I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
---------------------
NÔNG XUÂN TH NG
NGHIÊN C U NH H
TR
NG C A H N H P RU T B U
N SINH
NG C A CÂY NGÂU (AGLAIA DUPERREANA) T I V
M TR
NG
I H C NÔNG LÂM THÁI NGUYÊN
KHÓA LU N T T NGHI P
H
ào t o
IH C
: Chính quy
Chuyên ngành
: Qu n lý tài nguyên r ng
Khoa
: Lâm nghi p
Khóa h c
: 2011 - 2015
Gi ng viên h
ng d n : ThS. L
Khoa Lâm nghi p - Tr
ng
Thái Nguyên - 2015
ng Th Anh
i h c Nông Lâm
N
i
L I CAM OAN
Tôi xin cam oan
li u
ây là công trình nghiên c u c a b n thân tôi, các s
c i u tra thu th p khách quan và trung th c. K t qu nghiên c u
ch a
c s d ng công b trên tài li u nào khác. N u sai tôi xin hoàn toàn
ch u trách nhi m!
Thái Nguyên, ngày 26 tháng 5 n m 2015
XÁC NH N C A GVHD
Ths. L
ng Th Anh
Ng
i vi t cam oan
Nông Xuân Th ng
XÁC NH N C A GIÁO VIÊN CH M PH N BI N
Xác nh n sinh viên ã s a theo yêu c u
c aH i
ng ch m Khóa lu n t t nghi p!
ii
L IC M N
Cu i cùng b n n m i h c c ng ã trôi qua, trong su t kho ng th i gian
ó không ch tôi mà t t c các b n sinh viên ã
c h c t p và rèn luy n, ã
c trang b y
nh ng ki n th c c b n chu n b hành trang b c vào
cu c s ng, góp m t ph n s c l c nh bé c a mình vào xây d ng t n c.
Nh ng nh ng ki n th c trong th c t còn r t h n ch và h c ph i i ôi v i
hành, chính vì v y mà giai o n th c t p t t nghi p là r t quan tr ng và không
th thi u i v i m i sinh viên. ây c ng là giai o n
cho sinh viên ti p
xúc v i th c ti n s n xu t, nâng cao chuyên môn nghi p v , t o i u ki n cho
b n thân có tác phong làm vi c nghiêm túc, úng n, phát huy
c tính
sáng t o c a b n thân tích l y
c kinh nghi m c n thi t cho sau này.
t
c các m c tiêu trên,
c s nh t trí c a nhà tr ng, ban ch
nhi m khoa Lâm Nghi p tr ng i h c Nông Lâm Thái Nguyên tôi ã ti n hành
th c t p t t nghi p v i tài: “ Nghiên c u nh h ng c a h n h p ru t b u
n sinh tr ng c a cây Ngâu (Aglaia duperreana) t i v n m Tr ng
i H c Nông Lâm Thái Nguyên ’’.
Hoàn thành
c khóa lu n này tôi ã nh n
c s giúp t n tình c a các
cán b công nhân viên v n m Trung tâm nghiên c u và phát tri n Lâm
Nghi p vùng núi phía B c, tr ng i h c Nông Lâm, cùng các th y cô giáo
trong khoa Lâm Nghi p c bi t h n là s h ng d n ch o t n tình c a cô giáo
h ng d n: ThS. L ng Th Anh ã ch b o tôi su t trong quá trình làm tài.
Qua ây tôi xin
c bày t lòng bi t n chân thành nh t t i Ban giám hi u nhà
tr ng, Ban ch nhi m khoa Lâm Nghi p và t t c các th y cô giáo cùng toàn th
gia ình, b n bè ã giúp tôi hoàn thành khóa lu n này.
Vì n ng l c c a b n thân và th i gian có h n, b c u làm quen v i
th c t và ph ng pháp nghiên c u nên b n khoá lu n t t nghi p c a tôi
không th tránh kh i nh ng thi u xót. Chính vì v y r t mong nh n
cý
ki n óng góp c a các th y giáo, cô giáo và các b n
b n khoá lu n t t
nghi p c a tôi
c hoàn ch nh và hoàn thi n h n.
