“Phân tích tình hình quản lý, sử dụng vốn sản xuất kinh doanh và một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn sản xuất kinh doanh ở công ty Cao Su Sao Vàng Hà Nội”

Lời mở đầu
Vốn sản xuất kinh doanh trong các doanh nghiệp là yếu tố quan trọng
quyết định tới sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Bởi vậy bất kỳ một
doanh nghiệp nào muốn tồn tại và phát triển phải quan tâm đến vấn đề tạo
lập vốn quản lý đồng vốn sao cho có hiệu quả, nhằm mang lại lợi nhuận cao
nhất cho doanh nghiệp trên cơ sở tôn trọng các nguyên tắc quản lý tài chính ,
tín dụng và chấp hành đúng pháp luật của nhà nớc.
Sự phát triển kinh doanh với qui mô ngày càng lớn của các doanh
nghiệp đòi hỏi phải có một lợng vốn ngày càng nhiều . Mặt khác ngày nay sự
tiến bộ của khoa học công nghệ với tốc độ cao và các doanh nghiệp hoạt
động kinh doanh trong điều kiện của nền kinh tế mở với xu thế quốc tế hoá
ngày càng mở rộng, sự cạnh tranh trên thị trờng ngày càng mạnh mẽ thì nhu
cầu vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh và nhất là nhu cầu vốn dài hạn
của doanh nghiệp cho sự đầu t phát triển ngày càng lớn. Điều đó đòi hỏi các
doanh nghiệp phải huy động cao độ không những nguồn vốn bên trong mà
còn phải tìm cách huy động nguồn vốn bên ngoài và phải sử dụng đồng vốn
một cách có hiệu quả nhất nhằm đáp ứng nhu cầu đầu t phát triển .
Chính vì thế, quản lý và sử dụng vốn kinh doanh nh thế nào để đạt đợc
hiệu quả cao có ý nghĩa hết sức quan trọng, là điều kiện để các doanh nghiệp
khẳng định đợc vị thế của mình trong cơ chế thị trờng.
Nhận thức đợc ý nghĩa và tầm quan trọng đó, qua tìm hiểu về những
bức xúc trong điều kiện thực tế của doanh nghiệp nơi em thực tập, em mạnh
dạn chọn đề tài Phân tích tình hình quản lý, sử dụng vốn sản xuất kinh
doanh và một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn sản xuất
1
kinh doanh ở công ty Cao Su Sao Vàng Hà Nội làm đề tài nghiên cứu cho
mình.
Bằng phơng pháp nghiên cứu kết hợp lý luận với thực tiễn trên cơ sở
phân tích các hoạt động tài chính của Công ty, đề tài nhằm phân tích thực
trạng hiệu quả sử dụng vốn, khẳng định những kết quả đặt đợc và tìm một số
hạn chế cần tiếp tục có giải pháp hoàn thiện góp phần nâng cao hiệu quả sử

dụng vốn tại Công ty Cao Su Sao Vàng Hà Nội. Đề tài đợc chia làm 3 phần:
Chơng1: Vốn sản xuất kinh doanh và sự cần thiết phải nâng cao
hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trờng
Chơng 2: Tình hình tổ chức và sử dụng vốn sản xuất kinh doanh ở
Công ty Cao Su Sao Vàng Hà Nội
Chơng 3: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn
sản xuất kinh doanh ở Công Ty Cao Su Sao Vàng Hà Nội .
Do kiến thức còn hạn hẹp nên đề tài của em không tránh khỏi những
thiếu sót. Rất mong đợc sự hớng dẫn, chỉ bảo của thầy cô để luận văn của em
thêm hoàn thiện.
Em xin chân thành cảm ơn !
2
CHƯƠNG I
Vốn sản xuất kinh doanh và sự cần thiết phải
nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của doanh
nghiệp trong nền kinh tế thị trờng.
I. Vốn sản xuất kinh doanh và nguồn vốn của doanh nghiêp:
1.Vốn sản xuất kinh doanh và vai trò của vốn trong doanh nghiệp.
Doanh nghiệp là những tổ chức kinh tế độc lập, có t cách pháp nhân
hoạt động sản xuất kinh doanh trên thị trờng vì mục đích kiếm lời trên các
lĩnh vực sản xuất vật chất, thơng mại dịch vụ thuộc mọi qui mô, thành phần
kinh tế .
Để tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh, bất kỳ một doanh nghiệp
nào cũng phải có t liệu lao động, đối tợng lao động và sức lao động. Qúa
trình sản xuất kinh doanh là quá trình kết hợp các yếu tố này để tạo ra sản
phẩm , dịch vụ . Trong nền kinh tế hàng hoá - tiền tệ, để có đợc các yếu tố
cần thiết cho quá trình sản xuất kinh doanh trên, đòi hỏi các doanh nghiệp
phải có một lợng tiền vốn nhất định . Chỉ khi nào có đợc tiền vốn, doanh
nghiệp mới có thể đầu t mua sắm các tài sản cần thiết cho hoạt động sản
xuất kinh doanh, cũng nh để trả lơng cho ngời lao động . Trong hoạt động

