Nghiên cứu ảnh hưởng của chất kích thích sinh trưởng đến tình hình ra hoa và đậu quả của cam sành tại huyện Hàm Yên tỉnh Tuyên Quang (Khóa luận tốt nghiệp)

NG Ð I H C NÔNG LÂM

PH

NGHIÊN C U

NG C A CH

NG
U QU C A CAM SÀNH

T I HUY N HÀM YÊN, T NH TUYÊN QUANG

KHOÁ LU N T T NGHI

H
o
Chuyên ngành
Khoa
Khóa h c

: Chính quy
: Tr ng tr t
: Nông h c
: 2011 - 2015

THÁI NGUYÊN - 2015

IH C

NG Ð I H C NÔNG LÂM

PH

NGHIÊN C U

NG C A CH

NG
U QU C A CAM SÀNH

T I HUY N HÀM YÊN, T NH TUYÊN QUANG

KHOÁ LU N T T NGHI

H
o
: Chính quy
Chuyên ngành : Tr ng tr t
L p
: K43 TT N02
Khoa
: Nông h c
Khóa h c
: 2011 - 2015
Gi
ng d n

THÁI NGUYÊN - 2015

IH C


L

u khoa h c c a b n thân
tôi. Các s li u và k t qu nghiên c
toàn trung th

u tra trên th

a hoàn

trên các tài li u, n u có gì sai sót tôi xin hoàn

toàn ch u trách nhi m!

Xác nh n c

ng d n
( Ký, ghi rõ h tên)

ng ý cho b o v k t qu
ch

ng khoa h c!

( Ký, ghi rõ h tên)

Ph

XÁC NH N C A GV CH M PH N BI N
Giáo viên ch m ph n bi n xác nh n sinh viên
a ch a sai xót sau khi H

ng ch m yêu c u!

( Ký, ghi rõ h tên)


L IC

Th c t p t t nghi p là g

n cu i tron

hành c a sinh viên trong các T

c t p và th c

i h c, C

nghi p.Trong th i gian th c hi

ng và Trung h c chuyên

tài t t nghi p chuyên ngành tr ng tr t,

c v n d ng lý thuy t vào th c ti n s n xu t, tr c ti p th c hi n các
thao tác k thu t trên cây cam sành t i huy n Hàm Yên, t nh Tuyên Quang.

tài t t nghi
lòng bi

c t i Ban giám hi

h

c bày t
ng, Ban ch nhi m khoa Nông

i h c Nông lâm Thái Nguyên và em xin chân thành c
ng y, UBND xã Yên Lâm, huy n Hàm Yên, t nh Tuyên Quang
và t o m

u ki n thu n l

c bi t em xin bày t lòng bi
Vân

n

em th c hi

n tình

tài này.

ct i

ng d n, dìu d t em trong su t quá trình th c hi

Em xin chân thành c

Sinh Viên

Ph

tài.


DANH M C B NG
Trang
B ng 2.1. Tình hình s n xu t cam quýt trên th gi i ...................................... 16
B ng 2.2. Tình hình s n xu t cây có múi

m ts

c vùng châu Á .......... 17

B ng 2.3. Tình hình s n xu t cam quýt

Vi t Nam....................................... 19

B ng 2.4. Tình hình s n xu t cam quýt

....................... 20

B ng 4.1. Di n tích, s

ng m t s lo

huy

ch y

c tr ng t i

-2013........................... 37

B ng 4.2. Tình hình s n xu t 1 s xã tr ng cam t i huy n Hàm Yên, Tuyên
............................................................................ 38
4.3. Thành ph n và m

gây h i c a các lo i sâu b nh h i cam quýt

t i huy n Hàm Yên, Tuyên Quang ................................................ 39
B ng 4.4.

ng c a m t s ch

ng

n th i gian ra

hoa.................................................................................................. 43
B ng 4.5.

ng c a ch

u

hoa/qu ........................................................................................... 44
B ng 4.6.

ng c a ch

nt l

u qu t i

Hàm Yên, t nh Tuyên Quang......................................................... 45
B ng 4.7.

ng c a ch

n tình hình sâu

h i cam sành t i huy n Hàm Yên, Tuyên Quang .......................... 47
B ng 4.8.

