Ứng dụng công nghệ thông tin đánh giá thích nghi cây chè tại thị trấn Sông Cầu huyện Đồng Hỷ tỉnh Thái Nguyên (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM

TRI U H NG LÂN

tài:
NG D NG CÔNG NGH THÔNG TIN XÂY D NG B
T TR NG CHÈ T I TH TR N SÔNG C U,
HUY

NG H , T NH THÁI NGUYÊN

KHÓA LU N T T NGHI

H

o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành

: Qu

Khoa

: Qu n lý tài nguyên

Khóa

: 2011 2015
ng d n

: Th.S Tr n Th Mai Anh

Thái Nguyên 2015


i

L IC
hoàn thành lu

cs

c a các th y cô giáo

gi ng d

i h c Nông Lâm Thái Nguyên, khoa Qu n Lý Tài

Nguyên,

y Ban Nhân Dân th tr n Sông C u cùng toàn th các ban ngành và nhân
c bi t là s quan tâm g

c

ng d n Th.S Tr n

Th Mai Anh

ng d n tôi trong su t quá trình th c hi

chân thành c

n lý tài nguyên, toàn th nhân dân th tr n Sông C u

và các th y cô giáo, các b

tài.Tôi xin

ng nghi

tôi hoàn

tài này.
Do h n ch v th

u ki n nghiên c u nên lu

tránh kh i nh ng thi u sót, r t mong nh

không

c nh ng ý ki

c a các nhà khoa h c, các th y cô giáo và các b

ng nghi

lu

hoàn thi
5

Tác gi

Tri u H ng Lân


ii

DANH M C CÁC B NG
B ng 4.1: Bi u di n khí h u, th i ti
B

u m t s lo

......................................................28

t th tr n Sông C u .................................................29

B ng 4.3 Tình hình s n xu t c a các ngành t i th tr n Sông C u ...........................32
B ng 4.5 Các lo

t trong LMU.............................................................................36

B ng 4.6 B ng t ng d

t

th tr n Sông C u, huy

ng H , t nh Thái Nguyên

..........................................................................................................................37
B ng 4.7 ch

i

th tr n Sông C u, huy

B

ng pH th tr n Sông C u, huy

B

ng mùn

th tr n Sông C u, huy

ng H , t nh Thái Nguyên .......38
ng H , t nh Thái Nguyên.....39
ng H , .............................40

t nh Thái Nguyên.......................................................................................................40
B ng 4.10. Thành ph

t

th tr n Sông C u, huy

ng H , ..............41

t nh Thái Nguyên.......................................................................................................41
Hình 4.11. B

th tr n Sông C

ng H , Thái Nguyên........42

B ng 4.13 B ng phân h ng thích nghi cho cây chè ..................................................49


iii

DANH M C CÁC HÌNH
Hình 2.1 Công c , thành ph n c a ArcGIS...............................................................15
u .................................................................25
Hình 4.1 Quy trình xây d ng b
Hình 4.2 b

lo

Hình 4.3 B

t ng dày

Hình 4.4 B

và b

thích

t th tr n Sông C u, huy

ch

th tr n Sông C

................35

ng H , t nh Thái Nguyên .....36
ng H , Thái Nguyên .................37

i th tr n Sông C u, huy

ng H ,

t nh Thái Nguyên...............................................................................................38
Hình 4.5. B n

pH

th tr n Sông C u, huy

ng mùn th tr n Sông C u, huy

Hình 4.7 B
huy

thành ph

i

ng H , t nh Thái Nguyên .......39
ng H , t nh Thái Nguyên ......40

th tr n Sông C u, ........................................41

ng H , t nh Thái Nguyên ...........................................................................41

Hình 4.9 công c ch ng x p b
Hình 4.10 B

...........................................................43

th tr n Sông C u, huy

Hình 4.11 B ng thu c tính b
B ng 4.11 Y u t ch
Hình 4.12 B

ng H , t nh Thái Nguyên ....44
.....................................................45

i hình s d

t tr ng chè............................46

ttr ng chè th tr n Sông C u, huy

ng H , t nh

Thái Nguyên .....................................................................................................50


iv

DANH M C CÁC T
FAO : T ch
GIS

: H th

VI T T T
c và Nông nghi p Liên hi p qu c.
a lý.

LMU

b

LUM : Land Unit Map (B
LUT : Land Use Type(Lo i hình s d
N

: H ng không thích nghi.

N1

: Không thích nghi hi n t i.

N2

n.

S

: H ng thích nghi.

S1

: Thích nghi nh t.

S2

: Thích nghi trung bình.

