Khảo sát quá trình trích ly thu nhận Flavonoid từ củ cải trắng (Luận văn thạc sĩ)

I H C BÀ R
VI N K THU T - KINH T BI N

ÁN T T NGHI P

KH O SÁT QUÁ TRÌNH TRÍCH LY THU NH N
FLAVONOID T

C C I TR NG

GVHD:

ThS. Ph m Th Kim Ng c

Sinh viên:

Lê Th Ánh Nguy t
o:

H

o:

ih c
Chính quy

Khóa:

2013 - 2017

L p:

DH13TP

MSSV:

13030202


C NG HOÀ XÃ H I CH NGHIÃ VI T NAM
VI N K THU T

c l p - T do - H nh phúc

KINH T BI N

NHI M V

ÁN

H và tên sinh viên: Lê Th Ánh Nguy t

Gi i tính: N

10/02/1995

-VT

Chuyên ngành: Công ngh Th c ph m.
Khoá: 2013 - 2017
1-

tài: Kh o sát quá trình trích ly thu nh n Flavonoid t c c i tr ng

2- Nhi m v

án:

- Kh o sát các thông s c a quá trình trích ly thu nh n flavonoid t c c i tr ng
g m: lo i dung môi, n

dung môi, t l dung môi và nguyên li u, nhi

trích

ly, th i gian trích ly.
- T

u ki n phù h p nh

nh n flavonoid t c c i tr ng.
3- Ngày giao nhi m v : 19/02/2017
4- Ngày hoàn thành nhi m v : 21/06/2017
5-

ng d n: ThS. Ph m Th Kim Ng c

SINH VIÊN TH C HI N
(Ký và ghi rõ h tên)

NG B MÔN

(Ký và ghi rõ h tên)

(Ký và ghi rõ h tên)

VI

NG

(Ký và ghi rõ h tên)

thu


L I CAM

uc

is

ng d n c a

Th.S Ph m Th Kim Ng c. Các n i dung nghiên c u, k t qu s li u trong bài này
là trung th c. Nh ng s li u trong các b ng bi u ph c v cho vi c phân tích, nh n
c thu th p t các ngu n khác nhau có ghi rõ trong ph n tài li u
tham kh o.
N u phát hi n có b t k s gian l n nào tôi xin hoàn toàn ch u trách nhi m.


L IC

án này, tôi xin chân thành c
Bà R

ng d y, truy

y cô

ih c

t cho chúng tôi nh ng ki n th c, kinh

nghi m trong su t th i gian qua và t o m

u ki

tôi có th th c hi n t

án t t nghi p.
c bi t tôi xin g i l

n Th.S Ph m Th Kim Ng

, tr c ti p ch b o, góp ý và h tr

n tình giúp

ng d n tôi trong su

án.

Trong th i gian làm vi c v i Cô, ngoài vi c ti p thu thêm nhi u ki n th c b ích, tôi
còn h c t

c tinh th n làm vi

qu

nghiên c u khoa h c nghiêm túc, hi u

u r t c n thi t cho tôi trong quá trình h c t p và làm vi c sau
ng th i, tôi xin g i l i c

n Th y ph trách phòng thí nghi

u ki n thu n l i nh t v phòng thí nghi
tôi có th hoàn thành t

o

ng c , và thi t b

án t t nghi p.

Xin ghi nh n s

nhi t tình c a các b n sinh viên khoá DH13TP dành

cho tôi trong quá trình th c hi

án .

Do th i gian nghiên c u h n h p, ki n th c còn h n ch nên v n còn nhi u
thi u sót trong quá trình th c hi
quý báu c a quý th

hoàn thi

án. Tôi kính mong nh

c ý ki

án t t nghi p này.

Tôi xin chân thành c
2017
Sinh viên
Lê Th Ánh Nguy t



M CL C
DANH M C HÌNH ..................................................................................................III
DANH M C B NG................................................................................................ IV
DANH SÁCH T
L IM

VI T T T ...................................................................................V

U .............................................................................................................1
NG QUAN.......................................................................................2

1.1

Gi i thi u v c c i tr ng...............................................................................2

1.1.1

Ngu n g c, phân lo

m sinh h c ...........................................2

1.1.2 Thành ph n hóa h c và giá tr

ng..................................................3

1.1.3 Các h p ch t th c p trong c c i tr ng ......................................................4
1.1.4 Công d ng c a c c i ..................................................................................6
1.2 H p ch t flavonoid ............................................................................................7
1.2.1 Khái ni m ....................................................................................................7
1.2.2 Phân lo i .....................................................................................................7
1.2.3 Tính ch t lý hóa ..........................................................................................8
1.2.4 Giá tr sinh h c c a flavonoid ....................................................................9
n flavonoid ..............................................................12
T LI

