năng kỹ sảo trong môn bóng đá

5

1.3. Nguyên lý kỹ thuật đá bóng bằng mu trong bàn chân

11

CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP VÀ TỔ CHỨC NGHIÊN CỨU

13

2.1. Nhiệm vụ nghiên cứu

13

2.2. Phương pháp nghiên cứu

13

2.3. Tổ chức nghiên cứu

16

CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

18

3.1. Đánh giá thực trạng công tác huấn luyện và lựa chọn Test đánh giá
hiệu quả sút bóng cầu môn bằng mu trong cho đội tuyển bóng đá nam
trường THPT Tống Văn Trân - Nam Định
3.2.

18

Lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật đá bóng

bằng mu trong bàn chân cho đội tuyển Bóng đá nam trường THPT
Tống Văn Trân - Nam Định

23

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

39

TÀI LIỆU THAM KHẢO

40

PHỤ LỤC


DANH MỤC BẢNG BIỂU
Số bảng biểu Nội Dung
Kết quả kiểm tra một số kỹ thuật đá bóng vào cầu
Bảng 3.1

Trang
21

môn của đội tuyển bóng đá nam trường THPT Tống
Văn Trân - Nam Định( n=40)
Kết quả phỏng vấn lựa chọn các test đánh giá hiệu

Bảng 3.2

23

quả sút bóng bằng mu trong bàn chân cho đội tuyển
bóng đá nam trường THPT Tống Văn Trân – Nam
Định (n = 20)

Bảng 3.3

Kết quả phỏng vấn của 20 giáo viên

26

Bảng 3.4

Bảng kế hoạch thực nghiệm trong 7 tuần

29

Bảng 3.5

Kết quả kiểm tra trước thực nghiệm( nA=nB=20)

32

Bảng 3.6

Kết quả kiểm tra sau thực nghiệm ( nA=nB=20)

33

Biểu đồ 3.1

Dẫn bóng luồn cọc sút cầu môn ( mỗi chân 5 quả)

35

Biểu đồ 3.2

Sút bóng tại chỗ vào cầu môn ( mỗi chân 5 quả)

36

Đá bóng bằng mu trong bàn chân vào mục tiêu trê n

37

Biểu đồ 3.3

tường(mỗi chân 5 quả)


ĐẶT VẤN ĐỀ
Một con người phát triển toàn diện phải là người như thế nào?
Trong thế kỉ 21 là thế kỉ của toàn cầu hóa và văn minh của trí tuệ đã
khẳng định: Con người toàn diện là có trí tuệ, có thể chất, có tay nghề thành
thạo, có phẩm chất tốt đẹp...Trong nguồn lao động ấy thì thế hệ trẻ có một vai
trò quan trọng, là yếu tố quyết định để có một lực lượng lao động có trình độ,
có tay nghề cao, có khả năng hội nhập với lao động quốc tế.
Đáp ứng yêu cầu thực tiễn, không ai khác ngay trên ghế nhà trường cần

phải chuẩn bị những hành trang, lượng kiến thức để bước vào cuộc sống, để
góp phần công sức nhỏ bé của mình vào công cuộc xây dựng đất nước ngày
càng phát triển, cùng với xu hướng của thời đại. Như Lê Nin đã nói “ HỌC,
HỌC NỮA, HỌC MÃI ’’ đã khẳng định học không chỉ trong nhà trường mà
học vô tận, học mọi nơi mọi lúc, không ngừng trau dồi kiến thức. Là người
học sinh, sinh viên đang ngồi học trong ghế nhà trường phải biết nỗ lực học
tập, rèn luyện trong mọi lĩnh vực, để góp phần sức lực xây dựng đất nước trở
thành nước công nghiệp hóa, hiện đại hoá, sánh vai với các nước trên thế giới.
Giáo dục đào tạo không chỉ là mối liên hệ giữa hoạt đông dạy của người
thầy với hoạt động học của học sinh mà giáo dục là rất quan tâm: Giáo dục
đào tạo là quốc sách hàng đầu nhằm nâng cao dân trí, là chìa khóa cuối cùng
để mở vào xã hội tương lai.
Giáo dục nhằm phát triển con người về các mặt: Đức, trí, thể, mỹ...để trở
thành con người toàn diện không chỉ kiến thức sâu rộng mà phải biết năng
động và sáng tạo trong mọi cuộc sống, vì vậy giáo dục thể chất trong nhà
trường có vị chí rất quan trọng trong xã hội hiện nay.
Hoạt động thể dục thể thao giúp mang lại cho người tập những giây phút
thoải mái, hòa đồng với mọi người, giúp tăng cường thể lực, kéo dài tuổi


thọ...Không những thế với tính chất hoạt động thể dục thể thao có tính chất thi
đấu thể thao còn là phương tiện để khẳng định sức mạnh của con người Việt
Nam trên thế giới, qua các hoạt động thể thao còn là cơ hội để giao lưu, gặp
gỡ, trao đổi văn hóa giữa các nước các dân tộc, duy trì tình quan hệ hữu nghị
giữa các nước trên thế giới.
Hệ thống chương trình GDTC ở trường phổ thông bao gồm các môn:
Điền kinh, Bóng đá, Cầu lông, Bóng chuyền....Hoàn thiện cho người học về
hình thái, chức năng của cơ thể, các kĩ năng kĩ xảo vận động cơ bản quan
trọng trong đời sống, phát triển con người toàn diện, thực hiện tốt nghĩa vụ
lao động và bảo vệ tổ quốc. Với đề tài này chúng tôi đi sâu vào tìm hiểu và

