Xây dựng hệ thống chỉ tiêu thống kê công nghiệp cho giai đoạn công nghiệp hóa hiện đại hóa

----

B Q G lA 0 D Ll C

VA

f>

A0

TA0

T R U' 0 N G £>A I H Q C KIN H T E T P. H

DE TAI NGHIEN

0

CH

f

M IN H

cuu KHOA HQC cAP BQ

XAY DVNG He THONG CHl TIEU THONG KE CONG NGHieP
CHO GIAI E>OAN C0NG NGHIEP HOA HIEN fJAI HOA
I

I

MA SO:

CHU NJ-IIEM HE T AI
-

: TS. HOANG THI THU HONG

TS. NGUYEN VAN cHiNH- TONG Cl)C THONG KE
TS. NGUYEN THI HONG HA- DH KINH TE

THANH PHO HO cHi MINH
NAM2003

'

I

B2002-22-38

THANH VIEN TRAM GIA:
...

I


MVCLVC
Trang
?

Chll'ong

I

I.

II.

Chll'ong

II
I.
II.
III.

Chll'ong

III

I.
A.
B.

C.
D.
II.
A.
B.

C.

D.

~

MODAU
Noi dung, ph~m vi, nguyen t~c chu y~u xay d\ffig h~ th6ng
chi tieu th6ng ke cong nghi~p trong giai do~n cong nghi~p
h6a- hi~n d~i h6a
Noi dung, ph~m viva nguyen t~c xay dlJllg h~ th6ng chi
tieu
th6ng ke cong nghi~p
Cac nguy~n t~c va can Clr trong qua trinh xay d\ffig h~
th6ng chi tieu kinh t~ xa hoi n6i chung va h~ th6ng chi tieu
th6ng ke n6i rieng
H~ th6ng chi tieu th6ng ke cong nghi~p qua cac thai ky xay
dl,!ng va phat triSn kinh t~ avi~t nam
Nhfrng ti~n d~ quy~t dinh d~n noi dung, ph~m vi h~ th6ng
chi tieu th6ng ke CN trong giai do~n tru&c day.
H~ th6ng chi tieu th6ng ke cong nghi~p tru6'c day.
Nhfrng ti~n d~ quy~t dinh d~n noi dung, pham vi h~ th6ng
chi tieu th6ng ke cong nghi~p trong giai doan hi~n nay.
H~ th6ng chi tieu th6ng ke cong nghi~p trong giai doan
CNH, HDH cua n~n kinh t~ qmin ly theo ca ch~ thi truang
c6 S\.f di~u hanh cua nha nu&c theo dinh huang XHCN.
H~ th6ng chi tieu Th6ng ke Cong nghi~p trong giai doan
CNH, HDH.
Di~u ki~n san xu~t: Lao dong, Tai san V6n SX
K~t qua san xuM va qua trinh phan ph6i sir d1,mg san phftm
Cong nghi~p.
Ti~n bo ky thu~t va Bao v~ moi truang.

Cac chi tieu phan tich danh gia thvc trang nganh Cong
nghi~p trong qua trinh Cong nghi~p h6a-Hi~n d~i h6a.
Noi dung, phuang phap tinh cac chi tieu Th6ng ke Cong
nghi~p chu y~u trong giai do~n CNH-HDH.
Di~u ki~n san xuM: Lao dong, Tai san V6n SX
K~t qua san xu~t va qua trinh phan ph6i, sir d1,mg san phftn
cong nghi~p.
Ti~n bo ky thu~t va bao v~ moi truang.
Cac chi tieu phan tich danh gia thl,!c tr~ng nganh Cong
nghi~p trong qua trinh CNH-HDH
KETLU~N

1

3

3

5
12
12
14
16
25
25
25
26
26
28
35

35
38
46
49
57


MODAU
Nen kinh te thi truemg theo dinh hu6ng xa h(>i chu nghla da d~t ra nhieu
v~n de cho cong tac thong tin n6i chung va cong tic th6ng ke n6i rieng; trong d6
doi hoi phai chuytSn hu6ng tU th6ng ke n~ng ve s6 luqng sang th6ng ke gia tri,
th6ng ke hi¢u qua san xu~t la yeu cAu khong the thieu duqc.
Nganh cong nghi¢p la m(>t trong nhfrng nganh kinh te qu6c dan quan
tr<;mg, cung C~p cho Xa h(>i nhfrng san phftm khai thac, san phftm che bien phlfC
Vlf nhu cAu tieu dung cua con nguai va con san xu~t ra s6 16n cac lo~i tai san c6
djnh d~ trang bi cho cac nganh kinh te trong nen kinh te qu6c dan.
Trang nghi quyet Trung uong Dang lAn thu IX, duemg 16i kinh te cua Vi¢t
nam trong giai do~n m6i la dfty m~nh cong nghi¢p h6a, hi¢n d~i h6a, dua d~t
nu6c ta tro thanh m(>t nu6c cong nghi¢p. Dong thai con ghi ro nhi¢m Vlf tr9ng
tam cua con duemg cong nghi¢p h6a hi¢n d~i h6a cho nganh cong nghi¢p hi¢n t~i
va trong tuong lai.
Til hai yeu cAu khach quan tren day cAn phai d6i m6i h¢ th6ng chi tieu
kinh te, h¢ th6ng chi tieu th6ng ke, t6 chuc l~i h¢ th6ng thong tin, d~c bi¢t v6i
nganh cong nghi¢p nh&m dap ll'ng nhu cAu phan anh dAy du , phan anh chuftn xac
qua tiinh thgc hi¢n nghi quyet trong C(j che quan ly kinh te mo. D6i m6i n(>i
dung, phuong phap tfnh cac chi tieu kinh te, cac chi tieu th6ng ke tru6c mtlt t~p
trung vao llnh vvc cong nghi¢p.
Chfnh v'i v~y, nh6m nghien crru chung toi ch9n de tai: XAY Dl)NG H~

TH6NG CHI TIEU TH6NG KE C6NG NGHI~P CHO GIAI DOAN

C6NG NGID~P HOA HI$N DA.I HOA lam de tai nghen crru khoa h9c. Mlfc
tieu cua de tai nhttm xay dlf!lg l~i h¢ th6ng cac chi tieu kinh te, cac chi tieu th6ng
ke cho nganh cong nghi¢p d~ phu hqp yeu cAu phat tri~n kinh te thi truemg va
dap ll'ng yeu cAu cong nghi¢p h6a, hi¢n d~i h6a trong giai do~n hi¢n nay; ngoai
ra, d6i m6i n(>i dung cling nhu phap tfnh cac chi tieu da duqc xay dlf!lg l~i phu
hqp d~ phan anh, phan tfch trong nu6c cilng nhu so sanh qu6c te.
Cac phuong phap nghien crru chfnh si'r dlfilg trong de tai la:
-

-

Thu th~p, xi'r ly cac nguon tu li¢u, s6 li¢u thu th~p dieu tra duqc tU cac
don v! san XU~t, CCJ quan th6ng ke, tai chfnh, ngan hang cfrng nhU nhfrng
tai li¢u da dugc chinh thuc cong b6.
T6 chuc dieu tra, khao sat cho cac doanh nghi¢p cong nghi¢p thu¢c cac
quy mo khac nhau d~ ki~m tra muc tin c~y cua s6 li¢u bao cao. (phuong
phap thvc chting)
Trang 1


- T6 chuc d.c cu¢c h9i thao qua tlrng ph~n cong vi~c ho~m thanh d~ thu
th~p y kien, ki~m chling ket qua tlrng ph~n d~ c6 hu6ng di6u chinh phu
hqp. (phuong phap chuyen gia va phuong phap tham dlJ)
- X~y dlJllg thu~t toan d~ l~p trlnh cho vi~c thu th~p va xu ly thong tin
b~ng may tfnh hi~n d~i. (phuong phap toan di6u khi~n).
N¢i dung ciia d6 tai bao g6m cac ph~n sau:
?

"'

MOf>AU
CHlJ'ONG 1: Ntieu thO'ng ke cong nghic$p.
CHlJ'ONG II: H~ thong chi tieu thong ke cong nghi~p qua cac thai ky
x~y dlJllg va phat tri~n kinh te (J Vi~t nam.
CHUONG III: H~ thong chi tieu Thong ke cong nghi~p trong giai do;;tn
CNH, HDH ciia n6n kinh te quan ly theo co che thi truO'ng c6 slJ di6u hanh ciia
nha nu6c theo d!nh hu6ng XHCN

KETLU~N
Trong khu6n kh6 ciia m¢t d6 tai nghien CUu cap B¢, do c6 nhfrng h;;tn che
v6 kinh phf cling nhu thai gian thlJc hi~n nen vi~c thu th~p so li~u chua th~t
d~y dii (J m¢t so chi tieu; cling nhu vi~c t6 chuc h9i thao d~ ki~m chling ket
qua chi m6i duqc thlJc hi~n (J ph;;tm vi hyp nen cling anh huoog ph~n nao den
ket qua. Tuy v~y, v6i d6 tai nghien CUu khoa hnhfrng ket qua sau:
- T6ng ket duqc nhfrng di~m duqc cling nhu nhfrng di~m khong con phu
hqp ciia H~ thong chi tieu thong ke cong nghi~p giai do~n tru6c d~y.
-

X~y

dlJllg duqc H~ thong chi tieu thong ke cong nghi~p m6i phu hqp v6i
n6n kinh te th! truO'ng, phu hqp cho yeu c~u cong nghi~p hoa - hi~n d~i
h6a.

- Neu y nghia, n9i dung cling nhu phuong phap tfnh ciia tirng chi tieu.
D6 tai duqc thlJc hi~n b&i m¢t t~p th~ cac can b¢ lam cong tac giang d~y
d~i h9c va lam cong tac thl;tc ti~n t~i T6ng c1:1c Thong ke cho nen da chua
dl;tllg nhfrng n9i dung thu¢c co s& ly lu~n, phuong phap lu~n va qua trlnh v~n

d\lflg vao thlJc te (J Vi~t nam trong nhfrng nam qua.