sản xuất kinh doanh, các doanh nghiệp không chỉ có nhiệm vụ sản xuất ra
sản phẩm mà còn có nhiệm vụ tiêu thụ sản phẩm đó. Khi sản phẩm , dịch vụ
đợc tiêu thụ trên thị trờng các doanh nghiệp sẽ thu đợc một khoản tiền gọi là
doanh thu tiêu thụ sản phẩm và một phần trong số đó đợc dành ra để bù đắp
lại tài sản cố định đã bị hao mòn, một phần dùng để tái lập các vật t dự trữ
cho sản xuất trong thời kỳ tiếp theo , một phần dùng để trả lơng cho ngời lao
động và một phần để đầu t mua sắm mới mở rộng qui mô sản xuất.
3
Nh vậy , ta có thể thấy rằng các t liệu lao động và đối tợng lao động
mà doanh nghiệp phải đầu t mua sắm cho hoạt động sản xuất kinh doanh
chính là hình thái hiện vật của vốn sản xuất kinh doanh và vốn bằng tiền
chính là tiến đề cần thiết cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp.
Qua những phân tích trên ta có thể rút ra khái niệm :
Vốn SXKD của doanh nghiệp là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ giá
trị tài sản đợc dùng để đầu t vào hoạt động SXKD nhằm thu lợi nhuận .
Vốn SXKD có đặc điểm cơ bản sau:
Là phơng tiện để đặt mục đích phát triển kinh tế và nâng cao đời
sống vật chất và tinh thần của ngời lao động
Vốn có giá trị (giá trị trao đổi - có thể mua bán) và có giá trị sử
dụng
Qúa trình tái sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp đợc thực hiện
một cách liên tục và tuần hoàn. Do đó,vốn SXKD của doanh nghiệp hoạt
động không ngừng, tạo ra sự tuần hoàn và chu chuyển vốn. Sự vận động của
vốn sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp đợc thể hiện theo sơ đồ sau :
T liệu lao động
T- H ... SX ... H T
Đối tọng lao động
( Trong đó :T> T )
Vòng tuần hoàn của vốn đợc bắt đầu từ hình thái tiền tệ (T) chuyển

sang hình thái hàng hoá (H) dới dạng các t liệu lao động và đối tợng lao động
qua quá trình sản xuất vốn đựơc biếu hiện dói hình thái hàng hoá và cuối
cùng trở về hình thái tiền tệ . Do sự luân chuyển không ngừng của vốn trong
quá trình sản xuất kinh doanh đựơc tồn tại dới các hình thái khác nhau trong
lĩnh vực sản xuất và lu thông.
4
Căn cứ vào vai trò và đặc điểm chu chuyển vốn khi tham gia vào quá
trình sản xuất kinh doanh, vốn sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp đợc
chia thành hai bộ phận:
Vốn cố định
Vốn cố định của doanh nghiệp là một bộ phận của vốn sản xuất kinh
doanh ứng ra để hình thành nên tài sản cố định của doanh nghiệp . Tài sản cố
định là những t liệu lao động chủ yếu , có đặc điểm là tham gia nhiều chu kỳ
sản xuất và giá trị của nó đợc dịch chuyển dần vào giá trị của sản phẩm .
Trong quá trình sản xuất kinh doanh, sự vận động của vốn cố định đợc
gắn liền với hình thái biểu hiện vật chất của nó là tài sản cố định . Vì thế quy
mô của vốn cố định sẽ quyết định quy mô của tài sản cố định . Song đặcđiểm
của tài sản cố định lại quyết định đến đặc điểm tuần hoàn và chu chuyển giá
trị của vốn cố định tạo nên đặc thù của vốn cố định :
- Là hình thái biểu hiện bằng tiền của tài sản cố định, vốn cố định tham
gia vào nhiều chu kỳ sản xuất .
- Gía trị của vốn đợc luân chuyển dần dần từng phần vào giá trị của sản
phẩm .
Tài sản cố định khi tham gia vào quá trình sản xuất không bị thay đổi
hình thái hiện vật ban đầu nhng tính năng và công suất bị giảm dần, tức là nó
bị hao mòn và cùng với giá trị sử dụng giảm dần thì giá trị của nó cũng giảm
đi . Bởi vậy vốn cố định đựoc tách làm hai phần :
- Một phần ứng với giá trị hao mòn đựơc chuyển vào giá trị của sản
phẩm dới hình thức chi phí khấu hao và sau khi sản phẩm đợc tiêu thụ thì số
tiền khấu hao đợc tích luỹ lại thành quỹ khấu hao , dùng để tái sản xuất tài

sản cố định , duy trì năng lực sản xuất của doanh nghiệp .
-Phần giá trị còn lại của vốn cố định vẫn đợc tồn tại lại trong hình
thái của tài sản cố định
*Vốn l u động :
5
Vốn lu động của doanh nghiệp là một bộ phận vốn sản xuất kinh
doanh ứng ra để mua sắm và hình thành tài sản lu động sản xuất và tài sản lu
thông nhằm phục vụ cho quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp
một cách thờng xuyên, liên tục .
Tài sản lu động của doanh nghiệp gồm có : tài sản lu động trong quá
trình sản xuất nh các loại vật t dự trữ cho sản xuất, sản phẩm đang chế tạo,
bán thành phẩm...và các loại tài sản lu động trong quá trình lu thông nh :
thành phẩm hàng hoá vốn bằng tiền, vốn trong thanh toán . Tài sản lu động
nằm trong quá trình sản xuất và tài sản lu động nằm trong quá trình lu thông
vận chuyển không ngừng nhằm làm cho quá trình sản xuất diễn ra thờng
xuyên liên tục .
Trong quá trình sản xuất, khác với tài sản cố định, tài sản lu động của
doanh nghiệp luôn thay đổi hình thái biểu hiện để tạo ra sản phẩm. Vì vậy,
giá trị của nó cũng đợc dịch chuyển một lần vào giá trị sản phẩm tiêu thụ .
Đặc điểm này quyết định sự vận động của vốn lu động, tức hình thái giá trị
của tài sản lu động là : Khởi đầu vòng tuần hoàn vốn, vốn lu động từ hình
thái tiền tệ sang hình thái vật t hàng hoá dự trữ . Qua giai đoạn sản xuất vật t
đợc đa vào chế tạo bán thành phẩm và thành phẩm . Kết thúc vòng tuần hoàn
sau khi hàng hoá đợc tiêu thụ, vốn lu động lại trở về hình thái tiền tệ nh điểm
xuất phát ban đầu của nó.
Các giai đoạn vận động của vốn đợc đan xen vào các chu kỳ sản xuất
đợc lặp đi lặp lại . Vốn lu động hoàn thành một vòng tuần hoàn sau một chu
kỳ sản xuất.
2.Các cách phân loại và nguồn hình thành vốn kinh doanh của
doanh nghiệp

