Nghiên cứu khái quát về sản xuất điện năng và làm mát máy phát tuabin hơi. Đi sâu hệ thống hòa đồng bộ (Đồ án tốt nghiệp)

L IM

U

t

p hóa, hi

i hóa. Trong

t vai trò vô cùng quan tr

n không

nh ng cung c p cho các ngành công nghi p mà nhu c u sinh ho t c

i

n luôn là ngành
nc

m vinh d

ng trách cho nh ng ai

công tác, làm vi c trong ngành. B

t t hào khi mình là m t

n
ct

c

tài t t nghi

c u khái quát v s n xu
h th

ng b

c ti

ng d n.

án g m các ph n chính sau:
s n xu
n

th

d

ng b và các h th ng làm mát máy phát

ng b

n
c r t nhi u s

bi

nhiên v

i tr c ti p

ng d n em. Tuy

ng ki n th c và th i gian có h n c a mình nên không tránh kh i

nh ng thi u sót. Em r t mong nh
và các b

c

hoàn thi

c các ý ki

a các th y cô

tài c

H
Sinh viên th c hi n

Ngô Quang Thành

1


KHÁI QUÁT V S N XU

D NG

1.1. KHÁI QUÁT V CÔNG NGH
1.1.1. Các nhà máy nhi

n

Trong nhà máy nhi

i ta dùng nhiên li

u ho c

c s d ng r ng rãi nh t.
n, trong nhà máy nhi
c,

t trong và tuabin khí, tuanbin
c có kh

t cao và v n hành kinh t

cs

d ng r ng rãi nh t.
m:
- Có th xây d ng g n khu công nghi p và ngu n cung c p nhiên li
gi m chi phí xây d

ng dây t

n và chuyên ch nhiên li u.

- Th i gian xây d ng ng
- Có th s d

c các nhiên li u r ti

các

khu khai thác than, d u n ng c a các nhà máy l c d u, tr u c a các nhà máy

m:
- C n nhiên li u trong quá trình s n xu
- Khói th i làm ô nhi
- Kh

ng.

ng ch m t 6 ÷ 8 gi m

su t khó, khi gi
ng v a m

t công su t t

t ng t công su t ph i th
c.

- Hi u su t th

2

u ch nh công
c ra ngoài v a m t


1.1.2. Nguyên lý làm vi c c a nhà máy nhi
N

n

c ta do n n công nghi p còn ch m phát tri n ti

còn y

kinh t

ng ch y u nhà máy nhi

c

dùng chu trình h n h

ng c a nhiên li u thành

Ta xét chu trình renkin là chu trình nhi
lo i nhà máy nhi

c áp d ng trong t t c các

n, môi ch t làm vi

c. T t c các thi t b c a các nhà máy nhi
b

tb

c nh n nhi

i v i nhà máy nhi
nh n nhi t t

u gi ng nhau tr thi t
bi

n, thi t b

c

t cháy nhiên li u.
II

1

III

5
VI

4

I

3

2
V

IV
2

thi t b nhà máy nhi

Hình 1.1

thi t b c a chu trình nhà máy nhi
1.1, g m 2 thi t b
s thi t b ph

n
c trình bày trên hình

bi

t

th T-s c

c bi u di n trên hình 1.2.

tr

s

p2 , t2 , i2

tb

th ) có thông

p2

3). Trong thi t b

c trong các

t a ra t quá trình cháy, nhi

n sôi (quá trình 3-

3

n p1 (quá
n nhi t


trình 4-

t trong b quá nhi t II (quá trình 5-1). Qúa

trình 3-4-5-

ng áp

quá nhi t II ( tr ng thái ) có thông s
( tr ng thái 1) có thông s
nhi

áp su t p1 =

ib

p1 =

i b quá nhi t II

p1 , t1

c bin III,

n

n tr ng thái 2, bi n nhi

-2) và sinh

i tuabin có thông s
c (quá trình 2-

p2 , t2

il

v lò.

n nhi

ng tích vì

c không ch u nén [tr4;TL8]
T
P

1

1
5
4
P

2

3
2

2'

S

0

Hình 1.2

th T-s c a chu trình nhà máy nhi

n

1.2. PHÂN TÍCH QUÁ TRÌNH S N XU
MÁY NHI

TRONG NHÀ

N

1.2.1. Qúa trình s n xu

a nhà máy nhi

nguyên lý quá trình s n xu

n Ph L i
c trình bày trong

hình 1.3
T
li

kho nhiên li u 1 (than,d u), qua h th ng c p nhiên li u 2, nhiên
c s y khô b ng không khí t qu t gió 10,

qua b s

c s lý hóa h c, qua b
a lò. Trong lò x y ra ph n

4

c 13
n thành


nhi

c 13 và b s

t n

d ng nhi t, thoát ra ngoài qua ng khói nh qu t khói 11.
c trong n

n nhi

cao (áp

su t P = 130 ÷ 240 Kg/ cm 2 , nhi
tuabin 4. T
bi

t và nhi

i nhi

t = 540 ÷ 5650
c

c d

n

c gi m cùng v i quá trình

quay tuabin.
1

18
2
10

9
13

11

12

3
16
4

19

8
5

6

15
14

7

17

Hình 1.3.

nguyên lý quá trình s n xu
c a nhà máy nhi

n Ph L i

H th ng trên hình 1.3 bao g m :
1: Kho nhiên li u; 2: H th ng c p nhiên li
t;
10: Qu t gió; 11: Qu t khói; 12: B s y không khí; 13: B

5

c; 14:

Bình gia nhi t h áp; 15: B

kh

khí; 16: Bình gia nhi t cao áp; 17:

Sông,ao,h ; 18:

n

c sau khi ra kh i tuabin có thông s th p 9 (áp su t P = 0,03t = 40o

0,04 Kg/ cm 2 ; nhi

c nh h th ng làm l nh tu

c làm l nh (5 ÷

25o C) có th l y t sông , h b

lo i tr không khí l t

n hoàn ch n lo i chân không .
T

t h áp 14

n b kh khí 15 nh

c thi u h t trong

quá trình làm vi

cb

kh
v

c

y u kh

cc

c

ng ng và các thi t b làm vi c

nhi

c c p ph

c x lý (ch

O2 , CO2 ) t i b kh khí 15.
cb

c x lý, nh

c qua bình gia nhi t cao áp 16, b

c 13 r i tr v n

t ph

c

cung c p cho các bình gia nhi t h

c8
a lò 3

m t s t ng c

áp 14, cao áp 16 và b

kh

khí

15.[tr21;TL6]
1.2.2. Các thi t b chính nhà máy nhi

n

+ Vai trò c
tb

t cháy nhiên li u , nhi t

ng t a ra s bi

ng c a nhiên li u thành

nhi
n xu
cho vi c s n xu
nhi t có áp su t và nhi

làm quay tuabin, ph c v

i ph i có công su t l
cao

6


Nhiên li

là nhiên li u r

th là nhiên li u l
+

u n ng (FO), d u (DO) ho c nhiên li u khí

Nguyên lý làm vi c c

n
c s n xu

t nh

t.

c nh

bi

bi

quá nhi t có nhi

cao trong các b ph n c a lò. Công su t c

thu

ng, nhi

su

n.

và áp su

Hi u qu c

này càng cao thì công

i nhi t gi a ng n l a và khói v i môi

thu c vào tính ch t v t lý c

ng (s n ph m

c ho

thu c vào

cháy) và c a môi ch
hình dáng c u t

c tính c a các ph n t

Nguyên lý c u t o c

n hoàn t nhiên hi

i

c bi u

di n trên hình 1.4.
Nhiên li

c phun qua vòi phun 1 vào bu ng l a 2,

t o thành h h

t cháy trong bu ng l a, nhi

th nên t i 19000 C. Nhi

ng t a ra khi nhiên li u cháy truy

trong dàn

n nhi

c phân li ra kh

c

n sôi bi

c ti p t

ng lò r i l i sang

ng theo

t

ti p t c nh n nhi

t

o hòa

ng xo n c a b quá nhi t 7.

b quá nhi
khói nóng chuy

ng n l a có

ng trong các ng xo n s nh n nhi t t
ng phía ngoài

bi

ng

t có nhi t
n nhi t nang t

]

7


Hình 1.4. Nguyên lý c u t o c
Trong hình 1. 4 g m có:1: Vòi phun nhiên li u+ không khí; 2: Bu
3: Ph u tro l

i x ; 5: Dàn

quá nhi t

b c x ; 7: B quá nhi t n a b c x
10: B

t;

quá nhi

c; 11: B s y không khí; 12: B kh b i; 13: Qu t khói; 14:

Qu

c xu ng; 17:

c

ng lò nên môi ch t trong ng nh n
nhi

h

còn trong

ng lò nên môi ch t trong ng 4 không nh n nhi t
c. Kh

3 nh

ng riêng c
c trong

ng riêng c a h n h

trong bu ng l a . Qúa tr
n hi u qu

c trong ng

c trong ng 4 nên h h p trong

ng liên t c t o nên quá trình tu n hoàn t nhiên

Bu ng l a là bu ng l a phun,nhiên li

d

c,

n nhi

ng
r t cao t 13000 C 19000 C

i nhi t b c x gi a ng n l a và giàn

8

t


h p th có hi u qu nhi

ng b c x c a ng n l

ng lò kh i tác d ng c a nhi

c

ng th i b o v

i ta b trí dàn

ng bu ng l a
Khói ra kh i bu ng l
m t ph n

c khi vào b quá nhi

c m pheston,

h nh

c làm ngu i

ng ngoài ng truy n nhi t cho

c chuy

ng trong ng. Khói ra kh i b quá nhi t có nhi t

t n d ng ph n nhi t th a c a khói khi ra kh i b quá nhi t,
ph

t thêm b
B

c và b s y không khí

c có nhi m v gia nhi

c nhi

gia kh i bình gia nhi

nâng nhi
n nhi

sôi và c

u tiên c a quá trình c p nhi

th c hi n quá

c trong lò. S có m t c a b
t ng di n tích b m

tc

c s làm gi m

d ng tri t

khi cháy nhiên li u, làm cho nhi

c a

ng t a ra

khói thoát kh i lò gi m xu

hi u su t c a lò.
Không khí l nh t ngoài tr

c qu t gió 14 hút và th i qua b s y

không khí 11. b s y, không khí nh n nhi t c a khói, nhi
nhi

n nhi

c

yêu c

cung

t cháy nhiên li u.
yb

c và b s

m t ph n nhi

l i bu ng l a

b th i ra ngoài.

V y t khi vào b hâm
ch t tr

n khi ra kh i b quá nhi t c

n h p th nhi t trong các b ph n. Nh n nhi t trong b
n sôi, sôi trong dàn

Nhi

c nâng t

ng môi ch t h

c bi u di n b ng

Qmc

[i ''hn i 'hn ] + [is

Qmc

i ''qn i 'qn is

là nhi

t trong b quá nhi t

i ''hn rx] [r (1 x) (i ''qn i 'qn )]

r i 'hn

[Tr10, TL8]
(1.1)
(1.2)

ng môi ch t nh

9


i 'hn , i ''hn : Entanpin c

c vào và ra kh i b

r: Nhi t

c

c

khô c
i b quá nhi t

i 'qn , i ''qn
+

c tính k thu t c
- Thông s

a lò:

iv

n xu t ra là quá nhi t nên thông
t: Pqn (Mpa), tqn

c bi u th b ng áp su t và nhi
(

)
- S

a lò:

S

n xu

c trong m

v th i gian (Kg/h ho c T n/h)
S

n

nh m c ( Ddm ) là s
trong m t th i gian ng

dài v i s

n nh t lò có th

t

làm vi c lâu

c tính b ng

S

là s

kinh t cao nh

c v i hi u qu

c tính b ng:

+ Hi u su t c a lò:
Hi u su t c a lò là t s gi
nhi

ng nhi t mà môi ch t h p th

cv i

ng cung c p cho lò.

D(iqn i 'hn )

(1.5)

BQtlv

10


iqn : là entanpin c

t (Kj/kg)

ng nhiên li u tiêu hao trong m t gi ,(kg/h)

Qtlv : Nhi t tr th p làm vi c c a nhiên li u,(Kj/kg)
: là hi u su t c a lò
+ Nhi t th di n tích trên ghi:
Nhi t th di n tích trên ghi là nhi
gian trên m

ng sinh ra trong m

th i

di n tích b m t ghi:
qr

BQtlv
,(W / m 2 )
R

(1.6)

n tích m t ghi,( m 2 )
+

tb

ab m

Là kh

am

di n tích b m

t trong m

v th i gian S[tr10;TL8]
S

D: S

D
,( kg / m 2 h)
H

a lò,(kg/h)

H: di n tích b m

- Vai trò và phân lo

(1.7)

m2 )

, có nhi u lo

ng tr c, hình 1.6 là tuabin d c tr c
d

ng máy phát

c có công su t l
chuy

ng qua các rãnh c a tuabin , nhi
gr

bi

c bi n
ng c a

tuabin làm cho tuabin quay
Có th chia tuabin làm 2 lo i chính: tuabin d c tr

11

ng tr c


+

ng tr

chuy

v i tr c c a tuabin

ng tr c

Hình 1.5
Hình 1.5 g m có:

c tuabin; 4 và 5: ng

d
c d n theo ng 3 vào bu ng phân ph i , t
dãy cánh 6 và 7 g

sinh công trên các cánh

ng s làm tr
+

c nhau

tuabin d c tr c dòng chuy

c

ng d c tr c

dãn n trong m t ho c m t s

n trong nhi

ng phun mà dãn

t k ti p nhau d c theo tr c c a tuabin. Các dãy
cg nc

nh trên than tuabin và m

cg n

trên tr c tuabin ho c roto tuabin

Hình 1.6. Nguyên lý c u t o c
Hình 1.6 g m có: 1: Thân tuabin; 2.Roto tuabin; 3:
ng

12

tr c; 4: ng phun;

M t dãy ng phun và m

t k ti p nhau goi là

m t t ng tuabin. Rãnh

ng goi là ph n truy

a

tuabin
Công su t tuabin ph thu c vào s t ng tuabin.

ng tr c,

khi s t
Tuabin d c tr

c dùng r t ph bi n vì có th ch t o v i công su t

r t l n, công su

n nh t c a m t t

máy có th

n 1200

MW[tr61;TL8]
- C ut
c tr c bi u di n trên hình 1.6
+ Thân tuabin d c tr

c ch t o m t m t bích ngang và m t ho c 2

m t bích d c. Thân có th

c ch t o b

Thân b

c thép hàn.

ng dùng cho cho các tuabin làm vi c

nhi t

t i 3500 C
Khi nhi

làm vi c t i 4500 C thì thân tuabin ph i làm b ng thép

cacbon
Khi nhi

làm vi

4500 C thì thân tuabin ph i làm b ng

nhi

5500 C thì thân tuabin ph i làm b ng 2

thép h p kim
Khi làm vi c
l p g i là thân kép
+ Roto tuabin: Roto c a tuabin xung l c là tr c có g
Khi làm vi
rèn riêng t

nh
c l p ch t trên tr c

13

4000 C

ng.
c


Hình 1.7. Roto tuabin xung l

ng l p ch t trên tr c

Khi roto làm vi

4000 C thì tr c và

l

c rèn li n

Hình 1.8. Roto tuabin ph n l c
gi a hai
i có t n s

m b o cho roto làm vi c n

nh và an toàn thì s

nh m c c

vòng quay t i h n t c là t n s
v i t n s làm vi c c

t h th ng

c trùng v i s

ng ngang c

c trùng

n[tr88;TL8]

+ B chèn tuabin
Khi chuy

ng trong ph n truy

a tuabin, luôn có m
gi

tuabin

14

ng
c


Hình 1.9. B

c

M t khác có m
cân b

ng và qua khe h gi

ra, do áp su

u c a tuabin l

nh cánh. Ngoài
t khí quy n nên s có m t

y t tuabin ra ngoài khí quy n qua l xuyên tr c

u cu i

không tham gia quá trình bi n nhi

gi m b

ta dùng b chèn và có hai lo i b chèn là

c và chèn cây thông, hi n nay dùng ph bi n
B

cg mm ts

c

c g n vào thân t o nên nh ng

khe h h p và nh ng bu ng dãn n
khe h p, áp su t gi m và t

ng dãn n

m t hoàn toàn do t o nên nh ng chuy
pt

ng xoáy và bi n thành nhi t

ti p theo, m t l n n a l

ng dãn n ti

cr il im t
l p l i liên ti

chèn gi m xu ng . S
rò r qua b chèn càng nh
Ngoài ra tuabin còn có các thi t b ph
1.3. H TH NG LÀM MÁT C

N

Ph thu c vào công su t s
môi ch

c th c hi n v i

c, d u, không khí ho c khí hydro. Các máy phát công su t nh

15


c làm mát b ng không khí ho c khí hydro. Còn các máy phát công
su t l n vi

c th c hi n b i môi ch t là khí hydro. S thay th

không khí b ng hydro cho phép gi

ng hi u su t c a máy phát.

d n nhi t cao g p 7 l n và t
g p 1.5 l n so v i không khí
th

u nên gi

cùng áp su

nh n nhi t
khí hydro

c ma sát và công su

m

c a hydro là có th gây n n u trong máy có l
mát b ng khí hydro c

c làm

b n cao và c

hi u qu làm mát, môi ch

c bi

c th

ng

c ch t o s n

stato và roto. Qúa trình trình làm mát

tr c

c th c hi

gián ti p và tr c ti p
1.3.1. Làm mát gián ti p:
c th c hi n b ng cách th i môi ch t làm mát (không khí ho c khí
hydro) qua các khe h gi a stato và roto và các khe h
th c hi

c ch t o v i m c

c.

a. Làm mát b ng không khí tu n hoàn t nhiên
Các cánh qu

c g

u tr c roto, khi roto quay s t o

thành lu ng gió tu n hoàn t nhiên th

ng tr c ho

ng

m là hi u su t làm
mát th p; Không khí làm mát có nhi u b i b
nh

c này ch

máy phát có công su

nh m

n. V i
c áp d ng cho các lo i

i 3 MW

b. Làm mát b ng không khí tu

ng b c
c áp d ng cho nh ng máy có

công su

nh m c trên 3 MW. H th ng làm mát bao g m câc qu t gió;

Bu ng làm l nh và làm s

t mát máy phát. H

th ng qu t th i không khí l nh vào máy phát, sau khi h p th nhi t c a máy

16


ng làm l
tu

c l c s ch r i l i tái

u máy phát.
Nhi t t các cu

c truy n vào môi ch t làm mát

n. Môi ch t làm mát c a h th ng gián ti p chuy
c: th i qua và tu n hoàn khép kín.

u không khí

t t máy phát s thoát ra ngoài, còn
nó s

i nhi t và l i tr v máy. S

làm má

ng theo hai

c sau thì
n c a môi ch t

c th c hi n b i các cánh qu t . H th ng làm mát gián ti p theo
c th hi

Hình 1.10. H th ng làm mát khép kín c

17


Trong hình 1.10 g m:1: B

i nhi t; 2; B l

ng d n không khí;

4: Bu ng khí l nh;n5: Vùng khí nóng; 6: Vùng khí loãng; 7: Vùng áp su t
t c a cu
th i qua b

i nhi t 1,

trao

c tr l

i nhi

c

c truy

c, không khí t b
c b xung thêm qua b l c 2

mc

ng b c:

+ Hi u su

nhiên

+

c làm s

+ Có kh n

n

u ch

c nhi

làm mát

1.3.2. H th ng làm mát tr c ti p
Trong h th ng làm mát tr c ti p môi ch
c ho c d

ng là không

c d n qua dây d n r ng (Hình 1.11) và các

rãnh ch t o s

u su t làm mát r t cao, tuy nhiên v i

h th

i k t c u máy r t ph c t

các môi ch

c có nhi

n

d n nhi

nh t th

t. Trong

dàng, tuy nhiên

m là có th

nn

t vào h th ng các ng d
roto. Trong m t s

c không tinh khi

i ta ch t o ra các n

c bi t có

nâng cao hi u qu

i ta áp

d ng h th ng làm mát h h p. Trên hình 1.12 bi u th h th ng làm mát h n
h

Hình 1.11. C u t o dây d n r ng

18


Trong hình 1.11 g m: 1: L

n; 2: Dây d n; 3: ng d n khí làm mát

Hình 1.12. H th ng làm mát h n h

Hình 1.13. Tác d ng c a vi c nâng cao áp l
nâng cao hi u su

n s phát nóng cu n dây

i ta áp d ng gi i pháp nâng cao áp

l c khí. Trên hình 1. Ta th y khi nâng áp l c t
có th h nhi

u

n 7 atmosphe thì
i thi

c a máy phát.[tr70;TL3]

19

ch

nhi t


N

NG B

VÀ CÁC H TH NG LÀM

NG B
ng b

c s d ng r ng rãi trong công nghi p, pham vi s

d ng chính là bi

n.
y u dùng trong n n kinh t qu

xu t t

n quay b
ng b

is

l n , vì khác v

cs n

tuabin khí ho
c dùng làm

n

c
c bi t là các thi t b

ng b , chúng có kh

t

ph n kháng
ng b

c tính toán sao cho chúng có

th phát ra công su t ph n kháng g n b ng công su t tác d ng [tr5;TL1]
Trong m t s

ng h p, vi

công nghi p l
cos

ch phát ra công su t ph

bù h s công su t

n là h p lý, nh ng máy v y g
ng b là m

t

ng b g n các trung tâm

t

n xoay chi u có t

ng quay. H u h

t n s 50HZ ho c 60HZ.

ng b
quay c a roto b ng

ng b làm vi
ng b làm vi

ng b công

su t l n
C ut oc

ng b chia làm 3 ph n:

Stato; Roto; Kích t ( có th n m

rôto ho c stato )

Ph n ng : C m ng ra s

ng

Ph n c m: Nh

ng m t chi u và t o ra t

ng

+ N u máy có công su t l n thì stato là ph n ng; rôto là ph n c m

+ N u máy có công su t nh stato là ph n c m; roto là ph n ng
Nguyên lý ho

ng

20


A
Y

Z

Iu
Ukt
C

B
Iu

Hình 2.1. Gi i thích nguyên lý ho

ng c

Trên hình bi u di
ph n

t

ng b

ng b 3 pha 2 c c. Cu n dây

stato còn cu n kích t

t

roto. Cu n dây kích t

cn i

v i ngu n kích t ( dòng m t chi u ) qua h th ng ch i than.
nh

t 3 cu n dây cách nhau
c n i sao (có th là n i tam giác). Dòng m t chi u t o ra t
i, bây gi ta g n vào roto m

cm tt

n

ng quay tròn có t thông chính

it
khép kín qua roto,

c c t và lõi thép stato(H2.1)
T thông c a t

ng quay c t các thanh d n ph n ng, làm xu t hi n

trong 3 cu n dây 3 s

n

ng [tr148/TL2]:
(2.1)

eA

Em sin( t )

eB

Em sin( t

2
)
3

(2.2)

ec

Em sin( t

2
)
3

(2.3)

n s bi n thiên c a các s

ng bi u di n b ng

(tr48/TL2):
2 f

(2.4)

N u s c p c c là P thì t n s bi n thiên f c

f

np
(HZ )
60

n là [tr148/TL1]:

(2.5)

21


Ta nh n th y t n s bi n thiên f c
quay c a roto và s

n ph thu c vào t

c

N u bây gi ta t i 3 pha c

n b ng 3 t

i x ng,ta có dòng 3

i x ng
Theo nguyên lý t o t
t hi n t

ng b lúc này

ng quay mà t

ng bi u th c

[tr149/TL1]:

ntt

60 f
p

(2.6)

Thay(2.5) vào (2.6) ta có n ntt

c a roto và t

quay c a t

y

ng t i b ng nhau.Hai t

ng b ,t

quay

ng này

tr ng

thái ngh v i nhau
2.1.1. C u t

ng b
ng b

c kéo b i tuabin

c

cg

c. Máy phát
c ch t o theo ki u c c n và có tr c

tn

ng có t

th p nên có k t c u theo ki u c c l i và nói chung tr
ng h

n có công suât nh và c
cg
ng có c u t o c c l i

+ K tc

ng b c c n:

22

quay
t th ng
ng thì
n diezen.


Hình 2.2.

ng b c c n làm mát gián ti p b ng không khí

23

Hình 2.2 c u t o g m: v stato; 2: m ch rôto; 3: x p lá thép m ch t stato; 4:
gudông ép; 5: thanh d n qu n stato; 6: vành ép; 7:
c

nh dây qu

có khu ch tán; 10: b i dây qu n kích
nh tâm; 12: qu t ly tâm; 13: thanh d ; 14: n p

máng

tr

n kích thích; 17: puli n i tr c m m; 18: b

vành ti p xúc; 20: vành d

chuy
n

u ra c a dây qu n

ng c a không khí nóng v b làm ngu i; 25: chi u

ng c a không khí l nh; 26: nhi

k c a không khí làm mát; 27:

u máy; 28: c a quan sát

K tc uc c nc
t

tr c; 19:

ng c a qu t; 21: n i vành ti p xúc v i dây

qu n kích thích; 22: ng c a h th ng d p t
stato; 24: chi u chuy

chu t; 15:

ng b hai hay b n c c v i

quay 3000 và 1500 vg/ph.
T h pk tc

n hình c

ng b c c n

hai c c công su t không l n làm l nh gián ti p b
bày trên hình 2.2. M ch t

máy phát tuabin
c trình

c ch t o t m t phôi thép nguyên v i c

u tr c (thân m ch t làm nhi m v tr c trong vùng tác d ng). Các b ph n

chính c a roto c c n, m ch t

u tr

c trình bày trên hình 2.3

Hình 2.3. Dáng b ngoài c a rôto c c n
b
m ch t

a các b ph n m ch t ch u l c ly tâm,

c ch t o t thép b n nh t, h
t c t ngang và d c roto (hinh 2.4), trên m t ngoài

hình tr c a thân m ch t 1 có phay các rãnh hình ch nh t cho các b i dây
c a dây qu n kích thích 5 qu n r i

c phân b

24

u trên hai vùng


ix

i v i tâm, m i vùng chi m 1/3 chu vi. Gi a các rãnh trong ph m

vi các

3 c a m ch t , gi a hai vùng hình
n 2 c a m ch t .

tâm c a rôto có rãnh thông su t 4.

Hình 2.4. Các m t c t ngang và d c c a rôto c c n
Hình 2.4 c u t o g m: 1: gông m ch t rôto; 2:

n m ch t ; 3

m ch t ; 4: rãnh tâm m ch t ; 5: b i dây qu n kích thích; 6: rãnh d c trong
n; 7: nêm t tính c a dãy; 8: nêm không t tính; 9:
nh tâm; 11: n i dây qu n kích thích v i vành ti p xúc; 12: vành ti p xúc;
13:

n; 14: ng l ng c a vành ti p xúc
Các thanh d

c c nt

n c a dây qu

nhanh ph i ch u tác d ng c a l c ly tâm l

. Vì v y các thanh d n 1 c a dây qu
b c

ng b

c tính b

ng. K t c

nhi t

c làm b

ng có pha l n

n ph thu c rõ r t vào

n.
L

ng kính tác d ng lên ph n rãnh c a b i dây qu n kích

thích 5 (hình 2.4) truy

ch

t 1 gánh ch u. L c ly tâm c a ph
truy

n

u n i c a b i dây qu n kích thích

4) thông qua m
i ta dùng

b n (hình 2.
u n i, các

tránh t

n. Trong các máy
ng thép h
ng t ng n m ch quanh ph n

i m ch t b ng m t khe h và ch t

25

a