ng c a ch

n tình hình b nh h i

cam sành t i huy n Hàm Yên, Tuyên Quang ................................ 48


DANH M C CÁC T

CT

: Công th c

DT

: Di n tích

VI T T T

i ch ng

FAO : Food and Agricultural Organization of the Unitet National
SL

:S

ng

STT : S th t
TG

: Th gi i


M CL C
Trang
L

.............................................................................................. i

L IC

...................................................................................................ii

DANH M C B NG........................................................................................iii
DANH M C CÁC T

VI T T T ................................................................. iv

M C L C......................................................................................................... v
U ............................................................................................ 1

Ph n 1: M

1.1. Tính c p thi t c

tài ............................................................................. 1

1.2. M c tiêu, yêu c u c

tài....................................................................... 2

1.2.1. M c tiêu................................................................................................... 2
1.2.2 Yêu c u..................................................................................................... 2
1.3. Ý

c và th c ti n c

tài ................................................... 3

c .................................................................................... 3
c ti n ..................................................................................... 3
Ph n 2: T NG QUAN TÀI LI U ................................................................. 4
2.1. Nh ng nét chung v
2.1.1. Ngu n g
2.1.2. Phân lo

có múi ................................... 4
có múi................................................................. 4
có múi.................................................................... 4

m th c v t c a cây có múi .......................................................... 6
2.1.4. Nh ng y u t ngo i c nh

ng và phát tri n c a

có múi............................................................................................ 11
2.1.5. Tình hình s n xu t và tiêu th cam quýt trên th gi i .......................... 15
2.1.6. Tình hình s n xu t và tiêu th cam quýt t i Vi t Nam ......................... 18
2.2. Tình hình nghiên c u cây cam quýt trên th gi i .................................... 21
2.2.1. Nghiên c u v tuy n ch n gi ng, v t li

u dòng . 21


2.2.2. Các nghiên c u v s d ng phân bón lá và các ch

u hòa sinh

ng trên cam quýt ...................................................................................... 23

2.3. Tình hình nghiên c u cam quýt

Vi t Nam ........................................... 26

2.3.1. Nghiên c u v tuy n ch n gi ng .......................................................... 26
2.3.2. Các nghiên c u v s d ng phân bón lá và các ch

u hòa sinh

ng trên cam quýt ...................................................................................... 29
U ..................... 31

Ph n 3: N

ng và v t li u nghiên c u............................................................. 31
ng nghiên c u............................................................................ 31
3.1.2. V t li u nghiên c u ............................................................................... 31
m nghiên c u ............................................................................. 31
3.2. N i dung nghiên c u................................................................................ 31
u.......................................................................... 31
n xu t cam sành t i huy n Hàm Yên, t nh
Tuyên Quang ................................................................................................... 31
3.3.2. Nghiên c u

ng c a ch

n tình hình ra

u qu c a cam sành Hàm Yên, Tuyên Quang.................................. 31
ng h p và x lý k t qu nghiên c u ............................... 34

Ph n 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N............................. 35
4.1. Tình hình s n xu t phát tri n cam sành t i Hàm Yên, t nh Tuyên Quang....... 35
u ki n t nhiên, kinh t -xã h i huy n Hàm Yên ............................. 35
4.1.2. Tình hình s n xu t nông nghi

huy n Hàm Yên ......... 36

4.1.3. Tình hình s n xu t cây cam sành huy n Hàm Yên............................... 37
4.1.4. Các thu n l

n xu t cam sành t i huy n Hàm Yên,

Tuyên Quang. .................................................................................................. 41
xu t gi i pháp phát tri n cây cam sành t i Hàm Yên, t nh Tuyên Quang.. 42


4.2. Nghiên c u

ng c a ch

n tình hình ra

u qu cam sành t i Hàm Yên, Tuyên Quang ................................... 42
4.2.1.

ng c a ch

n tình hình ra hoa c a

cam sành t i Hàm Yên, Tuyên Quang ............................................................ 43

4.2.2.

ng c a ch

4.2.3.

ng c a ch

nt l

u qu . ............. 44

n tình hình sâu b nh h i

cam sành t i huy n Hàm Yên, Tuyên Quang.................................................. 46
Ph n 5: K T LU

NGH ............................................................. 49

5.1. K t lu n .................................................................................................... 49
ngh ..................................................................................................... 49
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................ 50