Nh trên đã nói, để tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh, doanh
nghiệp phải có một lợng tài sản nhất định, những tài sản này đợc biểu hiện d-
ới nhiều hình thức khác nhau nh : maý móc thiết bị, nhà xởng, tiền mặt, tiền
6
gửi Ngân hàng, nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ thành phẩm ...Những tài
sản nay đợc hình thành từ nhiều nguồn khác nhau nh : Ngân sách cấp ( doanh
nghiệp Nhà nớc ), đóng góp ( doanh nghiệp cổ phần ) , doanh nghiệp tự bổ
sung, vốn liên doanh liên kết, vay Ngân hàng, vay của các tổ chức cá nhân
khác...
Tuỳ theo tiêu thức phân loại nhất định mà nguồn vốn trong doanh
nghiệp đợc chia thành nhiều loại khác nhau . Tuy nhiên trong bài viết này chỉ
đề cập đến một số cách phân loại chủ yếu sau :
* Theo nguồn hình thành :
Theo cách phân loại này nguồn vốn kinh doanh có thể chia thành hai
loại:
- Nguồn vốn chủ sở hữu : là số vốn thuộc quyền sở hữu của doanh
nghiệp , doanh nghiệp có đầy đủ quyền chiếm hữu , chi phối và định đoạt .
Nó có thể đợc hình thành do ngân sách Nhà nớc cấp , do chủ doanh nghiệp
bỏ ra hoặc do góp vốn cổ phần , vốn tự bổ sung từ lợi nhuận để lại...
- Nợ phải trả: là toàn bộ số tiền mà doanh nghiệp phải thanh toán tại
một thời điểm nào đó cho các chủ sở hữu khác . Nợ phải trả hình thành do
doanh nghiệp đi vay các Ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính khác , vay cán
bộ công nhân viên (thông qua phát hành trái phiếu ) các khoản nợ khách
hàng cha thanh toán ( hàng hoá , nguyên nhiên vật liệu , mua chịu hay trả
chậm ...
* Theo phạm vi huy động vốn:
_ Huy động vốn từ bên trong:
+ Từ nguồn vốn chủ sở hữu :huy động từ số vốn thuộc quyền sở hữu
của doanh nghiệp
+Từ quỹ khấu hao :để bù đắp giá trị TSCĐ bị hao mòn trong quá trình

sản xuất kinh doanh , doanh nghiệp phải dịch chuyển dần phần giá trị hao
7
mòn đó vào giá trị sản phẩm sản xuất trong kỳ gọi là khấu hao TSCĐ .Bộ
phận giá trị hao mòn đợc dịch chuyển vào giá trị sản phẩm đợc coi là một
yếu tố chi phí sản xuất sản phẩm đợc biểu hiện dới hình thức tiền tệ gọi là
tiền khấu hao TSCĐ.Sau khi sản phẩm hàng hoá đợc tiêu thụ, số tiền khâú
hao đợc tích luỹ hình thành quỹ khấu haoTSCĐ của doanh nghiệp.
+Từ lợi nhuận để tái đầu t : Khi một doanh nghiệp hoạt động kinh
doanh có hiệu quả thì phần lợi nhuận thu đợc có thể đợc trích ra một phần để
tái đầu t nhằm mở rộng hoạt động kinh doanh .
_ Huy động vốn từ bên ngoài :
+ Từ hoạt động liên doanh liên kết :Nguồn vốn liên kết là những
nguồn đóng theo tỷ lệ của các chủ đầu t để nhằm thực hiện một phi vụ kinh
doanh ngắn hạn hoặc đầu t dài hạn do mình thực hiện và cùng chia lợi
nhuận . Việc góp vốn liên kết có thể đợc hình thành từ nhiều nguồn khác
nhau tuỳ theo từng loại hình của doanh nghiệp .
+Từ nguồn tín dụng : là các khoản vốn mà doanh nghiệp có thể vay
ngắn hạn hoặc dài hạn của các Ngân hàng thơng mại , công ty tài chính ,
công ty bảo hiểm hoặc các tổ chức tài chính trung gian khác
+Từ phát hành trái phiếu :doanh nghiệp có thể huy động vốn cho hoạt
động kinh doanh thông qua việc phát hành trái phiếu công ty . Hình thức này
giúp cho doanh nghiệp thực hiện vay vốn trung và dài hạn với một khối lợng
lớn.
* Theo thời gian huy động:
_ Nguồn vốn thờng xuyên : tơng ứng với mỗi một quy mô nhất định
đòi hỏi doanh nghiệp phải có một lợng vốn thờng xuyên cần thiết để đẩm bảo
cho quá trình kinh doanh diễn ra liên tục . Nguồn vốn này có thể huy động từ
nguồn vốn chủ sở hữu , phát hành trái phiếu dài hạn hoặc có thể vay dài hạn
từ các Ngân hàng thơng mại , các tổ chức tín dụng...
8

