Thử nghiệm gieo ươm và đánh giá ảnh hưởng của thành phần ruột bầu đến sinh trưởng của cây Lát hoa (chukrasia tabularis A.Juss) giai đoạn vườn ươm (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

V TH MINH

TH

NGHI M GIEO

M VÀ ÁNH GIÁ NH H

THÀNH PH N RU T B U

N SINH TR

NG C A

NG C A

CÂY LÁT HOA (CHUKARASIA TABULARIS A.JUSS)
GIAI O N V

N

M

KHÓA LU N T T NGHI P

H ào t o
Chuyên ngành
Khoa
Khóa h c

: Chính quy
: Lâm nghi p
: Lâm nghi p
: 2011 - 2015

Thái Nguyên, n m 2015

IH C


I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

V TH MINH

TH

NGHI M GIEO

M VÀ ÁNH GIÁ NH H

THÀNH PH N RU T B U

N SINH TR

NG C A

NG C A

CÂY LÁT HOA (CHUKARASIA TABULARIS A.JUSS)
GIAI O N V

N

M

KHÓA LU N T T NGHI P

H ào t o
Chuyên ngành
L p
Khoa
Khóa h c
Gi ng viên h ng d n

IH C

: Chính quy
: Lâm nghi p
: Lâm nghi p k43 N02

: Lâm nghi p
: 2011 - 2015
: GS.TS ng Kim Vui

Thái Nguyên, n m 2015


i

L I CAM OAN

Tôi xin cam oan ây là k t qu nghiên c u c a riêng tôi. Các s li u
c thu th p trong quá trình th c hi n

tài, không sao chép c a ai. N i

dung khóa lu n có tham kh o m t s tài li u

c li t kê trong danh m c tài

li u c a khóa lu n. N u có gì sai sót tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m.

Thái Nguyên, ngày…….. tháng……… n m

Xác nh n c a GVHD

Ng

i vi t cam oan

ng ý cho b o v k t qu
tr

ch i

GS.TS

ng khoa h c

ng Kim Vui

V th Minh

Xác nh n c a giáo viên ch m ph n bi n
(Kí và ghi rõ h tên)


ii

L IC M

N

Th c t p t t nghi p có ý ngh a vô cùng quan tr ng
ó là d p

i v i m i sinh viên,

giúp m i sinh viên c ng c l i nh ng ki n th c ã h c và b

c

u áp d ng vào th c ti n s n xu t. Nh m hoàn thành m c tiêu ào t o k s
lâm nghi p có

y

cs

ki n th c, k n ng.
ng ý c a Ban giám hi u nhà t

Lâm nghi p, tôi ti n hành th c t p v i
ánh giá nh h

tài: “Th nghi m gieo

ng c a thành ph n ru t b u

hoa (chukrasia tabularis A.Juss) giai o n v
hoàn thành

c

ng, Ban ch nhi m khoa

n sinh tr
n

m và

ng c a cây Lát

m”.

tài m t cách thu n l i b ng ni m say mê, nhi t

tình và s c g ng c a b n thân v i s giúp

c a th y giáo GS.TS

ng

Kim Vui, các th y cô trong khoa. Tôi xin bày t lòng bi t n chân thành t i
Ban giám hi u nhà tr

ng, Ban ch nhi m khoa Lâm nghi p ã quan tâm t o

m i i u ki n cho tôi trong quá trình th c hi n chuyên

.

Do th i gian và v n ki n th c có h n, nên ch c ch n
kh i nh ng sai sót. Tôi r t mong nh n
th y cô và các b n

b n

tài c a tôi

tài không tránh

c nh ng nh n xét, s góp ý c a
c hoàn hi n h n.

Tôi xin chân thành c m n!

Sinh viên

V Th Minh


iii

DANH M C CÁC B NG

B ng 2.1: K t qu phân tích m u t .............................................................. 9
B ng 3.1. Theo dõi s h t n y m m.............................................................. 13
B ng 3.2: Theo dõi sinh tr ng c a cây Lát hoa........................................... 14
B ng 3.3: S
b trí thí nghi m ................................................................. 15
B ng 3.4: S p x p các tr s quan sát phân tích ph ng sai m t nhân t ....... 16
B ng 3.5: Phân tích ph ng sai m t nhân t ................................................. 19
B ng 4.1: K t qu nghiên c u v quá trình n y m m c a h t cây Lát hoa các
công th c thí nghi m ..................................................................... 21
B ng 4.2. T ng h p k t qu s h t n y m m c a các công th c thí nghi m . 22
B ng 4.3: T ng h p k t qu s h t n y m m c a các công th c thí nghi m ....... 24
B ng 4.4: Phân tích ph ng sai m t nhân t
iv is h tn ym mc ah t
Lát hoa .......................................................................................... 25