1

Ph n 1
M

1.1. Tính c p thi t c

U

tài

Vi

a cam quýt, ngoài nh ng gi ng

cam quýt c

p n i, hi n nay còn tìm th y nhi u loài hoang

d i thu c h cam quýt. Hi n nay cam quýt tr thành m t trong nh
qu ch y u

Vi

c tr ng t B c vào Nam v i b gi ng g m

kho ng g n 200 gi ng khác nhau (Vi n nghiên c u Rau Qu Hà N i (2000).
Vi

c tr ng nhi u cam quýt và có l ch s tr ng tr t t
t, ch

ng và các s n ph m c a cam quýt hi n nay còn

m c khiêm t

c yêu c u phát tri

n trình

h i nh p khu v c và qu c t . Nguyên nhân, do Vi t Nam còn thi u b gi ng
t t, công tác gi
t còn h n h

cs

c chú tr ng và qu n lý t

u ki n kinh

dân trí còn th p, t p quán s n xu t còn mang n ng

tính qu

chuyên môn th c

s

khoa h c vv...
Vùng Trung du mi n núi phía B c có nhi u l i th v

và ngu n gen phong phú cho phép phát tri n t t v
th c t

ng ph bi n, nhi

t

u
. Cam quýt, trên

r ng thành nh ng vùng t p trung
B

c Quang, V

Xuyên (Hà Giang), Hàm Yên, Chiêm Hoá (Tuyên Quang), B ch Thông (B c
K n) vv... Trong t

ng cam quýt

vùng Trung du - mi n núi phía

B c, cam sành (Citrus nobilis Lour) là m t gi ng lai gi a cam và quýt
(C.reticulata x C.sinensis) (

i dân tr ng tr t lâu
n tích tr ng tr t l n nh t so v i các gi ng khác.


2

Huy n Hàm Yên (t nh Tuyên Quang), n i ti ng có vùng cam sành r ng
l

u cam sành Hàm Yên chính th c xu t hi

r ng rãi tháng 12/2007. Cây cam hi

c công b

m v trí quan tr ng trong vi c

m nghèo, t o vi
Tuy nhiên, vùng cam sành Hàm Yên, Tuyên Quang nh
có nhi u di n bi n c
t r

y u là s d ng
n l n là r ng nguyên sinh, tình hình sâu b nh h i

nghiêm tr ng di n ra ph bi n trên di n r ng, tu i th c

n ng n,

gi ng b thoái hoá, cây không cho thu ho ch, nh
cành chi

t tr ng cam chu k

n tr ng b ng

c bi t khi ra hoa và hình thành qu

còn b r ng nhi u.
Chính vì các lý do trên nên em ti n hành th c hi n

tài

ghiên c u

ng c a ch

u

qu c a sành t i huy n Hàm Yên, t nh Tuyên Quang là r t c n thi t và có
c ti n.
1.2. M c tiêu, yêu c u c

tài

c tr ng s n xu t cam sành

nh n

ng

ch t kích

u qu c a cam sành

Hàm Yên.

-

n tr ng s n xu

nh các thu n l

trong s n xu t cam sành t i huy n Hàm Yên, Tuyên Quang.
- Nghiên c u

ng c a n

m t s ch

u qu c a cam sành Hàm Yên, t nh Tuyên Quang.

ng


3

c và th c ti n c

K t qu nghiên c u c
ng c a ch
ch

tài

tài s cung c p các d n li u khoa h c v
ns

u qu

nh
t và

ng c a cam sành.

K t qu nghiên c u c
t, ch
Sành tr ng t i huy n Hàm Yên.

tài s góp ph n xây d ng quy trình thâm
kinh t cho cây cam


4

Ph n 2
T NG QUAN TÀI LI U

2.1. Nh ng nét chung v

có múi

Nobumasa Nito (2004) [30],
nh n là

ng

c ghi

m c Trung Qu

c

có c

cb ov

kh i nh

thu n hoá và

tr ng tr

n qu có múi l i b

u

Trung Qu c. Nh ng ghi chép c

Trung Qu c cho th y tr ng tr
u nhà nghiên c
ngu n g c

mi n Nam châu Á, tr i dài t

Trung Qu c xu ng vùng qu
ho

nl

[34] còn có nh
B c

ng cây cam quýt ph n l n có
qua dãy núi Hymalaya,

o Philippine, Malaysia, mi n Nam Indonesia

a Úc. (FAO, 1998) [27]. Tuy nhiên, Swingle W.T (1967)
nh khác là ngu n g

có múi phân b t

, trung tâm Trung Qu c, mi n B c và Trung Úc, qua New

Caledonia. M t s tác gi cho r ng ngu n g c quýt Kinh (citrus nobilis
Osbeck) và qu t là

mi n Nam Vi t Nam, x

[19].