_ Nguồn vốn tạm thời : trong quá trình hoạt động kinh doanh của
doanh nghiệp , từng thời kỳ có các nguyên nhân khác nhau ảnh hởng đến kết
quả kinh doanh . Chính vì hình thành nên nguồn vốn có tính chất tạm thời
nh những khoản nợ ngắn hạn , phần vốn chiếm dụng của ngời bán ...
ii .ĐáNH GIá HIệU QUả Sử DụNG VốN :
1. Sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả sử dụng vốn
Kinh doanh là một hoạt động kiếm lời mà lợi nhuận là mục tiêu hàng
đầu của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trờng . Để đạt đợc mục đích tối đa
hoá lợi nhuận, các doanh nghiệp cần phải không ngừng nâng cao trình độ
quản ký kinh doanh , trong đó quản lý và sử dụng vốn là một bộ phận rất
quan trọng, có ý nghĩa quyết định đến hiệu quả SXKD của doanh nghiệp. Tr-
ớc tình hình đó, khi không còn đợc bao cấp về vốn nữa đòi hỏi các doanh
nghiệp phải nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh mà trớc hết là phải nâng
cao hiệu quả sử dụng vốn đảm bảo tự trang trải chi phí và có lãi
Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn SXKD là tìm biện pháp làm cho doanh
lợi vốn là cao nhất . Để thực hiện đợc điều đó, doanh nghiệp cần tìm mọi
biện pháp làm cho chi phí về vốn cho hoạt động SXKD là ít nhất nhng kết
quả đạt đợc cao nhất, tăng khả năng tiêu thụ trên thị trờng , giảm lợng hàng
tồn kho, sử dụng tối đa công suất máy móc, tăng nhanh vòng quay của vốn lu
động. Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đợc hiểu trên hai khía cạnh:
+Thứ nhất với số vốn hiện có thể sản xuất đợc một lợng sản phẩm có
giá trị lớn hơn trớc, với chất lợng tốt hơn, giá thành thấp hơn để tăng lợi
nhuận cho doanh nghiệp
+Thứ hai , đầu t thêm vốn vào sản xuất kinh doanh một cách hợp lý
nhằm mở rộng qui mô sản xuất để tăng doanh số tiêu thụ với yêu cầu tốc độ
tăng của lợi nhuận phải lớn hơn tốc độ tăng của vốn.
9
2.Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh của
doanh nghiệp :
Để đạt đợc hiệu quả cao nhất trong sản xuất kinh doanh các doanh

nghiệp phải khai thác triệt để mọi nguồn lực sẵn có tức là việc nâng cao hiệu
quả sử dụng vốn là yêu cầu bắt buộc đối với các doanh nghiệp . Để đạt đợc
điều đó, các doanh nghiệp cần có một hệ thống chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử
dụng vốn và bảo đảm phản ánh và đánh giá đợc hiệu quả kinh doanh của
doanh nghiệp :
Có nhiều chỉ tiêu phân tích ở các khía cạnh khác nhau, em chỉ xin nêu
một số chỉ tiêu cơ bản
2.1 Tỷ suất tự tài trợ.
Để phân tích khả năng tự bảo đảm về mặt tài chính và mức độ tự chủ
về vốn của doanh nghiệp một cách khái quát, ta sử dụng công thức:

Tỷ suất tự tài trợ =
Nguồn vốn chủ sở hữu
Tổng số nguồn vốn
2.2 Tỷ suất thanh toán hiện hành (ngắn hạn)
Tình hình tài chính của doanh nghiệp đợc bộc lộ cụ thể qua khả năng
thanh toán. Khả năng thanh toán cao thể hiện tình hình tài chính của doanh
nghiệp là khả quan và ngợc lại. Để phân tich khả năng thanh toán của doanh
nghiệp ta sử dụng công thức:

Tỷ suất thanh toán hiện hành =
Tổng tài sản lu động
Tổng số nợ ngắn hạn
10
Tỷ suất này phản ánh khả năng trả các khoản nợ ngắn hạn (phải thanh
toán trong vòng 1 năm hoặc một chu kỳ sản xuất kinh doanh). Tỷ suất này
1thì tình hình tài chính của doanh nghiệp là bình thờng.
11
2.3 Tỷ suất thanh toán nhanh, tỷ suất thanh toán tức thời (tỷ suất
thanh tóan bằng tiền)

Để thấy rõ hơn khả năng chuyển đổi thành tiền của tài sản lu động để
thanh toán và khả năng dùng vốn bằng tiền để thanh toán ta sử dụng các công
thức
Tỷ suất thanh toán nhanh =
Tổng TSLĐ - Vật t hàng hoá
Nợ ngắn hạn
Tỷ suất thanh toán tức thời =
Tổng số vốn bằng tiền
Nợ ngắn hạn
2.4 Đánh giá về tốc độ luân chuyển vốn
Để thấy đợc năng lực sản xuất của vốn, cần tiến hành phân tích tốc độ
chu chuyển của vốn qua công thức tính toán số lần luân chuyển của vốn qua
1 năm và tính số ngày của một vòng chu chuyển vốn. Thông thờng ngời ta
phân tích tốc độ chu chuyển của vốn lu động theo công thức
Số vòng luân chuyển VLĐ
trong kỳ
=
Tổng DT(hoặc DTT) trrong kỳ
VLĐ bình quân trong kỳ
VLĐ bình quân = ( VLĐ đầu kỳ +VLĐ cuối kỳ)
2
Khi tính đợc số vòng chu chuyển vốn lu động có thể tính đợc số ngày
của một vòng chu chuyển qua công thức
Số ngày trong kỳ
= Số ngày của 1 vòng chu chuyển
Số vòng quay VLĐ
2.5 Mức tiết kiệm vốn lu động
Mức tiết kiệm vốn lu động là chỉ tiêu so sấnh với năm trớc. Mức tiết
kiệm vốn lu động có thể do 2 nhân tố ảnh hởng là doanh thu và vốn lu động
bình quân:

12
Doanh thu năm sau tăng hơn nhng vốn lu động sử dụng nh cũ (hoặc ít
hơn) hoặc doanh thu nh cũ nhng vốn lu động sử dụng ít hơn. Nh vậy, suy cho
cùng thì tiết kiệm vốn lu động là do tăng tốc độ luân chuyển vốn, nói cách
khác là rút ngắn thời gian của một vòng chu chuyển vốn lu động
Mức tiết
kiệm VLĐ
=
DTT kỳ báo cáo
x
Số ngày của một
vòng chu chuyển
-

Số ngày của
một vòng chu
360
Công thức tính ra phải có kết quả số âm (- ) mới là mức tiết kiệm
2.6 Tính mức luân chuyển hàng tồn kho
Cũng tơng tự nh tốc độ luân chuyển vốn lu động ta cần phân tích số
ngày và số vòng quay kho để đánh giá tình hình sử dụng hàng tồn kho trong
kỳ
Số vòng quay hàng tồn kho
trong kỳ
=
Giá vốn hàng bán trong kỳ
Tồn kho bình quân trong kỳ
Số ngày của một vòng quay = Số ngày trong kỳ : số vòng quay kho
2.7 Phân tích về hiệu suất sử dụng tài sản cố định
Hiệu suất sử dụng TSCĐ =