Tôi xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, n m 2015
Sinh viên
Nông Xuân Th ng
iii
DANH M C CÁC B NG
B ng 2.1:
K t qu phân tích m u
t .......................................................... 11
B ng 3.1:
S
B ng 3.2:
Theo dõi các ch tiêu sinh tr
b trí các công th c thí nghi m........................................ 14
ng Hvn và D00 và ch t l
cây Ngâu (trong ó ch tiêu D00 ch
o
ng c a
l n o cu i ) .............. 15
B ng 4.1:
T l s ng c a cây Ngâu các công th c thí nghi m ................... 24
B ng 4.2:
K t qu sinh tr ng Hvn c a cây Ngâu
B ng 4.3:
S p x p các ch s quan sát Hvn trong phân tích ph
cu i
t thí nghi m...... 26
ng sai m t
nhân t ........................................................................................ 28
B ng 4.4
B ng phân tích ph
B ng 4.5:
B ng sai d t ng c p
o nv
n
ng sai 1 nhân t
xi - xj
i v i sinh tr
ng Hvn . 28
v chi u cao c a cây Ngâu giai
m ........................................................................... 30
B ng 4.6:
K t qu sinh tr ng Doo c a cây Ngâu
B ng 4.7:
s p x p các ch s quan sát
cu i
t thí nghi m...... 31
trong phân tích ph
ng sai m t
nhân t ........................................................................................ 33
B ng 4.8:
Phân tích ph
ng sai m t nhân t
iv i
ng kính c a cây
Ngâu............................................................................................ 33
B ng 4.9:
B ng sai d t ng c p
Ngâu giai o n v
n
B ng 4.10: D ki n t l xu t v
xi
- xj
cho sinh tr
ng
ng kính cây
m .......................................................... 35
n c a cây Ngâu ....................................... 36
iv
DANH M C CÁC HÌNH
Hình 4.1: Bi u
bi u di n t l s ng c a cây Ngâu
các công th c thí
nghi m v h n h p ru t b u.......................................................... 25
Hình 4.2: Bi u
bi u di n sinh tr
ng H vn (cm)c a cây Ngâu
các công
th c thí nghi m v h n h p ru t b u ............................................ 26
Hình 4.3: Bi u
bi u di n sinh tr
ng Doo (cm) c a cây Ngâu
các công
th c thí nghi m v h n h p ru t b u ............................................ 31
Hình 4.4: Bi u
Ngâu
Hình 4.5: Bi u
bi u di n t l ph n % cây t t, trung bình và x u c a cây
các công th c thí nghi m ................................................. 37
bi u di n t l ph n % cây con xu t v
n c a cây Ngâu
các công th c thí nghi m .............................................................. 37
Hình 4.6 Công th c 1 ................................................................................... 39
Hình 4.7 Công th c 2 ................................................................................... 39
Hình 4.8 Công th c 3 ................................................................................... 39
Hình 4.9 Công th c 4 ................................................................................... 39
Hình 4.10 Công th c 5 ................................................................................... 39
Hình 4.11 Công th c 6 ................................................................................... 39
v
DANH M C CÁC CH
Hvn
VI T T T
: Chi u cao cây
:
ng kính cây
CTTN
: Công th c thí nghi m
OTC
: Ô tiêu chu n
TB
: Trung bình
CT
: Công th c
STT
: S th t
vi
M CL C
U ............................................................................................ 1
Ph n 1: M
1.1.
tv n
................................................................................................... 1
1.2. M c ích nghiên c u .................................................................................. 3
1.3. M c tiêu nghiên c u................................................................................... 3
1.4. Ý ngh a nghiên c u .................................................................................... 3
Ph n 2: T NG QUAN TÀI LI U ................................................................. 4
2.1. C s khoa h c ........................................................................................... 4
2.2. Nh ng nghiên c u trên th gi i ................................................................. 7
2.3. Nh ng nghiên c u
Vi t Nam .................................................................. 8
2.4. T ng quan khu v c nghiên c u ................................................................ 10
IT
3.1.
it
ng, ph m vi nghiên c u ............................................................... 13
3.2.
a i m và th i gian ti n hành ............................................................... 13
3.2.1.
