Giải quyết việc làm cho thanh niên ở các huyện đảo tỉnh Quảng Ninh (Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN THỊ THU HUYỀN

GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO THANH NIÊN
Ở CÁC HUYỆN ĐẢO TỈNH QUẢNG NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2016


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN THỊ THU HUYỀN

GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO THANH NIÊN
Ở CÁC HUYỆN ĐẢO TỈNH QUẢNG NINH
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN THỊ GẤM

THÁI NGUYÊN - 2016

i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả
nghiên cứu nêu trong đề cương luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố
trong bất kỳ công trình nào khác./.
Thái Nguyên, ngày 08 tháng 9 năm 2016
Tác giả

Nguyễn Thị Thu Huyền


ii
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn, tôi đã nhâ ̣n được sự giúp đỡ của nhiề u tập thể và cá
nhân. Trước hết, tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, Phòng Đào tạo, Trường
Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh, Đại học Thái Nguyên.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến sự giúp đỡ của các thầy, cô giáo trong
quá trình giảng dạy đã trang bị cho tôi những kiến thức khoa học. Đặc biệt là PGS.TS.
Nguyễn Thị Gấm người trực tiếp hướng dẫn giúp đỡ tôi trong suốt thời gian nghiên
cứu và học tập.
Tôi xin chân thành cám ơn các cơ quan nơi tôi công tác và nghiên cứu luận
văn cùng toàn thể các đồng nghiệp, học viên lớp cao học quản lý kinh tế khóa 11, gia
đình bạn bè đã tạo điều kiện, cung cấp tài liệu cho tôi hoàn thành chương trình học
của mình và góp phần thực hiện tốt hơn cho công tác thực tế sau này.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Thái Nguyên, ngày 08 tháng 9 năm 2016
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Thu Huyền

iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................ i
LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................ii
MỤC LỤC ................................................................................................................. iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT DÙNG TRONG LUẬN VĂN .........................vii
DANH MỤC CÁC BẢNG...................................................................................... viii
DANH MỤC CÁC HÌNH ........................................................................................... x
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài ................................................................ 1
2. Mục tiêu nghiên cứu của luận văn .......................................................................... 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................... 3
4. Những đóng góp mới của luận văn ......................................................................... 3
5. Bố cục của luận văn ................................................................................................ 4
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ GIẢI QUYẾT VIỆC
LÀM CHO THANH NIÊN ....................................................................................... 5
1.1. Thanh niên và giải quyết việc làm cho thanh niên ............................................... 5
1.1.1. Khái niệm về thanh niên và đặc điểm của lao động thanh niên ................... 5
1.1.2. Khái niệm và phân loại việc làm .................................................................. 8
1.1.3. Giải quyết việc làm cho thanh niên ..........................................................124
1.1.4. Tầ m quan tro ̣ng của viê ̣c giải quyế t viê ̣c làm cho thanh niên .................... 15
1.2. Nội dung và các hoạt động nhằm giải quyết việc làm cho thanh niên............... 16
1.2.1. Nội dung giải quyết việc làm cho thanh niên ............................................. 16
1.2.2. Các hoa ̣t đô ̣ng nhằ m giải quyết việc làm cho thanh niên ........................... 18
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng tới giải quyết việc làm cho thanh niên ......................... 20
1.3.1. Trình độ phát triển kinh tế - xã hội ............................................................. 20
1.3.2. Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tay nghề là nhân tố ảnh hưởng quan
trọng đến hiệu quả giải quyết việc làm cho thanh niên ............................................ 20
1.3.3. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa

ảnh hưởng trực tiếp đến giải quyết việc làm cho thanh niên .................................... 21
1.3.4. Hiệu lực, hiệu quả của cơ chế chính sách điều tiết vĩ mô của nhà nước
tác động gián tiếp đến giải quyết việc làm cho thanh niên ....................................... 21