U ............................15

m và th i gian nghiên c u....................................................................15
2.2 Nguyên li u, d ng c thi t b và hóa ch t .......................................................15
2.2.1 Nguyên li u ...............................................................................................15

2.2.2 D ng c , thi t b và hóa ch t.....................................................................15
u .................................................................................16
2.3.1 N i dung nghiên c u .................................................................................16
2.3.2 B trí thí nghi m........................................................................................16
..............................................................................18


T QU - TH O LU N ................................................................25
3.1 Kh o sát

ng c

u ki n trích ly. ...............................................25

3.1.1

ng c a lo i dung môi ...................................................................25

3.1.2

ng c a n

3.1.3

dung môi ............................................................26
u.................................................27

3.1.4

ng c a nhi

3.1.5

ng c a th i gian ...........................................................................30

3.2 T

............................................................................29

c c i tr ng b

m t

ng SRM .........................................................................................................31
T LU N VÀ KI N NGH .............................................................36
4.1 K t lu n............................................................................................................36
4.2 Ki n ngh ..........................................................................................................36
Tài li u tham kh o.....................................................................................................37
PH L C..................................................................................................................40
K t qu x lý ANOVA cho các thí nghi m...........................................................40
1. Kh o sát dung môi trích ly .............................................................................40
2. Kh o sát n

trích ly ...............................................................................42

3. Kh o sát t l nguyên li u và dung môi ..........................................................44
4. Kh o sát nhi

trích ly ...............................................................................46

5. Kh o sát th i gian trích ly ..............................................................................48


DANH M C HÌNH
Hình 1.1 C c i tr ng ..................................................................................................2
n c a flavonoid ...............................................................8
Hình 1.3 Các phân nhóm chính c a flavonoid............................................................8
c ch c a catechol v i g c t do peroxy .....................................11
Hình 1.5 Các v trí c a flavonoid có th liên k t v i các ion kim lo i .....................11
Hình 2.1 B t c c i....................................................................................................17
Hình 2.2 N i dung nghiên c u ..................................................................................18
Hình 2.3

ng chu

nh TFC...............................................21

Hình 2.4 Ph n ng t o màu khi xây d

ng chu n quercein ............................21

Hình 2.5 Ph n ng t o màu khi xây d

ng chu n galic ..................................23

Hình 2.

ng chu

Hình 2.7

ng chu

nh TPC ................................................24
nh kh

ABTS* ......................23

Hình 3.1

ng c a dung môi trích ly ..............................................................28

Hình 3.2

ng n

Hình 3.3

ng t l : dung môi trích ly...........................................................30

Hình 3.4

ng nhi

Hình 3.5

ng c a th i gian trích ly ...............................................................33

dung môi trích ly.......................................................29

trích ly .......................................................................32

Hình 3.6 Mô hình b m
môi và nhi

ng c a t l nguyên li u/dung

n TFC...........................................................................................37

Hình 3.7 Mô hình b m
môi, nhi

ng th hi n

và th i gian trích

ng th hi n

ng c a t l nguyên li u/dung

n TFC ..............................................................38


DANH M C B NG

B ng 1. 1 Giá tr
B
B ng 2.2 K t qu

ng trong 100g c a c i........................................................3

c xây d

ng chu n acid galic..............................................22

ng chu n galic ........................................................................24

B ng 2.3 Quá trình xây d ng

ng chu n v i dung d ch trolox chu n..................23

B ng 3.1 K t qu thí nghi m kh o sát lo i dung môi ...............................................27
B ng 3.2 K t qu thí nghi m kh o sát n

dung môi........................................29

B ng 3.3 K t qu thí nghi m kh o sát t l dung môi:nguyên li u ..........................31
B ng 3.4 K t qu thí nghi m kh o sát nhi

........................................................32

B ng 3.5 K t qu thí nghi m kh o sát th i gian .......................................................33
B ng 3.6 Các y u t dung trong SRM ......................................................................35
B
B ng 3.8 Phân tíc

t qu

....................35

ng sai c a mô hình h i quy................................................36

DANH SÁCH T

ABTS: Kh

VI T T T

g c t do ABTS (mmol TEAC/g ch t khô)