Trang 2


CHDONGI
NOI DUNG, PHAM VIVA NGUYEN TAC XAY DUNG HE THONG
.
"
~
"'
"'
."
.
TIEU THONG KE CONG NGHI~P

cHi

I. NOI DUNG, PHAM VI NGANH CONG NGHIEP

1. Nganh Cong nghi~p la m()t trong nhfrng nganh KTQD quan tr9ng.
Nhi~m "\1 chii yeu ciia nganh cong nghi~p la khai thac san phftm tit h!
nhien; tiep t:lfC che bien nhfrng San phftm duqc khai thac tit hf nhien do nganh
nong nghi~p, lam nghi~p, thiiy hai san, nganh cong nghi~p khai thac thvc hi~n;
dong thai con bao gom nhfrng ho~t d()ng vtra mang tinh chat san xuat va vtra
mang tinh chat luu thong, d!ch "\1 nhu: ho~t d()ng san xuat va phan ph6i di~n,
nu6'c,haid6t.
2. Nganh cong nghi~p bao gom nhfrng ho~t d()ng cy. th~ sau:
a. Cong nghi~p khai thac gom: khai thac than; khai thac dftu tho, khf hf
nhien cling cac ho~t d()ng d!ch "\1 phy.c "\1 khai thac dftu khf; khai thac qu~ng cac

lo~i; khai thac da, cat, soi, dat, mu6i, khoang chat phan b6n ...
b. Cong nghi~p che bien gom rat nhi~u lo~i ho~t d¢ng duqc phan thanh
cac nh6m 16'n nhu:
- San xuat th\fc phftm do u6ng cac lo~i.
- San xuat cac san phftm thu6c Ia, thu6c lao.
- D~t cac lo~i.
- San xuat trang phy.c, thu()c va nhu()m da long thu.
- Thu()c va so che da, san xuat cac san phftm tit da.
- Che bien g6 va san phftm tit g6, lam san.
- San xuat giay va san phftm tit giay.
- Xuat ban, in va sao ban ghi cac lo~i.
- San xuat than c6c, san pham dftu rna tinh che va nhien li~u h~t nhan.
- San xuat h6a chat va san pham tit h6a chat.
- San xuat san pham tU cao su va plastic.
- San xuat cac san phftm rrr chat khoang phi kim lo~i.
- San xuat kim

lo~i.

- San xuat cac san pham tU kim lo~i (khong k~ may m6c thiet b!).
- San xuat may m6c thiet b!.
- San xuat thiet bj van phong va may tinh.
- San xuat may m6c thiet bj di~n.
Trang 3


- San xuat radio, ti vi, thiet bi truy~n thong.
- San xuat d1;lng C1;l y te, d1;lng C1;l chlnh xac.
- San xuat xe c6 dqng co, ro mo6c va phuong ti¢n v~n tai khac.
- San xuat giuang tii, ban, ghe.

- Tai che.
c. San xuat va phan phoi di¢n, nu6'c khi dot
-San xuat va phan phoi di¢n, khi dot, hoi nu6'c, nu6'c may.
- Khai thac, l9c Va phan phoi nUOC.

3. Do n(>i dung va ph(;lm vi hot;1t d(>ng cua nganh cong nghi¢p r<)ng cho nen
san phAm cua n6 rat da dl;lllg, vt:ra phvc vv cho nhu c~u tieu dung cuoi cling cua
h9 gia dinh dan cu, tieu dung cho san xuat (chi phi trung gian) cua tat ca cac
nganh kinh te trong n~n kinh te quoc dan; cho xuat khAu ra nu6'c ngoai, cho dv
trfr chien Iuqc cua Nha nu6'c ... Nganh Cong nghi¢p con san xuat ra so Ian cac
lo(;li tai san co diflh d~ trang b! cho cac nganh kinh te trong n~n kinh te quoc dan
duoi hinh thuc san phAm la: may moe thiet b!, cac lot;1i phuong ti¢n v~n tai,
phuong ti¢n truy6n dan, dlfllg Clf chinh xac. Truang hqp khi thvc hi¢n co gi6'i
h6a, tv d(>ng h6a phfu lan cac khau trong ho(;lt d(>ng xay dvng hie d6 theo nghia
r(>ng san phAm nganh cong nghi¢p con bao g6m ca cac cong trinh kien true. San
pham nganh cong nghi¢p do tinh chat da d(;lng, truoc khi sl:r dvng ph~n Ian phai
qua cong do(;ln che bien, vl v~y n6 c6 kha nang d~ tiep nh~n nhfrng quy trinh
cong ngh~ hi~n d(;li, giai ph6ng lao dqng chan tay thay the vao d6 Ia may m6c tv
dqng h6a . Trong mbi san phAm c6 kha nang tang d~n ham Iuqng hao phf trf thuc
khoa h9c thay VI ham luqng hao phi lao d(>ng CO bftp, t<;tO ra nang SUat lao d(>ng
cao do la di~U ki¢n tot tham gia vao qua trlnh C<;lnh tranh Va hi¢n d<;ti h6a.
4. N~n kinh te Vi¢t Nam trong nhi~u nam qua chiem ty tr9ng Ian sau nong
nghi¢p la nganh cong nghi~p. Neu nam 1955, gia tr! tang them cua nganh CN so
vm t6ng san phAm quoc n(>i (GDP) la 12,5%, nam 1975 d<;tt 19% thl nam 2000
tang len tren 30%.
T6c dq tang tru6ng gia tr! tang them cua nganh cong nghi¢p so vm nam
truoc bao giO' cling d<;tt tren 10% c6 nhfrng nam d<;tt toi muc tren 16%. Di~u d6,
ch1Ing to nganh cong nghi~p b nuoc ta c6 m(>t v! tri quan tr9ng trong n~n kinh te
va Iuon duqc Dang va nha nuoc quan tam, chu y phat tri~n trong cac giai do(;ln
xay dvng CNXH thai ky ke ho<;tch h6a t~p trung tru6'c day, cling nhu trong thai

Trang 4


kY

chuy~n sang co che th! truemg c6 s\{ tham gia di6u h~mh cila Nha nuoc hi~n

nay. V~n d6 x~y dl!flg m(>t h~ th6ng chi tieu th6ng ke khoa h9c nham phim anh
toan b(> qua trlnh san XU~t v6 ket qua san XU~t, ph~n ph6i Slr d\).ng cu6i cling san
pham cong nghi~p, phan anh hi~u qua va tac d(>ng cila nganh CN d~ phat tri~n
cac nganh kinh te khac, cai t~o quan h~ san xu~t cling nhu cai thi~n dm s6ng v~t
ch~t va tinh thffn cila toan xa h(>i la r~t cffn thiet d~c bi~t trong thai ky cong
nghi~p h6a, hi~n d~i h6a d~t nuoc hi~n nay.

II. cAc NGUYEN TAC VA CAN CU TRONG QUA TRINH XAY
DUNG HE TH6NG CHi TIED TH6NG KE KINH TE XA HOI NOI
CHUNG VA HE THONG CHI TIEU THONG KE CONG NGHIEP NOI
RIENG.
....

,.._

A'

?

"

/'<.',!'

A

A

,....

,1'

1. Nguyen tac d~u tien khong th~ khong d6 c~p den la phai can eli vao

duemg 16i phat tri~n kinh te n6i chung va d6i voi nganh cong nghi~p n6i rieng
cila Dang va Nha nuoc trong tirng thai ky. Di6u nay duqc th~ hi~n r~t r6 trong
ngh! quyet cila Dang va cac chinh sach cila chinh phil d6i voi ph~m vi ca nuoc
cling nhu tirng vling lanh th6, tinh thanh ph6. Trong cac giai do~n phat tri~n kinh
teVi~t Nam ttr truoc den nay, Dang luon gifr vai tro lanh d~o, Nha nuoc tfl!c tiep
tham gia vao di6u hanh d~ phat tri~n n6n kinh te xa h(>i. D~ hoan thanh duqc
chile nang lanh d~o va t6 chile th\{c hi~n cila m'inh, Dang va chinh quy6n cac c~p
doi hoi phai c6 m(>t h~ th6ng thong tin phan anh k!p thai tlnh hlnh th\{c hi~n ngh!
quyet va cac chinh sach da d6 ra. VI v~y Nghi quyet cila Dang v6 duemg 16i phat
tri~n kinh te, cac chinh sach cila Chinh phil Ia m(>t trong nhfrng can eli mang tinh
ch~t nguyen tac va duqc th~ hi~n d~y dil khi x~y dl!flg h~ th6ng chi tieu th6ng
ke, kinh te xa h(>i. Th\{c hi~n duqc di6u d6, chinh lanham tra lai c~u hoi "lam cai
g'i va phvc vv cho ai?". Quan tri~t nguyen tac tren, trong thai ky x~y dl!flg
CNXH truoc d~y, khi x~y dl!Jlg h~ th6ng chi tieu th6ng ke, da can eli vao duang
16i kinh te cila DH d~i bi~u TW lffn thu v d~ hlnh thanh cac chi tieu Cl;l th~, cv
th~

Ia:

