Hệ thống giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của vietnam airlines đến năm 2015

BO GIAo DlJC v A E>Ao TAO
TRUONG E>AI HQC KINH TE TP.HO CHI MINH

LUONG THl KIM QUYEN

He THONG GIAI PHAP NANG CAO NANG Ll)'C
CANH TRANH CUA VIETNAM AIRLINES
BENNAM2015
?

?

Chuyen nganh: QUAN TRJ KINH DOANH
Ma s6: 60.34.05

LUAN vAN THAC si KINH TE
NGUOI Hu'ONG DAN KHOA HQC :PGS.TS NGUYEN E>UC KHUONG

~

,

...

TP. HO CHI MINH- NAM 2006
BQ GIAO Dl)C VA E>~O T~O
TRUONG OH KINH T~ TP .HCM

THUVItN
...)__

MUCLUC
.
.
Trang
DANH MlJC TU VIET TAT
/

?

DANH MlJC CAC BANG
~

?

MO E>AU
CHu'dNG I: NHUNG HIED BIET CHUNG

v:E NANG Lljc CA.NH

TRANH VA NGANH HANG KHONG DAN DlJNG VIeT NAM ..................... 1
1.1 Nang ll!c

c~nh

1.1.1 Nang ll!c

tranh ............................................................................. 1

c~nh

tranh va nang cao nang ll!c c~nh tranh ................. 1

1.1.2 Nhil'ng y€u t6 anh hu'dng d€'n nang ll!c c~nh tranh ciia doanh
nghi~p

........................................................................................................... 2
1.1.2.1 Nhil'ng y€u t6 khong ki~m smit du'ngo~i

canh ............................................................................. 2

1.1.2.2 Nhil'ng y€'u t6 ki~m soat du'n()i t~i ................................................................................................... 4
;t
'
h v~n
"' ta1 h'ang kh"'ong ........................................... . 7
1.2 T ong
quan ve~ ngan
? •

' h v~n
"'t?"h'
·--· ............................................ . 7
121N
a1 ang kh"'ong th""
e g1C11
. .
gan

1.2.2 Sd lu'Vi~tNam .......................................................................................................

9

1.2.3 .f)~c di~m va y€u t6 anh hu'dng d€n nang ll!c c~nh tranh ciia nganh
hang khong dan dt;mg Vil$t Nam .................................................................. 11
1.2.3.1 E>~c di~m ciia nganh hang khong dan d\}ng
Vil$t nam ................................................................................................. 11
1.2.3.2 Cac y€'u t6 anh hu'dng d€n nang ll!c c~nh tranh ciia nganh
hang khong Vil$t Nam ............................................................................. 13
1.2.4.Huong phat tri~n ciia nganh hang khong dan d\}ng Vil$t nam trong
nhil'ng nam toi .............................................................................................. 19


1.2.4.1 Dl! bao v~ thi tntong v~n t:H hang
khong ................................................................................................. 19
1.2.4.2 Huang phat tri€n cua nganh hang khong
Vi«$t Nam ................................................................................................. 20
CHUdNGII: THljC TR~NG HO~T DQNG VA NANG LljC C~NH
?

TRANH CUA VIETNAM AIRLINES ............................................................... 22
2.1 Thl!c tr1;1ng ho1;1t d9ng cua VNA ......................................................... 22
2.1.1 Thi tru'ong va hl$ tho'ng phan pho'i ve ........................................ 22
2.1.1.1 Thi truong ............................................................................ 22
2.1.1.2 H«$ tho'ng ph an pho'i ve ........................................................ 25
2.1.2 Ho1;1t d9ng kinh doanh hang khong ............................................. 26
2.2 Phan tich nhii'ng nhan to' chu ye'u anh hu'dng de'n nang 1l!c Cl;lnh tranh
cua VNA .......................................................................................................... 29

2.2.1 Quan tq ....................................................................................... 29
2.2.2 Nang ll!c tai chinh ....................................................................... 30
2.2.3 Trlnh dQ cong nghl$ ..................................................................... 33
2.2.4 Chfft lu'2.2.5 Chfft lu'
Vl,l ..•••..••••.••••.•.••••••••••••.•.•••......•••••••..••••••.••...••..••

37

2.2.6 Chinh sach gia ............................................................................ 41
2.2.7 Chu'dng trinh khuye'n mai, tie'p thi .............................................. 42
2.3 Phan tich cac ap ll!c c1;1nh tranh cua VNA ......................................... 43
2.3.1 Do'i thu c1;1nh tranh ...................................................................... 43
2.3.2 Khach hang ................................................................................. 45
2.3.3 San phffm thay the' ...................................................................... 46
2.3.4 Nha cung cffp .............................................................................. 46
n ,.(. h
~
~
2 . 3 . 5 u01
t u tiem
an
.......................................................................... . 47
?

•

CHUdNG III: He THONG GL.\I PHAP NANG CAO NANG LljC C~NH
?

K

"'

TRANH CUA VIETNAM AIRLINES DEN NAM 2015 ................................... 49


3.1 Dinh hu'ong, mvc tieu, quan di~m phat tri~n cua VNA d€n
nam 2015 ......................................................................................................... 49
3.1.1 Dinh hu'ong phat tri~n VNA de'"n nam 2015 ................................ 49
3.1.2 Mvc tieu ..................................................................................... 49
3.1.3 Quan di~m .................................................................................. 50
3.2 Cac gi:H phap nang cao nang hfc cqnh tranh cua VNA de"n
nam 2015 ......................................................................................................... 53
3.2.1 Nh6m giiii phap ki thu~t ............................................................. 53
3.2.2 Nh6m ghli phap kinh te" .............................................................. 56
3.2.3 Nh6m ghii phap t6 chuc .............................................................. 62

'

"

?

TAl LieU THAM KHAO
PHl} Ll}C


'

,...,

&

DANH Ml}C TU VIET TAT

AOC: Chung chi khai thac may bay (Aircraft Operation Certificate)
CAA V : C1:1c hang khong dan d1:1ng

Vi~t

Nam (Civil Aviation Administration of

Vietnam)
CLMV : Ti~u vung Cambodia, Laos, Myanma va Vi~t Nam
DCS : H~ thO'ng ki~m soat chuye"n bay (Departure Control System)
FDI : :E>§u tu' tn.tc tie"p nu'oc ngoai (Foreign Direct Investment)
HAN: HaN<)i
HKDD : Hang khong dan d1:1ng
HKVN : Hang khong Vi~t nam
GLP : Chu'dng trlnh khach hang thu'ong xuyen (Golden Plotus Program)
KHTT : Ke" hoc;tch- thi tru'ong
ODA : H6 trq phat tri~n chinh thuc (Official Development Assistance)
SARS : B~nh dich viem duong ho ha'p ca'p
SGN : Tp. H6 Chi Minh
TCT HKVN : T6ng cong ty Hang khong Vi~t nam
TTPH : Thong tin phan h6i
VNA: T6ng cong ty hang khong Vi~t nam (Vietnam Airlines)
WTO: T6 chile thu'dng mc;ti the" gioi (World Trade Organization)

,

?