S3

: Ít thích nghi.

t).


v

M CL C
PH N 1: M

U....................................................................................................1

tv

..........................................................................................................1

1.2 M c tiêu và yêu c u c
1.2.1 M

tài...........................................................................2

tài.........................................................................................2

1.2.2 Yêu c u c

tài...........................................................................................2
tài ..............................................................................................2
c t p và nghiên c u khoa h c .............................................2
c ti n ..................................................................................2

PH N 2: T NG QUAN TÀI LI U.........................................................................3
khoa h c ..................................................................................................3
2.1.1 T ng quan các v

v

t ..........................................3

p ..........................................................................7

t ....................................................................................9
2.2 Tình hình nghiên c

c......................................................10

2.2.1 Trên th gi i..................................................................................................10
2.2.2

giá

t

Vi t Nam ..............................................................................11

2.3. Khái quát chung v h th
2.3.1 H th ng thông

a lý(GIS)và ph n m m ArcGIS.....12

a lý(GIS) .....................................................................12

2.3.1 Ph n m m GIS ..............................................................................................14
2.4 Khái quát v cây chè........................................................................................16
2.4.1. Ngu n g c....................................................................................................16
c tính sinh hóa chè....................................................................................17
2.4.3 Yêu c u v

t tr ng chè ..............................................................................22

.......24

ng và ph m vi nghiên c u ...................................................................24
m và th i gian ti n hành.......................................................................24
3.3 N i dung nghiên c u........................................................................................24


vi

u ..................................................................................24
u tra thu th p s li u ..........................................................24
ng kê, phân tích, x lý s ki u...........................................24
lý s li u b ng công ngh tin h c......................................24
PH N 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N.....................................26
u ki n t nhiên, kinh t , xã h i..................................................................26
u ki n t nhiên.........................................................................................26
4.1.2 Tình hình phát tri n kinh t xã h i................................................................30
4.2 Xây d ng b

.....................................34

4.2.1 Xây d ng b

....................................................................36

4.2.2 K t qu xây d ng b

nv

4.3.2 Phân h ng thích nghi hi n t

xu t các gi

.......................................................43
...................................................48

phát tri n lo i hình s d

t tr ng chè t i vùng

nghiên c u..............................................................................................................51
4.4.1 Gi i pháp v chính sách ................................................................................52
4.4.2 Gi i pháp v th
4.4.3 Gi i pháp v xây d

ng tiêu th s n ph m....................................................52
h t ng............................................................53

4.4.4 Gi i pháp cho các vùng tr ng chè.................................................................53
4.4.6 Xây d ng các mô hình tr ng chè ..................................................................54
PH N 5: K T LU N VÀ KI N NGH ................................................................55
5.1 K t lu n............................................................................................................55
5.2 Ki n ngh ..........................................................................................................55


1

PH N 1
M
1.1

U

tv
t là m t thành ph n quan tr ng c a h sinh thái, là m t trong nh ng y u t

hình thành nên nh ng qu n th
vào nhi u y u t

t có quá trình phát sinh và phát tri n ph thu c

, khí h u, tu

con

a ch t, th c v t và c ho

ng không nh t

h h

t ch v i các lo

ng c a

t và các qu n th l i có m i quan
t. S d

h p lý có hi u qu nh m khá thác tài nguyên vô cùng quý báu này là m t trong
nh ng m c tiêu quan tr

t ra cho nhà quy ho ch, nh

c,

c và nh ng nhà s n xu t.
Trong th

ng bài h c v s d

kém hi u qu b i thi u hi u qu v
ng cho s d

u ki n sinh thái c

t hi u qu , khoa h

c. Tuy nhiên mu

t. Do v y, vi c

cho vi c ch

o c a

ng quy ho ch thì ph

t, các y u t t nhiên xã h
ng t i ch

t không thành công,

t

c thù c a vi c nghiên c u có nh
u hi u nh t cho vi c s d ng

tt
Trong nh

i công cu c công nghi p hóa hi

thi t b máy móc vào ng d ng trong s n xu t nông nghi p. Cùng v i s phát tri n
y, công ngh tin h
m

ng b c v tr thành m t nhu càu thi t y u cho

c c a xã h i.
Thái Nguyên là m t t nh mi n núi phía B
u và ngu

ng. Nh
lâu

u ki n thu n l i v

t

n Thái Nguyên, có r t nhi
nh là m t trong nh ng th m nh

c
Th tr n Sông c
huy
nghi

, chính tr vùng phía B c c a

ng H , t nh Thái Nguyên. Th tr n có nhi u làng chè n i ti ng v i kinh
c

ng quy ho ch các vùng chuyên canh s n


2

xu

ng t p trung và chuyên môn hóa t o ra vùng nguyên li u và s n

ph m hang hóa ch

ng cao ph c v xu t kh

v

t s c p thi t.

