Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu

“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

TÓM TẮT SÁNG KIẾN
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến
Trong những năm gần đây cụm từ “biến đổi khí hậu” không còn xa lạ đối
với tất cả chúng ta. Thực trạng biến đổi khí hậu (BĐKH) hiện nay đang ngày
càng trở thành vấn đề gay gắt của toàn nhân loại, con người phải đối mặt với
ngày càng nhiều khó khăn do BĐKH gây nên. Do đó ứng phó BĐKH đang
ngày được quan tâm vì cuộc sống của tất cả mọi người. Trẻ em, đặc biệt là trẻ
mầm non rất nhạy cảm với những ảnh hưởng của môi trường, dễ bị tổn
thương do các tác động của BĐKH. Vì vậy việc giáo dục cho trẻ về BĐKH,
cách ứng phó với BĐKH có ý nghĩa vô cùng quan trọng và cần thiết.
2. Điều kiện, thời gian, đối tượng áp dụng sáng kiến
Với mong muốn giáo dục trẻ ngay từ khi còn nhỏ có ý thức bảo vệ môi
trường, có hành vi văn minh nơi công cộng, nâng cao kiến thức về phòng
tránh thiên tai, để tự bảo vệ mình, bảo về cộng đồng, góp phần nào đó giúp
cho giáo viên có thể dễ dàng hơn trong việc thực hiện nội dung nâng cao chất
lượng giáo dục trẻ ứng phó với BĐKH, tôi đã mạnh dạn lựa chọn nội dung:
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ
năng ứng phó với biến đổi khí hậu” để nghiên cứu và áp dụng sáng kiến từ
thời điểm tháng 8/ 2016 đến tháng 2/2017 tại lớp mẫu giáo 5-6 tuổi mà tôi
phụ trách.
Để áp dụng sáng kiến cần có những điều kiện sau:
- Giáo viên trực tiếp giảng dạy tại trường mầm non có trình độ chuyên
môn đạt chuẩn trở lên.
- Có đầy đủ cơ sở vật chất và trang thiết bị về đồ dùng, đồ chơi...
3. Nội dung sáng kiến
3.1. Tính mới tính sáng tạo của sáng kiến
Những năm gần đây được sự quan tâm của các cấp ngành liên quan, giáo

viên trường tôi đã được cung cấp một số tài liệu hướng dẫn, tham khảo, tuy
nhiên để áp dụng vào thực tế địa phương thì yêu cầu người giáo viên cần linh
1


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

hoạt , sáng tạo. Tôi đã vận dụng linh hoạt tài liệu được cung cấp lựa chọn nội
dung thích hợp với từng chủ đề để xây dựng kế hoạch chủ đề theo sự liên kết
chặt chẽ giữa mục tiêu – mạng nội dung – mạng hoạt động của chủ đề đó. Tôi
lựa chọn nhiều hình thức tổ chức các hoạt động gần gũi, sáng tạo, sinh động,
một số bài thơ, vở kịch... có nội dung giáo dục trẻ ứng phó với BĐKH kích
thích trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt động.
3.2. Khả năng áp dụng sáng kiến
Đề tài được thực hiện lần đầu tại trường tôi và tôi nhận thấy giáo dục trẻ
kỹ năng ứng phó với BĐKH mang lại hiệu quả vô cùng to lớn vì khi trẻ có
những kỹ năng đó nó giúp cho trẻ biết yêu thiên nhiên, bảo vệ môi trường,
yêu quê hương đất nước và hơn hết là có thể tự tránh được những rủi ro bất
ngờ xảy ra trong cuộc sống do thiên tai mang lại. Những biện pháp được trình
bày trong sáng kiến rất dễ áp dụng và với tùy từng điều kiện nhà trường, tùy
khả năng của giáo viên và học sinh mà mức độ áp dụng sẽ có sự chênh lệch
phù hợp. Chính vì vậy tôi rất mong sáng kiến của mình được nhân rộng trong
tất cả các trường mầm non, trên mọi địa bàn từ nông thôn đến miền núi ... để
tất cả giáo viên, phụ huynh cùng quan tâm dạy trẻ.
3.3. Lợi ích của sáng kiến
- Giúp giáo viên hiểu sâu hơn về nội dung giáo dục trẻ ứng phó BĐKH,
từ đó có thêm kỹ năng xây dựng các hoạt động tích hợp nội dung giáo dục trẻ
về BĐKH vào các hoạt động trong ngày của trẻ.

- Giúp trẻ có hiểu biết cơ bản về BĐKH, có kỹ năng cần thiết để thích
nghi, ứng phó với một số biểu hiện khi thay đổi thời tiết hay BĐKH; biết chủ
động, tự tin, mạnh dạn chia sẻ thông tin với bạn bè, người lớn khi xảy ra các
hiện tượng thiên tai, từ đó phòng tránh được những rủi ro của BĐKH.
- Tăng cường nhận thức của phụ huynh về vấn đề này, từ đó nâng cao ý
thức trách nhiệm cùng kết hợp với giáo viên và nhà trường giáo dục trẻ ứng
phó với BĐKH.
4. Khẳng định giá trị, kết quả của sáng kiến
2


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

Áp dụng sáng kiến “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục
trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu” đã mang hiệu
quả đáng kể. Bản thân tôi chủ động linh hoạt và sáng tạo hơn trong việc xây
dựng kế hoạch, tổ chức hoạt động có tích hợp nội dung giáo dục trẻ ứng phó
với BĐKH một cách hiệu quả. Đa số trẻ đã có kiến thức, kỹ năng cũng như
thái độ đúng đắn, từ đó hình thành ý thức trong từng hành động cụ thể. Phụ
huynh đã quan tâm, tích cực kết hợp với giáo viên để rèn cho trẻ kỹ năng, thái
độ đúng đắn về vấn đề này.