nghiên cứu môn thể thao luôn được số đông các em học sinh yêu thích đó là
môn Bóng đá.
Là người chơi thể thao giỏi, điều đầu tiên phải biết được những động tác
cơ bản để chơi được môn thể thao đó. Bóng đá cũng vậy để đạt được hiệu quả
cao trong học tập, tập luyện và thi đấu cũng như tăng cường tính hấp dẫn thì
yếu tố quan trọng là kỹ thuật bóng đá. Trong quá trình thi đấu, một người chơi
tốt thì phải linh hoạt xử lý tình huống, óc quan sát, tính sáng tạo và thông
minh ở trên sân, phải luôn đặt ra cho mình câu hỏi: Khi có bóng ta phải làm
gì? Khi đồng đội có bóng ta phải làm gì? Khi đối phương có bóng ta phải làm
gì? Để trả lời câu hỏi đó đòi hỏi người chơi phải trải qua quá trình tập luyện
lâu dài và gian nan.
Đặc trưng của các môn thể thao và riêng với môn Bóng đá cũng vậy với
mọi hình thức chơi nào cũng tạo cho người chơi giây phút sảng khoái, thoải
mái, xua tan mệt mỏi trong công việc, tạo điều kiện tốt cho các hoạt động
trong cuộc sống, lao động sản xuất hàng ngày. Giúp người chơi nâng cao sức
khỏe, ý chí, đạo đức, rèn luyện tinh thần tập thể....


Qua thực tiễn và giao lưu thi đấu bóng đá với các trường THPT khác thì
thành tích của đội tuyển chưa cao, nguyên nhân chủ yếu là do các em còn hạn
chế về kỹ thuật và thể lực. Đặc biệt là kỹ thuật đá bóng bằng mu trong bàn
chân.
Trong kỹ thuật Bóng đá thì kỹ thuật đá bóng bằng mu trong bàn chân là
một trong những kỹ thuật cơ bản và được sử dụng nhiều nhất. Trong thi đấu
thường dùng để thực hiện những đường chuyền bóng xa, sút cầu môn hay để
đá phạt….
Ưu điểm: kĩ thuật đá bóng bằng mu trong bàn chân sử dụng để chuyền
đường bóng xa, sút cầu môn, đặc biệt có hiệu quả với sút phạt những tình
huống cố định. Cầu thủ có thể vừa chạy vừa đá mà không ảnh hưởng đến tốc
độ chạy, che dấu dược ý đồ đi bóng...Tuy nhiên kỹ thuật này tương đối là

khó, thời gian tập luyện dể hình thành kỹ năng kỹ xảo trong quá trình lâu dài,
đòi hỏi trong quá trình tập luyện phải có thái độ nghiêm túc, tập trung cao. Vì
vậy để nâng cao kỹ thuật này cần phải lựa chọn những bài tập phù hợp, đạt
hiệu quả cao, khắc phục các nhược điểm của kỹ thuật là rất cần thiết trong học
tập và thi đấu.
Qua tìm hiểu và tham khảo một số đề tài nghiên cứu liên quan đến kỹ
thuật đá bóng bằng mu trong bàn chân trong Bóng đá, điển hình như đề tài
nghiên cứu của sinh viên Nguyễn Công Trung: K31 khoa GDTC - GDQP
trường ĐHSP Hà Nội 2 với nội dung “ Nghiên cứu lựa chọn một số bài tập
nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật đá bóng bằng mu trong bàn chân cho đội
tuyển Bóng đá nam khối 11 trường THPT Đa Phúc - Hà Nội ”. Nhưng do
đặc điểm của trường tôi thấy các bài tập chưa đem lại hiểu qua cao cho kỹ
thuật trong quá trình tập luyện và thi đấu. Xuất phát từ thực trạng trên chúng
tôi tiến hành nghiên cứu“ Ứng dụng bài tập nâng cao hiệu quả kĩ thuật đá


bóng bằng mu trong bàn chân cho đội tuyển Bóng đá nam trường THPT
Tống Văn Trân- Nam Định”.
* Mục đích nghiên cứu: Qua kết quả nghiên cứu chúng tôi xác định chuẩn
các bài tập để nâng cao hiệu quả kĩ thuật đá bóng bằng mu trong bàn chân cho
đội tuyển Bóng đá nam trường THPT Tống Văn Trân - Nam Định nói riêng,
cho cầu thủ trẻ và các VĐV nói chung. Bên cạnh đó làm tài liệu tham khảo,
nghiên cứu trong công tác giảng dạy và huấn luyện.


