Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp xã Bảo Cường huyện Định Hóa tỉnh Thái Nguyên. (Khóa luận tốt nghiệp)

1

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

HỨA VĂN DUY

Đề tài:“Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp
xã Bảo Cường , huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên”

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

Hệ đào tạo
Chuyên ngành
Lớp
Khoa
Khóa học

: Chính quy
: Quản lý đất đai
: K42 – QLĐĐ
: Quản lí tài nguyên
: 2010–2014

Thái Nguyên, năm 2016


1

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

HỨA VĂN DUY

Đề tài:“Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp
xã Bảo Cường , huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên”

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

Hệ đào tạo
: Chính quy
Chuyên ngành
: Quản lý đất đai
Lớp
: K42 – QLĐĐ
Khoa
: Quản lí tài nguyên
Khóa học
: 2010–2014
Giảng viên hƣớng dẫn: TS. Vũ Thị Thanh Thủy

Thái Nguyên, năm 2016


2

LỜI CẢM ƠN
Thực tập tốt nghiệp là một khâu rất quan trọng trong quá trình học tập của mỗi sinh
viên nhằm hệ thống lại toàn bộ lượng kiến thức đã học, vận dụng lý thuyết vào thực tiễn,
bước đầu làm quen với những kiến thức khoa học. Qua đó sinh viên ra trường sẽ hoàn thiện
hơn về kiến thức lý luận, phương pháp làm việc, năng lực công tác nhằm đáp ứng nhu cầu

thực tiễn của công việc sau này.

Được sự giúp đỡ của Ban giám hiệu trường Đại học Nông lâm và Ban chủ
nhiệm khoa Quản Lý Tài Nguyên, em đã tiến hành nghiên cứu đề tài: “Đánh
giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp xã Bảo Cường , huyện Định Hóa, tỉnh
Thái Nguyên”
Trong suốt quá trình thực tập em đã nhận được sự giúp đỡ của các thầy cô giáo và
anh chị nơi em thực tập tốtnghiệp.
Em xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu trường Đại học Nông lâm, Ban chủ nhiệm
khoa Quản lý tài nguyên và đặc biệt là TS. Vũ Thị Thanh Thủy người đã trực tiếp hướng dẫn
em hoàn thành khóa luận tốt nghiệpnày.
Do trình độ có hạn mặc dù đã rất cố gắng song bản khóa luận tốt nghiệp của em
không thể tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được những ý kiến chỉ bảo của các
thầy cô giáo, ý kiến đóng góp của bạn bè để bài khóa luận tốt nghiệp của em được hoàn
thiệnhơn.
Em xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, ngày 15 tháng 05 năm 2016
Sinh viên

Hứa văn Duy


3

DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Nguyên nghĩa

UBND

Ủy ban nhân dân

BVTV

Bảo vệ thực vật

LX

Lúa xuân

LM

Lúa mùa

VL

Very Low (rất thấp)

L

Low (thấp)

M

Medium (trung bình)

H

High (cao)

VH

Very high (rất cao)

LUT

Land Use Type (loại hình sử dụng đất)

STT

Số thứ tự

FAO

Food and Agricuture Organnization Tổ chức nông lương Liên hiệp quốc


4

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng

Tên bảng

Trang

2.1

Cơ cấu đất đai theo mục đích sử dụng của Việt Nam

20

2.2

Cơ cấu đất đai theo mục đích sử dụng của huyện Định Hóa

22

4.1

Tình hình dân số của xã Bảo Cường

32

4.2

Cơ cấu sử dụng đất của xã Bảo Cường

37

4.3

Cơ cấu sử dụng đất nông nghiệp xã Bảo Cường

38

4.4

Các loại hình sử dụng đất chính của xã Bảo Cường

39

4.5

Một số đặc điểm của các LUT trồng cây hàng năm

40

4.6

Hiệu quảm kinh tế một số cây trông chính của xã Bảo Cường

47

4.7

Hiệu quả kinh tế các loại hình sử dụng đất

48

4.8

Phân cấp các chỉ tiêu đánh giá về hiệu quả kinh tế.

49

4.9

Hiệu quả kinh tế của LUT chè

50

4.10 Hiệu quả kinh tế của LUT cây ăn quả

50

4.11 Hiệu quả kinh tế LUT nuôi trồng thủy sản

51

4.12 Hiệu quả xã hội của các LUT

52

4.13 Hiệu quả môi trường của các LUT

54


5

DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình

Tên hình

Trang

4.1

Cánh đồng lúa thôn Cốc Lùng

41

4.2

Cánh đồng thôn Nà Linh

42

4.3

Cánh đồng Làng mạ

43

4.4

Đồng Làng Chùa I

44

4.5

Một khoanh đất tại đồng Thanh Cường

45

4.6

Đồi chè của hộ ông Lương Vắn Chiều (thôn Bãi Lềnh)

48

4.7

Vườn nhãn nha ông Trần Văn Cong( Nà Linh)