B ng 4.5: B ng sai d t ng c p xi xj

i v i h t n y m m các công th c..... 26

B ng 4.6: K t qu theo dõi quá trình sinh tr ng chi u cao c a cây Lát hoa
các công th c thí nghi m............................................................... 27
B ng 4.7: T ng h p k t qu sinh tr ng chi u cao c a các công th c cu i t
thí nghi m ..................................................................................... 29
B ng 4.8. Phân tích ph ng sai m t nhân t
i h n h p ru t b u tác ng
n sinh tr ng chi u cao c a cây Lát hoa .................................... 30
B ng 4.9: B ng sai d t ng c p xi xj cho sinh tr

ng v chi u cao vút ng n

c a cây Lát hoa ............................................................................. 31
B ng 4.10. ng thái ra lá c a cây Lát hoa các công th c thí nghi m ....... 32
B ng 4.11: T ng h p k t qu
ng thái ra lá c a cây Lát hoa l n o cu i ....... 34
B ng 4.12. Phân tích ph ng sai 1 nhân t nh h ng c a h n h p ru t b u
t i ng thái ra lá c a cây Lát hoa. ................................................ 35
B ng 4.13: B ng sai d t ng c p xi xj
B ng 4.14: K t qu

ánh giá ch t l

ng thái ra lá c a cây Lát hoa ....... 36

ng cây con

l n o cu i .................. 37


iv

DANH M C CÁC HÌNH

Hình 4.1.

th bi u di n t l n y m m c a h t Lát hoa

các công th c

thí nghi m ........................................................................................ 22
Hình 4.2. Bi u

bi u di n sinh tr ng v chi u cao c a cây Lát hoa (cm) ....... 28

Hình 4.3. Bi u

bi u di n

ng thái ra lá c a cây Lát hoa ......................... 33

Hình 4.4: Bi u

t l % cây con xu t v

n c a cây Lát hoa

các CTTN... 38


v

DANH M C CÁC T

HNL

:

VI T T T

i h c nông lâm

CTNN

: Công th c thí nghi m

LSD

: Ch tiêu sai d

CT

: Công th c

H

: Chi u cao

TB

: Trung bình

m b o nh nh t


vi

M CL C

L I C M N ................................................................................................ ii
DANH M C CÁC B NG ............................................................................ iii
DANH M C CÁC HÌNH ............................................................................. iv
DANH M C CÁC T

VI T T T ................................................................ v

M C L C .................................................................................................... vi
Ph n 1: M
1.1

U ......................................................................................... 1

tv n

................................................................................................ 1

1.2. M c ích nghiên c u ............................................................................... 2

1.3. M c tiêu nghiên c u ................................................................................ 2
1.4. Ý ngh a c a

tài .................................................................................... 2

Ph n 2: T NG QUAN V N

NGHIÊN C U ....................................... 4

2.1. C s khoa h c ........................................................................................ 4
2.2. Nh ng nghiên c u trên Th gi i .............................................................. 6
2.3. Nh ng nghiên c u trong n

c ................................................................. 7

2.4. T ng quan khu v c nghiên c u................................................................ 9
2.4.1. V trí

a lý,

a hình............................................................................. 9

2.4.2.

c i m

2.4.3.

c i m khí h u, th i ti t.................................................................... 9

Ph n 3:

IT

t ai ................................................................................... 9

NG, N I DUNG VÀ PH

NG PHÁP

NGHIÊN C U ........................................................................................... 11
3.1.

it

ng và ph m vi nghiên c u.......................................................... 11

3.2.

a i m và th i gian nghiên c u .......................................................... 11

3.3. N i dung nghiên c u ............................................................................. 11
3.4. Ph
3.4.1. Ph

ng pháp nghiên c u ....................................................................... 11
ng pháp ngo i nghi p ................................................................. 12


vii

3.4.1.1. V t t ............................................................................................... 12
3.4.1.2. B trí thí nghi m.............................................................................. 12
3.4.2. Ph

ng pháp n i nghi p ..................................................................... 15

Ph n 4: K T QU VÀ PHÂN TÍCH K T QU ..................................... 21
4.1. X lý kích thích h t gi ng cây Lát hoa .................................................. 21
4.2. K t qu nghiên c u nh h

ng c a h n h p ru t b u

n chi u cao và s

lá c a cây Lát hoa......................................................................................... 26
4.2.1. Thành ph n ru t b u nh h

ng

n s sinh tr

ng chi u cao c a cây

Lát hoa ......................................................................................................... 26
4.2.2. Thành ph n ru t b u nh h
4.3. ánh giá ch t l

ng

n

ng thái ra lá c a cây Lát hoa .. 31

ng cây con, d tính t l xu t v

n c a cây Lát hoa... 36

Ph n 5: K T LU N VÀ KI N NGH ...................................................... 39
5.1. K t lu n ................................................................................................. 39
5.1.1. K t qu x lý kích thích h t Lát hoa ................................................... 39
5.1.2. K t qu v sinh tr

ng chi u cao, s lá c a cây Lát hoa ..................... 39

5.1.3. D tính t l cây con

t tiêu chu n xu t v

n

các công th c .......... 39

5.2. Nh ng t n t i trong quá trình nghiên c u .............................................. 40
5.3. Ki n ngh ............................................................................................... 40
TÀI LI U THAM KH O
I. Tài li u ti ng Vi t
II. Tài li u ti ng Anh
PH L C

