Tác động của một số chính sách phát triển xã hội đối với cộng đồng cư dân các dân tộc thiểu số vùng tây bắc hiện nay (2013) hoàng thị hạnh

TÀC DÒNG CÙA MOT SO CHINH SÀCH
PHÀT TRIÉN XÀ HÒI BOI Vtìl GÒNG DÒNG ClT DAN
CÀC DAN TOC THIÉU SO VÙNG TAY BÀC HIÉN NAY
Hoàng Thi Hgnh

Tày Bàc bao góm 12 finh: Dién Bién, San La, Lai Chàu, Hoà Bình, Yen Bài,
Lào Cai, Ha Giang, Cao Bang, Bàc Kan, Phù Thg, Lang Som, Tuyén Quang va càe
huyén phia Tày eùa 2 tinh Thanh Hoà va Nghé An. Toàn vùng eó dién tich tu nhièn
Irén 109.470 km^ (gàn bang 1/3 dién lieh eà nude); vói trén 2.500 km duCmg bién
liép giàp vdi Lào va Trung Quóe; dàn so gàn 11 triéu ngudi, ed han 30 dàn toc sinh
song, trong dò 63% là dóng bào dàn toc Ihilu so (Thài 20,2%, Mòng 14,4%, Mirdng
11,24%, Tày 6,78%., Dao 5,8%, dàn lóe khàc gàn 4%). Co 140 don vi hành chinh
càp huyén, góm 9 Ihành phó (Lào Cai, Yèn Bài, Dién Bién Phù, Hoà Bình, Viet Tri,
Ha Giang, Tuyén Quang, San La, Lang San), 6 Ibi xà CNghìa Lo, Mudng Lay, Lai
Chàu, Cao Bang, Bàc Kan, Thài Floà) va 125 huyén; 2.506 dan vi hành chinh càp
xà . Tày Bac co nhiéu fiém nàng, lai thè ve nóng, làm nghiép, Ihuy dién, lai nguyén
khoàng san, kinh té eira khàu, du lieh; eó nhiéu dóng bào càe dàn toc thiéu so sinh
song, doàn két gàn bó làu ddi va là dja bàn ehién lirgc dac biet quan trgng vi kinh té
- xà bòi dói vdi vùng nùi phia Bàc nude la.
So liéu sii dung trong bài viét duge Irich tu két qua khào sài dinh lugng thugc
nghién ei'ru "Chinh sàch phot trién xà hói va quàn ly phot trién xà hòl dól vài càe
vìmg dàn toc thléu so Tày Bàc " va két qua nghién eiru de lai khoa hoc "Nàng cao
hléu qua han hành va thuc hién càe ca chi chinh sàch giàm nghèo tgi dia bàn vùng
cao Tày Bdc", vdi phuang phàp ehgn màu ngàu nhién Ihuan lién d mot so
linh/lhành vùng Tày Bàc.
1. Thuc trang boat dóng ciìa mot so chinh sàch phàt trién xà hói ciic dàn
toc thiéu so vùng Tày Bàc hién nay
/./. Mot so chinh sàch phàt trién xà hai ddi vài dòng bào càe dàn toc thiéu
r

r

so vùng Tày Bàc hién nay
Trong nhùng nàm qua, cùng vdi sy phàt trién chung eùa càe tinh, Ihành vùng
Tày Bàc, Dàng va Chinh phù dà ban hành mot so chinh sàch phàt trién xà bòi nhàm
ThS., Ban Chi dao Tày Bàc.
1. So liéu theo bào cao Vàn phòng Ban Chi dao Tày Bàc.

168


TÀC DÓNG CÙA MOT SO CHINH SÀCH PHÀT TRIÉN XÀ HÓI...

hó tra va Ihùe day kinh té - xà bòi càe dàn toc thiéu so vùng Tày Bàc nude la, dem
lai diéu kicn thuàn lai eho cu dàn càe dàn toc thiéu so phàt trién kinh té ho già dình.
Dién hình là mot so chinh sàch phàt trién xà bòi nhu: Xóa dói giàm nghèo; Dào tao
nghé va giài quyél viée làm; Giào due va nàng cao dàn tri; Xày dyng ddi song vàn
hoà mai; Chinh sàch phàt trién ea sd ha tàng...Tuy nhién trong so càe chinh sàch
dua ra vàn con mot so il ngudi dàn chua de càp dén hoàe ràl il ngudi dugc hdi biét
dén càe chinh sàch dò.
Biéu dò 1: Nhan biét ciìa nguòi dàn ve càe chinh sàch xà hói
ò' Tày Bàc hién nay
90 V

80 6

^^^^y^^^y;^^^^

0 ^ ' - ' . v . O " ^ " \ # , o ' ^ ' ii^' ..^•°" > ^
ÌJ*" K.°* -'>'^' ^^'
*•" ^^''^

-*
V^° ^ C ^S^ ^K>''^ ^«fe* #
;^-^. ^iP^ 4 . ^ . X-- ^0-=^^ ^ * ^^>>' .

Tu bieu dò trén eó thè Ihày ly le khà cao ngudi dàn biét ve càe chinh sàch xà
hoi hò tra phàt trién kinh tè - xà hòi dòi vdi càe dàn toc thiéu so vùng nùi Tày Bac
nude la hién nay. Trong so nhùng chinh sàch nèu trén eó 80,6% ly le ngudi dàn eho
bill d dia phuang ed chinh sàch hd trg eho ngudi nghèo ehiém ly le cao nhàt. Thù
hai, chinh sàch bào hilm xà bòi, bào hiem y tè eó 72,8% ngudi dàn eho biét ed
chinh sàch này hó tra ngudi dàn d dja phuang. Nhóm chinh sàch ed trén 60,0%
ngudi dàn lya ehgn là: Chinh sàch giàm nghèo trong qua Irình dói mdi; Chinh sàch
uu dai ngudi ed eóng vdi càch mang; Chinh sàch giào dye, nàng cao dàn tri; Chinh
sàch kl hoach hoà già dình; Thàp nhàt chinh sàch phàt trién ea sd ha làng ehi ed
(33,2%) ngudi dàn lya ehgn. Sàp xlp theo thu ly top 6 chinh sàch ngudi dàn dia
phuang nhàn bill nhiéu nhàt: 1/Chinh sàch eho ngudi nghèo; 2/Chinh sàch bào
hilm xà bòi, bào hilm y tè; 3/Chinh sàch kè hoach hoà già dình; 4/Chinh sàch uu
dai ngudi ed eóng vdi càch mang; 5/Chinh sàch giàm nghèo trong qua trình dói
mdi; 6/Chinh sàch giào dye, nàng cao dàn tri.
Qua nghién euu va tóng hgp so liéu nhóm nghién cùu thày màc dù d eóng
dòng càe dàn toc vùng Tày Bàc trong nhùng nàm qua eó nhiéu chinh sàch xà bòi
dugc ihye hién, nhung khóng phài là già dình nào bay tal eà mgi ngudi dàn déu
duge hudng càe chinh sàch này, vi vày trong so nhùng ngudi duge hói, eó 67,8%
169


