I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
V TH MINH
TH
NGHI M GIEO
M VÀ ÁNH GIÁ NH H
THÀNH PH N RU T B U
N SINH TR
NG C A
NG C A
CÂY LÁT HOA (CHUKARASIA TABULARIS A.JUSS)
GIAI O N V
N
M
KHÓA LU N T T NGHI P
H ào t o
Chuyên ngành
Khoa
Khóa h c
: Chính quy
: Lâm nghi p
: Lâm nghi p
: 2011 - 2015
Thái Nguyên, n m 2015
IH C
I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
V TH MINH
TH
NGHI M GIEO
M VÀ ÁNH GIÁ NH H
THÀNH PH N RU T B U
N SINH TR
NG C A
NG C A
CÂY LÁT HOA (CHUKARASIA TABULARIS A.JUSS)
GIAI O N V
N
M
KHÓA LU N T T NGHI P
H ào t o
Chuyên ngành
L p
Khoa
Khóa h c
Gi ng viên h ng d n
IH C
: Chính quy
: Lâm nghi p
: Lâm nghi p k43 N02
: Lâm nghi p
: 2011 - 2015
: GS.TS ng Kim Vui
Thái Nguyên, n m 2015
i
L I CAM OAN
Tôi xin cam oan ây là k t qu nghiên c u c a riêng tôi. Các s li u
c thu th p trong quá trình th c hi n
tài, không sao chép c a ai. N i
dung khóa lu n có tham kh o m t s tài li u
c li t kê trong danh m c tài
li u c a khóa lu n. N u có gì sai sót tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m.
Thái Nguyên, ngày…….. tháng……… n m
Xác nh n c a GVHD
Ng
i vi t cam oan
ng ý cho b o v k t qu
tr
ch i
GS.TS
ng khoa h c
ng Kim Vui
V th Minh
Xác nh n c a giáo viên ch m ph n bi n
(Kí và ghi rõ h tên)
ii
L IC M
N
Th c t p t t nghi p có ý ngh a vô cùng quan tr ng
ó là d p
i v i m i sinh viên,
giúp m i sinh viên c ng c l i nh ng ki n th c ã h c và b
c
u áp d ng vào th c ti n s n xu t. Nh m hoàn thành m c tiêu ào t o k s
lâm nghi p có
y
cs
ki n th c, k n ng.
ng ý c a Ban giám hi u nhà t
Lâm nghi p, tôi ti n hành th c t p v i
ánh giá nh h
tài: “Th nghi m gieo
ng c a thành ph n ru t b u
hoa (chukrasia tabularis A.Juss) giai o n v
hoàn thành
c
ng, Ban ch nhi m khoa
n sinh tr
n
m và
ng c a cây Lát
m”.
tài m t cách thu n l i b ng ni m say mê, nhi t
tình và s c g ng c a b n thân v i s giúp
c a th y giáo GS.TS
ng
Kim Vui, các th y cô trong khoa. Tôi xin bày t lòng bi t n chân thành t i
Ban giám hi u nhà tr
ng, Ban ch nhi m khoa Lâm nghi p ã quan tâm t o
m i i u ki n cho tôi trong quá trình th c hi n chuyên
.
Do th i gian và v n ki n th c có h n, nên ch c ch n
kh i nh ng sai sót. Tôi r t mong nh n
th y cô và các b n
b n
tài c a tôi
tài không tránh
c nh ng nh n xét, s góp ý c a
c hoàn hi n h n.
Tôi xin chân thành c m n!
Sinh viên
V Th Minh
iii
DANH M C CÁC B NG
B ng 2.1: K t qu phân tích m u t .............................................................. 9
B ng 3.1. Theo dõi s h t n y m m.............................................................. 13
B ng 3.2: Theo dõi sinh tr ng c a cây Lát hoa........................................... 14
B ng 3.3: S
b trí thí nghi m ................................................................. 15
B ng 3.4: S p x p các tr s quan sát phân tích ph ng sai m t nhân t ....... 16
B ng 3.5: Phân tích ph ng sai m t nhân t ................................................. 19
B ng 4.1: K t qu nghiên c u v quá trình n y m m c a h t cây Lát hoa các
công th c thí nghi m ..................................................................... 21
B ng 4.2. T ng h p k t qu s h t n y m m c a các công th c thí nghi m . 22
B ng 4.3: T ng h p k t qu s h t n y m m c a các công th c thí nghi m ....... 24
B ng 4.4: Phân tích ph ng sai m t nhân t
iv is h tn ym mc ah t
Lát hoa .......................................................................................... 25
B ng 4.5: B ng sai d t ng c p xi xj
i v i h t n y m m các công th c..... 26
B ng 4.6: K t qu theo dõi quá trình sinh tr ng chi u cao c a cây Lát hoa
các công th c thí nghi m............................................................... 27
B ng 4.7: T ng h p k t qu sinh tr ng chi u cao c a các công th c cu i t
thí nghi m ..................................................................................... 29
B ng 4.8. Phân tích ph ng sai m t nhân t
i h n h p ru t b u tác ng
n sinh tr ng chi u cao c a cây Lát hoa .................................... 30
B ng 4.9: B ng sai d t ng c p xi xj cho sinh tr
ng v chi u cao vút ng n
c a cây Lát hoa ............................................................................. 31
B ng 4.10. ng thái ra lá c a cây Lát hoa các công th c thí nghi m ....... 32
B ng 4.11: T ng h p k t qu
ng thái ra lá c a cây Lát hoa l n o cu i ....... 34
B ng 4.12. Phân tích ph ng sai 1 nhân t nh h ng c a h n h p ru t b u
t i ng thái ra lá c a cây Lát hoa. ................................................ 35
B ng 4.13: B ng sai d t ng c p xi xj
B ng 4.14: K t qu
ánh giá ch t l
ng thái ra lá c a cây Lát hoa ....... 36
ng cây con
l n o cu i .................. 37
iv
DANH M C CÁC HÌNH
Hình 4.1.
