Mùa thu trong thơ Xuân Diệu, Lưu Trọng Lư và Quách Tấn (Luận văn thạc sĩ)

B

GIÁO D

O
I H C VINH

NGUY N TH HUY N

XUÂN DI

N

LU

c Vi t Nam
Mã s : 234605
ng d n khoa h c: PGS. TS. Nguy n Vi t Ngo n

NGH AN 2014
0


M CL C
U
1.

Lý do ch

2.

L ch s nghiên c u v

3.
4.

tài .................................................................................. 3
.................................................................... 6

ng và ph m vi nghiên c u......................................................... 8
M

m v nghiên c u........................................................ 9

5.

u...................................................................... .9

6.

u trúc lu

................................................................ 10
N C M H NG L N C

T NAM

1.1. Mùa thu Vi t Nam ngu n c m h ng trong ngh thu t ........................ 11
1.2. Mùa thu trong thi ca ............................................................................. 17
1.3.Mùa thu c

i .......................... 26

2: C M NH N V

U,
N
u .............................................................. 38
........................................................ 57
n .............................................................. 66

NG CÁCH TÂN NGH THU T
3.1. Cái tôi tr tình ...................................................................................... 80
3.2. Không gian và th i gian ngh thu t .................................................... 85
3.2.1.
3.2.2. Th i gian ch
3.3. Cách tân v

................................................................... 85
ns

ng .......................... 91

u, ngôn ng .................................................. 93
1


3.3.1. Th

............................................................................................. 93

3.3.2. Nh

.................................................................................... 95

3.3.3. Ngôn ng

.................................................................................... 99

K T LU N ............................................................................................. 103
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................
PH L C .......................................................................................................

2


M
1.

Lí do ch

U

tài

1.1. Là m t trong b n mùa c
l

a mùa h nóng b

nh

t nh p c u, m t s giao thoa tuy t v i mà t

t

i. Mùa thu là m

p nh

m nh

p y

Tr i không n

ZD
hiu hiu rét cho v a nh

mênh mông, cái se l nh c a gió thu,

cái xào x c c a lá thu, cái huy n o c
bao n i bu

m xúc b

i bi t
u, là kho ng th i gian mà t t c chúng ta

mu n hòa mình vào v i thiên nhiên, v

t tr

trong ti m th c chúng ta nh ng k ni
Trong thi ca, mù

cs v cd y

m c a m t th i tu i tr .

n v i bi t bao thi hào l i l
m d u n trong lòng công chúng nh nh ng thi ngôn v cái
b i s quy

y mê ho c c a mùa thu mà

hình nh v mùa này, c m h ng c a mùa n

t hi n ph bi n trong thi ca

th gi i. Nh
c nh c nh

i l c c a th gi

ng

n nhi u nh t là Charles Beaudelaire, Paul Verlaine, Anatole
u thi ph m ca ng i mùa thu di m tuy t. Chính nh ng

ng phái thi ca lãng m

nh ng

i th k 19
i v

Xuân Di

o nên
ng h p c a

L , Huy C

nh ng mùa thu trong thi ca Pháp th k 19 v i các tác ph m Mùa thu c a
Lamactin, Thu ca c a Baudelaire, Thu Khúc c
c aB
i Vi

tg pT

cd
ig

ng thi
ng th
nh c m c

Thôn xá thu châm, Thu d l c m, Thu d khách c m, Thu nh t ng u thành c a

3

i thi hào Nguy n Du có tác ph m Thu chi, Thu d , Thu nh t

Nguy n Trãi. V
kí h

m h ng. Ngô Thì Nh m có Thu thu t tuy t, T

Nó

th

p bi t bao nhiêu, quy n luy n và khêu

g i bi

t quan ni m v mùa thu th t là tinh t và
t tr

sâu s c
kh

Qu th t, kho nh

i nh ng c m nh n, nh

ng th t sâu l ng và

i. Có th
mùa thu c

u yv
um tl

c nh

mùa thu c a

i ( 1932- 1945) thì ch c h n n i hoài nghi
y s tan bi n .
t, s

1.2.
t Nam th i

i

ic a
nn

ng k t l i phong

i

trào

ic b m tc a

t quy t kh

quy t r ng trong l ch s thi ca Vi

nh

có m t th

i phong

i ta th y xu t hi n m t h
m

Tôi qu

ng

L
y

c Pháp,

n

Bính, kì d

t tha, r o r

Di

[38.32]