VIÉT NAM HQC - KY YÉU HÒI THÀO QUÓC TÉ LÀN THI) TU
ngudi dàn Irà Idi ed biét sàch bào hiém xà boi, bào hilm y ti cao nhàt trong so eie
chinh sàch trén; tièp theo co 36,6% eho bill già dình eó bill chinh sàch kl hoach
hoà già dình. Thu ba là Chinh sàch giào due, nàng cao dàn tri eó 33,8%) ngudi din
lya ehgn. Chinh sàch eho ngudi nghèo ed 34,7%; Càe chinh sàch khàc ly le ngudi

dàn Irà Idi thàp hom, ehi dudi 20,0% trong so nhùng ngudi duge hòi lya ehgn.
Nhu vày, mae dù vdi nhiéu chinh sàch dà duge ban hành va thuc hién dòi vdi
dòng bào dàn toc thiéu so vùng Tày Bàc, luy nhién mue dò dugc huòmg càe ehiah
sàch xà bòi là khàc nhau va khóng dóng diu trong long so han 1.100 ngudi dm.yc
hòi. Diéu này eó thè do nhiéu nguyén nhàn, vi chinh sàch xà bòi khóng dành eho
mgi làng Idp, nhóm ngudi trong xà bòi ma lùy thugc vào dac trung eùa lùng nhóm
dòi lugng duge hudng càe chinh sàch xà bòi khàc nhau. Bòi dói lugng eùa càe
chinh sàch xa bòi cùng khóng giòng nhau.
Trong nhùng nàm qua, vdi nhilu chinh sàch xà hói duge thuc hién hò trg
ngudi dàn, luy nhién nguòn biét duge eàc chinh sàch xà hói này eùa ngudi dàn cùng
eó sy khàc biét ràl Idn giùa càe dòi lugng dugc khào sài.
Biéu dò 2: Nguón biét dugc chinh sàch phàt trién xà hói

38.6...

15,8

HI.

;;o:5 ; «-^

-^-r
Serieil

^ ^
^

^^o

-o^^

•
^-^^

^^^

f^-

c-

-o^

„<rfi>

g.-

~<^

j^->S°

c:^

CO 76,4% trong so nhOng ngudi dugc hdi eho biét ho bill dugc chinh sàch
phàt trién xà bòi tu càn bó dia phuang. Chi eó 38,6% biét eàc chinh sàch phàt trién
xà bòi qua dai, bào ti vi; 15,8% biét duge qua già làng, trudng bàn. Ngudi dàn biét
tu eàc nguòn khàc vdi ly le kliòng cao. Diéu này eho Ihày vai Irò lieh eye eùa chinh
quyén dia phuang trong viée tuyén Iruyén, phó biét va dua eàc chinh sàch này dén
vdi nguòi dàn d dia phuomg.
1.2. Toc dgng eùa mot so chinh sàch phàt trién xà hoi mang lai cito dong
bào càe dàn toc thiéu so vìing Tày Bàc

- Tàng truàng va chuyèn dich ca cdu kinh té: dudi sy làe dòng eùa nhiéu chinh
sàch, ehuomg trình quóe già hó trg càe dia phuang vùng Tày Bàc ve phàt trien kinh

170


TÀC DÒNG CÙA MOT SO CHINH SÀCH PHÀT TRIÉN XÀ HÒI..
té - xà bòi, nàng cao ddi song vài chat va tinh Ihàn eùa dóng bào eàc dàn toc Ihilu
so. ì^hd dò, mùe lang Irirdng kinh té chung eùa vùng làng dàn qua càe nam.
Bang 1: Toc do tàng truòng kinh té càe tinh vùng Tày Bàc (2005 - 2009)'
Nàm

2005

2006

2007

2008

2009

Toc dò làng trudng

11,6

11,2

12,4

11,8

12,5

Thu nhàp bình quàn nhàn khàu cùng làng dàn lù 197 nghìn dóng nam 2002 lén
372 nghìn dòng nàm 2006. Mae dù vày, Tày Bàc vàn là vùng nghèo, thu nhàp thàp
nhàt cà nude. Ty le hó nghèo Tày Bàc lù 68% nàm 2002 xuòng con 37,5% nàm
2007. Ty le hò nghèo giiJa eàc dia phuang vùng Tày Bàc eó su khàc nhau, nàm
2007 Lai Chàu 55,3%; Dién Bién 40,8%; San La 37,1% va Hoà Bình là 30,9%.
- Ve chuyèn dich ca cdu kinh tè, eó thè nói trong nhung nàm qua Tày Bàc dà
eó bude chuyèn bién lieh eye ve co càu kinh té, theo hudng tàng ly trgng edng
nghiép va djeh vu, giàm ty trgng nóng nghiép. Qua trình tàng truòng va chuyèn dich
ca càu kinh té eàc tinh vùng Tày Bàc eho Ihày mot so vàn de nhu: co càu kinh tè
màc dù dà eó su chuyèn dich song trong co càu GDP, ty trgng ngành nóng làm
nghiép vàn con rat cao. Nguyén nhàn ehù yéu do xuàt phàt dièm kinh té eùa vùng
này con thàp va ehù yéu phu thugc vào san xuàt nóng làm nghiép vdi gàn 80% lao
dóng boat dòng trong ngành nóng làm nghiép; làng trudng kinh té, chuyèn dich co
càu kinh le luy eó chuyèn bién song eliàl lugng khòng cao, hièu qua va sue eanh
Iranh eùa nèn kinh té con thàp, viée chuyèn djeh co càu kinh té thiéu ben vùmg.
+ Dòi vài nóng làm nghiép: so vdi eà nude, vùng Tày Bàc ehiém ly trgng khà
cao ve làm nghiép, ty trgng ve ndng nghiép thàp han. Hoat dòng san xuàt nóng làm
nghiép eùa ngudi dàn toc thiéu so ehù yéu vàn con mang nàng tinh ly càp ty tue,
san xuàt hàng hoà chàm phàt trién. Càe san phàm nóng làm nghiép ehù yéu là gó
nguyén liéu, che, eày luomg thuc eó hai, mot so loai eày àn qua va dai già sue nhu
tràu, bò...
Mùe do chuyèn djeh co càu noi ngành nóng làm nghiép chàm. Co càu già tri
nóng làm Ihuy san vàn nàng ve nóng nghiép, ehiém 75-80% già trj ngành, trong khi
dò, già tri san xuàt làm nghiép, mot ngành dugc eoi là tièm nàng va eó Igi thè so
sành vdi càe vùng khàc chi ehiém 16-23%. Diéu này eho thày thè manh eùa ngành
làm nghiép chua Ihye sy duge phàt huy. Trong san xuàt nóng nghiép, co càu liéu

ngành chua Ihye sy càn dói, nàng ve Iróng Irgt, chàn nuòi chàm phàt trién. Già trj
san xuàt tròng trgt ehiém ly trgng Idn trong già tri san xuàt ngành nóng nghiép.
Tóng cuc Thòng ké, Nièn giàm thóng kè, nàm 2005, 2006, 2007, 2008, 2009.
171


