Tải bản đầy đủ (.pdf) (150 trang)

Bồi dưỡng học sinh giỏi cấp THCS sử dụng công cụ toán học trong việc giải bài tập vật lí phần điện học(vật lí 9) nhằm phát triển tư duy sáng tạo (Luận văn thạc sĩ)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (32.35 MB, 150 trang )

IH
IH

M

NGUY N TH

NG H C SINH GI I
C P TRUNG H
TRONG VI C GI

S

D

C

PV

NH

(V

LU

C

- 2016

S


c li u


IH
IH

M

NGUY N TH

NG H C SINH GI I
C P TRUNG H
TRONG VI C GI

S

D

C

PV

NH

(V
yh cb
: 60 14 01 11

LU


C

ng d n khoa h c: PGS.TS PH

- 2016
S

c li u


L
uc
c u

t qu

trong b

.

7
lu

Nguy n Th

S

c lii u

2016



L IC
Sau m t th

n nay lu

c lu

ng d

t
n:

- PGS

TS. Ph

ng d n tr c ti p, th
n quan tr

-

i h c, khoa v
om

c

-


ih c

u ki n cho vi c h c t p, n

c hi n lu
om

u ki n cho th c nghi

-

em, b

m.
ng nghi

g ng xong lu
cs

.
i nh ng thi

d nc

ng nghi p.
7
lu

Nguy n Th


S

c liii u

t


M CL C
......................................................................................................i

L

..........................................................................................................ii

L IC

M C L C .............................................................................................................. iii
.......................................................iv

C VI T T T TRONG LU

DANH M C B NG.................................................................................................v
TH .......................................................................... vi

DANH M C BI
M

U...................................................................................................................1
ch


....................................................................................................1

2. M

u..............................................................................................2

3. Nhi m v

u .............................................................................................2

4. Ph

u ........................................................................................3

5. Gi thuy t khoa h c ...............................................................................................4
6. C

...................................................................................................4
u. T NG QUAN V

U....................................5

1.1. T ng quan v v

o ...................................5

1.2. T ng quan v

pv


..................................................................................7

1.3. T ng quan v

pv

i vi c s d ng

c ........................................................................................................8
K t lu

u ............................................................................................9
C TI N C A VI C S

H C TRONG HO

NG GI

D

PV

N

O C A H C SINH GI I THCS .........................................10
1.1.

oc

1.1.1.

1.2. M t s v

ng gi

pv

..........10

...............................................................................10
v b

ng h c sinh gi i THCS...............................................15

1.2.1. T ng quan v ph

ng HSG c p THCS ...................................15

1.2.2. H c sinh gi i v

S

.........................................................................................16

c liiiiu


1.3.

nm ts y ut c


o cho h c sinh gi i qua gi

ng trung h
pv

..........................................................................17

...................................................................................................17
a ho

1.3.

p

ng gi

pv t

o .19

u hi u nh n bi t BTST v v

............................................................19

c trong vi c gi
i/ d

pv

pv


i v i HSG ph

n THCS......20

n THCS.............................20

c s d ng gi i t ng lo

p ph n

n h c ...................................................................................................................20
ng b
v

p

i vi c s d

1.5.1.

c...................................................................21

th c ti n v vi c HSG s d

THCS nh

c trong vi c gi i BTVL ph

nm ts y ut c


o ........................................21

oc
vi c s d

n

ng d n gi

pv

i

c..................................................................................24

1.5.3. M t s bi

yh

p ph

n h c( v t l

n TDST

cho HSG ..................................................................................................................24
K t lu

1....................................................................................................29

.

NG TI

GI I C P THCS S
V

YH

D

NG D N H C SINH

C TRONG VI C GI

P

N (V
O. ................................................................................................... 30

2.1

mv c

i dung ph

2.1.1. V

a ph


2.1.2. C

i dung ph

2.1.3.