DANH MlJC CAC BANG

Bang 1.1 Dt;t' bao thi tntong v~n tai hanh khach Vic$t nam 2006-2010
Bang 1.2: Dt!bao thi tntong v~n tai hang h6a Vic$t nam 2006-2010
Bang 2.1: Thi phffn v~n tai cua VNA
Bang 2.2: Doanh thu cua VNA giai doc,tn 1996-2005
Bang 2.3: San htqng v~n chuy~n hanh khach cua VNA giai doc,tn 1996-2005
Bang 2.4: San htqng v~n chuy~n hang h6a cua VNA giai doc,tn 1996-2005
Bang 2.5: Doanh thu va san luqng hanh khach 6 thang dffu nam 2006
Bang 2.6: Vo'n cua Vietnam Airlines va do'i thu cc,tnh tranh
Bang 2. 7 : He$ so' ghe' khai thac ghe' cua VNA va cac do'i thu
Bang 2.8: Bi~m danh gia cua khach hang do'i vdi cac khau dich Vl,l
Bang 2.9: Cd ca'u hanh khach theo mvc dich chuye'n di (%)


?

,;:

MODAU
1. St! cffn thie"t cua d~ ati
Tnli qua chij.ng du'ong 50 nam hinh thanh va phat tri€n cua nganh hang
khong dan dQng Vi~t nam Ia chij.ng du'ong dffy gian nan thil' thach, de"n nay v~n
tai hang khong Vi~t nam da c6 s\1 phat tri~n he"t sue nhanh chong, dl;lt muc tang

tru'dng cao 20-45%/ nam, tll'ng bu'oc h<)i nh~p vao C<)ng d6ng hang khong dan
dQng qu6c t€.
Tuy nhH~n, trong moi tru'ong kinh doanh qu6c t€ dffy C(;lnh tranh, lam the"
nao d€ dU'ng vfi'ng va phat tri~n thanh m<)t t~p doan hang khong Ion m(;lnh Ia bai
toan rna T6ng cong ty hang khong Vi~t nam (Vietnam Airlines) phiii giai quye"t.
Vi~c

ho(;lch dinh cac giai phap nang cao nang lt!c c(;lnh tranh,

t~n

dQng thoi cd,

vu'Nh~n thU'c du'
gidi phdp nang cao nang htc cc;mh tranh cua Vietnam Airlines dln nam 2015" lam
lu~n van t6t nghi~p th(;lc sy kinh t€.

2. MQc tieu nghien cU'u
Tren cd sd v~n dQng ly thuye"t v~ nang lt!c c(;lnh tranh va nghien cU'u thl!c
tr(;lng ho(;lt d<)ng cua TCT HKVN, lu~n van nh~m mQc tieu d~ xua't cac giai phap
hfi'u hi~u va kha thi nha't d~ nang cao nang lt!c c(;lnh tranh cho T6ng cong ty.
3. D6i tu'D6i tu'm()t T6ng cong ty nha nu'oc c6 quy mo IOn, ho(;lt d()ng da d(;lng nhi~u nganh ngh~
til' kinh doanh v~n tai hang khong, dich V\1

ky

thu~t thudng m(;li hang khong de"n

cac ho(;lt d()ng dich V\1 t(;li san bay nhu' taxi, thu'dng

nghi~p, ...

Trong d6, kinh

doanh v~n tai hang khong Ia IInh v11c kinh doanh cd ban, n6 vll'a Ia di~u ki~n d€
phat tri€n cac IInh V\1C khac vll'a Ia d6i tu'

Phc_lm vi nghien CUu gioi hc_ln trong hoc_lt d<)ng v~n tcli hang khong va dich
v1;1 thu'dng mc_li ky thu~t t'.li TCT HKVN tu khi thanh l~p (nam 1995) de'n nay.
4. Phudng phap nghien cll'u
Lu~n van ke't hqp cd sd ly thuye't v~ nang lt,tc cc_lnh tranh va thgc trc_lng hoc_lt

d<)ng tc_li cong ty (phan tich dinh lu'Qng qua cac s6 li~U Cl;l th~ Va phan tich dinh
tinh qua cac

y kie'n

cua khach hang) tren b6i canh kinh doanh hang khong qu6c

te' d~ tlm ra cac giai phap thich hqp nha''t cho TCT HKVN.
5.

Ynghia khoa hqc· Va thgc ti~n CUa d~ tai nghien CUu
Lu~n

van lam can eli va tai li~u tham khao cho TCT HKVN dua ra cac

chie'n lu'qc kinh doanh nhiim nang cao nang lgc cc_lnh tranh, dam bao hi~u qua
kinh te'.

6. Ke't ca'u cua lu~n van
Ngoai phffn md dffu, ke't lu~n va kie'n nghi va cac phl;llt,tc, lu~n van g6m 3
chu'dng:
Chu'dng 1: Nhfi'ng hi~u bie't chung v~ nang lgc cc_lnh tranh va nganh hang
khong dan d1;1ng Vi~t nam
Chu'dng 2: Thgc trc_lng hoc_lt d<)ng va nang lgc C(_lnh tranh cua Vietnam
Airlines
Chu'dng 3: H~ th6ng giai phap nang cao nang lgc Cc_lnh tranh cua Vietnam
Airlines de'n nam 2015
Xin chan thanh cam dn PGS.TS Nguy~n E>uc Khudng va quy thffy co
Truong E>c_li h<;>c kinh te', cung Ban Hinh dc_lo TCT HKVN da t~n finh giup do tac
gia hoan thanh lu~n van nay.
Tp. H6 Chi Minh thang 10 nam 2006


-1-

CHUONG I

-

,....?

,..,

~

v

: NHUNG HIEU BIET CHUNG VE NANG LljC C~NH

TRANH VA NGANH HANG KHONG DAN DT)NG VI:¢T NAM
1.1 Nang htc canh tranh
1.1.1 Nang htc canh tranh va nang cao nang htc canh tranh
Nang hfc

c~nh

tranh la kha nang n<}i t~i hi~n c6 cua m<}t doanh

nghi~p,

m<}t

t6 chuc ho~c m<}t nganh nao d6 du'voi cac d6i thu c~nh tranh cua minh. N6i m<}t each khac nola t6ng hrna chinh ban than cua doanh nghi~p, t6 chuc hay nganh nao d6 c6.
Hi~n nay tren thi tru'ong d€ c~p de'n nang lt;tc c~nh tranh giii'a cac doanh

nghi~p, cac t6 chuc, cac nganh tuc la d€ c~p de'n kha nang dffu tranh, gianh gi~t

voi nhau v€ khach hang, thi ph~n, ngu6n lt;tc, v.v...

Tu

d6 cho thffy c~nh tranh

trong thoi d~i ngay nay du'h;tc thuc dffy slf phat tri~n theo hu'ong tie'n b<} khoa h<;>c-ky thu~t. Vi v~y nang cao
nang llfc c~nh tranh du'ho~c ba't ky nganh nao c6 m~t tren thu'dng tru'ong.

Nang cao nang llfc c~nh tranh chinh Ia cai thi~n nhung ye'u to' hinh thanh
nang llfc C~nh tranh v6n CO Va sang t~O ra nhii'ng nang llfc moi nh~m ffil:IC dich
vu'qt qua d6i thu c~nh tranh, mang l~i cho khach hang gia

tri

gia tang cao hdn

ho~c moi 1~ hdn d~ khach hang llfa ch<;>n minh chu khong llfa ch<;>n d6i thu c~nh

tranh.
Nang cao nang llfc

c~nh

tranh khong phiii la qua trinh trong m<}t sang m<}t

chi€u rna doi hoi m<}t qua trinh tie'p di~n lien tl:IC. Vi v~y doi hoi cac nha kinh
doanh phai luon tim ra cac giai phap d~ san phffm ho~c dich Vl:l CUa doanh nghi~p
san xua't ra ngay cang c6 chfft lu'du'Trong thoi d~i bung n6 cua khoa h<;>c cong ngh~, cac san phffm khong ngung
du'

nang cao nang llfc c~nh tranh la m<}t yeu c~u tfft ye'u cua tfft ca cac doanh nghi~p.


