Đánh giá tình hình mắc bệnh viêm tử cung ở lợn nái ngoại và thử nghiệm một số phác đồ điều trị. (Khóa luận tốt nghiệp)

--------------------------

Chính quy
Chuyên ngành: Thú y
Khoa:
: 2011 - 2016

Thái Nguyên, 2015


----------------------

NÁI NG

: Chính quy
Chuyên ngành: Thú y
Khoa:
: 2011 - 2016

i Nguyên

Thái Nguyên, 2015


i

x

,h

,

t

Tôi xin c

ih

u ki n

thu n l i và cho phép tôi th c hi n khóa lu n này.
n nái
,h

,t

,

Sinh viên

xã


ii

châm

h viên

công

nái
x

,h

,t
,h

,t

:


iii

Trang
........................................29
:

......................................................30
.........................33
..............................34
..............36
..................37

....................................................................................................38

....................................................................................................40

.........................................................................................................41

con
........................................................................................42


iv

L:

Landrace

Y:

Yorkshire

CP:

Charoen Pokphand

Cs:

C ng s

Nxb:

Nhà xu t b n

PGF2 :

Prostaglandin F2 .

FSH:

Follicle stimulating hormone

LH:

Luteinizing hormone

MMA:
TT:
P:

- viêm vú -

T


v

Trang
............................................................................................................ i
.......................................................................................................... ii
...................................................................................... iii
..................................................... iv
..................................................................................................................v
:

......................................................................................................1
............................................................................................................1
...........................................................................2

.................................................................................................2
..............................................................................................2
...............................................................................................2

:

...........................................................................3
.....................................................................................................3

2.1.1.

................................................................3

2.1.2.

.....................................................................5
............................................13
...........................................................13

2.1.3.

................................................................................15

2.1.3.3.

.................................................................................17
.........................................................20
.....23
........................................................25
....................................................................25

...................................................................26

:

......29
......................................................................29


vi

......................................................................29
..........................................................................................29
..............................................29
.................................................................................29
...........................30
..................................................................................31
:

.......................................33

.............................................................................33
- 2015)........33
...........................................34
....................36
...............37
.........................37

..........................................................................................................38

..........................................................................................................39

.................................................................................................................40
:

.......................................................................43
..............................................................................................................43
...............................................................................................................43
......................................................................................44


1

1.1.
-

hi


2

.
nêu

th c hi n

:

-

-

.

c
-

ng

-

c ti n
-

-


3

2.1.
2.1.1. C u t

c c a l n nái

quan

* Âm môn (vulva)
Âm môn hay cò

)

*
ng trinh,


4

6

- 12 cm.

*

15].
Theo

6

- 18 cm.
-

- 1 m.

-


5

-

5

15].

à

xoang no

-

2.1.2

m sinh lý sinh d c l n cái


6

quan sinh

FSH là 3 :
-

-

- 12 ngày.


7

nái/
113 -

nái/

-

a. Sinh lý mang thai

T

[6]

trung bình là 110
+ Quá
-

g
túi phôi.


8

-

40.
-

kinh

hormone

[7].

-

4 kg là


9

[6]

tpho nghiêm

-

T

[6

6 kg, c
cung bình
-

0,5 kg.
mone

c


10

lliculin.

T

[6

- Tri


11

T

[6
ràng.

-

-

10

15 phút,

3 phút
thai

ào

12

-

[6

-

b

,
cung và ra ngoài.


13

T

[6

nhau thai.

2.1.3.
2.1.3.1. Nguyên nhân gây b nh viêm t cung

n.
và cs (2002)[6

(1995)[9

xây x

mang vi k

-

-

cung.


14

-

-

[13], trong quá trình

Ngoài ra còn m t s nguyên nhân sau:

Kh u ph

a hay thi

c, trong th i k mang thai có nh

n viêm t cung.
Nái m s d ng quá nhi u tinh b

c l i thi u ch

, gây viêm t cung do xây xát.

ng nái m s b

m y u, s

kháng gi m

không ch ng l i m m b nh xâm nh p gây viêm t cung.
Khoáng ch t, vitamin

n viêm t cung. Thi u vitamin A gây

c, sót nhau.

V sinh chu ng tr i kém, v sinh b ph n sinh d c l
không t t, khu v c chu ng tr i có m m b nh. Do quá trình can thi p khi l
thu

, thao tác và d ng c

thu t làm t

tinh d ch b nhi m khu n và d ng c th
viêm nhi m vào b ph n sinh d c c a l n cái. Do l
t khi nh y tr c ti p s truy n sang l n cái.

, th

c. Do
n gây

c b viêm ni u qu n và


15

Th i ti t khí h u quá nóng ho c quá l nh trong th i g

d làm cho l n

nái b viêm t cung. Vì v y chúng ta ph i t o ti u khí h u phù h

i v i l n nái

làm h n ch viêm t cung.
nh ng l

nhi u l

ng hay ít b viêm t

Nái già do s c kh e kém, hay k phát m t s b nh, s c r
khó d d

y u, th

kéo

n viêm t cung.

.
B nh nhi m trùng mãn tính c a th

ng ni

nguyên nhân gây b nh.

2.1.3.2. Quá trình viêm t cung
,
x


16

u An và cs (1990)[1], thì viêm là m t ph n ng c

mà

n n t ng c a nó là ph n ng c a t bào. Ph n ng này hình thành và phát tri n trong
quá trình ti n hóa c a sinh v t.

[16].

Ph n ng tu n hoàn và ph n ng t

i lo n ch

y u sau:

+ R i lo n chuy n hóa
T i

nh, nhu c

lo n tu n hoàn nên kh

g c

i
, gây r i lo n chuy n hóa

axit, xeton, lipit, polypeptit, và
các axit amin t i viêm.
+T

mô bào

Các t bào b

i

viêm gi i phóng các enzym càng làm tr m tr ng

thêm quá trình h y ho i mô bào và phân h y các ch t t i

viêm, chúng t o ra các

ch t trung gian có ho t tính sinh h c cao và h th p pH t i

viêm.

+ D ch r viêm
D ch r
qu n t i

c th
p l c th m th

ch

m thành m ch là các y u t

quan tr ng nh t và các protein b

c ngo i vi

mô bào
Là hi

s

ng, các t bào này có th t máu t i ho c

các t bào t i ch sinh s n và phát tri
ch y

u

ch c

lo i t bào ph thu c vào m
ph n ng c

n c a các
t

a

(Ph m Kh c Hi u, Lê Th Ng c Di p, 1997)[10].

+ Các t bào viêm

ng


17

Các t

c g i chung là các t bào viêm, bao

g m b ch c

ch c u ái toan, b ch c u ái ki m, b ch c u
n.

2.1.3.3. Phân lo i viêm t cung
* Vi
82)[28].

[6],

- 18 cm, tròn,

C

(
và cs, 2002)[6].
.
[22].

[22].
cs (2002)[6]

Theo Madec F và Neva C (1995)[30], viêm n i m c t cung là viêm l p
niêm m c t cung.

t trong nh ng nguyên nhân ch y u làm suy gi m kh

n c a gia súc cái.Viêm n i m c t cung ph bi n và chi m t l cao
nh t trong các th viêm t cung.