n h c THCS..........................................30

n h c THCS .......................................................30
n h c THCS..........................................................31

n th

.........................................33

2.2. H th ng lo

p ph

ng ti

n gi i b

d

ng d n HS gi i m t s lo

d

c ...36

p ph

n h c b ng

n TDST ................................................36

2.3.1. Ti

ng d n HS gi i lo

S

p 1: Gi i PT, HPT.............................37

c liivu


2.3.2. Ti

ng d n HS gi i lo

p 2: Gi

2.3.3. Ti n t

ng d n HS gi i lo

p 3: D

2.3.4. Ti


ng d n HS gi i lo

m......................54

2.3.5. Ti

ng d n HS gi i lo

........................58

2.3.6. Ti

ng d n HS gi i lo

p d ng l ...........................60

Lo

pl

p k t h p gi

2.3.7. Ti

-

n; nhi

ng d n HS gi i lo


K t lu

..........................42
n lu

....49

.......................60
th .............................64

....................................................................................................70
M ..............................................................71

TH C NGHI
3.1.M

m v th c nghi

3.1.1. M

ph m .....................................................71

a th c nghi

m ...............................................................71

3.1.2. Nhi m v c a th c nghi

m...............................................................71


3.2

c nghi

m...................................................................71

3.3.1. Ch n m u th c nghi m ..................................................................................71
3.3.2.

h c.............................................................................................72

3.3

n i dung th c nghi
ng c a th c nghi

3.2.2. N i dung th c nghi

m ....................................................72
m ..............................................................72

m......................................................................72

t qu TNSP .....................................................................................89
t qu TNSP ....................................................................89
3.4.2. K t qu c a TNSP ..........................................................................................90
K t lu

....................................................................................................95


K T LU N ................................................................................................... 96
U THAM KH O .....................................................................................97
PH L C

S

c liv u


C VI T T T TRONG LU
BTVL

pv
i ch ng
ih

DHVL

:D yh cv

GV

:

HS

: H c sinh

HSG


: H c sinh gi i

MTCT

m tay

Nxb

tb n

SBT

p

SGK
ST

o

TDST

S

o

THCS

: Trung h


THPT

: Trung h c ph

TN

: Th c nghi m

TNSP

: Th c nghi

c liivu

m


DANH M C B NG

B ng 3.1. S li

...............................................................71

B ng 3.2: K t qu ki m tra.......................................................................................91
B ng 3.3: X p lo i h c t p .......................................................................................92
B

i t n su t ....................................................................................92

B


i t n su t lu

S

.......................................................................93

c liv u


DANH M C BI
Bi

3.1: Bi

TH

x p lo i h c t p.......................................................................92

th

th

i t n su t........................................................................93

th

th

i t n su t lu


S

...........................................................93

c liviu


U

M

Trong xu th

i nh p qu c t

o, b

d

ng hi

c bi

tr ng trong ti

c k quan

hi


t

T nh

c.

c Vi

c l p, Ch t ch H

Ki n qu c c

nh n m

ul

a ch

[63, tr.38-39].

nc a

n ph m t

kh
[64].

i
o, b


d n c th :

khoa h c, k thu t gi i, nh
hi

mm

c. C
nh

ng ph

s m ph

ng ph

, ti p t

ho

o nh ng h c sinh xu t s c nhanh

khoa h c k thu t gi
im i
th

ng B

c-


[65, tr3].
c ph
i

o Nguy n Vinh Hi n cho bi
ih

n th

n d ng t ng h p

n

trong cu c s

i quy

pc

d

ot

ng

ih

n

c sinh bi t nh


]

Vi c b
m

t c n thi t

ng ph

n nay. Th c t

ng h
c

m t h c sinh thi c p qu
V

ih
i BTVL c n s h tr c a ki n th

tr l

c

h c trong vi c gi
th

.


c bi

ng c
ng th thu

i tr

c gi ng, trong khi hi

v

p ho
S

c li1 u

c sinh?

t kh i ki n


c bi
i quan h
khi gi

tc a

ng .. v

ng m c nh

c hi

nh v

ng v

Trong

c, nhi u HS khi

c hi

d

ng d

c nh t ho

bi

t
cc

i

u h n ch .

Xu

nhu c u h c t p c


mv b
ng, c p huy n, c p

t

thi tuy

t k t qu
c hi n m

ra.

BTVL r
h

nh

trong vi c gi

u c a lu

i

ng m t s k

c

t hi u qu cao.
yr


uv v

Nguy n M nh Th ng (2011) [49], Nguy n Th Mai Anh(2002) [1]....Nh ng lu
nh c a m t ph
c

c

V i nh
h cv

nv

i mong mu
ng THCS,

THCS s d

quy

ng d y

nh ch

B

c trong vi c gi i

ng h c sinh gi i c p


pv

n h c(v

o .