Tóm l i, tuy ý ki n c a các tác gi có khác nhau song v
th ng nh t là các lo
ngu n g c t
B c

và Mi

có múi tr ng trên th gi i hi

u có

m c Nam Trung Qu
n. N m trong khu v c này, Vi

sinh c a m t s loài và gi ng cam, quýt t n t i cho

Các lo

u

n nay.

c tr ng ph bi n hi

chi: Citrus, Fortunella và Poncirus. Ba chi này có quan h g

u thu c 3
c


5

i tông Citreae, tông ph

m chung v sinh s

Citrinae, h Rutaceac, h ph Aurantoideae (Nobumasa Nito, 2004) [30].
Các h th ng phân lo

u tiên ch y u d

m hình thái, phân b
tr ng. M
phân lo

m gi i ph u hoa,

a lý và c l ch s phát tri n c a m t s chi quan

n nay v n còn nhi u tranh lu

ng nh t, vi c

có múi ch y u v n d a vào 2 h th ng phân lo

n

c a Swingle (1943) và c a Tanaka và c ng s (1954). Tanaka cho r ng có
144 loài v i hàng lo t các gi ng và dòng thu c m i loài, sau nà
danh sách v i 157 loài. Nhà nghiên c
M

i

phê phán c 2 h th ng phân lo i, t o ra m t

h th ng phân lo i m i bao g m 16 loài t h th
h th ng Tanaka [19], [26].

H th ng c a Swingle và Reece (1967) [34]

ch u

h t các nhà nghiên c u th a nh n. Theo khoá phân lo i c a Swingle (1967) có
c chi Citrus (g m

16 loài, ph n l

2 chi ph là Eucitrus và Papeda), t c Citreae, h ph Aurantoideae, h
Rutaceae, b Rutaces.
Nh ng nghiên c u g

ts d

i hoá h c

(chemotaxonomy) k t h

t lu n, ch có

có múi chính gi ng nhau v c u trúc di truy n trong chi
Citrus
- Nhóm C.medica g m C.medica (bòng/chanh yên
aurantifolia (cam chanh/chanh lime

citron), Citrus

common lime).

- Nhóm Citrus reticulata bao g m Citrus reticulata (quýt
Citrus sinensis (cam ng t

orange), Citrus paradisi

grapefruit), Citrus aurantium (cam chua
s n rough lemon).

mandarin),
i chùm

orange), Citrus jambhiri (chanh


6

- Citrus maxima và Citrus reticulata là nh ng loài thu n th t s
i c a chi Citrus, còn cam ng t là d ng cây lai gi
i chùm là d ng cây lai c a cam ng
cam và chanh s

c
i,

i, chanh ta là d ng cây lai c a

i, còn ch p là d ng cây lai c

i và

Microcitrus (Nobumasa Nito, 2004) [30].
- Nhóm quýt Citrus reticulata t p h p khá nhi u loài và d ng lai c a các
v t li u trong và gi a loài, có m t s

m riêng bi

m phân bi t

rõ nh t c a các gi ng thu n, gi ng lai thu c nhóm quýt là r t d bóc v , v
không có v x p tr ng.

c chia thành 5 phân nhóm:

a Trung H i (C.deliciosa Tan)

-

- Quýt Satsuma (C.unshiu Marc)
- Quýt Kinh (C.nobolis Lour)
i trà (C.reticulata Blanco)

-

- Quýt qu nh .
t bi n c a quýt Satsuma, m t s có

Ngày nay có hàng lo t các th
ngu n g

c phát hi n

Nh t B n và Tây Ban Nha. Gi ng

c tr ng r ng rãi nh t th gi i là gi ng Ponkan

c bi t

,

Trung Qu c, Philippin và Brasil (Nobumasa Nito, 2004) [30].
Vi t Nam chi Citrus có 11 loài. Theo

[3],
(1999) [10] chi Citrus

Ph

Vi t Nam có 25 loài c tr ng tr t và

hoang d i (có 4 loài có tên quýt), ph n l n là cây thích nghi r
r ng rãi

c 3 mi n B c

các vùng th

Nam t

tt i

ng b ng B c B , bao g m các t

H
2.1.3

Trung

c tr ng
nh, Thái Bình,

ng b ng Nam B .
m th c v t h c c a cây có múi
Theo nhi u tài li u công b (Akihama, T and N.Nito, 1996 [21], Hoàng

