Nghiên cứu sử dụng vaccine Donoban 10 trong phòng bệnh viêm phổi do vi khuẩn M. hyopneumoniae; Actinobacillus pleuropneumoniae và Streptococcus suis cho lợn rừng giai đoạn sơ sinh đến 120 ngày tuổi. (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM

TRI
tài:
U S D NG V C XIN DONOBAN-10 TRONG PHÒNG B NH
VIÊM PH I DO VI KHU N M. HYOPNEUMONIAE; ACTINOBACILLUS
PLEUROPNEUMONIAE VÀ STREPTOCOCCUS TRÊN L N R NG NUÔI T I
NG TH C V T B

H

o:

Chuyên ngành:
Khoa:
Khoá h c:

Chính quy
Thú Y
2011 - 2015

THÁI NGUYÊN - 2015


I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM

TRI
tài:
U S D NG V C XIN DONOBAN-10 TRONG PHÒNG B NH

VIÊM PH I DO VI KHU N M. HYOPNEUMONIAE; ACTINOBACILLUS
PLEUROPNEUMONIAE VÀ STREPTOCOCCUS TRÊN L N R NG NUÔI T I
NG TH C V T B

H
o:
Chuyên ngành:
L p:
Khoa:
Khoá h c:
Gi
ng d n:

Chính quy
Thú Y
43TY - N01
thú y
2011 - 2015
PGS.TS. Tr

THÁI NGUYÊN - 2015


i

t i Ban giám hi u, các Phòng ban ch
nhi

ih

gi ng d y, truy

t cho chúng em ki n th c và nh ng kinh nghi m trong

cu c s

c, t

t p và rèn luy n t

trong su t quá trình h c

c bi t, em xin bày t lòng bi

th y giáo PGS.TS. Tr

c ti

n

ng d

và t n tình ch b o em trong su t th i gian hoàn thành khóa lu n này.
Em cùng bày t lòng bi
Thanh Tùng và bác Nguy
tr
b

nk

n

n cùng các anh, ch cán b , công nhân t i

ng v t bán hoang dã thu
om

ng th c v t

u ki n cho em ti n hành thí nghi m và t

em

trong su t th i gian th c t p, giúp em có thêm nhi u hi u bi t trong cu c s ng
c.
Em luôn bi
trình h c t p t

trong su t quá
ng và th i gian th c t p t

em có th hoàn thành

khóa lu n này.

Sinh viên


ii

Sinh viên


iii

B ng 3.1. S

theo dõi thí nghi m............................................................... 28

B ng 4.1. K t qu công tác tiêm phòng .......................................................... 33
B ng 4.2. K t qu

u tr b nh ........................................................ 35

B ng 4.3: T ng h p k t qu công tác ph c v s n xu t ................................. 40
B ng 4.4: K t qu nghiên c u v t l m c b nh viêm ph i c a l n thí nghi m.... 41
B ng 4.5. K t qu nghiên c u v t l m c b nh viêm ph i màng ph i c a l n
con thí nghi

tu i ............................................................. 43

B ng 4.6. K t qu theo dõi v tình tr ng b nh viêm ph i c a l n con thí nghi m.... 45
B ng 4.7. Hi u qu

u tr l

i v i l n m c b nh viêm ph i................ 47

B ng 4.8. T l tái nhi m và hi u qu

u tr l n 2 ....................................... 48

B ng 4.9: Chi phí thu c thú y ......................................................................... 49


iv

ADN

: Acid Deoxyribonucleic

A. pleuropneumoniae

: Actinobaccillus pleuroneumoniae

Cs
CFT

: Complement Fixation test

ELISA

: Enzyme Linked Immunosorbent Assay

IHA

: Indirect hemaglutination test

LPS

: Lipopolysaccarit

NC&PT
TN
TT
PCR
PRRS

: Polymerase Chain Reaction


v

L I C M N .................................................................................................... i
L

U ..................................................................................................ii

DANH M C CÁC B NG...............................................................................iii
DANH M C CÁC C M T

VI T T T ....................................................... iv

DANH M C CÁC C M T

VI T T T ....................................................... iv

M C L C......................................................................................................... v
Ph n 1: M
tv