NG, N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U.. 13
Ph n 3:
a i m ................................................................................................ 13
3.2.2. Th i gian nghiên c u ............................................................................ 13
3.3. N i dung nghiên c u ................................................................................ 13
3.4. Ph
ng pháp nghiên c u và các b
c ti n hành ..................................... 13
3.4.1. Ph
ng pháp b trí thí nghi m.............................................................. 14
3.4.2. Ph
ng pháp theo dõi và thu t p s li u ............................................... 15
3.4.3. Ph
ng pháp x lý s li u..................................................................... 17
Ph n 4: K T QU VÀ PHÂN TÍCH K T QU ..................................... 24
4.1. K t qu nghiên c u t l s ng c a Ngâu d
i nh h
ng c a các công
th c h n h p ru t b u ..................................................................................... 24
4.2. K t qu nghiên c u sinh tr
h
ng v chi u cao c a cây Ngâu d
i nh
ng c a các công th c ru t b u .................................................................. 25
vii
4.3. K t qu nghiên c u v sinh tr
ng c a
ng kính c r D 00
l n o
cu i .................................................................................................................. 30
4.4. D ki n t l xu t v
n c a cây Ngâu gieo
mt h t
các công th c
thí nghi m. ....................................................................................................... 35
Ph n 5: K T LU N VÀ KI N NGH ........................................................ 40
5.1. K t lu n .................................................................................................... 40
5.2. Ki n ngh .................................................................................................. 41
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................ 42
1
Ph n 1
M
1.1.
U
tv n
R ng là tài nguyên vô cùng quý giá c a con ng
i, n u chúng ta bi t
khai thác và s d ng, b o v m t cách h p lý. R ng không ch cung c p
nh ng v t d ng th c ph m lâm
c s n nh : thu c men, g c i, tre, n a…mà
r ng còn là lá ph i xanh c a nhân lo i, i u hòa khí quy n, h p thu ch t
h i nh : CO2, SO2 và làm cân b ng môi tr
trong lành cho con ng
c
ng sinh thái em l i cu c s ng
i và m i sinh v t.
Trong nh ng n m qua c a th k XX, do nhi u nguyên nhân r ng n
c
ta v n trong tình tr ng suy gi m v ch t l
ng, di n tích r ng ngày càng b
thu h p. Theo s
i u tra quy ho ch r ng, N m
li u
i u tra c a vi n
1945di n tích r ng t nhiên c a n
c ta là 14tri u ha t
ph là 43%
n n m 1990 di n tích r ng t nhiên n
ha, t
ng v i
tranh,
ng
tn
ng
ng v i
che
c ta ch còn 9,175tri u
che ph là 27,2% Nguyên nhân ch y u là do chi n
ng làm r y, khai thác r ng b a bãi.T khi chính ph có ch th
268/TTg (1996) c m khai thác r ng t nhiên nên t c
nên kh quan h n.
12tri u ha, v i
r ng ph c h i ã tr
n N m 2003 t ng di n tích r ng c a c n
c ta là
che ph là 36,1%. Trong ó r ng t nhiên chi m 10tri u ha
và r ng tr ng là 2tri u ha. T
ó nó c ng d n d n cung c p cho con ng
nhi u s n ph m, duy trì s phát tri n c a
ir t
ng th c v t có giá tr kinh t cao
ng th i r ng còn là m t trong nh ng th m nh c a khu v c mi n núi trung
du. R ng gi vai trò to l n
i v i an ninh qu c phòng, có giá tr kinh t qu c
dân. R ng còn cung c p nguyên li u cho s n xu t công nghi p, là nguyên li u
da d ng, nó còn cung c p nh ng cây thu c hi m làm t ng tu i th cho
nhân lo i.
2
ng và nhà n
Ngày nay
c ã t o m i i u ki n
s ng trong và g n r ng tham gia b o v r ng tr ng,
thu hút ng
b o v ngu n gen c ng
nh làm cho r ng giàu thêm và ph c h i l i nh m ph xanh
V i
i núi tr c.
a th t nhiên n m trong vành ai khí h u nhi t
hình thành nên ki u r ng nhi t
i dân
i gió mùa ã
i nhi u t ng tán, cây c i xanh t t quanh n m
th c v t r ng r t phong phú và a d ng c v loài cây và v s l
ng, nó
không ch làm giàu thêm cho r ng mà nó còn có tác d ng b o v môi tr
kh i ô nhi m mà còn tránh gây ti ng n cho môi tr
nh ng l i th trên,
tn
ng
ng xung quanh. V i
c ta ngày càng phát tri n. Tr ng r ng c nh quan
c ng góp ph n làm t ng kh n ng phòng h cu r ng.
tr ng r ng thành công,
nh h
ng quy t
nh ng v s l
t hi u qu cao, m t trong nh ng y u t
nh ó là gi ng, cây con em tr ng ph i
ng mà ph i
m b o c v ch t l
ng [9] .