1.3.

nv i

i

ch

m nh

c nh

t m i m vang lên t chính tâm h n xôn xao, r o r

không khí c

m nh n

t tr i không ph i b ng nh ng công th

i. H
c nh s c c

y thi t tha và

i

khao khát c a các thi nhân. Các nhà

cl

t c a mình, r
t tr i b ng chính trái tim ngh

thiên nhiên và c nh v

4

ng

i
ng v i

a h . B i v y mà


linh, t
mòn và quen thu

n.
i

Các nhà

c ti

c c nh v

i b ng

chính trái tim mình, l ng nghe nh p th c a thiên nhiên b ng chính tâm h n
mình. Nh v y mà cái kho nh kh c tuy t di u c

t tr

h nh v it tc v

ih

n, r

ys c

s ng. Gi a thiên nhiên mùa thu vào tâm h

im

t

s giao hòa r t t nhiên, th hi n m t s s ng . Gi a thiên nhiên mùa thu và tâm
h n cá

im

t s giao hòa r t t nhiên, th hi n m t s

t gi

t tr

i. H

s ng

y xôn xao trong linh h n c a thiên nhiên và t o v t .
ng cái c a mình c a n hoa s

n thì bung n , là ti ng thì

th m c a lá, là n i r o c a nhung ph n, là s lung linh c a nh ng làn ánh sáng
mùa thu, là s h n h n c

c mây, là s run r y c a ch i non, l c bi c.
i, không gian và th i gian mùa thu

Trong cái nhìn m i l trong các nhà
nh

t tâm h n d t dào s c s ng. Mùa thu Vi
n thi h ng l n c

d

nv

n, gi
i v i dáng v và s

i

tu

y s c quy
Mùa thu qu th

d i dào cho phong trào

pt

y nh ng ngu n c m xúc m i m và

i

t v mùa thu c
th c d y trong tôi nh
Chúng t

c phong trào
i ti p t

i, nh ng

ng sâu s c lòng tôi. Nó

c s ng v i c nh s c v i c nh s c tr i thu.
nghiên c u cho lu

mình v i mong mu n s góp ph
tr n v

t thi u n

t nghi p c a

m nh n m
m i

c mh
5


là m

c vào công vi c nghiên c u và gi ng d y

sau này.
2.

L ch s nghiên c u v

.

2.1. Mùa thu luôn là m t h p l c tuy t v i v i các nhà nghiên c u và là m
tài b t t n c

c bi

i lãng m

nv i

ng

xúc c m m i m , làm nên nh ng mùa thu m i trong ti n trình phát tri n c
ca ti ng Vi t vi t v mùa thu, góp ph n vào quá trình hi
i

Nam.

t

u m t cái m

nh p v

c hi

im

c hòa

i trên th gi i. Nh

u giá tr

is

c trong quá kh

c nhìn

i. Nhi u nhà nghiên c

nh
m ic a

i v th

m t di

gi

n cái

u, ngôn ng , c

xem phong trào

i là m t trong nh

c an

nh cao

t v mùa thu có m t v trí
c bi

c. Ng m k

t thi nhân

trong tuy n t p Thi nhân Vi t Nam c
c c nh s c mùa thu.
n Vi t Nam có Gió thu, Ti
Ti ng thu

(T

Thu, Thu r ng (Huy C n), Thu (Ch Lan Viên),

Cu i thu (Bích Khê), Bu n thu (Hàn M c T ), Chi u thu (Nguy n Bính),
thu nghe ti ng qu kêu, M

m thu c a Quách

T n và Xuân Di u có Thu,
2.2. Th

i nh ng trang nghiên c

thu trong phong trào
Vi t v
g

i.

i lãng m n Vi t Nam, chúng tôi th

n này, các nhà nghiên c
n c th mà ch

t v mùa

c pm

u ki

u.
t

trong m t s bài vi t mang tính

c m nh n ho c gi i thi u, phê bình. Ch ng h n : Bài Thu c a Lê B o và bài
6


mùa thu t i c

u và nh ng l i

c in trong cu n

bình (2003), bài

thu t i c a

c, Nguy

c in trong cu n Xuân Di u
(2006), bài

m t cái tôi khao khát n ng nàn
Nguy t c m c a Lê Quang

c a Nguy

c in trong cu n Xuân Di u

m t cái tôi khao khát n ng nàn (2006 ) .