U ............................................................................................ 1
................................................................................................... 1

1.2. M c tiêu nghiên c u................................................................................... 2
c và c s th c ti n.......................................................... 2
c .................................................................................... 2
1

c ti n ........................................................................... 2

Ph n 2: T NG QUAN NGHIÊN C U......................................................... 3
2.1. C s khoa h c c
m sinh tr

tài .......................................................................... 3
ng và sinh lý hô h p c a l n con.............................. 3

2.1.2. B nh viêm ph i c a l n .......................................................................... 4
2.1.2.1. B nh viêm ph i màng ph i trên l n..................................................... 4
2.1.2.2. B nh suy n l n................................................................................... 17
2.1.2.3. B nh liên c u khu n c a l n .............................................................. 19
2.1.3. V c xin Donoban-10 và c ch phòng b nh c a v c xin...................... 22
2.1.3.1. T ng quan v v c xin ......................................................................... 22
2.1.3.2. M t s thông tin v v c xin Donoban 10 trong phòng b nh viêm ph i
cho l n ............................................................................................................. 24
2.2. T ng quan nghiên c u trong và ngoài n
2.2.1. Tình hình nghiên c u trong n

c ............................................ 25

c.......................................................... 25


vi

2.2.2. Tình hình nghiên c u ngoài n
Ph n 3:

c ......................................................... 26

NG, N

NGHIÊN C U............................................................................................... 27
it

ng và ph m vi nghiên c u............................................................ 27
m và th i gian ti n hành ............................................................... 27

3.3. N i dung nghiên c u................................................................................ 27
3.4. Ph

ng pháp nghiên c u và các ch tiêu theo dõi ................................... 27

3.4.1. Th nghi m v c xin Donoban-

phòng b nh do vi khu n A.

Pleuropneumoniae, Mycoplasma hyopneumoniae và Streptococcus suis gây ra
cho l n r ng con t s si

th c v t b

n 4 tháng tu i nuôi t

ng

a ............................................................................................... 27

3.4.2. Nghiên c u hi u qu

u tr b nh viêm ph i trên l n con tiêm và

không tiêm v c xin. ......................................................................................... 28
3.5. Các ch tiêu theo dõi................................................................................. 29
3.6. Ph

ng pháp theo dõi t ng ch tiêu ......................................................... 30

Ph n 4: K T QU

C.................................................................. 32

4.1. K t qu công tác ph c v s n xu t........................................................... 32
4.1.1. Công tác thú y ....................................................................................... 32
n............................................... 35
4.1.3. Công tác khác ........................................................................................ 39
4.2. K t qu nghiên c

khoa h c ................................................. 40

4.2.1. Th nghi m hi u qu s d ng v

phòng b nh viêm

ph i do vi khu n M. hyopneumoniae; Actinobacillus
pleuropneumoniae và Streptococcus suis cho l n con ................................... 41
4.2.1.1. K t qu nghiên c u tình hình m c b nh viêm ph i c
l n thí nghi m................................................................................................... 41


vii

4.2.1.2. K t qu nghiên c u tình hình m c b nh viêm ph
l n con thí nghi

c tiêm phòng v

tu i c a
............ 42

4.2.1.3. K t qu nghiên c u tình tr ng m c b nh viêm ph i c a l n con thí
nghi

c tiêm phòng v c xin Donoban 10 ......................................... 44

4.2.2. K t qu hi u qu

u tr

i v i l n m c b nh

c tiêm và

c tiêm v c xin Donoban 10 ............................................................ 46
4.2.2.1. K t qu nghiên c u hi u qu
4.2.2.2. K t qu theo dõi t l tái nhi m
4.2.2.3. Chi phí thu

u tr l n 1 ........................................ 46
l n và hi u qu

u tr l n 2....... 47

u tr b nh viêm ph i khi tiêm và không tiêm

v c xin Donoban 10 ........................................................................................ 48
Ph n 5: K T LU N VÀ KI N NGH ........................................................ 51
5.1. K t lu n .................................................................................................... 51
5.2. Ki n ngh .................................................................................................. 52
TÀI LI U THAM KH O
I. Tài li u ti ng Vi t
II. Tài li u ti ng Anh