Trong s n xu t cây con t h t có nhi u y u t
tr
ng c a cây con trong giai o n v
n
Ru t là n i cung c p ch y u dinh d
nuôi d
ng
v
m b o không
nh h
ng
n sinh
m, trong ó có h n h p ru t b u.
ng cho cây cây con trong giai o n
n, tuy nhiên m i loài cây phù h p v i thành ph n ru t b u
khác nhau.
Th c t có nh ng k t qu nghiên c u
y
v t o h n h p ru t b u và
c áp d ng vào s n xu t cho m t s loài cây ã s d ng
trong c n
tr ng r ng
c.
Ngâu (Aglaia duperreana) là m t trong các loài cây
d ng trong h th ng cây xanh, cho bóng mát và hoa
làm cây c nh trong công viên, ô th hi n nay
p nên
c tr ng và s
c tr ng nhi u
nhi u n i trong c n
c
nói chung và Thái Nguyên nói riêng. Tuy nhiên ch a có nghiên c u sâu v k
thu t gieo
m loài cây Ngâu trên
Xu t phát t nh ng v n
nh h
nói trên, tôi ã th c hi n
ng c a h n h p ru t b u
duperreana) t i v
n
m Tr
a bàn Thái Nguyên.
ng
n sinh tr
tài: “Nghiên c u
ng c a cây Ngâu (Aglaia
i H c Nông Lâm Thái Nguyên”.
3
1.2. M c ích nghiên c u
- T o ra
s l
ng và ch t l
công tác tr ng cây phong c nh,
ng cây con cung c p gi ng ph c v cho
p trong công viên, khuôn viên, ô th hi n nay.
1.3. M c tiêu nghiên c u
- Xác
nh
cu cây Ngâu
c công th c h n h p ru t b u phù h p cho s sinh tr
giai o n v
n
ng
m.
1.4. Ý ngh a nghiên c u
-Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c
+ Giúp cho sinh viên làm quen v i th c t s n xu t bi t áp d ng lý
thuy t vào th c t , tích l y kinh nghi m cho b n thân
áp d ng vào phát
tri n s n xu t.
+ Các k t qu nghiên c u là c s nghiên c u khoa h c cho các nghiên
c u ti p theo và xây d ng quy trình k thu t gieo
+H c
m cây Ngâu.
c cách s p x p, b trí công vi c trong h c t p nghiên c u
m t cách khoa h c.
+ T o cho sinh viên m t tác phong làm vi c làm t l p khi ra th c t .
- Ý ngh a trong th c ti n s n xu t
+ K t qu nghiên c u v n d ng vào s n xu t
phù h p khi gieo
m Ngâu.
+ Thành công c a
xu t, qua ây ta tìm
tr
tài s có ý ngh a quan tr ng trong th c t s n
c công th c h n h p ru t b u thích h p cho sinh
ng c a cây con trong giai o n v
+
o nv
t o h n h p ru t b u
n
m.
xu t xây d ng nh ng bi n pháp ch m sóc t o gi ng cây con
n
m. T o cây con
m b o có ch t l
ng t t.
giai
4
Ph n 2
T NG QUAN TÀI LI U
2.1. C s khoa h c
Theo b Lâm nghi p, cây con
c t o ra t các v
n
m ph i
m
b o cây gi ng
c l a ch n có nh ng ph m ch t t t phù h p v i i u ki n t
nhiên, khí h u,
t ai
gi m b t s c nh tranh c a các loài cây khác v i
chúng. Vi c ch m sóc cây con s
t
m b o cho s phát tri n c a cây con trong
ng lai.
Các loài phân hóa h c
c s d ng ch m sóc cây con trong th i gian
ng n. Bón phân này c n k t h p v i các bi n pháp lâm sinh nh : Nh c , t
n
c, phòng tr sâu b nh ph i th
i
ng xuyên phát huy t i a hi u l c c a
phân bón [4]
t là giá th , môi tr
Trong s n xu t nông nghi p:
ti p c a b r và là ngu n cung c p n
cây sinh tr
c, ch t dinh d
ng t t ra hoa k t qu s m, s n l
chu k sai qu ng n và ng
c l i.
P, K ... và các nguyên t vi l
t t t là
ng sinh s ng tr c
ng cho cây.
t t t,
ng - ch t l
ng qu , h t cao
t giàu dinh d
ng ch y u là N,
ng c n thi t
ng th i các thành ph n ó có
m t t l thích h p [1].