-2-

D~ lam du'
the' vu': cha't lu'dich V\}, chfft lu'qng thu'dng hi<%u va chfft lu'qng gia ca.
T6m l~i nang cao nang lite c~nh tranh chinh la phat huy cac di~m m~nh va
giam thi~u cac di~m ye'u d~ t~n dvng t6t nha't cac cd h<)i va giam di cac nguy cd
thong qua vi<%c phan tich moi tru'ong ben trong va moi tru'ong ben ngoai.
1.1.2 Nhii'ng ye'u t6 anh hu'dng de'n nang lu'c canh tranh cua doanh nghiep
Cac ye'u t6 anh hu'dng de'n nang life c~nh tranh cua doanh nghi<%p tren
thudng tru'ong bao g6m nhi~u ye'u t6. Song can cu vao muc d<) ki~m soat du'cua doanh nghi<%p ddi voi cac ye'u t6 rna c6 th~ phan chia cac ye'u t6 thanh 2
nh6m:
- Nh6m cac ye'u t6 khong ki~m soat duqc : la nhii'ng ye'u t6 n~m ngoai tftm
tay cac doanh nghi<%p tuc Ia n~m ngoai Slf quan li CUa doanh nghi<%p.
- Nh6m ye'u t6 ki~m soat du'qc : la nhii'ng ye'u t6 n~m trong ph~m vi quan li
cua doanh nghi<%p.
1.1.2.1

Nhii'ng ye'u t6 khong ki~m soat dude hay con goi la ye'u t6 ngoai canh

D~ c~p de'n nhii'ng ye'u t6 cua nh6m nay, tuc lad~ c~p de'n nhii'ng ye'u t6 cua

moi tru'ong vi mo. Cftn tha'y r~ng, tuy nhii'ng nhan t6 nay n~m ngoai vong ki~m
soat cua doanh nghi<%p, song trong nhii'ng tlnh hudng kinh doanh nha't dinh, n6 l~i

c6 anh hu'dng chi phdi trlfc tie'p de'n nang life c~nh tranh cua doanh nghi<%p. Vl
the', khong duqc phep xem nhtt nhii'ng ye'u t5 nay.
Nhii'ng ye'u t6 chu ye'u cua moi tru'ong vi mo bao g6m :

a. Cac ytu ttf kinh tt
Cac ye'u t6 kinh te' c6 anh hu'dng VO cung to Ion de'n cac ddn vi kinh doanh.
Chung anh hu'dng trlfc tie'p de'n gia thanh cua mQi ngu6n life dftu vao va kha nang
sfr d\}ng dich

V\}

CUa doanh nghi<%p.


-3-

Ch~ng he],n, cac y€u t6 kinh t€ c6 h~ th6ng va anh hu'dng d€n nang lt;tc CC].nh

tranh cila mot hang hang khong Ia: muc thu nh~p cila ngu'C1i lao dong, ty gia h6i
doai, l(].m phat, lai sua"t, thu€ khoa, gia nhan cong, ... va dijc bi~t la thu nh~p binh
quan dffu ngu'C1i GDP- dijc tru'ng cho moi tru'C1ng n~n kinh t€.

b. Yeu to' chinh sach chinh phu
Cac y€u t6 chinh sach cila chinh phil c6 anh hu'ong ngay cang Ion d€n hoCJ.t
dong cila cac doanh nghi~p. Doanh nghi~p phai tuan theo cac qui dinh v~ thue
mu'on, cho vay, an toan,

v~t

gia, quang cao, ndi dijt nha may va bao

v~

moi

tru'C1ng.
Cac chinh sach cila chinh phil cling c6 th~ te].o ra cd hoi hoijc nguy cd. Chinh
sach thu€ la mot vi d1:1 tieu bi~u. Vi~c tang thu€ trong trong mot s6 nganh cong
nghi~p c6 th~ de dQa d€n lqi nhu~n cila doanh nghi~p, hoijc chinh sach mi~n

giam thu€ cho mot s6 mijt hang giup te].O cho doanh nghi~p cd hoi tang tru'ong Va
~

.

ton te].l.
Doanh nghi~p hoe].t dong du'qc la vi di~u ki~n xa hoi cho phep, n€u xa hoi
khong cho phep thi chinh phil se can thi~p b~ng ch€ do chinh sach hoijc thong
qua h~ th6ng phap lu~t. Nhu v~y st;t t6n te].i cila doanh nghi~p va h~ th6ng chinh
phii, chinh tq la c6 quan h~ m~t thi€t voi nhau.

c. Cac ye'u tff viin h6a xii hl)i
Cac y€u t6 van h6a xa hoi t(].O nen nhfi'ng anh hu'dng d€n hoe].t dong cila
doanh nghi~p, trong di~u ki~n cac n~n kinh t€ d~u mo caa va xam nh~p vao thi
tru'dng cila nhau thi nhfi'ng va"n d~ V~ chu~n ml;fc de].O due, gia tq truy~n th6ng cila
nhfi'ng n~n van h6a khac nhau Ia h€t sue nh(].y cam. C6 khi di~u nay la binh
thuC1ng trong xa hoi tay phudng thilCJ.i trDo d6 ngoai vi~c gifi' gin ban sifc dan toe, cac doanh nghi~p phai nifm bift va
thich nghi vOi nhfi'ng moi tru'C1ng van h6a nu'oc ngoai voi phu'dng cham "
tuy t1:1c".

nh~p

gia


-4-

d. Nhilng ytu tif tl/ nhien
Nhii'ng ye'u

t6 nay lien quan de'n

vi~c bao v~ moi

nhu' hoan toan bi bo quen. Chfnh quy~n luon htu

tntang thien nhien da

y doanh

g~n

nghi~p v~ va'n d~ 6

nhi~m, thie'u nang lu'
gia tang cac nhu c~u v~ ngu6n tai nguyen do thien nhien cung ca'p.

e. Yeu ttf cong nghf va ki thuijt

Ba la nganh cong nghi~p ho~c doanh nghi~p thl khong th~ khong phv thu()c
vao ye'u

t6 ki thu~t va cong ngh~. Trong thai dc,ti ngay nay, tie'n b() khoa hQC- ki

thu~t cong ngh~ phat tri~n nhu' VU bao. V oi S\1' phat tri~n nay n6 Vlta tc,to nhi~U Cd

h()i d6ng thai cling tc,to ra nhi~u nguy cd cd de dQa trong hoc,tt d()ng san xua't -kinh
doanh doanh nghi~p. Do d6 cac doanh nghi~p phai d~c bi~t quan tam de'n vi~c
xay dtJng chie'n lu'tranh cua mlnh tru'oc cac d6i thu cc,tnh tranh.
1.1.2.2