1

1

Trong nh
tr

th h t s c quan

u ngành nông nghi p. S n ph m c a ngành này là ngu n th c

ph m không th thi

i v i nhu c
ik

th c ti n c

iv

is

n

n b i t m quan tr
i s ng kinh t xã h i c

n

i quy

p và

i làm giàu cho nông dân. Cùng v i s phát tri n m nh c a ngành
ng v t quý hi
c ti n m nh m , nh

ng

ng nhu c u ngày càng cao c

i tiêu

nr
qu kinh t

i hi u

c nghiên c u sâu r

khoa h c k thu t hi

i nh

ng nhi u
a

t và ch

ng

s n ph m.
Tuy nhiên,

c l n r ng cung c p cho th

i

i tr i qua r t nhi u thách th c và r
Không gi ng v i các gi ng l n nhà, l n r ng v i b
c u di

u ki n s

quan tr ng n a là phòng b nh cho l n

r ng, ngoài nh ng b nh truy n nhi
ng hô h

hoang dã và nhu
i ph i phù h

l n s ng trong t nhiên. M t v

b

.

ng g p thì ta ph i chú ý phòng các
nh viêm ph i do m t s lo i vi khu

M. hyopneumoniae; Actinobacillus pleuropneumoniae và Streptococcus suis
gây ra. B nh th hi n
và nhi

nhi u m

c bi t là khi l n

,

th c p tính b nh làm l n ch t nhanh

c nuôi m

cao. Khi b nh

tr ng thái mãn


2

tính, làm gi m kh
d

ng, l n h

ng

n thi t h i v kinh t do tiêu t n nhi u th

Nh n th

c t m quan tr

s n xu t, em ti n hành nghiên c

c men và công s c

ng th i xu t phát t th c ti n
tài:

1.2
-

Donoban-10 trong

&
.
1.3
c

nhánh công ty
NC&
c ti n


3

2.1.1.

ng và sinh lý hô h p c a l n con
B máy hô h

gi

y uc a

làm nhi m v

ng bên ngoài. Nh có s

i khí
h p thu

c oxy và th i khí cacbonic.
iv it tc
ns s

ng v t thì m t trong nh ng y u t quy
ng oxy, trong m i phút

ng v t có vú c n 6 -

8ml oxy và th i tr
th

ng oxy thi t y u này và

ng cacbonic ra kh
Hô h p c

ph i th c hi

ng tác hô h p.

l n chia thành 3 quá trình:

- Hô h p ngoài: là quá trìn
c th c hi n

nh

i khí gi

ng

ph i thông qua các ph nang.

- Hô h p trong: là quá trình s d ng oxy c a mô bào.
- Quá trình v n chuy n khí cacbonic và oxy t
ng tác hô h

c l i.

u khi n b

th n kinh - th d ch và

c th c hi n b

pc al ng

ng d n

u, thanh qu n, khí qu n, ph qu n) và ph i.

D
b
m

ng d n khí có h th ng th n kinh và h th ng m ch máu phân
c có tác d
ng hô h

i m không k

n ph i. Trên niêm

p lông rung luôn chuy

ng ra ngoài

y các d v t và b i ra ngoài.
m th trên niêm m

ng hô h p r t nh y c m v i các

thành ph n l có trong không khí. Khi có v t l
nh

y v t l ra ngoài, không cho xâm nh

có ph n x ho, h
ng hô h p.

4

Khí oxy sau khi vào ph i và khí cacbonic th

i t i ph

nang. Ph i l n bao g m r t nhi u ph
tích ph

m

i khí. Di n

t 100-200 m2 tùy theo l a tu i.

Nh p th trung bình c a l n là 20-30 l n/phút. L n con có nh p th
nhi

ng 50 l n/phút và

l n nái nh p th

ng h p gia súc m c b nh ho c b
th

-15 l n/phút.

ng m nh thì t n s h p có

c gi

2.1.2. B nh viêm ph i c a l n
2.1.2.1. B nh viêm ph i màng ph i trên l n
B nh viêm ph i màng ph i (APP) trên l n là 1 trong s các b nh thu c
h i ch ng hô h p ph c h p PRDC, b nh có
c a tr i v i t l ch t có th

ng r t l

n 20% khi có d ch c p tính x y ra. Tuy

nhiên, các thi t h i gián ti p khi b nh

th

ng

trên ngày (ADG) gi
nguy hi

t

u tr còn

u so v i t l ch t.