49

DANH MỤC CÁC PHỤ LỤC
Phụ lục

Tên phụ lục

1

Phiếu điều tra nông hộ

2

Giá phân bón và giá một số loại nông sản trên địa bàn

3

Mức đầu tư cho các loại cây trồng chính

4

Hiệu quả kinh tế của các loại cây trồng chính

5

Hiệu quả kinh tế của cây Lúa

6

Hiệu quả kinh tế cây Ngô

7

Hiệu quả kinh tế cây Cà Chua

8

Hiệu quả kinh tế cây Chè


6

PHẦN 1

MỞ ĐẦU
1.1 Tính cấp thiết của đề tài
Đất đai là tài nguyên quốc gia vô cùng quý giá. Với sản xuất nông
nghiệp, đất đai là tư liệu sản xuất không thể thay thế được, không có đất thì
không có sản xuất nông nghiệp. Chính vì vậy, sử dụng đất là một phần hợp
thành của chiến lược nông nghiệp sinh thái và phát triển bền vững.

Nông nghiệp là hoạt động sản xuất cổ nhất và cơ bản nhất của loài người.
Hầu hết các nước trên thế giới đều phải xây dựng một nền kinh tế trên cơ sở
phát triển nông nghiệp dựa vào khai thác các tiềm năng của đất, lấy đó làm bàn
đạp phát triển các ngành khác. Vì vậy việc tổ chức sử dụng nguồn tài nguyên
đất đai hợp lý, có hiệu quả theo quan điểm sinh thái bền vững đang trở thành
vấn đề toàn cầu. Mục đích của việc sử dụng đất là làm thế nào để nguồn tư liệu
có hạn này mang lại hiệu quả kinh tế, hiệu quả sinh thái, hiệu quả xã hội cao
nhất, đảm bảo lợi ích trước mắt và lâu dài. Nói cách khác, mục tiêu hiện nay của
loài người là phấn đấu xây dựng một nền nông nghiệp toàn diện về kinh tế xã
hội môi trường một cách bền vững. Để thực hiện mục tiêu này cần bắt đầu từ
nâng cao hiệu quả sử dụng đất trong nông nghiệp một cách toàn diện.
Xã Bảo Cường là một xã miền núi thuộc huyện Định Hóa, tỉnh Thái
Nguyên. Diện tích tự nhiên 992,26 ha, dân số 4.277 người. Là một xã có nền
kinh tế nông nghiệp giữ vai trò chủ đạo trong trong quà trình sản xuất của xã
nên đời sống còn gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, định hướng cho người dân trong
xã khai thác và sử dụng hợp lý, có hiệu quả đất nông nghiệp là một trong những
vấn đề hết sức cần thiết để nâng cao hiệu quả sử dụng đất, đảm bảo phục vụ nhu
cầu về lương thực thực phẩm của người dân. Để giải quyết vấn đề này thì việc
đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp nhằm đề xuất giải pháp sử dụng đất
và các loại hình sử dụng đất thích hợp là rất quan trọng.
Từ thực tiễn đó,được sự nhất trí của Khoa Quàn Lý Tài Nguyên , Trường
Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, dưới sự hướng dẫn của TS. Vũ Thị Thanh
Thủy, em tiến hành nghiên cứu đề tài: “Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông
nghiệp xã Bảo Cường , huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên”


7

1.2. Mục đích của đề tài
- Đánh giá về điều kiện tự nhiên kinh tế xã hội của xã Bảo Cường .

- Đánh giá được hiệu quả sử dụng đất của các loại hình sử dụng đất nông
nghiệp.
- Đề xuất các giải pháp có hiệu quả để nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông
nghiệp trong tương lai.
1.3. Yêu cầu của đề tài
- Thu thập các tài liệu, số liệu về điều kiện tự nhiên kinh tế - xã hội của
xã Bảo Cường.
- Điều tra, thu thập và phân tích số liệu về hiệu quả sử dụng đất nông
nghiệp tại xã và đưa ra nhận xét đánh giá chính xác, khách quan.
- Đánh giá hiệu quả các loại hình sử dụng đất sản xuất nông nghiệp của xã Bảo
Cường.
- Đề xuất các các loại hình sử dụng có hiệu quả, giải pháp để nâng cao hiệu
quả các loại hình sử dụng đất đó.
1.4. Ý nghĩa nghiên cứu đề tài
1.4.1. Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu khoa học
- Củng cố kiến thức đã được học nghiên cứu trong nhà trường và những kiến
thức thực tế cho sinh viên trong quá trình thực tập tại cơ sở.
- Nâng cao khả năng tiếp cận, thu thập số liệu và xử lý thông tin trong quá
trình làm đề tài.
1.4.2. Ý nghĩa trong thực tiễn
- Giúp cho sinh viên tiếp cận, học hỏi và đưa ra những cách xử lý đối với
những tình huống trong thực tế.
- Trên cơ sở đánh giá hiệu quả sử dụng nhóm đất nông nghiệp từ đó đề
xuất được những giải pháp sử dụng đất đạt hiệu quả cao.