th bi u di n t l n y m m c a h t Lát hoa
các công th c
thí nghi m ........................................................................................ 22
Hình 4.2. Bi u
bi u di n sinh tr ng v chi u cao c a cây Lát hoa (cm) ....... 28
Hình 4.3. Bi u
bi u di n
ng thái ra lá c a cây Lát hoa ......................... 33
Hình 4.4: Bi u
t l % cây con xu t v
n c a cây Lát hoa
các CTTN... 38
v
DANH M C CÁC T
HNL
:
VI T T T
i h c nông lâm
CTNN
: Công th c thí nghi m
LSD
: Ch tiêu sai d
CT
: Công th c
H
: Chi u cao
TB
: Trung bình
m b o nh nh t
vi
M CL C
L I C M N ................................................................................................ ii
DANH M C CÁC B NG ............................................................................ iii
DANH M C CÁC HÌNH ............................................................................. iv
DANH M C CÁC T
VI T T T ................................................................ v
M C L C .................................................................................................... vi
Ph n 1: M
1.1
U ......................................................................................... 1
tv n
................................................................................................ 1
1.2. M c ích nghiên c u ............................................................................... 2
1.3. M c tiêu nghiên c u ................................................................................ 2
1.4. Ý ngh a c a
tài .................................................................................... 2
Ph n 2: T NG QUAN V N
NGHIÊN C U ....................................... 4
2.1. C s khoa h c ........................................................................................ 4
2.2. Nh ng nghiên c u trên Th gi i .............................................................. 6
2.3. Nh ng nghiên c u trong n
c ................................................................. 7
2.4. T ng quan khu v c nghiên c u................................................................ 9
2.4.1. V trí
a lý,
a hình............................................................................. 9
2.4.2.
c i m
2.4.3.
c i m khí h u, th i ti t.................................................................... 9
Ph n 3:
IT
t ai ................................................................................... 9
NG, N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP
NGHIÊN C U ........................................................................................... 11
3.1.
it
ng và ph m vi nghiên c u.......................................................... 11
3.2.
a i m và th i gian nghiên c u .......................................................... 11
3.3. N i dung nghiên c u ............................................................................. 11
3.4. Ph
3.4.1. Ph
ng pháp nghiên c u ....................................................................... 11
ng pháp ngo i nghi p ................................................................. 12
vii
3.4.1.1. V t t ............................................................................................... 12
3.4.1.2. B trí thí nghi m.............................................................................. 12
3.4.2. Ph
ng pháp n i nghi p ..................................................................... 15
Ph n 4: K T QU VÀ PHÂN TÍCH K T QU ..................................... 21
4.1. X lý kích thích h t gi ng cây Lát hoa .................................................. 21
4.2. K t qu nghiên c u nh h
ng c a h n h p ru t b u
n chi u cao và s
lá c a cây Lát hoa......................................................................................... 26
4.2.1. Thành ph n ru t b u nh h
ng
n s sinh tr
ng chi u cao c a cây
Lát hoa ......................................................................................................... 26
4.2.2. Thành ph n ru t b u nh h
4.3. ánh giá ch t l
ng
n
ng thái ra lá c a cây Lát hoa .. 31
ng cây con, d tính t l xu t v
n c a cây Lát hoa... 36
Ph n 5: K T LU N VÀ KI N NGH ...................................................... 39
5.1. K t lu n ................................................................................................. 39
5.1.1. K t qu x lý kích thích h t Lát hoa ................................................... 39
5.1.2. K t qu v sinh tr
ng chi u cao, s lá c a cây Lát hoa ..................... 39
5.1.3. D tính t l cây con
t tiêu chu n xu t v
n
các công th c .......... 39
5.2. Nh ng t n t i trong quá trình nghiên c u .............................................. 40
5.3. Ki n ngh ............................................................................................... 40
TÀI LI U THAM KH O
I. Tài li u ti ng Vi t
II. Tài li u ti ng Anh
PH L C
1
Ph n 1
M
1.1
U
tv n
Trong giai o n hi n nay, ng
i ta quan tâm nhi u h n t i v n
t , ít quan tâm t i các ch c n ng khác c a r ng. Di n tích r ng
kinh
c tr ng
hi n nay ch y u là r ng s n xu t v i m c ích kinh t , nh ng cây tr ng
chính có th i gian sinh tr
r ng ch a k p n
th i gian sinh tr
ng ng n nh : keo, m , qu ... Trong khi c u trúc
nh, ch a phát huy
c h t ch c n ng r ng.Nh ng cây có
ng dài nh : inh, Lim, Nghi n, Lát… ch a
c chú tr ng
trong khi nh ng loài cây này có kh n ng phòng h cao, t o c u trúc r ng b n
v ng. V i nh ng h u qu x u do suy gi m tài nguyên r ng gây ra và áp ng
nhu c u c a con ng
kích th
c l n,
i chúng ta nên chú tr ng tr ng nh ng cây lâm nghi p có
i s ng dài
m b o các ch c n ng c a r ng t t.