- Nguyên nhân gây b nh.
B nh do 1 lo i vi khu n có tên là Actinobacillus pleuropneumoniae gây ra.
A. pleuropneumoniae

-),

- 0,5 x 0,6 - 1,4
hìn
- 2 x 60 - 450nm.
A. pleuropneumoniae

,

- 10% CO2
Staphylococcus aureus trong quá trình phát


5

A. pleuropneumoniae
-

[9
bào: Apx I; Apx II; Apx III (Frey và cs, 1993 [5]; Jensen và cs, 1986 [8]).
A. pleuropneumoniae

H. parasuis

Haemophilus
Haemophilus sp
Haemophilus sp.

Actinobacillus

A.

minor, A. porcinus và A. indolicus (Moeller và cs, 1996 [10]).

A. pleuropneumoniae

sinh Indol, O
A. pleuropneumoniae

0

các


6

A. pleuropneumoniae

-

(Pohl và cs, 1983 [13]).

.

và 5B).

-

A. pleuropneumoniae

A. pleuropneumoniae

vi
[16
xác minh (Perry và cs, 1990 [12

ên quan


7

(Perry và cs, 1990 [12].

A. pleuropneumoniae

6

c liên
Quan sát

; Inzana, 1991 [6]). Jacques (1988) [7
-

- 230 nm

không
(Ward và Inzana, 1997 [16]).
-

:

A. pleuropneumoniae
A. pleuropneumoniae
1993 [5]) và Apx
A.

IV.
pleuropneumoniae
5]).
+
-


8

+
+

serotype 2, 3, 4, 6 và 8.

A. pleuropneumoniae

.

- Lipopolysaccarit:

-

12]). Bám

A. pleuropneumoniae

9

- Tri u ch ng:
Tri u ch ng lâm sàng c a b nh th hi n
tu i c a l n, tình tr ng mi n d

nhi u m c, ph thu c vào

u ki

ng và m

c m nhi m

v i tác nhân gây b nh. Ti n tri n lâm sàng có th là quá c p tính, c p tính
ho c mãn tính.
+ Th quá c p tính: L n m c b nh s t 41,50C, m t m i, b
nôn m a và tiêu ch y. Th i gian ng

c khi ch

hi n khó th d d i, th b ng m m, l n

ng có nh ng bi u
ng i th , nhi

c khi ch t, có ch y nhi u d ch b t l n máu
nh

mi

n da

tái l n m c b

gi m

tr nên tím

ng ch t sau 24 - 36 gi .

+ Th c p tính:

th

ng có nhi u l n cùng m c b nh trong m t

chu ng ho c nh ng chu ng khác nhau. L n b nh s t t 40,5 0C - 410C
m t m i, n m không mu n d y, không mu n u ng, b
n
nhau

,

u hi u hô h p

b ng mi ng r t rõ. B nh di n bi n khác
t ng cá th , ph thu c vào m

u tr . L

t

ng s ng sót n

ph i và th

mb t

u c a b nh.

+ Th bán c p tính: Th này xu t hi n sau khi các d u hi u c p tính m t
n b nh không s t ho c s t nh , xu t hi n ho t phát, v
khác nhau, con v

ng.

+ Th mãn tính: L n m c b nh không có bi u hi n rõ ràng trên lâm
sàng. Nh ng con v t m c b nh th mãn tính là nhân t truy n b nh cho nh ng
l n khác. Nh ng d u hi u viêm ph i s bi u hi
k phát các vi sinh v
hay các nhân t Stress.

u có nhi m trùng

ng hô h p khác (Mycoplasma, Pasteurella, PRRS)


