sổ kế toán, liên hệ với sổ kế toán tổng hợp của hình thức nhật ký chung.doc

MỤC LỤC
A. ĐỀ TÀI CHÍNH
I. SỔ KẾ TOÁN.................................................................................................................1
1.1. Khái niệm......................................................................................................................1
1.2. Nội dung.......................................................................................................................1
1.3. Yêu cầu.........................................................................................................................1
1.4. Phân loại sổ kế toán......................................................................................................1
1.5. Trình tự ghi sổ và phương pháp chữa sổ......................................................................4
II. HÌNH THỨC KẾ TOÁN.............................................................................................8
2.1. Khái niệm......................................................................................................................8
2.2 Ý nghĩa...........................................................................................................................8
2.3. Các hình thức kế toán
*Hình thức nhật ký chung....................................................................................................9
III. LIÊN HỆ......................................................................................................................10
A. ĐỀ TÀI CHÍNH
I. SỔ KẾ TOÁN
1.1. Khái niệm
Sổ kế toán là những tờ sổ được thiết kế một cách khoa học và hợp lí, có mối liên hệ
mật thiết với nhau đựợc sử dụng để ghi chép các nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh theo
đúng các phương pháp kế toán, trên cơ sở dữ liệu về chứng từ gốc.
1.2. Nội dung
Nôi dung chủ yếu của sổ kế toán gồm:
- Ngày, tháng ghi sổ.
- Số hiệu và ngày, tháng của chứng từ kế toán dùng làm căn cứ ghi sổ.
- Tóm tắt nội dung của nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh.
- Số tiền của nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh ghi vào các tài khoản kế toán
- Số dư đầu kì, số tiền phát sinh trong kì và số dư cuối kì của các tài khoản kế toán
1.3.Yêu cầu
- Mỗi đơn vị kế toán chỉ có một hệ thống sổ kế toán cho một kỳ kế toán năm
- Đơn vị kế toán phải căn cứ vào hệ thống sổ kế toán do Bộ tài chính quy định để
chọn một hệ thống sổ kế toán áp dụng ở đơn vị. Sổ kế toán có thể được cụ thể hóa để phục

vụ yêu cầu kế toán của đơn vị.
- Sổ kế toán phải ghi rõ tên đơn vị kế toán; tên sổ; ngày, tháng, năm lập sổ, khóa sổ;
chữ ký người lập sổ, kế toán trưởng và người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán; số
trang; đóng dấu giáp lai.
- Đơn vị kế toán phải căn cứ vào chứng từ kế toán để ghi sổ kế toán.
- Sổ kế toán phải ghi kịp thời, rõ ràng, đầy đủ theo các nội dung của sổ. Thông tin,
số liệu ghi vào sổ kế toán phải chính xác, trung thực, đúng với chứng từ kế toán.
- Việc ghi sổ kế toán phải theo trình tự thời gian phát sinh của nghiệp vụ kinh tế, tài
chính. Thông tin, số liệu ghi trên sổ kế toán của năm sau phải kế tiếp thông tin, số liệu ghi
trên sổ kế toán của năm trước liền kề. Sổ kế toán phải ghi liên tục từ khi mở sổ đến khi
khóa sổ.
1.4. Phân loại sổ kế toán
1.4.1. Phân loại theo mức độ khái quát hoặc cụ thể của thông tin trên sổ
Với tiêu thức phân loại này, căn cứ vào mức độ tổng hợp hay chi tiết của thông tin về
các nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh, hoặc các đối tượng kế toán được phản ánh trên sổ
để tiến hành phân loại sổ.
Theo tiêu thức này sổ kế toán được chia làm các loại sau:
2
- Sổ kế toán tổng hợp: là loại sổ kế toán phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh
liên quan đến đối tượng kế toán cũng như tình hình hoạt động của đơn vị ở dạng tổng quát.
Trên sổ kế toán tổng hợp các nghiệp vụ kinh tế, các đối tượng kế toán được phản ánh với
các thông tin ở dạng tổng quát và chỉ sử dụng thước đo tiền tệ.
Thuộc loại sổ kế toán tổng hợp gồm: sổ cái, sổ nhật kí chung, sổ đăng kí chứng từ
ghi sổ,…
- Sổ kế toán chi tiết: là loại sổ kế toán phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh liên
quan đến các đối tượng kế toán ở dạng chi tiết, cụ thể theo yêu cầu quản lý. Trên sổ chi tiết
các nghiệp vụ kinh tế, các đối tượng kế toán được phản ánh với các thông tin chi tiết và có
thể sử dụng các loại thước đo khác nhau.
- Sổ kế toán tổng hợp chi tiết: là loại sổ kế toán phản ánh vửa tổng hợp vừa chi tiết,
cụ thể về các nghiệp vụ kinh tế, tình hình và sự vận động của các đối tượng kế toán. Trên