TEAC (Trolox Equivalent Antioxidant Capacity): Kh

SRM: Reponse Surface Methods
ng flavonoid t ng (mg QE/g ch t khô)
ng phenolic t ng (mg GAE/g ch t khô)


L IM
Cu c s ng ngày càng hi

U

i, nhu c u th c ph m c

c nâng cao. Vi c l a ch n th c ph

ng cho vi

n ph i t t cho s c kh e hay có tác d
nhà khoa h

i ngày càng

p. G

p trung nghiên c u các lo i th c ph m có ch a ch t ch ng oxy

hóa, m t h p ch t t t cho s c kh e, có th

a các b nh tim m ch hay ch ng

lão hóa, mang l i hi u qu

p. M t trong nh ng h p ch t có

cho vi c là

hi u qu trong vi c ch ng oxy hóa là flavonoid. Ngoài ra flavonoid còn có các ho t
tính sinh h

n, kháng viêm, gi

ngu n g c t t nhiên trong nhi u lo i trái cây, rau qu
Vi t Nam là m

c khí h u nhi

i vì v y rau c

ng và phong

phú. C c i tr ng (Raphanus sativus L.) là lo i c ph bi n, r ti n và ngày càng
c dùng nhi u

Vi t Nam.

Nh n th
li

t lo i nguyên li u r ti n và có giá tr v m
c ta v

u nghiên c u v c c i tr

các h p ch t flavonoid trong c c i tr ng vì v

u ki n t

n
Kh o

sát quá trình trích ly thu nh n flavonoid t c c i tr ng
t

c

m kh o sát các y u

thu nh n các h p ch t flavonoid

trong c c i tr ng ph c v cho các nghiên c u ti p theo.


NG QUAN

1.1 Gi i thi u v c c i tr ng
1.1.1 Ngu n g c, phân lo

m sinh h c

C c i có tên khoa h c là Raphanus sativus L., là m t lo
C

c thu n hóa

c th

thu c h

c tr ng và tiêu th trên toàn

th gi i. Phân lo i theo tên khoa h
Gi i: Plantae
Ngành: Angiosperms
L p: Magnoliopsida
B : Brassicales
H :Brassicaceae
Chi: Raphanus
Loài: R. sativus

Hình 1.1 C c i tr ng
C c i tr ng là lo
ngày gieo tr

c tr

c tr ng ch y u

n 40 cm. Lá ch m
Có th

thu ho ch sau 45-55
bán c u b c, nh

ng, hoa tr

a Trung H i. C dài
, 4 ti u nh y dài, 2 ng n.

l yc

C c i có nhi u gi ng, chúng khác nhau v
gian canh tác. C c

dài và th i

n hình tr v i màu s c khác nhau, t màu tr ng

. Hình d ng r c

n 15 cm, thích h p cho vi c n

c hình tròn nh
u có v ng

c, màu s

b

ng trong món salad. Th t c
ng n u

l

t quá lâu [20].


C c i là lo

d tr ng, th

ng ng n, nhanh cho thu

ho ch và có th tr ng nhi u v
c , vì v
Ch

n thu ho ch chính c a c c i tr ng là
t cao c n t

kho ng 18-290

ho

u ki

c c

ng t t nh t.

t th t nh ho

p, nhi u mùn

c t t. Tùy theo gi

ng 45 - 50 ngày sau gieo

là có th thu ho ch, n u thu ho ch quá mu n c c i s b gi m ch
1.1.2 Thành ph n hóa h c và giá tr

ng.

ng

Thành ph n hóa h c và giá tr

ng c a c c

c th hi n

B ng

1.1.
C c i có ch a nhi

ng, canxi, vitamin, các h p

ch t có ho t tính sinh h c bao g m anthocyanin, glucosinolat, isothiocyanat, các
flavonoid và nhi u lo i h p ch t phenolic khác [32].
B ng 1.1 Giá tr

ng trong 100 g c a c i

16 kcal
Carbohydrat

3,4 g
1,86 g
1,6 g
0,1 g

Protein

0,68 g
Vitamin

Thiamine (B1)

0,012 mg

Riboflavin (B2)

0,039 mg

Niacin (B3)

0,254 mg

Acid Pantothennic (B5)

0,165 mg

Vitamin B6

0,071 mg

Folate (B9)

