Nghiên cứu khả năng sinh trưởng, phát triển của một số giống ngô lai vụ Xuân 2015 tại Thái Nguyên (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C NÔNG LÂM

------------------------------

U
tài:

KHÓA LU N T T NGHI

H

o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành

: Tr ng tr t

Khoa

: Nông h c

Khoá h c

: 2011

2015

I H C NÔNG LÂM

------------------------------

U
tài:

KHÓA LU N T T NGHI
H

o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành

: Tr ng tr t

L p

: K43

Khoa

: Nông h c

Khoá h c

: 2011

Gi

TT- N01

2015

ng d n : TS. Phan Th Vân


L IC

hoàn thành lu
cs

n l cc ab

n

nhi t tình c a các t ch c cá nhân, các th y cô giáo, b n bè

ng nghi

p này tôi xin trân thành bày t s bi

s c t i:
ng d n: TS. Phan Th Vân - Khoa Nông h
h

i

n tình giúp tôi trong su t quá trình th c

hi

tài và hoàn thành lu
Tôi xin chân thành c

quan tâm c a Ban Giám hi

i

h c Nông Lâm Thái Nguyên; Các Th y Cô Giáo, Khoa nông h c ih

ng

u ki

tôi trong su t quá

c hoàn thành còn có s

t n tình c a nhi u

trình h c t p.
Lu
b

ng nghi p, cùng v i s

ng viên khuy n khích c

trong su t th i gian h c t p và nghiên c u.
Xin chân thành c

Tác gi khóa lu n

u


DANH M C CÁC B NG

B ng 1.1. Tình hình s n xu t ngô trên th gi
B ng 1.2. Tình hình s n xu t ngô

n 2005-2013 .............. 5

m t s châu l

B ng 1.3. Tình hình s n xu t ngô c a m t s
B ng 1.4. Tình hình s n xu t ngô c a Vi
B ng 1.5. Tình hình nh p kh u ngô

....................... 6
......................... 7
n 1961-2013.......... 10

Vi

-2013.................. 12

B ng 1.6. Tình hình s n xu t ngô

m ts

............................ 13

B ng 1.7. Tình hình s n xu t ngô

Thái Nguyên (2006-2013) ..................... 17

B ng 2.1. Các gi ng ngô tham gia thí nghi
B ng 3.1:Di n bi n th i ti t khí h u v

i ch ng.......................... 23
i Thái Nguyên .... 33

tham gia thí nghi m v Xuân 2015 t i Thái Nguyên...................................... 34
B ng 3.3. Chi u cao cây và chi

p c a các T h p lai v Thu

i Thái Nguyên............................................................................ 36
B ng 3.4. S lá trên cây và ch s di n tích lá c a các T h p lai v
Xuân 2015 t i Thái Nguyên ............................................................................ 39
B ng 3.5. T

ng chi u cao cây c a các T h p lai v

Xuân 2015

t i Thái Nguyên............................................................................................... 41
B ng 3.6. T

ra lá c a các T h p lai v

i Thái

Nguyên ............................................................................................................ 43
B

ng kính g c và s r chân ki ng c a các THL ........................ 45

B ng 3.8. T l nhi m sâu nh c a các T h p lai .......................................... 46


M CL C
M

U........................................................................................................... 1

1. Tính c p thi t c
2. M

tài ................................................................................ 1
uc

tài......................................................................... 2

2.2. Yêu c u....................................................................................................... 2
tài.......................................................................................... 3
c t p và nghiên c u khoa h c ......................................... 3
c ti n s n xu t.......................................................................... 3
PH N II: T NG QUAN TÀI LI U................................................................. 4
khoa h c c

tài. ........................................................................... 4

1.2. Tình hình s n xu t, tiêu th và nghiên c u ngô trên th gi i .................... 5
1.2.1. Tình hình s n xu t ngô trên th gi i. ...................................................... 5
1.2.2. Tình hình tiêu th ngô trên th gi i ........................................................ 8
1.3. Tình hình s n xu t ngô và tiêu th ngô

Vi t Nam.................................. 9

1.3.1. Tình hình s n xu t ngô c a Vi t Nam .................................................... 9
1.3.2. Tình hình tiêu th ngô
1.4. Tình hình s n xu t ngô
1.5.

