Nghiên cứu tạo mô sẹo và tái sinh cây dâu tây (Fragaria vesca L.) từ mảnh lá (Khóa luận tốt nghiệp)

------------------

NH TUY N

tài:
NGHIÊN C U T O MÔ S O VÀ TÁI SINH
CÂY DÂU TÂY (Fragaria vesca L.) T

M NH LÁ

: Chính qui
Chuyên ngành
Khoa

: CNSH - CNTP
: 2011 2015


------------------

NH TUY N

tài:
NGHIÊN C U T O MÔ S O VÀ TÁI SINH
CÂY DÂU TÂY (Fragaria vesca L.) T

M NH LÁ

KHÓA LU

: Chính qui

Chuyên ngành
Khoa

Khoa CNSH

CNTP;

: 43 CNSH
: CNSH - CNTP
: 2011 2015
: 1. TS.
2. ThS.
Nông Lâm Thái Nguyên


a Ban Giám
Khoa

inh

sinh cây dâu tây (Fragaria vesca

inh

inh

ngày hôm

TS.
ThS.

và


Trang
.......................................... 6
2006
- 2012................................................................................................. 8
............... 9
2010
2012............................................................................................................9
(sau 30 ngày theo
dõi) ...........................................................................................................29
B ng 4.2.
(sau 30 ngày theo dõi) ..................................................................... 31
B ng 4.3.

ng c

u ki n sáng/t

n kh

o mô s o t m nh

lá (theo dõi trong 30 ngày) .............................................................. 34

gày) .......................................................... 35
.......... 39

DANH M C CÁC HÌNH
Trang
Hình 1.1. Cây dâu tây........................................................................................ 4
..... 30
Hình 4.2.

ng c

n kh

o mô s o t m nh lá33

lá ...................................................................................................... 35
Hình 4.4.

37

Hình 4.5
.................................................................................................... 38
Hình 4.6

......... 41


DANH M C CÁC T , C M T

VI T T T

STT T và thu t ng vi t t t

1

BAP

6-Benzylaminopurine

2

Cs

C ng s

3

CT

Công th c

4

CV

Coeficient of Variation

5

DNA

Deoxyribonucleic Acid

6

FAO

7

GA3

Gibberellic acid

8

IBA

Indole Butyic Acid

9

LSD

Least Singnificant Diference Test

10

MS

Murashige & Skoog

11

MT

ng

12

NAA

13

TDZ

Thidiazuron

14

2,4-D

2,4 - Dichlorophenoxy Acetic Acid

Food and Agriculture Organization of the
United Nations

-Naphthalene acetic acid


M CL C
Trang
:

............................................................................................ 1
................................................................................................... 1
...................................................................................................... 2
....................................................................................................... 2
....................................................................................... 2
.................................................................................... 2
........................................................................... 3

2:

................................................................. 4
........................................................................... 4
........................................................................... 4
......................................................... 4
âu tây............................................................................. 5
..................................................... 7

2.2.

........................ 8
............................................................................................ 8

2.2.2.

........................................................................................... 10
... 10
.......................................................................................... 10
........................................................................................... 11
............................. 12

2.4.1. Khái ni m .............................................................................................. 12
khoa h c c a nuôi c y mô t bào th c v t.................................. 12
......................................................... 14
2.5.1. Khái ni m .............................................................................................. 14
............................................................................ 14
...... 16


................................................................................... 16
ng ......................................................................... 16
2.6

u ki n nuôi c y ................................................................................ 20

2.6.4. Ch

ng ..................................................................... 20
23

3:

.................................................................................. 23
..................................................................... 23
................................................................................... 23
..................................................................................... 23
............................................................... 23
3.4

................................................................................ 24
.......................................................................... 24

........................................................... 24
....................................................... 25
........................................... 26
.................................................... 27
............................. 29

Ph n 4:

................................................... 29
....... 30
4.3.

ng c

u ki n sáng/t

n kh

t o mô s o t m nh lá 34
35
.................. 39

:

........................................................ 42
.................................................................................................... 42
................................................................................................. 42

PH L C

1

Fragaria vesca L.

Cây dâu tây

hi Fragaria,

, 2011) [3]. Dâu tây

(Lê T

[10].

ngoài ra

[10

Mai, 2009)
[10

[3].