VIÉT NAM HQC - KY YEU HÓI THÀO QUÓC TÉ LÀN THÙ TU
Diéu này eho thày, toc dò tang trudng ngành nóng làm nghiép khóng dóng dIu giìra
eàc dja phuang eùa vùng Tày Bàc.
+ Dói vài Cóng nghiép: Già trj san xuàt ngành eóng nghiép dal toc dò tàng
trudng trung bình so vdi toc dò phàt trién chung eùa eà nude (16,43% eùa vùng so
vdi 16,15% eùa eà nude - Già ed dinh). Song toc dò làng trudng ngành khòng dòng
déu giùa càe dia phuang (Hoà Bình - 38,71%, Som La: Dién Bién: ; Lai Chàu:...).
Tuy vày, toc dò làng trudng chua phàn ành day dù bàn chat sy phàt Iriln ngành
cóng nghiép eùa càe dia phuang do quy mò (già tri san xuàt) ngành eùa eàc dia
phuang ràl khàc nhau. Mal khàc, cùng nhu san xuàt nóng làm nghiép, do xuàt phàt
diém thàp nén màc dù eó lóe dò làng trudng cao song làng trudng ve già tri tuyél
dòi nhò. Dóng góp eùa vùng eho già In san xuàt cóng nghiép eùa eà nude nhó,
ehilm 3,5% nàm 2000, 3,8% nàm 2001 va 4,3% nam 2005.
Diém sàng dàng ehù trgng phàt trién cóng nghiép vùng là sy hình thành va
phàt trién mot so ngành mùi nhgn thu khai Ihàe khoàng san (Ihan dà, quang Apata),
Ihuy dién. Ngoài ra, càe san phàm eóng nghiép khàc déu thiéu sue eanh tranh,
khòng eó khà nàng xuàt khàu.
Cóng nghiép thugc thành phàn kinh té Nhà nude vàn ehiém vi tri ehù dao (dù
trong càe ngành khòng Ihen ehòl) thè hién qua sy dóng góp eùa eàc doanli nghiép
Nhà nude trong già tri san xuàt eóng nghiép. Càe doanh nghiép ngoài quòc doanh
luy so lugng Idn nhung quy mò nhò, dóng góp eho già tri san xuàt toàn ngành thàp.
Vàn de này thè hién khà nàng thu bùi dàu tu phàt trién eóng nghiép eùa eàc thành
phàn kinh té ngoài quòc doanh con thàp. Dàu tu nude ngoài vào san xuàt cóng
nghiép hàu nhu chua eó gì. Ngoài ra, eàc san phàm cóng nghiép khàc déu thiéu sire

eanh tranh, khòng eó khà nàng xuàt khàu.
+ Dói vài Thirang mai, dich vu: Hoat dòng thirang mai dich vu eó su chuyln
bién khà tich eye. Mot so khu vye kinh tè eùa khàu hình thành va phàt trién, tao
diéu kìén giao luu hàng hoà vdi càe nude làng giéng: Ma Lù Thàng (Lai Chàu), Tày
Trang (Dién Bién), Pa Hang (Som La),... Càe boat dòng thuang mai vùng Tày Bàc
duge Nhà nude quan tàm hd trg vdi càe chinh sàch uu dai vi thui, trg già, trg eudc,
khuyén khich sy Iham già eùa càe thành phàn kinh tè trong phàt Iriln thuang mai
mién nùi. Càe boat dòng dich vu du Ijch duge day manh phàt trién, doanh thu lù
ngành du Ijeh tàng, mang lai eóng an viée làm eho ngudi dàn, tao diéu kièn eho càe
boat dòng thuang mai, djeh vu phàt trién manh...
+ Dól vài ha tàng ca sa: két càu ha làng kinh tè - xà bòi vùng Tày Bàc dà duge
quan tàm ehù trgng dàu tu, nhiéu tuyén quòc lo dugc cài tao, nàng càp nhu quóe lo 2,
quóe lo 6, quóe lo 32, quóe lo 37, quóe lo 279...; nàng lyc vàn lai dudng sài duge
172


TÀC DÒNG CÙA MOT SO CHINH SÀCH PHÀT TRIÉN XÀ HÒI...

nàng cao mot bude; eàc san bay Nà San (tinh Som La), Dién Bién (tinh Dién Bién)
dugc nàng càp, he thòng dién, dudng Iruòmg tram duge dàu tu xày dung.
Tuy nhién, dung trude yéu càu, phài phàt Iriln nhanh, bln viJng, rùt ngàn
khoàng càch so vdi eàc vùng khàc trong eà nude thi kit càu ha tàng, nhàt là he
thòng giao thòng hién eó eùa Tày Bàc con bóc lo nhilu han chi, chua dù dilu kién
de chuyèn tài nén kinh té trong vùng theo yéu càu va nhiém vy mdi.
Biéu do 3: Dành già eùa nguòi dàn ve thuc trang ha tàng cu sd

• Tàt

• Bìnhthuèt^
•yéukém

• Kh6ngcó
Oiao thòng Héthéngtruyài
Ihunh

Dièn

Nuiic sinh hoat

Cho

Tntònghoc

Tr»myté
thSn/bin

Ve Ihye trang ha tàng co sd tai dia phuang hién nay, duge ngudi dàn dành già
rat da dang, ty le nhan dinh tot khdng duge cao, chi dudi 20,0% dành già tòt; trong
dò giao thóng dugc dành già tot cao hcm cà vói 16,8%, 15,l?/o dành già he thóng
nude sinh hoat tòt. Chg va dién là he thóng dugc rat it ngudi dàn dia phuang dành
già tòt 9,7% dòi vdi dién va 6,0% ddi vdi chg. Trong khi dd, ty lé dành già ylu kém
khà cao d eàc phuomg àn trén. Dù ed ty le cao han dành già he thóng giao thdng tòt
nhung ben eanh dd ed Idi 43,6% dành già he thóng giao thdng ylu kém. 35,4%
trong so nhùng ngudi duge bài dành già he thòng nude sinh boat va 35,3% eho ràng
chg vàn cdn yéu kém. Trudng hgc chi ed 11,0% dành già ylu kém. Dac biét eó
30,4% phàn ành khóng eó chg. Dò là nhùng hién trang ed sd ha tàng d dia phuang
càn phài ed bién phàp ké hoach de cài thién trong tuomg lai dàp ùng nhu càu eùa
nhàn dàn.
- Phàt trién giào due va dào tao, y té, vàn hóa - xd hói:
+ Giào due va dào tao: he thdng giào dye va dào tao tu màm non dén trung hgc
phó thóng d vùng dàn toc thiéu so vùng nùi Tày Bàc trong nhùng nàm qua tilp tue

duge cùng eó va phàt trién manh, dàp ùng tùng bude nhu càu hgc tap eùa con em
>

f

r

r

f

\

\

dòng bào eàc dàn toc thiéu so. Dén nay, ea bàn khòng con xà trang ve giào dye màm
non, 100% càe thòn, bàn eó diém trudng, 100% eàc xa ed trudng liéu hgc, nhiéu xà
173