sổ kế toán cung cấp các thông tin vừa mang tính tổng hợp vừa mang tính chi tiết về các
nghiệp vụ kinh tế, các đối tượng kế toán…
Thuộc loại sổ kế toán tổng hợp chi tiết gồm các sổ nhật kí chứng từ số 3, 4, 5, 9, 10
trong hình thức kế toán Nhật kí – chứng từ.
Việc phân loại sổ theo tiêu thức này sẽ đáp ứng được các yêu cầu về cung cấp thông
tin cũng như quá trình giám sát hoạt động kinh tế tài chính trong các đơn vị vừa ở góc độ
tổng hợp, vừa ở góc độ chi tiết
1.4.2. Phân loại theo phương pháp ghi chép trên sổ
Căn cứ vào phương pháp ghi chép các thông tin về các nghiệp vụ kinh tế tài chính
phát sinh, sổ kế toán được phân thành các loại sổ sau:
- Sổ ghi theo hệ thống: là loại sổ kế toán tập hợp hệ thống hóa các nghiệp vụ kinh tế
phát sinh liên quan đến từng đối tượng kế toán riêng biệt. Trên sổ kế toán cung cấp các
thông tin về các nghiệp vụ kinh tế có liên quan đến đối tượng kế toán được theo dõi, sổ
được mở cho từng tài khoản kế toán.
Thuộc loại sổ ghi theo hệ thống gồm sổ cái các tài khoản theo hình thức Chứng từ
ghi sổ…
- Sổ ghi theo thứ tự thời gian: là loại sổ kế toán tập hợp hệ thống hóa các nghiệp vụ
kinh tế tài chính phát sinh theo đúng trình tự thời gian phát sinh của nghiệp vụ. Trên sổ ghi
chép các nghiệp vụ kinh tế phát sinh thời gian phát sinh của nghiệp vụ, phát sinh trước ghi
trước và phát sinh sau ghi sau, không phân biệt đối tượng kế toán có liên quan…
Thuộc sổ ghi theo thời gian: sổ Nhật kí chung, sổ đăng kí chứng từ ghi sổ…
3
- Sổ ghi theo hệ thống kết hợp ghi theo thời gian: là loại sổ kế toán ghi chép các
nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh vừa theo thứ tự thời gian vừa theo tưng đối tượng kế
toán
Sổ được mở để theo dõi từng đối tượng kế toán nhưng được ghi theo trình tự thời
gian phát sinh của các nghiệp vụ có liên quan đến đối tượng kế toán được quy định phản
ánh trên sổ.
VD: sổ cái các tài khoản theo hình thức nhật kí chung, chứng từ ghi sổ, nhật kí sổ
cái…

Việc phân loại theo tiêu thức này giúp kế toán lựa chọn sổ trong quá trình ghi chép
các nghiệp vụ, theo dõi các đối tượng kế toán.
1.4.3.Phân loại theo cấu trúc sổ
Với tiêu thức phân loại này, căn cứ vào cấu trúc thiết kế mẫu số để phản ánh các
thông tin về các nghiệp vụ kinh tế tài chính hoặc sự vận động cuỉa đối tượng kế toán để
phân loại sổ. Phân loại theo cấu trúc sổ, sôe kế toán được phận loại thành các loại sổ sau:
- Sổ kết cấu một bên: là loại sổ kế toán trên một trang sổ được thiết kế một bên là
phân thông tin chi tiết về nghiệp vụ, còn bên phản ánh qui mô, sự biến động của đối tượng
kế toán (quan hệ đối ứng tài khoản)
- Sổ kết cấu kiểu hai bên: là loại sổ kế toán trên trang sổ được chia làm hai bên, mỗi
bên phản ánh một mặt vận động của đối tượng kế toán
- Sổ kết cấu kiểu nhiều cột: là loại sổ kế toán trên trang sổ được thiết kế thành nhiều
cột, mỗi cột phản ánh một quan hệ đối ứng tài khoản hoặc một dòng thông tin nhất định
liên quan đến đối tượng theo dõi trên sổ ví dụ nhật kí sổ cái.
- Sổ kết cấu kiểu bàn cờ: là loại sổ kế toán trên trang sổ được thiết kế thành nhiều
cột và nhiều dòng (ô bàn cờ) số liệu trên mỗi ô bàn cờ sẽ phản ánh thông tin tổng hợp về
các đối tượng được theo dõi, ví dụ trên nhật kí chứng từ số 8.
Việc phân loại sổ theo hình thức tiêu thức này, giúp kế toán lựa chọn các mẫu sổ có
cấu trúc đáp ứng được yêu cầu công tác kế toán trong đơn vị
1.4.4. Phân loại theo hình thức tổ chức
Căn cứ vào hình thức tổ chức sổ kế toán tại đơn vị, sổ kế toán được chia thành hai
loại là sổ tờ rời và sổ đóng quyển
- Sổ tờ rời: loại sổ kế toán , những tờ sổ được để riêng biệt độc lập với nhau được sử
dụng để ghi chép các nghiệp vụ kinh tế tình hình và sự vận động của những đối tượng kế
toán hàng tháng( ví dụ nhật kí chứng từ số 5, số 8, bảng kê số 1,8... là sổ tờ rời). Sử dụng sổ
tờ rời thuận tiện cho việc phân công lao động ghi sổ kế toán, tuy nhiên việc bảo quản khó
khăn dễ thất lạc và phát sinh các hiện tượng tuỳ tiện thay đổi các tờ sổ
4
- Sổ đóng thành quyển là loại sổ kế toán bao gồm nhiêu trang sổ được đóng thành
quyển được sử dụng để ghi chép nhiều loại nghiệp vụ hoặc theo dõi cho nhiều đối tượng kế