9) nh
2. M

u
ng d n h c sinh gi i c p THCS s d

trong vi c gi
c

pv

n nh

c
nm ts y ut

o.

3. Nhi m v

u
n v ho


-

u

-

ut

-

ng nh n th c c a HSG THCS.

nv

o
n vi c b

n

d

HS THCS.
ng HSG .

c trong gi
ng d n HSG gi i BTVL nh

S

c li2 u


n TDST.


u n i dung ki n th c ph

thi HSG c p t

nh

thi tuy n

u m t s lo

p tr

a ph

nh c

c

trong gi i BTVL.
-

u tra th c ti n vi

c v n d ng ki n th c,

o cho HS trong d y h c v t l

gi

m ts

ng T

n

c.
-

ng d n HS s d

trong vi c gi i m t s lo i BTVL v ph
- So n ti

yh

n h c THCS.

p nh

ng d n HS s d

h c trong vi c gi

o c a HS.

-


ki

d

thi c a

c gi

ng d n HS s

yh

4

xu t.

u
*

t:
nv d yh cv

o cho
uv

i lu
c s d ng cho c p THCS.
*

u tra kh


c tr ng:

u t ng k t kinh nghi
gi

c ti p gi ng d y, qua d

i kinh nghi m v

y gi i v

u nh n th c c

THCS.

c bi

c trong vi c gi i BTVL.
c t vi c s d
gi i BTVL

m ts

*

c trong vi c
ng b

c nghi


ng TDST cho HS.

m:

Ti

t qu

*

c:
x

li u th c nghi m.
S

c li3 u

c.


5. Gi thuy t khoa h c
D

m hi

HS s d

i v DHVL, n


o vi c gi i BTVL ph

xu

ng d n

n h c(v

p
t qu h c t p c a

HSG THCS.
6. Nh

a lu
-

xu

ng d n

HS s d

c trong vi c gi i m t s lo i BTVL v ph

THCS nh

oc


n

n th o ti

d y h c m t s lo

o c a HS.

- Cung c

nv

u tham kh o.

7. C
nm

u, k t lu

u tham kh o, n

a lu

g mb n
u: T ng quan v

u.
c ti n c a vi c s d

ng gi


pv

c trong ho t

o c a h c sinh gi i THCS.
ng ti

h c trong vi c gi

p ph
: Th c nghi

S

yh
n (v

ng d n HSG c p THCS s d
o.

m

c li4 u


m

u


T NG QUAN V

U

1.1. T ng quan v v

o

Trong s

nc an

o (TDST) - b c cao nh t c a ho t

m quan tr

c bi t. M

t gi

m t ph n s v t v c a b

nc

ng, ph

t
oc

i m i th


Ng

Theo
tn

ym

[34

nc
k th

u cho khoa h

i.
t h c Hy L

u TDST v

(l y g c t Eureka-

cv
c, ngh thu

h

, tri t h

c, qu


ts

Descarttes, Leibnitz, Bolzano, Poincare c
Heuristics.