Doanh thu (Hoặc DTT)trong kỳ
Nguyên giá TSCĐ bình quân
Công thức trên cho thấy 1đ giá trị TSCĐ tạo ra đợc bao nhiêu đồng
doanh thu
Tuỳ theo tình hình, ta có thể phân tích hiệu suất sử dụng vốn cố định là
phân tích 1đ giá trị còn lại của TSCĐ tạo ra đợc bao nhiêu đồng doanh thu
2.8 Phân tích hệ số doanh lợi
Đây là chỉ tiêu tổng hợp để đánh giá kết quả kinh doanh của Doanh
nghiệp để tính xem một đồng vốn tạo ra đợc bao nhiêu lợi nhuận. Khi phân
13
tích cần so sấnh với chi phí cơ hội trong mối quan hệ với các nhiệm vụ chính
trị, xã hội của Doanh nghiệp
Hệ số doanh lợi tổng vốn kinh
doanh
=
Lợi nhuận sau TTN trong kỳ
Tổng vốn kinh doanh trong kỳ
Hệ số doanh lợi =
Lợi nhuận sau thuế TN
Vốn chủ sở hữu
iii. Một số phơng hớng biên pháp nâng cao hiệu quả vốn sản
xuất kinh doanh của doanh nghiệp
1. Những nhân tố ảnh hởng đến hiệu quả sử dụng vốn sản xuất
kinh doanh của doanh nghiệp :
Hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp luôn diễn ra trong
môi truờng kinh tế xã hội nhất định . Do đó, công tác tổ chức và sử dụng
vốn luôn chịu ảnh hởng của nhiều nhân tố tích cực và tiêu cực . Để phát huy
các nhân tố tích cực đồng thời hạn chế những nhân tố tiêu cực và quan trọng
hơn là để có căn cứ đề ra phơng hớng, biện pháp nhằm đẩy mạnh việc tổ chức
và sử dụng vốn sản xuất kinh doanh nhất thiết ngời quản lý phải hiểu rõ nhân

tố này.
Chu kỳ sản xuất kinh doanh :
Đây là đặc điểm quan trọng gắn trực tiếp đến hiệu quả sử dụng vốn cụ thể
nếu chu kỳ sản xuất ngắn, vòng quay vốn nhanh doanh nghiệp sẽ thu hồi vốn
nhanh nhằm tái tạo mở rộng qui mô sản xuất kinh doanh. Ngợc lại nếu chu
kỳ kéo dài sẽ là một gánh nặng gây ứ đọng vốn, tăng các khoản lãi vay phải
trả, làm giảm hiệu quả sử dụng vốn .
Kỹ thuật và trình độ lao động :
Các đặc điểm riêng về mặt kỹ thuật tác động trực tiếp đến một số chỉ tiêu
quan trọng phản ánh hiệu quả sử dụng vốn cố định . Nếu kỹ thuật giản đơn
14
đòi hỏi tay nghề không cao, doanh nghiệp dễ có điều kiện sử dụng máy móc
thiết bị nhng năng suất không cao, sản phẩm có chất lợng thấp không có khả
năng cạnh tranh . Ngợc lại nếu kỹ thuật sản xuất phức tạp, trình độ trang
thiết bị máy móc hiện đại, doanh nghiệp có lợi thế hơn trong cạnh tranh và
đòi hỏi tay nghề công nhân kỹ thuật cũng phải cao. Do đó, đổi mới trang
thiết bị là yêu cầu rất bức thiết đối với các Doanh nghiệp
Đặc điểm về sản phẩm :
Sản phẩm sản xuất là nơi chứa đựng chi phí và doanh thu của doanh nghiệp.
Nếu sản phẩm là những t liệu tiêu dùng, nhất là các sản phẩm công nghiệp
nhẹ nh : rợu, bia, thuốc lá...sẽ có vòng đời sử dụng ngắn, tiêu thụ nhanh, qua
đó thu hồi vốn nhanh, hơn nữa máy móc để sản xuất ra các sản phẩm này có
giá trị không lớn do đó doanh nghiệp có điều kiện đổi mới. Ngợc lại nếu sản
phẩm có vòng đời dài , có giá trị lớn , sản xuất trên công nghệ hiện đại nh: ô
tô, xe máy sẽ có khó khăn trong việc đổi mới máy móc thiết bị một cách liên
tục do thời gian thu hồi vốn dài , do đó hiệu quả sử dụng vốn trớc mắt là thấp.
Tác động của thị tr ờng :
Do tác động của nền kinh tế, giá cả thị trờng thờng xuyên biến đổi, sức mua
của đồng tiền giảm sút dẫn đến sự tăng giá các loại vật t hàng hoá. Tuỳ theo
từng loại thị trờng mà doanh nghiệp tham gia sẽ có tác động đến hiệu quả sử