Bài Xuân Di u nói v

ic

c a Xuân Di

c in trong cu n Xuân Di u

c ( Ghi l i theo l i k

p Ti ng

(2008) Riêng m t s ti u lu n nghiên c u v
Thu c a ông : M c t
T

u Tr

ng thu c a Nguy

c (1994),
cc

ng thu c
c a tác gi

c bi t là bài vi t C m thu
c do Quách Giao

i

Ti ng

c Hi u .

c in trong cu n Quách T n qua cái nhìn phê
m và tuy n ch n .

Tình hình nghiên c u trên cho th y các bài vi t, các ti u lu n v

u

m ra các cách c m th khác nhau. Song các ý ki n, các bài vi

u

th ng nh t kh

nh mùa thu chính là ti ng lòng th n th c c a thi nhân n ng

lòng yêu d

c cái kho nh kh c kì di u c

t tr i .

Nguy n Huy Quát, Chu Th Thúy H ng có bài C m nh n v mùa thu trong
i Vi t Nam,
Bài vi t ch

c

p chí Nghiên c

c, s 3, (2008).

n c m nh n v mùa thu c a m t s tác gi

n

i Vi t Nam
2.3. T t c nh ng bài nghiên c u, chuyên lu

c p

n cách c m nh n v mùa thu c a m t s tác gi trong phong trào

m i

(1932-1945). Tuy nhiên nh ng bài nghiên c u y ch mang tính ch t g i m v n

mà h
ph

u ki

u. Chúng tôi cho r ng v

c t p trung khai thác sâu trong m

n c th

c m nh n khác nhau, s cách tân trong ngh thu t c a t
7

th

này c n
c cách


i. Lu

trào

ti p t c tìm hi u

nh m t v
m i

c th t x

ng hi n cho n

3.

nh ng khía c nh m i, t
i nh ng gì mà các nhà

c.

ng và ph m vi nghiên c u

3.1.

ng nghiên c u:

V i m c tiêu khoa h

ra, lu

t p trung làm sáng rõ cách

c m nh n v
m i

c bi t
n ( 1932

Xuân Di

và chúng tôi d ng l i

n

vi c tìm hi u m t s tác ph m tiêu bi u nh t vi t v

mùa thu c a t ng tác gi . Riêng
c th hi n

m xúc v mùa thu trong

m ts

u nh t, t p trung nh t v n

là bài Ti ng thu. Do v y trong lu

Ti ng thu s

n

và trích d n nhi u, d gây c m giác l
ng nghiên c u c

i

tài này.

3.2. Ph m vi nghiên c u
c m c tiêu khoa h

i

b phong trào
ng th
kh

t ra, n

nhìn th

ng nghiên c u c a mình.

gi i quy t t
ng l n nh

i vi t c n ph i kh o sát toàn

i vi

n ph i tham kh o m t

tv

lo i. Ngòai ra lu

c và nhân

n ph i tham kh o nhi u công trình lí lu n v

ph c v cho quá trình nghiên c u.

4. M

m v nghiên c u.

4.1. M
Qua vi c kh o sát nh

u
t v mùa thu

nghiên c u v

8

lu

m


c nh

T n
vi t v

ng trang

tài mùa thu.

4. 2.Nhi m v nghiên c u
t cái nhìn v ch

4.2.1.

i nói chung và ba tác

mùa thu trong

gi Xuân Di

n nói riêng.
o sát, phân tích nh

4.2.2.

th

t v mùa thu c a ba nhà
c s khác bi t so v

n

th ng.
Cu i cùng rút ra k t lu

kh

nh l i nh

i.

trong phong trào
5.

u
Xu t phát t yêu c u c

ng và m c tiêu c a nghiên c

tài, lu n

d ng các
i chi

cs d

i chi u gi a

i, gi a phong trào
truy n th ng, nh m làm n i b t nh

i v

c s c c a nh ng tác ph m vi t v mùa

thu

ng h p

phân tích nh ng y u t
các nhà

il

i

tài mùa thu c

h th ng và th
cho vi c nghiên c
6.

th ng kê phân lo i ngu

u, ph c v

tài.

C

6.1.

ng c a

a lu
i c a lu

Lu

Tr ng

u

và Quách T n v i cái nhìn t p trung và h th ng.

9


K t qu nghiên c u c a lu

là tài li u tham kh o v n d ng cho

vi c h c t p , nghiên c u và gi ng d y ng

ng.