- Duemg 16i x~y dl!Jlg n6n kinh te xa h(>i chil nghia thai ky 80 - 85 c6 n(>i

dung nhu sau: "Day m~ cong nghi~p h6a XHCN nuoc nha, x~y dl!Jlg v~t ch~t
Icy thu~t ciia CNXH, dua n6n kinh te nuoc ta ttr san xu~t nho len san xu~t Ian
XHCN. Uu tien phat tri~n cong nghiep nang mot each hgp ly tren co sb phat
tri~n nong nghi~p va cong nghiep nhe, ket hgp x~y dtmg cong nghiep va nong
nghiep ca nuoc thanh co c~u cong nghiep - nong nghiep; vtra xfiy dl!Jlg kinh te
Trang 5


trung uong vl:ra phat tri~n kinh te dia phuong ... Lam cho nu6'c Vi~t Nam tro
thanh mtien tien, quoc phong vfrng m~nh, c6 dai song van minh va h~nh phuc" (tr.48.
Van ki~n d~i hV6'i duemg loi chung phat tri~n kinh te dAt nu6'c trong thai ky 80- 85, khi
nghien cl1u xay dvng h~ thong chi tieu thong ke CN trong giai do~n nay ngoai
cac chi tieu thong ke thong thuemg phan anh ve dieu ki~n san xua:t, lao d(>ng, tai
san, von .. , ket qua san xu~t: gia tr! san luqng, san lugng san ph am chu yeu ra,
chling ta khong th~ khong dua ra cac chi tieu khac mang tinh thai d~i da duqc de
ra trong ngh! quyet la uu tien phat tri~n cong nghi~p n~ng nghia la phai gan lien
v6'i CN SX ra tu li~u san xua:t nhu: di~n, than, xang d~u, phan b6n, thuoc trir sau,
h6a ch~t co ban, cong C\1 san xuAt VLXD ... NhAm trang b! ky thu~t cho ban than
nganh CN va cac nganh kinh te khac. Phat tri~n cong nghi~p hang tieu dung se
gan v6'i phat tri~n m~nh me ti~u thu cong nghi~p ca chieu r(>ng va chieu sau tren
ph<;tm vi thanh thi va nong thon nhAm san xu~t ra hang CN thlJc pham, d~t may ...
T<;to dieu ki~n d~ thuc day nong nghi~p phat tri~n. Cling trong giai do~ nay, cac
phan t6 trong thong ke n6i chung va thong ke cong nghi~p n6i rieng duqc d~c
bi~t quan tam la phan theo thanh ph~n so hihl nhAm kh~ng dinh con duemg di len
CNXH v6'i Slf chiem llnh h~u nhu toan bhihl toan dan
Va SO hfru t~p th6 ve tu li~U san XU~t. V 6'i Slf hffih thanh 2 hffih thUc SO hftu d6
nh&m x6a bo t~n g6c che d¢ b6c 19 tu ban ve gia tri th~ng du chuy6n thanh

hihl toan dan. Til d6 la co
thlJc hi~n che dphoi san pham, phan phoi thu nh~p quoc dAn. D6 thlJc hi~n con duemg cong
nghi~p h6a, doi hoi nganh CN phat tri6n hqp ly gifra 2 nh6m: CN A (san xuAt ra
tu li~u san xua:t); CN B (san xu~t ra v~t pham tieu dling). Vi v~y phan t6 cac chi
tieu trong nganh CN theo 2 nh6m tren duqc d~t ra va thlJc hi~n nghiem ng~t
nham phan anh tlnh hlnh thlJC hi~n nghi quyet v cua Dang, dinh ly phat tri6n
kinh te nu6'c ta cho thm ky 80-85.

sa

sa

sa

- Sau 20 nam, nen kinh te Vi~t Nam v~n d¢ng, trai qua nhieu thang tr~m.
Cho den nhfrng nam cuoi the ky 20, bu6'c sang nam d~u cua the ky 21, D<;ti h(>i,
D<;ti bi6u toan quoc cua Dang CSVN Mn thu IX h9p d6 dinh ra duang loi phat
tri6n kinh te ciia da:t nu6'c trong giai do<;tn m6'i la:
"Day m<;tnh CN h6a, hi~n d<;ti h6a xay dvng nen kinh te d(>c l~p t1! chu, dua
nu6'c ta tra thanh m(>t nu6'c CN, uu tien phat tri6n Ivc lugng san xu~t, d6ng thai
xay dvng quan h~ san xu~t phil hqp theo dinh hu6'ng XHCN; phat huy cao d¢ nIvc, d6ng thm tranh thii ngu6n Ivc ben ngoai va chu d(>ng hphat tri6n nhanh c6 hi~u qua va ben vfrng; tang truang KT di li~n v6'i phat trien
Trang 6


I.

van h6a, tlrng bUOC ca.i thi¢n dai s6ng V~t chat Va tinh th~n CUa nhan dan, thl;fC

hi¢n tien be) va cong bang xa hc)i, biw v¢ va d.i thi¢n moi truang, ket hqp phat
trienKT- XH v6'i tang cuang qu6c phong- an ninh''.
Trong giai do~n nay, duang 16i kinh te da d6 ra nhi¢m V1f cho nganh CN
rat n~ng n6 va m6'i me la da:y m~ cong nghi¢p h6a, hi¢n d~i h6a, dua nu6'c ta
tro thanh mc)t nu6'c CN, uu tien phat trien ll;Ic luqng sim xuat... Xay dl!llg va d6i
m6'i h¢ th6ng chi tieu th6ng ke phil hqp v6'i giai do~n m6'i nay, chung ta khong
the khong ngruen CUu nhfrng Van d6 d~t ra CO tfnh chat duang 16i Va nhi¢m Vlf C\1
the cua nganh CN trong giai do~ truac m~t la: Vita phat trien cac nganh sl:r d1;lng
nhi6u lao dc)ng, vita di nhanh vao mc)t s6 nganh, fmh V\!C c6 cong ngh¢ hi¢n d~i,
cong ngh¢ cao. Phat trien m~nh CN che bien nong san, thuy san, may m~c - da
gi~y, 1 s6 san pha:m co khf, di¢n ru, CN ph~n m6m ... Xay dl!llg c6 ch9n l9c mc)t
s6 co so cong nghi¢p n~ng quan trQng san xuat tu li¢u san xuat c~n thiet de trang
bj cho cac nganh kinh te va qu6c phong. Khai thac c6 hi¢u qua cac ngu6n tai
nguyen d~u khf, khoang san, VLXD. Chu tr9ng phat trien cac doanh nghi¢p vita
va nho ; xay dl!flg mc)t s6 t~p doan doanh nghi¢p Ian di d~u trong c~nh tranh va
hi¢n d~i h6a phai duqc phat trien vai nhjp de) cao, coi tr9ng d~u tu chi6u sau, d6i
m6'i thiet bj cong ngh¢ tien tien, tien tai hi¢n d~i h6a. Phat trien nganh CN c6 lqi
the c~nh tranh, chu tr9ng SX CN che bien va san xuat hang xuat kha:u; cac nganh
CN ph1;lC Vlf phat trien nong nghi¢p va kinh te nong thon.
Xay dl!llg c6 ll;Ia ch9n, c6 di6u ki¢n v€ v6n, cong ngh¢, thj truang, va hi¢u
qua mc)t s6 co so CN san xuat tu li¢u san xuat: d~u khf, luy¢n kim, co khf, di¢n
ru h6a chat co ban... Phat trien m~nh CN cong ngh¢ cao, nhat Ia cong ngh¢ tin
hQC, vi~n thong, di¢n tU...

I·

Khuyen khfch m9i thanh ph~n kinh te tham gia d~u tu phat trien CN voi
nhi6u quy mo, nhi6u trinh de), chu tr9ng doanh nghi¢p vita va nho, phil hqp djnh
huang chung va lqi the cua tirng vilng, tirng d!a phuong, truoc het t~p trung vao
CN che bien, CN sl:r d\lflg nhi6u lao dc)ng, CN SX hang xuat kha:u, phat trien

m~nh me tieu th\1 CN...
D6 la nhii:ng nc)i dung c6 tfnh chat quyet d!flh den vi¢c nghien cilu xay
dl!llg h¢ th6ng chi tieu th6ng ke CN trong giai do~n cong nghl¢p h6a, hi¢n d~i
h6a. Duang 16i chung v€ phat trien kinh te va nhi~m Vlf C\1 the cua nganh CN
duqc ghi trong ngh! quyet IX khong chi de ra nhii:ng yeu c~u thong tin cho nganh
CN c~n phai clap Un.g v€ quy m6, v€ nhi¢n d~i h6a n6n kinh te trong giai do~ hi~n t~i va tuong lai; rna con dinh huang
cho cac lo~i phan t6 ve thanh ph~n so hfru v6'i mc)t n6n kinh te da thanh ph~n; v€
Trang 7


L

quy mo va yeu cftu doi v6i cac lo;;ti doanh nghi~p CN trong n~n KT thi truang
c;;tnh tranh va hi~n d;;ti h6a; v~ quan h~ gifra cong nghi~p va nong nghi~p cling
v6i con duang CN h6a nong th6n; v~ phat tri~n d6ng d~u, khai thac ti~m nang va
lqi the cua tirng vling, tirng d!a phuong ...
H~

thong chi tieu thong ke CN ap dvng trong giai do;;tn m6i nay phai duqc
quan tri~t dfty du nhfrng vftn d~ d~t ra, d6ng thai tien hanh t6 chuc phlm anh kip
thai quy lu~t v~n dqng va phat tri~n cua nhfrng nqi dung da neu ra trong qua
trinh thl!c hi~n nghi quyet.
2. Co che qulm ly n~n kinh te c6 tac dqng l6n den phuong phap h~ch toan
n~n KTQD. Tru6c day, n~n kinh te Vi~t Nam dinh hu6ng thea XHCN nham
quan ly theo co che ke ho;;tch h6a t~p trung. Phuong phap h;;tch toan n~n KTQD
dt;ra vao h~ thong blmg can doi KTQD (MPS). Cac chi tieu thong ke chuyen
nganh t~p tmng theo doi v~ m~t khoi luqng sim pha:m v~t chftt, coi nhy cac chi
tieu v~ gia tri, chi tieu phan anh hi~u qua san xuftt, cac chi tieu phan anh ho;;tt
dqng trong khu VlJC d!ch Yl:l· Ngay nay, n~n kinh te Vi~t nam dinh hu6ng theo