dụng vốn trên những khía cạnh khác nhau.
Tình hình tổ chức quản lý sản xuất của doanh nghiệp :
Để có hiệu quả cao thì bộ máy tổ chức quản lý, sản xuất phải nhịp nhàng ăn
khớp nhau
Cơ cấu vốn đầu t của doanh nghiệp :
Cơ cấu đầu t là một nhân tố có ảnh hởng lớn đến hiệu quả sử dụng vốn, bởi vì
đầu t vào tài sản không cần sử dụng hoặc cha cần sử dụng mà chiếm tỷ trọng
15
lớn thì không những nó không phát huy đợc tác dụng trong sản xuất mà còn
gây ứ đọng, hao hụt, mất mát theo thời gian...làm giảm hiệu quả sử dụng vốn.
Lựa chọn ph ơng án đầu t của doanh nghiệp :
Đây là nhân tố có ảnh hởng rất lớn đến hiệu quả sử dung vốn . Nếu doanh
nghiệp đầu t vào sản xuất mà tạo ra sản phẩm có chất lợng cao , mẫu mã phù
hợp, giá bán thấp đựơc thị trờng chấp nhận thì tất yếu hiệu quả kinh doanh
thu đợc sẽ rất lớn và nếu ngợc lại thì hiệu quả sử dụng vốn sẽ thấp.
Xác định nhu cầu vốn và sử dụng vốn sản xuất kinh doanh :
Việc xác định nhu cầu thiếu chính xác sẽ dẫn đến tình trạng thừa vốn hoặc
thiếu vốn trong quá trình sản xuất kinh doanh .
Trên đây là một số nhân tố cơ bản ảnh hởng tới quá trình sử dụng vốn
của doanh nghiệp.Vì vậy, để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn các doanh
nghiệp cần phải xem xét nghiên cứu kỹ lỡng sự ảnh hởng của từng nhân tố
để hạn chế đến mức thấp nhất những tác động xấu có thể xảy ra.
2. Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn SXKD
của doanh nghiệp
Để tiến hành sản xuất kinh doanh, yêu cầu cấp thiết nhất đối với doanh
nghiệp là phải có một lợng vốn tiền tệ nhất định, khi đã huy động đợc vốn rồi
vấn đề đặt ra không kém phần quan trọng là phải làm thế nào để sử dụng
đồng vốn có hiệu quả. Để làm đợc điều này các doanh nghiệp cần thực hiện
một số biện pháp sau:
Xác định một cách chính xác nhu cầu vốn cần thiết tối thiểu:

Từ việc xác định nhu cầu vốn đa ra những kế hoạch về tổ chức huy
động vốn đáp ứng cho hoạt động của doanh nghiệp, hạn chế đến mức thấp
nhất tình trạng thiếu vốn làm gián đoạn hoạt động sản xuất kinh doanh hoặc
phải đi vay ngoài kế hoạch với lãi suất cao. Đồng thời, nếu thừa vốn phải có
biện pháp linh hoạt nh : mở rộng qui mô sản xuất , cho các đơn vị khác
16
vay...xem xét lại cơ cấu vốn để điều chỉnh cho hợp lý tránh tình trạng khâu
này thừa vốn khâu kia thiếu vốn.
Lựa chọn các hình thức thu hút vốn :
Tích cực tổ chức khai thác triệt để các nguồn vốn bên trong doanh
nghiệp vừa đáp ứng kịp thời vốn cho nhu cầu sản xuất một cách chủ động vừa
giảm đợc chi phí sử dụng vốn cho doanh nghiệp, tránh tình trạng vốn tồn taị
dới dạng tài sản không cần sử dụng, vật t hàng hoá kém phẩm chất chiếm tỷ
trọng lớn trong tổng số vốn sản xuất kinh doanh .
Tổ chức tốt quá trình sản xuất và đẩy mạnh công tác tiêu thụ sản
phẩm:
Doanh nghiệp cần phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận sản xuất
không ngừng nâng cao năng suất lao động nhằm sản xuất ra nhiều sản phẩm
có chất lợng cao, giảm định mức tiêu hao nguyên vật liệu, từ đó hạ thấp giá
thành sản phẩm, tăng cờng công tác tiếp thị quảng cáo
Xác định nguồn tài trợ vốn đàu t có hiệu quả:
Trớc khi quyết định đầu t , doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ từ nguồn tài
trợ vốn đầu t, thị trờng cung cấp nguyên liệu và thị trờng tiêu thụ sản phẩm
để đảm bảo chi phí sử dụng vốn thấp nhất . Đầu t đúng đắn vào thiết bị máy
móc tiên tiến, hiện đại, kết cấu tài sản đầu t hợp lý cũng hạn chế đợc ảnh h-
ởng của hao mòn vô hình mà vẫn đạt chỉ tiêu về năng suất và chất lợng .
Quản lý chặt chẽ các nguồn vốn :
Làm tốt công tác thanh toán công nợ , chủ động phòng ngừa rủi ro ,
hạn chế tình trạng bị chiếm dụng vốn . Bởi vì nếu không quản lý tốt khi phát
sinh nhu cầu về vốn thì doanh nghiệp phải đi vay ngoài kế hoạch mà lẽ ra

không cần thiết, làm tăng chi phí sử dụng vốn. Đồng thời, vốn bị chiếm dụng
cũng là một rủi ro khi trở thành nợ khó đòi, gây thất thoát khó khăn cho
doanh nghiệp. Chính vì vậy, doanh nghiệp nên mua bảo hiểm, lập quỹ dự
phòng tài chính để có nguồn bù đắp khi vốn bị thiếu hụt.
17
Tăng c ờng phát huy vai trò quản lý tài chính :
Phát huy vai trò quản lý tài chính trong việc sử dụng vốn bằng cách th-
ờng xuyên kiểm tra tài chính và lập kế hoạch đối với việc sử dụng vốn trong
tất cả các khâu từ dự trữ , sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm và mua sắm TSCĐ .
Theo dõi và kiểm tra tình hình sản xuất kinh doanh trên cả sổ sách lẫn thực tế
để đa ra kế hoạch sử dụng vốn hợp lý và có hiệu quả.
Trên đây là một số biện pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng
vốn của các doanh nghiệp nói chung. Tuy nhiên trên thực tế do đặc điểm
khác nhau giữa các doanh nghiệp trong từng ngành và toàn bộ nền kinh tế ,
các doanh nghiệp cần căn cứ vào những phơng hớng biện pháp chung để đa
ra cho doanh nghiệp mình một phơng hớng cụ thể sao cho phù hợp và mang
tính khả thi nhất, nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn , đảm bảo tính linh
hoạt, sáng tạo, chủ động trong hoạt động sản suất kinh doanh của doanh
nghiệp.
18
CHƯƠNG II
Tình hình tổ chức và hiệu quả sử dụng vốn
SXKD ở Công Ty Cao Su Sao Vàng Hà Nội
I .Tình hình phát triển và kết quả SXKD của công ty
1. Quá trình hình thành và phát triển của công ty
Trong kế hoạch phục hồi kinh tế (1958-1960) Đảng và Chính phủ ta
đã quyết định xây dựng khu công nghiệp Thợng Đình, tại đây nhà máy Cao
Su Sao Vàng đựoc xây dựng từ ngày 22/12/1958. Ngày 23/5/1960 nhà máy
cắt băng khánh thành và đây đợc coi là ngày truyền thống của nhà máy. Nhà
máy đợc thành lập với sự giúp đỡ nhiệt tình của nớc Cộng hoà nhân dân

