tin hoc can ban

I. KIẾN THỨC CHUNG VỀ CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG
Bài 1: Các khái niệm cơ bản
1.1. Thông tin và xử lý thông tin
1.1.1. Thông tin
Thông tin là các dữ liệu sau khi được xử lý, cho ta hiểu biết về đối tượng
1.1.2. Dữ liệu:
Chưa mang lại hiểu biết về đối tượng
Ví dụ
Ảnh mây vệ tinh: Dữ liệu
Bản tin dự báo thời tiết: Thông tin

1.1.3. Xử lý thông tin
Thông tin là kết quả bao gồm nhiều quá trình xử lý các
dữ liệu và thông tin có thể trở thành dữ liệu mới để theo một
quá trình xử lý dữ liệu khác tạo ra thông tin mới hơn theo ý
đồ của con người.
Con người có nhiều cách để có dữ liệu và thông tin.
Người ta có thể lưu trữ thông tin qua tranh vẽ, giấy, sách
báo, hình ảnh trong phim, băng từ…Trong thời đại hiện nay,
khi lượng thông tin đến với chúng ta càng lúc càng nhiều thì
con người có thể dùng một công cụ hỗ trợ cho việc lưu trữ,
chọn lọc và xử lý lại thông tin gọi là máy tính điện tử
(Computer). Máy tính điện tử giúp con người tiết kiệm rất
nhiều thời gian, công sức và tăng độ chính xác cao trong
việc tự động hoá một phần hay toàn phần của quá trình xử
lý dữ liệu hay thông tin.

1.2. Phần cứng, phần mềm và công nghệ thông tin
1.2.1. Phần cứng(Hardware)

Phần cứng là các thành phần vật lý của máy tính. Các
thành phần vật lý ở đây bao gồm các thiết bị điện tử và
cơ khí.
1.2.2. Phần mềm
Phần mềm là tập hợp các chỉ thị cho máy tính làm việc.
Nói cách khác, toàn bộ các chương trình chạy trên máy
tính gọi là phần mềm máy tính. Sự ra đời của phần
mềm khiến cho hiệu quả sử dụng phần cứng được nâng
cao, rất nhiều công việc của con người được tự động
hoá, vận hành nhanh chóng.

1.2.3. Công nghệ thông tin
Công nghệ thông tin là tập hợp các phương pháp khoa học,
các phương tiện và công cụ kỹ thuật hiện đại - chủ yếu là kỹ
thuật máy tính và viễn thông - nhằm tổ chức, khai thác và sử
dụng có hiệu quả các nguồn tài nguyên thông tin rất phong phú
và tiềm tàng trong mọi lĩnh vực hoạt động của con người và xã
hội...Công nghệ thông tin được phát triển trên nền tảng phát
triển của các công nghệ Điện tử - Tin học - Viễn thông và Tự
động hóa.

Đặc điểm của công nghệ thông tin:
- Tốc độ:
- Nhất quán:
- Chính xác:
- Ổn định:

Bài 2: Cấu trúc cơ bản của hệ thống máy tính
THIẾT BỊ XUẤT
(OUTPUT DIVICE)

Ổ ĐĨA
(DRIVER)
BỘ XỬ LÝ
(CPU)
BỘ NHỚ
(MEMORY)
THIẾT BỊ NHẬP
(INPUT DIVICE)
2.1. Phần cứng

2.1.1. Đơn vị xử lý trung tâm (CPU-Central
Proccessing Unit)
- Khối xử lý trung tâm, hay còn gọi là con chip, được coi
như bộ não của máy tính. Sở dĩ có tên như vậy bởi khối
xử lý trung tâm gồm hai thành phần chính sau:
- Khối điều khiển (Control Unit – CU) là nơi tìm đọc các
lệnh từ bộ nhớ, giải mã và xác định, điều khiển các bước
thực hiện trong máy tính.
- Khối tính toán số học logic (Arithmetic Logical Unit –
ALU) là nơi thực hiện các phép toán số học cơ bản
(cộng, trừ ...) và các phép toán logic (AND, OR ...).

Ngoài ra, CPU còn có một bộ phận tạo nhịp (Clock), tạo ra
các xung nhịp để điều khiển mọi hoạt động của CPU theo
trình tự cũng như đồng bộ, sự hoạt động của các khối trong
toàn hệ thống máy tính. Tốc độ của CPU dựa trên nhịp đồng
hồ này và có đơn vị đo là MHz. Tốc độ này càng cao thì máy
tính chạy càng nhanh và tốc độ này ngày càng được nâng lên
đáng kể.