3


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

MÔ TẢ SÁNG KIẾN
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến
Biến đổi khí hậu hiện nay đang là vấn đề cấp bách của toàn cầu. Mặc
dù con người có công lao to lớn trong việc cải tạo thiên nhiên, bắt thiên nhiên
phục vụ cho lợi ích của mình, nhưng đồng thời con người cũng là thủ phạm
chính gây nên BĐKH.
BĐKH mà trước hết là sự nóng lên toàn cầu và mực nước biển dâng là
một trong những thách thức lớn nhất đối với nhân loại trong thế kỷ 21. Việt
Nam là một trong những nước trên thế giới dễ bị tổn thương nhất bởi BĐKH
nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa, là một trong năm ổ bão của khu vực Châu
Á- Thái Bình Dương, thường xuyên phải hứng chịu nhiều loại bão, lụt., nước
biển dâng và các hiện tượng thiên tai khác.
Nhận thức được tầm quan trọng của BĐKH trong công cuộc xây dựng
đất nước, Đảng và Nhà nước ta chủ trương phát triển kinh tế đi đôi với bảo vệ
môi trường và phát triển xã hội bền vững. Giáo dục BĐKH và cách ứng phó
với BĐKH là cách hữu hiệu nhất, kinh tế nhất và bền vững nhất trong các
biện pháp để thực hiện mục tiêu về BĐKH và cách ứng phó BĐKH. Mục đích
của việc giáo dục là làm cho con người hiểu rõ tầm quan trọng của khí hậu và
cách bảo vệ kí hậu từ những thói quen hành vi của mỗi người và cách để tồn
tại khi có BĐKH xảy ra. Muốn làm được điều này phải qua một quá trình lâu
dài và xuyên suốt ngay từ khi còn nhỏ đến khi trưởng thành
Từ chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó với biến đổi khí hậu: Quyết
định số: 158/2008/QĐ–TTg ngày 02 tháng 12 năm 2008 của Thủ Tướng
Chính Phủ, BGD&ĐT đã xây dựng đề án ‘‘Đưa các nội dung ứng phó với
biến đổi khí hậu vào các chương trình GD&ĐT giai đoạn 2011 – 2015” theo
Quyết định số: 4619/QĐ– BGD&ĐT ngày 12 tháng 10 năm 2010 do Bộ
trưởng BGD&ĐT ban hành.
Trên cơ sở những đề án, tiểu đề án của BGD&ĐT - Vụ giáo dục mầm
non, Sở giáo dục và đào tạo (SGD&ĐT) Tỉnh Hải Dương đã đưa ra nhiệm vụ

4


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

giáo dục ứng phó với BĐKH vào chương trình giáo dục mầm non (GDMN)
trong Công văn hướng dẫn số: 1152/SGD&ĐT -GDMN ngày 26 tháng 8 năm
2013 về việc thực hiện nhiệm vụ GDMN Tỉnh Hải Dương.
Trẻ mầm non rất nhạy cảm với những tác động và ảnh hưởng của môi
trường xung quanh, dễ bị tổn thương bởi những tác động của BĐKH. Môi
trường sống của trẻ ngày mai phụ thuộc vào chính những hành động của trẻ từ
ngày hôm nay. Trẻ lứa tuổi mầm non rất thích tiếp xúc với thiên nhiên và
cuộc sống xung quanh, dễ tiếp thu và hình thành những nề nếp, thói quen,
những giá trị tốt đẹp, tạo cơ sở ban đầu cho việc hình thành nhân cách sau
này.
Vì vậy việc giáo dục hình thành ý thức, thái độ, đặc biệt là hành vi đúng
đắn bảo vệ môi trường sống, cách ứng phó và giảm nhẹ hậu quả của BĐKH
phải bắt đầu từ lứa tuổi mầm non.
Đối với trẻ mẫu giáo đặc biệt là trẻ 5 tuổi là lứa tuổi chuẩn bị bước vào
lớp 1, nhận thức của trẻ đã hoàn thiện hơn các lứa tuổi khác.Vì vậy không chỉ
cung cấp cho trẻ vốn hiểu biết sơ đẳng về việc làm gì để ứng phó với BĐKH
mà còn phải nâng cao vốn hiểu biết của trẻ, nâng cao kĩ năng ứng phó của trẻ
với BĐKH. Từ đó bồi dưỡng cho trẻ tình yêu thiên nhiên, môi trường có tình
yêu quê hương, đất nước, giáo dục trẻ ý thức trách nhiệm để trở thành một
chủ nhân tương lai của đất nước.
Việc giáo dục trẻ ứng phó với BĐKH đã được một số giáo viên thực
hiện tuy nhiên chất lượng chưa cao, hành vi, kĩ năng của trẻ chưa được thành
thục, mới chỉ dừng lại ở việc cung cấp những kiến thức cơ bản để hiểu. Nội

dung giáo dục trẻ về BĐKH trong trường mầm non cần phù hợp với mức độ
phát triển của trẻ, phù hợp với những hiểu biết, thực tiễn và những quan sát
hằng ngày của trẻ.
Với mong muốn đóng góp một phần để nâng cao chất lượng thực hiện
nội dung giáo dục trẻ ứng phó với BĐKH, từ đó củng cố thêm cho trẻ ý thức,
thái độ và kỹ năng sống bình tĩnh - chủ động - tự tin trong mọi tình huống có
5


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

kỹ năng để bảo vệ chính mình, tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Một số biện
pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ 5-6 tuổi kĩ năng ứng phó với biến
đổi khí hậu” để nghiên cứu.
2. Thực trạng của vấn đề
2.1. Khó khăn
Trường chúng tôi nằm ở ngoại ô của thành phố, nơi tập trung đông dân
cư, chủ yếu làm nghề buôn, nghề mộc, chăn nuôi nhỏ lẻ... trình độ dân trí còn
hạn chế, phần lớn chưa quan tâm nhiều đến việc học hành của con, hoàn toàn
phó mặc cho giáo viên trên lớp, chỉ chú tâm đến làm ăn kinh tế. Một số phụ
huynh có điều kiện quan tâm tới con, thì luôn nóng vội trong việc dạy con.
Vì chưa nhận được sự quan tâm, chăm sóc chu đáo của bố mẹ nên khả năng
hiểu biết, tiếp thu những kỹ năng cần thiết để ứng phó với biến đổi khí hậu
phòng chống thiên tai (BĐKHPCTT) của trẻ còn bị hạn chế.
Trường tôi đang trong thời kỳ xây dựng, cơ sở vật chất chưa đầy đủ
nên việc tổ chức các hoạt động lồng ghép giáo dục và rèn kỹ năng cho trẻ
còn gặp nhiều khó khăn.
Trong những năm qua, đội ngũ giáo viên đã từng bước khẳng định về

chuyên môn nghiệp vụ của mình, đã đầu tư vào bài dạy, các hoạt động một
cách tích cực. Song, việc rèn kỹ năng ứng phó với BĐKHPCTT cho trẻ còn
nhiều lúng túng, chưa linh hoạt. Một số ít giáo viên vẫn còn xem nhẹ việc rèn
kỹ năng này cho trẻ vào trong các hoạt động. Tuy có đầu tư vào bài dạy,
nhưng phương pháp và cách tổ chức hoạt động còn sơ sài, cô chưa kịp thời
uốn nắn cho trẻ về hành vi, thái độ của trẻ để giúp trẻ có được những kỹ năng
cần thiết.
Việc lựa chọn nội dung và phương pháp rèn kỹ năng ứng phó với
BĐKH cho trẻ chưa phù hợp với điều kiện nhà trường, điều kiện của địa
phương. Chưa phù hợp với nhận thức và khả năng của trẻ, đây là một vấn đề
khiến tôi gặp nhiều khó khăn.