i hi u qu kinh t là m t

a bàn t nh Thái Nguyên
nói chung và th tr n Sông C u , huy
phát t

ng H là m t vi c làm thi t y u. Xu t

ng d ng công ngh

cây chè t i th tr n Sông C u, huy
1.2 M c tiêu và yêu c u c
1.2.1 M

ng H , t nh Thái Nguyên

tài

tài
c tr

C u

a th tr n Sông

i v i lo i hình s d
Xây d ng b

t tr ng chè.

phân h ng thích n

t tr ng chè

th tr n Sông C u, huy n

ng H , t nh Thái Nguyên.
1.2.2 Yêu c u c

tài

-

-

tài
c t p và nghiên c u khoa h c
Làm sáng t
lo

m

t theo FAO nh m cung c

khác v quy ho ch s d

t nông nghi

ng th i góp ph n hoàn thi n phân
d li u cho nh ng nghiên c u

t.

c ti n

cho vi c s d
d

t.

t hi u qu và l p quy ho ch, k ho ch s


3

PH N 2
T NG QUAN TÀI LI U
khoa h c
2.1.1 T ng quan các v
2.1.11. Khái ni

v

t

n

* Các khái ni m s d

t

1.
ng t nhiên bao g m khí h

th c v t, nh ng y u t
2.

a hình, th

n kh

t ( Land Evaluation

d

ng, th

t.

LE)
i chi u nh ng

tính ch t v n có c a khoanh/v

tc

i nh ng tính ch

i

yêu c u s d ng c n ph i có.
3.

b

LMU)

Theo FAO (1983): LMU là khoanh/v
i nh

c tính và tính ch

cho t ng LUT (lo i hình s d
kh

nh c th trên b

n xu t và c i t

t thích h

t), có cùng m
t. M

t, cùng m t
c tính và tính

ch t) riêng và nó thích h p v i m t LUT nh
4. Lo i hình s d

u ki n qu

ng nh t

nh.

t ( Land Use Type - LUT)

LUT là b c tranh mô t th c tr ng s d
c qu n lý s n xu

tc am

t v i nh ng

u ki n kinh t - xã h

c

nh.
5. H th ng s d

t (Land Use System

LUS)

LUS là s k t h p c a LMU và LUT (hi n t
t riêng bi
và kh

c th c hi n trên m t v

t nh

i s d ng
nh k t h p v

it

6.
Evaluation): Là quá trình d

d ng cho các m

p


4

c th . Hay là d
d

ng c a m

i v i m i lo i hình s

t.
7.Phân h

i chi u so sánh gi a các yêu c u

c a lo i hình s d
nh m

mc

thích nghi ho

c l i là m

8. B

xác

h n ch .

t h p c a các b

b

các thông tin th hi n trong các b

phân bi t v

và

khác b i s khác c a ít nh t m t y u t .

2.1.1.2. S c n thi t ph i phân h

t
u gì m i v nh

n c a vi c

t, vì r ng t
i v i lo

c vi c tr ng cây

t mà h có. M

có nh ng quy

tr i qua

không ít th t b i.
i t r t lâu, t nh ng c m nh
cách th

t thành các m

n nh

khoa h c. Khoa h

i và phát tri n cùng v i s phát tri n c a

khoa h c nông nghi
c a nh

nh s d

n, ch quan,

c khoa h
t h p lý.

M t qu c gia hay m t dân t c s d

tc ah

nào là tu thu c vào

nh ng nhân t t ng h p có liên quan m t thi t v i nhau bao g m c

c tính c a

t, các y u t kinh t , xã h i, hành chính và nh ng h n ch v chính sá
các nhu c u và m c tiêu c

i (FAO, 1988).
t ph n quan tr ng c a vi
ng s d

nông lâm nghi

t h p lý, b n v ng trong s n xu t
c các nhà khoa h c nhi u qu c gia và

nhi u các t ch c qu c t quan tâm nghiên c u, nh ng k t qu
t ng k t và khái quát chung trong khuôn kh ho

c

ng các t ch c liên h p qu c
n tri th c chung c a nhân

lo i.(Nguy n Ng c Nông,2011)[6].


5

Tóm l

t nh

ch s d
c cho m t s

ngu

t không b thoái hóa, s d

c trên th gi i và gi

t lâu b

và b n v ng trong vi c quy ho ch s d
th

t và phát tri n nông

m b o tính h p lý

cho vi c b trí s d ng

m sinh thái và phát tri n b n v ng.