XHCN l;;ti duqc quan ly theo CO' che thi truang c6 Sl! di~u hanh cua Nha nu6c.
Phuong phap h;;tch toan n~n KTQD duqc dl!a tren h~ thong tai khoan quoc gia
(SNA). Doi hoi thong ke t6ng hqp cling nhu thong ke chuyen nganh khong chi
quan tam den chi tieu so lUQllg nhu tru6c day rna phai quan tam dfty du, toan
di~n cac chi tieu gia tri, cac chi tieu phan anh chi phi, hi~u qua san xuftt, lqi
nhu~n, thue; lu6ng chu chuy~n v~ von san xuftt, v~ ti~n t~ ... Tren ph;;tm vi to an
n~n KTQD cling nhu trong tlrn.g nganh kinh te. N~n kinh te duqc quan ly theo
nguyen t~c t~p trung, thong nhft't tren ph;;tm vi quoc gia nhung l;;ti duqc ket hqp
v6i vi~c phan theo nganh kinh te, thanh phftn kinh te, cftp quan ly, vling lanh th6.
V6i nguyen t~c tren, da chi ra cac phan t6, phan lo;;ti th~ hi~n trong ti:rng chi tieu.
3. Xay dl!llg h~ thong chi tieu thong ke CN phai dam bao tfnh thong nhftt,
d~t chung trong h~ thong chi tieu thong ke t6ng hqp phan anh n~n kinh te vi mo.
Trong n~n kinh te thi truang, h~ thong chi tieu kinh te t6ng hqp thuqc h~ thong
TK.QG (SNA) la h~ thong chi tieu KT vi mo. Trong d6, n6 duqc thu th~p thong
tin, tfnh toan, t6ng hqp tit ffit ca cac nganh KTQD. Nganh CN la mqt trong
nhiing nganh kinh te quan trc;mg trong n~n KTQD. Xay dl!llg nqi dung, ph;;tm vi,
phuong phap tfnh cho ti:rng chi tieu trong nganh cong nghi~p khong th~ khac
ho~c quy dinh nguqc l~i v6i nhiing phuong phap lu~n chung cua thong ke t6ng
hqp do quoc te bien so(;ln va dang duqc v~n dvng b nu6c ta. (Tru nhfrng chi tieu
Trang 8


thil rna chi rieng c6 a nganh CN). Nguyen tac thong nhat va tinh h~ thong
duqc tOn tn;mg trong nganh CN va tat d. d.c nganh KT khac se la co sa d~ d~y
nhanh vi~c hoan thi~n h~ thong chi tieu KT t6ng hqp; d6ng thOi khi xem xet,
phan tich kinh te cua m(>t nganh, m(>t Iinh VlfC phai d~t trong t6ng th~ n6n kinh
te, hie d6 se chinh xac va dung dan hon. Nguyen tac nay duqc d~ c~p den nhu la
m(>t dieu hi~n nhien, d~ hi~u. Nhung trong thvc te thvc hi~n chua phai d~ dang.
Vi rat nhi6u ly do, nhi6u y kien khac nhau rna a m(>t so chi tieu thong ke chuyen
nganh CN c6 n(>i dung va phuong phap tinh quy d!flh khong d6ng nhat v6i _n9i

dung va phuong phap tinh trong thong ke t6ng hqp. Di6u d6 da d~n den Sl! khac
bi~t v6 con so, tat nhien se c6 y kien khac nhau v6 nh~n d!flh kinh te.
d~c

4. Xay dl!flg h~ thong chi tieu thong ke cong nghi~p trong thai ky CNH,
HDH khong chi nh~m mota rieng cho nganh CN rna can phai xay dl!flg cac chi
tieu phan anh Sl! tac d(>ng cua nganh CN den cac nganh kinh te khac va nguqc
h~.i. Bai vl, thai d~i CNH, HDH doi hoi phai n6i r6 duqc vai tro chu d~o cua CN
trong qua trlnh cai t~O Xa h(>i, trang b! CO sa V~t chat, kien thuc khoa hQC hi~n
d~i, quy trlnh cong ngh~ san xuat tien tien trong tat ca Iinh VlfC san xuat, kinh
doanh, dai song, sinh ho~t cua nhan dan ...
5. Xay dl!flg h~ thong chi tieu thong ke cong nghi~p phil hqp v6i d~c di~m
kinh te va h~ch toan trong giai do~n m6i nhung phai dam bao tinh ke thua, tinh
thong nhat d~ c6 th~ hlnh thanh m(>t day nam khac nhau nhung v~n lien ket duqc
v6i nhau nh~m phan anh quy lu~t v~n d(>ng theo thai gian.
D~ thvc hi~n duqc nguyen tac nay, phai chu y cac van d6 sau:

- NhUn.g chi tieu nao, trong d6 c6 nhUn.g n(>i dung thong nhat gifra cac thai
ky thl gifr nguyen.
- Neu n(>i dung ho~c phuong phap tinh chi tieu c6 thay d6i thl xay dl!flg
cac h¢ so dt chuytn d6i cho thong nhat gifra cac thai ky.
- Neu trong thOi ky hi~n nay hlnh thanh cac chi tieu l~i, c6 n(>i dung va
phuong phap tinh m6i thl phai xac d!flh ngu6n thong tin d~ thvc hi~n cho phil
hqp.
Hi~n tuqng nay thuang xay ra khi xay dl!flg cac chi tieu phan anh v6 gia

tq, chi phi, phan chia lqi tile, n(>i dung ve thue san xuat, von san xuat, danh gia
hi~u qua san xuat... Hon la cac chi tieu phan anh v6 so luqng gifra thai ky d6i
m6i va sau khi d6i m6i.
Trang 9

6. Xay dvng h~ thong chi tieu thong ke cong nghi~p khong chi c6 cac chi
tieu ph£m anh so lUQllg, gia tri theo so tuy~t doi; rna con bao g6m m¢t h~ thong
chi tieu phan tfch nham danh gia thl;J'c tr~ng nganh CN ·thong qua cac nh6m chi
tieu phan anh so tuong doi sau day:
- Phan anh v~ toe d¢ tang truemg nganh CN so v6i v6i cac nganh KT khac.
- Phan anh v~ chuy~n d!ch co cffu nganh CN va doi chieu v6i cac kinh te
khac.
-

Phan anh ve hi~u qua san xufft CN thcS hi~n rieng trong nganh CN d6ng
thai th~ hi~n Sl;J' tac d¢ng den cac nganh khac, dong gop vao ngan sach,
d6ng g6p vao nang cao dai song dan cu va xufft khau .
Phan inh v~ tien b¢ ky thu~t , bao v~ moi truang .

- v ... v.
Vi~c

xa y dvng h~ thong chi tieu phan tfch trong thong ke CN chi dua ra
m¢t khung chuan d~ v~n dvng vao nhfrng di~u ki~n cv th~. Tuy v~y, n6 cling lien
quan den m¢t so Iinh Vl!C chuyen nganh thong ke khac, d~c bi~t la thong ke gia
,
ca.
D~ nghien Cllu toe d¢ tang tiUOng cua cac nganh, trong d6 nganh CN tlr

tnr6c den nay da sir dvng bang gia co d!nh. D~ phil hqp v6i di~u ki~n h~ch toan
m6'i phuang phap dl;J'a tren bang gia CO dinh C~n phai dU9'C nghien CUu va thay
d6i bang phuong phap chi so gia. Cong vi~c nay d~t ra khong phai chi cho
chuyen nganh thong ke CN rna cho ca chuyen nganh thong ke ve gia. Trong

ph~m vi gi6i h~n cua de tai nay chua th~ giai quyet tri~t d~ va to~m di~n dugc.
7. Xay dlp1g h~ thong chi tieu thong ke CN trong giai do~n CN h6a, hi~n,
~i h6a khong th~ thoat ly dieu ki~n h~ch toan, t6 chile h~ thong thong tin tir co
so. Cac chi tieu dugc hinh thanh phai tir thvc te cua cu¢c song hi~n t~i, cho nen
n6 phai mang tfnh kha thi. Nghia la, phil hqp v6i trlnh d¢ cua nhfrng nguai tft!C
tiep thu th~p thong tin, tfnh toan t6ng hqp d6ng thai phai thong dvng, ph6 c~p
phu hgp V6i trlnh d¢ CUa nhfrng ngUoi dung tin trong cong tac nghien Cllu va
ho~ch

d!nh chfnh sach.

8. H~ thong chi tieu thong ke cong nghi~p dugc nghien crru trong ph~m vi
de tai nay mang tfnh toan xa h¢i dugc t6ng hqp tl:r cac ho~t d¢ng CN thu¢c tfft ca
cac thanh phfu kinh te. H~ thong chi tieu phan anh qua trlnh tai san xufft trong
CN, nghla la bao g6m cac m~t: dieu ki~n san xu~t, ket qua san xufft, qua tr'inh
Trang 10


•

phan phoi va si'r dvng sim phftm CN , hi~u qua SX... Cac chi tieu tfnh theo so
tuy~t doi va so tuong doi... M~c du v~y, n6 cling khong th~ dap Un.g day du thea
man m9i doi tuqng, m9i ca'p; rna chu yeu nhim dap Un.g yeu cau quan ly, phan
tfch kinh te CN vi rna tren ph~m vi quoc gia, vling lanh th6, tinh, thanh pho. Va'n
d~ xay dlplg h~ thong chi tieu thong ke phvc vv cho quan ly cua m<)t doanh
nghi~p cong nghi¢p l~i la m¢t van d6 khac chua duqc d6 c~p day du trong phfrn
nghien CUu nay.

[.
i

I

I•

Trang 11


CHUONGII

H~ TH6NG CHi TIEU TH6NG KE CONG NGHI~P QUA CAC
THOI KY XAY Dl)NG VA PHAT TRIEN KINH TE 0 V~T NAM
'

'-A

......

/'

~

A'?