g

n ti p

n gi a th k th XX, v i s

t b c c a cu

m ng khoa h c k thu

u. T

c M Guiford.J.P [18

nh c u t

tu g m 2 kh
duy h i t

it

t chi u

nh s n, r

gi i, nhi

ul i
t ra kh

i

thu
t

n m nh m . K

il

(1959), May (1961),
(

38], [54], [62

c nhi u k t qu trong

uv v
l

o.
S

c li5 u



b

V

o, s

gi ng d

ng s

o trong khoa h

o trong d y h c... c

c,
: Penick

54], [62], [60], [58]).
bi

c

c h c Torrance E.P v i t

v TDST

u tu i h

cho r


bao gi

y ST

ng), di n bi

qu

o ra k t
n thu

s )c a

n

th c, linh ho t, nh y c
u ki
nl

cb cl m t

nt

Vi t Nam m t s

u c

nC
c, Tr n Lu n, Ph


47], [52], [30], [15], [59],

i quy t nh ng v

v

c ti n vi c

o cho h c sinh.
uv

t,

d yh

c. Ph i k

H

n Ng

Kh

48], [51], [57], [28], [56

uv
n: Nguy

m


n t ng cho vi c tri n

cd yh
d y h c m t s ki n th c v

n

o c a HS trong

th

c th hi

uc a
y

h c. Nhi

uv

thu t hi

ng d

y h

Ph

, Nguy


Nguy

40], [46], [6], [41].
d ng m t s ph n m

n m m Graphysics, Microsoft

Excel , Galileo

uc
50], [33], [41

tr c

yh cv

Vi

ng to l n, nh
S

d ng TN v i s h
d ng ph n m m h tr

ng h c t
c li6 u

: Nguy n Anh Thu n,

nh cv i



t v i th c ti

l

t qu
ti

o.

y nh ng hi u qu c a vi c s d ng TN trong
yh cv

nd

i nh

md

n

n nhuy

yc mv n

a TDST v i HS THPT
1.2. T ng quan v

pv


Trong d y h c v

ng ki n th c m i. HS ph i n
nh lu

p, HS ph i v n d

ng. Trong

n th

ng h p c th c

ng

ct

ng thu c ngo

u nh ng hi n

m ho c ch u s chi ph i c a

thu c ph m vi ng d ng c
v
p

nh lu t


ng n

nv nd

nh lu t v

ct

k thu t, BTVL s

ng ng d ng quan tr ng trong

c nh ng ng d

ki n th

trong

c.

Th c t

u m t, nhi

BTVL v i nh ng m

n: Lu

ng h th


(1995) v

p ph

ng h c l p 10 THPT nh
c gi i quy t v

t p v PP d y BTVL c a GS-TS Ph m H

(1994); D y h

c a PGS-

u lu

c s khoa h

(2001), Nguy n Th
(2011)....[1], [49]

; hay cu n
pV

n s Nguy n Thanh H i v i

yh

cv

uv


ng Th
(2009), Nguy n M nh Th ng

vi

n Duy Hi

t, Ph

u v BTVL th c s

S

m

Lu

Th
t nhi

nh c a

n s Nguy n Th

v ng ki n th

ph

t hay


n th c c

vi

th c ti n c

c

i ngu

c li7 u

ng


1.3. T ng quan v

pv

d

i vi c s

c

,

,


.

,

26], [25], [23].

-

-

h=

gt 2
)
2

1], [49].

S

c li8 u


K t lu

Trong s

m

u


nc an

t o (TDST) - b c cao nh t c a ho

m quan tr

c bi t.

ng v

ct

gi

nghi m d

c b ng nh ng suy lu

nh ng ki n th c (bao g

c th c
mv

nh lu t, qui t c,
cv t

Ho

ng gi


c tr

trong

ng HSG v

S

c li9 u

c n thi

thi u


i quy
-P
-

o c a HS qua ho

ng gi

pv

n m t s y u t c a TDST cho HSG qua gi

ng THCS.
-M ts v


v b

ng h c sinh gi i THCS

-

c trong vi c gi i BTVL ph

-

ng b

vi c s d

n h c THCS
i BTVL v i

c.

-M t s bi

m nh

n TDST b

ph

ng HSG gi i BTVL
h c.


1.1.
1.1.1.
-

[67, tr71]

[42, tr18].

S

c li10u


"

" [28, tr74].

[38] :

HCS.
1.1.2.

4, tr.27-28].

15, tr.14]
-

S


c li11u


15, tr30].:

ST)
19].
.84].
-

[35, tr.86]

32], [47].
S

c li12u


c
l p
o

-

[15, tr.20],

t

.
1.1.3.

[18], [19], [54

a)

S

c li13u


g tri

ng d y h
ho

nh lu

gi i HPT b c nh

n

c bi

d

c, kinh nghi

c av

mc am


gi i HPT ba n), HS bi t v n
y,

b)

T

c)

S

tm
ng m

md oc

-

i v n d ng linh

c li14u

uy n


d)

ng gi

n kh


ng, ki m ch

ih pv is

cv

ng c a b n

im

v

n c a TDST.
e)

34], [54].
1.2.
1.2.1.
-

HS

;k

;t
: vi

c


c ti

tt

cl

vi c tuy n ch n HSG
S

c li15u

uc

c a


×