VIÉT NAM HQC - KY YÉU HÒI THÀO QUÓC TÉ LÀN THtT TU

ed trudng trung hgc co sd, 100% eàc huyén ed trudng phó thóng trung hgc, he thóng
càe trudng phó thòng dàn toc nói trù phàt trién manh. So hgc sinh ngudi dàn tde thiéu
so duge eù tuyén vào càe trudng dai hgc, cao dàng ngày càng làng.
Chuong trình xày dimg co sd vài chat, he thdng trudng Idp eho vùng dàn toc
thiéu so dugc ehù trgng dàu tu, nhiéu dia phuang dà thuc hién tòt ehuomg trình xóa
eàc Idp hgc tranh, tre, nùa, là, kién eó hóa trudng hgc, xày dyng nhiéu trudng mdi
khang trang sach dep. Càe che dd chinh sàch thu hùt giào vién day hgc d vùng dàn
toc, vùng dac biét khd khan dà va dang dugc thyc hién va phàt huy biéu qua, góp

phàn dgng vién khuyén khich dòi ngù giào vién d vùng sàu, vùng xa, vùng dac biét
khd khan yèn tàm cóng tàc.
Biéu do 4: Hì^u qua eùa chinh sàch giào due va nàng cao dàn tri
1.43%
40.3%

58.4%
iRàt h i # u q u à
I It hi^u q u a
I Khòng h i $ u q u a

Khi hói ve biéu qua eùa chinh sàch giào due va nàng cao dàn tri d dia phuang
ty lé cao nhàt trong so nhùng ngudi dugc hdi eho ràng chinh sàch này hi^u qua
57,4%. Ty le khà cao ngirdi dàn eho ràng biéu qua eùa chinh sàch giào due va nàng
cao dàn tri a dia phuang it hièu qua 40,3%. Ty lé ngudi dàn dành già rat hicu qua
chi ehiém tj' le rat thàp chi ed 1,0%.
Biéu do 5: TuoTig quan giira trình dg hgc van vói hi^u qua
eùa chinh sàch giào due va nàng cao dàn tri d dia phuang
Khòng biét ehù
8 0 -S>.,

,^--"'"6(?C!-,^^>«S>„^
ce. OH. trén DH

'"•••-.,^\;>i Tl4u hoc

.,• yw.-+.

'• ^''. ^9P''^S.„^^^„:Y''
ì/ K

/ i ,''"'..
TC. d w iiglié

•^'^--iii.

o;;;4<;' 1 \ 1
\

'

\ /^„„-if'^

'" -.^^ " ^
"'••^.
PTTH

174

Rat lll$li qua

> > ' ' * • ' .

/^' THCS

HJ^u qua
it Itigli (|uà
Khò»g hl^ti qua


TAC DÒNG CUA MOT SO CHINH SÀCH PHÀT TRIÉN XÀ HÒI...

Xél luomg quan giùa trình dò hgc vàn vdi hiéu qua eùa chinh sàch giào due va
nng cao dàn tri d dia phuang trén 70,0% nhùng ngudi ed trình dò hgc vàn trung
e.p, day nghé, liéu hgc va khòng biét ehù dành già hièu qua; Thàp nhàt nhóm trình
di hoc vàn cao dang, dai hgc va trén dai hgc chi ehiém 43,6%; Ty lé ngudi dàn
dnh già it hiéu qua cao nhàt nhóm cao dàng, dai hgc va trén dai hgc là 54,0%; Cao
gp 2,2 làn nhóm khòng biét ehù 54,0% so vói 24,6%; nhóm hgc vàn Tiéu hoc va
PriT^ ehi eó dudi 30,0% dành già il hiéu qua. Nhóm dành già khòng hiéu qua cao
mài a nhóm khòng biét ehù ehiém 21,7%. Hàu bèi d càe nhóm hgc vàn khóng eó ai
dnh già khòng hiéu qua.
Khi xél tuang quan giùa dàn lóe vdi hiéu qua eùa chinh sàch giào due va nàng
co dàn tri d dja phuang eho thày: dàn toc Nùng eó Idi 23,4% dành già chinh sàch
gào due va nàng cao dàn tri d dia phuang boat dòng ràl hiéu qua. Trong khi dò
kiòng co ai ó càe dàn toc khàc lya ehgn phuang àn này. Trén 70,0% nhóm dàn toc
Tiy va Thài dành già hiéu qua luomg ùng 71,6% dòi vdi dàn toc Tày va 75,2% dòi
\7i dàn toc Thài; Dàn lóe Mudng eó 54.7% dành già hiéu qua. Ty lé này ràl thàp d
én toc Nùng 6,4%. Ben eanh dò vàn con ly le khà d eàc dàn toc dành già boat dòng
eia chinh sàch này it hiéu qua, cao nhàt ngudi dàn toc Nùng 70,2%; dàn toc Kinh
51,8%; dàn toc Mudng 40,3%. Nhdm dàn tde Tày va Thài ehi dudi 20,0% ngudi
àn lya ehgn phuang àn này. Khóng eó ai d càe nhdm dàn toc dành già chinh sàch
ray boat dòng khòng hiéu qua, chi eó 1,0% a dàn toc Mudng dành già khòng hiéu
Già. Tu dò eó thè khàng djnh mòi luomg quan giùa càe nhóm dàn toc vdi dành già
héu qua eùa chinh sàch giào due va nàng cao dàn tri d dia phuang, de lù dd biét
agc cu thè nhùng chinh sàch này dói vdi càe dàn tde d vùng khào sài.
+ Ve Y té: edng tàc cham sde sue khoè eho ddng bào vùng dàn toc thiéu so
\ing Tuy Bàc dugc trién khai thuc hién eó hiéu qua. Gàn 100% dòi lugng nghèo
tiuge dóng bào càe dàn toc thiéu so dà dugc khàm chùa benh, càp thè bào hiém,
tìo dàm ihuòc thóng Ihudng; 98,3% so xà eó tram y té, trong dò eó 27,8% so tram
kén co va bàn kién eò; 100% so huyén mién nùi eó benh vién da khoa; lién xà eó
pòng khàm da khoa khu vye; 94,4% so thòn, bàn eó nhàn vién y lé boat dòng; 47%