2.1.2. Thiết bị nhập (Input Device)
Các thiết bị vào cho phép thông tin hay dữ liệu được
nhập vào máy tính, ví dụ như bàn phím, chuột, máy
quét ...
a. Chuột máy tính (Mouse)
Là thiết bị giúp người dùng có thể tương tác với
máy tính một cách trực quan và dễ dàng thông
qua các thao tác nhấn phím trên bề mặt chuột.
Việc kết hợp các thao tác nhấn phím này cho
phép người dùng “ra lệnh” cho máy hoặc lựa chọn
các đối tượng mình cần đang hiển thị trên màn
hình để từ đó có các lệnh kế tiếp.

b. Bàn phím (Keyboard)
Là thiết bị thông dụng giúp người dùng đưa thông tin
vào máy tính hoặc ra lệnh cho máy tính thông qua các
phím.

c. Máy quét (Scanner)
Là thiết bị cho phép cho phép quét những bản in và đổi
chúng sang một dạng tệp tin có thể được sử dụng trong
máy tính. Dữ liệu sau khi quét vào máy tính có định dạng
ảnh và có thể sửa chữa chúng trong máy tính bằng cách
sử dụng các phần mềm đồ họa. Ngoài ra, người dùng có
thể quét các văn bản và đổi chúng thành một bức ảnh cũng
như có thể đổi các tệp tin hình ảnh thành tệp tin văn bản để
sửa bằng các chương trình soạn thảo.

2.1.3. Thiết bị xuất (Output Device)
Các thiết bị ra cho phép thông tin có thể được xuất ra từ

máy tính, ví dụ như máy in, màn hình, loa...
Một số thiết bị xuất cơ bản gồm có:
+ Màn hình (Monitor):
+ Máy in (Printer):
2.1.4. Bộ nhớ và thiết bị lưu trữ
a) Bộ nhớ trung tâm (bộ nhớ trong):

BỘ NHỚ TRONG - ROM -
BỘ NHỚ TRONG - ROM -
- Bộ nhớ chỉ đọc.
-
Là một chíp đặc biệt, được nạp sẵn
phần mềm, nằm trên bo mạch chủ.
-
Phần mềm trên ROM được đọc đầu tiên
khi máy tính khởi động và nó có tác dụng
nạp Hệ điều hành vào RAM.
-
Thông tin trên ROM là cố định, chỉ có thể đọc chứ không viết
lên được, không bị mất nội dung khi mất điện. Các thông tin
này được gắn chặt theo phần cứng và được lập trình sẵn bởi
hãng sản xuất.

BỘ NHỚ TRONG - RAM -
BỘ NHỚ TRONG - RAM -
- Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên.
-
Là nơi Hệ điều hành được tải vào khi máy
tính khởi động, là nơi các chương trình hay
các ứng dụng được tải vào khi lưu trữ tạm

thời trong quá trình vận hành.
-
Dữ liệu trên RAM chỉ tồn tại khi máy tính
có điện và chương trình đang hoạt động.
-
Máy tính cắm càng nhiều RAM thì tốc độ
xử lý càng nhanh.

BỘ NHỚ NGOÀI - HDD -
BỘ NHỚ NGOÀI - HDD -
- Là thiết bị lưu trữ chính của máy
tính.
-
Tốc độ truy suất của đĩa cứng rất
nhanh, có thể thực hiện đồng thời
công việc đọc, ghi dữ liệu tạm thời và
sao lưu dữ liệu lâu dài.
- Thời gian truy cập càng nhỏ thì tốc độ đĩa càng nhanh.
- Có dụng lượng rất lớn. Thông dụng hiện nay 40 – 80 GB

BỘ NHỚ NGOÀI - FDD-
BỘ NHỚ NGOÀI - FDD-
- Là phương tiện sao chép và lưu trữ dữ liệu.
-
Tốc độ truy suất của đĩa mềm rất chậm.
-
Dung lượng nhỏ (1.44 MB).
-
Muốn đọc dữ liệu từ đĩa mềm thì phải dùng ổ đĩa
mềm.

- Nên copy dữ liệu vào đĩa cứng trước khi mở ra.
- Không nên rút đĩa mềm ra khi đèn ổ đĩa vẫn sáng.
-
Đưa đĩa vào đúng chiều. Chú ý bật tắt chế độ
chống ghi
-
Mặc dù đã được định dạng (formated) nhưng chúng ta vẫn nên định
dạng lại sau khi mua về  tình trạng hỏng giảm đi.
-
Việc định dạng giống như kẻ các dòng kẻ trên giấy.
- Nếu đĩa có dữ liệu thì nên sao lưu trước khi định dạng, vì quá trình định
dạng sẽ xoá hết thông tin có trên đĩa.