(Quy
[37


2

) [31];
(Hossam Zakaria và cs, 2014) [36]; (Arzu Birinci Yildirim và cs, 2014) [35];
(Nehra và cs, 1988) [31],
cs, 2005) [27],

) [25]; (Foucault và
) [32])

1996) [32],

(Owen và Miller,

(Foucault và cs, 2005 [27].
Nghiên
(Fragaria vesca L.)

Nghiên c u t

-

quy

-

trên
ng câu dâu tây.

-

tác sau này.

-

g


3


4

P

2

2.1.
2.1.1.
Fragaria Vesca

[16] dâu tây

: Plantea
Ngành : Angiospermae
: Rosids
: Rosales
: Rosaceae
Chi

: Fragaria

Loài

: Fragaria sp.
Hình 1.1. Cây dâu tây

2.1.2
Theo Võ K

Chi (2003) [2

2.1.2.1

o

C.

2.1.2.2. Thân

,


5

c

2.1.2.3. Lá

2.1.2.4. Hoa
có
, có 25-

-

2.1.2.5

2.1
2.
Rosaceae. Dây tây
Lá dâu tây
f

(Arzu
Birinci Yildirim và cs, 2014) [35].


6

:

Protein
Lipid
Tro
Natrium (Na)
Kalium (K)
Calcium (Ca)
Vitamin A
-caroten
Vitamin E
Vitamin B1
Vitamin B2
Vitamin PP

Vitamin B6
Vitamin C

Kcal
g
g
g
g
g
mg
mg
mg
µg
µg
µg
µg
µg
µg
µg
µg

46,0
84,0
1,8
0,4
7,7
0,8
0,7
190
22,0

5,0
30,0
0,58
0,03
0,06
0,3
0,06
60,0

(Ngu

, 2008) [8]

2.1

Nam

Lào

Cai...
nay, giá dâu tây

130.000
m sau,


7

ng

.
2.1.4
2.1.4

2.1.4.
)
in vitro

cs, 2010) [21].


8

in vitro

[18]

in vitro

2.2.
2.2
thì có 3

4

(FAOSTAT, 2006
- 2012) [26].

- 2012

(ha)

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

264 299

264 734

247 825

245 871

228 272

243 405

241 109

150 276

151 075

166 661

186 951

190 688

177 816

187 335

3 971 185 3 999 464 4 130 279 4 596 586 4 352 869 4 328 129 4 516 810

- 2012) [26]


9

241 109

187 335

4 516 810

32 083

258 460

829 223

43 870

440 930

1 934 361

Châu Phi

10 326

386 371

398 967

Châu Âu

153 048

86 048

1 316 950

1 782

209 366

37 309

Châu Á

(Úc)

[26]

trên

2010

2012

2010

(ha)

2011

2012

(ha)

(ha)

23 060

561 223

23 260

564 471

23 183

589 592

7 564

34 034

6 896

380 989

7 600

381 447

11 679

256 820

11 967

252 708

12 793

276 067

7 049

328 845

5 816

294 909

6 436

298 539

6 150

288 618

6 020

294 518

6 000

308 333

Australia (Úc)

1 383

212 104

2 220

139 176

1 562

197 241

Mexico

6 282

360 804

6 978

328 031

8 664

416 004

Tây Ban Nha

Hàn Q

- 2012) [26]

10

2.2.

Nam

có khí h

a

[5].

ông
S

13

bì

dâu tây các

[5].
2.3
2.3


11

in vitro

c

Chien-Ying Ko và cs (2009) [28
Passey AJ và cs
(2002) [33]
Fragaria x ananassa Duch.).
i Yildirim và cs (2014) [34],
Landi L. và cs (2005) [29
kích t

Hossam Zakaria và

cs [35
Otroshy Mahmoud và Moradi Kosar (2013) [24
in vitro. Marta Barceló và cs (1998) [24]
Agrobacterium
tumefacien

Kristi Lee Whitley (2004) [34]
Fragaria x

ananassa Duch
2.3.2.

Phâ

S
cs (2004) [14]
cs (2008) [11]
2

dâu tây (Fragaria ananassa Duch.).
(2007) [19]

in vitro và ex vitro cây


12

in vitro.
h th ng nhân gi ng cây dâu tây Fragaria x ananassa

(2010) [11]

Duch. b ng công ngh nuôi c y mô th c v
quang t

c bi t chú tr ng công ngh

ng, nh m t o ra cây dâu tây s ch b nh và ch
[15]

u

ng cao. Tr n

ng c a các ch

ng th c v t và quang k trên s phát tri n hoa

u

cây dâu tây

Fragaria vesca L.
2.4.1. Khái ni m
Nuôi c y mô t bào th c v t là khái ni m chung cho t t c các quá trình
nuôi c y t nguyên li u th c v

ng nhân t

u ki n vô

trùng (Tr n Th L và cs, 2008) [7].
Trong th c t , các nhà vi nhân gi

ng dùng thu t ng nuôi c y

mô và nhân gi ng in vitro hay nuôi c y in vitro thay th
c nhân gi ng th c v

ch các

u ki n vô trùng v i các m

khác nhau (Tr n Th L và cs, 2008) [7].
khoa h c c a nuôi c y mô t bào th c v t
2.4

2003) [1].