toán, sổ có thể mở hàng tháng, sổ cái của hình thức nhật kí chứng từ mở theo năm (ví dụ sổ
nhật kí sổ cái mở theo tháng, sổ cái của hình thức nhaatj kí chứng từ mở thei năm). Mỗi
quyển sổ phải ghi rõ số trang, giữa các trang sổ phải có dấu giáp lai.
Việc phân loại theo hình thức này có tác dụng làm cho việc sử dụng và phân công
lao động kế toán một bách khoa học và hợp lí trong đơn vị
1.4.5. Phân loại theo nội dung kinh tế của thông tin ghi trên sổ
Những nội dung kinh tế có cùng một nội dung, liên quan đến cùng một đối tượng kế
toán sẽ được tập hợp và phản ánh trên cùng một sổ.
Theo hình thức phân loại này, sổ kế toán được chia thành những loại sổ sau:
- Sổ tài sản bằng tiền: được sử dụng để phản ánh sự biến động của các loại tài sản
bằng tiền trong đơn vị như sổ tiền mặt, sổ tiền gửi ngân hàng,…
- Sổ vật tư: được sử dụng để theo dõi tình hình biến động của các loại vật tư trong
đơn vị như sổ vật liệu, sổ công cụ dụng cụ, sổ hàng hóa thành phẩm,…
- Sổ tài sản cố định: được sử dụng để theo dõi tình hình biến động của các loại tài
sản cố định trong đơn vị như sổ tài sản cố định hữu hình, sổ tài sản cố định vô hình,…
- Sổ công nợ: được sử dụng để theo dõi các khoản công nợ phải thu, phải trả phát
sinh trong quá trình hoạt động của đơn vị như sổ công nợ phải thu của khách hàng, sổ công
nợ phải trả nhà cung cấp,…
- Sổ thu nhập: được sử dụng để tập hợp các khoản thu nhập về tiêu thụ sản phẩm,
hàng hóa, dịch vụ và các khoản thu nhập khác đã thực hiện trong kì hoạt động của đơn vị
như sổ doang thu bán hàng, sổ thu nhập thuộc hoạt động tài chính,…
- Sổ chi phí: được sử dụng để tập hợp toàn bộ các khoản chi phí đơn vị đã chi ra để
tiến hành hoạt động trong kì như sổ giá vốn hàng bán, sổ chi phí bán hàng,…
- Sổ vốn quỹ: được sử dụng để theo dõi tình hình biến động của các loại vốn chủ sở
hữu trong đơn vị như sổ vốn kinh doanh, sổ quỹ đầu tư phát triển,…
Việc phân loại sổ theo nội dung kinh tế sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho cho kế toán
trong quá trình xử lí thông tin và tổng hợp số liệu.
1.5. Trình tự ghi sổ và phương pháp chữa sổ
1.5.1. Trình tư ghi sổ
Quá trình ghi chép phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phá sinh, tình hình và sự vận

động của các đối tượng kế toán trên các sổ kế toán được thực hiện theo quy trinh và quy tắc
sau:
Mở sổ  Ghi sổ  Khóa sổ
5