Lát hoa thu c h Xoan (S u ông) - Meliaceae, v i tên khoa h c là
Chukrasia tabularis. Lát hoa là cây có kh n ng thích nghi cao và sinh tr
t t v i i u ki n khí h u c a n
cho g
p, t màu s c
c dùng óng
ng
c ta, và có giá tr kinh t khá cao. Lát hoa
n th và vân g nên r t
trang trí n i th t,
c a chu ng. G Lát hoa
gia d ng và
m c m ngh . Nh a
cây màu vàng trong su t có th dùng pha tr n v i nhi u lo i cây khác
d ng. Hoa ch a ch t nhu m màu vàng và màu
s
có th nghiên c u làm ch t
nhu m màu th c ph m. Lá non ch a kho ng 15-22% ta-nanh có th t n d ng
cho y h c ho c nhu m s i v i. Trong y h c ng
ch t gây se m nh và th
ng dùng
i ta dùng v cây nh m t
h s t.
Lát hoa l n nhanh, thân th ng, g t t, t tr ng 0,6, th m n màu h ng
nh t, vân m n, ít b n t, cong vênh, m i m t.Cây 7-8 tu i có th x ván làm
ván ghép thanh, bóc làm g dán. Cây 15 tu i có
ng kính kho ng 70-80
cm, chi u dài h u ích t i 11-12 m, cây g l n có th dùng trong trang trí n i
2
th t, làm
gia d ng cao c p… N ng su t trung bình
th tích h u ích 1,8 -2,5 m3. Cây thích h p v i
dày trên 50 cm,
V n
phì khá, t ít chua
t 10-15 m3/ha/n m,
t m, thoát n
c, t ng
t
n trung tính ho c h i ki m.
ph c v công tác tr ng r ng hi u qu ngoài nh ng v n
th i
gian, nhân l c, v t l c, v n… công tác s n xu t gi ng c ng là m t vi c quan
tr ng. Ch t l
ng cây gi ng có vai trò quy t
tr ng r ng. Có nhi u ph
ph
nh t i hi u qu c a công tác
ng pháp nhân t o gi ng cung c p cho r ng tr ng,
ng pháp nhân gi ng b ng h t ã
c áp d ng r ng rãi và lâu
i
Vi t
Nam và có hi u qu khá cao.
Thái Nguyên là m t t nh thu c khu v c ông b c b v i
a hình nhi u
i núi khá thích h p cho vi c tr ng cây Lát hoa. Xu t phát t nh ng v n
nói trên tôi ti n hành th c hi n
nh h
tài: “Th nghi m gieo
ng c a thành ph n ru t b u
(chukrasia tabularis A.Juss) giai o n v
n sinh tr
n
m và ánh giá
ng c a cây Lát hoa
m”.
1.2. M c ích nghiên c u
- Làm quen v i công tác nghiên c u khoa h c.
- Góp ph n t o gi ng cây Lát hoa
t ch t l
ng ph c v tr ng r ng.
1.3. M c tiêu nghiên c u
- Th nghi m k thu t s n xu t gi ng cây Lát hoa.
- C ng c ki n th c lý thuy t, nâng cao kh n ng th c hành.
1.4. Ý ngh a c a
tài
+ Ý ngh a trong h c t p, nghiên c u khoa h c
- C ng c l i ki n th c lý thuy t ã h c.