Trung Hoa cả về ngời lẫn máy móc thiết bị .
Năm 1975 đất nớc thống nhất, nhịp độ sản xuất của nhà máy vẫn tăng
trởng, nhng sản phẩm lại rất đơn điệu, nghèo nàn về chủng loại và ít đợc cải
tiến, bắt đầu bộc lộ những nhợc điểm . Hoạt động không có hiệu quả, thu
nhập của ngời lao động thấp, đời sống gặp nhiều khó khăn.
Trong những năm 1988- 1990 trong thời kỳ quá độ chuyển sang nền
kinh tế thị trờng, là thời kỳ thách thức, quyết định sự sống còn của Công ty.
Song, với truyền thống Sao vàng luôn toả sáng, với tinh thần sáng tạo đoàn
kết và nhất trí, nhà máy đã tiến hành sắp xếp tổ chức lại sản xuất với phơng
châm Tất cả vì nhà máy thân yêu đã đa nhà máy thoát khỏi tình trạng
khủng hoảng chứng tỏ nhà máy có thể tồn tại và hoà nhập trong cơ chế
mới .
Từ năm 1991đến nay, nhà máy đã dần khẳng định đợc vị trí của mình
là một doanh nghiệp sản xuất kinh doanh có hiệu quả . Doanh nghiệp luôn đ-
19
ợc công nhận là đơn vị thi đua xuất sắc, đợc tặng nhiều cờ và bằng khen của
Nhà nớc. Từ những thành tích trên và để phù hợp với tình hình thực tế, nhà
máy đã đổi tên thành Công Ty Cao Su Sao Vàng
Tên giao dịch : Sao Vàng Rubber Company
Địa chỉ : 231Nguyễn Trãi Thanh Xuân Hà Nội
Công ty Cao Su Sao Vàng trực thuộc Tổng công ty hoá chất Việt
Nam .
Tính đến nay, Công ty đã có hơn 40 năm xây dựng và phát triển, là
một trong những đơn vị kinh tế quốc doanh làm ăn có hiệu quả trên địa bàn
Hà Nội - xứng đáng là con chim đầu đàn của ngành chế phẩm Cao Su trong
cả nớc .
Theo số liệu thống kê năm 2000 :
Tổng số cán bộ công nhân viên của công ty là 2438 ngời trong đó số
ngời tốt nghiệp đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp chiếm 75.4%
Vốn sản xuất kinh doanh : 144.573 triệu

Trong đó : + Vốn cố định : 61.029 triệu
+Vốn lu động : 83.544 triệu
Thu nhập bình quân ngời lao động năm 2000 là 1.210.050 đồng.
2. Tình hình tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty
trong những năm gần đây:
a. Đặc điểm về bộ máy quản lý và sản xuất :
_ Đứng đầu Công ty là Giám đốc trực tiếp điều hành công việc với sự
trợ giúp của 5 phó giám đốc.
_ Có 4 xí nghiệp sản xuất chính : xí nghiệp cao su số 1,2,3,4.
_Có 4 xí nghiệp phụ trợ : xí nghiệp năng lợng , cơ điện , dịch vụ thơng
mại và phân xởng kiến thiết nội bộ.
20
_Có 2 chi nhánh sản xuất trực thuộc công ty : Chi nhánh cao su Thái
Bình và Chi nhánh Pin cao su Xuân Hoà.
b. Đặc điểm sản phẩm:
Sản phẩm đựơc sản xuất và tiêu thụ chính của công ty là các loại săm
lốp xe đạp, xe máy, ôtô...mang nhẵn hiệu Sao Vàng . Bên cạnh những sản
phẩm truyền thống này, công ty còn sản phẩm khác từ cao su nh : tấm cao su
chịu dầu, chịu nhiệt, ủng bảo hiểm lao động, ống áp lực, zoăng các loại
- Về số lợng sản phẩm : công ty luôn đảm bảo về mặt số lợng sản
phẩm sản xuất và tiêu thụ
- Về chất lợng sản phẩm : tất cả các sản phẩm xuất ra đều phải
qua bộ phận KCS. Chỉ có sản phẩm đặt yêu cầu mới đợc nhập kho và xuất
bán . Sản phẩm của công ty chỉ có loại 1, không có sản phẩm loại 2,3 do đó
ngời mua sẽ yên tâm hơn và hạn chế đợc nạn hàng giả.
3. Kết quả tổng hợp về sản xuất kinh doanh của Công ty
Từ khi xoá bỏ cơ chế bao cấp, chuyển sang cơ chế thị trờng, các doanh
nghiệp nhà nớc không còn đợc bao cấp hoàn toàn về vốn nữa, nhng bù lại các
doanh nghiệp có quyền tự chủ trong hoạt động SXKD, tự chủ về vốn . Do đó
lúc này hiệu quả sử dụng vốn sản xuất kinh doanh đợc các doanh nghiệp đặt