6.2. C u trúc c a lu
Ngoài ph n M

u, K t lu n và Tài li u tham kh o, lu

: Mùa thu ngu n c m h ng l n c
C m nh n v m
T n
thu t

10

t Nam

MÙA THU NGU N C M H NG L N C

T NAM

1.1. Mùa thu Vi t Nam ngu n c m h ng trong ngh thu t
Mùa thu mùa c a thi ca là mùa r t d
ch c

i nh ng c m xúc, nh ng

i, là kho ng th i gian mà chúng ta mu

l ng ng c nh

o

n lách trong k

th y mình c n th l , b c b ch nh ng tình c m tr c n. Ph
nh

c a mùa thu mu n nh y nhót lên cùng nh ng xúc c m

c

i ta th y mình tr v v i chính mình, tr v v i

nh ng c m xúc th t nh

p nh t. Chính vì v y song song v i nh ng b c tranh

v mùa thu là nh ng ca khúc , nh
nh ng n t nh
Nh

u tuy t v i v

u tiên tr m bu n, xa v ng mênh mông nh
u

ng th c a gió.

c chân chúng ta l ng l tìm v v i m t ni m

hoài ni
Ti

u là nh ng tuy t ph m vi t v

mùa thu mà k

cc

u c a chúng có th khi n bao th h

i

nghe ph i v òa c m xúc.
H u h t các nh
C nh

u có ít nhi u nh c ph m vi t v mùa thu.

m Duy sáng tác nhi u nh c ph m có giá tr và ph nh

c a thi hào Guillaume Apollinaire Mùa thu ch t

ch sang

Vi t ng :
Ta ng

t c m hoa th ch th o

Em nh

tr i
i gian mùi th ch th o

Em nh

tr i
11


Ôi n

i gian mùi th ch th o

Em nh cho r ng ta v n ch em

V n ch em, v n ch em, v n ch
V n ch
( Mùa thu ch t

Ph m Duy )

Nh c ph m là n i day d t nói lên nh

khôn nguôi c a m t

mùa thu tàn úa, nh ng ai oán, ti

i tình v n ch

i s tr l i

c
n tranh Vi t Nam kh c li t, trong gió chi u m
ng chi

a nh

i thi u ph v

cm t

mùa thu :
c m t mùa thu khóc ai trong chi u

T ng chi c, t ng chi c l khô vàng héo

Bu

ng ki p n m trong m

i quên

c m t mùa thu khóc than tri n miên
cm

( Mùa thu ch t Ph m Duy )
cm

trong bu i chi u thu bu n bã, c nh v t

i

th t, b n nh c c a nh

vang lên nh ng n t nh c th

m n i bu

c m t trong bu i chi u mùa

nh .
Tình c
m n, l i v

c nh

y Miên th hi n v a lãng

n có s n ng nàn trong các tình khúc c a mình.
12


Và anh có nghe khi mùa thu t i
Mang ái ân, mang tình yêu t i
Anh có nghe h n thu nói mình yêu nhau nhé...
-nh

y Miên)

Khi mùa hè v i cái n ng gay g
gió heo may d u dàng, nh

em theo nh
ng tràn ng

khúc yêu

a nh

i nh n nh

mà nh

y Miên g i g m trong ca khúc Mùa thu cho em. L i ca bay

b

u ng
nh c nh

ng nh

i khi vang lên

i nghe r

nh v

bày t tình yêu c a

mình m t cách ý nh

t tr i thay áo m

khoác lên mình m t tâm h n m

y

ng.

Nh c t i mùa thu, h
nh ng chi

a

m, c

a

nh ng ký c

tt

i.
m

Không còn l

m
u, n

t Anh)
Ngoài v

p quy
, nh

i, mùa thu v i nh ng l i
ng hiu qu

hoài ni m v nh

i c m giác bu n man
m

13

kh . Mù

t ng

n tình dang d c a

cô gái trong ca khúc

l i bao nu i ti

Nh ng ký c v cu

.

hi n v trong tâm trí c a cô gái y m

thu

sang.
Có m

n- T Linh c m nh n th này
mùa thu
Dìu th nhân vào ch n thiên thai
Và cánh chim ng p ng ng không mu n bay
Mùa thu quy

(nh

n - T Linh)