BỘ NHỚ NGOÀI - USB -
BỘ NHỚ NGOÀI - USB -
- Là thiết bị được ưa chuộng và sử dụng
rộng rãi.
-
Ngoài tính năng lưu trữ, còn tích hợp
thêm nhiều tính năng khác như ghi âm,
nghe nhạc MP3, radio …
-
Thực sự là công nghệ của tương lai.
-
Tốc độ truy xuất khá nhanh. Dung lượng
từ 32 MB đến hơn 1 GB

BỘ NHỚ NGOÀI – CD & DVD -
BỘ NHỚ NGOÀI – CD & DVD -
- CD - Là một trong những thiết bị lưu

trữ tiện dụng.
-
CD - Có dung lượng thông thường
khoảng 650 MB.
-
DVD - Tốc độ không bằng đĩa cứng nhưng nhanh hơn
CD rất nhiều.
-
DVD - Có dung lượng khá cao, có thể tới 17 GB

2.2. Phần mềm
Phần mềm là những chương trình làm cho phần cứng của
máy tính hoạt động được. Có hai loại phần mềm, phần
mềm hệ thống (System Software) và phần mềm ứng dụng
(Application Software)
Phần mềm hệ thống bao gồm: hệ điều hành, các
chương trình điều khiển thiết bị...trong khi phần mềm ứng
dụng là các phần mềm chạy trên nền của hệ điều hành.
Các phần mềm ứng dụng giúp cho công việc hàng ngày
của người dùng được tự động hoá.

2.2.1. Phần mềm hệ thống: gồm
a. Hệ điều hành (Operating System)
-
Là một phần mềm hệ thống đặc biệt, được tải tự
động khi máy tính khởi động.
-
Cho phép quản lý mọi hoạt động của phần mềm hệ
thống và ứng dụng khác cũng như cả phần cứng máy
tính.

-
Có 2 nhiệm vụ: Quản lý, điều khiển mọi thiết bị phần
cứng & Cung cấp môi trường và các giao diện làm việc
cho các chương trình hệ thống và ứng dụng, điều phối
và quản lý các chương trình này.

 Mọi máy tính đều phải có.
Một số phần mềm hệ điều hành: MS –
DOS, Windows, Linux, OS/2 …
b. Các phần mềm hệ điều hành

PHẦN MỀM HỆ THỐNG
PHẦN MỀM HỆ THỐNG
-
Khi bạn lắp đặt một thiết bị nào đó
vào máy tính, thiết bị đó chưa thể
vận hành ngay được, muốn vận
hành được ta phải sử dụng những
phần mềm trên các đĩa CD đi kèm
với thiết bị
Bản thân bên trong hệ điều hành cũng có rất nhiều phần mềm
hệ thống khác nhau với tính năng điều khiển khác nhau.
Tập hợp các phần mềm hệ thống giúp cho ta có một môi
trường làm việc mạnh mẽ và hiệu quả.
 phần mềm hệ thống giúp thiết bị có thể được nhận diện và
làm việc tốt với hệ điều hành.

c. Các phần mềm hệ thống khác
Khi bạn lắp đặt một thiết bị nào đó vào bo mạch chủ máy
tính, thiết bị đó chưa thể vận hành ngay được. Muốn vận

hành được, bạn thường để ý thấy luôn có các đĩa CD
phần mềm đi cùng với thiết bị. Đây chính là các chương
trình phần mềm hệ thống giúp cho thiết bị có thể được
nhận diện và làm việc tốt với hệ điều hành và bạn cần
phải cài đặt phần mềm trong đĩa CD này thì thiết bị mới có
khả năng vận hành được.

2.2.2.
2.2.2.
PHẦN MỀM ỨNG DỤNG
PHẦN MỀM ỨNG DỤNG
-
Là chương trình được thực thi
nhằm giải quyết một công việc nào
đó theo nhu cầu của người sử dụng,
sau khi Hệ điều hành được khởi
động.
-
Có rất nhiều chương trình ứng
dụng nhằm giải quyết các công việc
của người sử dụng một cách tự
động: Soạn thảo văn bản, Xử lý
bảng tính, Cơ sở dữ liệu, Trình duyệt
Web …
Microsoft Word
MS Excel
Access
PowerPoint
IE