6


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

2. 2. Thuận lợi
Nhà trường luôn tạo mọi điều kiện tốt nhất về cơ sở vật chất, các
phương tiện dạy học giúp tôi tổ chức tốt các hoạt động thực hành kỹ năng
ứng phó với BĐKH cho trẻ.
Đa số trẻ đã được học qua lớp 3 tuổi lớp 4 tuổi nên đã có kiến thức và
kỹ năng nhất định. Trẻ mạnh dạn tự tin ham học hỏi và thích khám phá tìm
hiểu thế giới xung quanh trẻ.
Trình độ giáo viên đều đạt chuẩn và trên chuẩn, nhiệt tình, tâm huyết
với nghề.
Bản thân tôi luôn có ý thức học tập, tập huấn, nghiên cứu tài liệu tập
san của nghành, báo trí, cập nhập các thông tin trên các phương tiện thông tin

đại chúng về kỹ năng ứng phó với BĐKHPCTT cho trẻ.
Trẻ ngoan tích cực tham gia vào các hoạt động do cô tổ chức.
Chính từ những thuận lợi và khó khăn kể trên càng thôi thúc thôi
nghiên cứu và viết về đề tài này.
2.3. Điều tra thực trạng
Trước khi nghiên cứu đề tài tôi đã tiến hành khảo sát thực trạng nhận
thức ứng phó với BĐKH của trẻ (Qua phiếu khảo sát phần phụ lục) vào thời
điểm tháng 8 năm 2016 và đã thu được kết quả như sau:
Bảng 1: Điều tra thực trạng. (tháng 8/2016)
Số trẻ

Mức độ

Nhận thức
Số trẻ

32

Tỷ lệ

Kỹ năng
Số trẻ

Tỷ lệ

Thái độ
Số trẻ

Tỷ lệ

Tốt

5

15.6

2

6,3

5

15,6

Khá

12

37.5

5

15,6

12

37,5

Trung bình

15

46.9

25

78.1

15

46,9

=> Kết quả trên cho thấy số trẻ có nhận thức tốt chỉ là 5 trẻ chiếm.15.6%
khá là 12 trẻ chiếm 37.5% và số trẻ trung bình là 15 trẻ chiếm 46.9%.
Với kết quả như trên ta thấy: Đa số trẻ đã có một số hiểu biết về thời tiết,
biết các mùa trong năm, biết chọn trang phục, thức ăn phù hợp thời tiết, biết
7


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

trồng cây xanh, tiết kiệm năng lượng nhưng phần lớn trẻ chưa nắm được các
hiện tượng của BĐKH, nguyên nhân và hậu quả của việc BĐKH.
- Về kỹ năng: Một số trẻ đã có kỹ năng chủ động chọn trang phục phù
hợp với thời tiết, tham gia chăm sóc bảo vệ cây xanh, môi trường, tiết kiệm
điện nước, vệ sinh cá nhân… nhưng chưa có kỹ năng phòng tránh, ứng phó
với một số thảm họa thiên tai như mưa lũ, bão, cháy, sấm sét…
- Thái độ: Đa số trẻ chưa tự tin, mạnh dạn, chủ động chia sẻ thông tin với

người lớn khi xảy ra các thảm họa thiên tai giả định.
3. Các biện pháp thực hiện
3.1. Biện pháp 1: Xác định nội dung giáo dục trẻ ứng phó với BĐKH
Nội dung giáo dục trẻ ứng phó với BĐKH là một trong những nội dung
được đặc biệt quan tâm trong năm học này, tôi dành thời gian tìm hiểu các
thông tin từ đài, báo, các tài liệu trên mạng Internet, đặc biệt là sách báo của
ngành các vấn đề về thích ứng, ứng phó với BĐKH, sưu tầm tranh ảnh, video,
các vấn đề về BĐKH phù hợp với địa phương và phù hợp với khả năng nhận
thức của trẻ…
Qua quá trình tìm hiểu và nghiên cứu đặc biệt là bài giảng :
/>36217146071495033.html của đồng chí Phó Hiệu trưởng trường mầm non
Vinh Trinh – Tỉnh Cần Thơ đã đưa lên. Tài liệu này giúp tôi có thêm kinh
nghiệm lựa chọn nội dung ứng phó với BĐKH để đưa vào các hoạt động giáo
dục trẻ sao cho phù hợp với chủ đề, với nhận thức của trẻ cũng như phù hợp
với điều kiện của trường lớp và khả năng của giáo viên.
Qua thời gian nghiên cứu Tôi đã lựa chọn và xây dựng nội dung giáo
dục trẻ ứng phó với BĐKH như sau:
- Một số đặc điểm về thời tiết, dấu hiệu nhận biết thời tiết: Nắng, mưa,
nóng, lạnh... diễn ra trong một thời gian ngắn, ở một khoảng không gian hẹp.
- Một số đặc điểm của 4 mùa, cách nhận biết các mùa trong năm.

8


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

- Một số biểu hiện của biến đổi khí hậu: Nắng nóng kéo dài, mưa, bão
bất thường và nhiều, dông tố, lũ lụt kéo dài, rét đậm, rét hại...

- Một số nguyên nhân và hậu quả do biến đổi khí hậu gây ra.
- Cách ứng phó và giảm nhẹ hậu quả của biến đổi khí hậu: nghe dự báo
thời tiết hàng ngày để chọn trang phục, chọn thức ăn, đồ uống có lợi cho sức
khỏe và phù hợp với thời tiết, trồng cây, chăm sóc vật nuôi, tiết kiệm năng
lượng, thu gom, phân loại rác, tiết kiệm giấy, sử dụng lại các nguyên vật liệu,
giấy cũ, hạn chế dùng túi ni lông, giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh nhà cửa, lớp
học, đồ dùng đồ chơi, tìm hiểu về ngày trái đất, giờ trái đất...
- Một số kĩ năng để thích ứng với BĐKH:
+ Nếu không có người lớn bên cạnh khi có thiên tai biết tìm nơi trú ẩn an
toàn, biết gọi người lớn khi gặp nguy hiểm.
+ Khi có mưa bão, sấm sét không chơi ngoài trời, không tắm mưa, không
trú mưa dưới gốc cây to, cột điện…phải chạy ngay vào nhà, lớp học, đóng
cửa lại, đứng xa các thiết bị điện, tránh những chỗ ẩm ướt
+ Khi xảy ra mưa lũ, tuyệt đối không được tự ý rời xa người lớn, tránh
xa các vũng nước, hoặc chỗ có biển báo, tránh xa dây điện, cột điện, cây đổ…
Biết giữ vệ sinh cá nhân, không sử dụng nước nhiễm bẩn trong mưa lũ, không
dùng chung đồ dùng cá nhân… để phòng tránh dịch bệnh.
+ Khi thấy cháy, hét to để báo cho người lớn và mọi người xung quanh
biết. Gọi số điện thoại khẩn cấp 114, thông báo rõ địa điểm nơi đang cháy để
lực lượng cứu hoả đến giúp đỡ....
+ Tự tin, mạnh dạn, chủ động chia sẻ thông tin với bạn bè, người thân
khi xảy ra hiện tượng thiên tai; Không sợ hãi, hoảng loạn, bình tĩnh thực hiện
những yêu cầu, hướng dẫn của người lớn; Không tự ý ra khỏi nhà hoặc ra
khỏi nơi sơ tán; Không được tự ý bơi, lội hoặc chơi đùa ở bờ sông, bờ suối,
tránh bị tai nạn đuối nước.