Ng c Thu n, 2002

[17]

qu có múi g m các b ph n th c v

n
c mô t


7

-R :
R cây có múi thu c lo i r c
Trong th i gian n y m
ng xu

u h t các lo i cây 2 lá m m.

u r m m xu t hi n, nhanh chóng sinh

i, l n lên và tr thành r cái. R c c d phát hi n

k

th i

ng thành thì khó phân bi t. C u trúc b r
a các loài, gi ng bi

lo

t, t ng d y c

t, ch

canh tác, tu

(gieo h t, chi t, ghép, giâm). R m
chuy

tu thu c ch y u vào
c nhân gi ng

ng có màu tr ng, r
m s ch

cây có múi

không phân c p t ng lông hút mà có n m c ng sinh làm nhi m v thay lông
ng trên các t bào bi u bì c a r non, có lo i n m s
là ch

ng b t c a t bào r , có tác d ng cung c

ng,
ng và kích

thích b r cây phát tri n (Davies and Albrigo, 1994) [24].
- Thân, cành:
Cây có múi có d ng cây thân g , cây b i ho c cây bán b i tu loài. M t
ng thành có th có 4

6 cành chính. N u không chú ý t o tán ngay t

u thì cam quýt r
phân cành khác nhau c a t ng gi ng nên 2.120,7

-

5.221,7

31.265,4

100

4.956,2

26.085,2

100

Chanh

Nhãn

Cây khác

Ngu n: Phòng nông nghi p huy n Hàm Yên
Cây tr ng chính c a n n nông nghi p huy n Hàm Yên ch y u là cây
cam v i di n tích
là 3.291 ha (chi m 63,03%)
t s
ng
2.7315,3 t n (chi m 87,37 %).
t ng di n tích tr ng cam gi m nh
còn 3.200 ha (chi m 64,57%), s
t 2.4320 t n (chi m 93,23%).
4.1.3.1. Tình hình s n xu t
Cây cam là cây tr ng truy n th
a bàn huy n Hàm Yên.
Tuy nhiên, cây cam ch th c s tr thành cây hàng hóa b
u t nh
1996-1997.
Toàn huy n hi n có 4.037,9
t tr

tr ng và cho thu ho ch là 2.381,8 ha v i t ng s 2.786 h tham gia tr ng; t p
trung nhi u 9 xã: Yên Thu n, B ch Xa,
Tân Thành, Yên Lâm, Yên Phú và th tr n Tân Yên. Qua t ng h p, thu nh p
t tr
t giá tr t 100 tri
ng tr lên có g n 670 h
có
thu nh p t 700 tri
ng tr lên là g n 50 h .


38

Tình hình s n xu t
Stt

Vùng tr ng

Di n tích
(ha)

Di n tích
cho s n
ph m (ha)

u t
(t /ha)

S n
ng

(t n)

1

Toàn huy n

4.037,9

2.381,8

130,5

31.075,2

2

Yên Thu n

541,9

293,0

100,0

2.930,0

3

B ch Xa

77,4

5,0

128,0

64,0

323,0

265,0

135,0

3.577,5

154,7

69,3

130,0

900,9

1.619,0

1.097,9

143,0

15.700,0

4
5

Minh Dân

6
7

Tân Thành

441,9

150,5

140,0

2.107,0

8

Yên Lâm

325,7

226,0

105,0

2.373,1

9

Yên Phú

180,6

117,4

120,0

1.409,3

10

T.T Tân Yên

149,0

75,7

125,0

946,3

11

Các xã khác

224,7

81,9

130,3

1.067,2

Ngu n: Phòng nông nghi p huy n Hàm Yên
+ Diên tích tr ng cam t i huy n Hàm Yên t p trung ch y u t i xã Phù
m 40,1% toàn huy n, di n tích cho thu ho ch là
t bình quân 143 t /ha, s

ng là 15.700,0 t n.

ng th 2 là xã Yên thu n có t ng di n tích tr ng cam là 541,9 ha
chi m 13,4% toàn huy n, di n tích cho thu ho
t 100 t /ha, t ng s

t trung

ng là 31.075,2 t n. th p nh t là xã B ch xa có

t ng di n tích là 77,4 ha, chi m 1,9% toàn huy n, di n tích cho thu ho ch là
t 128 t /ha, t ng s

ng là 64 t n/ha.