25 mg

Vitamin C

14,8 mg

Canxi

25 mg
0,34 mg

Magie

10 mg

Mangan

0,069 mg

Photpho

20 mg

Kali

233 mg
0,28 mg

Florua

6 µg

Cacbonhydrat: C c i có ch a m t s lo

ng nh

fructose và saccharose.
Lipid: C c i ch a ít ch t béo bão hòa và r t ít cholesterol. Lipid t ng chi m
0,1% trong 100 g c c
Protein: Protein t ng chi m 0,68% trong 100 g c c

proline, methionine và cystine.
Vitamin và khoáng ch
100 g c c

ng vitamin C chi m kho ng 0,015% trong

ng vitamin C trong r c c i b

ng nhi u v

u

ki n chi u sáng và phân bón [19]. C c i là m t ngu n giàu vitamin B9, B6, B3,
c c i mu i có ch a nguyên t
silic, titan, flo và i- t [25].
1.1.3 Các h p ch t th c p trong c c i tr ng
Các nghiên c

cho th y trong c c i tr ng có ch a nhi u h p ch t

th c p có l i cho s c kh

i.

Enzyme: trong c c i tr

y

enzyme invertase,

cellulase, ß-galactosidase, protease, peroxidase, catalase, sucrase, amylase, alcohol
dehydrogenase, pyruvic carboxylase, glutathione reductase [26] và raphanin [19].
Trong s này, catalase và glutathione reductase là 2 enzyme có tác d
ch t ch ng oxi hóa b c 2, góp ph
raphanin, m t protease trung tính có kh

ng

n s t o thành các g c t do. Ngoài ra,
n và kháng n m m nh

c tìm th y trong c c i tr ng.
Acid h

ch

y u g m acid oxalic, acid malic, acid malonic, acid

erythorbic, acid erucic, acid gentisic, acid hydrocinnamic, acid salicylic và acid
vanillic [28].


c tìm th y trong c c i tr ng g m

Các h p ch t phenolic: c

quercetin, kaempferol, myricetin, apigenin, luteolin, catechin và rutin [21]. Các acid
c i tr ng bao g m caffeic, p-coumaric, ferulic,

phenolic có m t trong c

hydroxycinnamic, p-hydroxybenzoic, vanillic, salicylic, acid gentisic [29], acid
syringic và phenyl pyruvic [19]
tr

c tìm th y trong c c i

ng nh , ngo i tr pelargonidine, delphinidin và cyanidine,

là nh ng ch t t o màu cho c c

, h ng ho c tía [29].

Các h p ch t isothiocyanate: g m 4-methylthio-3-butenyl isothiocyanate
(raphasatin), 4-(methylthio) butyl isothiocyanate (erucin) [23], allyl isothiocyanate,
c ghi nh n là có m t trong
thành ph n c a c c i tr ng.
Ngoài các thành ph n trên, trong c c i tr ng còn có các h p ch t tannin,
alkaloid, coumarin, gibberellin và các h p ch t có ch

nh.

Koo Hui Miean
myricetin, quercetin, kaempferol, luteolin và apigenin trong 62 lo i th c
v

c, bao g m c c c i tr ng. M u th c v

c r a s ch, s y khô, xay nh

thành b t. Trích ly b

th c hi n

quá trình th y phân các flavonoid

d ng glycoside thành d ng aglycon) trong 2 gi

900C b ng p

c l c, thu d

nh

m c lên 50 ml, l c l i qua gi y l c 0,45 µm. D ch sau l c dùng làm m u phân tích
c ti n hành trên c t
Novamethanol/

ng kính 3,9 mm, dài 150 mm, s d ng h
c (1:1, v/v), pH 2,5 v

u dò UV 365 nm, t

dòng 1 ml/phút. K t qu nghiên c u cho th
tr

ng là

ng flavonoid t ng trong c c i

à 17,5 ± 0,05 mg/kg, luteolin 9,0 ± 0,07

mg/kg và kaempferol là 31,5 ± 0,05 mg/kg.
R. Jakmatakul và c ng s

c ch tyrosinase và

ho t tính ch ng oxi hóa c a d ch chi
l

m nh

nh ti

c ép t c c i tr ng Thái Lan
ng da và ch ng lão hóa trong các

ng d ng m ph m. K t qu nghiên c u công b cho th
ng các h p ch
trong d ch chi t methanol, kh