2.1.1.3

khoa h c c a vi c phân h

Hi n nay d

d

i áp l c c

và nhu c u v

t
c trên th gi i

n t i tình tr ng suy thoái nhi
thoái c

n nh ng suy

t do s thi u hi u bi t ho c khai thác quá m

nh

ng t i vi c s d ng và qu

ng th i

t cách h p lý cho hi n t i và

Nhu c u c a vi

d ng c

các k t qu nghiên c u riêng l v

t hi n khi mà

mc

c cung c p nh ng

v cách th c và hi u qu s d

qu n lý, s

p lý, m

t nh m xem

d ng và quy ho
xét, t ng h p gi

c nghiên c

t và các y u t t

các yêu c u s d

c, khí h

c này g

2.1.1.4

h giá kh

a hình) và
d

t.

t theo FAO

-M

t theo FAO
ng nh n th c và hi u bi

giá phân h

quy ho ch s d
c cho m t s
thoái hoá, s d

-Yêu c

t

c trên th gi i và gi gìn ngu n tài nguyên
t lâu b n.

t theo FAO
n li

d

t, vì v y,

c là:

+ Thu nh
c

i quy ho ch s

t là m t ph n c a quá trình quy ho ch s d

yêu c u c

m

các thông tin phù h p v

t nghiên c u.

u ki n t nhiên, kinh t xã h i


6

c s thích h p c
nhau, theo m c tiêu và nhu c
+ Ph

i các m c tiêu s d ng khác

is d

cm

t.

chi ti

vùng lãnh th

t tuy theo quy mô và ph m vi

ch: toàn qu c, t nh, huy

+M

th c hi

s n xu t.

t ph thu c vào t l nghiên c u.

-N

t theo FAO g m có 4 v

:

nh ch tiêu và quy trình xây d ng b
+ Mô t các lo i hình s d

t và các y u t s d

t

nh h th ng c u trúc phân h
+ Phân h
- Nguyên t

nc

Nguyên t c c

t ph i g n li n v i

nh có s so sánh gi a l i nhu

n thi

t liên quan ch t ch v i các y u t

ng t nhiên c

u ki n

kinh t , xã h i.
+M

thích h p c

th . Vi

ng cho các LUT c
i so sánh c th . Vi

l i nhu n thu

h i so sánh gi a

n thi t trên các lo

t khác nhau (phân bón,

ng, thu c tr sâu, máy móc).
+ Yêu c u ph

m t ng h

i có s ph i h p và tham

c a các nhà nông h c, lâm nghi p, kinh t , xã h i h c.
+ Vi

t ph i phù h p v

u ki n t nhiên, kinh t và xã h i c a

vùng nghiên c u.
+ Kh

d ng ph i d

t sinh thái trong s d

t ph

quy

b n v ng các nhân
nh.

i t p trung so sánh các lo i hình s d

t khác nhau.

phát tri
LE và quy ho ch s d
li n v i quy ho ch s d

tg

xu t quy trình

c. Yêu c u chính trong LE c a FAO là g n
ai.


7

2.1.1.5

t theo FAO
t, c

u tra t nhiên và kinh t , xã h

tr

u r t quan

ph c v cho vi c th c hi n nghiên c u v t

nhiên và kinh t - xã h i.
-

c: G

tt

theo là phân tích kinh t - xã h

c th nh t), và ti p

c th

trình t rõ ràng, vì v y có th

n tri n theo các

ng th i gian cho các ho

ng

cán b tham gia.
-

ong song: Th c hi

phân tích kinh t - xã h

tt

ng th i v i

m là nhóm cán b

c, t c là

bao g m c các nhà khoa h c t nhiên và kinh t xã h

ng

t chi ti t và bán chi ti t.
t có th k t h
c cho c

i ti

u tra chi

Trong th c t s khác nhau gi

t rõ ràng. V i

ti t và bán chi ti t.

c, thu c tính quan tr ng là kinh t - xã h i c n cho su t c
c th nh t khi l a ch n các lo i s d

t

p
Theo FAO, kh

ph n ánh m

nào (cao hay th p) c a m
nh. Kh

thích h

i v i m t lo i hình s d
xem xét

c

u ki n hi n t i ho

khi áp d ng các bi n pháp c i t o (thu l i, bón phân, k thu t thâm canh, các bi n
pháp c i t
Kh

iv
pc

phù h p c a m

m t ho c nhi u lo i s d
hi n t

iv i
c xem xét

u ki n sau c i t o. Ti n trình c a phân lo i kh

u ki n
p
p

c

i v i các lo i s d

nh.


8

Th c ch t c a vi c phân h ng kh
chi u các yêu c u v

u ki

t qu c
h

i
a lo i s d

t v i tính ch t c a m i

i chi u này là các m c phân lo

n không thích h

i v i lo i s d

c xem xét.

c vi c so sánh gi a
ch y u c

thích

i lo i s d

is d

t ph

t, các thông tin
nh.