- Trong quá trình th c hi n
tài, vi c thu th p s li u giúp tôi h c h i
th c t và làm quen v i th c ti n s n xu t, th c hi n
cây con t h t cho loài cây Lát hoa.
c k thu t gieo
m
3
- Vi c tìm hi u
ph
tài là c s cho vi c
xu t ph
ng pháp t o b u, theo dõi t l n y m m, ph
tình hình sinh tr
ng pháp x lý h t,
ng pháp i u tra theo dõi
ng c a cây và ch m sóc cây Lát hoa giai o n v
n
m.
+ Ý ngh a trong th c ti n s n xu t
-
tài th c hi n giúp chúng ta i sâu vào tìm hi u công tác s n xu t
gi ng cây Lát hoa nh m cung c p gi ng cho vi c tr ng r ng hi n nay m t
cách nhanh và hi u qu h n. Rút ng n th i gian s n xu t và h giá thành.
4
Ph n 2
T NG QUAN V N
NGHIÊN C U
2.1. C s khoa h c
Th i gian tr
h
c chúng ta ch a ánh giá
c t m quan tr ng và nh
ng to l n c a công tác gi ng trong lâm nghi p. S quan tâm lúc ó ch
y u là v m t s l
ng sao cho
quan tâm nhi u v m t ch t l
h
l
ng cây gi ng
tr ng r ng mà ch a
ng c a cây gi ng. Tuy nhiên c ng ã có nh ng
ng c b n trong s n xu t kinh doanh, s d ng gi ng t t.
C n nh n m nh r ng h t gi ng t t bao g m c s ch b nh, kh e m nh,
s c s ng cao, có ch t l
Ch t l
ng di truy n.
ng h t gi ng b
nh h
ng b i nhi u y u t nh
i u ki n th i
ti t, khí h u, loài cây, tu i cây m , ph thu c vào quy tình thu hái và b o
qu n, x lí h t gi ng…
X lý h t gi ng là m t khâu quan tr ng trong công tác gieo
thu c c u t o v h t,
ph
m, tùy
c i m sinh lý khác nhau c a m i loài nên có nh ng
ng pháp x lý h t khác nhau. Quá trình x lý h t gi ng c n i u ch nh
nhi t
,
m, không khí…cho phù h p và tác
h t gi ng nh m kích thích h t n y m m nhanh,
ng m t cách
ng lo t lên
u. Và c n k t h p phòng
tr , tiêu di t b nh h i, n m trong lô h t, gi m thi t h i trong quá trình gieo
m v sau.
Ngày nay có khá nhi u ph
nhi t
ng pháp x lý h t gi ng nh x lý b ng
, thu c hóa h c, tia phóng x , c gi i…
H t Lát hoa có cánh dài 1 - 1.5cm, r ng 5mm, x lý b ng cách ngâm
v in
c m.
Theo b Lâm nghi p, (1994), cây con s n xu t trong v
n
m b o ph m ch t t t, phù h p v i i u ki n t nhiên, khí h u,
m ph i
t ai
5
gi m b t s c nh tranh c a loài v i cây khác. Vi c ch m sóc cây con trong
v
n
ms
ngoài v
m b o cho s sinh tr
ng và phát tri n c a cây sau khi tr ng
n. Các lo i phân hóa h c
c s d ng trong th i gian ng n, k t
h p v i các bi n pháp lâm sinh nh nh c , t
in
c, phá váng, phòng tr
sâu b nh…
Theo Nguy n V n S (2003) 4 , thành ph n h n h p ru t b u là m t
trong nh ng y u t quan tr ng nh h
giai o n
uv
n
ng r t l n
n sinh tr
m. H n h p ru t b u t t ph i
lý tính và hóa tính giúp cây sinh tr
ng c a cây con
m b o nh ng i u ki n
ng nhanh và kh e m nh. M t h n h p
ru t b u nh , thoáng khí, kh n ng gi n
c cao nh ng nghèo ch t khoáng
c ng không giúp cây phát tri n t t. Ng
c l i m t h n h p ru t b u ch a
nhi u ch t khoáng nh ng c u trúc
c ng làm nh h
t n ng, khó th m n
và ch t ph gia
t cát pha
c
ng t i cây con.
Thành ph n h n h p ru t b u bao g m
b u là lo i
c và thoát n
t, phân bón (h u c và vô c )
m b o i u ki n lý hóa tính c a ru t b u.
t t ng A, kh n ng gi
m và thoát n
t làm ru t
c t t, thành ph n c gi i
n th t nh , pH trung tính, không mang m m m ng sâu b nh h i.
Theo Nguy n Xuân Quát (1985) 3 ,
giúp cây con sinh tr
ng phát
tri n t t vi c b sung ch t khoáng b ng cách bón phân là r t c n thi t. Trong
giai o n v
n
m các y u t c n
m (N) m c dù có hàm l
c quan tâm là
m, lân, kali.
ng không cao nh ng l i có vai trò quan
tr ng b c nh t. Thi u Nito cây không th t n t i. Nito là thành ph n chính c u
t o nên các axit amin t
Vai trò c a protein
c. Nito thúc
ó t ng h p nên các protein trong c th th c v t.
i v i s s ng c a c th th c v t là không th thay th
y cây t ng tr
quang h p m nh. N u thi u
ng chi u cao, âm ch i nhi u, lá to và xanh,
m cây sinh tr
ng ch m, còi c c, lá ít, vàng lá.