CHƢƠNG 1
TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1. Đặc điểm tâm - sinh lý học sinh THPT
1.1.1. Đặc điểm sinh lý học sinh THPT
Giai đoạn này hệ thần kinh tiếp tục đi đến hoàn thiện, khả năng tư duy, khả

năng phân tích tổng hợp và trừu tượng hoá tạo thuận lợi cho việc hình thành
nhanh chóng phản xạ có điều kiện, giúp các em nhanh chóng tiếp thu và hoàn
thiện kỹ thuật động tác.
Tuy nhiên đối với một số bài tập mang tính đơn điệu, không hấp dẫn cũng
làm cho các em nhanh chóng mệt mỏi. Do sự hoạt động mạnh của tuyến giáp,
tuyến sinh dục, tuyến yên làm cho tính hưng phấn của hệ thần kinh chiếm ưu
thế, giữa hưng phấn và ức chế không cần bằng đã ảnh hưởng đến hoạt động
thể lực, đặc biệt với các bạn nữ tính nhịp điệu giảm sút nhanh chóng, khả
năng chịu đựng lượng vận động yếu. Vì vậy, cần thay đổi nhiều hình thức tập
luyện phong phú, giáo viên cần sử dụng các bài tập thích hợp và thường
xuyên quan sát phản ứng cơ thể của học sinh để có biện pháp giải quyết kịp
thời.
+ Hệ vận động:
Giảm tốc độ phát triển, mỗi năm Nữ cao thêm 0,5 - 1cm, Nam 1- 3cm. Cột
sống đã ổn định hình dáng nhưng vẫn chưa hoàn thiện, có thể bị cong, vẹo
nên tiếp tục bồi dưỡng tư thế chính xác thông qua hệ thống bài tập như đi,
chạy, nhảy, thể dục nhịp điệu, thể dục cơ bản là rất cần thiết. Các cơ bắp lớn
(cơ đùi, cơ cánh tay) phát triển tương đối nhanh, cơ nhỏ (cơ bàn tay, ngón tay)
phát triển chậm hơn. Các cơ co phát triển hơn các cơ duỗi, ở lứa tuổi 13 - 15
Nữ, 14 - 16 Nam là thời kỳ cơ bắp phát triển nhanh nhất. Do vậy các bài tập


nên đảm bảo tính nguyên tắc vừa sức và đảm bảo cho tất cả các loại cơ ( to,
nhỏ) đều được phát triển đều và cân đối.
+ Hệ tuần hoàn:
Hệ tuần hoàn của học sinh THPT đang phát triển và đi đến hoàn thiện.
Buồng tim phát triển tương đối hoàn chỉnh, mạch đập của Nam 70 - 80
lần/phút, Nữ 78 - 85 lần/phút. Hệ thống điều hoà vận mạch phát triển tương
đối nhưng sau vận động, mạch đập và huyết áp hồi phục tương đối nhanh
chóng. Ở lứa tuổi này có thể tập những bài tập dai sức, có khối lượng và

cường độ tương đối lớn. Chú ý phải thận trọng và thường xuyên kiểm tra theo
dõi trạng thái sức khoẻ của học sinh trong và sau khi tập.
Hệ hô hấp đã phát triển và tương đối hoàn thiện, vòng ngực trung bình
Nam 67 - 72 cm, Nữ từ 69 - 74cm. Diện tích tiếp xúc của phổi khoảng 100 2

120cm gần bằng tuổi trưởng thành.
Dung lượng phổi tăng nhanh chóng: 15 tuổi là 2 - 2.5 lít, 16 -18 tuổi là 3 4 lít.
Tần số hô hấp gần giống người lớn: 10 - 20 lần/phút.
Tuy nhiên các cơ hô hấp vẫn còn yếu nên sự co giãn của lồng ngực nhỏ,
chủ yếu là co giãn cơ hoành. Do vậy trong tập luyện cần tập thở sâu và tập
trung chú ý thở bằng ngực.
1.1.2. Đặc điểm tâm lý của học sinh THPT
Về mặt tâm lý các em muốn chứng tỏ mình là người lớn, muốn để cho mọi
người tôn trọng mình, đã có một trình độ hiểu biết nhất định. Tuổi này là tuổi
chủ yếu hình thành thế giới khách quan, tự ý thức, hình thành tính cách, có
định hướng cho tương lai và chứa đựng nhu cầu sáng tạo.
Đặc điểm tâm lý được thể hiện thông qua hứng thú, tình cảm, trí nhớ, các
phẩm chất ý chí đều đã rõ ràng hơn và mạnh mẽ hơn lứa tuổi trước đó. Các


em có thể hoàn thành được những bài tập khó và đòi hỏi sự khắc phục khó
khăn lớn trong tập luyện.
1.2. Quy luật hình thành kỹ năng - kỹ xảo trong môn Bóng đá
1.2.1. Quy luật hình thành kỹ năng - kỹ xảo trong môn Bóng đá
Để cho công tác huấn luyện đem lại hiệu quả cao nhất cho động tác sút
bóng cầu môn bằng mu trong bàn chân phải phụ thuộc vào đăc điểm cá nhân
VĐV, đặc biệt chơi bóng của cầu thủ đó và toàn đội trong quá trình tập luyện,
các tố chất thể lực khi thực hiện bài tập. Đặc điểm cơ bản chính trong huấn
luyện là phải nắm vững cơ sở tối ưu giữa các yếu tố hình thành kỹ năng kỹ
xảo vận động, mặt khác trong yêu cầu kỹ thuật động tác cần tăng tính biến đổi