Nhung ye'u t6 ki~m soat dude hay con goi la ye'u t6 noi tai

B~ c~p de'n nhung ye'u

mo va nhung ye'u

t6 cua nh6m nay tile la

d~ c~p de'n nhung ye'u

t6 vi

t6 n()i b() doanh nghi~p. Nhung ye'u t6 nay chiu S\1' chi ph6i cua

moi tru'ang va quan H tr1Jc tie'p cua doanh nghi~p. Do d6 n6 c6 anh hu'dng quye't
dinh de'n nang ltJc cc,tnh tranh cua doanh nghi~p.
Nhii'ng ye'u t6 chu ye'u cua moi tru'ang vi mo bao g6m :

a. Dtfi thu cgnh tranh
Bay Ia m()t ye'u

t6 ben ngoai

c~n d~c bi~t quan tam trong xu the' t\1' do h6a

cc,tnh tranh. Banh gia dung d6i thu cc,tnh tranh d~ c6 chie'n lu'hphai phan tfch SaU silc toan di~n tfft ca mQi hoc,tt d()ng san xufft - kinh doanh CUa
tung d6i thu cc,tnh tranh va phai phat hi~n du'cua hQ, d~ Iqp thai d~ ra nhung d6i sach thfch ling trong vi~c xay dtJng nhung
chie'n lu'd6i thu cc,tnh tranh hi~n hii'u (cac doanh nghi~p cc,tnh tranh trtJc tie'p ), cac d6i thu


-5-

ct;tnh tranh ti~m ~n (kha nang xua't hi<%n cac doanh nghi<%p moi trd thanh cac dO'i
thu ct;tnh tranh tn}c tie"p) va cac san ph~m thay the" (cac dO'i thu ct;tnh tranh gian
tie'p)

b. Khach hang
Khach hang la m()t ph~n cua doanh nghi<%p, khach hang trung thanh la m()t
lSlf thoa man nhii'ng nhu C~U cua khach hang va mong muO'n lam tO't hdn.
Khach hang voi kha nang cua minh c6 th~ lam cho lnghi<%p tang ho~c giam. N6i each khac slf phat huy ho~c ht;tn che" nang llfc ct;tnh
tranh cua doanh nghi<%p, ye"u tO' khach hang dong vai tro quan trQng. Vi le d6, van

h6a doanh nghi<%p phai luon luon Iffy chii' "TIN" lam d~u va khach hang du'xem la "thu'
c. Nha cung cdp
La ngu'C1i cung ca'p cac ye'u tO' d~u vao cho cac hot;tt d()ng cua doanh nghi<%p.
Cac nha cung ca'p c6 th~ gay m()t ap llfc mt;tnh trong hot;tt d()ng san xua't - kinh
doanh cua doanh nghi<%p. Do d6, trong quan h<% cung ung, doanh nghi<%p phai luon
d~t chii' tin len d~u va trong giao tie'p phai luon trung thlfc va chan thanh d~ giii'

m6i quan h<% cung ung lau dai.

d. Dlfi thu tiem iln mUi
E>6i thu moi tham gia kinh doanh trong nganh c6 th~ Ia ye"u tO' lam giam lnhu~n cua doanh nghi<%p do hQ du'a vao khai thac cac nang llfc san xua't moi,

voi

mong muO'n gianh du'qnh tranh cua doanh nghi<%p phai bao g6m vi<%c duy tri hang rao hcan Sl! xam nh~p tu ben ngoai. Nhii'ng hang rao nay la: lqui mo Ion, da dt;tng h6a san ph~m, Sl! doi hoi cac ngu6n tai chinh IOn, chi phi
chuy~n d&i m~t hang cao, kha nang ht;tn che' trong vi<%c xam nh~p cac kenh tieu

thl} vii'ng vang va u'u the" v~ gia thanh rna dO'i thu ct;tnh tranh khong th~ tt;to ra
du'

-6-

e. Nhilng ytu tff ben trong doanh nghi~p xac dinh niing ll!c C(lnh tranh

M<)t doanh nghi~p bao g6m ta't ca cac ye'u to' va h~ tho'ng ben trong ciia n6,
doanh nghi~p phai co' ga:ng phan tich m<)t each ki htong cac ye'u to' n<)i b<) d6
nhrtm xac dinh ro cac u'u di~m va nhuqc di~m ciia mlnh. Tren co sd d6 dU'a ra cac
bi~n phap nhftm giam bot nhU'qc di~m va phat huy u'u di~m d~ de;tt dU'qc lqi the' to'i

da. Cac ye'u to' n<)i b<) bao g6m :

- San xua't : la hoe;tt d<)ng ciia doanh nghi~p ga:n li~n voi vi~c te;to ra san
ph~m. c6 anh hU'dng me;tnh me de'n kha nang de;tt de'n thanh cong ciia doanh
nghi~p. Vi~c san xua't san ph~m c6 cha't lU'qng cao voi gia thanh tha'p se giup san
ph~m d~ ban, b<) ph~n tai chinh cfing bot kh6 khan vi cac phU'dng ti~n san xua't

hii'u hi~u te;to di~u ki~n tie't ki~m dU'qc ngu6n tai chinh, anh hU'dng to't de'n nhan
h;t'c.

- Quan tri : vi~c t6 chuc va quan li doanh nghi~p sao cho hi~u qua chinh la
nhi~m Vl,l quan trQng ciia cac nha quan li. HQ phai hoe;tch dinh, t6 chuc, di~u
khi~n va ki~m tra sao cho mo hinh t6 chuc va cd che' quan li phai hoa hqp voi

nhau m<)t each c6 hi~u qua, nang cao nang h;t'c ce;tnh tranh ciia doanh nghi~p t6
chuc m<)t each cao nha't.
-VO'n : day Ia ngu6n ll)'c chii ye'u d~ doanh nghi~p t6n te;ti. Vo'n va tai san th~
hi~n ngu6n ll)'c tai chinh xac dinh vi tri ce;tnh tranh ciia doanh nghi~p va la di~u
ki~n thu hut cac nha dffu

tu. Kha nang thanh toan, cac khoan nq, vo'n lu'u d<)ng, lqi

nhu~n, lU'qng ti~n m~t va vo'n c6 phffn thU'ong ciia doanh nghi~p c6 th~ lam cho

m<)t so' chie'n lU'qc trd nen kha thi hon.

- Nghien

CUll

va phat trU~n: cha't lU'qng ciia cac n6 ll)'c nghien CUu va phat

tri~n ciia doanh nghi~p c6 th~ giup n6 gifi' vii'ng vi tri di d~u trong nganh ho~c t1,1t
h~u.

Trinh d<), kinh

nghi~m

va nang ll)'c khoa hQc chua du co sd cho cong tac

nghien ctl'u phat tri~n to't rna b<) ph~n chuc nang nay cffn phai thuong xuyen theo
d6i cac di~u ki~n moi trU'ong, cac thong tin v~ d6i moi cong ngh~ lien quan de'n
qui trinh cong ngh~, san ph~m va nguyen v~t li~u. Sl,l' trao d6i thong tin m<)t each


-7-

hil'u hi~u giii'a b(> ph~n nghien CUu phat tri~n va cac IInh vt;(c ho~t d(>ng khac c6

y

nghTa he"t sue quan trQng dam bao st;( thanh cong ctia t6 chuc.

- Marketing: ho~t d(>ng marketing c6 th~ du'qc mo ta nhu' m(>t qua trlnh xac
dinh, dl,l' bao, thie"t l~p va thoa man cac nhu c~u mong mu6n ctia ngu'Oi tieu dung

d6i VOi san phffm hay dich V\1.