Vi t Nam ....................................................... 11
m t s vùng trên c

c ................................. 13

u ki n t nhiên, xã h i và tình hình s n xu t ngô c a t nh Thái Nguyên ... 15
u ki n t nhiên, xã h i c a t nh Thái Nguyên ................................. 15

1.5.2. Tình hình s n xu t ngô c a t nh Thái Nguyên...................................... 17
1.5.3. M t s gi ng ngô lai m

nghi m t i t nh Thái Nguyên ........... 18

1.6 Các lo i gi ng ngô .................................................................................... 20
1.6.1. Gi ng ngô th ph n t do (TPTD - open pollinated variety) ............... 20
1.6.2. Gi ng ngô lai (Maize Hybrid)............................................................... 21
PH N III: N

U..................... 23

2.1. V t li u nghiên c u .................................................................................. 23
B ng 2.1. Các gi ng ngô tham gia thí nghi

i ch ng.......................... 23

m và th i gian nghiên c u ............................................................ 23


m nghiên c u ............................................................................. 23
2.2.2. Th i gian nghiên c u ............................................................................ 23
2.3. Quy trình tr ng tr t áp d ng trong thí nghi m......................................... 24
2.4.N i dung nghiên c u ................................................................................. 25
u.......................................................................... 25
trí thí nghi m.............................................................. 25
2.5.2. Các ch tiêu và

................................................... 25

2.6. X lý s li u ............................................................................................. 32
PH N IV: K T QU VÀ TH O LU N ...................................................... 32
3.1. Di n bi n th i ti t, khí h u v
3.2.

i Thái Nguyên............ 32

ng, phát tri n c a các t h p lai.......................... 34

tham gia thí nghi m v Xuân 2015 t i Thái Nguyên...................................... 34
nt

n tr c ................................................................... 34

n tung ph n ............................................................................... 35
n phun râu ................................................................................. 36
m hình thái, sinh lý c a các gi ng thí nghi m............................. 36
3.3.1. Chi u cao cây (cm)................................................................................ 36
3.3.2. Chi

p................................................................................. 37

3.3.3. S lá trên cây......................................................................................... 38
3.3.4. Ch s di n tích lá (LAI) ....................................................................... 39
ng chi u cao cây ....................................................... 40
3.5. T

ra lá c a các t h p lai thí nghi m ............................................... 42
.................... 44

3.8 Ch s ch ng ch u...................................................................................... 46
PH N V: K T LU

NGH ............................................................ 49

1. K T LU N ................................................................................................. 49
ngh ........................................................................................................ 49
TÀI LI U THAM KH O............................................................................... 50


1

M
1. Tính c p thi t c

U

tài

Cây ngô (Zea mays

c bi

n v i nh ng giá tr r t thi t th c trong

cu c s

c, dùng làm th
mb

nông nghi

c, góp ph n chuy

ng tr ng tr

g c p nguyên li u cho

công nghi p và s n ph m hàng hoá cho xu t kh u
vi toàn th gi i. Ngày nay cây ngô còn bi
um im

u

nhi

c và trên ph m

n m t giá tr mà v

d ng làm th c ph m cao c

Khái ni m ngô th c ph m v

c ta v n
ng.

i dân Vi t Nam v n còn m i m .