9


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó

với biến đổi khí hậu”
_k2a_

3.2. Biện pháp 2: Xây dựng tích hợp nội dung giáo dục trẻ ứng phó với
BĐKH vào các chủ đề
Giáo dục để trẻ có thể sẵn sàng thích nghi, ứng phó với BĐKH phù hợp
với khả năng của trẻ là vô cùng quan trọng. Sau khi nghiên cứu kỹ nội dung
giáo dục trẻ ứng phó với BĐKH, tôi đã lựa chọn những nội dung phù hợp để
tích hợp vào các chủ đề trong năm học và luôn đảm bảo những nguyên tắc
sau:
Nguyên tắc 1: Tích hợp trong tất cả các lĩnh vực giáo dục: GD phát triển thể
chất, GD phát triển nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm, kĩ năng xã hội và thẩm mỹ.
Nguyên tắc 2: Nội dung giáo dục đưa vào các hoạt động từ dễ đến khó, từ
đơn giản đến phức tạp, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của trẻ, không trùng lặp,
không gây quá tải, gần gũi, không xa lạ với trẻ, gắn với thực tế của địa phương
Nguyên tắc 3: Có thể được tích hợp trong toàn bộ hoạt động, trong một
phần của hoạt động hoặc ở phần liên hệ thực tế.

10


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu”
_k2a_

STT Tên chủ đề

1

Trường
mầm

Thời

Mục tiêu

gian
3 tuần

non

của bé.

Nội dung

Hoạt động

- Biết cách sử dụng tiết kiệm năng - Các cách tiết kiệm năng - Trò chuyện về cách sử dụng
lượng khi ở trường, lớp.

lượng ở trường, lớp bé.

điện nước khi ở trường.

- Biết giữ gìn đồ dùng đồ chơi, - Một số hoạt động giữ gìn - Bé trực nhật, chăm sóc góc
vứt rác đúng nơi quy định…

môi trường xanh – sạch – thiên nhiên.
đẹp

- Trò chơi: Thi đua nhặt lá sân

trường, bé tập làm bác lao
công

2

Bé và gia 5 tuần

- Biết một số khu vực an toàn, - Những nơi an toàn, không - Trò chuyện: bé làm gì khi

đình

không an toàn trong nhà và cách an toàn trong gia đình bé cần gặp hiện tượng thời tiết bất

dấu.

yêu

phòng tránh khi có hiện tượng tránh khi có hiện tượng bất thường khi ở trong nhà.
thời tiết bất thường.

thường.

- Biết chia sẻ thông tin với người - Một số kỹ năng tự bảo vệ, - Trò chơi: Thời tiết nào trang
thân khi thấy có hiện tượng thiên tai chăm sóc bản thân khi có phục đấy, Ai thông minh dũng
xảy ra.

BĐKH.

cảm, đội nào nhanh hơn…

- Biết chăm sóc bản thân để phòng
11


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu”
_k2a_

tránh và giảm nhẹ hậu quả khi
thời tiết thay đổi, thời tiết bất
thường xảy ra.
- Biết một số kỹ năng tự bảo vệ
khi gặp thiên tai trong gia đình.
3

Bé tìm hiểu 4 tuần

- Biết đặc điểm của một số nghề: - Bé với một số nghề.

- Trò chuyện về một số nghề.

các nghề.

Nghề dự báo thời tiết, Nghề công

- Trò chơi: Nhà dự báo thời

nhân vệ sinh môi trường, Nghề

tiết nhí, Bé tập làm MC thời

cứu hỏa...

tiết...

- Biết một số kỹ năng ứng phó khi - Một số kỹ năng tự bảo vệ - Trò chuyện: Khi bé thấy
có cháy.

khi có cháy.

cháy.

- Biết thu gom và phân loại rác, - Có một số kỹ năng bảo vệ - Khám phá xã hội: rác để ở
tận dụng các nguyên phế liệu, môi trường hạn chế BĐKH

đâu?- Tạo sản phẩm các nghề

không sử dụng túi nilon...

từ phế liệu.
- Trò chơi: Bé phân loại rác.

4

Một
phương

số 4 tuần

- Biết một số biện pháp giữ sức - Một số cách bảo vệ sức - Trò chuyện; Bé làm gì để
khoẻ đơn giản khi đi ra đường.

khỏe khi đi ra đường.

bảo vệ sức khỏe khi đi đường?
12


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu”
_k2a_

tiện và luật

- Biết kêu gọi người thân sử dụng - Những PTGT sạch, tiết - Bé khám phá những PTGT

lệ

phương tiện giao thông (PTGT) kiệm năng lượng; những không gây ô nhiễm môi

giao

bảo vệ môi trường, hạn chế sử PTGT gây ảnh hưởng đến trường.

thông.

dụng PTGT gây nhiều tiếng ồn và môi trường, hao tổn năng - Trò chơi: ai là người dũng
khói bụi.

lượng.

cảm...

- Biết một số kỹ năng tự bảo vệ - Một số kỹ năng tự bảo vệ - Trò chuyện: Khi gặp thiên tai
khi gặp thiên tai trên đường.
5

Thế

giới 5 tuần

khi có thiên tai trên đường.

trên đường, bé cần nhớ.

- Biết trồng nhiều cây xanh để góp - Lợi ích của cây xanh đối - Bé khám phá: Cây xanh lớn

thực vật.

phần giảm nhẹ hậu quả của với con người, ý thức chăm lên như thế nào?

Tết và Mùa

BĐKH.

xuân

- Biết chặt phá rừng bừa bãi làm - Các hoạt động của con

sóc và bảo vệ cây.

cho môi trường bị ô nhiễm, thiên người đối với thế giới thực

tai xảy ra, ảnh hưởng đến con vật.
người. Nhận xét được một số hành
vi đúng hoặc sai của con người
với môi trường.