C u trúc phân lo i kh
H th ng phân lo i kh

cs d

c a FAO g m 4 c p n
1-C p thích h p (Land Suitability Order): Ph n ánh lo i thích h p. Nó
ch

p (S) hay không thích h p (N) v i lo i hình s d

t

c xem xét.
2-H ng thích h p (Land Suitability Class): Ph n ánh các m
v i các LUT. H

c ký hi u b ng ch s

thích h

i

R p, bao g m 3 m c sau:

S1- Thích h p cao: cho th y các LMU không th hi n nh ng y u t h n ch
ho c ch th hi n
su t, l i nhu

m

nh , d kh c ph c và không làm
c c a LUT c

S2- Thích h p trung bình: Ch ra các LMU có nh ng h n ch
i v i vi c phát tri n b n v ng m

m

trung

ngh . Nh ng h n ch này s

làm gi m s c s n xu t hay l i nhu n ho

c nh ng

l i nhu n c n thi t khi s d ng.
S3- Ít thích h

c tính LMU xu t hi n nhi u y u t h n ch ho c m t s y u

t h n ch nghiêm tr ng khó kh c ph
H ng c a c p không thích h

iv
c chia làm 2 lo i:

N1- Không thích h p hi n t

a LMU không thích h p v i

LUT hi n t i vì có nh ng y u t h n ch nghiêm tr ng. Tuy nhiên, các y u t h n
ch này có th kh c ph c b ng các bi
khoa h c và k thu
h p lên.

t l n hay các gi i pháp v
c it

m nâng cao h ng thích


9

NR- Không liên quan: Nh

c lo i tr vì không thu c m

giá trong s n xu t nông nghi

t có r

t phi nông nghi p,

3-H ng ph (Subclass): h ng ph thích h p ph n ánh các y u t
n kh

d

y

t c a vùng nghiên c u. Các y u t h n ch

u ki n t
a

h ng ph ch

t: f, h

d

n ch

u ki

ng ph

u c a y u t h n ch

i v i ki u s d
h ng ph

m c thích h p cao S1.

4-

thích h p (Unit): Th hi n s khác bi t nh trong cùng m t h ng ph :

t tc

thích h

ch khác nhau

m

Vi

u có cùng m

thích h p, cùng lo i h n ch

ng c a các y u t h n ch (ví d : S2t-1, S2ithích h

t nông

tr i) ( Nguy n Ng c Nông, 2011)[6].
t
c ti n hành và mô t
-Xây d

b

k t qu

các ngu

a

M

b

c sau:
u tra kh o sát

c, th c v

c ng m.

có nh

b

i nh ng

n.

-Ch n l c và mô t ki u s d

i phù h

m c tiêu chính sách và phát tri
i phù h p v i nh
v

n

c xây d ng b i các nhà quy ho
u ki n v kinh t , xã h

ng trong khu

c hi n.
- Chuy

i nh

ch

am
ng ch

ki u s d

-

b
ng tr c ti

n các

c ch n l c.
nh yêu c u v

là yêu c u s d

us d
c a các ch

n l c, hay g i


10

t

i chi u gi a yêu c u s d

a các ki u s d

i d ng phân c p y u t v i các ch
c di n t

ng trong m

i d ng y u t ch

t qu

a m

c di n
b

c s phân h ng kh

b

i t ng ki u s

d

t

.(Nguy n Ng c Nông,2011)[6]
2.2 Tình hình nghiên c

c

2.2.1 Trên th gi i
2.2.1.1
là

ng phái theo quan

ng phái này cho r ng
ch t

ng t nhiên c a

c y. Ông
giá

giá

t

c h t ph i

ra các nguyên t c trong

t ph i n

có s

nh và nh n bi t

giá

t

n th

là xác

ng và

s khoa h c, ph i tìm tòi

ra nh ng bi n pháp s d ng

tin

nh các y u t

c rõ ràng, ph i phân bi t

giá kinh t và th ng kê nông h c c a

2.2.1.2

c p

t, là nh ng ch tiêu mang tính khách quan và

cách khách quan và có

c các y u t m t

nâng cao s c s n xu t. Ph i

t

m i có giá tr trong vi c

tt i

Anh

T i Anh

ng d ng hai

th ng kê s c s n xu t ti m
c a

m phát sinh, phát tri n c a Docutraiep.

pháp

c a

t và

giá phân h ng

t là d a vào

c vào th ng kê s c s n xu t th c t

t.

2.2.1.3
T i n

n
, m t s bang

ti n hành

tham bi n, bi u th m i quan h gi a các y u t

giá

t

i d ng

áp d ng các

pháp

trình toán h c sau:

Y = F(A).F(B).F(C).F(X)
Trong
Y - Bi u th s c s n xu t c a
A-

dày và

c tính t ng

B - Thành ph n

C-

gi i l p

t.
t.
t m t.

d c.

X - Các y u t bi n

ng

i, tiêu,

chua, hàm

ng dinh

ng, xói mòn.