S) xà eó bàc si.
Càe hoat dgng tuyén Iruyén dàn so ké hoach hóa già dình, phòng chòng
IlV/AIDS va eóng làe chàm sóe, bào ve sue khoè bà me tré em d vùng sàu, vùng xa
cjge quan làm dà góp phàn bào ve va nàng cao sue khoè eho dóng bào càe dàn toc.
+ Vi vàn hóa - xd hòl: Nhà nude dac biét quan tàm dén dàu tu phàt trién vàn
lóa xà bòi d vùng dàn toc thiéu so va mién nùi, trgng làm là dàu tu xày dyng co sd
la tàng, xày dyng thièt che vàn hóa co sd va edng tàc bào tòn vàn hóa Iruyén thóng
ée dàn toc. Dén nay dà eó 100% so xà eó nhà sinh boat vàn hóa hoàe diém buu
dén vàn hóa xà dang phàt huy tàc dyng tich eye.
Càe boat dòng vàn hóa, vàn nghé, thè due thè thao mang dàm Iruyén thòng
(àn toc duge quan tàm day manh, nhàt là trong càe dip lé tèi eùa càe dàn lóe. Mot
175


VIÉT NAM HQC - KY YÉU HQI THÀO QUÓC TÉ LÀN THlT TU

so ngày bòi vàn hóa eùa eàc dàn toc duge tò ehùe vdi quy mò Idn, nhu ngày bòi van
hóa càe dàn toc Tày Bàc.
- Vi kinh té hó già dình: theo dành già eùa ngudi dàn, kinh té eùa già dình
hién nay so vdi trude khi chua ed chinh sàch xà bòi dà khà lén rat nhilu, 82,8% ty
lé ngudi dàn lya ehgn phuang àn kinh té già dình khà han so vdi trude kia. Dilu dd
eho thày nhùng chinh sàch xà bòi lai dja phuang dà làm eho ddi song ngirdi dàn ed
nhiéu Ihay dòi theo ehiéu hudng tich eye, ed 11,3% dành già ddi song kinh ti già
dình vàn nhu eù. Dàe biét, ly lé dành già kém han so vdi trude khi chua eó càe
chinh sàch xà hói phàt trién dia phuang ehi ehiém mot ty le rat nhó. Diéu này ehùiig
minh sy hiéu qua eùa eàc chinh sàch phàt trién xà bòi dòi vdi dòng bào dàn toc
thiéu so vùng Tày Bàc dugc Dàng va Nhà nude ban hành trong nhùng nàm qua,
nhàm tao sy phàt triln càn bang giùa càe dàn toc d vùng Tày Bàc.
Biéu dò 6: Kinh té già dình so vói trude, khi chua ed càe chinh sàch xà hòi
5.9%

11.3%

• Khà han
• Nhu-cO
m Kém hoTì

82.8%

Xét tuang quan giùa càe dàn toc, hàu hét d càe dàn toc, ngudi dàn déu dành
già kinh té già dinh so vdi trude khi eó eàc chinh sàch phàt trién xà hòi là klià han
85,2% dòi vdi dàn toc Kinh; 81,9% dòi vdi dàn toc Thài va Tày, Nùng, Mudng trén
60,0% trong so nhùng ngudi dugc hói dành già khà hom. Vàn con ty le khòng nhó
ngudi dàn eho là vàn nhu eù, cao nhàt dàn toc Nùng vdi 21,3%, thàp nhàt nhóm dàn
toc Kinh vdi 3,0%. Tuy nhién ty le cao hom eà ngudi dàn toc Nùng dành già kinh té
khà hom rat nhiéu so vdi trude khi ed eàc chinh sàch phàt triln xà hdi.
Ddi vdi eàc nhdm nghé phàn Idn cùng déu dành già kinh té già dình so vdi
trude khi ed càe chinh sàch phàt trién xà hdi khà hom. Ty lé cao nhàt nhdm làm
buon bàn, dich vy ehgn phuang àn này 96,3%, thù hai nhóm làm làm nghiép eó
r

F

f

^

90,9% dành già kinh té khà hom; thàp nhàt nhùng ngudi làm nghé ty do dành già
khà hom ehi ed 28,6%. Ben eanh dd, vàn con ty lé khà cao ngudi dàn eho ràng kinh
té già dình vàn nhu eù dàe biét nhdm làm nghé ty do ed 71,4% ehgn phuang àn này;
trong khi dd nhóm CBCNVC va buon bàn, dich vy ehi dudi 3,7% trong so nhùng

176


TÀC DÒNG CÙA MOT SO CHINH SÀCH PHÀT TRIÉN XÀ HÒI...

ngudi duge hòi dành già kinh té già dình so vdi trude khi ed càe chinh sàch phàt
Iriln xà hòi là nhu eù. Con lai eàc phuang àn khàc ty lé ehgn khòng cao.
Co ihl nói, trong nhùng nàm qua, kinh lé trong vùng hàng nàm eó mùe tàng
trudng khà; co càu kinh té ehuyén dich tich eye, dùng huóng. Toc dò làng trudng
GDP toàn vùng (giai doan 2005 - 2007) bình quàn dal 11,7%, nam 2008 dat 11,8%.
GDP bình quàn dàu ngudi làng khà, nàm 2008 dal 7,8 triéu dóng, gap 3 làn so vdi
nàm 2000'. Nàm 2009, finh hình kinh ti - xà bòi trong vùng eó nhùng bude phàt
triln dàng kl vdi lóe dò làng trudng kinh ti dal 12,5%, cao hom 2,5 làn so vdi mùe
làng trudng eùa cà nude .
Giài Ihieh nguyén nhàn lai sao da so ngudi dàn nhàn dinh ddi song kinh té xà
bòi eùa ho khà han trude rat nhiéu ed nhiéu ly do khàc nhau. Trong sd nhùng ly do
nghién cùu dua ra theo lya ehgn eùa ngudi duge hdi do chinh sàch nhà nude hd trg
là nguyén nhàn khiln nhilu già dình d dia phuang trd nén giàu ed ehiém 74.6%.
Dàe biét, trong dilu kién hién nay, khi khoa hgc ky thuàt lién bg ed nhilu già dình
bill àp dung kiln Ihùe khoa hgc ky thuàt vào san xuàt nén mang lai nàng suàt cao,
chat lugng dan din kinh ti già dình trd lén giàu ed 57,0% ehilm vi tri thù hai trong
so càe phuang àn trén. Ben eanh dò, ed Idi 55,8% eho ràng hg ed vón lén ed khà
nàng dàu tu làm àn mang lai hi?u qua kinh ti eho già dình nén giàu ed. Do tham già
kinh doanh, budn bàn cùng là hudng di khiln nhilu già dình trd nén giàu ed 47,3%.
Nhilu già dình ed dàu de làm an ehilm ty lé 42,4%. Dd là nhùng nguyén nhàn
chinh ylu tàc dgng tich eye din ddi song ngudi dàn, mang lai mùe song giàu ed eho
nhilu già dình d dia phuang hién nay.
Biéu do 7: Nhirng loi the chinh sàch phàt trién xà hgi mang lai