không ngừng sao cho phù hợp với quy luật thích ứng phát triển lại thích ứng,
không ngừng nâng cao hiệu quả thay đổi mục đích cho quá trình huấn luyện,
thay đổi các tình huống khác nhau để nâng cao khả năng tiếp thu bài tập của
các VĐV. Thúc đẩy nhanh quá trình hình thành kỹ năng động tác và chuyển
dần kỹ xảo vận động, cần linh hoạt trong di chuyển tập luyện và thi đấu, yêu
cầu sút bóng cầu môn nhiều, chính sác và đem lại hiệu quả cao nhất.
Trong quá trình huấn luyện phải xác định rõ các giai đoạn của quá trình
giảng dạy dựa trên các quy luật nhận thức và việc hình thành các kỹ năng - kỹ
xảo vận động. Đó là điều cần đạt trong công tác giảng dạy động tác và nâng
cao hiệu quả huấn luyện.
Kỹ năng động tác ở đây là mức độ nắm được mấu chốt kỹ thuật và thực
hiện chính xác kỹ thuật động tác. Nếu kỹ thuật động tác không được củng cố
liên tục sẽ bị phá vỡ và nếu động tác lặp đi lặp lại nhiều lần sẽ trở nên thuần
thục, nhuần nhuyễn, khi đó kỹ năng sẽ trở thành kỹ xảo vận động, thể hiện ở
mức độ thực hiện động tác một cách tự động, độ vững chắc cao.


Hiệu quả quan trọng của công tác huấn luyện sút bóng bằng mu trong bàn
chân nói chung và nâng cao kỹ năng - kỹ xảo vận động nói riêng còn phụ
thuộc vào nhiều đặc điểm như:
- Trạng thái sẵn sàng tiếp thu động tác của VĐV, trước khi tập một bài tập
nào đó, HLV phải nắm và xem xét người tập đã sẵn sàng tiếp thu động tác
hay chưa. Nếu chưa chuẩn bị về kinh nghiệm vận động bước đầu của VĐV,
các bài tập chuẩn bị đặc biệt là các bài tập dẫn dắt, sự chuẩn bị thường thể
hiện bằng 3 yếu tố:
+ Mức độ phát triển các yếu tố thể lực.
+ Khả năng vận động của VĐV.
+ Yếu tố tâm lý và kinh nghiệm của VĐV.
- Trong huấn luyện để hình thành kỹ năng - kỹ xảo động tác, người dạy
phải nắm vững về phương pháp và các giai đoạn huấn luyện.

Nó gồm 3 giai đoạn sau:
* Giai đoạn 1: là hình thành khái niệm và kỹ thuật ban đầu của động tác.
Nó tương ứng với việc thực hiện động tác bước đầu, các động tác thực hiện
còn thô, vụng về và hiệu quả thấp.
* Giai đoạn 2: Thể hiện tiêu biểu trong các bài tập đi sâu, chi tiết hoá,
trọng tâm đi sâu về yêu cầu kỹ thuật động tác, cũng như hiệu quả động tác,
kết quả là khả năng vận động chính xác, hiệu quả cao, kỹ thuật chuyển dần
sang kỹ xảo.
* Giai đoạn 3: Củng cố, hoàn thiện, nâng cao và áp dụng vào thi đấu với
mục đích giúp cho kỹ xảo được vững chắc, ở giai đoạn này cần khắc phục
một số nhược điểm nhỏ mà người tập hay mắc phải. Điều quan trọng là HLV
phải chỉ rõ cho họ điểm yếu và sửa chữa sai lầm một cách tối ưu nhất. Tuy
nhiên phải yêu cầu các nguyên tắc huấn luyện sao cho người tập có thể hoàn
thành bài tập một cách khác nhau nhất và đạt hiệu quả cao nhất.


1.2.2. Các nguyên tắc huấn luyện
Trong bất kỳ một quá trình huấn luyện nào cũng phải tuân theo những
những nguyên tắc chung là: Từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, từ chậm
đến nhanh, từ lượng vận động ít đến lượng vận động nhiều. Ngoài ra còn một
số nguyên tắc sau:
* Nguyên tắc tự giác tích cực:
Đây là nguyên tắc mang tính chủ quan của VĐV đó mà nguyên tắc này
nâng cao hiệu quả tập luyện, tự giác tích cực chủ yếu phụ thuộc vào lòng ham
muốn, tình yêu nghề, ý chí nghị lực của VĐV.
Ngoài ra nó còn phụ thuộc vào một số yếu tố sau:
- Khả năng nhận thức về mục đích, nhiệm vụ của quá trình tập luyện.
- Khả năng tiếp thu khoa học và ứng dụng vào tập luyện.
Tự giác tích cực còn phụ thuộc vào sự hứng thú, tâm lý tập luyện, nó chi
phối đều tính tích cực. Các HLV phải biết khêu gợi và phát triển hứng thú tập