g kh các g c t

c ép t c c i l nh


và c ch tyrosinase c

i d ch chi t methanol. Nghiên

c

c giá tr IC50 cho kh

chi t methanol là 9,62 mg/ml và và c

c ch tyrosinase c a d ch

c ép là 3,09 mg/ml.
R.sativus

.
Ali Ghasemzadeh và c ng s

u thành ph n flavonoid

và ho t tính ch ng oxi hóa c a m t s loài cây nhi
xanh,

i

Malaysia g m b p c i, t

, rau d n, c c i tr ng, x và ngh . Flavonoid t

nh b ng

a Chen (1998), các flavonoid thành ph

nh b ng

HPLC. K t qu cho th y trong c c i tr

ng flavonoid t ng

là 0,098 ± 0,012 mg/g ch t khô [30] v i ít nh t 5 lo i flavonoid g m quercetin,
catechin, kaemferol, apigenin và rutin v

ng l

t là: 0,016; 0,057;

0,039; 0,014 và 0,012 mg/g ch t khô. M t k t qu

c ghi nh n trong

nghiên c u c a D. Marinava và c ng s (2005) trên m t s loài rau và trái cây c a
c i tr ng Bulgari có ch a các h p ch t phenolic và
flavonoid v

ng là 160 mg/g và 48,5 mg/g.

1.1.4 Công d ng c a c c i
C c i cung c p nhi u l i ích v s c kh

ng.

C c i là m t trong nh ng lo i rau c r t ít calo. C

cung c p 16 calo

trên 100 gram. Tuy nhiên, nó là m t ngu n tuy t v i c a ch t ch ng oxi hóa, ch t
n gi i, ch t khoáng và vitamin.
C c i giòn và ngon ng

ng

bi n trong món salad, n u chín ho c h p. C c

c dùng r t ph

c n u chín cùng v i các lo i rau

qu khác ho c s d ng làm nguyên li u nh i cho món mooli parantha
Kim chi c c i là m

.

c s n c a truy n th ng Hàn Qu c.

Các ph n khác nhau c a c c
i lo n ch
b ng, v t b m tím và mùi hôi

c s d ng trong y h

u tr các b nh

nh truy n nhi m, viêm ph qu n, tr
bàn chân

Ho t tính sinh h c c a c c

c khuy

u tr các b nh khác

nhau, bao g m b nh ho gà, b
s i m t, s i th n, b nh giang
vi c ch a các ch ng r i lo n khác nhau c a d dày.

túi m t, viêm kh p,
ng ru

c s d ng trong


T i khu v

c

u tr

c nghi n và s d

p kh p, b ng ho c v t b

n

t lo i thu c

c ép c c

c xem

c tr ho và tiêu ch y.

1.2 H p ch t flavonoid
1.2.1 Khái ni m
Flavonoid là nh ng h p ch t màu phenol th c v t, t o màu cho r t nhi u lo i
rau, hoa và qu . Flavonoid t n t i ph bi n trong th c v

c tìm th y trong t t

c các b ph n c a th c v t: lá, hoa, r , h t, qu .

Hình 1.2
Flavonoid có c

n c a flavonoid
n là 1,3-

m 2 vòng

benzen (vòng A và B) n i v i nhau qua 1 dây 3 carbon (vòng pyron - vòng C), nên
c g i là khung cacbon C6-C3-C6. Tr m t s
ng h p m

ng h p m ch 3C h

i vòng A và t o nên d vòng

C ch a oxy [32].
1.2.2 Phân lo i
Flavonoid

c chia thành ba phân nhóm chính: euflavonoid (2-

phenylbenzopyrans),

isoflavonoid

(3-benzopyrans)

benzopyrans). Trong m i nhóm này các flavonoid l

và

neoflavonoid

(4-

c chia thành các nhóm ph

khác nhau d a vào s khác bi t trong c u t o c a vòng C [33].

Hình 1.3 Các phân nhóm chính c a flavonoid


(A: euflavonoid, B: iso-flavonoid, C: neo-flavonoid)
Phân nhóm c a euflavonoid g m các nhóm ph : flavan, flavan 3-ol

(catechin), flavan 4-ol, flavan 3,4-diol, anthocyanidin, flavanone, flavone, flavonol,
3-hydroxy flavanon, chalcon, dihidrochalcon, aurone.
Phân nhóm isoflavonoid g m các nhóm ph : iso flavan, iso flavan-4-ol,
isoflavon, isoflavano

ng g p nh t là isoflavon trong cây h

u.