Ca khúc góp m t t
tràn c m xúc c a Thu quy

n nay, nh ng câu hát ng p
v n khi n bao th h

i yêu nh c Vi t Nam

m chìm vào m t không gian lãng m n, ng mình trên câu hát khi m
v .V

pc

t tr

bông h

thu
ng

yv

i tr

i nh

nên quy

lãng t

c c nh sinh

h t qua l i k c a m t chàng
c r mà mùa thu t khoác lên mình.

i n i ti ng v
y vào trong các tác ph m c

n sáng tác không nhi u

i bài hát c a ông l i g n v i m t giai tho i khác nhau và ch y u là v

gi i c a m ng, c
nh

i m t ni m luy n ti
i c a nh

nh

a

( 1939

2001) g n v i nh c khúc Nhìn

v i n i lòng chia tay, nu i ti c :
14

n
Em nghe s u lên trong n ng
Và lá r ng ngoài song
Nghe ti ng mình vào quên lãng
Nghe tháng ngày ch
( Nhìn nh

Tr

Chúng ta b t g p mùa thu lãng m n bay b ng trong âm nh c c
c vào âm nh c Vi t Nam v i ca khúc Su

lúc 16 tu

n li n v i nh ng gi
h n và s sáng t o c

ng thu c v tâm

i:
ng thu v

c trôi l

xanh ng

ng, ngày

ic
( Su

r it

i nh ng mùa thu chan ch a khát v ng tình

i:
Su
Nghe r ng heo hút

u
V i su
T ng h

i

Nghe su i róc rách trôi hoa l

( Su
15


M

ng th c nh c ph m c

ng thi l n

khu t trong t ng l i ca. Mùa thu c

âm nh c c

n di u. Qua
y mùa thu luôn làm xao xuy

i

nghe b i ti ng lòng tha thi t, cùng nh ng ca t r t sâu l ng v i nh

u

ng th i l ng nghe ti ng thu b ng âm nh c c
có th c m nh

c trong nh ng ca t ti ng Vi

thu, âm nh c c

t dòng ch y riêng trong n n âm nh c Vi t Nam,

dòng ch y

ng v

ng ngh

thu t c
th

i mùa

n c m h ng kì di u nh
t v i nh

ông sáng tác lên nh

c bi t thi ph m Ti ng thu c
hình

ng

ub th .
n

ym t

i cô ph Vi t Nam trông ngóng k chinh phu tr

v t m t chi

cc

n Vi t Nam trong su t dòng l ch s c a dân t c. Thi ph m Ti ng thu
nh c, v i nh p ch m 4/4, h

th n th c
Em không nghe r o r c
Hình nh k chinh phu
i cô ph
Em không nghe r ng thu

Lá thu kêu xào x c

p trên lá
( Ti ng thu
16

ng :

i ph
c nh c


M

nh ng cách nhìn, nh ng c m nh n th t

i, tinh t

cs

i nh

c a mùa thu. V i nh ng âm thanh và nh
chuy n, các nh

p
u th t m n m i và uy n

o nên nh ng b n nh

y

xúc c m. Nh ng b n nh c

ng

b n tình ca b t h v mùa thu .
1. 2. Mùa thu trong thi ca
M

ã lành l nh h

xu ng v i chi

cho lòng chúng ta chùng

trên m t h

th

t chi

tr v

D u không nhìn

ng v

y mùa thu

ng nh t di p l c. Thiên h c ng tri thu). Ch th
cho lòng nhau se s

thu

s hi n h

khi có

mênh mông, mùa thu

l i bi t

bao nhiêu t l n theo chu k tu n hoàn c a t o hóa. Mùa thu, cái th i ti t lãng
m n tr tình c

tài tuy t di u vô t n trong kho tàng
thu t c a nhân lo

l

o nên bao nhiêu thi hào, thi bá l i

kim c . Không có m t nhà kh o c

h p cho h t

c nh

trong t t c nh

i mùa thu. Vì h
am

ng sáng t

c khi m i b

t nghi

t ch i h p l c tuy t v

c th gi i nào, t ng

n con
u xác quy t không th nào

ng ngh thu t c a mùa thu.

av c

nh c a n
t th
n th i k

, kéo dài l ch s

i th i Vua Cao T
i th i vua Chiêu Tuyên

nc

ng i mùa thu c a Lí B
chúng ta có d

c

Ph

c l i v n c m nh

n bây gi

c cái thâm h u, k tuy t bi
17

ng


nào. Mùa thu là mùa mà

ng v

sáng tác lên

nh ng tuy t ph m b t h
Nhi u thi tài l i l c c a th gi

c

nh c t
nhi u thi ph m ca ng i mùa thu di m tuy t. Chính nh
m

i th k 19

ng phái thi ca lãng

o nên nh

iv

ng sâu
L , Huy

C

thu
(Phon
18

)