- TC: bé chăm sóc cây xanh...
- Xem video nguyên nhân ô
nhiễm môi trường.
- Trò chơi: Chọn tranh đúng
về BVMT, Nói lời hay làm
việc tốt...
- Truyện: Tiếng gọi rừng
xanh
13


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu”
_k2a_

6

Những con 4 tuần

- Thân thiện, yêu thích các con

- Lợi ích của động vật đối - Tìm hiểu về vật nuôi trong

ngộ nghĩnh

vật và muốn bảo vệ, chơi với

với con người, ý thức chăm gia đình; trong rừng; dưới

chúng.

sóc và bảo vệ động vật.

nước; chim và côn trùng

- Biết các hành động săn bắt giết - Các hành động của con - Xem video: Tiếng gọi rừng
hại thú rừng, thú quý hiếm, đánh người đối với thế giới động xanh.
bắt thủy hải sản bừa bãi là sai trái vật
và vi phạm pháp luật.
- Biết bảo vệ động vật, kêu gọi

- Ý thức bảo vệ các loài động - Trò chuyện: Bé làm gì khi

mọi người tham gia bảo vệ các

vật quý hiếm

loài động vật quý
7

Nước

và 3 tuần

thấy những loài vật quý hiếm
dần bị tuyệt chủng.

- Có hiểu biết đơn giản về thời - Một số hiện tượng tự nhiên: - Trò chuyện về một số hiện

một số hiện

tiết, dấu hiệu nhận biết thời tiết.

tượng

- Biết một số biểu hiện của - Biểu hiện, ích lợi và tác hại - Bé khám phá một số biểu

nhiên

tự

gió, mây, mưa, sấm, chớp...

tượng tự nhiên.

BĐKH: Rét đậm rét hại, nắng của một số hiện tượng tự tượng thời tiết.
nóng kéo dài, mưa bão thất nhiên với sức khỏe con - Xem video về các hiện tượng
thường và nhiều, lũ lụt kéo dài…
- Biết một số nguyên nhân và hậu

người.

tự nhiên bất thường.
- Bé khám phá về mưa
14

“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu”
_k2a_

quả do BĐKH gây ra.

- Bé tìm hiểu về BĐKH

- Có hiểu biết về các mùa trong - Bốn mùa, đặc trưng thời tiết - Bé khám phá 4 mùa trong
năm.

từng mùa.

năm.

- Biết tiết kiệm năng lượng, biết - Cách tiết kiệm năng lượng - Khám phá: Bé dùng nước
sử dụng nguồn năng lượng tự nước trong sinh hoạt.

sạch như thế nào?

nhiên.

- Truyện: Cóc kiện trời, Nhà

- Biết một số kỹ năng tự bảo vệ - Cách giữ sức khỏe phù hợp vua kén rể.
khi gặp thiên tai như lốc xoáy, từng mùa, bảo vệ sức khỏe khi - Trò chơi: Bé tập ứng phó với
mưa bão, sấm sét…
8

gặp thiên tai.

BĐKH, ai là người dũng cảm...

Quê hương, 7 tuần

- Biết giữ vệ sinh, bảo vệ môi - Tình yêu quê hương của bé, - Khám phá: Thủ đô Hà Nội,

đất

nước,

trường nơi công cộng: Không vứt bảo vệ và giữ gìn di tích lịch Hải Dương, Việt Nam quê

bác

hồ,

rác bừa bãi, không ngắt lá bẻ sử, ý thức giữ gìn thành phố hương, …

trường tiểu

cành, phân loại và vứt rác đúng xanh, sạch, đẹp…

học.

nơi quy định…

- Trò chuyện về ngày trái đất

- Ngày 22/4 và các hoạt động 22/4.

- Có hiểu biết về ngày trái đất, giờ đặc trưng.

- Trò chơi: Rác để ở đâu, bé

trái đất, các hoạt động nhân ngày

phân loại rác, bé với giờ trái

trái đất.

đất…
15


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

Xây dựng kế hoạch tích hợp các nội dung giáo dục trẻ về BĐKH gắn với
nội dung các chủ đề ngay từ đầu năm học theo sự liên kết chặt chẽ giữa mục tiêu
– mạng nội dung – mạng hoạt động một cách khoa học, gắn với thực tế đã thực
sự đã mang lại rất nhiều thuận lợi như giúp tôi chủ động xây dựng kế hoạch chủ
đề, chủ động trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục, tạo cho trẻ hứng thú và
cung cấp những kiến thức gần gũi, những kỹ năng cần thiết trong cuộc sống thực
tế của trẻ, phù hợp với trẻ, từ đó nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục trẻ theo
mục tiêu đã đề ra từ đầu năm học.
Cụ thể: Trước khi nghiên cứu nội dung này, thật sự tôi cũng vẫn còn
chưa nghĩ rằng, việc mình đã giáo dục và rèn cho trẻ những kỹ năng cần thiết
để ứng phó với BĐKHPCTT bấy lâu nay, bằng những câu hỏi hàng ngày mà

mình không nhận thấy:
* Khi các con thấy cháy các con sẽ làm gì?
* Sáng con đi học trời lạnh, con mặc áo ấm, đến trưa khi trời nắng,
nóng, các con sẽ làm gì?
* Khi ngọn lửa của đám cháy lan gần tới chỗ của con, con sẽ làm thế
nào để thoát hiểm?
* Trước khi chuẩn bị cho chuyến đi du lịch, các con cần chuẩn bị
những gì?
Nhưng để có những câu hỏi tương tự như thế, có chiều sâu và hiệu quả
hơn để trở thành kỹ năng cần thiết thì đòi hỏi giáo viên phải đặt ra câu hỏi :
Giúp trẻ hình thành những kỹ năng cần thiết để ứng phó với BĐKHPCTT là
phải dạy như thế nào?
+ VD1: Ở chủ đề “Trường Mầm non”, Tôi trò chuyện với trẻ về
cách sử dụng điện, nước khi ở trường, biết vứt rác đúng nơi quy định, biết
giữ môi trường xanh, sạch đẹp... giúp trẻ biết đó là những việc làm cần thiết
làm giảm sự ô nhiễm môi trường, góp phần chống lại sự biến đổi của khí hậu.
+ VD2: Với chủ đề " Bé với gia đình" Tôi giúp trẻ nhận biết một số
khu vực không an toàn và cách phòng tránh khi có hiện tượng bất thường,
16