c tr

c quan tr
ng m i ch

c nh p n i t kho ng

c di n tích s n xu
c tr ng

ng th
r ng

u phát tri n m nh

m t s t nh phía B c, t p trung

các t

n

vùng ngo i thành Hà

N i và m t s t nh lân c

ng hi n nay

c tr ng ph bi n ngoài s n xu t là các gi ng nh p n i t M , Thái
Lan, Trung Qu

t gi ng r

trong nh ng nguyên nhân làm cho kh

r ng di

t
ng b

h n ch .
M c tiêu c a nh ng nhà ch n t o gi ng là m r ng di n tích s n su t,
thay th các cây tr ng nông nghi p truy n th ng b ng cây có giá tr kinh t
cao mang l i hi u qu

i s n su t, gi m giá thành h t gi ng, thay th

d n các gi ng ngô ngo i b ng các gi ng n
ng có ch
u ki n b t thu n và sâu b
c và t

a và ch n t o ra nh ng gi ng

t cao, thích nghi r ng, ch ng ch u t t v i
ng nhu c u th hi u c
ng ra xu t kh u.

i tiêu dùng


2

ng t khi ch n l c, lai t o ra m t t h p

n khi t h p

c công nh n gi ng chính th c là m
nghiên c u bài b n và công phu, s
nhà khoa h
gi ng v i cá

ng gian kh và nghiêm túc c a các

c nghiên c u, kh o nghi m ph n ng c a các
u ki n sinh thái, mùa v khác nhau là vi c mà b t c gi ng

cây tr

i tr

s n xu

i vi c

c công nh n gi ng, áp d ng vào

i trà.

Thái Nguyên là m t t nh n m
Vi

u ki

khu v c trung du và mi n núi phía B c

i, khí h u tiêu bi

i di n cho vùng. Thái

ng s n xu t nông nghi p phát tri
c xem là m t trong nh ng cây tr ng chính góp ph
phát tri n,

is

Xu t phát t v

y s n xu t

i dân.

th c ti n trên chúng tôi ti n hành th c hi

u kh

tài:

ng, phát tri n c a m t s gi ng ngô

lai v Xuân 2015 t
2. M

uc

tài

c kh

ng, phát tri n, kh

các t h p tham gia thí nghi

ch

Xuân t

ng ch u c a

c gi ng thích h p cho v

nh thu c khu v c mi n núi phía B c.

2.2. Yêu c u
- Theo dõi các ch

ng, phát tri n c a các t h p ngô lai

m i t i Thái Nguyên tham gia thí nghi m
-

ng ch u sâu b

u ki n ngo i c nh c a các

t h p ngô lai m i t i Thái Nguyên tham gia thí nghi m.
- Nghiên c u các y u t c
ngô lai m i t i Thái Nguyên tham gia thí nghi m.

t c a các t h p


3

-

nh các t h p ngô lai m i t i Thái Nguyên có tri n v

gi i

thi u cho ra s n xu t.
3

tài

3

c t p và nghiên c u khoa h c
-

c t p: giúp cho sinh viên c ng c ki n th

ki n ti p c n v

u khoa h c.

-

u khoa h

tr ng và li

u

m c n thi

m i t i Thái

nh s

ng c a m

ng , phát tri n gi ng ngô lai

cho vi c ch n t o gi ng và ph c v s n xu t

3
- Nâng cao thu nh

i dân.

- Cung c p nguyên li u cho các ngành công nghi p ch bi
nhu c u th

t kh u.

ng


4

PH N II
T NG QUAN TÀI LI U
1.1

khoa h c c

tài.

Gi ng là y u t quan tr ng quy

t và hi u qu kinh

trong s n xu t nông nghi p. Chính vì v
ph

n vi c c i t o gi
ng hàng hoá v i s

phát tri n s n xu t nông nghi p

i v i s n xu t ngô, mu n phát tri n theo
ng cao, quy mô l n nh m ph c v nhu c u th