8

PHẦN 2
TỔNG QUAN TÀI LIỆU

2.1. Cơ sở khoa học của đề tài
2.1.1. Cơ sở lý luận của đề tài
2.1.1.1. Khái niệm về đất và đất sản xuất nông nghiệp
Đất là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá mà thiên nhiên ban tặng cho con người,
con người sinh ra trên mặt đất, sống và lớn lên nhờ vào các sản vật từ đất. Nhưng
không phải ai cũng hiểu đất là gì? Đất sinh ra từ đâu? Đất quý giá như thế nào? Và
tại sao phải giữu gìn nguồn tài nguyên này?
Cho đến nay đã có rất nhiều khái niệm, định nghĩa về đất đai. Khái niệm đầu
tiên của học giả người Nga Docutraiep năm 1987 cho rằng “ Đất là vật thể tự nhiên
cấu tạo độc lập lâu đời do kết quả quá trình hoạt động của 5 yếu tố hình thành đất,
đó là: Đá mẹ, sinh vật, khí hậu, địa hình và thời gian” [5]. Tuy vậy, khái niệm này
chưa đề cập đến sự tác động của cá yếu tố: nước của đất, nước ngầm và đặc biệt là
vai trò của con người để hoàn chỉnh khái niệm về đất trên.
Theo C.Mac: “ Đất là tư liệu sản xuất cơ bản và phổ biến, quý báu nhất của sản
xuất nông nghiệp, là điều kiện không thể thiếu được của sự tồn tại và tái sinh của
hàng loạt thế hệ loài người kế tiếp nhau” Các Mác (1949) [3].
- Các nhà kinh tế, thổ nhưỡng và qui hoạch Việt Nam cho rằng: Đất đai là
phần trên mặt của vỏ trái đất mà ở đó cây cối có thể mọc được và đất đai được
hiểu theo nghĩa rộng như sau: Đất đai là một diện tích cụ thể của bề mặt trái
đất, bao gồm các thành phần của môi trường sinh thái ngay bên trên và bên dưới
bề mặt đó bao gồm: khí hậu, thời tiết, thổ nhưỡng, địa hình, mặt nước ( hồ,
sông, suối…) các dạng trầm tích sát bề mặt cùng với nước ngầm và khoáng sản
trong lòng đất, tập đoàn thực vật, trạng thái định cư của con người trong quá
khứ và hiện tại để lại


9

- Như vậy đã có rất nhiều khái niệm và định nghĩa khác nhau về đất nhưng
khái niệm chung nhất có thể hiểu: Đất đai là khoảng không gian có giới hạn,

theo chiều thẳng đứng, gồm: Khí hậu của bầu khí quyển, lớp phủ thổ nhưỡng,
thảm thực vật, động vật, diện tích mặt nước, tài nguyên nước ngầm và khoáng
sản trong lòng đất; theo chiều ngang, trên mặt đất là sự kết hợp giữa thổ
nhưỡng, địa hình, thủy văn thảm thực vật với các thành phần khác, nó tác động
giữ vai trò quan trọng và có ý nghĩa to lớn đối với hoạt động sản xuất cũng như
cuộc sống của xã hội loài người.
- Đất nông nghiệp là đất sử dụng vào mục đích sản xuất, nghiên cứu, thí
nghiệm về nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối và mục đích
bảo vệ, phát triển rừng, bao gồm: đất sản xuất nông nghiệp, đất lâm nghiệp, đất
nuôi trồng thủy sản, đất làm muối và đất nông nghiệp khác.
- Đất sản xuất nông nghiệp là đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích sản
xuất nông nghiệp bao gồm: đất trồng cây hàng năm và đất trồng cây lâu năm.
2.1.1.2 Sử dụng đất và những quan điểm về sử dụng đất
a, Sử dụng đất và các yếu tố ảnh hưởng tới sử dụng đất
* Khái niệm sử dụng đất
Sử dụng đất là hệ thống các biện pháp nhằm điều hòa mối quan hệ người –
đất trong tổ hợp với các nguồn tài nguyên thiên nhiên khác và môi trường. Căn
cứ vào quy luật phát triển kinh tế xã hội cùng với yêu cầu không ngừng ổn định
và bền vững về mặt sinh thái, quyết định phương hướng chung và mục đích sử
dụng đất thuộc phạm trù hoạt động kinh tế của nhân loại. Trong mỗi phương
diện sản xuất nhất định, việc sử dụng đất theo yêu cầu của sản xuất và đời sống
cần căn cứ vào thuộc tính tự nhiên của đất đai. Với vai trò là nhân tố của sức
sản xuất, các nhiệm vụ và nội dung sử dụng đất đai được thể hiện ở các khía
cạnh sau:
- Sử dụng đất hợp lý về không gian, hình thành hiệu quả kinh tế không
gian sử dụng đất.


Khóa luận đầy đủ ở file: Khóa luận full