«^^

1. />2. />177


VIÉT NAM HQC - KY YÉU HÓI THÀO QUÓC TÉ LÀN THIJ TU

Theo dành già eùa ngudi dàn dia phuang, ed 80,3% trong so nhùng ngudi
dugc hdi Irà Idi chinh sàch phàt triln xà hdi mang lai eho dia phuang là tram xà
trudng hgc duge nàng càp; ngudi dàn dugc su dyng dién ludi 65,0% Khóng nhùng
thI, ddi song vài chat tinh Ihàn eùa ngudi dàn duge nàng lén 60,8%, dudng xà duge
bé long hoà 57,0%. Va nhilu ngudi cùng eho ràng lói song vàn minh hom 44,5%.
Càe phuomg àn khàc ty 1? thàp hom, dudi 30,0% ngudi dàn eho ràng càn giàm ly lé
thài nghiép 15,5%; Nhilu già tri mdi ed tinh tich eye cùng xuàt hién 25,5%; Càch
Ihùe té ehùe xa bòi d thòn bàn cùng thay dói nhilu 26,7%; Té nan xà bòi duge giàm
dàn 29,1%; Nhiéu Lé bòi, di tich vàn hoà duge khòi phye ehilm 28,0%.
1.3. Mgt sé hQn che khi thuc hi^n chinh sàch xà hpi dèi vói dòng bào càe
dan toc thiéu so vùng Tày Bàc
Trong qua trình thuc hién càe chinh sàch phàt triln xà hói, ngudi dàn con gap
khóng it khó khan nhu khóng eó thòng tin vi càe chinh sàch trén, khó khan trong
vice làm thù tue hành chinh, hoàe duge hudng chinh sàch ma trong già dình lai
thiéu lao dgng khòng eó ngudi làm...
Biéu dò 8: Nhirng khó khan khi tiép can vói chinh sàch

TU két qua khào sài trén eho thày ty I? cao nhàt ngudi dàn eho bill khó khan
khi tilp càn vdi càe chinh sàch phàt triln xa hdi gap phài khd khan trong viée làm
thù tyc là ehù ylu 34,6%; thù hai hg khdng phài là dói lugng uu tién duge hudng
càe chinh sàch này. 32,5% gap phài khd khan vi khòng ed thòng tin vi càe chinh
sàch trén. Co 20,4%> phàn ành khóng eó thòng tin vi càe chinh sàch trén. Dò là mòl
so khó khan chinh yéu tu kit qua thyc ti thu dugc theo y kiln eùa ngudi dàn vùng
Tày Bàc, di tu dd triln khai càe chinh sàch ed hiéu qua hom tao dilu kién eho ngudi

dàn dugc hudng càe chinh sàch này tilp càn dugc de dàng hom.

178


TÀC DÒNG CÙA MOT SO CHINH SÀCH PHÀT TRIÉN XÀ HÓI..

Bang 2: Nguyén nhàn dàn dén eàc chinh sàch phàt trién
d dia phuong hoat dgng chua dat hiéu qua
%

Ngudi dàn thiéu thóng tin ve chinh sàch

58,4

Thù lue làm chinh sàch rudm rà

52,5

Chinh sàch thyc hién trong thdi gian ngàn

40,2

Càn bò thuc hién chinh sàch nhùng nhiéu dàn

32,7

Chua co chinh sàch dòng vién, khuyén khich càn bò cóng tàc vùng
dàn lóe thiéu so

25,9

Nhiéu chinh sàch chòng chéo

33,1

Cóng làe dành già, rùt kinh nghiém chua duge eoi trgng.

39,2

Chinh sàch chua hgp ly

18,8

Khàc

0,0

Tu bang kit qua trén eho thày eó nhilu nguyén nhàn dàn dén càe chinh sàch
phàt trién d dia phuang boat dòng chua dat hiéu qua vi nhiéu ly do khàc nhau, trong
sé nhùng ngudi phàn ành khdng hiéu qua, it hiéu qua hoàe khòng biét thì nguyén
nhàn ehù ylu do ngudi dàn Ihilu thòng fin vi chinh sàch 58,4% phàn ành nguyén
nhàn này. Chi eó ly lé nhò ehgn do chiqji sàch chua hgp ly 18,8%. Sàp xép thep thù
ly Top 5 nguyén nhàn chinh dàn din chinh sàch phàt triln xà bòi d dia phuang boat
ddng khòng hièu qua eó kit qua nhu sau: 1/Ngudi dàn thiéu thòng tin ve chinh sàch
58,4%; 2/Thù tue làm chinh sàch rudm rà 52,5%; 3/Chinh sàch thyc hién trong thdi
gian ngàn 40,2%; 4/Cdng tàc dành già, rùt kinh nghiém chua duge eoi trgng 39,2%;
5/Nhilu chinh sàch chòng chéo 33,1%. Bòi vày, ben eanh nhùng hiéu qua lù eàc
chinh sàch xà hdi làm eho nhilu già dình già già hom vàn cdn khdng il ty le ngudi
dàn dành già kinh ti eùa già dình hg nghèo di, màc dù khdng cao nhung dd cùng là

vàn di càn phài sdm duge giài quylt di mang lai sy phàt triln eùa càe dia phuang
nói chung va ddi song eùa dòng bào càe dàn toc Ihilu so trong vùng nói riéng.
Trong so nhùng ngudi dành già ed nhilu ngudi nghèo di, khi duge hói nhùng
nguyén nhàn khiln hg nghèo di, hàu nhu dIu eho ràng do trình dò thàp; Chinh sàch
nhà nuóe chua hò trg kip thdi; Già dình Ihilu lao dòng; Khòng biét càch làm àn;
Khòng eó vón; va Khòng bill ehdp thdi co. Day là nhùng finh d Tày Bàc, nén viée
179


VIÉT NAM HQC - KY YÉU HÒI THÀO QUÓC TÉ LÀN THÙ TU

ed nhilu già dình vàn con tòn lai hién lugng sinh nhilu con, dò là mot dilu khiln
càe già dình trd lén khd khan hom khi phài lo eho nhilu nhàn khàu trong già dình,
khdng ed diéu kién phàt triln.
r

r

2. Két luan va kién nghi
Két ludn
Trong nhùng nàm qua Dàng va Nhà nude dà dành sy quan làm lón dói vdi
ddng bào càe dàn lóe Ihilu so vùng Tày Bàc, nhilu ehù truang, chinh sàch phàt
triln kinh il - xà bòi vùng dàn toc Ihilu so duge triln khai thyc hién. De càp toàn
dién eàc vàn de dàn toc, doàn kit càe dàn toc; phàt triln kinh ti - xà bòi; cóng tàc
quàn ly phàt triln xà bòi..., dòng thdi dua ra nhùng giài phàp tó ehùe thyc hién
nhàm dàp ùng yéu càu, nhiém vu phàt triln ddi song kinh il - xà bòi eùa dòng bào
eàc dàn toc thiéu so vùng nùi Tày Bàc.
Càe chinh sàch xà bòi dà phàt huy hiéu qua va eó tàc dòng manh din tinh hình
kinh lé - xà boi eùa càe dàn toc Ihilu so khu vye vùng nùi Tày Bàc va eó nhùng
chuyln bién tich cuc. Nhiéu ehi tiéu phàt triln kinh ti - xà bòi thyc hién tòt va vuol