Neoflavon ch gi i h n trong m t s cây g m các nhóm ph 4-aryl-chroman,
4-aryl-coumarin, dalbergion.
i ta còn phân lo i flavonoid thành flavonoid, biflavonoid,
triflavonoid và flavonlignan [33].
1.2.3 Tính ch t lý hóa
Trong th c v t, flavonoid t n t i
liên k t v

2 d ng: d ng t do (g i là aglycon) và d ng

ng (glycoside). Các glycoside khi b th y phân b ng acid ho c

enzyme s gi

ng g p nh t là D-

glucose, D-galactose, L-rhamnose, L-arabinose, D-xylose, D-apiose [33].
Tính tan: aglycon kém tan trong dung môi kém phân c c (hexan, benzen, ether
d u h a), tan trong dung môi phân c c v a và m nh (ethyl acetate, dimethyl ether,
methanol, ethanol), tan trong ki m loãng, kém tan trong dung d ch acid. Glycoside:
tan trong ethanol, methanol. Các glycoside càng có nhi

ng càng dài thì tan t
t i v trí C7

c nóng. Các flavonoid glycoside có nhóm -OH

c trong dung d ch NaOH, Na2CO3, NaHCO3 do có tính acid.

Các flavonoid d
k

ng và m ch

ng d k

ng khó

[33].
ng có màu. Flavon có màu vàng nh t ho c màu cam;
n vàng nh

. Các

isoflavon, flavanon, flavanonol, leucoanthocyanidin, catechin k t tinh không màu.
ng hi n di n

d ng glycosid: pelargonidin, cyanidin,
, tím cho hoa và trái [32,33].

Các flavonoid d t o mu
pH, nhi

và ánh sáng. Có kh

c v i các hydroxyd ki m, nh y c m v i
o ph c v i các ion kim lo i cho s n ph m


H th ng n

p t o ra b i 2 vòng benzen và vòng pyron làm cho

flavonoid có kh
d

max

p th tia t ngo

= 320 - 380 nm, d

max

c 2 d i h p thu c

i,

= 240 - 280 nm [33].

1.2.4 Giá tr sinh h c c a flavonoid
1.2.4.1 Ho t tính ch ng oxi hóa

G

các h p ch t flavonoid

trong ng nghi

c coi là ch t ch ng oxi hóa m nh m

c ch ng minh là ch t ch ng oxi hóa m

,

vitamin E và carotenoids [35].
Ch t ch ng oxi hóa là các h p ch t có th trì hoãn, c ch , ho

n quá

trình oxi hóa gây ra b i các g c t do và gi m b t tình tr ng stress oxi hóa [35, 36].
Stress oxi hóa là m t tr ng thái m t cân b ng do s
nhi

t qua kh

ng oxi hóa n i sinh, d

lo

i phân t sinh h

ng g c t do s n sinh quá

n quá trình oxi hóa c a m t
[10,11]. Stress oxi

hóa là nguyên nhân quan tr ng trong s phát tri n c a các b nh thoái hóa mãn tính
bao g m b nh m
Kh

hóa [31,35].
ng oxi hóa c a flavonoid có th

c gi i thích d

c

m c u trúc phân t c a chúng:
Trong phân t flavonoid có ch a các nhóm hydroxyl liên k t tr c ti p v i
ng hydro giúp chúng có th tham gia vào các ph n ng
oxi hóa kh , b t gi các g c t do;
Ch

t b i (liên k t C=C, C=O) t o nên h liên

h p giúp chúng có th b t gi , làm b n hóa các ph n t oxi ho

ng và các g c t

do.
Ch a nhóm có th

t o ph c chuy n ti p v i các ion kim lo

m quá trình s n sinh ra các ph n t oxi ho
Quá trình ch ng oxi hóa c a flavonoid ch y
Kh

và vô ho t các g c t

do nh th oxi hóa kh

ng [31,35].
sau:

th p: các h p ch t

flavonoid nh th oxi hóa kh th p nên có th kh các g c t do b
ngyên t hidro ho c m t electron cho g c t do [34].

ng


Hình 1.4

c ch c a catechol v i g c t do peroxy [31]

c ch s hình thành các g c t do b ng cách liên k t v i các ion kim lo i
l

ng tham gia vào quá trình s n xu t các g c t do[34].