ng, c n ph i có các bi n pháp h u hi

các gi

t th p b ng các gi ng ngô m
bi t là

t cao, ch ng ch u t

các t nh mi n núi s d ng gi ng có kh

c

u h n, ch u rét t t,

t cao v a phát huy hi u qu kinh t c a gi ng v a góp ph
gi

ng bao các dân t c.
Trong nh

o ra nhi u gi ng ngô lai

t cao, ch

ng t t phù h p v i các vùng sinh thái. Các gi ng ngô

lai c a Vi t Nam có kh

ng ch u v

t

i các gi

u ki n ngo i c nh b t thu n
c s n xu t b i các công ty

c ngoài. Tuy nhiên, các gi ng m

n xu t, c

, khách quan kh

a gi ng v
ng phát tri n, kh

ng ch u v i nh

u

ki n b t l i khác.
Trong quá trình kh o nghi m, so sánh gi ng s lo
nh ng y

mv

c tính nông sinh h

dài, cây quá cao, ch
hình s lo i b

c nh

kém và d nhi m sâu b
c tính không mong mu

qu tin c y ph i th c hi n thí nghi m

ng quá
n l a theo ki u
có k t

nhi u th i v .

Các k t qu nghiên c v th
ng ch

c các gi ng có

t .... c a các gi ng thí nghi

m hình thái, kh
khoa h c


5

l a ch n gi ng phù h p v

u ki n t

nhiên, kinh t

xã h i c a t nh

Thái Nguyên.
1.2. Tình hình s n xu t, tiêu th và nghiên c u ngô trên th gi i
1.2.1. Tình hình s n xu t ngô trên th gi i.
c chính, ngô có t c

ng v

t

cao nh t. S n xu t ngô trên th gi i phát tri n khá v ng ch c t th k
nay do không ng ng c i ti n các bi n pháp k thu

n

c bi t ng

d ng nh ng thành t u m i trong ch n t o gi ng.
N

t ngô trung bình th gi i ch

t kho ng 48,37 t /ha,

t 55,2 t /ha trên di n tích 184,19 tri u ha
v is

t 1.016,74 tri u t n (FAO, 2014) [15].

B ng 1.1. Tình hình s n xu t ngô trên th gi
Di n tích

n 2005-2013
t

S

ng

(tri u ha)

(t /ha)

(tri u t n)

2005

147,53

48,37

713,62

2006

148,96

48,09

706,84

2007

158,31

49,90

789,93

2008

162,87

50,98

830,26

2009

158,84

51,63

820,15

2010

163,82

51,87

849,79

2011

171,78

51,55

885,29

2012

177,00

49,44

875,10

2013

184,19

55,2

1.016,74

(Ngu n: FAO, 2014[15])
Trong g

n tích tr ng ngô trên th gi


6

ngô (GMO-COMPASS, 2013) [16].
V trí c

c kh

nh

th gi i. Tuy nhiên do s khác nhau v

nhi u vùng, nhi u qu c gia trên

u ki n t nhiên, khí h u và k thu t

canh tác nên s n xu t ngô có s khác bi t r t l n gi a các vùng, các châu l c.
B ng 1.2. Tình hình s n xu t ngô

m t s châu l

70,70

73,9

522,63

Châu Á

59,39

51,2

304,31

Châu Âu

18,97

61,9

117,45

Châu Phi

35,02

20,4

71,61

(Ngu n: FAO, 2014 [15])

Trên th gi i, di n tích tr ng ngô t p trung ch y u
Á, chi m 70,63% di n tích,
v

t và s

Châu M
gi i, s

ngô c a toàn th gi i. Khu

ng cao nh t là Châu M

t 70,7 t

tc a
t trung bình c a th

t 522,63 tri u t n, chi m 51,4% s

Hai châu l
t

Châu M và Châu

ng ngô toàn th gi i.

t cao nh t là Châu Âu và Châu M

t 61,9-73,9

khoa h c k thu t cao, có kh
n.
Khu v c có di n tích ngô l n th 2 trên th gi i là châu Á v i 59,39 tri u

ha. M c dù di n tích tr

(11,31 tri u ha),


7

t ngô

khu v c này th p ch

c a Châu Á ch b ng 58,23% s

t 51,2 t /ha, nên s

ng ngô c a Châu M .

t ngô th p nh t th gi
b

ng ngô

t 20,40 t /ha,

t trung bình c a th gi i và b

t trung

bình c a Châu M .

hàn

B ng 1.3. Tình hình s n xu t ngô c a m t s
c

Di n tích

013
t

S

ng

(tri u ha)