1

Ph n 1

M
1.1

U

tv n
Trong giai o n hi n nay, ng

i ta quan tâm nhi u h n t i v n

t , ít quan tâm t i các ch c n ng khác c a r ng. Di n tích r ng

kinh
c tr ng

hi n nay ch y u là r ng s n xu t v i m c ích kinh t , nh ng cây tr ng
chính có th i gian sinh tr
r ng ch a k p n
th i gian sinh tr

ng ng n nh : keo, m , qu ... Trong khi c u trúc

nh, ch a phát huy

c h t ch c n ng r ng.Nh ng cây có

ng dài nh : inh, Lim, Nghi n, Lát… ch a

c chú tr ng

trong khi nh ng loài cây này có kh n ng phòng h cao, t o c u trúc r ng b n
v ng. V i nh ng h u qu x u do suy gi m tài nguyên r ng gây ra và áp ng
nhu c u c a con ng
kích th

c l n,

i chúng ta nên chú tr ng tr ng nh ng cây lâm nghi p có

i s ng dài

m b o các ch c n ng c a r ng t t.

Lát hoa thu c h Xoan (S u ông) - Meliaceae, v i tên khoa h c là
Chukrasia tabularis. Lát hoa là cây có kh n ng thích nghi cao và sinh tr
t t v i i u ki n khí h u c a n
cho g

p, t màu s c

c dùng óng

ng

c ta, và có giá tr kinh t khá cao. Lát hoa

n th và vân g nên r t

trang trí n i th t,

c a chu ng. G Lát hoa

gia d ng và

m c m ngh . Nh a

cây màu vàng trong su t có th dùng pha tr n v i nhi u lo i cây khác
d ng. Hoa ch a ch t nhu m màu vàng và màu

s

có th nghiên c u làm ch t

nhu m màu th c ph m. Lá non ch a kho ng 15-22% ta-nanh có th t n d ng
cho y h c ho c nhu m s i v i. Trong y h c ng
ch t gây se m nh và th

ng dùng

i ta dùng v cây nh m t

h s t.

Lát hoa l n nhanh, thân th ng, g t t, t tr ng 0,6, th m n màu h ng
nh t, vân m n, ít b n t, cong vênh, m i m t.Cây 7-8 tu i có th x ván làm

ván ghép thanh, bóc làm g dán. Cây 15 tu i có

ng kính kho ng 70-80

cm, chi u dài h u ích t i 11-12 m, cây g l n có th dùng trong trang trí n i


2

th t, làm

gia d ng cao c p… N ng su t trung bình

th tích h u ích 1,8 -2,5 m3. Cây thích h p v i
dày trên 50 cm,
V n

phì khá, t ít chua

t 10-15 m3/ha/n m,

t m, thoát n

c, t ng

t

n trung tính ho c h i ki m.

ph c v công tác tr ng r ng hi u qu ngoài nh ng v n

th i

gian, nhân l c, v t l c, v n… công tác s n xu t gi ng c ng là m t vi c quan
tr ng. Ch t l

ng cây gi ng có vai trò quy t

tr ng r ng. Có nhi u ph
ph

nh t i hi u qu c a công tác

ng pháp nhân t o gi ng cung c p cho r ng tr ng,

ng pháp nhân gi ng b ng h t ã

c áp d ng r ng rãi và lâu

i

Vi t

Nam và có hi u qu khá cao.
Thái Nguyên là m t t nh thu c khu v c ông b c b v i

a hình nhi u

i núi khá thích h p cho vi c tr ng cây Lát hoa. Xu t phát t nh ng v n
nói trên tôi ti n hành th c hi n

nh h

tài: “Th nghi m gieo

ng c a thành ph n ru t b u

(chukrasia tabularis A.Juss) giai o n v

n sinh tr
n

m và ánh giá

ng c a cây Lát hoa

m”.

1.2. M c ích nghiên c u
- Làm quen v i công tác nghiên c u khoa h c.
- Góp ph n t o gi ng cây Lát hoa

t ch t l

ng ph c v tr ng r ng.