iv
1.3.5. Điều kiện tự nhiên, phong tục tập quán có ảnh hưởng nhất định đến
công tác giải quyết việc làm ...................................................................................... 21
1.4. Kinh nghiệm giải quyết việc làm cho thanh niên ở một số địa phương ............ 22
1.4.1. Kinh nghiệm giải quyết việc làm cho thanh niên ở Hải Phòng .................. 22
1.4.2. Kinh nghiệm giải quyết việc làm cho thanh niên ở Đà Nẵng ..................... 24
1.4.3. Bài học rút ra cho các huyện đảo tỉnh Quảng Ninh .................................... 26
Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...................................................... 28
2.1. Các câu hỏi đặt ra mà đề tài cần giải quyết ........................................................ 28
2.2. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................... 28
2.2.1. Chọn địa điểm nghiên cứu .......................................................................... 28
2.2.2. Phương pháp thu thập thông tin .................................................................. 29
2.2.3. Phương pháp tổng hợp thông tin ................................................................ 33
2.2.4. Phương pháp phân tích thông tin ................................................................ 33
2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ............................................................................. 34
Chương 3: THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO THANH
NIÊN Ở CÁC HUYỆN ĐẢO TỈNH QUẢNG NINH ........................................... 35
3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế, văn hóa, xã hội ở các huyện đảo tỉnh Quảng
Ninh có ảnh hưởng đến giải quyết việc làm cho thanh niên ..................................... 35
3.1.1. Đặc điểm tự nhiên ....................................................................................... 35
3.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội ............................................................................ 38
3.2. Đặc điểm chung về thanh niên ở các huyện đảo tỉnh Quảng Ninh .................... 48
3.2.1. Thanh niên phân theo khu vực, đối tượng .................................................. 48
3.2.3. Thanh niên phân theo giới tính ................................................................... 51
3.2.4. Thanh niên phân theo trình độ học vấn ...................................................... 52

3.2.5. Thanh niên phân theo trình độ chuyên môn ............................................... 54
3.2.6. Thanh niên phân theo tình trạng việc làm .................................................. 54
3.2.7. Thanh niên phân theo nhóm ngành lao động .............................................. 56
3.3. Thực trạng việc làm của thanh niên ở các huyện đảo tỉnh Quảng Ninh ............ 57
3.3.1. Thông tin chung về đối tượng nghiên cứu .................................................. 57
3.3.2. Nghề nghiệp của thanh niên ở các huyện đảo tỉnh Quảng Ninh ................ 61
3.3.3. Việc làm của thanh niên ở các huyện đảo tỉnh Quảng Ninh ...................... 65


v
3.4. Thực trạng các hoạt động giải quyết việc làm cho thanh niên ở các huyện
đảo Quảng Ninh ........................................................................................................ 70
3.4.1. Xây dựng chiế n lược phát triể n kinh tế - xã hô ̣i và huy đô ̣ng nguồ n lực .......... 70
3.4.2. Thu hút sự tham gia của các doanh nghiê ̣p................................................. 72
3.4.3. Nâng cao trình độ chuyên môn, nghề nghiệp và học vấn hỗ trợ thanh
niên tìm kiếm việc ..................................................................................................... 73
3.4.4. Cung cấp thông tin, tư vấn về việc làm, định hướng nghề nghiệp, giới
thiệu việc làm và hỗ trợ vốn sản xuất kinh doanh cho thanh niên ............................ 78
3.4.5. Thực hiện xuất khẩu lao động..................................................................... 80
3.4.6. Hoa ̣t đô ̣ng đào ta ̣o, dạy nghề và giải quyết việc làm .................................. 81
3.5. Các yế u tố ảnh hưởng tới giải quyế t viê ̣c làm cho thanh niên ở các huyện
đảo tỉnh Quảng Ninh ................................................................................................. 83
3.5.1. Trình độ phát triển kinh tế - xã hội ............................................................. 83
3.5.2. Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và chất lượng lao động thanh niên ........ 85
3.5.3. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa ........ 86
3.5.4. Hiệu lực, hiệu quả của cơ chế chính sách điều tiết vĩ mô của nhà nước ....... 87
3.6. Đánh giá chung về giải quyết việc làm cho thanh niên ở các huyện đảo Quảng
Ninh ........................................................................................................................... 89
3.6.1. Những kết quả chủ yếu ............................................................................... 89
3.6.2. Những hạn chế trong giải quyết việc làm cho thanh niên ở các huyện

đảo tỉnh Quảng Ninh ................................................................................................. 91
3.6.3. Nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém ................................................ 92
Chương 4: CÁC GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO THANH
NIÊN Ở CÁC HUYỆN ĐẢO TỈNH QUẢNG NINH ........................................... 94
4.1. Quan điểm, định hướng giải quyết việc làm cho thanh niên ở các huyện
đảo tỉnh Quảng Ninh ................................................................................................. 94
4.1.1. Quan điểm giải quyết việc làm cho thanh niên ở các huyện đảo Quảng
Ninh ........................................................................................................................... 94
4.1.2. Phương hướng giải quyết việc làm cho thanh niên các huyện đảo tỉnh
Quảng Ninh ............................................................................................................... 95