10

- B nh tích:
+

th quá c p, ph i xu t huy t tràn lan nên khó nh n bi t, ph i c t ra

có máu. Th c p tính, b nh tích ph i rõ nh t là màng ph i viêm, a d ch và
s i huy

ng th i dính ch t v i xoang ng c. Ph i m

T

i th ch y u

viêm ph i v i t

ng hô h

c, b m t c t xù xì.
ng h p b

nh và thùy tim, c

t ph n các

m m trên c a thu hoành.
ng h p l n ch t nhanh, khí qu n và các ph qu n ch

y

các ch t ti t nh y b t có l n máu.
Có th th y m t s t

i th

ng h p quá c p tính,

các vùng viêm ph i tr nên s m màu và ch c kèm theo viêm màng ph i có ít
ho

t.
Viêm màng ph

ng r t rõ

các gia súc ch t trong giai

n c p tính c a b nh ít nh t 24 gi sau khi nhi m trùng và khoang màng
ph i ch a d ch l n máu. Khi t

n tri n n

t trên vùng ph i t

i
dính r t ch t màng

ph i vào thành ng c.
+

th mãn tính, b nh tích quan sát th y là các

khác nhau n m ch y u

c

trên thùy hoành và gi i h n v i t ch c xung quanh

b i m t v mô liên k t m ng, m t s vùng c a màng ph i có th b viêm dính
vào thành ng c.
Ph i xu t huy t ho i t có fibrin. Th mãn tính xu t hi n các

áp

xe trên ph i.
- B nh lý h c
B nh lý h c c a b nh viêm ph i - màng ph
cách k

ng v c v

gi a vi khu n và t

phát tri n c a các t
ch c

m

c nghiên c u m t

n m i liên quan
phân t . S nhi m trùng


11

ng x y ra do m m b nh trong không khí ho c do ti p xúc. Nh ng nghiên
c u th c nghi m cho th y r ng vi khu

ng t n t i

các amidan và dính

bám vào bi u mô ph nang.
Vi khu n A. pleuropneumoniae

ph i nhanh chóng b th c bào ho c

i th c bào ph nang và s
H uh

c t Apx I, Apx II và Apx III.

c t có kh

i th c bào ph nang, các t bào

n i mô, t bào bi u mô ph nang, t bào n i mô c a mao m ch thành ph
nang, nh t là Apx III r t có ho t tính ch ng l
khu n có v có kh

kháng l i s ho
v i hi

ng l

i th c bào ph nang. Các vi

c s th

ng

ng c a b th . S

ct

ng nhi m trùng là nguyên nhân ch y u làm xu t hi

n

, 1991[6]).
Th quá c p tính và c p tính c a b nh gây nên hi u
t

m khu n máu

và th m chí

i. Có s khác nhau v

cùng m t serotype. S

c l c gi a các serotype
khác nhau c u trúc

v , khác nhau v thành ph n LPS ho c ch ng lo i dung huy t. Trên th c t
nh ng serotype 1, 5, 9, 10 v
Nh ng t

cl cm
ph i là h u qu c a nh ng s

c t có th

c nhìn th y sau 3 gi nhi m trùng th nghi m và tr nên d n d n rõ ràng
nang tr

xung huy t các mao qu

M ch b ch huy t dãn ra cùng v i d ch phù, fibrin và các t bào viêm. S t p
trung ti u c u và các t bào b ch c
ph nang b t

c th y

huy t kh

vách

ng m ch cùng s ho i t thành

m ch có th phát tri n gây nh i huy t. Nh ng khu n l c nh c a vi khu n có
th th y

các vách ph nang b nhi

khu n huy t. B c a t
bào b t

xu t hi n nhi m vi
nên b l

y b i xác ch t ho

i th c

c nh ng m nh v n c a t bào và nhanh chóng phân ranh


12

gi i rõ v i vùng ph i xung quanh sau 4 ngày nhi m b nh. Có d ch m kèm
theo vi khu n

các ph qu n. Theo th i gian, nh ng t

tâm tr nên ho i t và s lành b nh x

vùng trung

nv is

- Ch
nh viêm ph i - màng ph i do A.

ch
pleuropneumoniae gây ra c

m d ch t h c, tri u ch ng

lâm sàng k t h p v i các b nh tích

ph i và màng ph i.

m d ch t : L ch s b nh c

+
tháng tu i. M

l n2-6

u ki

ti p xúc gi a l n m i và l
it

ng x y ra

. Có s

a các nhóm tu i, nhi

ng thay

u ki n cho b nh phát ra.
+ Tri u ch ng lâm sàng: Trên lâm sàng có th nghi viêm ph i - màng

ph i

các

t c p bùng phát. Con v t ch

ti n tri n trong vài gi

t ng t, th quá c

n 2 ngày. Con v t s t cao (410

ng có máu l n b t ch y t

ng
t, khó th

ng.