- Thong tin: do s6lu'<;1ng cac doanh nghi~p ngay cang tang va ho~t dong san
xua"t- kinh doanh ngay cang trd nen phuc t~p nen vi~c na:m thong tin ctia cac d6i
thti c~nh tranh cang kh6 khan ga"p b(>i. Nhu' chung ta da bie"t, nhii'ng ho~t d(>ng san
xua"t - kinh doanh trong n~n kinh te" thi tru'ong ne"u thie"u thong tin ho~c thong tin
khong chfnh xac,

kiP thoi thi mQi ho~t d(>ng a"y se ma"t phu'dng huang. Tu d6 cho

tha"y thong tin la m(>t ngu6n ll,l'c ra"t quan trqng , vi~c xay dl,l'ng chie"n lu'qc kinh
doanh n6i chung va chie"n lu'qc c~nh tranh n6i rieng d6i voi doanh nghi~p.
1.2 T6ng quan v~ nganh van tai hang khong
1.2.1 N ganh van tai hang khong the' gioi
V~n tai hang khong la m(>t nganh v~n tai con ra"t tre so voi cac lo~i hinh v~n

tai khac. N6 moira doi va phat tri~n

tu nhii'ng nam d~u the' ld XX. Nganh v~n tai

hang khong tuy ra doi ch~m song l~i la nganh c6 t6c d(> phat tri~n ct;(c ky nhanh.
Ne"u luc moi ra doi v~n tai hang khong chi ph\lc V\1 cho quan st;( thi hi~n nay v~n
tai hang khong da ga:n li~n voi nhu c~u v~n chuy~n hanh khach va hang h6a. N6
da trd thanh m(>t nganh c6 vi tri quan trqng khong nhii'ng d6i voi st;( phat tri€n ctia
qu6c gia rna con chi ph6i de"n ho~t d(>ng kinh te", thu'dng m~i ctia the' gioi. Nganh
cong nghi~p nay dang khong ngung phat tri~n va Ion m~nh tren cd sd ling d\lng
nhii'ng thanh tlfu khoa hQc cong ngh~.
Lo~i

hinh dich V\1 v~n tai hang khong c6 nhii'ng net d~c thu rieng so voi cac

nganh san xua"t v~t cha"t khac:

M()t Ia, n6 khong c6 san phffm t6n kho.
Hai Ia, v~n tai hang khong c6

u'u

the' vuqt b~c so voi cac nganh v~n tai khac

v~ tO"c d(> v~n chuyen, muc d(> ti~n nghi va khoang each v~n tai. Ben c~nh nhii'ng


-8-

til$n lv~n chuy~n cao, ken chQn hang h6a d~ v~n tai,v.v... Cling cffn tha'y dng nganh
v~n tai hang khong la m<)t nganh doi hoi dffu tu' ra't 16n nhtt may bay, san bay,
ki~m soat khong htu va hang loq.t cac dich V\1 h6 tr
vo'n thttang ra't dai va lTuy nhien cac hang hang khong khong chi thu lchuyen chd hanh khach va hang h6a rna con tu cac ngu6n kinh doanh khac nhu'
dich vv khach sq.n, du lich, dich V\1 m~t da't, kho hang, v.v...
V~n tai hang khong the' gi6i mang tinh quo'c te' cao nen cac qui dinh thu tvc,

chung tu, ngon ngfi' c6 lien quan de'n hoq.t d<)ng d nhfi'ng nu'dc khac nhau thu'ang
tu'dng t\1' nhau va tho'ng nha't tren phq.m vi toan cffu. Thlfc te' cac ntt6c c6 nganh
hang khong d€u thua nh~n hay ap dvng cac qui ta:c, cong u'6c quo'c te' va nhfi'ng
qui dinh cua hil$p h<)i v~n tai h[mg khong quo'c te' lATA, nha v~y cac chuye'n bay

thu'dng mq.i gifi'a cac nu'dc du'm<)t hi$ tho'ng di€u tie't quo'c te'.
V~n tai hang khong lien quan m~t thie't de'n tlnh hlnh kinh te', chinh

tri cua

m<)t quo'c gia va the' gi6i, trong giai doq.n 1994 de'n 1999 hang khong the' gi6i phat
tri~n ra't to't v€ so'ltt
kinh te' the' gi6i phat tri~n mq.nh, d~c bil$t la n€n kinh te' MI tq.o slf bung n6v€ du
lich, d~c bil$t la cac tour du lich dai ngay cang lam tang so' lu'cffu di lq.i bilng may bay.
Tu nam 2000 trd di nhi€u hang hang khong cua m<)t so' ntt6c phat tri~n lam
an thua 16 d~c bil$t la cac hang hang khong cua My, Phap va m<)t so' cac nu'dc
Chau Au. Tlnh hlnh am dq.m cua nganh v~n tai hang khong the' gi6i du'kha ro net la sau slf kil$n khung bo' 11/9. Cung v6i slf d'ing thAng keo dai v€ tlnh
hlnh khung bo' du'ang hang khong tren the' gi6i, cac dq.i dich xay ra lien tie'p nhu'
dq.i dich SARS, cum ga d6ng thai tlnh hlnh chie'n tranh Trung dong lam cho gia
dffu tang len v.v ...


-9-

Ta"t ca nhung nguyen nhan n6i tren da dftn de'n h~u qua Ia sef lu'khach va san lu'va thua 16 xua"t hi<$n.
Trong m()t vai nam gfrn day, nSn kinh te' the' gidi c6 xu hu'dng phl;lc h6i. Sef
lu'doanh thu va lquan hdn. Cung vdi slf phl;lc h6i kinh te' the' gidi, tlnh hlnh c~nh tranh giua cac

hang hang khong tren the' gidi ciing do d6 rna trd nen gay g~t hdn.

Tu d6, d€ dam

bao sl;l' t6n t~i va phat tri€n, m6i hang hang khong cua cac quefc gia tren the' gidi
khong con con du'dng nao khac ngoai con du'C1ng nang cao nang llfc

c~nh

tranh

cua hang mlnh tru'dc cac defi thu c~nh tranh.
1.2.2

Sd lu'dc vS su' hlnh thanh va ph at tri€n cua nganh HKDD Viet N am
Ngay 15/0111956 Thu tu'dng chinh phil da k1 nghi dinh sef 666/Ttg thanh l~p

Cl;lc hang khong dan dl;lng Vi<$t Nam.

Tu d6

nganh HKDD dan dl;lng Vi<$t nam

dttphl;lc Vl;l cho nhu cfru quefc phong.
Ngay 1110211976 T6ng

Cl;IC

HKDD Vi<$t Nam ra dC1i theo nghi dinh sef 28/CP

cua thu tttdng chlnh phu.DiSu nay danh da"u m()t bu'dc ngo~it quan trQng trong Slf
phat tri€n cua hang khong Vi<$t Nam. Trong giai do~n nay T6ng

Cl;IC

hang khong

Vi<$t Nam la cd quan trl;l'c thu()c h()i d6ng chinh phil, nhttng tren thl;l'c te' vftn dij.t
dttdi Slf lanh d~o cua quan uy trung ttdng, B() quefc phong va du'm()t ddn vi quan d()i
nay T6ng
h~p,

Cl;IC

ho~t

d()ng kinh doanh

v~n

tai hang khong. Trong giai

do~n

Hang khong d~t hi<$u qua tha"p do cd che' bao ca"p vdi thi tru'C1ng h~n

san lu'

quefc n()i da md r()ng nhu'ng quan h<$ quefc te' chua md r()ng, chi md du'
s6

dttdng bay sang m()t sef nu'dc Ian c~n nhu' Trung Quefc, Lao, Campuchia, Thai
Lan.