39

4.1.3.2. Tình hình sâu b nh h i trên cây cam t i huy n Hàm Yên
Sâu b nh là m t trong nh ng nguyên nhân làm gi
t,
ph m ch t và chu k kinh doanh c a cam quýt. T i nh
u tra
cho th y có r t nhi u lo i sâu b nh h i và h i t t c các b ph n c a cây. Tuy
nhiên m
gây h i có khác nhau, ph thu c vào gi ng, mùa v và k thu t
c áp d ng c a m i h tr
iv
u ki n th i ti t khí h u c a t

STT

Tên sâu b nh

Tên khoa h c

M
h i

B ph n b h i

1

R y ch ng cánh

Diaphorina citri Kuwayana

*

Hút nh a lá, l c

2

R p sáp m m

Planococcus citri Risso

**

H i Lá, cành, qu

3

R p mu

Toxoptera aurantii BdeF

*

Lá non, l c non

4

Ngài chích hút

Ophiusa coronata Fabricius

*

Qu

5

Sâu v bùa

Phyllocnistis citrellr(Stainton)

**

Lá

6

cg c

Anoplophora chinensis vitalisi Pic

*

Thân

7

c thân

Nadezhdiella cantori Hope

*

Cành

8

c cành

Chelidonium argetatum Dalmamn

**

Lá, qu non

9

Câu c u l n

Hypomeces Squamosus Fabricius

*

Lá, qu non

10

Câu c u nh

Platymyeterus sieversi Reitter

*

Lá

11

Nh

Panonychus citri(Mc. Gregor)

*

Lá,qu

12

Nh n rám vàng

Phyllocoptruta olayvora Ashmead

*

Lá, qu

Xanthomonas Campestris pv.

**

Lá, qu , cành

13

B nh loét

Citri(Hance) Dowson

14

B nh ch y gôm

Phytophthora sp

*

Thân, cành, qu

15

B nh khô cành

Diaphorthe citri Wolf

**

Cành

16

B

Mycosphaerella citri Whiteside

*

Lá, qu

17

B nh Greening

Liberobacteria áiaticu

**

C cây

u

Ngu

u tra t i huy n Hàm Yên, Tuyên Quang.


40

Ghi chú:
*** H i r t n ng;
** H i n ng;
* H i trung bình và ít
Theo k t qu b ng 4.3 cho th y sâu v bùa và nh

, b nh ch y gôm và

b nh Greening gây h i n ng và ph bi n nh

c cành, nh n rám

vàng, b nh loét và b nh khô cành...
- Nhìn chung tình hình sâu b nh h i cây cam Sành t i huy n Hàm Yên
ph n l

u

u áp d ng

m c trung bình. Nguyên nhân ch y u do các h tr ng cam
o v th c v t là phun thu

nh k .

- M t s các lo i sâu b nh (R p sáp m m, sâu v
loét, b nh khô cành, b nh Greening) gây h i

m

c cành, b nh
n

c

bi t là sâu v bùa và b nh Greening là nguyên nhân chính d n

t

và di n tích cam Sành gi m trong th i gian v a qua.
Vi c phòng tr các lo i sâu b nh h i t n kém và m t nhi u th i gian
i chi phí l n v thu c b o v th c v

thu t áp

d ng làm sao cho có hi u qu mà không gây nh
là v

c

c quan tâm. M c dù các h

ng các bi

phòng tr sâu b nh h i cho cam quýt, tuy nhiên hi u qu

y

vi c tuyên truy n, ph bi n và áp d ng các bi n pháp phòng tr sâu b nh h i
t ng h p IPM cho cam quýt c

c quan tâm nhi

a.

4.1.3.3. Tình hình tiêu th cam quýt t i huy n Hàm Yên

Phòng,
và không có


41

Giá bán buôn t

iv

l

nh bán t
giá bán cam Sành t

n kho

n ch còn kho ng 1.500

4.1.4.1. Thu n l i
Hàm Yên là huy n có truy n th ng tr
cam l n, toàn huy n có 4.037,9 ha di

i, di n tích tr ng
t tr ng cam

ch là 2.381,8 ha. Có ngu

n tích

ng nông nghi p d i dào v i

t ng s h tham gia s n xu t nông nghi p là 19.638 h , t ng s
nghi p là 19.

ng nông

ng.

u ki n th i ti t thu n l i cho vi c s n xu t nông nghi
cây cam sành. V

c bi t là

a lý n m trên qu c l 2 thu n l i

i

hàng hóa.