vi
4.2. Đề xuất một số giải pháp nhằm giải quyết việc làm cho thanh niên ở các
huyện đảo tỉnh Quảng Ninh ...................................................................................... 96
4.2.1. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả các chính sách hỗ trợ giải quyết việc
làm cho thanh niên .................................................................................................... 96
4.2.2. Tập trung triển khai các hoạt động tư vấn, định hướng, đào tạo nhằm
nâng cao chất lượng lao động thanh niên; thành lập Trung tâm giới thiệu việc
làm ở các huyện đảo tỉnh Quảng Ninh ...................................................................... 97
4.2.3. Giải quyết việc làm thông qua vay vốn từ quỹ quốc gia giải quyết việc
làm ........................................................................................................................... 100
4.2.4. Đẩy mạnh xuất khẩu lao động .................................................................. 102
4.2.5. Tái cơ cấu kinh tế hướng tới thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm mới
cho thanh niên ......................................................................................................... 104
4.2.6. Giải pháp đối với từng nhóm thanh niên ở huyện đảo tỉnh Quảng Ninh ..... 106
KẾT LUẬN ............................................................................................................ 110
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................. 112
PHỤ LỤC ............................................................................................................... 114

vii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT DÙNG TRONG LUẬN VĂN

C

: Chi phí ban đầu

CĐ

: Cao đẳng

CLB

: Câu lạc bộ

CMKT

: Chuyên môn kỹ thuật

CNH - HĐH

: Công nghiệp hoá - hiện đại hoá

DN

: Doanh nghiệp

ĐH

: Đại học

ĐVTN

: Đoàn viên thanh niên

GDP

: Thu nhập quốc dân

GQVL

: Giải quyết việc làm

HCSN

: Hành chính sự nghiệp

HĐND

: Hội đồng nhân dân

ILO

: Tổ chức lao động quốc tế

KHKT

: Khoa học kỹ thuật

KTXH

: Kinh tế xã hội

LĐ

: Lao động

LLLĐ

: Lực lượng lao động

LLVT

: Lực lượng vũ trang

TC

: Trung cấp

THCS

: Trung học cơ sở

THPT

: Trung học phổ thông

TTCN

: Tiểu thủ công nghiệp

TTLĐ

: Thị trường lao động

TTN

: Thanh thiếu niên

UBND

: Uỷ ban nhân dân

USD

: Đô la Mỹ

V

: Chi phí sức lao động


viii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Lựa chọn địa điểm điều tra và mẫu điều tra ............................................. 32
Bảng 3.1: Tăng trưởng và cơ cấu kinh tế huyện Cô Tô giai đoạn 2013-2015 .......... 38
Bảng 3.2: So sánh tỷ lệ đi học các cấp với dân số .................................................... 42
Bảng 3.3: Báo cáo tình hình giải quyết việc làm của huyện Vân Đồn năm 2013,
2014 ......................................................................................................... 45

Bảng 3.4: Báo cáo giải quyết việc làm của huyện Vân Đồn năm 2015 .................... 46
Bảng 3.5: Thanh niên các huyện đảo tỉnh Quảng Ninh phân theo khu vực, đối tượng .... 49
Bảng 3.6. Thanh niên các huyện đảo tỉnh Quảng Ninh phân theo độ tuổi ............... 51
Bảng 3.7. Thanh niên các huyện đảo tỉnh Quảng Ninh phân theo giới tính ............. 52
Bảng 3.8. Thanh niên các huyện đảo tỉnh Quảng Ninh phân theo trình độ học vấn ........... 53
Bảng 3.9. Thanh niên các huyện đảo tỉnh Quảng Ninh phân theo trình độ chuyên
môn .......................................................................................................... 54
Bảng 3.10. Thanh niên các huyện đảo tỉnh Quảng Ninh phân theo tình trạng việc
làm ........................................................................................................... 55
Bảng 3.11. Thanh niên các huyện đảo tỉnh Quảng Ninh phân theo nhóm ngành
lao động ................................................................................................... 56
Bảng 3.12. Thông tin chung về đối tượng điều tra ................................................... 57
Bảng 3.13: Mục tiêu nghề nghiệp của thanh niên các huyện đảo tỉnh Quảng Ninh......... 62
Bảng 3.14: Chuyên môn được đào tạo và nghề nghiệp của thanh niên các huyện
đảo tỉnh Quảng Ninh ................................................................................ 64
Bảng 3.15: Những con đường tìm được việc làm của thanh niên các huyện đảo
tỉnh Quảng Ninh ...................................................................................... 65
Bảng 3.16: Kênh thông tin tìm việc của thanh niên các huyện đảo tỉnh Quảng
Ninh ......................................................................................................... 67
Bảng 3.17: Khó khăn trong tìm kiếm việc làm của thanh niên các huyện đảo
tỉnh Quảng Ninh ...................................................................................... 68
Bảng 3.18: Những lý do chưa tìm được việc làm của thanh niên các huyện đảo
tỉnh Quảng Ninh ...................................................................................... 69


Luận văn đầy đủ ở file: Luận văn full