A

L!ch sir phat trien nganh thong ke da gfm lien vm tit:ng giai do~n phat trien
nen kinh t~ d~"t nu6c, c6 nhieu bi~n d(>ng 16n ca v~ kinh t~ xa h(>i va xu hu6ng
chfnh tri.
Sau nam 1954, dat nu6c chia lam 2 mi~n v6i 2 ch~ d(> chfnh tr! va phuong
each t6 chile va quan ly nen kinh t~ khac nhau. Tru6c nam 197 5 n~n kinh t~ a ca

2 mien deu n~m trong tlnh tr~ng vita c6 hoa blnh, vita c6 chi~n tranh. Phuong
phap thong ke cling v6i h~ thong chi tieu cua n6 da c6 m(>t thai ky dai di th~o
hu6ng khac nhau.
Bcic trong thai ky d~u v6i duang loi phat tri6n kinh t~ x~y dt!ng
chu nghia xa h(>i, quan ly theo co ch~ k~ ho~ch h6a t~p trung, cho nen da ap
d1:1ng phuong phap lu~n thong ke la theo h~ thong MPS. Sau nam 1990 n~n kinh
t~ duqc quan ly theo co ch~ th! truang c6 Sl;l' dieu hanh cua nha nu6c VI v~y da
chuy6n sang thl;lc hi~n theo phuong phap lu~n cua SNA. Con mi~n Nam thai ky
d~u thl;lc hi~n theo SNA. Sau 1975 thl;lc hi~n theo MPS d6 thong nhat trong ca
nu6c; Sau 1990 l~i chuy6n sang thl;lc hi~n theo phuong phap lu~n cua SNA.

0 mien

Nhu v~y' xet v~ d~i the tren ph~m vi ca nu6c th! tru6c nam 1990 h~ thong
chi tieu thong ke n6i chung va thong ke cong nghi~p n6i rieng c6 nhfrng di6m
khac bi~t so v6i thai ky sau 1990. Nhfrng di6m khac bi~t d6 la g!, do y~u to nao
chi phoi chung ta hay ph~n tich tren nhfrng khia c~nh sau:

I. NHONG TrEN
CHI TIEU TH6NG

I>E QUYET D~H DEN N(H DUNG, PH~M VI H~ TH6NG

KE CN TRONG GIAI DO~N TRUOC DAY.

1. X~y dlplg CNXH, tru6c tien phai t~o l~p duqc co sa v~t chat cho
CNXH, trong d6 vai tro cong nghi~p c6 tfnh quy~t d!nh. Nganh CN duqc phat
trien trong giai do~n nay d6ng thai gcin li~n v6i qua trlnh cong nghi¢p h6a dat
nu6c.
Dl;la vao n(>i dung ph~n nganh KTQD cua cac nu6c XHCN rna chu y~u do

anh huang cua thong ke Lien Xo tru6c day thl nganh CN duqc ph~n lam 2 nh6m:
cong nghi~p A (s£m xuat ra tu li~u s£m xuat) phai uu tien phat tri6n nhanh, dam
Trang 12


bao kha nang trang trai chi phf
nong nghi~p, xay d\filg, v~n tai.

v~t ch~t

cua ca.c nganh kinh te khac

d~c bi~t

la

Cong nghi~p B (san xu~t ra v~t ph~m tieu dilng) duqc phat tri~n d6ng thai
v6i nganh Nong nghi~p. Trong nh6m nganh thu¢c cong nghi~p A thl san xu~t
di~n duqc coi trong hon ca; nganh cong nghi~p ca khf giu vai tro then chot vl n6
la m(>t trong nhfrng nganh t~o ra tai san co d!n}l d~ trang b! cho toan b¢ n~n kinh
te quoc dan. Chi tieu thong ke cong nghi~p trong giai do~n nay khong the khong
quan tri~t nhfrng n¢i dung tren d~ mo ta hi~n t~i va d!n}l hu6ng cho tuong lai.

2. Xay d\filg CNXH gin li~n v6'i vi~c hlnh thanh quan h~ san xu~t XHCN.
Tien hanh cai. t~o cong thuong nghi~p tu ban tu nhan, ca th~ de thanh l~p cac
doanh nghi~p nha nu6'c, cong tu hqp doanh, t~p the la nhi~m V11 dau tien khi each
m~ng

m6'i gianh duqc chfnh quy~n. So cac doanh nghi~p nha nu6'c, HTX cang

nhi~u

thay vi cac doanh nghi~p tu ban tu nhan, cac h¢ san xu~t ca the da n6i len
thing lqi CUa cong CUQC cai t~O Xa h(?i chu nghia.
Thong ke va phan t6 theo che d¢ so hilu doi v6'i cac chi tieu thong ke n6i
chung va thong ke cong

nghi~p

n6i rieng trong thai ky xay d\filg CNXH luon la

v~n d~ duqc quan tam hang dau. Phan t6 nay duqc quan tri~t va xuyen suot v6i

mQi chi tieu phan anh di~u ki~n san xu~t nhu: lao d(>ng, von, tai san san xu~t..
ket qua san xuat nhu: gia tr! san xu~t, san ph~m cong nghi~p chu yeu cling nhu
trong qua trlnh phan phoi, trao d6i hang h6a tren th! truang.

3. H~ thong chi tieu th6ng ke n6i chung va chi tieu thong ke cong nghi~p
n6i rieng duqc hlnh thanh tren h~ tu tubng chi c6 lao d¢ng trong nhfrng nganh
san

XU~t V~t ch~t

V11 khong

t~o

m6i trt!C tiep

t~O

ra CUa cai cho Xa h(?i; con nhfrng nganh d!ch

ra rna chi tieu dung cua cai xa h¢i. Phuong phap tfnh cac chi tieu

th6ng ke chu yeu h<;>c

t~p

tl.r Lien Xo. Phan 16n cac chi tieu t~p trung mo ta hi~n

tuqng kinh te xa h¢i thong qua chi tieu khoi luqng; chua coi tr9ng cac chi tieu
pharr anh

hi~u

qua, phan anh chi phi, phan anh qua trlnh tac d(>ng giua san

xu~t

den moi truang... Cac chi tieu n6i len m6i quan h~ tac d(>ng giua nganh cong
nghi~p
c~p

v6'i cac nganh kinh te qu6c dan khac va nguqc l~i hau nhu khong duqc d~

t6i.
Nhi~u chi tieu tuy c6 neu len trlnh d¢ cong nghi~p h6a d6i m6'i quy trlnh

cong ngh~, d6i m6i thiet b! may m6c, tlnh hlnh su dvng cong suftt nha may, cong

Trang 13


xuang, tlnh hinh sir dlplg thO'i gian ho(;lt d¢ng cua may m6c thiet bj ... nhung chi
la tren sach vb thl;{c te chua bao giO' thong ke duqc.

4. Trong suot thO'i ky dai tru6'c dAy h~ thong chi tieu thong ke cong nghi~p
duqc hlnh thanh b Vi~t Nam khong mang tfnh cha:t d6ng b¢ rna phien di~n, ch~p
va rO'i r(;lc. Trong qua trinh xay dl!fig n6 b Vi~t Nam n6 b! chi phoi bbi tu tuang
"khep kin" hay khong "khep kin". Khep kin, c6 nghla la h¢ thong chi tieu thong
ke cua m¢t nganh kinh te nao d6 cling nhu nganh cong nghi~p phai theo doi va
phan anh d~y du qua trinh tai san xua:t bao g6m cac m~t chu yeu sau: Di~u ki~n
san xua:t (lao d¢ng, von, tai san); ket qua san xua:t ca v6 m~t so luqng va gia trj;
qua trlnh phan phoi va sir dlp1g san pham; phan anh hi~u qua san xuat va cac moi
quan h~ ty 1~ quan tn;mg cua tUng nganh kinh te v6'i cac nganh khac ... Con
"khong khep kfn" c6 nchu yeu; nhu tru6'c dAy chi t~p trung cac chi tieu phan anh "ket qua" khoi luqng
v6 san xua:t, chua chu y den cac chi tieu khac.
H~ thong chi tieu thong ke cong nghi~p trong thO'i ky vita qua mang d~c

di~m cua hlnh thuc th(c 2 la "khong khep kin" nen da t(;lO ra khe

ha khi muon

nhin nh~n danh gia d~y du thl;{C tr(;lng cua nganh cong nghi~p thi thieu thong tin
khong th~ thl;{c hi~n duqc.
Chung ta c6 th~ h~ thong lC;li nhfrng chi tieu thong ke cong nghi~p da duqc
thl;{c hi~n b nu6'c ta trong nhi6u nam tru6'c day nhu sau:
ll. H~ TH6NG CHi TIEU TH6NG KE CQNG NGH~P TRlfOC DAY

Phan t6

ThOi ky bao cao

PhAn theo gi6'i tfnh, co cau lao d¢ng,
nh6m A va B. Phan theo 9 nganh cong

6 thang, nam

Ten chi tieu
A. l>ieu

ki~n

san xm1t

Al. Lao dt}ng va thu
nhtj,p cua nguOi lao
dt}ng
?

1. Sc/ lur;mg lao dqng
la) Soluqng lao d¢ng
thO'i di~m

nghi~p

cap 2.