-10-

M()t bu'oc ngoij.t danh da'u bu'oc phat trien moi cila nganh hang khong dan
d\}ng Vi~t Nam la k~ tu cu6i nam 1989 de'n nay. N~n kinh te' Vi~t Nam md cii'a,
chuyen d6i tu cd che' t~p trung quan lieu bao ca'p sang cd che' thi tru'C1ng. S\1' thay
d6i nay doi hoi nganh hang khong Vi~t Nam phcH c6 S\1' bu'dn chai nang n6 de
thoat khoi tlnh tre}.ng trl tr~ d()c quy~n da t6n tCJ.i trong ma'y ch\lc nam qua. Tru'oc
day nganh hang khong Vi~t Nam la m9t nganh hoan toan d()c quy~n va du'qc nha
nu'oc bao h() cho nen du IC1i hay 16 vfrn c6 th~ du'dng nhien t6n tCJ.i. Cd ca'u be b6i,
thai d() cii'a quy~n, tuy ti~n, t\1' do, sai s6t la nhil'ng va'n d~ con chua du'qc kha:c
ph\IC cila nganh hang khong Vi~t Nam. Do d6 de nganh hang khong t6n te}.i va
hoCJ.t d()ng c6 hi~u qua chinh phil da thanh l~p T6ng cong ty hang khong Vi~t
Nam theo quye't dinh s6 225/CT ngay 22/811989 cila Chil tich h()i d6ng b() tru'C1ng,
d6 Ia m()t ddn vi kinh te' qu6c doanh du'qc t6 chuc theo di~u 1~ lien hi~p xi
nghi~p, tr\l'c thu()c T6ng Cl,IC HKVN. Bi~u nay danh dffu m()t bu'oc phat trien quan

trqng cila nganh HKVN khi phan chia fCJ.Ch roi chuc nang quan li nha nu'oc va
chuc nang kinh doanh cila doanh nghi~p.
Ngay 24/0411993 B() tru'C1ng B() giao thong v~n tai da ki quye't dinh s6
745/TCCB/LD thanh l~p hang hang khong qu6c gia Vi~t Nam voi ten giao dich
qu6c te' la Vietnam Airlines Coorporation (VNA) theo chi thi s6 234/CP ngay
0110711992 cila Chil tich h()i d6ng b() tru'C1ng, thC1i diem nay chinh phil cfing thanh

l~p

m()t loe}.t cac doanh

nghi~p

khac ph\lc V\1 cho nganh hang khong tr\l'c thu()c

C\lc HKDD Vi~t Nam. Tie'p d6 ngay 27/0511995 thil tu'ong chinh phil da ki quye't
dinh s6 328 /Ttg hlnh thanh lCJ.i T6ng cong ty hang khong Vi~t nam theo mo hlnh
T6ng cong ty 91 tren cd sd Iffy VNA lam nong c6t va sap nh~p cac ddn vi san
xua't kinh doanh heJ.ch toan d()c l~p trong nganh HKDD Vi~t Nam, ba:t dffu giai
doCJ.n phat trien moi cila hoCJ.t d()ng san xua't kinh doanh HKDD Vi~t Nam theo
huong t~p doan kinh te' hang khong.
Vao thC1i di~m thanh l~p TCT HKVN c6 20 ddn vi thanh vien (g6m 11 ddn
vi h:,t.ch toan d()c

l~p,

07 ddn vi hCJ.ch toan ph\1 thu()c va 02 ddn vi s\1' nghi~p), c6


-11-

v6n gop vao 01 cong ty c6 ph~n va 05 cong ty lien doanh. Hi~n nay TCT HKVN
da chuy~n them 1 cong ty thanh vien cua minh sang tht;(c hi~n kinh doanh v~n tai
HK, khai thac m<)t s6 duong bay n<)i dia ngcln Ia cong ty Bay dich vv Hang khong
(VASCO).
Hi~n nay, TCT HKVN v~n chuy~n du'qc hdn 6 tri~u lu'qt khach m<)t nam,

doanh thu d~t khoang 15.000 ty d6ng, d<)i may bay khai thac kha hi~n d~i, g6m
40 chie'c (khong k~ cua VASCO), v6n chu sd hii'u khoang 4.200 ty d6ng va
khoang tren 14.000 lao d<)ng.
Hi~n nay TCT HKVN tht;(c hi~n cd che' quan li theo mo hinh cong ty my,

cong ty con. Cong ty my Ia TCT HKVN (Vietnam Airlines) thu<)c doanh

nghi~p

Nha nude sd hii'u 100% v6n, cac cong ty con quan h~ vdi cong ty my theo di€u 1~
t6 chuc ho~t d<)ng va quiche' tai chinh, bao g6m: 02 cong ty TNHH m<)t thanh
vien do cong ty my Sd hii'u 100% v6n di€u 1~; 10 cong ty c6 ph~n do cong ty my
nclm gifi' c6 ph~n chi ph6i; 04 cong ty lien doanh co v6n gop chi ph6i cua cong ty
my; 08 cong ty lien ke't do cong ty my sd hii'u du'di 50% v6n di€u 1~ va 01 ddn vi
slf nghi~p. Cd che' t6 chuc quan ly nay nh~m thay the' cd che' quan ly hanh chinh
gifi'a T6ng cong ty va cac doanh nghi~p thanh vien h~ch toan d<)c l~p b~ng cd che'
tai chinh dt;(a tren quy€n sd hii'u v€ v6n, xac dinh ro quy€n lqi va trach nhi~m cua
cac doanh

nghi~p,

tang cu'ong

hi~u

qua kinh doanh va sue

c~nh

tranh cua HKVN,

tung bu'dc xay dt;(ng TCT HKVN thanh l~p t~p doan kinh te' m~nh.
1.2.3 Dac di~m va ye'u t6 anh hu'dng de'n nang lu'c canh tranh cua nganh hang
khong dan dung VietNam
1.2.3.1

Dac di~m cua nganh hang khong dan dung Vietnam

Nganh HKVN co m<)t s6 d~c di~m chu ye'u sau day :

Mqt lit, nganh hang khong dan dvng Vi~t Nam ra doi mu<)n so vdi trong khu
vt;(c va the' gioi. Nhfi'ng h~n che' v€ ti€m llfc tai chinh, kinh te' lam cho nganh hang
khong Vi~t Nam con ra't non tre da phai du'dng d~u vdi khong it kho khan d~ t6n
t~i va phat tri~n.


-12-

Hai

Ia,

cd che' d()c quy~n xuyen su5t trong nhii'ng nam qua cua nganh

HKVN khong th~ thay d6i trong m()t som m9t chi~u. Melle du da c6 ra't nhi~u cai
t6 nhU'ng d6 chi Ia va'n d~ danh nghia, cd che' hoC;tt d()ng v§:n con ra't cii'a quy~n,
tuy ti~n, tv do. Tu tu'dng

y lC;ti vao sv bao h9 cua nha nu'oc khie'n cho cd che' hoC;tt

d()ng ciia nganh con ra't trl tr~. hi~u qua quan H va nang Ivc CC;tnh tranh con ra't
kern.