(t /ha)

(tri u t n)

M

35,48

99,7

353,70

Trung Qu c

35,28

61,7

217,83

Brazil

15,32

52,6

80,54

Mexico

7,10

31,9

22,66

9,50

24,5

23,29

Indonesia

3,82

48,4

18,51

Argentina

4,86

66,0

32,12

Pháp

1,85

81,4

15,05

Israel

0,05

225,6

0,11

(Ngu

])


8

].
Nh

ng c a bi

h uh

c phát tri

v

t qu

s n xu

i khí h

t ngô

t ngô

c là nh

M

ng d ng công ngh sinh h c trong

di n tích canh tác cây tr ng CNSH là 70,2 tri u ha, trong
u h n [1].

Trung Qu

c có di n tích tr ng ngô l n th 2 trên th gi

u châu Á v i di n tích là 35,28 tri u ha, s n
21,38% t ng s

ng

ng 217,83 tri u t n, chi m

ng ngô c a th gi i. M c dù, di n tích tr ng ngô c a

Trung Qu

0,2 tri

Trung Qu c th p, ch b

t ngô c a M nên s

c a Trung Qu c ch b ng 61,59% s
Isarel là qu

t ngô c a
ng ngô

ng ngô c a M .

u ki n t nhiên kh c nghi t, di n tích tr ng ngô

nh (0,05 tri
t ngô cao nh t th gi

khoa h

n nên Isarel có

t 225,6 t /ha cao g p 4,1 l n so v

su t trung bình c a th gi
1.2.2. Tình hình tiêu th ngô trên th gi i
Trên th gi i, ngô là cây tr ng có vai trò quan tr
qu c gia chính vì v y nhu c u s d
-

i v i t t c các

9

M chi

c khác chi m 42,33% t ng s

ng

(USDA, 2104)[18].
Hi n nay nhu c u nhiên li u sinh h c ngày càn
tri

c bi t là

c phát

B c M . Theo s li u m i nh t c a Liên minh nhiên li u tái

t o toàn c u (GRFA), s

ng ethanol th gi
cB ov

ng M (EPA) cho bi t doanh s bán

hàng c a ethanol t i M

t 14 t
i 54,3 t lít) (C c xúc ti

i, 2013)[6].

Qu c gia nh p kh u ngô l n nh t hi n nay là Nh t B n (16,1 tri u t n),
u t n), Hàn Qu c (8 tri u t n).
Nhu c u v ngô t i Trung Qu

u v th c

y

p 5 tri u t

làm th

ki n s nh p kh u ít nh t 8 tri u t n ngô
ng ngô c a Trung Qu

v

u t n so

ng này v

nhu c u n

a

cung c p cho

Trung Qu c.

Giá ngô trên th

ng th gi i trong th

bi

ng

, bình quân th i k 1994-1999 là 138-142 USD/t n; hi n nay là 367300 USD/t n. Theo ngân hàng Standard Chartered, th

i

i m t v i nhu c u suy gi m t Trung Qu
cho r ng giá ngô s ti p t

t ch

ng kinh t toàn c u s

ch m l i [12].
1.3. Tình hình s n xu t ngô và tiêu th ngô

Vi t Nam

1.3.1. Tình hình s n xu t ngô c a Vi t Nam
Vi t Nam ngô là m t trong nh ng cây màu
vùng trong c

c. Tr

i liên t c v i nhi u m

c tr ng h u h t các

phát tri n c
khác nhau.