Phan theo thanh ph~n kinh te, cap quan

ly va lanh th6
i

Trang 14


lb) S6luqng lao dblnh qu~n

Ph~n

theo nh6m A va B. Ph~n theo 9
nganh cong nghi~p: Ph~n theo cap quan
ly, Hinh th6, thanh phAn kinh te

6 thang, nam

2. Tang gidm lao dqng

Ph~n

6 thang, nam

theo cong nghi~p qu6c doanh

3. So' luf!ng va chat Ph~n theo gi6i tinh, d
5 nam

(di~u

tra)

luf!ng can bq khoa hr;c dao tc:to, trlnh dky thu(lt
kinh te, cap quan ly
4. So' luf!ng va chat Ph~n theo gi6i tinh, dluf!ng cong nhan ky ky thu~t dang lam, b~c thq, cap quan ly
thuat
Ph~n

6 thang, nam

Ph~n

2-5 nam
(di~u tra)

1. Gia tri tai sdn co'
dinh

Ph~n

theo nh6m A, B. Ph~n theo 9 nganh
CN va cap quan ly ciia CN qu6c doanh

nam

2. Hao mon TSCD

Ph~n

theo nh6m A, B, 9 nganh CN, cap
quan ly cua CN qu6c doanh

nam

3. Gia trf TS luu dqng

Ph~n

theo nh6m A, B, 9 nganh CN, cap
quan ly cua CN qu6c doanh

nam

1. N gu6n von co' dfnh

Phm theo ngu6n v6n, nh6m A va B, nganh
CN, thanh phffn kinh t€, cap quan ly

nam

2. N gu6n von luu d¢ng

Phm theo ngu6n v6n, nh6m A va B, nganh
CN, thanh phffn kinh t€, cap quan ly

nam

5. Thu nh(lp cua ngu:Cri
lao dqng

theo co cau thu nh~p, nh6m A, B.
Ph~n theo nganh cong nghi~p, cap quan
ly, thanh phAn kinh te

5 nam (di~u tra)

A2. Thilt bf may moe
Sl:r dt_mg cong suat

ho~c

theo loc:ti may m6c chu yeu cua
nang suat thiet b! may cong nghi~p qu6c doanh
m6c chu yeu

A3. Tai sdn

A4. Von sdn xuat

AS.

V~ttu

Thvc hi¢n dinh muc Ph~n theo qu6c doanh, t~p th~, tu doanh
hao phf v~t tu chii yeu
cho mpham hay m

luqng cong nghi¢p

B. Ket qua san xuat
Trang 15

5 nam (di~u tra)


1. Gia tri tdng sdn
lur;ng
1a. Gia tr! t6ng san
lugng theo gia co dpm

Phan theo nh6m A va B, nganh CN,
thanh phful kinh t€, cap quan ly, lanh th6

thang, 6 thang,
nam

1b. Gia tr! t6ng sim

Phan theo nh6m A va B, nganh CN,

thang, 6 thang,

Iugng theo gia thvc te'

thanh ph~n kinh t€, cap quan ly' lanh th6

nam

2. Sdn lur;ng sdn pham

Phan theo nganh CN, thanh phan kinh

thang, 6 thang,

chit yeu sdn xuat

t€, cap quan ly' lanh th6

nam

C. Phan phoi san phflm

3. Tieu thlf sdn pham Quoc doanh, ngoai quoc doanh
chu

yeu

6 thang, nam

phan theo do'i

tuf!llg tieu thlf
D. Chi tieu danh gia
hi~n tr~ng

cong nghi~p

1. Danh mZfc xi nghi¢p

Phan theo m(>t so chi tieu co ban, phan

CN qutfc doanh

theo nh6m A va B, phan theo nganh

nam

cong nghi~p, cap quan ly, thanh ph~n
kinh t€, Ianh th6

2. Tang gidm xi nghi¢p

Phan theo m(>t so chi tieu co ban, phan

CN qutfc doanh

theo nh6m A va B, phan theo nganh

nam

CN, cap quan ly, thanh phan kinh te',
Ianh th6

l

m. NHC'NG TIEN DE QUYET D~NH DEN N(n DUNG, PHA.M VI H~ TH6NG
CHi T:ffiU TH6NG Kit C6NG NGH¢P TRONG GIAI DOA.N H¢N NAY.

* Ngay trong qua trlnh t6 chuc thvc hi~n thong ke chi tieu bao cao thong
ke cong nghi~p b giai do~n tru6c day nguOi ta cling da nh~n thay bat 6n v6 sv
thie'u h1:1t do khong d6ng b(>.
Day so li~u ve nganh cong nghi~p duqc nganb thong ke cong bo chinh
thuc trong cac cuon nien giam cua TCTK cling nhu cac Ct!c Thong ke tinh,
thrum ph6 th~t ngheo nan. Thuang thuang t~p trung b m(>t s6 chi tieu nhu: t6ng
gia tr! san xuat theo gia c6 d!nh, phan theo nganh cong nghi~p; san lugng cong
nghi~p chu ye'u san xuat trong nam, phan theo lo~i san pham; lao d(>ng trong

nganh cong nghi~p.
Trang 16


Nguyen nhan d~n den tlnh tn;mg tren keo dai trong nhi6u nam qua thl
nhi6u, nhung di6u quyet d!nh hon dt v~n la qua trlnh nh~n thuc va trl tr¢ trong
di6u hanh t6 chile thlJc hi¢n.
Cuqc song soi dqng va yeu c~u Hinh d~o d6i m6i n6n kinh te th! tnremg
kh6ng th~ t6n t~i mai nep cu nfra, doi hoi phai d6i m6i nqi dung, ph~m vi va che
d¢ cong khai h6a nhfrng thong tin phan anh thvc

tr~ng

va qua trlnh bien dqng

CUa cac Iinh VlJC kinh te, cac nganh kinh te trong do CO nganh c6ng nghi¢p.
Nhfrng ti6n d6 quyet d!nh den quthong ke cong nghi~p trong giai

do~n hi~n

nay la gl?

1. Thay d6i CO' che quan Iy kinh te. Vi¢c chuy~n d6i tlr each quan ly n6n
kinh te theo ke ho~ch h6a t~p trung sang quan Iy theo cha che thi tnremg c6 slJ
di6u hanh ciia Nha nu6c da tra thanh dqng llJc giai ph6ng cho m9i yeu to da bi
rang buqc trong nhi6u nam tru6'c day. Cling la nhfrng tu li¢u san xuat, tai san va
cong Clf san XUat dang t6n

t~i

trong cac doanh nghi¢p Va CO'

nhiing con ngubi dang lao dqng va

v~n

sa san XUat; cling }a

hanh nhfrng tai san va cong cv san xuat

d6; nhung sau khi chuy~n d6i co che quan ly thl l~p tile nhfrng yeu to da v~n
dqng va phat huy m~nh me t~o ra lu911g san pham nhi6u hon, hi~u qua kinh te
cao han. V6i thlJc te khach quan nay, h¢ thong chi tieu thong ke kinh te n6i
chung va thong ke cong nghi¢p n6i rieng, khong phai huang theo each lam la: ke
ho~ch

gl,

san XUat, dlJa VaO do rna thlJC hi¢n san XUat khong can biet

c~n

thi

truemg C~n

la bao nhieu, phai san xuat v6i chi phi nao ... nhu tru6c day; rna bay gio

phai huang theo each khac tlr thi truemg tieu thv san pham trong nu6c va nu6c
ngoai rna xay dvng ke ho~ch san xuat; ket qua san xuat l~i duqc dua vao
truemg.

Thi

thi

truemg m6i Ia thu6c do day dii va chinh xac cho m6i ho~t dqng san

XUat; n6 kh~ng d!nh SlJ t6n t~i can thiet ho~c bi tlJ lo~i bo khoi dQi song kinh te
Xfi hqi. Chfnh VI le nay, ta tuang chtrng nhU don gian, nhung thlJC SlJ n6 da tra
thanh d¢ng Ivc lam thay d6i nhi6u m~t trong duemg loi phat tri~n kinh te, trong
chien luqc xay dlJilg CNXH

a Vi~t Nam, trong nh~n thuc m6i v6 nqi dung va

bu6'c di cho con duemg cong nghi¢p h6a, hi¢n d~i h6a n6n kinh te cua dat nu6c.
Di6u d6 doi hoi h¢ thong chi tieu thong ke kinh te va thong ke cong nghi¢p phai
duqc d6i m6'i, phai duqc b6 sung cho phu hqp.
2. Chap nh~n n6n kinh te thi truemg theo d!nh huang XHCN, n6i nhu v~y

chi Ia de cho day dii va phu hqp v6'i u6'c muon chii quan ciia xu the chung thai
d~i rna thoi; thvc ra da Ia kinh te thi truemg thl ffi9i chii th~ kinh te thu¢c bat ky
Trang 17


che d¢ so hfru n~w. Nha nu6'c hay ngoai nha nu6'c d~u phai tuan thu theo nhfrng
quy lu~t cua n6. Tru6'c day chu truong xay dvng n~n kinh te XHCN gtm li~n v6'i
vi~c x6a bo kinh te tu huu nhAm tri~t t~n goc che d¢ b6c l¢t lao d¢ng va d~y
nhanh tien trlnh hlnh thanh che d¢ so hfru XHCN du6'i 2 hlnh thuc. Nha nu6'c
(quae doanh), t~p th6 (HTX); thl bay gia chua h~n la nhu v~y. Neu cac don vi
san xu~t la qu6c doanh hay HTX rna lam an khong c6 hi~u qua, san ph~m lam ra
khong duqc th! truang ch~p nh~n, hi~u qua th~p luon bi thua 16 va da tro thanh
ganh n~ng cho ngan sach nha nu6'c thl bu(>c phai pha san, phai c6 ph~n h6a.
Trong th\{c te n~n kinh te trong nhfrng nam qua theo hu6'ng tu nhan h6a chap
nh~n n~n kinh te c6 nhi~u thanh phful so hfru. Tru6'c day ti tr9ng GDP cua thanh
ph~n kinh te nha nu6'c va HTX chiem 60% - 70%; Trong nhfrng nam g~n day
tlnh hlnh da. nguqc 1kinh te Quoc doanh va t~p th~ Ia 30%. Di~u nay, d~n den hu6'ng nghien Cllu xay
dvng h¢ thong chi tieu thong ke KT va thong ke CN trong giai dom~c du v~n coi tn;mg phan t6 theo thanh ph~n so hfru nhung ban ch~t khac h~n Ia
k:hong coi so lU<;>'Ilg tang nhanh cua cac don vi kinh te thu(>c thanh ph~n kinh te
quoc doanh, HTX la th~ hi¢n s\{ th~g lqi cua cong cu(>c xay dvng XHCN rna
phai g~n li~n v6'i tfnh hi¢u qua san XUat ttruang chap nh~n, c6 t'!-o ra duqc nhi~u gia tri tang them va gia tri th~ng du, c6
n(>p time d~y du va dung thai h'!-n cho ngan sach hay nh~p, hi¢u qua cua 1 d6ng
von san xuat c6 cao hay khong? nang su~t lao d¢ng cua thanh ph~n kinh te quae
doanh so v6'i ngoai quoc doanh cao hay thap hon ... tat ca nhfrng chi tieu tren m6'i
th\{C S\{ trO thanh thUOC do d~ kh~ng dinh vai tro V~ tfnh chu di!-0 CUa kinh te quoc
doanh trong n~n kinh te. D6ng thai m6'i c6 can cu d~ kh~ng dinh kinh te nha
nu6'c Ia 1\{c lu<;>'Ilg v~t chat quan tr9ng va la cong c1:1 d~ nha nu6'c dinh hu6'ng va

di~u tiet vi mo n~n kinh te, th~ hi~n duqc tinh

uu vi¢t la di

d~u ling d1:1ng tien b¢

khoa h9c cong ngh~, neu guong v~ dluqng va hi¢u qua kinh te xa h¢i va chap hanh phap lu~t.