+ B nh tích: Ki m tra các b nh tích trên ph i, màng ph i và s nghiên
c u các t

a trên các b

n hình trên ph

hi n c a d ch r viêm, cùng các vùng ho i t

xu t

c bao quanh b i hàng rào các

m nh t bào b ch c u trung tính là b ng ch ng rõ ràng nh t cho viêm ph i màng ph i.
th nhi m trùng mãn tính, m khám th y

áp xe c ng, ranh gi i rõ

ràng k t h p v i viêm màng ph

t

b nh tích có giá tr ch
Bên c

n ph i ti n hành ch

ch

nh

ng v t m i ch t d dàng tìm th

qu n ho c d ch ti t

it

kh

nh

nh t i ph
y t ch c ph i b t n

m gram th y nhi u c u tr c khu n gram âm.


13

u A. pleuropneumoniae t các t ch c và ch t ti t có th

Phân l p l

c ti n hành trên th ch máu c u 5% cùng v

ng c y ngang c a

Staphylococcus aureus. Sau khi nuôi c y hi
xu t hi n

n l c nh

ng c y th

c bao b c xung

quanh b i vùng sáng dung huy

u này cho ch

n

m c nhanh. Chúng có th m c trên th

t trên

ng này.
ng là v i P. multocida

ng h p nhi
ho c cùng v i các vi khu n khác thì ta c n s d
Jacobsen và Nielsen

ng ch n l c

ng ch n l c có th phân l p vi

khu n t amidan. Tuy nhiên vi c phân l p có th b th t b
t

c ch a tr

khu n có th

ng h p

ng h p ti n c p tính, vi

c phân l p t c

m trùng huy t). Có

th dùng k thu t PCR ho c test huy t thanh v i kháng th h p th ho c
kháng th
pleuropneumoniae không. Có th

nh t i các serotype b ng cách s d ng

k thu t PCR cho các gen ho t hoá c u trúc c
kháng th

c t ho c có th s d ng

i t ng serotype.

B nh d ch t l
ph

c có ph i là A.

nh vi khu n phân l

u l n và các b nh nhi m trùng do liên c u
n trong vi c ch

t

ng h p quá

c p và c p tính. Trong nh

ng h p nhi m trùng c p tính và mãn tính,

các b nh tích c a ph i ph

c phân bi t v i các b nh tích gây ra b i các

tác nhân vi khu n sinh m

A.pyogenes, Staphylococcus aureus, tr c

khu n d ng b ch c u và Fusobacterium necrophorum.
ng th i, khi ch

nh viêm ph i - màng ph i do A.

pleuropneumoniae gây nên c n ph i phân bi t v i các b
ph

Mycoplasma, h i ch ng r i lo n sinh s n và hô h p

l n


14

(PRRS), b nh cúm và viêm ph i do Salmonella choleraesuis
phân bi t v i m t s vi khu n khác trong h Pasteurellae

P. multocida,

P. haemolytica, H. parasuis, A. minor,..
Ngoài ra, có th ti n hành ch

b ng các ph n ng huy t thanh

h
+ Ph n

ng Complement Fixation test (CFT): là m t trong nh ng
m tra s m nh

A. pleuropneumoniae, s d ng

ch

có th phát hi n ph c h p kháng nguyên - kháng th .
+ Ph n ng Indirect hemaglutination test (IHA): Phát hi n kháng th
trong huy t thanh.
+ ELISA (Enzyme Linked Immunosorbent Assay): Phát hi n kháng th
c hi u cho t ng thành ph

ct .