Hình 1.5 Các v trí c a flavonoid có th liên k t v i các ion kim lo i [31]

c ch s hình thành các g c t do b ng cách c ch m t s enzyme tham gia
vào quá trình s n xu t các g c t do [34].
Ho t tính ch ng oxi hóa c a các flavonoid ch u
c a chúng: s

ng t

mc ut o

ng và v trí c a các nhóm hydroxyl và các nhóm th khác trên các

vòng, lo i nhóm th . Ví d : hydro n m
hydro cao nh t, t o g c t do
ng ho t tính ch

v trí ortho c a vòng B có kh

nh; nhóm th CH2=CH-COOH s
-COOH; s hi n di n c a catechol

ng ho t tính ch ng oxi hóa [32, 36].
Nghiên c u c a Bùi H u Trung và Nguy n Th Thanh Mai (2009) v ho t tính
c ch g c t do NO. v i c u trúc c a các ho t ch t cô l p t hoa cúc tr


c ch g c t do NO..

nh n s liên quan gi a c u trúc c a flavonoid v i kh
C th , n u nhóm -OH n m
còn l i.

v trí B3' và B4' cho ho t tính c ch cao h n các v trí

i v i các ch t mà phân t

gi m h n.

ng thì ho t tính ch ng oxi hóa

c bi t nhóm -OH t i v trí B4' có ho t tính l n h n h n so v i B3'. Khi

nhóm -OH hi n di n c hai v trí B3', B4' thì ho t tính c ch NO. r t m nh.

c bi t,

khi so sánh v i ch t chu n quercetin, cho th y nhóm -OH n m

v trí C3 làm t ng

ho t tính c ch NO. r t m nh v i IC50 là 18.3 M. Ngoài ra, n

a C2 và C3

c ng làm t ng ho t tính. Trong khi ó, thì nhóm metoxy

các v trí trên vòng B

làm t ng ho t tính c a các h p ch t kh o sát. Nhóm -OH trên vòng A h u nh có
ho t tính c ch NO. r t th p. Nhìn chung, kh
flavonoid là nh vào s l

th i, nó còn ch u nh h

c ch g c t do c a nhóm

ng và v trí nhóm -OH trên vòng B quy
ng do c u trúc c ng h

ng

ng kéo dài c a các vòng phenol

[38].
1.2.4.2 Tác d ng c ch vi sinh v t, ch ng viêm nhi m
D ch chi t flavonoid t qu

y kh

c ch

i v i s phát tri n

c a S.aureus, Shigella sonnei, Shigella flexneri, Candida albicans v
vòng c ch

ng là 23, 21, 26 và 29 mm. K t qu

ng kính

i v i d ch chi t

flavonoid c a cây di p cá trên s phát tri n c a E.coli, P.aeruginosa, B.subtilis và
S.aureus v i giá tr MIC l

t là 100, 200, 200 và 50 µg/ml. Các flavonoid 5,7-

dimethoxyflavanone- -O- -D-glucopyranoside; nicotiflorin; rutin; naringenin-7O- -D-glucopyranoside;

5,7-

-O-

cinnamoyl)- -D-glucopyranoside
glucopyranoside có kh
pneumoniae khác nhau

-O-trans-

-trihydroxy-flavanone- -O- -D-

c ch
n

-O-

i v i s phát tri n c a 10 ch ng Klebsiella

32 -

i ch ng dùng

u này. Quercetin làm gi m

k tình tr ng viêm

nhi m và s peroxyd lipid gây ra b i Helicobacter pylori trong niêm m c d dày
c a chu t b ch [37].
1.2.4.3 Tác d

i v i enzyme

D n xu t 6-hydroxy luteolin c a luteolin có th
enzyme -

n 92%

n

c ch s
ts

ho

ng c a


th y ho t tính c ch

i v i enzyme xanthine oxidase, enzyme xúc tác cho s oxi

hóa xanthine và hypoxanthine thành acid uric [36].

1.2.4.4 Tác d

i v i các b nh tim m ch, ti

ng b o v c
chúng trong vi
v

ng

i v i tim m ch có th do kh

a

a s oxi hóa các lipoprotein t tr ng th p, phòng ng

ng m ch, ch n s k t t huy t kh

vành và nh

u hòa nh

a b nh m ch

u hòa huy t áp....Các k t qu nghiên c

các flavonoid t

t kích thích insulin hay b

c a insulin; ngoài ra chúng còn có s
trong quá trình chuy
1.2.4.5 Tác d
V i n

n ho

ra r ng
c ch

ng c a các enzyme

[36].