10

B ng 1.4. Tình hình s n xu t ngô c a Vi

n 1961-2013

Di n tích

t

S

ng

(1.000 ha)

(t /ha)

(1.000 t n)

1961

260,20

11,2

292,20

1975

267,0

10,5

280,60

1990

432,0

15,5

671,0

1994

534,6

21,4

1143,9

2000

730,2

25,1

2005,9

2005

1052,6

36,0

3787,1

2006

1033,1

37,0

3819,4

2007

1096,1

39,6

4250,9

2008

1440,2

31,8

4573,0

2009

1089,2

40,1

4371,7

2010

1126,4

40,9

4606,8

2011

1121,3

43,1

4835,7

2012

1118,2

50,0

4803,2

2013

1.170,3

44,4

5190,9

Ngu n: FAO, 2013 [15]
Trong su

-

t ngô c

c ta g

u này cho th y các ti n b k thu t
h n ch , ch y u s d ng các gi
l ch

n này còn
i k thu t canh tác

t ngô Vi t Nam ch b ng 34% so v i trung

bình th gi i.
T

n nay s n xu t ngô

tb

n tích tr ng ngô

gi

Vi

c ti n
c ta là 432.000 ha v i t l
t 1118,2 nghìn ha

n tích tr

m kho ng 95%. So v

n


11

tích tr ng ngô gi

ng chung c a các

c trên th gi i. Dân s
ng c
di

p phát tri n, nh ng bi

u ki n ngo i c nh, là nh ng y u t h n ch
t canh tác. Vì v

n vi c m r ng

ng nhu c u s d

c a xã h i, gi i pháp quan tr ng nh
Vi

ib t

ng su t.

ng ch n t o phát tri n các gi ng ngô lai m i và áp d ng

k thu t canh tác phù h

cv it c
t trung bình c a th gi i. T

các gi ng ngô th ph n t
gi

t th

n nay

c thay th b ng các

t cao. Theo báo cáo c a T ng C c Th

1993 c

c m i ch có 12% di
l

c s d ng gi

n

t trên 95%.

Tháng 8/2014, B Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn chính th c công
b phê duy t 4 s n ph m ngô bi

ph m, th

u ki n s d ng làm th c

m Bt11 và MIR162 c a công ty trách nhi m h u

h n Syngenta Vi t Nam và MON 89034 và NK603 c a công ty trách nhi m
h u h n Dekalb Vi t Nam (Monsanto).
c công nh

n ph m bi

u

u ki n s d ng làm th c ph m và th

nuôi t i Vi t Nam.
1.3.2. Tình hình tiêu th ngô
Vi
ng ngô l

Vi t Nam

c nông nghi

n ph i nh p kh u m t

phát tri

v Vi t Nam t các th

ch nh p kh u ngô
t 2.188,98 nghìn t n, tr giá 674.843,57 nghìn
tr giá so v i cùng k

c. Ch
tr giá 617.971.247 USD.

ng ngô nh p kh

n,


12

B ng 1.5. Tình hình nh p kh u ngô

c

S

ng

(1000 t n)
n

Vi

Giá tr

-2013

S

(1000USD)

ng

Giá tr

(1000 t n)

(1000USD)

238,89

75.087,30

1.019,68

304.430,43

Braxin

59,86

16.885,44

779,84

212.764,76

Thái Lan

12,24

25.903,98

123,05

65.520,33

Achentina

238,86

75.087,30

147,53

45.006,61

Campuchia

34,74

11.039,50

72,28

21.835,15

Lào

21,58

5.680,36

23,27

6.194,56

0,50

468,84

0,57

437,29

1614.47

500.343,87

2.188,98

674.843,57

Hoa K
T ng

Ngu n : T ng c c h

13]

Vi t Nam nh p kh u ngô t 7 th
ng ngô nh p kh
là th

ng khác nhau trên th gi
n so v

ng l n nh t cung c p ngô cho Vi t Nam v i 1.019.681

t n, tr giá 304.430.430 USD. Brazil là th

ng th hai v

c p cho Vi

nv

ng ngô cung
ng và 12,6

l n v giá tr so v
Trong tám tháng
2,9

2014

2,3

Trong

so

nay

giá trong
thì

có

Nam

nhu

có

còn

là

là trong tình hình
nuôi gia súc, gia

Nam

cùng

cung ngô
Trung

giá

ngô

có

các doanh
nay,
nhu


13

tiêu

nuôi trong

gian

Hoàng Công,

2014)[4].
Nhi u kh

s n

s d ng ngô trong

b tr ng

ng ngô

c do giá ngô

nay

không

ng nhu c u

2013 th p nên nông dân nhi u vùng

t không tr ng ngô.