11

K t qu phân h ng
t

c th hi n

i d ng ph n

(%) ho c

m. M i y u

c phân thành nhi u c p và tính b ng %.

2.2.1.4

giá

t theo FAO

s c a

pháp

h p. N n t ng c a

giá

t theo FAO là d a trên phân h ng

pháp này là so sánh,

yêu c u c a các lo i hình s d ng

t v i ch t

i chi u m c
ng

t và

thích h p gi a

c tính v n có c a

v b n

t, k t h p v i vi c phân tích các khía c nh kinh t , xã h i và môi

liên quan

n s d ng

2.2.2

giá

t

t

l a ch n

phong ki n th c dân,
Công tác

giá, phân h ng

thu thu

t

giá, phân h ng

và th c hi n

Vi n Nông hóa

nghi p, T ng c c

ng

t t t nh t

Vi t Nam

Vi t Nam khái ni m

th

án s d ng

t thích

t

có t lâu. Trong th i k

có s phân chia
t

c nhi u

Th

h ng

n, l c h ng

quan khoa h c nghiên c u

ng, Vi n Quy ho ch và Thi t k nông

a chính (nay là B Tài nguyên và Môi

ng), các

ng

i

h c Nông nghi p và các t nh thành.
Nh ng

g n

công tác

giá

t

Vi t Nam

và

nghiên c u và tri n khai nh m ph c v cho quy ho ch s d ng
chuy n
và

i

t

c a Vi t Nam

ph i h p v i nhau,

trình

giá phân h ng

giá

t trên c 9 vùng sinh thái c a c
xác

d ng n i dung,

nh

c ti m
pháp

nhanh chóng ti p thu

t c a FAO.

1993 Vi n Quy ho ch và thi t k nông nghi p

u

ng

ng th i m r ng m i

quan h h p tác v i các t ch c và nhà khoa h c Qu c t

c

t theo

c u kinh t và phát tri n nông nghi p b n v ng. Các nhà nghiên c u

t ov

tác

c

t
giá

ch

o th c hi n công

cv ib n

t l 1/250.000.

c a các vùng và kh ng

nh vi c v n

t c a FAO theo tiêu chu n và

u ki n

c th c a Vi t Nam là phù h p trong hoàn c nh hi n nay và

k p th i t ng k t

và v n d ng các k t qu này vào

xu t s d ng tài

trình

giá và

nguyên

t phát tri n nông nghi p b n v ng th i kì 1996 - 2000 và 2010

thành

1995.

hoàn


12

Vi c v n d ng n i dung,

pháp

Vi t Nam, ph c v hi u qu cho
- xã h i trong giai
Các

giá

t theo FAO

trình quy ho ch t ng th phát tri n kinh t

nm i

cho các d án quy ho ch v n d ng

quan nghiên c u

t

pháp này cho phù h p v i

các

a

và s ti p t c nghiên c u v n d ng

u ki n c th và v i các t l b n

nhanh chóng ti n t i hoàn thi n n i dung,
phân h ng

có k t qu

t cho toàn lãnh th

thích h p

pháp và quy trình

nh giá

cho các vùng s n xu t khác nhau trên

toàn qu c.
Tóm l i, phân h ng
bi t

pháp

giá

m gi gìn tài nguyên
pháp

giá

giá
t

t theo FAO nh m

trong khuôn kh quy ho ch s d ng

t không b thoái hóa, s d ng

t theo FAO d a trên

s phân h ng

pháp này là so sánh gi a yêu c u s d ng
vi c phân tích các khía c nh kinh t , xã h i và môi
s d ng

tt i

t

c lâu b n.

t thích h p n n tàng c a

t v i ch t
ng

t trên quan

ng

t, g n v i

l a ch n

pháp

.

2.3. Khái quát chung v h th
2.3.1 H th

a lý(GIS)và ph n m m ArcGIS

a lý(GIS)

n nay v

ng nh t vì có r t nhi

th

tham kh
ng h

li u bao g m s
nh trong kho
H th
d

ng nh n th c và hi u

c bi t c a h th

d

không gian, các ho

ng s ki n có th

m, vùng.

a lý GIS là m t h th ng qu

c phát tri n

công ngh máy tính v i m

hình hóa, phân tích và miêu t
Tóm l i, chúng ta có th hi

, c p nh t, qu n lý, h p nh t, mô

c nhi u lo i d li u.
H th

a lý (Geographic information

t h th ng thông tin mà nó s d ng d li
d li

u ra liên quan v m

u

a lý không gian,


13

nh m h tr vi c thu nh

không gian t th gi i th
c

, qu n lý , x lý, phân tích và hi n th các thông tin
gi i quy t các v

t ra, ch ng h

t ng h p thông tin cho các m

h tr vi c ra quy

và qu n lý s d

nh cho vi c quy ho ch

ng, giao thông, d dàng trong

vi c quy ho ch phát tri

và nh ng vi

hành chính (Nguy n Huy Trung,

2011)[11].
GIS xây d ng d li

mô t v trí, hình d

ng trong không gian, chúng bao g m to

ng trên b

. H th

hay hình nh b

cc

và các ký hi u d

a lý d ng các s li

i
i

t o ra b

trên màn hình máy tính ho c trên gi y thông qua thi t b ngo i vi.