luyện ở mức độ nhất định bằng cách lựa chon nội dung các bài tập cho quá
trình tập luyện phải hấp dẫn các VĐV. Các bài tập tình huống khác nhau,
không lặp đi lặp lại một cách đơn điệu, phải biết tạo ra cảm giác sảng khoái
toải mái trong khi tập. Biết tổ chức các bài tập thì tác dụng sẽ rất cao và đạt
hiệu quả cao hơn. Tự giác tích cực đã trở thành nhân tố tích cực để phát triển
hứng thú.
Tóm lại: Trong công tác giảng dạy ngoài việc bồi dưỡng những tri thức,
khả năng chuyên môn còn phải giáo dục cho người tập hiểu rõ đây là một quá
trình lao động nghiêm túc, đòi hỏi phải tư duy, suy luận và vận dụng khoa học
TDTT vào tập luyện, có như thế mới đem lại hiệu quả cao. Ngoài lòng đam
mê, ham muốn, yêu nghề thì tự giác tích cực còn tập cho bản thân VĐV bản
lĩnh thi đấu, tinh thần tự giác, ý chí thi đấu và phải biết hoà mình vào tinh


thần tập luyện của đồng đội, có như vậy thì mới vượt qua được những khó
khăn mà môn thể thao này đòi hỏi.
* Nguyên tắc trực quan:
Để quá trình tập luyện đem lại hiệu quả cao nhất. Người HLV phải biết
giới thiệu động tác, có thể qua hình ảnh, qua thực hiện động tác, phải biết
phân tích cho người học thấy rõ điểm mấu chốt của kỹ thuật động tác, phương
pháp trực quan phải đơn giản, dễ hiểu và truyền đạt được lượng tri thức về kỹ
thuật động tác, ngoài ra nó còn là cơ sở sửa chữa những sai lầm trong nguyên
tắc trực quan có 2 loại:
- Trực quan trực tiếp: là hình thức mà HLV hay VĐV thực hiện kỹ thuật,
kỹ thuật chuẩn và phân tích để mọi người quan sát động tác.
- Trực quan gián tiếp: là thông qua băng hình, hình ảnh, tranh ảnh, sách
báo để HLV truyền thụ kiến thức chuyên môn cho VĐV.
Phương pháp trực quan ngày càng cụ thể bao nhiêu thì khả năng tiếp thu
động tác càng đem lại hiệu quả cao, sự hình thành kỹ năng - kỹ sảo vận động
và hình thành biểu tượng nhanh hơn.

* Nguyên tắc hệ thống - liên tục.
Nguyên tắc này đòi hỏi sự duy trì và tiếp thu động tác bài tập một cách có
hệ thống theo các giai đoạn huấn luyện và phải được tập luyện liên tục, không
có sự gián đoạn, không có sự ngắt quãng. Bởi vì tập luyện liên tục VĐV sẽ
hình thành được hệ thống biểu tượng vận động thông qua tập luyện và vốn
kiến thức phương pháp để hình thành kỹ năng - kỹ xảo vận động.
Nếu không đảm bảo được tính liên tục thì những kết quả thu được trong
quá trình tập luyện sẽ dần mất đi. Chính vì thế các HLV phải sắp xếp các bài
tập để người tập tiếp thu một cách có hệ thống và theo một chu kỳ nhất định.
* Nguyên tắc luân phiên hợp lý:


Giữa LVĐ và quãng nghỉ, giữa tập luyện và nghỉ ngơi có mối liên hệ chặt
chẽ, tập luyện làm cơ thể mệt mỏi, biểu hiện là năng lượng và khả năng hoạt
động bị giảm sút nghỉ ngơi giữa các lần tập, giữa các bài tập làm cho cơ thể
hồi phục có khả năng thực hiện các bài tập một cách tốt nhất.
HLV cần nắm các quy luật hoạt động và cho các VĐV tập luyện khi LVĐ
đã được hồi phuc. Ở đây tuỳ thuộc vào mục đích và nhiệm vụ huấn luyện mà
có sự luân phiên hợp lý để có hiệu quả huấn luyện cao nhất. Cũng còn tuỳ
thuộc vào trạng thái cơ thể của VĐV, giai đoạn tập luyện, yêu cầu về thể lực
mà HLV và quãng nghỉ kéo dài hay ngắn.
Đó là cơ sở cho một quá trình huấn luyện lâu dài và thi đấu thể thao.
* Nguyên tắc củng cố và nâng cao
Khi VĐV đã nắm được mấu chốt của kỹ thuật động tác thì quá trình tập
luyện phải được lặp đi lặp lại hợp lý để chuyển từ khả năng động tác sang kỹ
xảo vận động và thực hiện động tác một cách tự động hoá.
TDTT còn mang tính chất thi đấu, đua tranh, chính vì vậy củng cố nâng
cao kỹ thuật thông qua thi đấu, qua thi đấu VĐV sẽ thấy được hiệu quả của
quá trình tập luyện.
* Nguyên tắc huấn luyện chuyên môn và huấn luyện toàn diện.