1.4. Tình hình s n xu t ngô

m t s vùng trên c

S n xu t ngô

c

phát tri

n còn th

v i s phát tri n chung c a th gi i.
v it

c

gi i trong su
t ngô Vi t nam ch b ng 34% so v i trung bình th gi

b

t trung bình c a th gi i. Tuy nhiên di

và s

ng ngô phân b

u gi a các vùng trong c

B ng 1.6. Tình hình s n xu t ngô
Vùng

t
c.

m ts

Di n tích

t S

ng

(nghìn ha)

(t /ha)

(nghìn t n)

88,3

46,1

406,7

Trung du và mi n núi phía B c

505,8

37,6

1904,2

B c Trung B và Duyên h i mi n Trung

205,6

43,2

888,9

Tây Nguyên

252,4

51,7

1306,1

80,1

57,6

461,5

40,3

56,1

226,1

ng b ng sông H ng

ng b ng sông C u Long

Ngu n: T ng c c th ng kê, 2014[14]
Trung du và mi n núi phía B c là vùng có di n tích tr ng ngô l n nh t
c v i 505,8 nghìn ha, chi m 43,14% t ng di n tích tr ng ngô c a c
t cao nh t (1904,2 nghìn t n) chi m
36,67% t ng s
su

ng ngô c a c

t th p nh t (37,6 t /ha) b

u ki n t

a hình


14

kh c nghi t nh t, ph n l

c tr

a hình d c, t p

quán canh tác còn theo ki u tr

t s nguyên

Ph n l n di n tích tr ng ngô c a các t nh Trung du và mi n núi phía B c
t p trung ch y u trong v Xuân, Xuân Hè và Hè Thu không ch

c

t th p so v i ti
su t c a gi ng và không

nh, d m t mùa khi g p h

di n tích ngô v Hè Thu t i các t nh B c Trung b
và di n tích ngô v

uh t
ng b h n hán cu i v

u v gây m t mùa

Di n tích s n xu t ngô t i các t nh Trung du và mi n núi phía B c và B c
Trung Trung b

d c cao, hi

ng r a trôi l

t b m t là r t l n, suy

t ngày càng nhanh qua nhi
Thi u các gi

c tính thích nghi v

th i ti t: ng

n hán vào mùa khô.
khoa h c k thu t còn th

tr

u ki n b t thu n c a

u ki n kinh t

u gi a các vùng
uv

n xu t. Vi

các ti n b k thu t vào s n xu t g p r t nhi u h n ch .
Ph n l

a bàn s n xu t ngô xa, di n tích s n xu t ngô manh mún

ng b ng sông h ng nên hi u qu s n xu t b gi
chuy

ng (khó th c hi

n
i hóa

s n xu t).
Công ngh
sau thu ho

, b o qu n sau thu ho ch còn thi

n th t

i v i ngô là khá l n (13 - 15%).

n k t gi a s n xu t và t ch c tiêu th c a các doanh nghi p,

nh t là doanh nghi p ch bi n th

c Tr ng Tr t, 2011) [5].


15

t cao nh

v i 57,6 t /ha, cao

t ngô trung bình c a c
v

t ngô trung bình c a th gi i.
T nh có di n tích tr ng ngô l n nh

i 162,8 nghìn ha,

chi m 13,88% di n tích tr ng ngô c a c
cao nh t l i là t
c ac

c L c (663,2 nghìn t n) chi m 12,77% t ng s

c. T

70% so v

c, tuy nhiên t nh có s

t cao nh

t
ng

ng Tháp (75,3 t

t ngô trung bình c a c

i

t ngô trung bình c a th gi i.
1.5.

u ki n t nhiên, xã h i và tình hình s n xu t ngô c a t nh Thái Nguyên
u ki n t nhiên, xã h i c a t nh Thái Nguyên
chính tr , kinh t , giáo

d c

khu Vi t B c

vùng Trung du mi n núi phía B c nói
kinh t - xã h i
B cB .