1.3. M c tiêu nghiên c u
- Th nghi m k thu t s n xu t gi ng cây Lát hoa.
- C ng c ki n th c lý thuy t, nâng cao kh n ng th c hành.
1.4. Ý ngh a c a

tài

+ Ý ngh a trong h c t p, nghiên c u khoa h c
- C ng c l i ki n th c lý thuy t ã h c.
- Trong quá trình th c hi n

tài, vi c thu th p s li u giúp tôi h c h i

th c t và làm quen v i th c ti n s n xu t, th c hi n
cây con t h t cho loài cây Lát hoa.

c k thu t gieo

m


3

- Vi c tìm hi u
ph

tài là c s cho vi c

xu t ph

ng pháp t o b u, theo dõi t l n y m m, ph

tình hình sinh tr

ng pháp x lý h t,

ng pháp i u tra theo dõi

ng c a cây và ch m sóc cây Lát hoa giai o n v

n

m.

+ Ý ngh a trong th c ti n s n xu t
-

tài th c hi n giúp chúng ta i sâu vào tìm hi u công tác s n xu t

gi ng cây Lát hoa nh m cung c p gi ng cho vi c tr ng r ng hi n nay m t
cách nhanh và hi u qu h n. Rút ng n th i gian s n xu t và h giá thành.


4

Ph n 2
T NG QUAN V N

NGHIÊN C U

2.1. C s khoa h c
Th i gian tr
h

c chúng ta ch a ánh giá

c t m quan tr ng và nh

ng to l n c a công tác gi ng trong lâm nghi p. S quan tâm lúc ó ch

y u là v m t s l

ng sao cho

quan tâm nhi u v m t ch t l
h

l

ng cây gi ng

tr ng r ng mà ch a

ng c a cây gi ng. Tuy nhiên c ng ã có nh ng

ng c b n trong s n xu t kinh doanh, s d ng gi ng t t.
C n nh n m nh r ng h t gi ng t t bao g m c s ch b nh, kh e m nh,

s c s ng cao, có ch t l
Ch t l

ng di truy n.

ng h t gi ng b

nh h

ng b i nhi u y u t nh

i u ki n th i

ti t, khí h u, loài cây, tu i cây m , ph thu c vào quy tình thu hái và b o
qu n, x lí h t gi ng…
X lý h t gi ng là m t khâu quan tr ng trong công tác gieo
thu c c u t o v h t,
ph

m, tùy

c i m sinh lý khác nhau c a m i loài nên có nh ng

ng pháp x lý h t khác nhau. Quá trình x lý h t gi ng c n i u ch nh

nhi t

,

m, không khí…cho phù h p và tác

h t gi ng nh m kích thích h t n y m m nhanh,

ng m t cách

ng lo t lên

u. Và c n k t h p phòng

tr , tiêu di t b nh h i, n m trong lô h t, gi m thi t h i trong quá trình gieo
m v sau.
Ngày nay có khá nhi u ph
nhi t

ng pháp x lý h t gi ng nh x lý b ng

, thu c hóa h c, tia phóng x , c gi i…
H t Lát hoa có cánh dài 1 - 1.5cm, r ng 5mm, x lý b ng cách ngâm

v in

c m.
Theo b Lâm nghi p, (1994), cây con s n xu t trong v

n

m b o ph m ch t t t, phù h p v i i u ki n t nhiên, khí h u,

m ph i
t ai


5

gi m b t s c nh tranh c a loài v i cây khác. Vi c ch m sóc cây con trong
v

n

ms

ngoài v

m b o cho s sinh tr

ng và phát tri n c a cây sau khi tr ng

n. Các lo i phân hóa h c

c s d ng trong th i gian ng n, k t

h p v i các bi n pháp lâm sinh nh nh c , t

in

c, phá váng, phòng tr

sâu b nh…
Theo Nguy n V n S (2003) 4 , thành ph n h n h p ru t b u là m t
trong nh ng y u t quan tr ng nh h
giai o n

uv

n

ng r t l n

n sinh tr

m. H n h p ru t b u t t ph i

lý tính và hóa tính giúp cây sinh tr

ng c a cây con

m b o nh ng i u ki n

ng nhanh và kh e m nh. M t h n h p

ru t b u nh , thoáng khí, kh n ng gi n

c cao nh ng nghèo ch t khoáng

c ng không giúp cây phát tri n t t. Ng

c l i m t h n h p ru t b u ch a

nhi u ch t khoáng nh ng c u trúc
c ng làm nh h

t n ng, khó th m n

và ch t ph gia

t cát pha

c

ng t i cây con.

Thành ph n h n h p ru t b u bao g m

b u là lo i

c và thoát n

t, phân bón (h u c và vô c )

m b o i u ki n lý hóa tính c a ru t b u.

t t ng A, kh n ng gi

m và thoát n

t làm ru t

c t t, thành ph n c gi i

n th t nh , pH trung tính, không mang m m m ng sâu b nh h i.