N uv

l

i nh ng v

i mang duyên n v
miên v nh ng c

ng, lãng m n thì v

i qua nh

t tri n

,b th

Ph

t n i ni m vào

khung c nh thiên nhiên cao r ng.
ng phong h t móc sa
t khí thu lòa
M t c nh r ng mùa thu l nh l o, tr ng xóa, b t ngàn nh ng tuy t và ch
toàn là tuy t

i thêm hiu qu

d n vào cu i cu

ic

Ph làm ti

C nh mùa thu

bi tráng c

t h nh
u th m và bi l

hoành tráng, d d

y.

i phong cách tr m u t và

Ph .
ng khai tha nh t l
Cô chu nh t h c viên tâm

C

c miêu t qua m t s

t tuy

ng lu

ng v t c nh

mùa thu hoàn ch nh. Nói v

v nh thu

i Vi t Nam,

u quá trình phát tri n c a nó qua nhi u th k
n Vi

v nh thu

u, các

d ng nh ng hình

nh có s n trong ngu

cl
v nh thu

tr

n l ng l

nhà phê bình Xuân Di u có l i khen bài Mùa thu c a Ngô Chi Lan, m t n
i th i Lê Thánh Tông. Xuân Di u cho r
c

m

c ti n

n, tho i mái, không g i và không có nh c
Mùa thu
n cho vi c t c nh thu :

19

hi n rõ ch ý c a Ngô Chi


tc
L t bên tr i bóng nh
Gi ng ng c, sen tàn, bông h t th m
R ng phong lá r ng ti
(H

c Qu c âm thi t p )

Qua th k 16

i Vi t Nam ít s d ng nh ng hình

nh mang tính công th

cl

c nh thu.

Nguy n Du t c nh tr i thu qua s ph n chi u c

c in

tr i:
c in tr i

Thành xây khói bi
( Truy n Ki u )
M t b u tr i thu xanh trong và m t m
nên m t b c tranh tuy t v

o

n v y. T

u câu càng

t o nên v h p d n c nh tr

ng mùa thu.

V ic
hi n ra não n trong

ng tân thanh c

i thi hào Nguy n Du :

i lên ng a, k chia bào
R
( Truy n Ki u )
t trong Truy n Ki u

Nh ng câ
ng ng
gi

av

ng th i còn ký thác t m lòng c a tác

i nh c bu

nhung, t o nên

nh ng bi n thái nh y c m c a tâm h n thi nhân b i mùa thu. Mùa thu gi l i
c. Bao trùm lên t t c là màu
20


vàng xôn xao c a lá, c a gió, c

a th

n vào trong

c. Mùa thu là mùa chuy n giao nh
t o nên s

ng thái v t o hóa, nó

gi a trong xanh mùa h

a mùa

.

M

i bi u xu t s c cu i cùng c a n

Nam, Nguy n Khuy n (1835

i Vi t

c coi là b c quán quân v

mùa thu. B n nh c c

c nh

v v i tâm tr
Thu v nh,

bu n l ng, u u t hòa nh p v i tr
u, Thu m c

tc

ng sau c

t Nam.

ng là n i ni m tâm s th m kín c a thi nhân. V i ba
i ti ng thì nh

m trong bút pháp miêu t c a ông sáng r

td

i. V

t Nam ti n lên m

a mình, Nguy n Khuy

cm

c bi

n v i hi n th c, c th là sinh
n

v

c gi b ng t t c v

p gi n d

a Nguy n

Khuy n, luôn t a ra th ánh sáng làm êm d u trong tr

i.

Thiên nhiên bao la c a nh ng ngày thu mu
p lòe ngõ t

thu Vi t Nam

c trong veo lóng lánh
o nên ba b

c s c v c nh

c Vi t Nam n a cu i th k

n h t th k 19,

ng b ng B c B

Trong cu n
Nguy n L c nh

c c có r t nhi u, t

nh :

pc

c c có r t nhi u, t
cc r
có m t thiên n

n th

c Nguy n Khuy n,
c

[29.57] .