so vdi ké hoach. Tién bò khoa hgc ky thuàt dugc àp dyng vào phàt triln san xuàt,
thóng qua chinh sàch khuyén nóng, khuyén làm, khuyén cóng, va hudng dàn càch
làm àn eho ngudi dàn, nén nàng suàl va chat lugng san phàm hàng hda ngày càng
dugc nàng lén rd rèi. Nhiéu mò hình san xuàt dugc kit hgp va ngày càng dal hiéu
qua. Viée chuyèn dich lao dòng là con em dàn toc Ihilu so vào làm vice lai càe nhà
mày, xi nghiép, co sd dich vy, lilu thù edng nghiép, khu edng nghiép ngày càng
ddng va ed hiéu qua, ké cà xuàt khàu lao dòng eó bude phàt triln han.
Cóng tàc xóa dói giàm nghèo lai càe dia phuomg co dòng bào dàn toc Ihilu so
dugc càe càp, càe ngành quan tàm thudng xuyén han, hó nghèo ó nhilu finh déu
giàm manh. Kinh ti - xà nói dong bào càe dàn toc thilu so, dàe biét d eàc xà khó
kliàn nhùng nàm qua dà dal dugc thành tyu dàng kl, làm giàm ty le ho nghèo, xa
nghèo, bàn nghèo va han che toc dò phàn bòa giàu nghèo giùa eàc vùng, càe nhóm
dàn toc. Hàu hit càe ho cu dàn tich eye hgc tap ky thuàt va kinh nghiém san xuàl
\aran lén Ihoàt nghèo, ddi song eùa mot bò phàn dòng bào dugc nàng lén rò rét.
Cóng tàc giào due - dào tao dói vdi eàc dàn toc Ihilu so vùng Tày Bàc tilp tue
phàt triln. Càe chinh sàch mién, giàm hgc phi, quy xày dimg trudng, xél cu tuyln
vào càe trudng Dai hgc, Cao dàng, day nghl, chi dò dai ngò dói vdi giào vién va
hgc sinh thugc eàc xà dac biét khó khan thyc hién eó hiéu qua. Càe trudng PTTH,
THCS dàn toc nói trù càe càp tilp tue dugc quan tàm dàu tu co sd vài chat, chat
lugng giàng day eó phàn duge nàng lén.

180


TÀC DÒNG CÙA MOT SO CHINH SÀCH PHÀT TRIÉN XÀ HÒI..

Pòi song tinh Ihàn eùa dòng bào càe dàn toc thiéu so tùng bude duge cài thién.
Mot so chinh sàch vi bào tòn va phàt huy bàn sàc vàn hoà dàn toc thiéu so duge ehù
trong. Nhiéu boat dóng Lién hoan nghé thuàt quàn chùng, càe lé hòi vàn hóa Iruyén
thòng, eàc san phàm vàn hóa vài Ibi, phi vài thè dugc bào tòn va phàt huy.

Cóng làe y ti, bào ve va chàm sóe sue khòe ngudi dàn duge quan làm, mang
ludi y il va he thóng dich vy y il thòn bàn duge md ròng bào dàm viée chàm sóe
sue khòe ban dàu eho dòng bào ngudi dàn toc it ngudi. Hàu hit eàc xa vùng sàu,
vùng xa. bién gidi eó dóng dòng bào dàn toc thilu so dIu eó tram y té, y sì hoàe bàc
sT là ngudi dàn toc thiéu so. Trang Ihilt hi khàm, chùa bénh duge dàu tu, nhilu
ehuang tinh càp Ihuóe mién phi eho eàc hò nghèo duge thyc hién. Cóng tàc tuyén
Iruyln ve sinh mòi trudng, tièm phòng djeh bénh, chàm sóe bào ve sue khòe còng
dòng, ngàn ngùa va khóng ehi eàc loai dich bénh nguy hilm duge làng cuòmg. Viée
càp thè khàm va chùa bénh mién phi eho ngudi nghèo vùng dàn tde ca bàn duge
thyc hién.
Cùng vdi dàu tu phàt triln kinh ti - xà hdi, he thóng chinh tri d càe càp duge
cùng co, tò ehùe ea sd Dàng, càe doàn Ibi chinh tri - xà bòi dugc kién toàn, dói ngù
càn bò dàn toc thilu so duge càe ngành, càe càp quan tàm quy hgach, dào tao, bòi
dudng, bó tri, co càu bó sung vào he thòng chinh tri lù finh dén co sd.
Tom lai, nhùng thành tyu dal duge trong nhùng nàm qua da góp phàn nàng
cao dòi song vài chat, tinh Ihàn eho ngudi dàn, tàng cuòmg dai doàn kit va thóng
nhàt trong eóng dòng càe dàn toc thilu so vùng nùi Tày Bàc. Song, do nhilu nguycn
nhàn, dilu kién ly nhién khàc nghiet, dilm xuàt phàt thàp va film lyc kinh ti eó
han, cùng vdi nhirng thilu sòl, khuylt dilm trong tó ehùe thyc hién chinh sàch phàt
triln Kà hòi, nén din nay càe dàn toc thilu so vùng nùi Tày Bàc con gap khóng it
khó khan: ea sa ha tàng thàp kém, kinh ti - xà bòi phàt trién chàm. Nhiéu xà chua
eó tram y il va trudng hgc dal chuàn, nhilu thòn, bàn chua eó dién hoàe thiéu càe
dilm chg giao thuang. SÓ ho nghèo trong càe dàn toc thilu so ehiém phàn Idn, chat
lugng nguòn nhàn lyc con nhilu han ehi... Mot so phong lyc tàp quàn lae hàu, tè
nan xà bòi con dien ra d nhilu noi, finh trang nghién hùt, budn bàn vàn chuyln ma
lùy, buon bàn phy nù va tré em vàn chua dugc kiém soàt chat che, finh trang di cu
ty do chua duge giài quyél eó hiéu qua.
Kién nghi
De càe quan diém, chinh sàch xà bòi eùa Dàng va Nhà nuóe di vào thyc tien,
chàm lo ddi song vài chat, tinh thàn nhàm xóa ddi, giàm nghèo, nàng cao dàn tri,

giù gin va phàt huy bàn sàc vàn hda Iruyén thóng dòng bào eàc dàn toc thiéu so d
vùng Tày Bàc hién nay, thiél nghi càn tiln hành rà soàt lai càe chinh sàch xa bòi
181