Theo Nguy n Xuân Quát (1985) 3 ,

giúp cây con sinh tr

ng phát

tri n t t vi c b sung ch t khoáng b ng cách bón phân là r t c n thi t. Trong
giai o n v

n

m các y u t c n

m (N) m c dù có hàm l

c quan tâm là

m, lân, kali.

ng không cao nh ng l i có vai trò quan

tr ng b c nh t. Thi u Nito cây không th t n t i. Nito là thành ph n chính c u
t o nên các axit amin t
Vai trò c a protein
c. Nito thúc

ó t ng h p nên các protein trong c th th c v t.

i v i s s ng c a c th th c v t là không th thay th

y cây t ng tr

quang h p m nh. N u thi u

ng chi u cao, âm ch i nhi u, lá to và xanh,

m cây sinh tr

ng ch m, còi c c, lá ít, vàng lá.


6

Nh ng n u bón quá nhi u

m c ng s gây h i, cây sinh tr

ng quá m c, d

gãy, sâu b nh nhi u.
Lân (P) là y u t quan tr ng trong quá trình trao
làm t ng kh n ng ch u l nh cho cây tr ng, thúc

i n ng l

ng. Lân

y h r phát tri n. Lân c n

thi t cho s phân chia t bào, mô phân sinh, kích thích s ra r , ra hoa, s
phát tri n c a qu và h t. N u thi u Lân cây nh , lá ph ng c ng có màu xanh
m sau chuy n d n sang thân cây m m, th p, n ng su t ch t khô gi m. Thi u
lân c ng h n ch hi u qu h p thu
không nghiêm tr ng nh th a

m c a cây. Khi th a lân thì tác h i c ng

m.

Kali (K) có vai trò trong vi c chuy n hóa n ng l
hóa c a cây, i u khi n quá trình s d ng n
m

ng và quá trình

c, thúc

d ng NH4+, giúp cây t ng kh n ng ch ng

ng

y quá trình s d ng

, ch ng sâu b nh, ch u

h n và rét. Do v y n u thi u kali cây có các bi u hi n v hình thái nh lá h i
ng n, phi n lá h p, màu l c t i sau chuy n sang màu vàng, xu t hi n nh ng
ch m

, lá b khô cháy r i r xu ng.
Các ch t ph gia th

có tác d ng làm cho

ng

t t i x p, gi

c s d ng là tro tr u, tro r m r … chúng
m và thoáng khí.

2.2. Nh ng nghiên c u trên Th gi i
Theo Thomas (1985) 10 , ch t l

ng cây con có m i quan h logic v i

tình tr ng ch t khoáng. Nito và Photpho cung c p nguyên li u cho s sinh
tr

ng và phát tri n c a cây con. Ph m ch t c a cây con bi u hi n rõ ràng qua

hình thái lá, nên phân tích thành ph n hóa h c c a mô là cách duy nh t o
l

ng m c

thi u h t ch t dinh d

ng c a cây con.

Ekata khurana and J.Singh (2000) 11 , phân tích proteomic c a quá
trình n y m m c a h t gi ng cây Arbidopsis b ng cách s
Landberg erecta.

d ng ecotype

7

Nghiên c u v s l
(Tectona grandis L.)

ng và kích th

c h t cây g T ch n y m m

c t ch c t i t nh Lampang và phòng thí nghi m h t

gi ng, C c lâm Nghi p Hoàng Gia, Bangkok.
Nghiên c u v

nh h

ng c a presowing, ph

ng pháp i u tra h t

gi ng n y m m c a 10 lo i cây lâm nghi p, sau khi l u tr m t n m,

c

th c hi n nh m t ng t l n y m m c a nh ng h t gi ng b ng cách xem xét
giá tr n y m m. Nhi u ph

ng pháp i u tra khác nhau

c s d ng,bao

g m c c t h t gi ng, ngâm h t gi ng trong c n, axit sunfuric trong 15 phút,
c sôi 98oC và

ngâm h t trong n

cho h t trong nhi t

mát trong 24 gi

và ki m soát.
Bên c nh ó trên th gi i nhi u nhà khoa h c c ng công nh n phân bón
giúp cây sinh tr

ng và phát tri n nhanh h n, giúp cây ch ng ch u h n, ch u

sâu b nh t t h n. Phân bón sinh h c tr thành phân bón ph bi n và quan
tr ng trong s n xu t nông nghi p.
các n

c ph

ng Tây nh M , Canada, Braxin... h

rãi các ch ph m sinh h c
cung c p nhanh chóng d
môi tr

ã s d ng r ng

t ng n ng su t cho cây tr ng nh vào kh n ng
ng ch t cho cây, bên c nh ó còn thân thi n v i

ng.