Hi n nay, vi c phát tri n cây cam t i Hàm Yên v n còn khá nhi u khó
u tiên ph i k

n là v

a hình, ph n l n di

t d c, công tác thâm canh cây cam g p nhi

t s di n

t lâm nghi
m

d

ngh chuy

m nh n nên ph thu c r t nhi u vào y u t th

ng; huy

c 1 ch

th

mt pk

th

ng giao thông hi

tiêu th

i

t, các s n ph m s n xu t ra ch y

kênh phân ph

xu

t tr ng

um

thu mua, phân lo i tiêu

tiêu th t i th
m b o,

ch, v n chuy n và tiêu th cam, ch
c cao t l

u qu th p.

ng mi n Nam; h
ns n
ng s n ph m


42

- Rà soát hi n tr ng s d

t và b

th

nh, di n

t thích nghi có th tr ng cam huy

h c

hi n m c tiêu lâu dài phát tri n vùng s n xu
- Áp d ng ti n b khoa h c k thu t m i vào s n xu t gi ng b ng
ng t o cây s ch b
gi ng s ch b

s n xu t cây

i h n ch b nh Greening và Tristeza trên

cây cam.
- Ti p t

ng, phát tri n c a các gi ng cam

s ch b nh tr

t chu k 2 v kh

ng ch u sâu b

c bi t

b nh Greening và Tristeza.

- Áp d ng quy trình tr ng m i, tr ng l i theo k thu t tiên ti
i v i nh ng di n tích cam tr

c bi t

t chu k 1 áp d ng tr ng d y, thâm

nhanh thu h i v n; khuy n cáo tr ng cam xen

ir y

ch ng cánh h n ch b nh Greening.
4.2. Nghiên c u

ng c a ch t kích thích sinh

n tình hình

u qu cam sành t i Hàm Yên, Tuyên Quang
Ch

ng và phân bón có vai trò r t quan tr

iv i

cây tr ng nói chung và cây cam Sành nói riêng. Vi c cung c p ch

u hòa

ng và phân bón cho cây tr ng không h p lý d

n thi u h t ch t

t. S d ng ch
s

u hòa

ng và bón phân qua lá có hi u su t s d ng r t cao, là kênh cung c p
ng hi u qu , có tác d ng b sung k p th i các nguyên t

cho cây tr ng. Do v y vi c nghiên c u
n s h t/qu và ch
Yên (Tuyên Quang) là r t c n thi t.

ng c a ch

ng
u hòa sinh

ng cam Sành t i huy n Hàm


43

Ngày b t

Ngày

Ngày k t

hoa n r

thúc n hoa

(10%)

(50%)

(20%)

(ngày)

15/03/2015

24/03/2015

12/04/2015

27

CT2

13/03/2015

23/03/2015

10/04/2015

27

CT3

14/3/2015

22/03/2015

11/04/2015

27

CT4

14/03/2015

23/03/2015

10/04/2015

26

CT5

15/03/2015

23/03/2015

11/04/2015

26

CT6

15/03/2015

14/03/2015

12/04/2015

27

CT7

13/04/2015

22/03/2015

10/04/2015

27

Công th c

u n hoa

K t qu b ng 4.4 cho th y vi c s d ng các ch
phân bón lá không

nt l

n khi cây k t
ng và phân bón là không

u hoa. C th

Th i gian ra hoa c a công th c 4 (phun NAA n
th c 5 (phun GA3 n

20 ppm + NAA n

công th c còn l i là công th
GA3 n
(phun GA3 n

n k t thúc

ng và

n th i gian cây b

thúc n hoa. Vi c s d ng ch

TG t n hoa

10 ppm) và công
10 ppm) là 26 ngày, các

i ch ng không phun), công th c 2 (phun

20 ppm), công th c 3 (phun GA3 n

40 ppm + NAA n n

40 ppm), công th c 6

10 ppm), công th c 7 (phun

GA3 Thiên Nông) có th i gian ra hoa là 27 ngày.