Trong gieo
m [8]:
- i u ki n
t ai:
t là hoàn c nh
sinh tr
cây con sinh tr
ng, phát tri n t t hay s u là do
và không khí cho cây có
Ch t dinh d
ng, n
c
y
ng, phát tri n sau này, cây con
t cung c p ch t dinh d
hay không quy t
c và không khí trong
không ch y u là do: Thành ph n c gi i,
+ Thành ph n c gi i c a
t:
tv
m,
n
ng, n
c
nh.
t có
y
pH… c a
cho cây hay
t quy t
nh.
m nên ch n thành ph n c
gi i cát pha có k t c u t i x p, thoáng khí, kh n ng th m n
c và gi n
c
5
t t, lo i
t này thu n l i cho h t n y m m, sinh tr
t và ch m sóc cây con h n… Tuy nhiên ch n
c n c n c vào
ng c a cây con, d làm
t xây d ng v
c tính sinh h c loài cây, ví d : Gieo
trung bình,
t t i x p, thoáng khí và m. Gieo
pha, thoát n
c t t.
Không nên ch n
t sét ch t bí ho c
n
m cây M
m c ng
a
t th t
m cây Thông a
t cát
t cát t i r i, không thích h p v i
nhi u loài cây
+
phì c a
dinh d
l
phì t t là
t có hàm l
ng th i t l các ch t ph i cân
t t t cây con sinh tr
cành, lá phát tri n cân
s c
t có
ng cao các ch t
ng khoáng ch y u cho cây nh : N, P, K, Mg, Ca và các ch t vi
ng khác…
trên
t:
i và thích h p. Gieo
m
ng càng nhanh, kh e m p, các b ph n r , thân,
i. M t khác cây con em tr ng r ng có t l s ng và
kháng cao v i hoàn c nh kh c nghi t n i tr ng, gi m
sóc và phòng tr sâu b nh h i… Vì v y ch n
tv
n
c công ch m
m c n có
phì
cao.
mc a
+
t: Có nh h
i gi a các b ph n d
ho c quá m
quan
n
mc a
tv
t, m c n
n sinh tr
t và trên m t
u không t t. M c n
sâu là 1,5 - 2m;
Ch n
im t
ng r t l n
t c a cây con.
c ng m trong
t quá khô
t cao hay th p có liên
c ng m thích h p cho lo i
t cát pha
t sét là trên 2,5m.
n
m không nên ch d a vào
ng m cao hay th p mà còn tùy thu c vào
mc a
m. Ví d : Gieo
gieo
m cây Thông c n ph i ch n
t n i cao ráo, thoát n
+
ng t i t c
pH c a
m cây Phi lao nên ch n
t: Có nh h
t, m c n
c
c tính sinh v t h c c a t ng loài
cây
sinh tr
ng, phát tri n cân
t th
ng xuyên m, song
c.
n y m m c a h t gi ng và
ng c a cây con, a s các loài cây thích h p v i
bi t có loài a chua nh cây Thông, a ki m nh Phi lao.
pH trung tính, cá
6
- Sâu b nh h i
N c ta n m trong vùng khí h u nhi t
h t các v n
m
i, nóng m, m a nhi u nên h u
u có nhi u sâu, b nh h i, làm nh h
ng
ns nl
ng và
ch t l ng cây con, t ng giá thành s n xu t cây con, th m chí có n i còn d n
th t b i hoàn toàn. Cho nên tr c khi xây d ng v n
nhi m sâu b nh h i c a
không xây d ng v
n
t,
m
có bi n pháp s lý
n
m c n i u tra m c
t tr
c khi gieo
m ho c
nh ng n i b nhi m sâu b nh n ng.
Theo S nghiên c u
t thu c vi n khoa h c Nông Nghi p Trung
Qu c: M c ích c a vi c bón phân là nh m làm cho cây phát tri n và
t
n ng su t cao, có ph m ch t t t, cho nên bón phân ph i phù h p v i yêu c u
sinh tr
ng và phát tri n c a cây tr ng m i phát huy t i a tác d ng c a phân
bón. Sinh tr
ng và phát tri n c a cây tr ng có quan h m t thi t v i i u
ki n bên ngoài.