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

biết chia sẻ thông tin với người thân (gọi điện thoại...), biết chăm sóc và tự
bảo vệ khi gặp thiên tai trong gia đình.
* Trong khi cho trẻ chơi trò chơi ở góc: “Gia đình” với trò chơi
“Nấu ăn”, tôi hướng dẫn trẻ, đặt nồi lên bếp ga đã đặt đúng giữa bếp chưa
nếu không sẽ dễ đổ và xảy ra tai nạn, nấu xong phải nhớ tắt bếp, bắc nồi phải

dùng cái lót tay để không bị bỏng.
- VD3: Chủ đề: “Một số ngành nghề” với đề tài nhỏ: “Nhận biết một
số nguy cơ cháy nổ có thể gặp”. Tôi đã đưa ra nội dung của bài dạy như
sau: (Tôi đã sưu tầm trên mạng cho trẻ xem các hình ảnh).
+ Nhận biết một số nguồn gây ra lửa (bếp ga, bật lửa, xăng, dầu, nến,
cồn...), các chất dễ cháy : rơm rạ, than củi, giấy....
+ Biết ảnh hưởng tốt, xấu của lửa trong cuộc sống.
+ Biết cách dập lửa an toàn (khăn ướt, nước, bình xịt, cát...).
+ Cuối cùng tôi có thể đóng vai chú lính cứu hỏa, từ đó sẽ trang bị kiến
thức và kỹ năng cần thiết cho trẻ để giúp trẻ phòng cháy, chữa cháy khi gặp
tình huống xảy ra trong cuộc sống hàng ngày.
- VD4: Chủ đề: “Thế giới thực vật- Tết và Mùa xuân” .
+ Giúp trẻ biết lợi ích của cây xanh đối với con người, biết trồng nhiều
cây xanh để góp phần giảm nhẹ hậu quả của BĐKHPCTT.
+ Cho trẻ xem video nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường, biết chặt phá
rừng bừa bài làm cho môi trường bị ô nhiễm, thiên tai, lũ lụt xảy ra, ảnh
hưởng đến con người. Nhận biết một số hành vi đúng, sai của con người với
môi trường
+ Trong giờ LQVH: Cô kể cho trẻ nghe câu truyện “Tiếng gọi của rừng
xanh” sau đó cho trẻ chơi trò chơi “Chọn tranh đúng về bảo vệ môi
trường”.
- VD5: Chủ đề: “Nước và một số hiện tượng tự nhiên” tôi cũng mạnh
dạn đưa ra đề tài nhỏ: “Nhận biết một số nguy cơ đuối nước”.

17


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

+ Giúp trẻ nhận biết các nguồn gốc nước từ đâu mà có, các loại nước,
các hiện tượng tự nhiên liên quan đến nước.
+ Nhận biết ích lợi, tác hại của nước trong cuộc sống hàng ngày.
+ Biết cách phòng chống tai nạn do nước gây ra (không chơi gần sông
hồ, nơi có nước lũ, nước đun sôi...). Biết kêu cứu, biết sơ qua quá trình cấp
cứu ban đầu khi đuối nước (Trẻ 5 – 6 tuổi). Với hoạt động này tôi cũng lên
mạng tìm kiếm và đưa ra những hình ảnh minh họa hành động trẻ lên làm và
không lên làm.
+ Cho trẻ chơi các trò chơi pha nước: (tưới cây, pha màu, pha nước hoa
quả, đong nước...).
- VD6: Chủ đề : “Quê hương, đất nước, Bác hồ, trường tiểu học”.
+ Dạy trẻ biết giữ gìn vệ sinh và bảo vệ môi trường, không vứt rác bừa
bãi.
+ Giáo dục trẻ tình yêu quê hương, đất nước, Bác Hồ.
3.3. Biện pháp 3: Tích hợp nội dung giáo dục trẻ ứng phó với BĐKH vào
các tình huống, các hoạt động hàng ngày
Thời gian chủ yếu của trẻ trong một ngày là ở trường, lớp. Chính vì
vậy, vai trò của cô giáo trong việc rèn luyện và hướng dẫn trẻ là rất quan
trọng. Do đó, tôi luôn tận dụng mọi lúc, mọi nơi, mọi tình huống để dạy trẻ..
Tôi luôn cố gắng ích hợp một cách khéo léo để gây hứng thú và duy trì được
hứng thú cho trẻ , phù hợp với điều kiện của lớp của chủ đề đang thực hiện.,
tạo cơ hội để trẻ được tích cực hoạt động, trải nghiệm.
3.3.1. Đón trẻ, trò chuyện sáng
Việc tích hợp nội dung giáo dục trẻ ứng phó BĐKH được tôi khai thác
khá triệt để vào thời điểm này như sau:
*Đón trẻ:
- Khi đón trẻ tôi chú ý quan sát, hướng dẫn trẻ biết tự cất đồ dùng cá
nhân đúng nơi quy định, , tự mặc và cởi quần áo mà không cần sự giúp đỡ của

18


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

người lớn để tự biết bảo vệ bản thân khi thay đổi nhiệt độ từ ngoài trời vào
lớp học...
* Trò chuyện:
- Hình thức: Cá nhân, tập thể, nhóm...
- Nội dung: Hướng dẫn trẻ biết chọn trang phục phù hợp với thời tiết,
các vấn đề sức khỏe của trẻ, các biểu hiện của BĐKH, cách ứng phó và phòng
tránh.
Ví dụ:
+ Bé đoán xem thời tiết hôm nay sẽ như thế nào?
+ Mưa, bé thích và không thích, vì sao?
+ Các bé sẽ chọn bạn nào ăn mặc phù hợp với thời tiết hôm nay? ( Một
bạn mặc áo dầy, quàng khăn ấm, một bạn mặc áo len)
+ Vì sao hôm nay chúng ta lại phải mặc áo ấm?
+ Các bé đoán xem vì sao khi đi ra đường chúng ta phải đeo khẩu
trang?
+ Trong hộp có rất nhiều lọ thuốc ho mà bố mẹ đã gửi cho các con từ
sáng, hãy lên nhận lọ thuốc ho của mình nào. Vì sao có bạn bị ho, có bạn
không bị ho? Làm thế nào để hết ho?
+ Trò chơi: Nhà dự báo thời tiết nhí (Cách chơi: Trẻ lên gắn biểu
tượng thời tiết phù hợp)
Trên đây là một số nội dung trò chuyện sáng tôi thường tổ chức gần gũi
và hấp dẫn với trẻ thông qua những tình huống, những trò chơi, câu đố... từ đó
hình thành cho trẻ kiến thức, kỹ năng về vấn đề này một cách khá dễ dàng.