44

T t c các ông th

u có th i gian ra hoa t 26-

th k t lu n các công th c s d ng ch
khác khau không

Ngày theo dõi
03/04/2015

S qu

12,30

60,0

63,6

68,60

u qu (%)

22,38

17,72

15,91

u (qu )

23,7

23,7

19,30

S qu r ng (qu )

100,7

100,7

105,10

T l

u qu (%)

19,05

19,05

15,51

u (qu )

18,3

16,0

14,30

41,3

43,6

45,30

u qu (%)

30,70

26,85

24,00

u (qu )

17,7

14,7

11,70

60,3

63,3

66,30

u qu (%)

22,69

18,85

15,00

u (qu )

18,3

16,7

15,30

68,7

70,3

71,70

u qu (%)

21,03

19,2

17,59

u (qu )

21,7

19,0

16,0

66,7

69,4

72,6

u qu (%)

24,55

21,72

18,1

u (qu )

17,7

15,0

S qu r ng (qu )

45,3

48,0

49,0

T l

28,1

23,81

22,22

S qu r ng (qu )

S qu

S qu r ng (qu )

T l
S qu

CT 4

S qu r ng (qu )
T l
S qu

CT 5

S qu r ng (qu )
T l
S qu

CT 6

S qu r ng (qu )
T l
S qu

CT 7

22/04/2015

13,7

S qu

CT3

12/04/2015

17,3

T l

CT 2

u (qu )

ng và phân bón là

n th i gian ra hoa c a cây cam sành.

Công th c

CT 1

y có

u qu (%)

14,0


45

Qua b ng 4.5 ta th y t l

u qu

các công th c có s

i qua 3

l
- Ngày 03/04/2015: Công th c 3 (phun GA3 n
40 ppm) t l
u
qu cao nh t (30,70%), ti p sau là công th c 7 (phun GA3 Thiên nông)
(28,1%), công th c 6 (phun GA3 n
40 ppm + NAA n
10 ppm)
(24,5%).
- Ngày 12/04/2015: Công th c 3 (phun GA3 n
40 ppm) có t l
u qu cao nh
y là công th c 7 (phun GA3 Thiên nông) có
t l
u 23,81%, công th c 6 (phun GA3 n
40 ppm + NAA n
10
ppm) t l
u là 21,72%.
- Ngày 22/04/2015:Công th c 3 (phun GA3 n
40 ppm) có t l
u
qu cao nh t (24%), th 2 là công th c 7 (phun GA3 Thiên nông) có t l
u

là 22,22%
y là công th c 6 (phun GA3 n
40 ppm + NAA n ng
10 ppm) có t l
u 18,1%.
Qua 3 l n theo dõi cho th y công th c 3 phun GA3 n
u
có t l
u qu cao nh t.

S qu theo dõi
Công th c

u/cành

S qu

u sau t t

hoa/cành (qu /cành)

(qu /cành)

T l

u qu

th i

m 22/04/2015

(%)

77,3

12,3

15,99

CT 2

124,4

19,3

15,56ns

CT 3

59,6

14,3

24,6*

CT 4

78

11,7

15,1ns

CT 5

87

15,3

17,9ns

CT 6

88,7

16

17,8ns

CT 7

63

14

23,15*

LSD 0,05

6.92

CV%

3.22


46

Kí hi u:
*
ns

Qua b ng 4.6 cho th y vi c s d ng ch t
ng t t

nt l

u qu sau t t hoa:

So sánh t l

u qu sau t t hoa

th c 3 (phun GA3 n
có t l

u qu

ng có nh

tin c y 95% ta th y: Ch có công

40 ppm) và công th c 7 (phun GA3 Thiên Nông)
i ch ng m t cách ch c ch n.

+ Công th c 3 (phun GA3 n
cao nh t 24,6% so v

40 ppm) có t l

i ch ng là 15,99%. Ti

n là công th c công th c

7 (phun GA3 Thiên Nông), công th c 6 (phun GA3 n
n

10 ppm ), công th c 5 (phun GA3 n

u qu sau t t hoa là

40 ppm + NAA

20 ppm + NAA n

10 ppm).
Qua b ng s li u và nh n xét trên ta th y tuy cùng 1 gi
v i các công th c ch

ng khác nhau thì s cho t l

khi t t hoa là khác nhau. V i công th c 3 (phun GA3 n
u qu

Theo dõi

ys

40 ppm) có t l

t.

ng c

n tình hình m t s sâu b nh

chính gây h i trên cây cam Sành t i huy n Hàm Yên có s li u
b ng 4.8.

u qu

b ng 4.7 và