Ba

Ia,

nganh hang khong dan d1,mg Vi~t Nam trong cd che' thi tru'ong hi~n

nay, c6 du'trud'ng cao va cd sd hC;t tffng dap ung nhu cffu phat tri~n ciia v~n tai hang khong.
Nganh hang khong Vi~t Nam tie'p t1,1c nh~n du'nu'oc qua cac chinh sach u'u dai va h6 trcong ngh~ hang khong phat tri~n nhu' vu bao cho phep Iva chQn cong ngh~ tien
tie'n nha't, hlnh thuc dffu tu', chuy~n giao cong ngh~ phu hnha nu'oc ki~m soat gia ve thl hi~n nay nha nu'oc da tung bu'oc noi long va tie'n tOi
XOa bo ki€m soat gia Ve hang khong nQi dia tC;tO di~U ki~n cho IDC;tng du'ong bay
n()i dia se trd nen c6 hi~u qua hdn.

BO'n

Ia, nganh hang khong Vi~t Nam la m()t nganh kinh doanh qu6c te',

san

phffm ciia n6 du'cong la tu trong nuoc. Bay chinh la m9t ld()ng, giam gia thanh san ph~m. Thu nh~p blnh quan ciia m()t nhan cong lam cho
HKVN chi bAng 1115 thu nh~p ciia m9t lao d()ng qu5c te' voi trlnh d9 va chuc
nang tu'dng dudng. Moi truong chinh tri xa h9i 6n dinh giup cho khach hang an

tam khi Iva chQn di€m diva di€m de'n thong qua Vi~t Nam.
Nam

Ia,

nganh HKVN con ra't nhi~u kh6 khan phai d6i mclit nhu' ap Ivc v~

san ph~m thay the' tren thi tru'ong trong nu'oc tang do sv phat tri~n ciia cac phu'dng
ti~n v~n tai khac. CC;tnh tranh tren thi tru'ong qu6c te' ngay cang tang do tie'n trlnh

h9i nh~p va bao hQ ciia nha nu'oc thong qua cac chinh sach v~n tai hang khong se
giam dffn. N goai ra chi phi tang do gia nhien li~u bie'n d()ng va nha nu'oc dffn x6a


-13-

bo chinh sach trq gia nhien li~u qua thut nh~p kh~u cling Ia m<)t ba't lqi. Tinh
hinh kinh tt-chinh

tti tren tht gioi kh6 htC1ng doi hoi nganh hang khong phiH ling

ph6 voi moi tru'dng ben ngoai ngay cang cao.
Sau

Ia,

cd ca'u t6 chile qmin li cua nganh HKVN con qua nhi€u t§ng na'c

trung gian gay Hing phi chi phi quan li rna l~i ho~t d<)ng kern hi~u qua do m6i
quytt dinh phai qua nhi€u ban, ca'p dg xet duy~t. Chi phi quan li (J VNA la 10%

trong t6ng chi phi trong khi d6 (J cac hang hang khong trong khu V\l'C nhu' Cathay
Pacific, All Nipon Airways, Quantas Airways hay Singapore Airlines chi chitm
khoang 4-7%.
1.2.3.2

Cac ytu t6 anh hu'dng dtn nang luc canh tranh cua nganh hang khong
VietNam

a. Nhilng yiu tlf vi mo
- Chinh sach kinh tt cua Nha Nll'oc
Qua 20 nam d6i moi, md cii'a va hu'ong ngo~i, da kh~ng dinh du'C1ng I6i h<)i
nh~p, tang Cu'dng quan h~ da phu'dng Va song phu'dng trong khuon kh6 khu V\l'C Va

toan c§u cua Dang va Nha Nll'oc la hoan thi~n, chinh xac. N6 phil hqp voi xu tht
toan c§u h6a cua kinh tt tht gioi thong qua vi~c Vi~t nam ngay cang nang cao uy
tin va anh hu'dng trong kh6i ASEAN, tham gia APEC, binh thu'C1ng hoa quan h~
voi Mi, gia

nh~p

WTO, ...

Hi~n nay kinh

tt Vi~t nam phat trign (J muc d<) cao va 6n dinh. D\f kitn muc

tang tru'dng binh quan GDP ca nu'oc giai

do~n

2006-2010 la khoang 8-9%/ nam, d

1~ lqm phat (J muc d<) kigm soat du'qc, thu nh~p cua ngu'di dan ngay cang du'qc cai
thi~n. E>i€u nay c6 quan h~ chc}t che voi t6c d<) tang tru'dng cua nganh HKVN.

Theo quan digm cua cd quan hqp tac Nh~t Ban, ntu tang tru'dng GDP hang nam
la 8% thi muc tang tru'dng

v~n

tai hang khong la 5-7%. So voi toan nganh giao

thong Vi~t nam thi v~n tai hang khong c6 t6c d<) tang tru'dng cao nha't nhC1 vao tac
d<)ng tich C\fC CUa n€n kinh tt.


-14-

Nha mtoc tie'p t1,1c c6 cac chinh sach cili thi~n moi tntong dffu tu', tang sue
ha'p dfin cua dffu tu' tn,tc tie'p nu'oc ngoai, thu hut cac cong ty xuyen quO'c gia. Dl!
kie'n tang tru'dng FDI giai do~n 2006-2010 la 5,5-7%, ho~t d9ng xua't nh~p khffu
nhbay.
Thoi gian qua Nha Nu'oc da thi hanh chinh sach blw hQ hhang khong trong nu'oc b~ng vi~c chi cho phep cac hang hang khong trong nu'oc
khai thac tren thi tru'ong nQi dia, con thi tru'ong quO'c te' thl,l'c hi~n chinh sach di~u
tie't voi nguyen tclc dam bao kha nang cung ung thl,l'c te' giii'a hang khong cua Vi~t
N am va nu'oc ngoai theo ti 1~ din b~ng theo nguyen tclc trao d6i thu'dng quy~n.
Chinh sach nay da dam bao cho cac hang hang khong

Vi~t

Nam c6 cd h9i tham

gia thi tru'ong quO'c te', trong khi nang ll,l'c c~nh tranh con h~n che'. Tuy nhien hi~n
nay va trong nhii'ng nam toi, Nha Nuoc da va se tung bu'oc noi long nhii'ng

h~n

che' c~nh tranh, thl,l'c hi~n phi di~u tie't c6 19 trlnh dam bao vua bao h9 m9t each
htung bu'oc md cfra bffu troi theo XU the' khu Vl,l'C Va tren the' gioi.
C6 th~ n6i chinh sach kinh te' cua Nha nu'oc Vi~t nam luon t~o nen nhii'ng
thu~n

l- Cong ngh~

Trong 20 nam gffn day, nganh v~n tai hang khong c6 tO'c d9 ung d1,1ng cong
ngh~ moi ra't nhanh. Sl! phat tri~n v~ khoa hQc cong ngh~ da t~o ra nhii'ng the' h~

may bay moi c6 cac chi sO' kinh te'-

ky thu~t dap ung tO't hdn yeu cffu v~n chuy~n

hang khong nhu' tffm ho~t d9ng xa hdn, sue nang cua d9ng cd cao hdn, dQ 6n tha'p
hdn, .. Bay la mqua kinh te' cling nhu' lHKVN du'hi~n d~i thu

trang hi du'