iv

l c nh m nghiên c u kh

flavonoid, g

a các h p ch t

u tác gi trên th gi

p t c th nghi m tác d ng in

vitro và in vivo c a flavonoid lên các dòng t
tác d ng c ch s phát tri n c a các t bào ung thu tuy n t y, ch
qu

ng làm gi m kh

và kaempferol-3-O-

sung

n c a các kh i u. Naringenin

-di-O-p-trans-coumaroyl) glucoside thu nh n t hoa c a

Melastoma malabathricum

c tìm th y là có kh

sinh c a dòng t

i giá tr IC50 l

c ch s
t là 0,28 µM và 1,3

µM [30].
n flavonoid
Quy trình chung c a quá trình thu nh n flavonoid t th c v

c th hi n

hình 1.6.
u tiên, m u th c v t dùng nghiên c u sau khi thu gom s tr
ch chu n b

có d ng m u phù h p cho nghiên c

r a s ch, lo i các ph

ng và t p ch t, c t nh m u.

ch y u là


Hình 1.1 Quy trình thu nh n flavonoid t th c v t
u s qua quá trình chu n b m u và x lý m u. Quá trình chu n b
m u ch y u là t o m u
c u là m

d

o qu n l nh m u n u m u nghiên

o qu n l

ng và b o qu n l

n u m u nghiên c u là m u khô (s

c s y khô m u

y chân không, s

Ngoài ra, m t s quy trình còn có quá trình x lý m

n ho c h

c ch

m t s enzyme có trong m u, nghi n nh m u, x lý v i các enzyme pectinase,
phá v thành t bào và m t s liên k t hóa h c nh t
nh, gi i phóng các ch t hòa tan bên trong ho c lên men r

thu

nh n flavonoid.
Quá trình trích ly có th th c hi n b ng nhi

m:

n th ng: chi t b ng thi t b Soxhlet, chi t ng m ki t
và chi t ngâm d
d m có khu y tr
ng m u l n và có th

t ng m ki
m là thi t b
t hi u su

ng th

cm t

i v i ch

ho t ch t sinh h c. Tuy nhiên, l i c n nhi u th i gian, t n dung môi, dung môi s


d ng ph i tinh khi t, n

ch t nghiên c u trong d ch chi

t n nhi u th i gian và công s

c th p, ph i

lo i dung môi ra kh i d ch chi

Chi t b ng thi t b

m ti t ki

thu cao.

n th i gian, n ng

ch t chi t trong d ch trích ly cao. Tuy nhiên, không th ti n hành cùng lúc m t
ng l n m u cùng lúc và h p ch t có th b

ng do nhi

cao trong quá

trình trích ly.

i: trích ly có s h tr c a:
Sóng siêu âm (UAE)
n (PEF)
Enzyme (EAE)
Vi sóng (MAE)
Áp su t cao (PLE)
Ch t l ng siêu t i h n (SFE)
i s rút ng
ng dung môi ph i s d
v

c th i gian trích ly, gi m

u qu thu h i v n g n b
dùng nhi

u qu quá trình

còn ph thu c vào các thông s k thu
nhiê

a t

mc

i ph i có thi t b

phù h
D

lo i dung môi, thu cao chi t thô ch a

flavonoid. Cao này sau cùng s tr i qua các quá trình tinh ch
flavonoid. Có m t s

tách riêng ph n

th c hi n quá trình này, ch y u

d a trên k thu t chi t l ng l ng ho c k thu t chi t pha r n (SPE: solid phase
extraction). K thu t chi t l ng - l

n, d th c hi

i thi t b

m là hi u qu thu h i th p, d gây sai s , t n th i gian và dung
c s d ng ph bi n vì t n ít th i gian, cho k t qu nhanh,
ti n l i, hi u qu v m t kinh t và có th hoàn toàn t

ng [35].


T LI

U

m và th i gian nghiên c u
m: thí nghi

c th c hi n t i phòng thí nghi m c a ngành Công

ngh Th c ph m, vi n K thu t và Kinh t Bi n,

i h c Bà R a-

Th i gian th c hi n: 06/02/2017 - 19/06/2017
2.2 Nguyên li u, d ng c thi t b và hóa ch t
2.2.1 Nguyên li u
Nguyên li u s d ng là c c i tr ng, thu mua t th tr
c Tr ng, t

ng.

Nguyên li u

c r a s ch, c t lát dày 0,5cm, r i c t thành s i

c ch
trong 24 gi

c nóng

800

m kho

bao PE, tránh ánh sáng

-200C.

2.2.2 D ng c , thi t b và hóa ch t
Thi t b - d ng c

T s y

ráo, s y

nhi

600C

(0,5-1 mm) và b o qu n trong

Hình 2.1 B t c c i

Cân phân tích

n