Phân bón là ch t dùng
cung c p m t trong nhi u ch t c n thi t cho
cây. Phân bón có th là s n ph m thiên nhiên ho c
nghi p. Trong c hai c hai tr
nhau và tác d ng nh nhau
nhân gi ng t h t.
ng
u nh
ng c a cây [11].
ng pháp ang
c s d ng nhi u hi n nay là
cây con phát tri n t t trong giai o n v
r t quan trong t i sinh tr
n
m nhân t
ng c a cây ó là h n h p ru t b u.
Ru t b u : Là môi tr
t và phân bón.
ng h p các nguyên t dinh d
i v i sinh tr
M t trong nhi u ph
c ch t o trong công
ng tr c ti p nuôi cây, thành ph n ru t b u g m
t làm ru t b u th
ng s d ng lo i
gi i nh ho c trung bình, phân bón là phân h u c
t có thành ph n c
ã
hoai m c (phân
chu ng, phân xanh), phân vi sinh và phân vô c . Tùy theo tính ch t
t,
c tính
sinh thái h c c a cây con mà t l pha tr n h n h p ru t b u cho phù h p [5].
7
Theo Nguy n V n S (2003), thành ph n h n h p ru t b u là m t
trong nh ng y u t quan tr ng nh h
trong v
n
ng r t l n
m. H n h p ru t b u t t ph i
và hóa tính giúp cây sinh tr
n sinh tr
ng cây con
m b o nh ng i u ki n lý tính
ng kho m nh và nhanh. M t h n h p ru t b u
nh , thoáng khí, kh n ng gi
n
c cao nh ng nghèo ch t khoáng c ng
không giúp cây phát tri n t t. Ng
c l i, m t h n h p ru t b u ch a nhi u
ch t khoáng, nh ng c u trúc
h
ng x u
t n ng, khó th m n
ru t b u là
cát pha
t, phân bón (h u c , vô c ) và
m b o i u ki n lý hóa tính c a ru t b u.
t t t, có kh n ng gi
m và thoát n
t
c ch n làm
c t t, thành ph n c gi i t
n th t nh , PH trung tính, không mang m m m ng sâu b nh h i.
Theo Nguy n Xuân Quát (1985),
tri n t t, v n
giúp cây con sinh tr
ng và phát
b sung thêm ch t khoáng và c i thi n tính ch t c a ru t b u
b ng cách bón phân là r t c n thi t. Trong giai o n v
c
c c ng nh
n cây con.
Thành ph n h n h p ru t b u bao g m
ch t ph gia
c và thoát n
c bi t quan tâm là
n
m, nh ng y u t
m, lân, kali và các ch t ph gia.
2.2. Nh ng nghiên c u trên th gi i
T lâu phân bón lá ã
c s d ng trên th gi i. Hàng n m trên th
gi i tiêu th kho ng 130 tri u t n phân bón. Phân bón
gi a th k XVII (1676) lúc mà ông E. Mariotte (ng
cây có th h p th n
c t bên ngoài. Nh ng ph i
niên 70-80, các nhà khoa h c nhi u n
c phát hi n s m t
i Pháp) ã tìm th y lá
n th k XIX vào th p k
c trên th gi i m i công nh n phân
bón lá có hi u qu cao h n, nhanh h n, kinh t h n và tránh
c ng
t và ô nhi m môi tr
c n n chai
ng b ng cách dùng Igionop phóng x tr n vào
phân bón phun qua lá. Sau nhi u l n làm thí nghi m
nhi u n i, phân bón lá
c ánh giá có hi u l c, tác d ng và hi u qu kinh t nh t. N m 1916 ông
8
M. ÔJonhson (M ) phun ch t sunfat lên cây d a có lá vàng làm cho cây này
có lá màu xanh trong vài tu n l .
Phân bón còn giúp cây ch ng ch u
c v i h n hán, sâu b nh. Vi c
dùng phân bón lá còn có u i m không làm chai c ng
d ng ch ph m sinh h c
c chú tr ng
phân bón ph bi n và không th thi u
t do phân bón lá s
u t . Phân bón sinh h c tr thành
c trong s n xu t nông nghi p.
M , Canada, Braxin,…nh ng cánh
ng rau nh áp d ng ph
ng
pháp bón phân ã t ng n ng xu t t 6,5 t n/ha lên 25 t n/ha. Do ó tính u vi t
c a ch ph m sinh h c có kh n ng nhanh chóng cung c p cho cây d
phát huy hi u l c phân a l
trên th gi i
ng gi cân b ng sinh thái và
c bi t là các n
ph m sinh h c r t
t hi u qu cao. Nên
c phát tri n vi c nghiên c u, s d ng các ch
c chú tr ng
ph bi n và không th thi u
ng ch t
u t . Phân bón sinh h c tr thành lo i phân
c trong s n xu t, nông lâm nghi p hi n
i [6].