6
Nh ng n u bón quá nhi u
m c ng s gây h i, cây sinh tr
ng quá m c, d
gãy, sâu b nh nhi u.
Lân (P) là y u t quan tr ng trong quá trình trao
làm t ng kh n ng ch u l nh cho cây tr ng, thúc
i n ng l
ng. Lân
y h r phát tri n. Lân c n
thi t cho s phân chia t bào, mô phân sinh, kích thích s ra r , ra hoa, s
phát tri n c a qu và h t. N u thi u Lân cây nh , lá ph ng c ng có màu xanh
m sau chuy n d n sang thân cây m m, th p, n ng su t ch t khô gi m. Thi u
lân c ng h n ch hi u qu h p thu
không nghiêm tr ng nh th a
m c a cây. Khi th a lân thì tác h i c ng
m.
Kali (K) có vai trò trong vi c chuy n hóa n ng l
hóa c a cây, i u khi n quá trình s d ng n
m
ng và quá trình
c, thúc
d ng NH4+, giúp cây t ng kh n ng ch ng
ng
y quá trình s d ng
, ch ng sâu b nh, ch u
h n và rét. Do v y n u thi u kali cây có các bi u hi n v hình thái nh lá h i
ng n, phi n lá h p, màu l c t i sau chuy n sang màu vàng, xu t hi n nh ng
ch m
, lá b khô cháy r i r xu ng.
Các ch t ph gia th
có tác d ng làm cho
ng
t t i x p, gi
c s d ng là tro tr u, tro r m r … chúng
m và thoáng khí.
2.2. Nh ng nghiên c u trên Th gi i
Theo Thomas (1985) 10 , ch t l
ng cây con có m i quan h logic v i
tình tr ng ch t khoáng. Nito và Photpho cung c p nguyên li u cho s sinh
tr
ng và phát tri n c a cây con. Ph m ch t c a cây con bi u hi n rõ ràng qua
hình thái lá, nên phân tích thành ph n hóa h c c a mô là cách duy nh t o
l
ng m c
thi u h t ch t dinh d
ng c a cây con.
Ekata khurana and J.Singh (2000) 11 , phân tích proteomic c a quá
trình n y m m c a h t gi ng cây Arbidopsis b ng cách s
Landberg erecta.
d ng ecotype
7
Nghiên c u v s l
(Tectona grandis L.)
ng và kích th
c h t cây g T ch n y m m
c t ch c t i t nh Lampang và phòng thí nghi m h t
gi ng, C c lâm Nghi p Hoàng Gia, Bangkok.
Nghiên c u v
nh h
ng c a presowing, ph
ng pháp i u tra h t
gi ng n y m m c a 10 lo i cây lâm nghi p, sau khi l u tr m t n m,
c
th c hi n nh m t ng t l n y m m c a nh ng h t gi ng b ng cách xem xét
giá tr n y m m. Nhi u ph
ng pháp i u tra khác nhau
c s d ng,bao
g m c c t h t gi ng, ngâm h t gi ng trong c n, axit sunfuric trong 15 phút,
c sôi 98oC và
ngâm h t trong n
cho h t trong nhi t
mát trong 24 gi
và ki m soát.
Bên c nh ó trên th gi i nhi u nhà khoa h c c ng công nh n phân bón
giúp cây sinh tr
ng và phát tri n nhanh h n, giúp cây ch ng ch u h n, ch u
sâu b nh t t h n. Phân bón sinh h c tr thành phân bón ph bi n và quan
tr ng trong s n xu t nông nghi p.
các n
c ph
ng Tây nh M , Canada, Braxin... h
rãi các ch ph m sinh h c
cung c p nhanh chóng d
môi tr
ã s d ng r ng
t ng n ng su t cho cây tr ng nh vào kh n ng
ng ch t cho cây, bên c nh ó còn thân thi n v i
ng.
2.3. Nh ng nghiên c u trong n
c
Vi t Nam c ng ã có nhi u nh ng công trình nghiên c u v gieo
m. Nhìn chung, khi nghiên c u gieo
th
ng h
ng vào xác
tr
ng c a cây con. Nh ng nhân t
m cây g các nhà nghiên c u
nh các nhân t sinh thái có nh h
ng l n
n sinh
c quan tâm nhi u là ánh sáng, n
c,
t, h n h p ru t b u… Bên c nh ó c ng có nh ng nghiên c u v làm rõ
tiêu chu n cây con xu t v
Khi nghiên c u gieo
n.
m cây Thông nh a (pinus merkusii), Nguy n
Xuân Quát (1985) 3 , ã t p trung nghiên c u nh h
ng c a h n h p ru t
8
b u t i sinh tr
ng c a cây con. Ông ã bón super lân, kaliclorua t l 0 - 6%
so v i tr ng l
ng ru t b u.
chu ng hoai v i li u l
h
i v i phân h u c , ông th
ng 0 -25% so v i b u. M t s nghiên c u c ng
ng vào xem xét ph n ng c a cây g non v i n
v n
ng s d ng phân
c, tuy v y ây là m t
khá khó kh n do còn thi u nh ng i u ki n nghiên c u c n thi t.