Ở đây đề cập tới việc ngoài nâng cao kỹ thuật động tác để đem lại hiệu quả
tức thời ta cần chú ý đến huấn luyện toàn diện, nâng cao thể lực, giáo dục tính
thẩm mỹ, đạo đức, ý trí.. đó là nền tảng cho sự phát triển thể thao và nâng cao
hiệu quả cho quá trình tập luyện.
Nguyên tắc này đòi hỏi các VĐV phải phát triển một cách đồng bộ nhất tất
cả các tố chất thể thao để phục vụ cho hoạt động thể lực và thi đấu.
* Nguyên tắc đối xử cá biệt:
Nguyên tắc này đòi hỏi phải tính toán đặc điểm cá nhân VĐV, đặc điểm
sinh lý lứa tuổi, giới tính và trình độ tập luyện và tập chuyên…


Phải xác định được mức độ thích hợp cho VĐV khác nhau, trước hết phải
dựa vào yêu cầu chương trình có tổ chức tiêu biểu cho các dạng đối tượng cụ
thể. Trên cơ sở kế hoạch tổng kết kinh nghiệm thực tế, trước hết là chương
trình giáo dục các tố chất cho các đối tượng cơ bản.
Yêu cầu về đặc điểm tâm - sinh lý mức độ thích ứng ở mỗi lứa tuổi, mỗi
giới tính khác nhau đòi hỏi tính hợp lý khác nhau, phải xác định được mức độ
hợp lý để chọn và đưa ra cấu trúc bài tập. Thời gian buổi tập phải chú ý đến
phương pháp kế thừa tối ưu giữa các bài tập nâng cao và độ khó bài tập, phần
nội dung của các bài tập sau phải là nội dung kế thừa mà bài tập là nền tảng.
1.3. Nguyên lý kỹ thuật đá bóng bằng mu trong bàn chân
1.3.1. Kỹ thuật đá bóng bằng mu trong bàn chân
Kỹ thuật đá bóng bằng mu trong bàn chân thực hiện gồm 5 giai đoạn
theo tuần tự:
+ Giai đoạn chạy đà.
+ Giai đoạn đặt chân trụ.
+ Giai đoạn lăng chân đá.
+ Giai đoạn tiếp xúc bóng.
+ Giai đoạn kết thúc.
Mỗi giai đoạn trước là tiền đề của giai đoạn sau, giai đoạn trước thực

hiện tốt sẽ tạo điều kiện cho giai đoạn sau.
* Giai đoạn chạy đà:
Chạy đà theo đường chéo tạo thành một góc 45 độ so với hướng đi của trái
bóng, tốc độ chạy nhanh dần. Bước cuối cùng trước khi đặt chân trụ thường lớn
để tạo biên độ lăng chân lớn, biên độ vung tay lớn lực đá bóng sẽ mạnh.
Chạy đà thoải mái tránh gò bó, không thả lỏng, tránh lãng phí sức về
căng thẳng, từ đó có thể ảnh hưởng tới nhịp điệu và độ chính xác của toàn bộ
động tác đá bóng.
* Giai đoạn đặt chân trụ


Giai đoạn này tạo thành điểm tựa vững chắc của trọng tâm cơ thể chân
đá là nhiệm vụ mấu chốt của toàn bộ động tác tiếp xúc bóng.
Đặt gót chân chuyển sang cả bàn chân. Mũi bàn chân hướng theo hướng
đá bóng. Khớp gối hơi khuỵu, hạ thấp trọng tâm để giảm độ lao về phía trước.
thân trên thả lỏng. Hai tay nâng ngang để giữ thăng bằng. Chân trụ cần đặt
ngang về phía bên của bóng, khoảng cách tới bóng từ 20cm – 25cm.
* Giai đoạn lăng chân đá:
Cùng với tốc độ chạy đà, lăng chân đá để tạo ra lực đá bóng. Biên độ
lăng lớn cùng với tốc độ duỗi khớp gối cao sẽ tạo ra lực lớn để đá bóng đi.
Sau khi đặt chân trụ, chân sau kéo lên cao ra sau lên trên và gập khớp gối
để lăng chân về phía trước. Trước khi chân lăng đi qua trục đứng của thân
duỗi thật nhanh khớp gối sẽ tạo nên áp lực đá bóng lớn.
* Giai đoạn tiếp xúc bóng:
Là giai đoạn quan trọng nhất quyết định toàn bộ kỹ thuật đá bóng. Mặc
dù giai đoạn này chỉ xảy ra trong thời gian rất ngắn. Khi mu trong bàn chân
chạm bóng vị trí tiếp xúc của bàn chân chỉ rõ kiểu đá.
Điều kiện chủ yếu đảm bảo độ chính xác, sức mạnh của cú sút bóng phụ
thuộc rất lớn vào biên độ vung chân về trước. Khi tiếp xúc vào phía sau tâm
bóng. Tiếp xúc lệch tâm bóng sẽ làm cho bóng đi xoay, hoặc bổng hoặc thấp

và lực đi yếu.
* Giai đoạn kết thúc:
Là giai đoạn cuối cùng của kỹ thuật đá bóng, nó không có tác dụng với
đường bóng đá đi, nhưng là phản ánh mức độ thực hiện của 4 giai đoạn trên.
Khi thực hiện đầy đủ cả 4 giai đoạn, bước kết thúc có tác dụng giữ thăng
bằng vì khi đá bóng đi mạnh theo quán tính thân người lao về trước.