D li u không gian bao g m 3 lo

ng (polyline) và
2 mô hình d li u là

vector và raster.
- Mô hình d li u raster: trong mô hình này, th c th

c bi u di n

thông qua các ô (cell) ho c ô nh (pixel) c a m

i ô này

d ng ma tr

m c a m t hàng hay m t c t

trong ma tr n. Trong c u trúc n

nhb

nh b i

m t s các cell k nhau theo m

nh b i m t s các cell mà

c th ph lên.
- Mô hình d li u vector: trong mô hình này, th c th

c bi u di n

thông qua các ph n t

ng, vùng và các quan h topo (kho ng cách,

tính liên thông, tính k

ng v i nhau. V trí không gian c a các

th c th

nh b i to

Song song v

chung trong m t h th ng to
d li u thu

g m hàng và c t, c t th hi
2.3.1.2 Các thành ph n c a GIS

1.

c th hi

th ng nh t toàn c u.
i d ng các b ng

ng d li u, các hàng th hi n các b n ghi.


14

ng khác nhau.

Management System).

5

thu

ng c a các xây

d ng h th ng, s thành công c a m t h GIS ph thu
d

cs

thi t k h th ng.

2.3.1 Ph n m m GIS
2.3.1.1 Khái quát chung v ph m m m GIS
Ph n m m ArcGIS là ph n m m ng d ng công ngh h th
c a Vi n nghiên c u h th
ArcGIS c a ESRI có kh
d

a lý

ng (ESRI) c a M . B ph n m m
t các ch

ng

(bao g m Wed), ho c h th ng thi t b
ng.

H ph n m m ArcGIS cung c p nh ng công c r t m
nh t, phân tích thông tin t o nên m t h th

qu n ly và c p

a lý hoàn ch nh.

ArcGIS cho phép:
+ T o và ch nh s a d li u tích h p (d li u không gian tích h p v i d li u
thu c tính).


15

+ Truy v n d li u không gian và d li u thu c tính t nhi u ngu n và b ng
nhi u cách khác nhau.
+ Hi n th , truy v n và phân tích d li u không gian k t h p v i d li u thu c tính.
+ Thành l p b

và các b n in có ch

ng trình bày chuyên nghi p.

ArcGIS có th làm:
c và t o d li u trong ArcGIS t các ph n m

+ N i suy, phân tích không gian. Có th ph i h p v i các k thu t phân tích
ph c t p v

t o ra mô hình chi ti t.

+ T o ra nh ng b

v i ch

lo i d li

ng cao và kh

t n i nhanh v i nhi u

, b ng thu c tính,

nh d ng

khác nhau.
+ X p ch ng các l p d li u: Khi x p ch ng các l p d li u s t o ra d li u m i.
Có nhi u ki u x p ch ng d li
nhìn chung là k t h p hai l p d li u có s n thành m t l p (t p h p) d li u m i.
ArcGIS bao g m :

Hình 2.1 Công c , thành ph n c a ArcGIS
y, ArcGIS tích h p r t nhi u công c có th
cách nhanh chóng và hi u qu .

i làm vi c m t


16

2.4 Khái quát v cây chè
2.4.1. Ngu n g c

Ngu n g c cây chè l v

ph c t

n nay có r t nhi

khác nhau v ngu n g c cây chè, d a trên nh ng v
và th c v t h c. M t s

c nhi

Cây chè có ngu n g c

l ch s , kh o c h c

i công nh n nh t :

Vân Nam Trung Qu c

Nhi u công trình nghiên c u, kh
chè là

Vân Nam

ng ngu n g c c a cây

Trung Qu

u

Trung Qu

t và m. Theo các tài li u

i Trung Qu

c li

m

t dùng chè làm

u ng.

Theo Daraselia ( Grudia) 1989 thì các nhà khoa h c Trung Qu
Schenpen, jaiding

i thích s phân b c a cây chè m

sau : t

u hàng lo t các con sông l

Vi

Trung Qu
v nh ng con sông

cm c

Vân Nam, sau

c di chuy
t lu
thuy

mn

i nguyên cây tr

Trung Qu c nó phân b

khoa h c là d a theo h c
a Vaninôp thì cây chè có ngu n g c

các khu v

phía nam men theo cao nguyên

Tây T ng.
Cây chè có ngu n g c

vùng Atxan c nh

)t

c gi

Atxan ch không ph i

i lá to

vùng Atxan (

i Anh cho r ng : nguyên s n c a cây chè là

vùng

Vân Nam Trung Qu c.