Vi c bón phân có tác d ng tích c c ó là:
-
y m nh sinh tr
ng ban
u c a cây.
c trung bình t 0,5 – 1,5m3/ha/n m.
- T ng l
ng g s n xu t
Nhi u n
c ã t p trung vào nghiên c u ra các lo i phân
ng d ng
vào trong s n xu t nh phân hóa h c, phân vi sinh, phân h u c ,…
Phân vi sinh
c s n xu t
c vào n m 1896 và
m t s
n
c
u tiên do ng
i Noble Hiltner s n xu t t i
t tên là Nitragen. Sau ó phát tri n s n xu t t i
c lân c n nh : M (1896), Canada (1905), Nga (1907), Anh
(1910), Th y i n (1914),… [9].
2.3. Nh ng nghiên c u
N
n
Vi t Nam
c ta ang trên con
ng công nghi p hóa và hi n
i hóa
t
c. Vì v y mà trong t t c các l nh v c s n xu t chúng ta luôn tìm tòi
nghiên c u
ch t l
tìm ra các bi n pháp k thu t nh m t ng n ng su t cây tr ng và
ng môi sinh giúp cho n n nông nghi p c a chúng ta phát tri n m t
9
cách b n v ng và ti n t i m t n n nông nghi p s ch. M t trong các bi n pháp
k thu t ó là d a vào tính u vi t c a các ch ph m sinh h c có kh n ng
cung c p m t cách nhanh chóng d
phân a l
ng ch t cho cây, phát huy hi u l c c a
ng, gi cân b ng sinh thái và
t hi u qu kinh t cao. Vì v y các
nhà nghiên c u, các nhà s n xu t nông nghi p ã chú tr ng
u t nghiên c u
s d ng các ch ph m sinh h c.
H
ng t i n n s n xu t nông nghi p s ch, các c quan nghiên c u, các
công ty thu c m i thành ph n kinh t
ã và ang s n xu t ra nhi u s n ph m
phân bón a d ng, phân bón sinh h c tr thành phân bón không th thiêu
trong s n xu t nông nghi p do ó: Phân vi sinh, phân bón lá, phân h u c
c ng
c ra
i và ã
c s n xu t t i Vi t Nam nh : Công ty xu t nh p
kh u v t t k thu t Henco, công ty sinh hóa nông nghi p và th
Thiên Sinh… ã cho ra th tr
ng nhi u lo i phân bón có tác d ng
nhi u lo i cây tr ng nh : NPK Lâm Thao,
u trong l nh v c này có th k
iv i
m Hà B c… khi chúng ta s
d ng phân bón vào s n xu t nông nghi p ã thu
i
ng m i
c nhi u k t qu kh quan.
n Nguy n H u Th
c (1963),
Nguy n Ng c Tân, Nguy n Xuân Quát, Tr n Gia Bi n (1985)…. Các tác gi
i
n k t lu n chung cho r ng m i lo i cây tr ng
phân, n ng
, ph
u có yêu c u v lo i
ng th c bón, t l h n h p hoàn toàn khác nhau.
Theo Nguy n Th C m Nhung (2006), khi gieo
m cây Hu nh liên
(Tecoma stans (L.) H.B.K), h n h p ru t b u thích h p bao g m
t, phân
chu ng hoai, x d a, tro, tr u theo t l 90:5:2: 2,1 và 0,3% kali clorua, 0,5%
super lân và 0,1% vôi.
Th c v t ti p nh n
c 95% phân bón và
phân bón lá có hi u su t b ng 20 t n phân bón vào
c ánh giá v i 1 t n
t. Do trên m i lá có
hàng tri u khí kh ng có kh n ng h p th ánh sáng, không khí, n
khoáng. Phân
c và ch t
c xâm nh p tr c ti p, di chuy n nhanh chóng trong cây nên
10
áp ng
c yêu c u c n thi t nhu c u dinh d
ng n, giúp cây sinh tr
M i loài cây
ng c a cây trong th i gian
ng t t cho n ng su t và ch t l
u có
ng cao [8].
c tính sinh thái khác nhau, nên trong s n xu t
tr ng cây, c ng nh gieo
m c n òi h i
t ai, h n h p ru t b u không
nh nhau. Qua k t qu nghiên c u cho th y h n h p ru t b u khi gieo
m
c a m t s loài cây nh sau:
Thành ph n ru t b u gieo
m cây Qu : 80%
t t ng A +20% phân
m Thông: g m 80%
t t ng A + 20% phân
chu ng hoai.