CHƢƠNG 2
NHIỆM VỤ, PHƢƠNG PHÁP
VÀ TỔ CHỨC NGHIÊN CỨU
2.1. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nghiên cứu đề tài đề ra các nhiệm vụ sau:
- Nhiệm vụ 1: Đánh giá thực trạng công tác huấn luyện và lựa chon Test
đánh giá hiệu quả sút bóng cầu môn bằng mu trong bàn chân cho đội tuyển
Bóng đá nam trường THPT Tống Văn Trân - Nam Định.
- Nhiệm vụ 2: Ứng dụng và đánh giá hiệu quả một số bài tập nâng cao
hiệu quả kỹ thuật đá bóng bằng mu trong bàn chân cho đội tuyển Bóng đá
nam trường THPT Tống Văn Trân - Nam Định.
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu
Để giải quyết được các nhiệm vụ của để tài chúng tôi sử dụng các phương
pháp nghiên cứu sau:
2.2.1. Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu:
Đây là phương pháp được sử dụng rộng rãi trong các công trình nghiên
cứu mang tính chất lý luận sư phạm. Đề tài tiến hành theo xu hướng sưu tầm
tài liệu có liên quan kỹ thuật đá bóng bằng mu trong bàn chân. Bằng phương
pháp này đã giúp cho việc thu thập nghiệm của các công trình nghiên cứu cho
học sinh của các trường THPT ở Việt Nam từ trước đến nay. Từ đó hình
thành giả định khoa học, xác định mục tiêu nghiên cứu và đề xuất phương án
nghiên cứu nâng cao hiệu quả kỹ thuật đá bóng bằng mu trong bàn chân cho

đội tuyển Bóng đá nam trường THPT Tống Văn Trân - Nam Định
Chúng tôi đã tham khảo một số tài liệu dưới đây:
- Mạnh Dương (2005), kỹ chiến thuật và phương pháp giảng dạy bóng
đá, Nxb Thể dục thể thao (1)


- Nguyễn Đức Văn (1997), phương pháp toán thống kê, Nxb Thể dục thể
thao (8)
2.2.2. Phương pháp phỏng vấn:
Trong các công trình nghiên cứu về TDTT phương pháp phỏng vấn
được sử dụng khá rộng rãi nhằm trao đổi kinh nghiệm vốn hiểu biết sâu sắc
của các chuyên gia về các lĩnh vực có liên quan đến vấn đề nghiên cứu và trao
đổi kinh nghiệm với các đối tượng nghiên cứu.
Trong quá trình nghiên cứu đề tài đã sử dụng phương pháp phỏng vấn
trực tiếp và gián tiếp:
* Phương pháp phỏng vấn trực tiếp
Đối tượng phỏng vấn là các cán bộ lãnh đạo nhà trường (Hiệu trưởng,
phó hiệu trưởng) và các giáo viên trong trường THPT Tống Văn Trân - Nam
Định.
Nội dung phỏng vấn là các vấn đề có liên quan đến công tác GDTC của
trường và phong trào hoạt động TDTT trường học.
* Phương pháp phỏng vấn gián tiếp
Dùng phiếu hỏi để phỏng vấn các đối tượng có liên quan đến đề tài
nghiên cứu đó là giáo viên TDTT, các chuyên gia và các cộng tác viên TDTT
trong và ngoài trường, các nội dung phỏng vấn là các vấn đề có liên quan đến
kỹ thuật đá bóng bằng mu trong bàn chân của đội tuyển Bóng đá nam trường
THPT Tống Văn Trân - Nam Định.
2.2.3. Phương pháp quan sát sư phạm:
Đề tài sử dụng phương pháp này để tiếp cận đối tượng nghiên cứu, theo
dõi trực tiếp quá trình tập luyện của học sinh trong các giờ tập có ảnh hưởng

như thế nào đối với việc nâng cao hiệu quả đá bóng bằng mu trong bàn chân
cho đội tuyển Bóng đá nam trường THPT Tống Văn Trân - Nam Định.
2.2.4. Phương pháp kiểm tra sư phạm:


Phương pháp này nhằm mục đích kiểm tra, đánh giá trình độ thực hiện
kỹ thuật của học sinh một cách chính xác và khách quan thông qua luật Thể
dục đã quy định. Trên cơ sở đó có những nhận xét và kết luận về hiệu quả của
bài tập đã lựa chọn nhằm nâng cao hiệu quả đá bóng bằng mu trong bàn chân
cho đội tuyển Bóng đá nam trường THPT Tống Văn Trân – Nam Định.
Chúng tôi đã đưa ra bài tập kiểm tra kỹ thuật sút bóng bằng mu trong
bàn chân như sau :
Khoảng cách 20m
Gôn 2 x 3m
Dụng cụ: 5 quả bóng, lưới, thước đo
Hình thức kiểm tra: Sút 5 quả, sau đó đánh giá kết quả
2.2.5. Phương pháp thực nghiệm sư phạm:
Để xác định được hiệu quả lựa chọn các bài tập nâng cao hiệu quả đá
bóng bằng mu trong bàn chân trong bóng đá, đề tài tiến hành thực nghiệm sư
phạm trên đối tượng đội tuyển Bóng đá nam trường THPT Tống Văn Trân –
Nam Định bằng phương pháp thực nghiệm song song và tự đối chiếu.
Nhóm A (nhóm đối chứng): Lựa chọn 20 học sinh nam đội tuyển Bóng
đá trường THPT Tống Văn Trân - Nam Định tập theo nội dung chương trình
đã quy đinh tập luyện bình thường và theo phương pháp cơ sở.
Nhóm B (nhóm thực nghiệm): Lựa chọn 20 học sinh nam đội tuyển Bóng
đá trường THPT Tống Văn Trân - Nam Định tập theo bài tập chúng tôi đã lựa
chọn.
2.2.6. Phương pháp toán thống kê:
Để xử lý các số liệu thu được qua thực nghiệm sư phạm đề tài đã sử dụng
các phương pháp toán học thống kê với các công thức cụ thể sau:


x

- Công thức tính giá trị trung bình: x =
- Độ lệch chuẩn

i

n


n

 =

( x



n

A

i1

x)   ( x
A2

i1

B

x)
B

2

(Khi n < 30)

n A n B 2

-

So sánh 2 số trung bình quan sát :
x A x B
t n A  nB nA .nB


( nA nB 30 )