Nh ng nghiên c u nh h
cây con c ng
c nhi u tác gi
(2000) 6 , kích th
20 30cm,
ng c a kích th
cb u
n sinh tr
ng c a
quan tâm. Theo Nguy n Tu n Bình
c b u thích h p cho gieo
m D u song nàng là
c8l .
Theo Nguy n V n S (2004) 4 , s phát tri n c a cây con không nh ng
ph thu c vào tính ch t di truy n c a cây mà còn vào môi tr
ng quanh nó
(tính ch t lý hóa c a ru t b u). Tuy nhiên không ph i t t c các loài cây
c n m t h n h p ru t b u gi ng nhau, mà tùy thu c vào
u
c tính sinh h c c a
m i loài khác nhau chúng c n nh ng h n h p ru t b u khác nhau
phát
tri n t t nh t.
Theo Nguy n Th M ng (1997) 8 , thành ph n ru t b u
79%
cc ut ot
t + 18% phân chu ng + 0,5% N + 2%P + 0,5%K ho c 80%
phân chu ng + 1%N + 3%P + 1%K
bariaensis Pierre) sinh tr
m b o cho cây C m lai (Dalbergia
ng t t nh t trong giai o n v
Nguy n Tu n Bình (2002) c ng nh n
t feralit
sét trên granit có tác d ng nâng cao s c sinh tr
lân supe photphat thích h p cho sinh tr
n
ng l n
vàng trên phi n th ch
ng cho cây con. Hàm l
ng
ng c a cây con là2 -3%, phân NPK
ng b u.
Theo Hoàng Công
tháng tu i v
m.
nh h n h p ru t b u có nh h
ng c a cây con. Theo tác gi ,
là 3% so v i tr ng l
n
m D u song nàng (Dipterrocarpur dyerii),
Khi nghiên c u gieo
t i sinh tr
t + 15%
ng (2000) 7 , bón lót cho cây trong giai o n 6
m là r t c n thi t. N u bón phân t ng h p NPK (16:16:8)
9
thì hàm l
ng thích h p là 1% so v i tr ng l
ng b u. T
ng t , phân supe
photphat là 1%, phân h u c hoai là 15- 20%.
2.4. T ng quan khu v c nghiên c u
2.4.1. V trí
a lý,
a hình
- Phía B c giáp ph
ng Quán tri u
- Phía Nam giáp ph
ng Th nh án
- Phía Tây giáp xã Phúc hà
- Phía ông giáp khu dân c tr
15o,
a hình ch y u là
ng DHNL Thái nguyên.
i bát úp không có núi cao.
cao trung bình 50 - 70m, a hình th p d n h
2.4.2.
c i m
-V
n
d c trung bình 10 -
ng Tây b c- ông nam.
t ai
mn m
khu chân
i, h u h t là
t feralit phát tri n trên á
sa th ch.
B ng 2.1: K t qu phân tích m u
sâu t ng
Ch tiêu theo dõi
Mùn
t
N
P2O5
K2O
t
Ch tiêu trên 100g
t
N
P2O5
K2O
pH
1-10
1,776 0,024 0,241 0,035
3,64
456
0,90
3,5
10-30
0,670 0,058 0,211 0,060
3,06
12
0,44
3,9
30-60
0,711 0,034 0,131 0,107
0,107 3,04
3,05
3,7
(Ngu n: Theo s li u phân tích ât ai c a tr ng HNL Thái Nguyên n m 2013)
2.4.3.
c i m khí h u, th i ti t
V
n
m c a tr
ng
i h c Nông Lâm Thái Nguyên n m trong khu
v c xã Quy t Th ng thành ph Thái Nguyên nên có
h u c a thành ph Thái Nguyên. Khí h u nhi t
là nóng m và khô l nh.