3.

N~n kinh te trong nhfrng nam qua dang tro thanh n~n kinh te thi truang

mO. Thi ph~n hang h6a CUa nU6C ta tren trtrOng qu6c te Va khu V\{C da dUr¢ng va tang dAn.
Toe d¢ tang v~ xuat kh~u va nh~p kh~u ngay m¢t nhanh, c6 nam da tang,
cao hon ca toe d¢ tang san xuat trong nu6c. Di~u d6 muon hay khong muon n~n
kinh te nu6c ta da ch!u s\{ tac d¢ng cua n~n kinh te cac nu6c; chap nh~n qua
trlnh phan cong san xuat cua c(>ng d6ng. V 6i di~u ki¢n nay, trong th6ng ke CN
khong th~ giu 1Trang 18


phan lac;ti hac;tt d(>ng CN trang nu6c baa nhieu slm xu~t tu li~u san xu~t, baa
nhieu san xu~t la v~t pha:m tieu dling nham xac l~p moi quan h~ tang tru6ng gifra
cac Iinh vvc, d~ng dam baa di~u ki~n tai san xu~t m6 r¢ng cha m(>t quae gia c6
n~n kinh te khep kfn nhu m6 hlnh tru6c day. S\f hang hl;lt va m~t can doi gifra san
xu~t tu li~u san xu~t va san xu~t v~t pha:m tieu dling'sl.f dugc can doi lc;ti bdi quan
h~ traa d6i bu6n ban tren th! truang quae te gifra cac nu6c. N6 kh6ng con rang
bu(>c m6i nu6c phai t1.f la cha m9i thu rna di~u ki~n ban than cua m6i nu6c d6

kh6ng du kha nang phat tri~n taan di~n. N~n kinh te m6 da bu(>c chung ta phai
thay d6i tu duy khaa h9c v~ thong ke, thay d6i n(>i dung cac chi tieu de phu hgp
va sat thl.fc han trang qua trlnh nh~n thuc va danh gia thl.fc trc;tng n~n kinh te dang
t6n tc;ti trang boi canh m6i.

4. M(>t trong nhfrng c6ng C\1 quan tr9ng de phan tfch va phl;lC V\1 quan ly
n~n kinh te th! truang 6 tfrm vi m6 la Vi~t Nam dang thvc hi~n h~ thong tai
khaan quae gia (SNA).
Trang h~ thong nay, m¢t trang nhfrng v~n d~ c6 tfnh quyet d!nh den d6i
m6i khaa h9c thong ke do la khai ni~m V~ san XU~t kh6ng chi san XU~t ra san
pha:m v~t ch~t rna con san xu~t ra ca san pha:m la d!ch V\1· S\f thay d6i nay da dan
den vai tro cua c6ng nghi~p kh6ng chi tac d¢ng den n6ng nghi~p nhu nh~n thuc
tru6c day rna con tac d(>ng va lien quan den t~t ca m9i hac;tt d(>ng trong khu vvc
dich vu.
Hac;tt d(>ng kinh te cua m6i quae gia dugc chia thanh 3 khu yVc: khu vvc
khai thac san pham tU tl! nhien; khu vvc che bien; khu vvc d!ch V\1· v 6i chuc
nang cua mlnh, nganh c6ng nghi~p (g6m cong nghi¢p khai thac, cong nghi~p
che bien, san xu~t va phan phoi di~n, nu6c, hoi dot) va nganh xay dvng thu(>c
khu vvc 2. Thea xu the chuyen d6i co c~u kinh te VI mo hi~n nay cua cac quae
gia tren the gi6i, d~c bi~t Ia cac nu6c dang phat tri~n la nang caa dfrn khu vvc 2
trong t6ng GDP ca v~ ty tr9ng va toed¢ phat trien.
Bdi vl khu vvc 2 baa g6m nhfrng hac;tt dqng c6 nang Ivc h~p th\1 n~n khaa
h9c tien tien, quy trlnh c6ng ngh¢ san XU~t hi¢n dc;ti, tc;ta ra nhi~u lac;ti san pham
trang d6 c6 ham lugng "ch~t xam" caa, nham thoa man ngay cang 16n nhu cfru
san xu~t va tieu dling cua xa hqi trong nu6c cling nhu 6 nu6c ngoai. C6 le nhfrng
hac;tt dqng trong khu vvc 2 nay, trang d6 san pham nganh CN chiem lgi the r~t
16n thvc hi~n dugc lgi the cc:tnh tranh, v6i san pham cua cac nganh khac 6 trong
nu6c cling nhu tren thuong truang quae te trong n~n kinh te th! truang m6 nay.
Dieu d6 bu(>c phai nghien cti'u 1 h~ thong chi tieu thong ke cong nghi~p c6 n(>i
Trang 19

dung m6'i han, phan anh tac d¢ng cai t~o va moi lien h~ qua l<;ti gifra nganh CN.
Khong nhfrng v6'i nganh nang nghi~p rna ca v6'i cac nganh kinh te khac trong
khu V\!C d!ch V\1· Trong hang ngan lo~i san phfrm CN san xuat ra, phai thong ke
cho nhfrng san phfrm c6 lqi the c~nh tranh, chiem Iinh thi truang trong nu6'c va
c6 hi~u qua cao khi xuat kh~u. Clni tr9ng sv bien d6i cua nganh CN n~ng: d~u
khi, luy~n kim den, co khi che tl;lo, h6a chat co ban, phan b6n, v~t li~u xay
dJ!ng ... lam can err d~ xay dlplg bu6'c di hqp ly, phu hqp v6'i di6u ki~n von, cong
ngh~, th! truang, phat huy duqc hi~u qua.
Trong thai dl;li hi~n nay, chung ta khong th~ khong theo d6i qua trinh phat
tri~n cac nganh cong nghi~p c6 cong ngh~ cao, nhat la cong ngh~ thong tin, vi~n
thong, di~n tir, t\T d¢ng h6a; san XUat phan m6m tin hQC tra thanh nganh kinh te
c6 toed¢ tang tru6ng vuqt tr¢i ..
Tat ca nhfrng n¢i dung tren da nghi~p trong thai ky m6'i phai phan anh kip thai, day dii, chinh xac cho lanh d<;to
Dang va nha nu6'c cap TW cling nhu b cap d!a phuang.

a

5. M¢t van d6 d~t ra trong n6n kinh te thi truang la th\]'c hi~n cong btmg
VaO hi~U qua tren cac Iinh V\)'C thu nh~p Va dai Song, Van h6a, y te, giao dlfC gifra
cac vling kinh te, gifra cac nh6m dan cu thanh thi va nong than gifra cac trung
tam CN, d!ch V\1 v6'i cac vling sau, vling xa. D~ th\]'c hi~n duqc chu truang tren,
vai tro cua nganh CN rat 16'n. Vi v~y, hlnh thanh m¢t h~ thong chi tieu thong ke
v6 phat tri~n nganh CN gifra cac vling, d~c bi~t vai tro cua n6 doi v6'i cong cu¢c
chuy~n d6i co cau kinh te nang nghi~p, nang than - cong nghi~p h6a nang than
thong qua COn dUOng phat tri~n ffil;lnh cong nghi~p Va d!ch V\1 anang thon VOi S\1'
hinh thanh cac khu V\)'c t~p trung cong nghi~p, cac lang ngh6 g~n v6'i thi truang
trong nuoc va xuat kh~u. Tren co

d6 chuy~n m¢t b¢ ph~n lao d¢ng nang
nghi~p, sang cac nganh ngh6 khac, tang quy dat cho lao d¢ng nang nghi~p, rna
r¢ng quy mo san XUat, tang vi¢c lam Va thu nh~p cho dan CU nong thon, giam Slf
each bi¢t giau ngheo gifra thanh thi va nang than, gifra CN va nang nghi¢p dang
dien ra nhu hi~n nay.