2.3. Nh ng nghiên c u trong n

c

Vi t Nam c ng ã có nhi u nh ng công trình nghiên c u v gieo
m. Nhìn chung, khi nghiên c u gieo
th

ng h

ng vào xác

tr

ng c a cây con. Nh ng nhân t

m cây g các nhà nghiên c u

nh các nhân t sinh thái có nh h

ng l n

n sinh

c quan tâm nhi u là ánh sáng, n

c,

t, h n h p ru t b u… Bên c nh ó c ng có nh ng nghiên c u v làm rõ
tiêu chu n cây con xu t v
Khi nghiên c u gieo

n.
m cây Thông nh a (pinus merkusii), Nguy n

Xuân Quát (1985) 3 , ã t p trung nghiên c u nh h

ng c a h n h p ru t


8

b u t i sinh tr

ng c a cây con. Ông ã bón super lân, kaliclorua t l 0 - 6%

so v i tr ng l

ng ru t b u.

chu ng hoai v i li u l
h

i v i phân h u c , ông th

ng 0 -25% so v i b u. M t s nghiên c u c ng

ng vào xem xét ph n ng c a cây g non v i n

v n

ng s d ng phân

c, tuy v y ây là m t

khá khó kh n do còn thi u nh ng i u ki n nghiên c u c n thi t.
Nh ng nghiên c u nh h

cây con c ng

c nhi u tác gi

(2000) 6 , kích th
20 30cm,

ng c a kích th

cb u

n sinh tr

ng c a

quan tâm. Theo Nguy n Tu n Bình

c b u thích h p cho gieo

m D u song nàng là

c8l .

Theo Nguy n V n S (2004) 4 , s phát tri n c a cây con không nh ng
ph thu c vào tính ch t di truy n c a cây mà còn vào môi tr

ng quanh nó

(tính ch t lý hóa c a ru t b u). Tuy nhiên không ph i t t c các loài cây
c n m t h n h p ru t b u gi ng nhau, mà tùy thu c vào

u

c tính sinh h c c a

m i loài khác nhau chúng c n nh ng h n h p ru t b u khác nhau

phát

tri n t t nh t.
Theo Nguy n Th M ng (1997) 8 , thành ph n ru t b u
79%

cc ut ot

t + 18% phân chu ng + 0,5% N + 2%P + 0,5%K ho c 80%

phân chu ng + 1%N + 3%P + 1%K
bariaensis Pierre) sinh tr

m b o cho cây C m lai (Dalbergia

ng t t nh t trong giai o n v

Nguy n Tu n Bình (2002) c ng nh n

t feralit

sét trên granit có tác d ng nâng cao s c sinh tr
lân supe photphat thích h p cho sinh tr

n

ng l n

vàng trên phi n th ch

ng cho cây con. Hàm l

ng

ng c a cây con là2 -3%, phân NPK

ng b u.

Theo Hoàng Công

tháng tu i v

m.

nh h n h p ru t b u có nh h

ng c a cây con. Theo tác gi ,

là 3% so v i tr ng l

n

m D u song nàng (Dipterrocarpur dyerii),

Khi nghiên c u gieo

t i sinh tr

t + 15%

ng (2000) 7 , bón lót cho cây trong giai o n 6

m là r t c n thi t. N u bón phân t ng h p NPK (16:16:8)


9

thì hàm l

ng thích h p là 1% so v i tr ng l

ng b u. T

ng t , phân supe

photphat là 1%, phân h u c hoai là 15- 20%.
2.4. T ng quan khu v c nghiên c u
2.4.1. V trí

a lý,

a hình

- Phía B c giáp ph

ng Quán tri u

- Phía Nam giáp ph

ng Th nh án

- Phía Tây giáp xã Phúc hà
- Phía ông giáp khu dân c tr
15o,

a hình ch y u là

ng DHNL Thái nguyên.

i bát úp không có núi cao.

cao trung bình 50 - 70m, a hình th p d n h

2.4.2.

c i m
-V

n

d c trung bình 10 -

ng Tây b c- ông nam.

t ai
mn m

khu chân

i, h u h t là

t feralit phát tri n trên á

sa th ch.
B ng 2.1: K t qu phân tích m u

sâu t ng

Ch tiêu theo dõi
Mùn

t

N

P2O5

K2O

t

Ch tiêu trên 100g

t

N

P2O5

K2O

pH

1-10

1,776 0,024 0,241 0,035

3,64

456

0,90

3,5

10-30

0,670 0,058 0,211 0,060

3,06

12

0,44

3,9

30-60

0,711 0,034 0,131 0,107

0,107 3,04

3,05

3,7

(Ngu n: Theo s li u phân tích ât ai c a tr ng HNL Thái Nguyên n m 2013)
2.4.3.

c i m khí h u, th i ti t
V

n

m c a tr

ng

i h c Nông Lâm Thái Nguyên n m trong khu

v c xã Quy t Th ng thành ph Thái Nguyên nên có
h u c a thành ph Thái Nguyên. Khí h u nhi t
là nóng m và khô l nh.
L

ng m a trung bình n m: 1500-2000mm

y

các

c i m khí

i gió mùa, có hai mùa rõ r t


10

Nhi t

trung bình n m: 24-25oC

Nhi t

trung bình tháng cao nh t: 29oC

Nhi t

trung bình tháng th p nh t: 16oC

m trung bình: 80-85%
(Ngu n: theo trung tâm khí t

ng th y v n Gia B y thành ph Thái Nguyên
n m 2013)