L
ng m a trung bình n m: 1500-2000mm
y
các
c i m khí
i gió mùa, có hai mùa rõ r t
10
Nhi t
trung bình n m: 24-25oC
Nhi t
trung bình tháng cao nh t: 29oC
Nhi t
trung bình tháng th p nh t: 16oC
m trung bình: 80-85%
(Ngu n: theo trung tâm khí t
ng th y v n Gia B y thành ph Thái Nguyên
n m 2013)
11
Ph n 3
IT
3.1.
it
NG, N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U
ng và ph m vi nghiên c u
*
it
ng nghiên c u
Cây Lát hoa giai o n v
n
m
* Ph m vi nghiên c u
Ph
ng pháp kích thích h t gi ng n y m m và nh h
ru t b u
3.2.
n sinh tr
ng c a h n h p
ng chi u cao, s lá c a cây trong giai o n v
n
m.
a i m và th i gian nghiên c u
*
a i m nghiên c u
tài th c hi n t i v
n
*Th i gian ti n hành
Th i gian b t
m tr
ng HNL Thái Nguyên
tài
u th c hi n: 1/1/2015
Th i gian k t thúc theo dõi: 15/5/2015
3.3. N i dung nghiên c u
-
ánh giá t l n y m m c a cây sau khi x lý, kích thích h t Lát hoa
n ym m
- ánh giá nh h
ng c a h n h p ru t b u
- ánh giá ch t l
3.4. Ph
n sinh tr
ng cây con và d tính t l xu t v
ng c a cây Lát hoa
n
ng pháp nghiên c u
- K th a ch n l c nh ng k t qu , tài li u tham kh o
- Th c hi n k thu t: x lý kích thích h t gi ng n y m m, t o b u, gieo
h t, ch m sóc cây con (làm c , bón phân, t
in
c…)
- Ph
ng pháp b trí thí nghi m, thu th p s li u
- Ph
ng pháp t ng h p và b trí thí nghi m i u tra
- S d ng ph
ng pháp nghiên c u th c
12
- So sánh nh h
3.4.1. Ph
ng c a các công th c
n sinh tr
ng c a cây Lát hoa
ng pháp ngo i nghi p
3.4.1.1. V t t
- Chu n b h t gi ng Lát hoa
- Túi b u, cu c, x ng,
t óng b u,…
- Bình odoa, bình phun, khay
ng h t…
- V n phòng ph m: Gi y, bút, th
c o, các lo i b ng bi u…
- V t t : Phân bón vi sinh h u c NTT,
u trâu, thu c tr sâu…
3.4.1.2. B trí thí nghi m
* Thí nghi m 1: Kích thích h t gi ng n y m m
- Thí nghi m ti n hành theo 3 công th c, m i công th c l p l i 3 l n,
m i l n l p l i là 30h t. V y m i công th c là 90h t. T ng s h t trong thí
nghi m là 271h t.
+ Công th c 1: 1 sôi 4 l nh (20oC)
+ Công th c 2: 2 sôi 3 l nh (40oC)
+ Công th c 3: 3 sôi 2 l nh (60oC)
B
c 1:V sinh s ch s d ng c dùng
B
c 2: Ki m tra h t, lo i b h t lép, m c, t p ch t l n trong h t.
B
c 3: Ngâm h t trong thu c tím n ng
phút, v t ra
B
ráo n
c 4:
x lý h t.
0,1% (1g/1lit n
c) 15
c.
i u ch nh nhi t
n
c thích h p r i ngâm h t trong n
c
ngu i d n 4 gi .
B
c 5: V t h t ra và
h t trong túi v i (gi nhi t
ngày r a chua cho h t 1 l n b ng n
B
kho ng 25oC),
c lã s ch.
c 6: Theo dõi quá trình n y m m c a h t.
Khi h t n y m m thì ta
nh kì theo dõi 2 ngày 1 l n vào bu i sáng, ghi
chép s h t n y m m vào b ng 3.1
13
B ng 3.1. Theo dõi s h t n y m m
Ngày theo
Công
S h tn y
S h t s ng
S h t
Ghi
dõi
th c
m m
ch a n y m m
th i
chú
1
2
3
Thí nghi m 2:
+ Chu n b h t gi ng: 10g
+ Chu n b b u gieo h t: 360 b u
+ Chu n b
t óng b u:
t làm tr
c 1 tu n, nghi n nh , t i x p.
Di t tr các m m m ng sâu b nh, c d i có trong
ch t
t. Ph i i
c i thi n tính
t.
+ K thu t t o túi b u: Lo i v b u PE m u en, b o
óng b u ho c quá trình ch m sóc cây trong v
cây không b h h ng. Kích th
t và phân
c tr n
m
c b u: 5x8cm.
u tr
c khi óng b u. Ru t b u ph i
và ngón tr c ng mi ng túi ra. Tay thu n b c
m.
ng th i dùng ngón tay cái
t, ót bàn tay l i
t vào b u
ng th i n áy b u ch t, còn 2/3 phía trên b u l ng h n.