Trong đó : x A : Là số trung bình của nhóm A
x B : Là số trung bình của nhóm B

 : Độ lệch chuẩn

x : Là giá trị từng cá thể
i

n : Số lượng

: Dấu hiệu tổng

2.3. TỔ CHỨC NGHIÊN CỨU
2.3.1. Thời gian nghiên cứu
Thời gian tiến
hành

Nội dung nghiên cứu

Sản phẩm thu đƣợc

- Đọc tài liệu tham khảo.
12/2011 đến
01/ 2012

- Xác định đề tài.
- Xây dựng đề cương.

Đề cương được thông qua

- Bảo vệ đề cương.
- Thu thập và phân tích tài - Hoàn thành phần tổng quan
liệu có liên quan.
01/2012 đến
03/2012

và cơ sở lý luận của đề tài.

- Kiểm tra thực trạng về - Đánh giá được thực trạng
hiệu quả thực hiện kỹ thuật về hiệu quả thực hiện kỹ

đá bóng bằng mu trong bàn thuật đá bóng bằng mu trong
chân của đội tuyển Bóng đá bàn chân của đội tuyển Bóng
nam trường THPT Tống đá nam trường THPT Tống


Văn Trân - Nam Định.

Văn Trân - Nam Định.

- Lựa chọn bài tập phù hợp - Lựa chọn bài tập nâng cao
nhằm nâng cao hiệu quả đá hiệu quả đá bóng bằng mu
bóng bằng mu trong bàn trong bàn chân cho đội tuyển
chân cho đội tuyển Bóng đá Bóng đá nam trường THPT
nam trường THPT Tống Tống Văn Trân - Nam Định.
Văn Trân - Nam Định.
- Hoàn chỉnh xử lý số liệu, - Hoàn thiện đề tài, chuẩn bị
03/2012 đến
04/2012

dự thảo kết quả nghiên cứu, bảo vệ đề tài trước Hội đồng
sửa chữa và hoàn thiện khoá khoa học
luận, chuẩn bị bảo vệ khoá
luận.

2.3.2. Đối tượng nghiên cứu
- Đối tượng chủ thể: Bài tập nâng cao hiệu quả đá bóng bằng mu trong
bàn chân trong bóng đá.
- Đối tượng khách thể: 40 Học sinh đội tuyển Bóng đá nam trường THPT
Tống Văn Trân - Nam Định.
2.3.3. Địa điểm nghiên cứu

+ Trường THPT Tống Văn Trân - Nam Định.
+ Trường ĐHSP Hà Nội 2.


CHƢƠNG 3
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
3.1. Đánh giá thực trạng công tác huấn luyện và lựa chọn Test đánh giá
hiệu quả sút bóng cầu môn bằng mu trong cho đội tuyển Bóng đá nam
trƣờng THPT Tống Văn Trân - Nam Định
3.1.1. Đánh giá thực trạng sự phát triển môn bóng đá đối với trường THPT
Tống Văn Trân - Nam Định
Trường THPT Tống Văn Trân - Nam Định là một trong những trường có
chất lượng đứng đầu của tỉnh, có bề dày truyền thống dạy và học. Trong
những năm gần đây chất lượng giáo dục của Nhà trường không ngừng được
nâng cao về mọi mặt. Trong đó GDTC luôn được Nhà trường quan tâm và
chú trọng.
Phong trào TDTT tại trường THPT Tống Văn Trân - Nam Định rất sôi
nổi và đa dạng, các môn thể thao được giáo viên và học sinh tham gia tập
luyện như: Bóng đá, Bóng chuyền, Cầu lông, Đá cầu......Trong đó bóng đá là
môn được nhiều học sinh ưu thích và tập luyện nhiều nhất. Bóng đá là môn
thể thao tự chọn được nhà trường đưa vào giảng dạy trong chương trình
GDTC. Bóng đá có vai trò quan trọng trong công tác GDTC trong nhà trường
là một phương tiện có hiệu quả nhất so với các nội dung môn học GDTC
khác. Trong công tác Đoàn, Đội các môn bóng luôn là một nội dung hoạt
động tích cực được lựa chọn với nhiều mục đích, trong đó mục đích giáo dục
được coi trọng, là phương tiện giáo dục tính tập thể cho các em rất có giá trị.
Nhu cầu tập luyện môn Bóng đá của học sinh trong nhà trường là rất lớn
nhưng nhà trường chỉ đáp ứng được phần nào số lượng học sinh tham gia vì
điều kiện cơ sở vật chất còn thiếu và không có giáo viên chuyên sâu môn
Bóng đá hướng dẫn tập luyện. Nhà trường thường xuyên tổ chức các giải thi