11

Ph n 3
IT

3.1.

it

NG, N I DUNG VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U

ng và ph m vi nghiên c u

*

it

ng nghiên c u

Cây Lát hoa giai o n v

n

m

* Ph m vi nghiên c u
Ph

ng pháp kích thích h t gi ng n y m m và nh h

ru t b u
3.2.

n sinh tr

ng c a h n h p

ng chi u cao, s lá c a cây trong giai o n v

n

m.

a i m và th i gian nghiên c u
*

a i m nghiên c u
tài th c hi n t i v

n

*Th i gian ti n hành
Th i gian b t

m tr

ng HNL Thái Nguyên

tài

u th c hi n: 1/1/2015

Th i gian k t thúc theo dõi: 15/5/2015
3.3. N i dung nghiên c u
-

ánh giá t l n y m m c a cây sau khi x lý, kích thích h t Lát hoa

n ym m
- ánh giá nh h

ng c a h n h p ru t b u

- ánh giá ch t l
3.4. Ph

n sinh tr

ng cây con và d tính t l xu t v

ng c a cây Lát hoa
n

ng pháp nghiên c u

- K th a ch n l c nh ng k t qu , tài li u tham kh o
- Th c hi n k thu t: x lý kích thích h t gi ng n y m m, t o b u, gieo
h t, ch m sóc cây con (làm c , bón phân, t

in

c…)

- Ph

ng pháp b trí thí nghi m, thu th p s li u

- Ph

ng pháp t ng h p và b trí thí nghi m i u tra

- S d ng ph

ng pháp nghiên c u th c


12

- So sánh nh h
3.4.1. Ph

ng c a các công th c

n sinh tr

ng c a cây Lát hoa

ng pháp ngo i nghi p

3.4.1.1. V t t
- Chu n b h t gi ng Lát hoa
- Túi b u, cu c, x ng,

t óng b u,…

- Bình odoa, bình phun, khay

ng h t…

- V n phòng ph m: Gi y, bút, th

c o, các lo i b ng bi u…

- V t t : Phân bón vi sinh h u c NTT,

u trâu, thu c tr sâu…

3.4.1.2. B trí thí nghi m
* Thí nghi m 1: Kích thích h t gi ng n y m m
- Thí nghi m ti n hành theo 3 công th c, m i công th c l p l i 3 l n,
m i l n l p l i là 30h t. V y m i công th c là 90h t. T ng s h t trong thí
nghi m là 271h t.
+ Công th c 1: 1 sôi 4 l nh (20oC)
+ Công th c 2: 2 sôi 3 l nh (40oC)
+ Công th c 3: 3 sôi 2 l nh (60oC)
B

c 1:V sinh s ch s d ng c dùng

B

c 2: Ki m tra h t, lo i b h t lép, m c, t p ch t l n trong h t.

B

c 3: Ngâm h t trong thu c tím n ng

phút, v t ra
B

ráo n

c 4:

x lý h t.

0,1% (1g/1lit n

c) 15

c.

i u ch nh nhi t

n

c thích h p r i ngâm h t trong n

c

ngu i d n 4 gi .
B

c 5: V t h t ra và

h t trong túi v i (gi nhi t

ngày r a chua cho h t 1 l n b ng n
B

kho ng 25oC),

c lã s ch.

c 6: Theo dõi quá trình n y m m c a h t.

Khi h t n y m m thì ta

nh kì theo dõi 2 ngày 1 l n vào bu i sáng, ghi

chép s h t n y m m vào b ng 3.1


13

B ng 3.1. Theo dõi s h t n y m m
Ngày theo

Công

S h tn y

S h t s ng

S h t

Ghi

dõi

th c

m m

ch a n y m m

th i

chú

1
2
3
Thí nghi m 2:
+ Chu n b h t gi ng: 10g
+ Chu n b b u gieo h t: 360 b u
+ Chu n b

t óng b u:

t làm tr

c 1 tu n, nghi n nh , t i x p.

Di t tr các m m m ng sâu b nh, c d i có trong
ch t

t. Ph i i

c i thi n tính

t.
+ K thu t t o túi b u: Lo i v b u PE m u en, b o

óng b u ho c quá trình ch m sóc cây trong v
cây không b h h ng. Kích th
t và phân

c tr n

m

c b u: 5x8cm.
u tr

c khi óng b u. Ru t b u ph i

và ngón tr c ng mi ng túi ra. Tay thu n b c

m.

ng th i dùng ngón tay cái

t, ót bàn tay l i

t vào b u

ng th i n áy b u ch t, còn 2/3 phía trên b u l ng h n.