Lu ng x p b u ph i có n n ph ng, b trí lu ng theo m t v
X p b u t o thành lu ng (hàng
x p so le v i hàng
nh gi
mb o
u tay ta th c hi n các thao tác sau:Dùng tay
xoa và m mi ng túi b u, tay không thu n gi túi
t o 1/3 áy b u
khi
n c ng nh khi v n chuy n
x p (kho ng 60-70%) không quá ch t ho c quá l ng và
óng b u nhanh và
b n
m cho cây.
u) và dùng
ng
m.
u lu ng x p th ng hàng ngay ng n, hàng sau
t vun xung quanh
c
nh lu n b u c ng
14
+ Tra h t vào b u:
B
c 1: T
B
c 2: T o m t l gi a b u,
sâu g p ôi
i m cho lu ng b u tr
c khi gieo
mb o
sâu khi gieo h t (h t nh
ng kính h t, h t to ph kín)
B
c 3: Tra h t vào b u, m i b u gieo m t h t (n u h t nh thì gieo 2 h t)
B
c 4: L p
B
c 5: Dùng gu t (ràng ràng) che ph
B
c 6: T
t
in
c sau khi tra h t
Sau khi tra h t, hàng ngày ta ti n hành t
in
c cho b u và theo dõi
quá trình n y m m c a h t.
Các ch tiêu o
- Sinh tr
m
ng v chi u cao và s lá
- K t qu ghi vào m u b ng 3.2
B ng 3.2: Theo dõi sinh tr
TT
Công th c 1
Công th c 2
Chi u
Chi u
S
cao(cm) lá
ng c a cây Lát hoa
Công th c 3
S lá Chi u
cao(cm)
cao(cm)
Công th c 4
S lá Chi u
S lá
cao(cm)
1
2
3
4
* Thí nghi m 3:
nh h
ng c a h n h p ru t b u t i sinh tr
ng
chi u cao c a cây Lát hoa
Thí nghi m ti n hành theo 4 công th c, m i công th c l p l i 3 l n, m i
l n l p l i là 30 h t. V y m i công th c là 90 h t. T ng s h t trong thí
nghi m là 360 h t.
15
+ Công th c 1: 3% phân vi sinh h u c NTT + 97%
t t ng A
+ Công th c 2: 5% phân vi sinh h u c NTT + 95%
t t ng A
+ Công th c 3: 7% phân vi sinh h u c NTT + 93%
t t ng A
+ Công th c 4:
i ch ng (không phân + 100%
B ng 3.3: S
S l n nh c l i
3.4.2. Ph
t t ng A)
b trí thí nghi m
Công th c thí nghi m
1
CT1
CT2
CT3
CT4
2
CT4
CT1
CT2
CT3
3
CT3
CT4
CT1
CT2
ng pháp n i nghi p
* Phân tích ph
ng sai m t nhân t
B
c 1: Nh p s li u vào máy tính
B
c 2: Phân tích và x lý s li u
T l n y m m và th n y m m tính theo t l ph n tr m
+ T l n y m m là t l ph n tr m gi a s h t n y m m bình th
so v i h t em ki m tra,
ng
c bi u th b ng công th c:
T ng s h t n y m m
T (%) =
T ng s h t ki m nghi m
x 100
+ Th n y m m là t l ph n tr m h t n y m m bình th
th i gian
ng trong 1/3
u c a quá trình n y m m so v i s h t em i ki m tra,
c bi u
th b ng công th c:
S h t n y m m trong 1/3 th i gian
TE (%) =
u c a th i ký n y m m
T ng s h t ki m nghi m
+ Các ch s th ng kê Hvn, Do, s lá
Excel v i hàm Sum(), hàm average()…
x 100
c th c hi n b ng ph n m m
16
+
ki m tra m c
nh h ng c a m t công th c x lý kích thích h t
n y m m và h n h p ru t b u t i sinh tr
pháp phân tích ph
ng sai m t nhân t
ng c a cây Lát hoa ta dùng ph
ng
ki m tra k t qu thí nghi m.
Trong ó:
- Nhân t A là công th c thí nghi m (CTTN)
- Gi s nhân t A chia làm a CTTN c p khác nhau, m i c p có tr s
quan sát l p l i bj l n, k t qu
c s p x p theo b ng sau:
B ng 3.4: S p x p các tr s quan sát phân tích ph
A
ng sai m t nhân t
Các tr s quan sát
K t qu trung bình c a các l n nh c l i
SiA
1
X11X12………..……...... X1b1
S1A
2
X21X22…………………X2b2
S2A
3
X31X32…………………X3b3
S3A
……. .............................................
….
……. ……………………………
….
I
SiA
Xi1Xi2...............................Xibj
……. ……………………………
….
……. ……………………………
….
A
SaA
Xa1Xa2…………………..Xaba
jA
1
2
3
....
….
iA
….
….
aA
S
- C t 1: Các c p nhân t A
- C t 2: Các tr s quan sát (s l n nh c l i cho m i công th c c a nhân
t A)
- C t 3: T ng giá tr quan sát trong m i c p
- C t 4: S trung bình chung c a n tr s quan sát
-
s trung bình trung c a n tr s quan sát