3.3.2. Hoạt động học
Với Hoạt động học tôi thường lựa chọn những hoạt động nhẹ nhàng,
phù hợp, tạo tình huống, câu hỏi... khuyến khích trẻ chủ động học hỏi, mày
mò, quan sát, thử, bày tỏ cảm xúc và cách làm riêng, rèn luyện kỹ năng đã
biết... tạo ra những cơ hội và tình huống để mở rộng, tích hợp nội dung
BĐKH vào các nội dung giáo dục đã xây dựng.
19


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

* Hoạt động khám phá khoa học: Ví dụ như ở chủ đề “ Một số hiện
tượng tự nhiên”
- Tôi cho trẻ quan sát tranh ảnh, xem các đoạn phim tư liệu sưu tầm
trên mạng về các hiện tượng thời tiết{ như mưa, bão, lốc xoáy, sấm chớp,
nắng nóng, hạn hán, lũ lụt…
- Qua các hoạt động thí nghiệm, trải nghiệm, đưa ra tình huống cho trẻ
dự đoán, quan sát tranh ảnh băng hình tôi cung cấp những kiến thức đơn giản
về đặc điểm của các hiện tượng thời tiết, thảm họa đó như: Gió làm mát, làm
lưu thông không khí; gió mạnh làm đổ cây, làm bụi đường phố, làm đổ nhà
cửa; các cách tránh gió như: Đội mũ, đeo khẩu trang, đi găng tay, trồng nhiều
cây xanh, không ra ngoài trời lâu; mưa cung cấp cho con người và mọi vật,
làm mát, giúp cho cây cối phát triển, mưa to làm cho đường phố ngập lụt, nhà
cửa, quần áo ẩm ướt, có sấm chớp rất nguy hiểm. Cách tránh mưa: Khi ra
đường phải đội mũ nón, mặc áo mưa, không chơi dưới gốc cây khi có mưa to,
sấm chớp. Hạn hán là hiện tượng lượng mưa thiếu hụt kéo dài, làm giảm độ
ẩm trong không khí, hạ thấp mức nước ao hồ, ít hoặc không có mưa kéo dài
khiến sông suối, ao hồ cạn nước, cây cối khô héo, đất khô nứt nẻ, hạn hán làm

cho trẻ nhỏ bị mất nước mắc các bệnh về da và bệnh hô hấp. Giáo dục trẻ sử
dụng tiết kiệm các nguồn nước. Dông xảy ra khi có gió mạnh, sấm sét, chớp,
mưa rào. Lốc là một cột không khí xoáy hình cái phễu, di chuyển rất nhanh
cuộn đi mọi thứ. Sấm sét, chớp xuất hiện khi trời mưa, trên bầu trời có tia
chớp sáng và tiếng nổ lớn. Mưa đá là hiện tượng hạt mưa rơi xuống có dạng
như những cục đá to nhỏ có hình dạng khác nhau. Tác hại: Dông, sét, lốc,
mưa đá có thể làm phá hủy nhà cửa, trường học, sét có thể làm cháy nhà, cháy
rừng, mưa đá rơi xuống có thể làm đồ nhà, đổ trường, tàn phá cây cối, làm
chết người.; Các cách phòng tránh: Tìm chỗ chú ẩn an toàn, đứng xa cửa sổ,
cửa ra vào, tránh xa chỗ ẩm ướt, không trú dưới gốc cây to, không cầm các
vật bằng kim loại, rút các phích cắm điện. Lũ lụt làm mực nước dâng cao
nhanh, làm ngập nhà cửa, cây cối, trường học, đường xá; Lũ lụt làm lây lan
20


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

các nguồn dịch bệnh, làm ô nhiễm nguồn nước, nhiều trẻ em nhỏ không biết
bơi dễ bị chết đuối. Bão kèm theo mưa lớn và gió mạnh, làm đổ nhà cửa, bật
nóc nhà, gây ngập lụt: Trẻ nhỏ dễ bị gây nguy hiểm đến tính mạng, dễ bị chết
đuối, phải nghỉ học dài ngày…
- Mở rộng: Tôi cung cấp cho trẻ những thông tin về tình trạng khí hậu
thời tiết, các thảm họa, thiên tai thường xuyên xảy ra trên đất nước Việt Nam
chúng ta gây ra hậu quả nghiêm trọng cả về tài sản và tính mạng con người,
mà nguyên nhân chủ yếu là do biến đổi khí hậu.
- Giáo dục trẻ: Có những hành động thiết thực, vừa sức của trẻ để bảo
vệ môi trường sống của chúng ta, Góp phần phòng ngừa, giảm nhẹ hậu quả
của BĐKH, Giáo dục trẻ biết tự bảo vệ, chăm sóc, giữ gìn sức khỏe của bản

thân, khi có các thiên tai thảm họa xảy ra phải bình tĩnh, dũng cảm, tìm nơi
trú ẩn, lánh nạn bảo vệ tính mạng…
- Sau khi đàm thoại, trò chuyện cung cấp kiến thức, mở rộng thực tế tôi
tổ chức cho trẻ chơi một số trò chơi nhằm ôn luyện củng cố những kiến thức
trẻ vừa được học như: Trò chơi Đội nào nhanh nhất: Thi đua giữa 3 đội lên
chọn các hình ảnh hành động nên và không nên làm để ứng phó với BĐKH
Trong các hoạt động học ở nhiều lĩnh vực khác nhau tôi cũng luôn
quan tâm đến việc tích hợp nội dung trên một cách phù hợp nhất.
* Hoạt động làm quen với toán : Toán là tiết học rất khó lồng ghép các
chuyên đề tuy nhiên tôi cũng cố gắng lồng ghép như khi dạy số lượng, hơn
kém, thêm bớt tôi luôn chọn những đồ dùng đơn giản như cây, nhà, mây, mặt
trời... tôi tạo tình huống khi dạy thêm bớt như cô có 8 cây sau một trận động
đất cây bị gãy hết 7 cây vậy cô còn bao nhiêu cây? Muốn có 8 cây cô phải
trồng thêm bao nhiêu cây? Trẻ học toán xong trẻ còn biết thêm về hiện tượng
động đất (xem powerpoint).
*Hoạt động làm quen với văn học: Tôi lựa chọn một số câu chuyện
bài thơ để giáo dục trẻ về ứng phó với BĐKH như: Câu chuyện “Cóc kiện
trời”, “Tiếng kêu cứu của rừng xanh”, bài thơ “Cả nhà chống bão” “ Rét về”...
21


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

Ví dụ ở truyện “Con vật rơi xuống nước”: Tôi giáo dục trẻ không chơi
gần ao hồ, sông suối tránh bị tai nan chết đuối, giáo dục trẻ biết bảo vệ tiết
kiệm các nguồn nước, không vứt rác xuống ao hồ, sông suối, khi có mưa, gió
lớn phải nhanh tìm nơi trú ẩn an toàn...
* Hoạt động cho bé làm quen với chữ cái ở một số chủ đề: Hiện tượng

tự nhiên, bản thân, gia đình...tôi thường sử dụng những bức tranh vẽ có nội
dung giáo dục trẻ về BĐKH như: Làm quen chữ cái a, ă â với tranh vẽ có từ
"Trời nắng", "Trời mưa", "Trời nhiều mây"; Làm quen chữ o, ô ơ với tranh vẽ
có từ "Gió giật", "Sấm chớp" "Lốc xoáy"; Làm quen chữ cái u, ư với tranh vẽ
thời tiết nắng nóng có từ "Bé đội mũ", "Bé không nghịch lửa"...
* Hoạt động tạo hình: Tôi đã tích hợp nội dung giáo dục ứng phó
BĐKH vào một số tiết học như: Cắt dán đồ dùng phù hợp với người sủ dụng
khi trời mưa; vẽ (xé dán) mưa, nặn cầu vồng, vẽ tranh về hậu quả của BĐKH
(đề tài), vẽ tranh về những việc bé sẽ làm để giảm nguy cơ BĐKH...