Lu ng x p b u ph i có n n ph ng, b trí lu ng theo m t v

X p b u t o thành lu ng (hàng
x p so le v i hàng
nh gi

mb o

u tay ta th c hi n các thao tác sau:Dùng tay

xoa và m mi ng túi b u, tay không thu n gi túi

t o 1/3 áy b u

khi

n c ng nh khi v n chuy n

x p (kho ng 60-70%) không quá ch t ho c quá l ng và
óng b u nhanh và

b n

m cho cây.

u) và dùng

ng

m.

u lu ng x p th ng hàng ngay ng n, hàng sau

t vun xung quanh

c

nh lu n b u c ng


14

+ Tra h t vào b u:
B

c 1: T

B

c 2: T o m t l gi a b u,

sâu g p ôi

i m cho lu ng b u tr

c khi gieo

mb o

sâu khi gieo h t (h t nh

ng kính h t, h t to ph kín)

B

c 3: Tra h t vào b u, m i b u gieo m t h t (n u h t nh thì gieo 2 h t)

B

c 4: L p

B

c 5: Dùng gu t (ràng ràng) che ph

B

c 6: T

t

in

c sau khi tra h t

Sau khi tra h t, hàng ngày ta ti n hành t

in

c cho b u và theo dõi

quá trình n y m m c a h t.
Các ch tiêu o

- Sinh tr

m

ng v chi u cao và s lá

- K t qu ghi vào m u b ng 3.2
B ng 3.2: Theo dõi sinh tr

TT

Công th c 1

Công th c 2

Chi u

Chi u

S

cao(cm) lá

ng c a cây Lát hoa
Công th c 3

S lá Chi u

cao(cm)

cao(cm)

Công th c 4

S lá Chi u

S lá

cao(cm)

1
2
3
4
* Thí nghi m 3:

nh h

ng c a h n h p ru t b u t i sinh tr

ng

chi u cao c a cây Lát hoa
Thí nghi m ti n hành theo 4 công th c, m i công th c l p l i 3 l n, m i
l n l p l i là 30 h t. V y m i công th c là 90 h t. T ng s h t trong thí
nghi m là 360 h t.


15

+ Công th c 1: 3% phân vi sinh h u c NTT + 97%

t t ng A

+ Công th c 2: 5% phân vi sinh h u c NTT + 95%

t t ng A

+ Công th c 3: 7% phân vi sinh h u c NTT + 93%

t t ng A

+ Công th c 4:

i ch ng (không phân + 100%
B ng 3.3: S

S l n nh c l i

3.4.2. Ph

t t ng A)

b trí thí nghi m
Công th c thí nghi m

1

CT1

CT2

CT3

CT4

2

CT4

CT1

CT2

CT3

3

CT3

CT4

CT1

CT2

ng pháp n i nghi p

* Phân tích ph

ng sai m t nhân t

B

c 1: Nh p s li u vào máy tính

B

c 2: Phân tích và x lý s li u

T l n y m m và th n y m m tính theo t l ph n tr m
+ T l n y m m là t l ph n tr m gi a s h t n y m m bình th
so v i h t em ki m tra,

ng

c bi u th b ng công th c:
T ng s h t n y m m

T (%) =

T ng s h t ki m nghi m

x 100

+ Th n y m m là t l ph n tr m h t n y m m bình th
th i gian

ng trong 1/3

u c a quá trình n y m m so v i s h t em i ki m tra,

c bi u

th b ng công th c:
S h t n y m m trong 1/3 th i gian
TE (%) =

u c a th i ký n y m m

T ng s h t ki m nghi m

+ Các ch s th ng kê Hvn, Do, s lá
Excel v i hàm Sum(), hàm average()…

x 100

c th c hi n b ng ph n m m


16

+

ki m tra m c

nh h ng c a m t công th c x lý kích thích h t

n y m m và h n h p ru t b u t i sinh tr
pháp phân tích ph

ng sai m t nhân t

ng c a cây Lát hoa ta dùng ph

ng

ki m tra k t qu thí nghi m.

Trong ó:
- Nhân t A là công th c thí nghi m (CTTN)
- Gi s nhân t A chia làm a CTTN c p khác nhau, m i c p có tr s
quan sát l p l i bj l n, k t qu

c s p x p theo b ng sau:

B ng 3.4: S p x p các tr s quan sát phân tích ph
A

ng sai m t nhân t

Các tr s quan sát
K t qu trung bình c a các l n nh c l i

SiA

1

X11X12………..……...... X1b1

S1A

2

X21X22…………………X2b2

S2A

3

X31X32…………………X3b3

S3A

……. .............................................

….

……. ……………………………

….

I

SiA

Xi1Xi2...............................Xibj

……. ……………………………

….

……. ……………………………

….

A

SaA

Xa1Xa2…………………..Xaba

jA
1
2
3

....
….
iA

….
….
aA

S
- C t 1: Các c p nhân t A
- C t 2: Các tr s quan sát (s l n nh c l i cho m i công th c c a nhân
t A)
- C t 3: T ng giá tr quan sát trong m i c p

- C t 4: S trung bình chung c a n tr s quan sát
-

s trung bình trung c a n tr s quan sát