VIÉT NAM HQC - KY YÉU HÓI THÀO QUÓC TÉ LÀN THlT TU

dang thyc hién trén dja bàn Tày Bàc di bé sung sua dói dòng bò eho phù hgp vdi
thyc fién, trành chòng chéo, trùng làp, phàt huy duge làe dyng.
Càe ban ngành ehùe nàng ehù tri, phói hgp vói eàc tinh Tày Bàc tiln hành rà
soàt lai co ehi, chinh sàch, bó sung sua dói eho phù hgp; kiln nghj vdi Chinh phù
sua dói càe chinh sàch xà bòi khóng con phù hgp, chòng chéo; ban hành bé sung
nhiJng chinh sàch mdi nhàm thùe day kinh il - xà bòi eàc dàn toc thilu so vùng Tày
Bàc phàt trién ben vùng.
Phó bién sàu ròng Idi dòng bào càe dàn toc thilu sé vi chinh sàch phàt fiiln
kinh ti - xà bòi eùa Dàng va Nhà nude giành eho vùng dàn toc va miln nùi.
Thyc hién tòt cóng làe quy hoach, dào tao, bòi dudng, su dung càn bò là ngudi
dàn toc thilu so eho lùng vùng, tùng dàn toc. Trong nhùng nàm trude mài, eàn làng
cuòmg lyc lugng eàn bó eó nàng lyc, phàm chat tòt din cóng làe ò vùng dàn lòe,
nhàt là eàc dia bàn xung yéu vi chinh tri, an ninh, quóe phòng; eoi trgng viée bòi
dudng, dào tao thanh nién sau khi hoàn thành nghTa vu quàn sy làm nguòn eàn bò
bò sung eho co sd; nghién cùu sua dèi liéu chuàn tuyln dung, bé nhiém va càe ea
chi, chinh sàch dai ngò eàn bò eóng tàc d vùng dàn toc miln nùi Tày Bàc, nhàt là
nhùng càn bò cóng tàc làu nàm d miln nùi, vùng cao.
Day manh cóng tàc xóa dói, giàm nghèo, nàng cao mùe song eùa dòng bào eàc
dàn toc thiéu so, trgng tàm là dòng bào d vùng cao, vùng sàu, vùng xa; trong nhùng
nàm trude mài tap trung trg giùp dòng bào nghèo, eàc dàn toc dac bici khó khan
giài quyél ngay nhùng vàn de bue xùc nhu: tinh trang thilu luang thyc, thilu nude
sinh boat, nhà d tam bg, khdng dù tu liéu san xuàl, dung ey sinh boat tèi thiéu; xày
dyng kit càu ha tàng khu vye bién gidi, vùng sàu, vùng xa, vùng dàe bici khó khan.

Xày dyng va ihye hién ehién lugc phàt triln kinh ti - xà bòi vùng bién gidi.
Làm tòt còng tàc dinh eanh, dinh cu va di dàn xày dyng vùng kinh ti mdi; eóng
tàc quy hoach, sàp xép, phàn bò lai hgp ly dàn cu, nguòn nhàn lire theo hudng
còng nghiép hóa, hién dai hóa va phàt triln bln vùng, gàn vdi bào dàm an ninh,
quòc phòng.
DÓi vdi chinh sàch vi phàt triln vàn hóa dói vói dòng bào càe dàn toc thiéu sé,
càn Ihye hién eó hiéu qua eàc ehuomg trình phù song phàt thanh, truyln hình; tàng
cuòmg càe hoat dòng vàn hóa, thòng tin, tuyén truyln hudng vi ca sd; tàng thdi
lugng va nàng cao chat lugng càe ehuang trình phàt thanh, truyln hình bang càe
liéng dàn tde thiéu so; làm tòt còng tàc nghién cùu, suu tàm, giù gin va phàt huy càe
già tri, Iruyén thóng tòt dep trong vàn hóa eùa càe dàn toc.
Thyc hién chinh sàch giào dye dòi vói con em là ngudi dàn toc thilu sé va càe
xà dac biét khó khan thugc Chuang trình 135: hò trg sàch giào khoa, giày vd hgc
182


TÀC DÒNG CÙA MOT SÓ CHl'NH SÀCH PHÀT TRIÉN XÀ HÓI...

làp; lién àn d, hgc làp d càe trudng noi trù dàn toc (huyén, tinh). Nàng cao chat
lugng va hiéu qua giào due, dào tao, nhàt là he thóng trudng phó thòng dàn lòe nói
trù eàc càp; day manh viée tó ehùe eàc trudng màu giào eóng làp; md ròng viée day
ehù dàn toc. Da dang hóa, phàt trién nhanh càe loai hình dào tao, bòi dudng, day
nghl ò vùng dàn toc; dua ehuang trình day nghé vào càe trudng dàn toc nói trù; tiép
lue Ihire hién tòt chinh sàch uu lién, eù tuyén dành eho con em eàc dàn toc vào hgc
lai eàc trudng dai hgc va cao dàng; md Ihém trudng dy bj dai hgc dàn toc. Nghién
cùu té ehùe he thóng trudng ehuyén dào tao, bòi dudng tri thùe va eàn bò là ngudi
dàn toc thiéu so.
1 àng cuòmg co sd khàm chùa bénh, càn bg y té eho eàc xà, bàn, thòn; nàng
cao hom nùa chat lugng còng tàc chàm sóe sue khòe eho dòng bào dàn toc thiéu so;
khuyén khich tròng va su dyng càe loai Ihuóe dàn gian.

Thòng qua càe chinh sàch, bién phàp ey thè, dòng vién dòng bào càe dàn toc
phàt huy nói lye, y ehi ty lyc ty cuòmg, tinh Ihàn vuom lén trong sy nghiép phàt
triln kinh lé - xà hòi, xóa dói, giàm nghèo, xày dyng cuòc song ngày càng àm no,
hanh phùc.

Tài li^u tham khào
1. Bò Chinh tri, Nghi quylt so 22NQ/TW, "Ve mot so ehù truang, chinh sàch lón phàt
trién kinh té - xd hdi mién nùi", ngày 27-11-1989.
2. Nguyén Quóe Phàm (ehù bién): "Còng bang va bình dàng xà hòi trong quan he toc
nguòi ò càe quòc già da toc nguòi ", Nxb Ly luan chinh tri, H, 2006, Ir. 169.
3. Phan HiJu Dal - Lé Doàn Tà: "Vàn de dan toc va chinh sàch dàn toc eùa Dàng va Nhà
nucc la ", Nxb Chinh tri quòc già. Ha Nói, 1995.
4. Nhilu tàc già: "Mot sé vàn di dàn toc va quan diém, chinh sàch dàn toc eùa Ddng va
Nhà nude ta", Nxb Quàn dòi nhàn dàn. Ha Noi, 1995.
5. Hòi dòng Dàn toc eùa Quòc hòi: "Chinh sàch va che dd phàp ly ddi vài dòng bào dàn
tde va mièn nùi", Nxb Chinh tri quóe già, Ha Noi, 1998.
6. Ha Qui Làm: "Xod dai giàm nghèo à vùng dàn toc thièu so nude ta hién nay - thuc
trgng vd gidi phàp", Nxb Chinh tri quòc già. Ha Noi, 2002.
7. Nguyén Khòi: "Vièc thuc hién chinh sàch dàn toc trén lình vue dào tao, bòi dudng, sir
durg vd quàn ly cdn bó dàn toc thiéu so ò nuóe ta hién nay" ( D I lai khoa hoc càp Bó,
Vàn phòng quòc bòi, 2000).
8. long cuc Thòng ké, Nièn giàm thòng kè: nàm 2005, 2006, 2007, 2008.

183