16

kinh t - xã h i
t

cát k t, b t k t phi n sét
phù sa

h n hán

9].

69,22%

9].

(tháng 6: 28,9

°C) là 13,7 °C.

[9].


17

i Kinh

1.5
c gieo tr ng t i Thái Nguyên t r
v

c, s n xu t ngô

Thái Nguyên ch y u dùng các gi ng
t th p. Sau m t

th i gian v i s n l c c
s tham gia tích c c c

ng b , chính quy
i ng các nhà khoa h c, di n tích tr ng ngô lai
d n các gi

tr

n nay, di n tích

nh, chi m trên 90% di n tích, chính vì v

c

c c i thi

.

B ng 1.7. Tình hình s n xu t ngô
Ch tiêu

Thái Nguyên (2006-2013)

Di n tích

t

S

ng

(nghìn ha)

(t /ha)

(nghìn t n)

2006

15,3

35,2

53,9

2007

17,8

42,1

74,9

2008

20,6

41,1

84,6

2009

17,4

39,1

68,0

2010

17,9

42,0

75,2

2011

18,6

43,3

80,6

2012

17,9

42,2

75,5

2013

19,0

42,6

81,0

Ngu n: C c th ng kê t
K t qu th ng kê
ngô c

t ngô

14]

b ng 1.8 cho th y t
/ha, s

t

n. Có

c nh ng k t qu trên là nh áp d ng các ti n b khoa h c m i vào s n


18

xu

c bi t là có các

gi ng, v

, chính sách h tr

giá

y l i .....

Thái Nguyên là m t t nh có l i th r t l n vì là trung tâm chính tr , kinh
t , giáo d c c a vùng nên vi c ti p thu nh ng ti n b khoa h c k thu t thu n
l

i các t nh khác
c ti p c

khu v c mi n núi. S n xu t ngô

c v i nhi u gi ng ngô lai m i.

Thái Nguyên, nhi u gi ng ngô lai t

c phát tri n ra s n xu t
00, NK66, B06..... Tuy nhiên cây

ngô

t nh Thái Nguyên v
t và s

ng còn

gi i pháp phù h

t ti

m nh c a nó,

m c r t th p, vì v y c n ph i có nh ng l trình,
n xu t.

1.5.3. M t s gi ng ngô lai m

nghi m t i t nh Thái Nguyên

phát tri n s n xu t ngô

ng v i ti

kinh t và xã h i c a t nh, m t trong các gi i pháp quan tr ng là c i t

u

gi ng, s d ng các gi ng ngô lai m i phù h p v
V

-2009, S Nông nghi p và Phát tri n nông thôn t nh Thái
n hành th nghi m gi ng LVN61 do Vi n nghiên c u ngô lai

t o. K t qu th nghi m cho th y LVN61 thích ng r t t t v
thái c

u ki n sinh

t 70 t /ha, vì v

c b sung

u gi ng ngô lai c a t nh (Báo Thái Nguyên, 2010)[3].
M t trong nh ng l i th r t l n c

ih c
t trong nh

m kh o nghi m

gi ng c a Vi n Nghiên c u ngô Vi t Nam, vì v y vi c ti p c n v i nh ng
gi ng ngô m i thu n l

nh khác trong vùng. V Xuân

2009, gi ng ngô LVN154 do Vi n Nghiên c u Ngô lai t
cao, ch
CVU t

ng t

t

c ti n hành kh o nghi m tác gi , kh o nghi m
ih

i ch ng là gi ng ngô


19

C919, k t qu cho th y gi ng ngô LVN154 có th

ng là 119

ng ngô C919, tr ng thái b p, tr
i ch

t gi

t 85,56 t /ha (Báo Nông nghi p

Vi t Nam, 2011) [2].

h

7].

2014,

.

ngô,

, giai
,

. Khi cây

350C

,

HT 818,
HT119

,

.