- Phòng b nh

+ Phòng b

ch:

Có th ti n hành phòng b nh viêm ph i - màng ph i theo m t s cách.
Các tr i không b m c b nh và nhi m khu n ph i duy trì chính sách cách ly.
nm

i xu t phát t

b nh và

nên cách ly chúng trong m t th
M

t hi n b nh

có th g

m t tr i thì vi c lo i tr tác nhân gây b nh

c dù v

v

ng. Do

m soát ph

m d ch t h c c a

b nh viêm ph i - màng ph

u là ph i h n ch thi t h i kinh

t b ng cách s d
sinh. Có th

u tr b nh

nghi b nh và chuy
thu c liên t c ho c ng
c

u tr b ng kháng
ns mb

u tr các nhóm gia súc

ch, cách ly cho t i khi gi t th t. Có th dùng
g không bao gi

c dùng kéo dài và

ng xuyên theo dõi s nh y c m c a vi khu n v i kháng sinh.


15

Các bi

cs d

b nh hô h
all out)

ng hình th

ki m soát

-

các tr i chuyên v béo, cai s a s

-

làm gi

nhi m khu n.
Phòng tr t ng h p là bi n pháp quan tr ng nh t bao g m: V sinh, tiêu
c chu ng tr

nh k phun thu c sát trùng; ki m soát n ng

NH3, CO2 trong chu ng nuôi.
nhi m khu n mãn tính, c n tiêm ch ng v c xin.
u lo i v c xin
chính: Các vi khu

c s n xu t cho b nh này g m 2 nhóm

t (v c xin vô ho t) và các v c xin v i m t s thành

ph n c u t o c a vi khu n. V c xin vô ho t toàn khu

c hi u theo serotype

có th có mi n d ch v i các serotype khác có ph n ng chéo.
Hi n nay v c xin
V c xin vô ho

c dùng ph bi n là v c xin ch t (vô ho t).

c hi u theo serotype có th mi n d ch chéo. M r ng ph

b o v b ng cách k t h p t t c các serotype có

ch t o v c

xin thì hi u qu b o h cao

]).

Hi n nay các v c xin th nghi m là các v c xin
ng khí dung ho
nh. T

ng u

c dùng

t s tác d ng b o v nh t

ng dùng v c xin khi kháng th c a m gi

is b o

v cao trong phòng thí nghi m, làm gi m t l t vong, gi m s

u tr c n

ng hàng ngày và c i thi n hi u qu chuy n hóa th
ch

ng th

c nâng cao, ít b viêm ph i và chi phí th p.

Các th h v c xin

ng không ph i luôn luôn có hi u qu . Trên

th c t v c xin
cs d
tiêu di t b nh này.

c tình tr ng mang vi khu n
t bi n pháp tr

16

V

kh

n trong quá trình

phòng b nh. Vi khu n nh y c m v i nhi u ch t ti

ng. V i

m A. pleuropneumoniae thì gi t th t toàn b và xây d ng l i

nh

v i các con l n xu t phát t cá

t ch c ch n là không nhi m vi

khu n gây viêm ph i - màng ph i là bi
c

c l a ch n. Tuy nhiên luôn

ng hi u qu kinh t .
D a trên xét nghi m huy t thanh h

và tách các l n con

i v i l n ngay sau khi m

2 tu n tu i riêng bi t h n v

nhi m b nh, nh ng con l n này n u chúng có huy t thanh ch
t i tu n tu i 12 s

tái t o l

ch

n s a có huy t thanh

c nh t lo t lo i tr cho t i khi toàn b

n

gi ng có k t qu huy t thanh ch
c n 6 - 12 tháng. Trong quá trình lo i tr , toàn
b

c b o v phòng tái nhi m b

sung

kháng sinh ví d

+ Sulfamethoxazole

1:20; 250 mg/kg/th

t s k t qu nghiên c u thì
thành công m t ph n ho c th m chí th t b

các yêu c u hi n nay v

ng th i

n kháng sinh trong s n ph m th t l n làm

trình này không th c t .
+ Phòng khi có d ch.
B nh viêm ph i - màng ph i ph i s d ng bi n pháp phòng tr t ng
h pm
s

t hi u qu cao trong vi c phòng tr d ch b nh, t o cho con v t có
kháng t

Ph i có chu ng cá
nh ng l n m.

ng, phát tri n nhanh.
ng nh ng l n m i nh p vào ho c