a

sa

Di6u d6 trong h¢ thong chi tieu thong ke cong nghi¢p khong th~ khong c6
nhfrng chi tieu phan anh lao d¢ng b! nl;ln that nghi¢p va tac d¢ng cua cong nghi¢p
h6a trong vi¢c giai quyet cong an vi¢c lam cho nguai lao d¢ng b~ng each ben
Cl;lnh phat tri~n nhfrng nganh cong nghi¢p c6 kl ngh¢ cao, con phai rna r¢ng
nhfrng nganh cong nghi¢p thu hut nhieu lao d¢ng d~c bi~t cong nghi¢p che bien
nong, hai san. Chuytin d!ch co cau dan so gifra thanh th! va nang than cling la
Trang 20


m(>t chi tieu gian tiep phim anh qua trlnh cong nghi~p h6a, tac d¢ng cua c6ng
nghi~p trong vi~c chuy~n djch co c~u kinh te tren ph~m vi d. nu6c va tirng vung
kinh te.
D~ thl_Ic hi~n can bim cong bing xa h
phai chi qua bi~n phap Ia thl_Ic hi~n cong hfru h6a tu li~u san xu~t nhu tru6c day
rna con phai thl_Ic hi~n tot che d¢ thue thu nh~p - Danh thue thu nh~p doanh
nghi~p (thue lqi t11c) va thue thu nh~p doi v6i nhfrng ca nhan c6 thu nh~p cao.
T6ng thu ngan sach hi~n nay chii yeu la thue, trong d6 thue hang h6a (Thue
VAT, thue tieu thl} d~c bi~t, thue XNK ... ) chiem d~i b¢ ph~n khoang tren 90%.
Time hang h6a cang cao, nguai san xu~t se c(>ng so thue d6 vao gia ban hang h6a

va djch V\1· Con nguai tieu dung nhfrng hang h6a tren la dan cu, trong d6 nong
dan chiem 80%, phai n(>p so thue hang h6a tlr thu nh~p cua mlnh. Nhu v~y, thl_Ic
tr~ng dai song hi~n nay da kh6ng c6ng bing l~i d~y khong c6ng bing them. Nha
nu6c thu duqc thue thu nh~p vao ngan sach d~ chi cho nhu cau phuc lqi chung
cua XH, tra luang cho CNVC ... m6i thl_Ic sl_I thl_Ic hi~n c6ng bing xa h¢i.
V 6i yeu cau tren, trong chi tieu thong ke CN phai bao g6m nhfrng ndung phan anh tlnh hlnh thl_Ic hi~n nHi~n

nay cac doanh nghi~p nha nu6c va ngoai nha nu6c deu tr6n thue
hang h6a bing each khong dang ky kinh doanh, khai giam doanh thu d~ tron
thue VAT, khai tang chi phf d~ giam lqi nhu~n va tron thue lqi tUc doanh nghi~p.
Con thu thue thu nh~p ca nhan khong duqc bao nhiem chiem khoang tren 1% so
v6i t6ng thu ngan sach hang nam.
can phai cai each l~i ngu6n thu vao ngan sach nhu cac nu6c tren the gi6i
hi~n nay m6i c6 th~ de c~p den v~n de cong bing xa h¢i, trong d6 nganh CN
d6ng vai tro quan tr9ng trong Iinh Vl_Ic nay. Nhu v~y trong h~ thong chi tieu
thong ke CN phai de c~p den vi~c ki~m tra tlnh hlnh phan chia gia trj tang them
giii'a cac lqi fch kinh te, tlnh hlnh n(>p thue cua tirng nganh CN, tirng thanh phan
kinh te thong qua ty 1~:
- Thu cua nguai san xu~t/GTIT
- T6ng cac khoan phai n- Thue san xu~t/GTIT
-GTTD/GTTT
- Thue lqi tUc/ GTTS th~ng du
- T6ng thu thue cua CN/ t6ng thu NS
- Thu thue lqi tUc cua CN/ t6ng thu NS
Trang 21

6. Thl!c hi~n cong nghi~p h6a, hi~n d~i h6a trong n6n kinh te thi truang
doi hoi nganh CN phat tri~n v6'i toe d¢ cao. Ket qua san xuftt ra phai duqc tieu
thl;l nhanh, si'r dvng tai san phai duqc t~n dvng cao d~ tninh hao mon vo hlnh do
ky ngh~ thay d6i nhanh d6ng von san xuftt quay vong nhanh m6'i c6 hi~u qua san
xuat cao. Nhfrng van d6 tren cling da d~t ra cho thong ke cong nghi~p vao nhfrng
thO'i ky tru6'c; nhung khong duqc chu y b&i trl tr~ do each quan ly kinh te theo co
che ke ho;;tch h6a t~p trung. Ngay nay, thong ke ket qua san xuat khong the
khong n6i la quan tr9ng nhung di doi v6'i chi tieu "t6ng gia tr! san xuat CN, duqc
coi la chi tieu phan anh ket qua san xuat toan b¢ nganh CN, thl phai d~c bi~t chu
y den chi tieu "gia tr! Umg them" la chi tieu t6ng hqp phan anh ket qua san xuat
m6'i tang them cua toan nganh CN trong tUng thoi ky. Hi~n nay, de danh gia hi~u
qua san xuat, hi~u qua si'r d\ffig tai san, hi~u qua m¢t d6ng von... d6u duqc sir
dvng chi tieu gia tr! m6'i tang them chu khong phai chi tieu t6ng gia tr! san xu~t
nhu tru6'c day. Song, de danh gia tot hon ket qua san xu~t cAn duqc thong ke gia
tri san ph~m hang h6a th\IC te da ban cho nhu C~U tieu dung qua thi truang Va thu
duqc ti6n; cling v6'i chi tieu t6ng tri gia tang them gifra cuoi ky va dftu ky san
ph~m dO' dang (con dang n&m tren day chuy6n san xu~t) thanh ph~m t6n kho t~i
XN, dang tren duang di, va san ph~m hang h6a giri di ban nhung chua ban duqc.
Thong ke v6 von u d9ng, khach hang hang nq chua thanh toan, ho~c cac doanh
nghi~p thu¢c nganh CN con nq von vay cua ngan hang ...
7. Qua trlnh cong nghi~p h6a g~n li6n v6'i qua trlnh tang nhanh toe d¢ khai
thac va che bien san ph~m. Di6u d6 d~n den khong ki~m soat duqc di6u ki~n
thien nhien bi xam ph;;tm, trfr luqng tai nguyen ki~t qu~, moi truang bi o nhi~m 6'
t~t ca cac khau: khai thac, san xu~t che bien, quan ly ch~t thai trong qua trlnh
tieu dung san ph~m do khong th\IC hi~n tot khau kiem tra chat }Uqng trong khau
dl! trfr, trong khau luu thong 6' thi truang trong nu6'c va nu6'c ngoai v.v ...
Trong h~ thong chi tieu thong ke CN cua thoi ky m6'i phai duqc nghien
cliu v6'i h~ thong chi tieu thong ke moi truang. Qua trlnh khai thac tai nguyen
thien nhien di doi v6'i v~n d6 tr6ng rirng, bao v~ dat, nu6'c, bi~n, khong khf... xir
ly ch~t thai 6' tat ca cac khau: san xu~t, luu thong, sir d\lng, c~t trfr.

8. Trong nhi~u nam qua, nganh Thong ke Vi~t Nam da thanh cong vi~c
chuyen d6i t1r h~ thong MPS sang thl!c hi~n h~ thong SNA. Til d6, phuong phap
tinh cac chi tieu kinh te t6ng hqp cua tUng nganh kinh te ciing c6 thay d6i. Vl
v~y ben c;;tnh vi~c hlnh thanh h~ thong tieu phan anh kinh te cua nganh cong
Trang 22


nghi~p

trong giai do~n CN h6a, hi~n d~i h6a c~n phai giai thich v~ n(>i dung,
ph~m vi, phuong phap tinh cho tirng chi tieu dam baa thong nhat v6i phuong
phap lu~n cua SNA. D6ng thOi, xAy dlp:lg m(>t chi tieu co ban nham phAn tich, ·
danh gia thvc tr~ng nganh CN trong m&i thai ky v~ cac m~t nhu: toe d9 tang
truemg nganh CN so vm cac nganh khac chuy6n d!ch co cau; hi~u qua san xuat
cua nganh CN; tac d(>ng cua nganh CN doi v6i cac nganh KT khac; trlnh d9 CN
h6a, hi~n d~i h6a v.v .. DAy cling la n(>i dung quan tr9ng trong d~ tai nghien cffil
nay.
, Chung ta c6 th6 tham khao m(>t so nh~n xet v~ thong ke Vi~t nam cua tien
sl Vii Quang Vi~t, Y1:l tru6ng Y1:l Tai khoan quae gia Lien hgp quae nhu sau:
Thong ke kinh te nham ph1;lC V1;l nguoi nghien CUu Va lam chfnh sach.
Nhu v~y thong ke kinh te phai do luting (flows) xay ra trong qua trlnh san
xuatnhu san lugng, chi phi san xuat, gia tri tang them, thu nh~p, thue, chi
tieu, d6 danh, tich liiy, vay mugn va khoi (assets) nhu t6ng tfch san phi tai
chinh, t6ng tich san va tieu san tai chinh d~u ky va cuoi ky. Vi~t nam chu yeu
chi nham vao do lu6ng, con bo quen do khoi. Muon phAn tfch phat tri~n, c~n
c6 thong ke v~ khoi tai san. Vi~t nam con bo quen phAn thea san pham.
Khi thong ke san xuat thong qua cac chi tieu: gia tri san xuat, chi phi
trung gian, gia tri tang them can phAn thea ho~t d(>ng kinh te (ISIC), thea san
pham(CPC), thea khu vvc th~ che (institutional sectors), thea vling nhung
Vi~t nam chi t~p trung vao ho~t d(>ng kinh te va

hiiu, bo quen khu V\fC th~
che. Thong ke vling con chua phil hgp.

sa

Doi vai thong ke tfch liiy va tai san co dinh,
tich liiy n6i chung, chua c6 :

Vi~t

nam chi c6 thong ke

+ tich liiy va tai san co dinh thea nganh kinh te va thea khu Vl!( th~ che.
+ tfch liiy va tai san co dinh thea nh6m tai san: may m6c, nha xu6ng,
phuong ti~n chuyen cha, nha a, van phong.
+von luu d(>ng (thanh pham, ban thanh pham, v~t tu) thea nganh va thea
sanpham.
+ thong ke v6 dat va tai nguyen thien nhien khac.
Von dau tu xAy dlp:lg co ban va gia tri tai san m6i tang cua Vi~t nam
khong phil hgp vm y ni~m tich liiy cua SNA.
N9i dung thong ke san xuat (thea nganh va khu yVC th~ che} Vi~t nam
chua c6:
+ Iuong thea nganh va khu V\fC th~ che
Trang 23