21

pc a


Xuân Di

Nguy n Khuy n n i ti ng nh

ng nh

h c Vi t Nam là v

a Nguy n Khuy n, n c danh nh t
m, Thu

nv

u, Thu v

[2.34] .

, mùa thu là mùa c a gió heo may, c a tr i
ng, là mùa côn trùng sinh s

n. Qu th t, ph
quê Vi

ng và hòa mình th t s v i c nh v
n Khuy n, m i có th

c

p lòe

d

ng t t c

c thù

u cho mùa thu Vi

c vi t b ng ch Nôm, làm theo th th
C

ng lu t.

c miêu t h u h t t

tr c ti p

ng

i ch xu t hi n

hai câu cu

c

m t m t b c tranh th y m c, khung c
h

c gói vào trong m t không gian

nh bé, xinh x n, chi c thuy

Nguy n Khuy

o teo.

t nhà quay phim tài ba b c nh t.

T m nhìn c a ông bao quát c không gian mùa thu :
nh l

c trong veo

M t chi c thuy n câu bé t o teo
Sóng bi

i tí
c ngõ kh
u)

Tác gi kh c h a thành công b

a

ng b
v

ag
i, v

cB .C

p hài hòa, v a trong

a quen thu c, m c m c, dân dã h n h u, d
ng l

m t chi

g

m bu n. C khung c nh y làm phông duy nh t cho
c gió. Ch

mùa thu bay. Tuy nh

dáng thanh m nh c a chi c lá
c thu c

22

t tr i vào mình.

B

u xu t hi n nhi u gam màu l

xanh bi c c

xanh ng t c a tr i. Cái l nh c a c nh, c a ao thu, tr i thu

th m vào tâm h
v

xanh trong c

nh t tâm h

ra c nh

c gió kh

n không

i cho r

h p lý: lá vàng kh

c gió không th

u

không h p lý y l i r t lô gíc, r t th ng nh t tâm tr ng. T
là s th hi n tâm s th i th c

t tâm s

i th

i, c

nh l o

cc
m tm

n cho con

c hi n tình

i quá nhanh, non sông m t vào tay

gi
v

u

c. Hình

ng b ng B c B , m t ao thu

c sóng

ng ch

im tc

ng l ng, mang

i, bình yên vô cùng. Gi a m t ao thu

ph ng l ng là m t chi c thuy n câu bé nh g i lên m t c m giác l c lõng, vô
nh c

i. Khi nh

n mùa thu

ng b ng B c B
t thu th

i ta có th

m trong hình nh ao

c m t lên nhìn là b u tr i xanh ng t, r ng l n, cao v i v i :
T

ng tr i xanh ng t

Ngõ trúc quanh co khách v ng teo

u)
là hình nh r
B cB

ng b ng
c vào m t không gian v ng l ng, bình yên c a

mùa thu B c B v i m t ngõ trúc v ng v
nh

ng c m

c v qu nh qu c

th t không th

sâu c

c hình

n vi t tuy

m th

i y n u không có m t

c th i cu

i, m

n, li u có th
n g i g m tâm s c a mình vào c
23

c
c gì cho dân
b

i


bu n vì b t l c. Song thiên nhiên làng quê m c m c, thân thi t y l i càng làm
cho ông c m th y day d t v trách nhi m c a b n thân. Khát v ng ph c v quê
kiên
nh

ng i ch vì không còn cách nào khác gi i t a ni m u u t c a mình. N i

tr ng v ng khôn cùng khi

c ti

âm thanh duy nh t trong khung c

ng :

a g i ôm c n lâu ch

p m i th t nh

c

u- Nguy n Khuy n)
a g i ôm c

M
ch t t

,m ts

nghe

gi c m

i ch

.
t cu

m t cái
n mình trong

i thanh b ch, m t tâm h n thanh cao.

ch c m xúc y, Nguy n Khuy

n c a c nh

thu Vi t Nam vào bài Thu v nh :
Tr i thu xanh n t m y t ng cao

C n trúc

t hiu

c bi

ng khói ph
m
( Thu v nh)

Cái thanh thoát nh nhõm, cái cao v i v i c
trong b u tr i thu xanh ng
trúc

m nh n trên b u tr i y là

c gói g n
n trúc

u t, khi có làn gió hiu hiu th i nh , gi

C n
cc n

câu nghiêng bóng xu ng m
chìm l

o c a bu i chi u. Hình nh mùa thu pha thêm
c bi c

i khói ph nh t nhòa. C nh v t
24

ng: