Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học của loài cây Bách hợp và Hoàng tinh trắng làm cơ sở cho việc bảo tồn các loài thực vật quý hiếm tại khu bảo tồn thiên nhiên Phia Oắc – Phia Đén tỉnh Cao Bằng (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

V H I MY
tài:
NGHIÊN C U M T S

C I M SINH H C LOÀI CÂY RE H

(Cinnamomum

parthenoxylon (JACK.) MEISN.)

LÀM C

B O T N VÀ PHÁT TRI N LOÀI

S

T I HUY N

IT

- THÁI NGUYÊN

KHÓA LU N T T NGHI P

H

ào t o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành

: Qu n lý tài nguyên r ng

Khoa

: Lâm nghi p

Khóa h c

: 2011 - 2015

Thái Nguyên – n m2015

NG


I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

V H I MY
tài:
NGHIÊN C U M T S

C I M SINH H C LOÀI CÂY RE H

(Cinnamomum

parthenoxylon (JACK.) MEISN.)

LÀM C

B O T N VÀ PHÁT TRI N LOÀI

S

T I HUY N

IT

- THÁI NGUYÊN

KHÓA LU N T T NGHI P
H

ào t o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành

: Qu n lý tài nguyên r ng

L p

: K43- QLTNR – N01

Khoa

: Lâm nghi p

Khóa h c

: 2011 - 2015

Gi ng viên h

ng d n : Th.S La Thu Ph

Thái Nguyên – n m2015

ng

NG

i

L I CAM OAN
Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên c u khoa h c c a b n thân tôi.
Các s li u và k t qu nghiên c u là quá trình i u tra trên th c

a hoàn toàn trung

th c, ch a công b trên các tài li u, n u có gì sai tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m.

Thái Nguyên, tháng
XÁC NH N C A GVHD

Ng

i vi t cam oan

ng ý cho b o v k t qu
tr

cH i

ng khoa h c!

Th.S La Thu Ph

ng

V H i My

XÁC NH N C A GV CH M PH N BI N
Giáo viên ch m ph n bi n xác nh n sinh viên
ã s a ch a sai sót sau khi H i
(Ký, h và tên)

n m 2014

ng ch m yêu c u!


ii

L IC M

N

Sau m t th i gian h c t p và nghiên c u t i tr

ng

i h c Nông Lâm Thái

Nguyên, tôi ã trang b cho mình ki n th c c b n v chuyên môn d
d y và ch b o t n tình c a toàn th th y cô giáo.

i s gi ng

c ng c l i nh ng khi n th c

ã h c c ng nh làm quen v i công vi c ngoài th c t thì vi c th c t p t t nghi p là

m t giai o n r t quan tr ng, t o i u ki n cho sinh viên c sát v i th c t nh m
c ng c l i ki n th c ã tích l y
h th ng lý lu n

c trong nhà tr

ng

ng th i nâng cao t duy

nghiên c u ng d ng m t cách có hi u qu nh ng ti n b khoa

h c k thu t vào th c ti n s n xu t.
Xu t phát t nguy n v ng c a b n thân,
ch nhi m khoa Lâm Nghi p và s h
Ph

ng tôi ti n hành nghiên c u

loài cây Re h

i T - Thái nguyên”.
tài,

c s giúp

, ch b o t n tình c a cô giáo

ng và các th y cô giáo trong khoa cùng v i s ph i h p giúp

các ban ngành lãnh

o h t Ki m Lâm huy n

i dân các xã trong huy n

i t và ban lãnh

o c a 31 xã cùng

n các th y, cô giáo trong khoa Lâm

c bi t là cô giáo Th.S La Thu Ph ng, ng

i th y ã tr c ti p h

trong su t quá trình th c hi n khóa lu n. Bên c nh ó tôi xin c m n
lãnh

c a

i T tôi ã hoàn thành khóa lu n úng th i h n. Qua

ây tôi xin bày t lòng c m n sâu s c nh t
Nghi p,

c i m sinh h c

ng (Cinnamomum parthenoxylon (Jack.) Meisn.) làm c s

Trong th i gian nghiên c u

ng

ng, ban

ng d n tr c ti p c a cô giáo Th.S La Thu

tài: “Nghiên c u m t s

b o t n và phát tri n loài t i huy n
Th.S La Thu Ph

c s nh t trí c a nhà tr

o, các cán b ki m lâm viên các xã và bà con trong khu huy n

ng d n tôi

n các ban ngành
ã t o i u ki n

giúp tôi hoàn thành khóa lu n.
Do trình

chuyên môn và kinh nghi m th c ti n còn h n ch do v y khóa lu n

không tránh kh i nh ng thi u sót. Tôi kính mong nh n
giáo cùng toàn th các b n

ng nghi p

c s giúp

khóa lu n này

c a các th y cô

c hoàn thi n h n.

Tôi xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, tháng n m 2014
Sinh viên

V H i My


iii

DANH M C CÁC B NG
B ng 1.1: T ng h p các lo i

t chính c a huy n

i T ........................................ 13

B ng 1.2: Chuy n d ch c c u kinh t qua các n m. ................................................ 14
B ng 3.1: Các thông s

c phân tích m u

B ng 4.1: B ng phân b c a loài Re h
B ng 4.2: S l

ng loài Re h

B ng 4.3: B ng o

t....................................................... 26

ng trong tuy n i i u tra. ........................ 31

ng phân b trong v

n r ng c a nhà dân. ............. 33

m hình thái trung bình c a thân, lá, qu . ................................ 37

B ng 4.4: Công th c t thành t ng cây cao .............................................................. 37
B ng 4.5: T ng h p

tàn che c a các OTC có Re h

ng phân b ........................ 39

B ng 4.6: Công th c t thành cây tái sinh ................................................................ 40
B ng 4.7: Ngu n g c, ch t l
B ng 4.8: M t

cây Re h

B ng 4.9: B ng t ng h p

ng tái sinh c a loài Re h
ng tái sinh c a loài Re h

ng

2OTC ...................... 42

che ph TB c a cây b i n i có loài Re h ng phân b ....... 43

B ng 4.10: B ng t ng h p
Re h

ng .................................. 41

che ph TB c a l p dây leo và th m t

i n i có loài

ng phân b ............................................................................................. 43

B ng 4.11: K t qu ph u di n

t c a loài Re h

ng. .............................................. 44

B ng 4.12: K t qu phân tích

t khu v c có cây Re h

ng phân b ...................... 45


iv

DANH M C CÁC HÌNH
Hình 4.1: Thân cây Re h
Hình 4.2: Lá cây Re h

ng ................................................................................... 35
ng ....................................................................................... 36

Hình 4.3: Hoa cây Re h

ng ..................................................................................... 36

Hình 4.4: Qu cây Re h

ng ..................................................................................... 36

Hình 4.5: Hình nh khai thác Re h

ng.................................................................... 46


v

DANH M C CÁC T , C M T

D1.3
DSH

:

VI T T T

ng kính 1.3m

: a d ng sinh h c

Dt

:

ng kính tán

Hdc

:Chi u cao d

Hvn

: Chi u cao vút ng n

IUCN

: Liên minh b o t n thiên nhiên qu c t

KBT

: Khu b o t n

LSNG

: Lâm s n ngoài g

ODB

: Ô d ng b n

OTC

: Ô tiêu chu n

STT

: S th t

TB

: Trung bình

TCVN:

: Tiêu chu n vi t nam

UBND

: y ban nhân dân

i cành


vi

M CL C
U.................................................................................................... 1

PH N 1: M
1.1.

tv n

........................................................................................................ 1

1.2. M c tiêu nghiên c u c a
1.3. Ý ngh a c a

tài ........................................................................ 2

tài ............................................................................................ 3

1.3.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c ............................................ 3
1.3.2. Ý ngh a trong th c ti n ................................................................................. 3
PH N 2: T NG QUAN NGHIÊN C U ................................................................ 4
2.1. C s khoa h c ................................................................................................ 4
2.2. T ng quan v tình hình nghiên c u trong và ngoài n

c ................................ 6

2.2.1. Tình hình nghiên c u th c v t quý hi m trên th gi i. ................................ 6
2.2.2. Nghiên c u

Vi t Nam ................................................................................ 7

2.3.2. i u ki n kinh t - xã h i............................................................................ 14
PH N 3:

IT

NG, N I DUNG VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U ... 17

3.1.

it

ng và ph m vi nghiên c u ................................................................. 17

3.2.

a i m và th i gian nghiên c u: ................................................................. 17

3.3. N i dung nghiên c u...................................................................................... 17
3.3.1.

c i m s d ng và s hi u bi t c a ng

3.3.2.

c i m phân b c a loài Re h

3.3.3.

c i m phân lo i loài Re H

3.3.4.

c i m n i b t v hình thái c a loài ....................................................... 17

3.3.5. M t s

ng. ........................................................ 17
ng............................................................. 17

c i m sinh thái c a loài ............................................................. 17

3.3.6. ánh giá s tác
h

i dân v loài cây..................... 17

ng c a con ng

i t i khu v c nghiên c u có cây Re

ng m c t nhiên ............................................................................................. 18

3.3.7.

xu t m t s bi n pháp b o t n và phát tri n loài .................................. 18

3.4. Ph

ng pháp nghiên c u ............................................................................... 18

3.4.1. Ph

ng pháp nghiên c u chung. ................................................................ 18

3.4.2. Cách ti p c n c a
3.4.3. Ph

tài. ............................................................................. 18

ng pháp nghiên c u c th .................................................................. 19


vii
PH N 4: K T QU NGHIÊN C U..................................................................... 30
4.1.

c i m s d ng và s hi u bi t c a ng

4.1.1. S hi u bi t c a ng
4.1.2.

4.2.

i dân

a ph

i dân v loài Re h

ng v các loài Re h

c i m khai thác và s d ng n i b t c a loài Re h

ng ............. 30

ng. .................. 30

ng. ....................... 31

c i m phân b c a loài ............................................................................. 31

4.2.1.

c i m phân b trong các tr ng thái r ng............................................... 31

4.2.2.

c i m phân b theo tuy n i u tra ........................................................ 31

4.2.3.

c i m phân b

phân tán trên di n tích r ng c a h dân ...................... 33

4.3.

c i m phân lo i h c c a loài cây Re h

4.4.

c i m hình thái thân, cành, lá, hoa và qu ............................................... 35

4.5. M t s

c i m sinh thái h c c a loài Re h

ng ............................................ 35

ng ......................................... 37

4.5.1. C u trúc t thành t ng cây cao .................................................................... 37
4.5.2. T thành cây tái sinh n i có Re h
4.5.3.
4.6.

ng phân b . ........................................ 39

c i m cây b i, dây leo và th m t
c i m

i n i có loài phân b . .................... 42

t n i loài cây nghiên c u phân b .............................................. 44

4.7. ánh giá s tác

ng c a con ng

i t i khu v c nghiên c u có cây Re h

ng

m c t nhiên ......................................................................................................... 46
4.8.

xu t m t s bi n pháp b o t n và phát tri n loài ..................................... 47

4.8.1. Phân tích i m m nh, i m y u, c h i, thách th c trong công tác b o t n
loài Re h

ng t i huy n

i T - Thái Nguyên. .................................................. 47

4.8.2.

xu t bi n pháp b o t n .......................................................................... 48

4.8.3.

xu t bi n pháp phát tri n loài ................................................................ 49

PH N 5: K T LU N VÀ KI N NGH ................................................................ 50
5.1. K t lu n .......................................................................................................... 50
5.2. Ki n ngh ........................................................................................................ 50
TÀI LI U THAM KH O
I. TI NG VI T
II. TÀI LI U N

C NGOÀI

III. TÀI LI U INTERNET


1

PH N 1
M
1.1.

U

tv n
T

xa x a, r ng ã

ban t ng cho con ng

c coi là tài s n quý báu vào b c nh t mà thiên nhiên

i. Trong th c t , r ng ã em l i nhi u l i ích to l n. Ông

cha ta ã nh n xét giá tr to l n c a r ng qua câu: R ng vàng, bi n b c. Tr
r ng là ngu n cung c p nhi u lo i lâm s n c n thi t cho cu c s ng. Nói
ng

i ta ngh ngay

ng .T

n lát chun, c m lai, vàng tâm, giáng h
d ng,

ng r t

th công m ngh và các lo i g thông th

ch ng lò trong h m m

n r ng là

inh, Lim, S n, Táu c ng b n nh s t (nên

là t thi t) là nguyên li u xây d ng ình chùa, l ng t m, có

n cành c i, m u than … t t c

Ngày nay, v i khoa h c k thu t tiên ti n, hi n

cg i

b n hàng ngàn n m

c a chu ng
ng

c h t,

làm

gia

làm nhà c a. T cây g
u

c l y ra t r ng.
i, con ng

i ã ch ra

nhi u nguyên li u t ng h p t các s n ph m hóa h c, nh ng v n không th thay th
c vai trò c a g trong
nguyên li u chính

i s ng. Tre, N a, Trúc, Mai, V u … cùng v i g là

s n xu t gi y và hàng ngàn v t d ng quen thu c khác.

R ng còn cung c p cho ta nh ng s n v t quý hi m. Nhi u lo i cây c c a

r ng là nh ng v thu c em l i s c kh e và s s ng cho con ng

i. Không sao k

h t nh ng ngu n l i mà r ng em l i.
R ng còn gi vai trò i u hòa khí h u, b o v s s ng. R ng cây xanh b t
ngàn là lá ph i kh ng l thanh l c không khí, cung c p ngu n d
s ng cho con ng
n

ng khí duy trì s

i. Có lo i r ng ch n gió, ch n cát ven bi n. Có lo i r ng ng n

c l trên núi. R ng giúp con ng

i h n ch thiên tai.

c bi t, r ng là khu b o

t n thiên nhiên vô giá v i hàng ngàn loài chim, loài thú quí giá, là ngu n
nghiên c u b t t n cho các nhà sinh v t h c.
g n ch t v i t ng ch ng

i v i dân t c Vi t Nam, r ng còn

ng l ch s . Trong nh ng cu c kháng chi n ch ng

ngo i xâm, r ng tr thành c n c cách m ng: “r ng che b
thù”. Trong th i bình, r ng là n i ngh ng i, an d

c a m i ng

i.

tài

i, r ng vây quân

ng, là i m tham quan du l ch


2
R ng em l i nhi u l i ích nh th nên con ng

i ra s c khai thác ngu n l i

quý giá t r ng. B n lâm t c s n lùng g quý kh p n i. Mu n l y m t cây g quí,
chúng ch ng ng i phá h i hàng tr m cây c i to nh xung quanh. Vì ti n, chúng b y
H , s n G u, Bò tót, H

u, Nai, L n r ng, … ngay c trong mùa sinh s n. Vi c

t

r ng làm r y ã thu h p r t nhi u di n tích r ng. Nguy h i nh t là vi c làm ó ã
phá h y vành ai r ng phòng h , d n
l n không th nào ng n ch n

n hi m h a s t núi, l

c s gây ra h u qu ghê g m.

b o v r ng, Nhà n

c ta ã có pháp l nh c th v khai thác r ng. V i

s

ng h c a các t ch c b o v môi tr

v

n r ng, ph xanh

t tr ng

c ti n hành r ng kh p. Chúng ta

c b o t n và ngày càng phát tri n.

i s tác

ng c a con ng

s ng b thu h p di n tích và nhi u loài
b tuy t ch ng trong t

ng trên th gi i, phong trào th c hi n

i tr c … ang

hi v ng r ng r ng Vi t Nam s
Th i gian g n ây,d

t và nh ng c n l

ng lai g n.

i h sinh thái và môi tr

ng

ng v t th c v t ang

ng tr

c nguy c

ng n ng a s suy thoái

DSH

Vi t Nam

ã ti n hành công tác b o t n và hi n nay c n

c có 11 V

t n thiên nhiên và 34 khu r ng V n hóa - L ch s - Môi tr
lý r t ch t ch c a ban qu n lý khu b o t n, h t ki m lâm

n Qu c gia,61 khu B o
ng. M c dù

c qu n

a bàn nh ng n i ây

lâm t c v n hoành hành ngày êm. Nh ng cây g b ch t ng ng n ngang trong khu
b o t n, nh ng ti ng máy x g v n ngày êm kêu , “làm th nào
nh ng ho t
ây?.

ng trên c a lâm t c, làm th nào

c bi t là cây Re H

càn quét, khai thác Re H

b ov

ng n ch n

c ngu n gen quý t i

ng khi cách ây h n 20 n m ã có hàng lo t các v

ng

tri t xu t tinh d u và l y g làm nhà…

h không bi t bao nhiêu cây Re H

ng?

ã ch t

gi i áp cho câu h i trên và tìm hi u

m t s loài th c v t này.
Do ó tôi ti n hành th c hi n
c

i m sinh h c loài cây Re h

Meisn.) làm c s

tài th c hi n nh m
nh

ng (Cinnamomum parthenoxylon (Jack.)

b o t n và phát tri n loài t i huy n

1.2. M c tiêu nghiên c u c a
- Xác

tài t t nghi p nh m: “ Nghiên c u m t s

i T - Thái nguyên”.

tài
t các m c tiêu sau:

c th c tr ng c a cây Re h

ng t i khu v c nghiên c u.


3

- Xác
Re h

nh

c

c i m sinh v t h c và sinh thái h c và phân b c a loài

ng t i khu v c nghiên c u.
- Xác

nh

nghiên c u và

c tác

xu t

1.3. Ý ngh a c a

ng c a con ng

i t i tài nguyên r ng t i khu v c

c gi i pháp b o t n và phát tri n loài.

tài

1.3.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c
- Giúp tôi hi u thêm v s phân b và sinh tr
-

ng.

ng d ng nh ng ki n th c ã h c vào trong th c ti n.

- Bi t
Re H

ng c a cây Re h

c t m quan tr ng c a các loài th c v t quý hi m nói chung và cây

ng nói riêng.
- Bi t

c t m quan tr ng c a công tác b o t n trong s nghi p b o v và

phát tri n r ng hi n nay.
1.3.2. Ý ngh a trong th c ti n
Vi c nghiên c u và ánh giá
Re H

ng nh m

c i m sinh thái, tình tr ng phân b c a loài

xu t m t s gi i pháp b o t n.


4

PH N 2
T NG QUAN NGHIÊN C U
2.1. C s khoa h c
Ai c ng bi t trên th gi i c ng nh Vi t Nam s suy gi m v
h c và gi m sút v s l

ng loài

a dang sinh

ng th c v t. R t nhi u loài ã

danh sách c n b o t n. Trong ó Re H

c

a vào

ng c ng là m t trong nh ng loài cây

c

a vào danh sách b o t n
V c s sinh h c
Nghiên c u

c i m sinh h c c a loài h t s c c n thi t và quan tr ng, ây là

c s khoa h c cho vi c b o v và s d ng h p lý ngu n tài nguyên thiên nhiên,
ng n ng a suy thoái các loài nh t là nh ng loài
ng a ô nhi m môi tr
ng

ng...là c s

ng, th c v t quý hi m, ng n

khoa h c xây d ng m i quan h gi a con

i và th gi i t nhiên.
V c s b ot n
kh c ph c tình tr ng trên Chính ph Vi t Nam ã

ra nhi u bi n pháp,

cùng v i các chính sách kèm theo nh m b o v t t h n tài nguyên
n

c. Tuy nhiên, th c t

ang

t ra nhi u v n

liên quan

DSH c a

nb ot n

ph i gi i quy t nh quan h gi a b o t n và phát tri n b n v ng ho c tác
bi n

i khí h u

t

DSH c n
ng c a

i v i b o t n DSH .v.v.

D a trên các tiêu chu n ánh giá tình tr ng các loài c a IUCN, chính ph
Vi t Nam c ng công b Sách

Vi t Nam

v tài nguyên sinh v t thiên nhiên.

ng d n, thúc

y công tác b o

ây c ng là tài li u khoa h c

c s d ng vào

vi c so n th o và ban hành các quy

h

nh, lu t pháp c a Nhà n

nguyên sinh v t thiên nhiên, tính a d ng sinh h c và môi tr
IUCN công b v n b n n m 2004 (Sách

c v b o v tài

ng sinh thái. Sách

2004) vào ngày 17 tháng 11, 2004.

V n b n này ã ánh giá t t c 38.047 loài, cùng v i 2.140 phân loài, gi ng, chi
và qu n th . Trong ó, 15.503 loài n m trong tình tr ng nguy c tuy t ch ng g m
7.180 loài

ng v t, 8.321 loài th c v t, và 2 loài n m.


5
+ Tuy t ch ng ( EX): Là m t tr ng thái b o t n c a sinh v t
trong Sách

IUCN. M t loài ho c d

c quy

nh

i loài b coi là tuy t ch ng khi có nh ng

b ng ch ng ch c ch n r ng cá th cu i cùng ã ch t.
+ Tuy t ch ng trong t nhiên( EW): là m t tr ng thái b o t n c a sinh
v t. M t loài ho c d
kh o sát k l

ng

i loài b coi là tuy t ch ng trong t nhiên khi các cu c

sinh c nh ã bi t và ho c sinh c nh d

oán, vào nh ng th i

gian thích h p (theo ngày, mùa n m) xuyên su t vùng phân b l ch s c a loài

không ghi nh n

c cá th nào. Các kh o sát nên v

cho vòng s ng và d ng s ng c a
còn

c tìm th y v i s l

u

t khung th i gian thích h p

n v phân lo i ó. Các cá th c a loài này ch

ng r t ít trong sinh c nh nhân t o và ph thu c hoàn

toàn vào ch m sóc c a con ng

i.

+ C c kì nguy c p (CR): là m t tr ng thái b o t n c a sinh v t. M t loài
ho c nòi

c coi là c c k nguy c p khi nó ph i

ch ng trong t nhiên r t cao trong m t t

i m t v i nguy c

tuy t

ng lai r t g n .

+ Nguy c p (EN): Là m t tr ng thái b o t n c a sinh v t. M t loài b coi
là Nguy c p khi nó ph i
trong m t t

i m t v i nguy c tuy t ch ng trong t nhiên r t cao

ng lai r t g n nh ng kém h n m c c c k nguy c p.

+ S p nguy c p (VU): Là m t tr ng thái b o t n c a sinh v t. M t loài ho c
nòi b

ánh giá là S p nguy c p khi nó không n m trong 2 b c CR và Nguy c p

(EN) nh ng ph i
t

i m t v i nguy c tuy t ch ng trong t nhiên cao trong m t

ng lai không xa.
+S pb

e d a: là m t tr ng thái b o t n c a sinh v t. M t loài ho c nòi b

ánh giá là S p b

e d a khi nó s p ph i

nhiên cao trong m t t

i m t v i nguy c tuy t ch ng trong t

ng lai không xa.

+ Ít quan tâm ( Least Concern) - Ic: Bao g m các taxon không
ph thu c b o t n ho c s p b

e d a.

+ Thi u d li u ( Data Deficient) - DD: M t taxon
khi ch a

thông tin

có th

c coi là

c coi là thi u d n li u

ánh giá tr c ti p ho c gián ti p v nguy c tuy t

ch ng, c n c trên s phân b và tình tr ng qu n th .


6

+ Không

c ánh giá ( Not Evaluated) - NE: M t taxon

ánh giá khi ch a

c

i chi u v i các tiêu chu n phân h ng.

b o v và phát tri n các loài
hành (Ngh

c coi là không

ng th c v t quý hi m Chính ph

nh s 32 /2006/N -CP). Ngh

nh quy

nh các loài

ã ban

ng, th c v t

quý, hi m g m hai nhóm chính:
+IA,B Th c v t r ng,
ích th

ng m i (IA

i v i th c v t r ng).

+IIA,B Th c v t r ng,
th

ng m i (IIA

ng v t r ng nghiêm c m khai thác, s d ng vì m c

ng v t r ng h n ch khai thác, s d ng vì m c ích

i v i th c v t r ng).

C n c vào phân c p b o t n loài và

DSH có r t nhi u loài

c x p vào c p b o t n CR, EN và VU c n
gen quý giá cho thành ph n a d ng sinh h c

c b o t n, nh m gìn gi ngu n
Vi t Nam nói riêng và th gi i nói

chung, ây là c s khoa h c giúp tôi ti n hành
i v i b t k công tác b o t n m t loài

ng th c v t

tài này.
ng th c v t nào ó thì vi c i tìm hi u

k tình hình phân b , hi n tr ng n i phân b là i u c p thi t nh t
ph

ng th c b o t n các loài th c v t quý hi m.

ây là c s ti p theo

xu t các
tôi th c

hi n nghiên c u c a mình.
2.2. T ng quan v tình hình nghiên c u trong và ngoài n

c

2.2.1. Tình hình nghiên c u th c v t quý hi m trên th gi i.
nâng cao nh n th c trong xã h i và toàn c ng

ng v tính c p thi t c a

vi c b o t n a d ng sinh h c và t o c li u quan tr ng cho công tác b o t n,
t n m 1964, hi p h i b o t n thiên nhiên th gi i, ã cho xu t b n các B sách
nh m cung c p m t cách khoa h c và có h th ng danh sách v tình tr ng b o t n
và a d ng c a các loài

ng v t và th c v t ang có nguy c tuy t ch ng trên th

gi i. N m 1994, IUCN ã
h ng tình tr ng các loài
tiêu chu n c a IUCN

xu t nh ng th h ng và tiêu chu n m i cho vi c phân
ng v t, th c v t b

e do trên th gi i. Các th h ng và

c c th hoá nh sau: loài tuy t ch ng (EX), loài r t nguy

c p (CR), loài nguy c p (EN), loài s nguy c p (VU),…N m 2004 Sách
công b v n b n ánh giá các loài

ng th c v t g i là (Sách

IUCN

2004) vào ngày 17


7
tháng 11 n m 2004. V n b n này ã ánh giá t t c 38.047 loài, cùng v i 2.140
phân loài, gi ng, chi và qu n th . Trong ó, 15.503 loài n m trong tình tr ng nguy
c tuy t ch ng g m 7.180 loài

ng v t, 8.321 loài th c v t, và 2 loài n m.

Danh sách c ng công b 784 loài tuy t ch ng

c ghi nh n t n m 1500.

Nh v y là ã có thêm 18 loài tuy t ch ng so v i b n danh sách n m 2000. M i
n m m t s ít các loài tuy t ch ng l i

c phát hi n và s p x p vào nhóm DD. Ví

d , trong n m 2002 danh sách tuy t ch ng ã gi m xu ng 759 tr

c khi t ng lên

nh hi n nay.
Công tác b o t n trên th gi i ã
n

c phát tri n, các v

c chú tr ng t

n qu c gia khu b o t n ã

Trên th gi i các nghiên c u v cây Re h
b

Trung Qu c và

n

,

r t lâu,

c bi t là các

c thành l p t r t s m.
ng ch a có nhi u. Loài nay phân

Vi t nam thì Phân b ch y u

: Cao B ng, Tuyên

Quang, Qu ng Ninh, B c Giang, Qu ng Tr , à N ng.
2.2.2. Nghiên c u

Vi t Nam

Thiên nhiên nhi t

i Vi t Nam ã t o ra h th c v t a d ng, a l i ích.

Hi n nay, các nhà khoa h c ã th ng kê

c 11.373 loài thu c 2.524 chi, 378 h

trong 7 ngành th c v t khác nhau (Nguy n Ngh a Thìn, 1997)[17]. V i h n 19 tri u
hecta r ng và
tn

t r ng, h th c v t này là m t ti m n ng to l n cho s phát tri n c a

c, th hi n rõ l i th c a ngành lâm nghi p so v i nhi u ngành s n xu t

khác. Trong t p oàn các loài cây a m c ích ã
Re h

c

nh danh

Vi t Nam, cây

ng (Cinnamomum parthenoxylum (Jack) Meissn) là loài cây có tri n v ng

em l i giá tr kinh t cao trong t

ng lai,

c bi t cho nh ng ng

i dân nghèo s ng

vùng núi.
Các nghiên c u v b o t n
C th là lu t qu n lí b o v và phát tri n r ng n m 1994, tháng 7/1993 lu t
t ai ra
Sách

i quy

nh c th các i u kho n chính sách v

Vi t Nam l n

th i gian t 1992

u tiên

t ai.

c so n th o và chính th c công b , trong

n 1996 và n m 2007, ã th c s phát huy tác d ng,

d ng có hi u qu trong các ho t

cs

ng nghiên c u gi ng d y, qu n lý, b o v ngu n


8

tài nguyên

ng th c v t

n

c ta, áp ng yêu c u phát tri n khoa h c công ngh ,

b o t n a d ng sinh h c, tài nguyên sinh v t, môi tr

ng thiên nhiên n

c ta trong

giai o n v a qua.
Vi t Nam ã có nh ng cam k t và hành
phát tri n ngu n tài nguyên

ng c th

ng th c v t hoang dã.

m t lo t các v n b n, chính sách ã ra

i u này

c th hi n b ng

i. Ba m c quan tr ng nh t trong l nh v c

b o t n c a Vi t Nam là s ra

i c a Ngh

48/2002/N -CP (2002) và Ngh

nh 32-CP (2006). Ngh

Th t

qu n lý, b o t n và

nh 18/H BT (1992), Ngh
nh 32/2006 CP

ng Chính ph ban hành ngày 30 tháng 3 n m 2006 nh m quy

ng th c v t nguy c p quý hi m c n

nh
c

nh các loài

cb ov .

Nghiên c u v sinh thái, phân lo i
Ý ngh a c a nghiên c u sinh thái loài h t s c c n thi t và quan tr ng, ây là
c s cho vi c b o v và s d ng h p lý ngu n tài nguyên thiên nhiên, Ng n ng a
suy thoái các loài nh t là nh ng loài
môi tr

ng, th c v t quý hi m, ng n ng a ô nhi m

ng...
Khi nghiên c u sinh thái các loài th c v t, Lê M ng Chân (2000) [20] ã nêu

tóm t t khái ni m và ý ngh a c vi c nghiên c u. Sinh thái th c v t nghiên c u tác
ng qua l i gi a th c v t v i ngo i c nh. M i loài cây s ng trên m t
qua quá trình thích ng và ti n hoá lâu dài,
th c v t thích ng và hình thành nh ng
tính

nuôi d
các

i tìm hi u

c tính sinh thái riêng, d n d n nh ng

c tính sinh thái c a loài cây

c i t o t nhiên và môi tr

Phan K L c (1970), ã xách

gây tr ng, ch m sóc,
ng th i l i d ng

ng Lê M ng Chân (2000) [20].

nh h th c v t mi n b c Vi t Nam có 5609

loài thu c 1660 chi và 240 h , tác gi d
thành loài r ng nhi t

c

i v i hoàn c nh.

ng, s d ng và b o t n các loài cây úng lúc, úng ch

c tính y

u tr i

hoàn c nh s ng khác nhau các loài

c di truy n và tr thành nhu c u c a cây
Con ng

t

ngh áp d ng công th c ánh giá t

i.

Thái V n Tr ng (1970), th ng kê h th c v t Vi t Nam có 7004 loài th c v t
b c cao có m ch thu c 1850 chi, 289 h [23].


9
Nguy n Th H ng, Hoàng Chung (1995), Khi nghiên c u m t s

c i m

sinh thái, sinh v t h c c a san van Qu ng Ninh và các mô hình s d ng ã phát hi n

c 60 h th c v t khác nhau v i 131 loài.
Nguy n V n Thìn (1997),

ã th ng kê thành ph n loài c a VQG có

kho ng 2.000 loài th c v t, trong ó có 904 cây có ích thu c 478 chi, 213 h
thu c ngành: D

ng x , H t tr n, H t kín, các loài này

c x p thành 8 nhóm

có giá tr khác nhau [17].
Lê Ng c Công (2004), nghiên c u h th c v t t nh Thái Nguyên ã th ng
kê các loài th c v t b n cao có m ch c a t nh Thái Nguyên là 160 h , 468 chi, 654
loài ch y u là cây lá r ng th

ng xanh, trong ó có nhi u cây quý nh : Lim, D ,

Trai, Nghi n …
Lê Ng c Công, Hoàng Chung (1995), nghiên c u thành ph n loài, d ng s ng sa
van b i vùng

i trung du B c Thái (c ) ã phát hi n loài thu c 47 h khác nhau [6].

T t L i (1991) [10] trong “Nh ng cây thu c và v thu c Vi t Nam” - tái
b n l n 3 có s a

i b sung ã mô t nhi u loài th c v t b m

a hoang d i h u ích

làm thu c, trong ó có nhi u bài thu c hay.
Các nghiên c u có liên quan
Re H

n cây Re H

ng

ng Cinnamomum parthenoxylon (Jack) Meisn. Tên

ng ngh a:

Laurus parthenoxylon Jack, 1820; Laurus porrecte Roxb. 1832; Sassafras
parthenoxylon (Jack) Nees, 1836; Cinnamomum simondii Lecomte, 1913;
Cinnamomum porrectum (Roxb.) Kosterm. 1952. Hay còn g i là Co ch u, Re d u,
Vù h
30 m,

ng, Xá x , thu c h Long não (Lauraceae), cây g to, th

ng xanh, cao

n

ng kính thân 70-90 cm, cành nh n, màu h i en khi khô. Lá m c cách,

dai, hình tr ng, dài 9-11 cm, r ng 4-5 cm, thót nh n v 2
gi a ph ng

m t trên, l i

m td

u; gân bên 4-7 ôi, gân

i; cu ng dài 2-3 cm, nh n. C m hoa chu

nách lá, dài 6-12 cm, ph lông màu nâu; cu ng hoa dài 1-3 mm, ph lông; bao hoa 6
thùy, có lông dài 1,5-2 mm, thuôn; nh h u th 9, chia 3 vòng, 2 vòng nh ngoài
không tuy n, ch có lông, nh vòng th 3 có 2 tuy n, tuy n không chân, nh lép 3,
hình tam giác có chân; b u hình tr ng, nh n, vòi ng n, núm hình

a. Qu hình c u,

ng kính 8-10 mm, ính trên ng bao hoa hình chén. Mùa hoa tháng 1-5, qu


10
tháng 6-9. M c trong r ng r m nhi t
vôi,

cao 100-600 m. Phân b

Ninh, B c Giang, Qu ng Tr ,

i th

ng xanh, m trên núi

t hay núi á

: Vi t Nam (Cao B ng, Tuyên Quang, Qu ng

à N ng),

n

, Trung Qu c. Loài có ngu n gen

hi m; g t t không m i m t, dùng trong xây d ng, làm tà v t, óng tàu; lá, v và r
có th chi t tinh d u [3].
Re h

ng (Cinnamomum parthenoxylon (Jack.) Meisn.) là m t trong nh ng

loài cây ang có nguy c b tuy t ch ng nên c n

c u tiên nghiên c u b o t n và

phát tri n ngu n gen quý hi m này. Qua k t qu nghiên c u v “ nh h
i u hòa sinh tr
Re h
ph

ng IBA (indol butyric acid)

n kh n ng ra r trong giâm hom cây

ng ph c v b o t n và phát tri n ngu n gen
ng pháp nhân gi ng vô tính chúng ta có th ch

gây tr ng loài này trên di n r ng

v

n qu c gia B ch Mã”, b ng
ng ngu n gi ng cho k ho ch

các phân khu ph c h i h sinh thái b ng gi i pháp

lâm sinh nh tr ng d m, khoanh nuôi xúc ti n tái sinh
Cây Re h

ng c a ch t

b o t n ngu n gen. [9].

ng (Cinnamomum parthenoxylon (Jack) Meisn) là m t loài cây

quý, a tác d ng. Do có giá tr kinh t cao nên loài cây này hi n ã b khai thác m t
cách ki t qu . Thêm vào ó, s l
v n

ng cây tái sinh t nhiên c a Re h

b o t n loài là r t c n thi t. V i vi c s d ng ph

ng r t ít nên

ng pháp nghiên c u t

thành t ng cây cao và nghiên c u tái sinh trong lâm nghi p, chúng tôi ã xác
c t i các lâm ph n có Re h

nh

ng phân b , thành ph n các loài cây g t ng cao r t

a d ng (t 21 - 39 loài). T thành các loài cây g tái sinh ch y u là các loài cây a
sáng nh Gò

ng, D , Hoàng àn, Chân chim… v i m t

dao

ng t 6.200 -

7.920 cây/ha, ngu n g c cây tái sinh ch y u là h t v i a s cây có ph m ch t t t.
V is l
Re h

ng ch có 7 cây trên 40 ô d ng b n có di n tích m i ô 25m2, cây tái sinh

ng ã không tham gia vào công th c t thành loài.[7].

2.3. T ng quan v khu v c nghiên c u
2.3.1. i u ki n t nhiên khu v c nghiên c u
2.3.1.1. V trí

a lý

i t là Huy n mi n núi n m

phía Tây B c c a t nh Thái Nguyên, cách

Thành Ph Thái Nguyên 25km, v i t ng di n tích 57.415,73ha; n m trong t a

t


11
n 21050’

21030’
c xác

v B c, 105032’

n 105042’

king

ông. Ranh gi i huy n

nh nh sau :

- Phía B c giáp huy n

nh Hóa

- Phía Nam giáp huy n Ph Yên và Thành Ph Thái Nguyên
- Phía ông giáp huy n Phú L

ng

- Phía Tây B c và ông Nam giáp t nh Tuyên Quang và t nh Phú Th .
2.3.1.2. i u ki n
Huy n

a hình

i T có

a hình t

huy n d c d n t Tây B c xu ng

ng

i ph c t p, h

ông Nam.

ng ch

a hình mang

o

a hình c a

c Tr ng c a trung

du, mi n núi.
- Phía Tây và Tây Nam có dãy núi Tam
V nh Phúc, Phú Th ,

o ng n cách gi a huy n và t nh

cao t 300-600m.

- Phía B c có dãy núi H ng và Núi Chúa.
- Phía ông là dãy núi pháo cao bình quân 150 - 300m.
- Phía Nam là dãy núi Th n L n th p d n t b c xu ng nam.
2.3.1.3. Khí h u
- N m trong vùng khí h u nhi t

i gió mùa, th i ti t chia làm 4 mùa, song

ch y u là 2 mùa chính: Mùa m a và mùa khô, mùa m a t tháng 4
mùa khô t tháng 11
- Huy n

n tháng 3 n m sau.

i T có l

1800mm - 2000mm, l

n tháng 10,

ng m a r t l n, trung bình l

ng m a phân b không

ng m a hàng n m t

u theo không gian và th i gian,

có s chênh l ch l n gi a mùa m a và mùa khô.
-

m không khí cao, trung bình t 70 - 80%, nhi t

n m t 22,90C; nhi t

trung bình hàng

trung bình cao nh t 27,20C; th p nh t là 200C.

2.3.1.4. Th y v n
- Sông ngòi: H th ng sông Công ch y t

nh Hóa xu ng, h th ng các

su i, khe nh su i La B ng, Quân Chu, Cát Nê v.v…
-H

p: H núi C c l n nh t T nh v i di n tích m t n

a i m du l ch n i ti ng, v a là n i cung c p n

c 769 ha, v a là

c cho các Huy n Ph Yên, Phú


12
Bình, Sông Công, Thành ph Thái Nguyên và m t ph n cho t nh B c Giang. Ngoài
ra còn có các h : Ph
Na Mao, L c Ba,

ng Hoàng,
cL

oàn U , Vai Mi u,

ng v i dung l

ng n

ct

p Minh Ti n, Phú Xuyên,
i bình quân t 40 - 50 ha m i

p và t 180 - 500 ha m i H .
- Thu v n: Do nh h

i T th

ng có l

ng c a v trí

a lý,

c bi t là các dãy núi bao b c

ng m a l n nh t T nh, trung bình l

ng m a hàng n m t

1.800mm - 2.000mm r t thu n l i cho phát tri n s n xu t nông lâm nghi p c a
Huy n (

c bi t là cây chè).

2.3.1.5. V tài nguyên - khoáng s n
a) Tài nguyên r ng:
Di n tích

t lâm nghi p 28.020 ha, trong ó r ng t nhiên là 16.022 ha và

r ng tr ng t 3 n m tr lên là 11.000 ha. Ch y u là r ng phòng h , di n tích r ng
kinh doanh không còn ho c còn r t ít vì nh ng n m tr
bãi và tàn phá

làm n

c ây ã b khai thác b a

ng r y.

b) Tài nguyên khoáng s n:
i T

c thiên nhiên

u ãi phân b trên

a bàn nhi u tài nguyên

khoáng s n nh t T nh, 19/31 xã, th tr n có m và i m qu ng.

c chia ra làm 4

nhóm qu ng ch y u sau:
- Nhóm khoáng s n là nguyên li u cháy: Ch y u là than n m
Huy n: Yên Lãng, Hà Th
Có 3 m l n thu c Trung
B c làng C m. S n l

8 xã c a

ng, Ph c Linh, Na Mao, Minh Ti n, An Khánh, Cát Nê.
ng qu n lý và khai thác: M Núi H ng, Khánh Hoà,

ng khai thác hàng n m t 10

n 20 nghìn t n/ n m.

- Nhóm khoáng s n kim lo i:
+ Nhóm kim lo i màu: Ch y u là thi c và Vônfram.

các xã Hà Th

ng,

Yên Lãng, Phú Xuyên, La B ng, Hùng S n, tân Thái, V n Yên, Ph c Linh, Tân
Linh, Cù vân.
+ Nhóm kim lo i en: Ch y u là Titan, s t n m
- Nhóm khoáng s n phi kim lo i: pyrit, barit
- Khoáng s n và v t li u xây d ng:


13
2.3.1.6. V du l ch
Khu du l ch H Núi C c v i câu chuy n huy n tho i v Nàng công chàng
C c ã thu hút khách du l ch trong n

c và ngoài n

c, n m

phía Tây nam c a

Huy n, ây c ng là i m xu t phát i th m khu di tích trong Huy n nh : Núi V n,
Núi Võ, khu r ng Qu c gia Tam

o, di tích l ch s 27/7 v.v… Nhìn chung ti m

n ng phát tri n d ch v du l ch

iT

ã và ang

c quan tâm phát tri n, ây

là ti m n ng l n c a Huy n c ng nh c a T nh Thái Nguyên.
2.3.1.7. Th nh

ng

Qua quá trình thu th p s li u có b ng t ng h p các lo i

t chính c a huy n

iT :
B ng 1.1: T ng h p các lo i
ASTT

Tên

Tên

t

t chính c a huy n

t theo

iT

Kí hi u

Di n tích

T l

FAO-UNESCO

FAO

(Ha)

(%)

1

t phù sa chua

Dystric Fluvisols

FLd

1.708,83

2,98

2

t phù sa Gley

Gleyic Fluvisols

FLg

6.664,90

11,61

3

tl y

Umbric Gleysol

Glu

398,70

0,69

4

t áb t

Haplic Andosols

Anh

312,80

0,54

5

t xám Feralit

Feralic Acrisol

Acf

28.266,80

49,23

6

át xám b c màu

Haplic Acrisol

Ach

828,71

1,45

8

t xám mùn

Humic Acrisol

Acu

19.234,99

33,5

-

-

T ng di n tích t nhiên

57.415,73 100.00

(Ngu n: Niên giám th ng kê 2012)
2.3.1.8. ánh giá chung v

i u ki n t nhiên:

Thu n l i:
- Huy n

i T có v trí thu n l i, g n thành ph Thái Nguyên, g n trung

tâm kinh t , chính tr c a t nh Thái Nguyên, có h th ng giao thông r t a d ng và
phong phú thu n l i cho vi c i l i, giao l u v i các t nh và các huy n lân c n. Là
u m i giao thông n i li n khu trung tâm kinh t chính tr c a t nh Thái Nguyên
v i vùng ATK Tuyên Quang.


14
a hình, khí h u và

- Có

t phù h p v i i u ki n phát tri n kinh t nông,

lâm, ng nghi p, d ch v , du l ch. Công nghi p và ti u th công nghi p, có ngu n
tài nguyên khoáng s n l n.
- Hy n có ti m n ng v tài nghuyên khoáng s n, v t li u xây d ng v i các
i m c m công nghi p ang phát tri n t o

a bàn thu hút

u t thu n l i. Huy n

có ti m n ng l n v du l ch, có nhi u di tích l ch s , v n hóa và danh lam th ng
c nh

p.
Khó kh n
- Là huy n mi n núi,

a hình t

ng

i ph c t p, nhi u n i i l i khó kh n ,

s n xu t nông nghi p còn chi m t l cao, các nghành ngh ch a phát tri n m nh.
Ngu n v n ít, chuy n giao c c u s d ng
còn s y ra
c a ng

m t s vùng tr ng nh h

t còn ch m, hàng n m còn l l t, s t l

ng l n

n s n xu t và

i s ng sinh ho t

i dân.
- Qu

t h n ch ,

t ai kém màu m , ch a khai thác tri t

a vào s

d ng. Tình tr ng khai thác, b o v tài nguyên ch a t t, ch a h p lý, d n t i vi c
thi u n

c trong mùa khô v n s y ra, làm cho hi u qu s d ng

t ch a cao.

2.3.2. i u ki n kinh t - xã h i.
2.3.2.1. Th c tr ng phát tri n kinh t .
N m 2012 m c dù nên kinh t huy n còn g p nhi u khó kh n, nh ng v n
t c

t ng tr

ng cao và t

ng

- Thu nh p bình quân
19,8 tri u

ng/ng

i n

u ng

nh. T c

t ng tr

i t ng t 12,7 tri u

t

ng kinh t 14,3%.
ng/ng

i n m 2010 lên

i n m 2012.

- Giá tr s n xu t nông lâm nghi p (giá c

nh): t ng 3,54%;

- Giá tr d ch v : t ng 16,5%.
- Giá tr s n xu t công nghi p - xây d ng: 1.229,5 t
v i n m 2011; riêng giá tr công nghi p trên

a bàn 815,3 t

ng, t ng 30,5% so
ng,

t 123,8%.

Sau ây là b ng chuy n d ch c c u kinh t qua các n m.
B ng 1.2: Chuy n d ch c c u kinh t qua các n m.

STT

Ngành kinh t

2010

2011

2012


15

C c u

100,00

100,00

100,00

1

Công nghi p - Xây d ng

34,97

37,26

39,91

2

D ch v

33,34

33,95

33,99

3

Nông, lâm nghi p, th y s n

31,68

28,79

26,09

(Ngu n: Niên giám th ng kê 2012)
2.3.2.2. Th c tr ng phát tri n xã h i.
- Quy mô dân s n m 2012: 160.598 ng

i

- T l h nghèo: 19,69%, gi m 3,84% so v i n m 2011.
- T l tr em (d

i 5 tu i) suy dinh d

- T o vi c làm m i cho 2.732 lao
- T l gia ình v n hóa
hóa

ng 13,9%.

ng.

t 69%, ( k ho ch giao 72% tr lên); xóm b n v n

t 20,1% ( K ho ch giao 25% tr lên); c quan v n hóa

t 88%, ( k ho ch

giao trên 90%).
- T l tr
- T l xã

ng

t chu n qu c gia: 73.5%

t chu n qu c gia v y t : 83,8%, ( trong ó có 23 xã

nh n và 3 xã ang ch quy t

c công

nh công nh n c a t nh).

2.3.2.3. Th c tr ng phát tri n c s h t ng k thu t, h t ng xã h i.
a) Giao thông.
i T có m t
T ng chi u dài

ng b trên

ng giao thông khá cao so v i các Huy n trong T nh.
a bàn kho ng g n 600km.

Trong ó:
+

ng Qu c l 37, ch y dài su t Huy n, dài 32km, ã

+

ng T nh qu n lý: G m 3 tuy n

ng: án i H núi C c;

Yên; Khuôn Ngàn i Minh Ti n - nh Hoá; Phú L c i u- ôn L
+ Còn l i là các tuy n
+Tuy n

c d i nh a.
iT

ng Phú L

i Ph
ng.

ng á, c p ph i thu c Huy n và xã qu n lý.

ng s t Quán tri u - Núi H ng dài 33,5 km là m t thu n l n l n

trong vi c ph c v s n xu t và giao l u hàng hoá (Ch y u là v n chuy n than)
Nhìn chung, h th ng giao thông c a Huy n t
ch t l

ng ch a áp ng yêu c u (Ch y u là

ng

i thu n l i, song v

ng á c p ph i,

t), c n ph i có


16
k ho ch t ng b

c

u t nâng c p h th ng c u,

ng liên Huy n, liên xã, xóm

trong nh ng n m t i.
b) Th y l i.
Tính

n n m 2012 toàn huy n ã xây d ng

p và hàng tr m km

kênh m

ng. Nhìn chung c b n áp ng n

ra còn t

i m cho hàng tr m ha cây công nghi p, cây n qu , k t h p nuôi tr ng th y

s n và cung c p n

ct

c 25 h ,

i cho di n tích gieo tr ng lúa. Ngoài

c sinh ho t cho m t b ph n khá l n dân c khu v c nông thôn.

c) H th ng i n.

M ng l
tuy n l

i i n

i T n m trong h th ng i n Mi n B c. bao g m 06

i i n 35 KV; 4 tuy n l

i i n 6 Kv và hàng tr m km i n l

Hi n t i các xã, thi tr n trong huy n ã

c s d ng i n l

i 0,4 KV.

i qu c gia. T l s h

c dung i n là 95,5%.
d) Giáo d c và ào t o.
Quy mô, ch t l

ng giáo d c và ào t o ti p t c

c nâng lên. T l h c sinh t t nghi p THCS
ti u h c

t 100%. K t qu

c duy trì và t ng b

c

t 99,9%, T l h c sinh lên b c

l t t nghi t THPT toàn huy n

t 92,08%, th p h n

1,69% so v i bình quân chung c a toàn t nh; H th ng b túc

t: 98,59%, cao h n

15,44% so v i bình quân chung c a toàn t nh.
e) Y t ,
Công tác tuyên truy n giáo d c s c kh o, ng n ng a d ch b nh, ki m tra
giám sát v sinh an toàn th c ph m
b nh, khám b nh, ch a b nh

c tri n khai có hi u qu . Ho t

ng phòng

c duy trì. Công tác giám sát, ki m tra v sinh an

toàn th c ph m, ki m tra các c s ch bi n cá nhân trên

a bàn toàn huy n

c

tri n khai có hi u qu .
f)V n hóa - th thao.
T ch c các ho t

ng thông tin, tuyên truy n, v n hóa, v n ngh , th d c

th thao v i n i dung, hình th c có nhi u
tr

ng,

ng l i c a

i m i, t p chung tuyên truy n các ch

ng, chính sách pháp lu t c a Nhà n

c.