Hình ảnh 3: Một số sản phẩm của trẻ về chủ đề BĐKH
* Hoạt động giáo dục âm nhạc: Tôi thường chọn những bài hát để dạy
trẻ hát, múa, vận động theo nhạc các bài hát có nội dung về thời tiết, trái đất,
môi trường và BĐKH để tích hợp vào các chủ đề một cách phù hợp như:
22


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

- Dạy hát, múa, vận động: Trời nắng trời mưa; Trái đất này là của
chúng mình; Em yêu cây xanh; Nắng sớm, Cháu vẽ ông mặt trời, Đừng đi
đằng kia có mưa ...
- Nghe hát: Mưa rơi, Việt Nam quê hương tôi, Giọt mưa và em bé,...
3.3.3. Hoạt động ngoài trời
- Hoạt động có mục đích: Tôi tận dụng các yếu tố tự nhiên, môi trường
sẵn có để tích hợp giáo dục trẻ về nội dung ứng phó với BĐKH một cách phù
hợp:
+ Quan sát và nhận xét sân trường hôm nay sạch hay bẩn? Vì sao? Hỏi

trẻ “Cần phải làm gì để sân trường sạch đẹp?” Biết tưới cây, nhổ cỏ, trồng
cây xanh...

Hình ảnh 4: Trẻ thu gom lá rụng sân trường
+ Cho trẻ quan sát thời tiết ngày hôm nay như thế nào? nhận xét về sự
thay đổi thời tiết: Trời nắng chuyển sang râm, trời mưa chuyển sang nắng...
dự đoán của trẻ về thời tiết trong ngày. Phải làm gì để thích ứng với thời tiết
đó: Đầu tóc, trang phục...
+ Cô cho trẻ khám phá các hiện tượng tự nhiên như gió, không khí,
mưa, nắng ... cung cấp kiến thức cho trẻ về các hiện tượng thiên nhiên bất
thường. Ví dụ :Khi cho trẻ tìm hiểu về ích lợi của gió cô đưa ra tình huống,
23


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

nếu gió quá to thì điều gì sẽ xảy ra? Chúng ta phải làm gì để đảm bảo an toàn
và sức khỏe khi gặp gió quá to? Làm gì để giảm bớt tác hại của gió?
- Quan sát một số khu vực an toàn có thể trú ẩn và các khu vực không
an toàn cần tránh khi có hiện tượng mưa bão bất thường, sấm sét, lốc xoáy
+Làm thí nghiệm khoa học: tổ chức cho trẻ mỗi ngày trong một tuần ;
làm thí nghiệm như: hậu quả của hiệu ứng nhà kính, thí nghiệm vì sao có
mưa, nước bị ô nhiễm...

Hình ảnh : Giáo viên đang tổ chức cho trẻ làm thí nghiệm “Vì sao có mưa”.
* Xây dựng các trò chơi, tình huống giả định
- Tôi tổ chức các trò chơi, các tình huống giả định để cho trẻ vừa được
chơi lại được thực hành kĩ năng tự bảo vệ bản thân với những thay đổi của khí

hậu, thời tiết. Như trò chơi: Ai nhanh; Ai đúng; Ai chuyển đồ nhanh; Phân
loại, Nước biển dâng.
Trò chơi : Ai nhanh.
24


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi kỹ năng ứng phó
với biến đổi khí hậu”
_k2a_

Cách chơi : Cô chia trẻ làm 2 đội khi cô nói hiện tượng gì lần lượt trẻ
sẽ nhảy bật lên chọn và gắn tranh nói về cách ứng phó với hiện tượng thời tiết
đó.
Trò chơi: “Thi xem ai nhanh”: Trẻ chia thành 2 nhóm thi đua gắn
tranh và chữ số tương ứng với quá trình tạo thành mưa.
Trò chơi kết bạn: - Kết nhóm 4 bạn cầm tranh đứng theo thứ tự quá
trình tạo thành mưa. Hát các bài hát hay đồng dao về mưa. - Trẻ nói về mưa,
con người cảnh vật khi trời mưa. - Trẻ xem hình ảnh và nói về hình ảnh đó. Không đứng dưới gốc cây. - Không chơi đùa dưới mưa. - Đi chơi ngoài mưa
phải đội mũ nón - Trẻ trả lời theo sự nhận biết - Lũ lụt
Trò chơi “Ai giỏi hơn ai”: Cách chơi: Cô chia trẻ ra làm 2 đội, đội 1
đưa ra tình huống bằng cách hát hoặc đọc thơ có nội dung là các hiện tượng
khí hậu bất thường, đội 2 sẽ đoán xem đó là hiện tượng gì và ứng phó với
hiện tượng đó.
Ví dụ: Khi có mưa bão
Đội 1: Mây đen kéo đến, gió giật ầm ầm, bụi bay cuồn cuộn, cây cối
ngả nghiêng, sét rạch ngang trời- Sấm nổ ùng oàng, mưa rơi xối xả.
Đội 2: Trong thời gian các bạn đưa ra các hiện tượng xảy ra, đội 2 sẽ
phải nhanh chân tìm nơi trú ẩn an toàn, không tắm mưa, không đứng gần gốc
cây to, cột điện, không đứng gần vật dụng bằng kim loại đề phòng bị sét đánh,
hoặc nếu ở gần nhà, lớp học phải biết chạy nhanh vào trong, đóng cửa lại, tắt

và đứng xa các thiết bị điện, tránh nơi ẩm ướt...
Trò chơi "Bé nhanh bé giỏi"
Cách chơi: Cô chia trẻ thành các nhóm 5-6 trẻ phát cho mỗi nhóm 1 tờ
báo cũ, trẻ trong nhóm phải đứng hết lên tờ báo không ai được thò chân ra
ngoài nếu thò chân ra ngoài thì sẽ bị nước biển cuốn đi.
Cô mời một số trẻ làn trọng tài quan sát xem đội nào sống an toàn trên
phần đất liền bị thu hẹp lại do nước biển dâng. Cô lần lượt hô hiệu lệnh băng
tan nước biển dâng ngập ¼ đất liền, trẻ trọng tài gấp ¼ tờ báo lại và trẻ trong
25