Cây chè có ngu n g c

Vi t Nam.

Nh ng công trình nghiên c u c a Djemukhade ( 1961-1976) v ph c Catechin
c a lá chè t các ngu n g c khác nhau, so sánh v các thành ph n các ch t Catechin
gi a các lo
ti n hoá sinh hoá c
c u các cây chè d i

c tr ng tr t và chè m c hoang d

mv s
n g c cây chè. Nghiên

Vi t Nam cho th y chúng ch y u t ng h p Epicatechin và


17

Epicatechin galet ( chi m 70% t ng s các lo i catechin) . Khi di th c các cây chè
d i này lên phía B c v

u ki n kh c nghi

thích h p d n v i

u ki n sinh thái b ng cách có thành ph n catechin ph c t

it o

thành epigalocatechin vá các galat c
ng v

i chât

ng hydroxin hoá và galin hoá. T nh ng bi

hoá này c a lá các cây chè d
t i m t k t lu n m

i sinh

c tr ng tr
n g c cây chè chính là

Vi

( Tr n Ng c

Ngo n,2004)[5]
Tuy có s khác nhau nh
có ngu n g c t

u có s th ng nh t r ng : cây chè
u ki n khí h u nóng , m.

c tính sinh hóa chè
Ch

ng chè thành ph m ph thu c vào ch

thu t ch bi n chè.Ch

ng chè nguyên li

ng chè nguyên li u ph thu c vào thành ph n sinh hóa

c a nguyên li u chè. Thành ph n sinh hóa ch y u c a chè bao g

c, h p

ch t tanin, ankaloit, axitamin, gluxit, d
c: là thành ph n quan tr ng và ch y
ti

c có quan h tr c

n quá trình sinh hóa di n ra trong búp chè, có

n ho

ng c a

các men, là thành ph n không th thi u nh m duy trì s s ng c a cây chè. Trong
ch bi

c có vai trò quan tr ng trong các quá trình bi

ngo i hình c a búp chè, nó có liên quan tr c ti
c trong cây chè bi

n ch

i, t o nên mùi v và
ng chè thành ph m.

i tùy theo t ng b ph n, gi
c là 75

82%.

H p ch t tanin: là m t trong nh ng thành ph n ch y u quy
ch

c g i chung là h p ch

t

n ph m

ng

catechin.
ng tanin chè bi
h
vào gi

v

ng l n, nó ph thu

u ki n t nhiên ( khí
thu c

i theo t ng b ph n trong búp chè.


18

H p ch t ankaloit: có nhi u lo

u nh t v n là lo i cafein.

ng cafein trong chè chi m t 3
i ph thu c vào gi

5% ch

ng cafein tring chè

t canh tác, mùa v

i theo các

b ph n khác nhau trong cây.
i ph thu c vào gi

t canh tác, mùa v

i

theo các b ph n c a cây.
u ki

a hình

So v i m t s cây tr ng công nghi p dài ngày khác thì cây chè là cây không
yêu c u kh t khe l m v

ng t

nhi m kì kinh t dài, có kh
tr ng

t cao, n

nh thè chè ph

c

t t t.

Trên th gi
t

c tr ng nhi

i nhi u lo

mi n c n nhi

t khác nhau:

t vàng, phát tri n
ho

t Feran

t

phù sa c Vi
Nh ng nghiên c
trên th gi i cho th

t

các vùng tr ng chè khác nhau

t tr ng chè t t ph

c nh ng yêu c

t t, sâu, có ph n ng chua, nhi u mùn, thoát

d c tho i.

Trong các ch tiêu trên v

t thì các ch tiêu lý tính có

t

ng nhi

i s ng cây chè.
chua
chua là ch tiêu quan tr ng quy
t trung tính chè gieo có th m

i s ng cây chè.
có th ch t d n, không phát tri

u nhôm. Trong cây chè, Nhôm có tác d
ng c a cây, nh t là giúp cây không b ng
th y r ng

u ki

Trung Qu c cho r

t ki m ho c

u ti t cân b ng dinh

c Mangan. Qua nghiên c

i ta

è khó hút nhôm. Các nhà khoa h c
pH ( KCL) thích h p nh t cho cây chè t 4,5

u ki n pH (KCL) > 7,5 cây chè ít lá, lá vàng, ch t. Các nhà khoa h
nh r

c. Chè

i v pH (KCL) c

t tr ng chè là 4,0 và gi i h n trên là 6,5.

5,5, trong