-15-

quo'c te'", d~n de'"n hC;tn che'" ti€m ltfc va quy mo hoC;tt d()ng. St! hC;tn che'" v€ so' lumay bay gay kh6 khan cho vi~c di€u chuy~n may bay cho cac duong bay, tlnh
trC;tng ch~m chuye'"n, huy chuye'"n thuong xuyen xay ra khong c6 huang khAc pht;tc,
da lam giam nang ltfc CC;tnh tranh cua HKVN so voi cac hang hang khong do'i thu.
Hi~n

nay HKVN chi c6 hai cd sd sua chua may bay la xi nghi~p A 75 va A 76, chu

ye'"u thtfc hi~n chuc nang ki~m tra va bao duong. Tuy nhien do nhung hC;tn che" v€
trlnh d() cong ngh~, kinh nghi~m non

tre cua cac xi nghi~p sua chua nen h~u he'"t

cac may bay dong Airbus, Boeing phai dua di bao duong djnh kl (J nuoc ngoai,
vua lam tang chi phi kinh doanh vua gay hC;tn che'" lam giam t~n sufft bay. Ye'"u to'
cong ngh~ chinh la hC;tn che'" cd ban nhfft cua HKVN, lam giam nang ltfc cC;tnh
tranh cua VNA so voi cac do'i thu dang k~.
- E>i€u ki~n tt;J.' nhien, van h6a va chinh tri - xa h()i
Voi vj tri dja li dai va

h~p, Vi~t

Nam thich h

vi~c

xay dt;J.'ng mC;tng

duong bay n()i dja theo ki~u trt;tc nan voi cac trt;tc tt;t di~m Ia Ha N()i, E>a NKng va
TP H6 Chi Minh, d6ng thoi thu~n ti~n cho vi~c giao lttu voi cac nuoc trong khu
VtfC. Tuy nhien chung ta chua c6 di€u ki~n d~ phat tri~n cac cang hang khong
thanh cac di~m trung chuy~n (Hub) nhu Singapore, Bangkok. ..
Ye'"u to' ttl nhien v€ m~t dja li cling tC;to cho nuoc ta c6 nhi€u danh lam thAng
canh d~p. ben CC;tnh d6 n€n van h6a d~c sAc, phong phu, da dC;tng va ljch sti' dffu
tranh anh dung, hao hung cua dan tQC cling tC;tO nen st;( hffp d~n cho du ljch Vi~t
Nam. Tuy nhien do chua phat tri~n d6ng b() va d~u tu dung muc nen sue thu hut
du lich v~n chua cao.
Voi qui mo hi~n nay khoang 80 tri~u nguoi va muc phffn dffu giam ti 1~ tang
xuo'ng con con 1.22% vao nam 2010, ke'"t hdt! kie'n de'"n nam 2010 dan

s6 Vi~t

Nam se len de'"n 90 tri~u nguoi, ke"t h
GDP tren d~u nguoi ngay cang tang, Vi~t Nam se trd thanh thi trunang cho tfft ca cac nganh kinh te".


-16-

Trong nhfi'ng nam qua, tlnh hlnh chinh tq-xa h9i cua mtoc ta kha 6n dinh.
Vi~t Nam du'qc coi Ia di~m de'n an toan cua khu vl)'c va the' gidi. Trong hie d6 tlnh

hlnh the' gidi va khu vl)'c v~n con ti~m ~n nhung khung hoang, chie'n tranh Cl;IC b9,
xung d9t vfi trang, xung d9t dan t(}c, ton giao, khung b6, b~nh dich, v. v... voi tinh
cha't ngay cang phU'c t<;tp. Chinh d6 Ia di~u ki~n vang d~ phat tri~n nganh v~n tai
hang khong

Vi~t

nam.

b. Nhilng ytu tlf vi mo
- Nha cung ca'p
Cac hang hang khong bao gio ciing phcii lien ke't voi cac nha cung ca'p d~
du'QC cung cffp nhfi'ng ngutSn hfc trong ho<;tt d(}ng khai thac cua mlnh : cac hang
san xua't may bay, cac cong ty cho thue may bay, cac nha cung ca'p nhien li~u,
cac cong ty cung cffp V~t tu' phl;l tung, cac Cd quan cung cffp dich Vl;l t<;ti mclit dfft, ...
Do d6 cac nha cung ca'p c6 th~ gay m9t ap ll)'c C<;tnh tranh m<;tnh trong ho<;tt d()ng
khai thac cua hang.
HKVN mua may bay chu ye'u tu hai t~p doan che' t<;to may bay hang dffu Ia
Boeing va AirBus. C<;tnh tranh v~ gia va cha't lu'qng khong cao nhung vl ngu6n
v6n cua HKVN con ra't h<;tn hquye't dinh chqn nha cung ca'p nao voi nhi~u u'u di~m phu hqp voi nhu cffu phat
tri~n cua mlnh nha't. Do cac nganh cong nghi~p h6 tr<;f cua Vi~t nam chua c6 kha

nang cung U'ng v~t tu' cfing nhu' sii'a chua, bao du'Bng cac thie't hi, nen HKVN
hoan toan phai mua

V~t

tu', phl;l tung tu nu'oc ngoai, hoan toan phl;l thUQC vao nha

cung ca'p nu'oc ngoai, d~n de'n chi phi cao anh huC1ng de'n kha nang c<;tnh tranh.
Ap llfc tu cac nha cung ca'p nhien li~u cfing ra't Ion, chung ta chiu sl)' kho"ng che' v~
gia, chfft lu'<;fng VI nhien li~U dang la mclit hang dQC quy~n cua cac qu6c gia trung
dong. Bay la tlnh hlnh chung am d<;tm cua ta't ca cac hang hang khong tren the'
gioi. Trong tu'dng lai ap ll)'c nay cffn du'qc kha:c ph1;1c bAng each tlm kie'm cac nha
cung U'ng nhien li~u thay the' c<;tnh tranh.


-17-

v~ ccJ sd v~t cha't ky thu~t : ke"t ca'u ht;l tffng cang hang khong chua dap ling

duqu6c te" Tan ScJn Nha't, Ha noi qua tai khie"n cho hanh khach phai chC1 dkhi lam thu t1;1c, ke"t ca'u ht;l tffng san san bay dia phucJng chi dap ling dukhai thac b~ng cac lo(;li may bay nho. Day la nhii'ng h(;ln che" lam giam nang h!c
CC;lnh tranh cua HKVN.
V~ dich Vl,l mi.it da't : T5ng cong ty HKVN c6 mot ht% th6ng cac doanh

nghit%p thanh vien cung ling cac dich v1,1 an u6ng, taxi, cii'a hang mi~n thue", dich
Vl,l trNang. Vl tinh cha't doc quy~n nen tuy dich v1,1 cac doanh nghit%p thanh vien cung
ling chua dUnen vtin dam bao doanh thu va lgia nh~p WTO thi S\1' ye"u kern v~ cha't ludang k€ lam giam nang ll,l'c C(;lnh tranh cua HKVN.
- Khach hang
D6i voi v~n chuy€n hanh khach, c6 th€ phan thanh hai d6i tuKhach thucJng nhan, cong Vl,l. D6i tusua't di lt;li cao, ve thuC1ng do cac t5 chlic kinh doanh hoi.ic nha nuoc chi tra nen

thudng yeu cffu cao V~ chfft lucuoc cao.

•!• Khach du lich tham than nhan, hQc t~p, lao dong, nh~p cu va cac d6i
tu
trong nhii'ng ye"u to' quan trQng trong vit%c sii' d1,1ng dich Vl,l v~n tai.
Xua't phat tu cac d6i tuca'p hai dich v1,1 v~n tai voi cha't luClass) va h(;lng ph5 thong (Economy Class). Mot so' hang hang khong con cung
ca'p dich v1,1 h(;lng cao ca'p (First Class) danh cho nhii'ng hanh khach c6 nhii'ng doi

e¢ GIAO Dl)C VA 0~0 TP,.O
TRUONG OH KINH it: TP .HCM

THUVI$N

r