[1].


13

2009)[4].

hài hòa (Ngô Xuân Bình và cs, 2003) [1].


14

[4].

2.5.1. Khái ni m

...),

á

[13


15

+ Bi

[13

2003) [13
- Auxin
- Cytokinine
- Auxin + Cytokinine
Sau khi mô s

100

-


16

V t li u nuôi c y là ngu n nguyên li u kh

u cho nuôi c y mô t bào

th c v t. V t li u dùng cho nuôi c y mô t bào th c v t có th là h u h t các
ph n c a cây (ch i ng n, ch i bên, phi
c a phôi (lá m m, tr lá m

u trúc

tr (c , thân r

V và cs, 2009) [23].
M u nuôi c

y ph

pháp ph bi n nh t trong vô trùng m u c y hi n nay là s d ng hóa ch t có
kh

t vi sinh v t. Hi u qu vô trùng tùy thu c vào th i gian, n ng
và kh

tiêu di t vi sinh v t c a hóa ch t. M t s hóa

ch

c s d ng hi n

vô trùng m u là: Ca(OCl)2-hypoclorit

canxi, NaOCl-hypoclorit natri, oxy già, HgCl2-th y ngân clorua, ch t kháng
và cs, 2009) [23].
ng
Các thành ph

nc

ng g m:

- Ngu n cacbon
- Các nguyên t

ng

- Vitamin
- Các ch t h

nhiên

- Các ch

ng

- M t s thành ph n khác
2.6.2.1. Ngu n Cacbon
Mô và t bào th c v t trong nuôi c y in vitro s ng ch y
th c d
h

ng. Vì v y, vi c b

ng nuôi c y ngu n cacbon

u ki n b t bu c. Ngu n cacbon thông d ng nh t hi n nay là

saccharose, ngoài ra v n có th s d ng maltose, glucose (Tr n Th L và cs,
2008) [7].


17

ng

2.6.2.2. Các nguyên t
+N

c s d ng

s d ng ngu

d ng NO3- ho c NH4+, th c v t s

ng hóa và t o nên các s n ph m h
ng kho

c cung c p

ng MS, amôn

d ng mu i NH4NO3, trong s các nguyên t c

thì

ng l n nh t

ng

và cs, 2009) [23].

+ Phospho: Phospho (P) tham gia vào nhi u h p ch t quan tr ng quy t
i ch

ng, quy

n các ho

ng

ng phát tri n c a cây: P tham gia vào thành ph n c a axit nucleic;
tham gia vào thành ph n c a photpholipit; P có m t trong h th ng ADP, ATP;
P tham gia vào các ho

ng c a enzyme oxi hóa kh là NAD, NADP, FAD,

FMN
Hai d ng P
có tác d

ng dùng là NaHPO4.7H2O và KH2PO4, P
th

m giúp

ng

và cs,

2009) [23].
u ch
ch t và t

nt

t bào. Kali có tác d

c tính lý hóa c a keo nguyên sinh

và chi

u ch nh s

v n chuy n các h p ch t h

ng c a quá trình x y ra trong
khí kh

u ch nh dòng

ch libe, ngoài ra Kali ho t hóa r t

nhi u enzyme tham gia vào quá trình quang h p, hô h p: ATP-ase, RDPcarboxxylase, nitratreductase
Kali t

ng

c dùng

i t 2-25 mM

d ng KNO3, KH2PO4, KCl.6H2O...N
và cs, 2009) [23].

+ Canxi: Vai trò quan tr ng nh t c a canxi là tham gia vào hình thành
nên thành t bào. Canxi k t h p v i axitpectin t o nên pectat canxi có m t
l p gi a c a thành g n ch t các t bào thành m t kh
vào hình thành nên màng t bào

i ta cho r ng canxi có vai trò trong vi c

hình thành nên nhi m s c th và quá trình phân chia t bào.