lên hàng đầu.
Từ khi chuyển sang cơ chế mới, nhận thức đợc vấn đề này công ty đã
có nhiều cố gắng trong việc quản lý và sử dụng vốn .
21
Tình hình sản xuất kinh doanh của Công ty năm 1999-2000.
Chỉ tiêu Năm 1999 Năm 2000
Tổng doanh thu 333.986 triệu 384.251 triệu
Doanh thu thuần 333.678 triệu 384.118 triệu
Tổng lợi nhuận trớc thuế thu nhập 3.758 triệu 2.018 triệu
Qua số liệu trên ta có thể khẳng định rằng tốc độ tăng trởng và phát
triển của công ty khá cao thể hiện kết quả Tổng hợp của Công ty trong 2 năm
1999 và 2000. Song chắc chắn vẫn còn những nguyên nhân hạn chế hiệu quả
sử dụng vốn. Để tìm giải pháp đúng đắn nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng
vốn của công ty trớc hết chúng ta cần xem xét những thuận lợi và khó khăn
của công ty trên cơ sở đó phân tích tình hình tài chính và hiệu quả sử dụng
vốn của Công ty .
4. Những thuận lợi và khó khăn của công ty:
a. Thuận lợi:
-Là một đơn vị sản xuất chế phẩm cao su lớn và lâu đời nhất ở miền
Bắc, sản phẩm của công ty có chất lợng cao, có uy tín lớn đối với ngời tiêu
dùng nên đã chiếm lĩnh đợc thị trờng
-Nguồn cung cấp vật liệu cho công ty khá dồi dào và ổn định
-Giám đốc công ty rất năng động sáng tạo luôn nắm bắt đợc nhu cầu
thị trờng, công ty còn có đội ngũ cán bộ có trình độ kỹ s, cử nhân kinh tế
công nhân lành nghề
-Công ty nằm ở mặt tiền đờng Nguyễn Trãi là cửa ngõ phía nam rất
thuận tiện cho việc tiêu thụ và vận chuyển nguyên liệu, thêm vào đó công ty
có mặt bằng sản xuất rộng, tạo điều kiện xây dựng kho bãi bảo quản nguyên
vật liệu đợc tốt
22

b. Khó khăn:
-Do còn hạn hẹp về nguồn vốn nên đầu t thiết bị còn bị chắp vá, không
đồng bộ
-Đội ngũ công nhân trẻ đã đợc bổ sung nhng còn ít, việc đào tạo laị ch-
a hoàn chỉnh và thiếu kinh nghiệm
-Tuy công ty chiếm đợc thị trờng miền Bắc, miền Trung nhng trong
những năm gần đây, công ty cao su Đà Nẵng đã có sự lớn mạnh đáng kể nên
có khả năng cạnh tranh cao
-Nguyên vật liệu phục vụ cho quá trình SXKD phải nhập khẩu nh: dây
thép tanh, vải mành... do đó phải chịu thuế nhập khẩu
II. Phân tích tình hình quản lý và sử dụng vốn của Công ty
Cao Su Sao Vàng Hà Nội
1. Phân tích tình hình đảm bảo nguồn vốn cho SXKD của Công ty:
1.1 Phân tích tình hình tích luỹ vốn của Công ty
Là một Doanh nghiệp nhà nớc, Công ty Cao Su Sao Vàng đợc tổng
Công ty Hoá Chất cấp vốn ngay từ ngày mới thành lập cho đến khi tổ chức
lại doanh nghiệp, Công ty đã có số vốn từ ngân sách cấp là 11.500 triệu, đến
năm 1999 vốn chủ sở hữu là 79.438 triệu, năm 2000 là 79.463 triệu .
Trong đó :
Năm 1999 Năm 2000
- Nguồn vốn kinh doanh 66.412 tr 73.214 tr
- Quỹ phát triển kinh doanh 11.341 tr 5.916 tr
- Vốn sử dụng tạm thời (từ quỹ 1.685 tr 333 tr
khen thởng, phúc lợi, lãi cha phân phối)
Cộng 79.438 tr 79.463 tr
23
Nh vậy, Công ty Cao Su Sao Vàng đã tích luỹ đợc số vốn từ kết quả
kinh doanh rất khả quan . Kết quả đã tích luỹ đợc nh sau :
- Đến cuối năm 1999 : (66.412 tr + 11.341 tr) 11.500 tr = 66.253 tr
- Đến cuối năm 2000 : (73.214 tr + 5.916 tr) 11.500 tr = 67.630 tr

Nếu so với số vốn ngân sách cấp là 11.500, thì nguồn vốn mà Công ty
đã tích luỹ đợc đến cuối năm 1999 bằng 5,76 lần, đến cuối năm 2000 bằng
5,88 lần
Đây là nguồn vốn mà Công ty sử dụng thờng xuyên cho kinh doanh,
tạo thế tự chủ về tài chính của Công ty trong cơ chế thị trờng .
1.2 Tình hình tài sản và nguồn tài trợ
Có thể thấy tình hình tài sản và nguồn tài trợ vốn của Công ty Cao Su
Sao Vàng Hà Nội các năm 1999, 2000 qua biểu đồ tỷ lệ sau:
24
cTình hình trên cho thấy : nguồn tài trợ thờng xuyên, lâu dài của Công
ty trong 2 năm (1999, 2000) thừa mức đáp ứng nhu cầu về tài sản cố định và
đầu t dài hạn .
Doanh nghiệp đã sử dụng nguồn tài trợ thờng xuyên để đáp ứng nhu
cầu về tài sản lu động :
- Năm 1999 là 29.095 tr = (91.318 tr 62.223 tr) tơng ứng với 21% tổng
số vốn (66% - 45%)
- Năm 2000 là 33.678 tr = (94.707 tr 61.029 tr) tơng ứng với 23,3%
tổng số vốn (65,5% - 42,2%)
Nh vậy, nguồn tài trợ thờng xuyên mà Công ty sử dụng cho tài sản lu
động qua các năm tăng lên cả số tơng đối và số tuyệt đối
Tình hình trên cho phép đánh giá là Công ty không khó khăn về vốn,
và do đó, Công ty cần có các biện pháp đôn đốc thu hồi các khoản khách
hàng nợ Công ty, đồng thời giảm khoản vay dài hạn mà Công ty vay công
nhân viên, tránh lãng phí vốn.
2. Phân tích về khả năng tự tài trợ
Khả năng tự tài trợ cho thấy mức độ tự chủ về mặt tài chính của Công ty.

Nguồn vốn chủ sở hữu
Tỷ suất tự tài trợ =
Tổng số nguồn vốn

Tình hình cụ thể của Công ty Cao Su Sao Vàng
Năm 1999 Năm 2000
79.438 tr 79.463 tr
= 0,57 = 0,55
138.324 tr 144.573 tr
25