Thành ph n ru t gieo
chu ng hoai, nh ng n i g n r ng Thông nên l y
t
r ng Thông và thêm
1% supe lân.
Thành ph n ru t b u gieo
m H i: 80%
t t ng A ( t th t) + 20%
phân chu ng hoai.
Thành ph n ru t b u gieo
m Trám Tr ng: 90%
chu ng hoai và 1% supe lân (tính theo tr ng l
H n h p ru t b u
gieo
t t ng A + 9% phân
ng b u).
m cây Ngâu là: 94%
t + 5% phân
chu ng 1% supe lân
H n h p ru t b u gieo
4%
m cây M là: 85%
t +10% phân chu ng +
t hun + 1% supe lân [8]
2.4. T ng quan khu v c nghiên c u
*V trí
a lý
- Thí nghi m
tài
Lâm thái Nguyên thu c
c ti n hành t i v
n
m tr
ng
i H c Nông
a bàn xã Quy t Th ng, c n c vào b n
Thành Ph Thái Nguyên thì v trí c a tr
a lý
ng nh sau:
- Phía B c giáp v i ph
ng Quan Tri u
- Phía Nam giáp v i ph
ng Th nh án
- Phía Tây giáp v i xã Phúc Hà
- Phía ông giáp v i khu dân c tr
ng
i H c Nông Lâm Thái Nguyên.
11
a hình
•
a hình c a xã ch y u là
bình 10 - 15°,
i bát úp không có núi cao.
cao trung bình 50 - 70m,
d c trung
a hình th p d n t Tây B c
xu ng ông Nam.
V
n
m c a khoa Lâm Nghi p thu c khu trung tâm th c hành th c
nghi m c a Tr
i, h u h t
ng
t
i H c Nông Lâm Thái Nguyên. N m
ây là lo i
m m i chuy n v
m t
it
ng
ây nên
khu v c chân
t feralit phát tri n trên á sa th ch. Do v
n
tl y
t
ho t
ng óng b u gieo cây là
i t t. Theo k t qu phân tích m u
t c a tr
ng thì ta
nh n th y:
dinh d
-
pH c a
t th p i u ó ch ng t
-
t nghèo mùn, hàm l
ng N, P2O5
t
ây chua.
m c th p. Ch ng t
t nghèo
ng.
B ng 2.1: K t qu phân tích m u
sâu
t ng t
(cm)
Ch Tiêu
Mùn
N
P2O5
t
Ch tiêu d tiêu/100g
K2O
N
P2O5
K2O
t
PH
1 -10
1.766 0.024 0.241 0.035 3.64
4.56
0.90
3.5
10 - 30
0.670 0.058 0.211 0.060 3.06
0.12
0.12
3.9
30 - 60
0.711 0.034 0.131 0.107 0.107 3.04
3.04
3.7
(Ngu n: Theo s li u phân tích
t c a tr
ng HNL Thái Nguyên)
2.5. M t s thông tin v cây Ngâu
* Phân lo i
Ngâu có tên khoa h c (Aglaia duperreana) thu c h Xoan(Meliaceae)
c i m nh n bi t
Ngâu hay Ngâu ta (danh pháp khoa h c: Aglaia duperreana) là loài cây
b i nh thu c chi G i. Xu t x loài này là t Vi t Nam, nh ng hi n t i nó ã
12
xu t hi n kh p vùng
ông Nam Á.
Vi t Nam, ng
b ng cái tên Ngâu ta hay Ngâu Vi t
i ta bu c ph i g i nó
phân bi t khi loài Ngâu ngo i lai t
Trung Qu c tràn sang.
Cây d ng b i có th cao t i 3,6 mét. Tán d ng tròn, phân cành nhi u.
Lá d ng lá kép lông chim 1 l n l . Lá kép có t 5-7 lá chét; lá chét d ng tr ng
ng
c có
chùm m c
u tròn, uôi nh n ho c nêm. Hoa nh li ti màu vàng, t bông d ng
nách lá, cho mùi th m d u thanh khi t.
Khác v i ngâu Tàu v i m i lá nh n, ngâu ta có
u lá tròn và dáng cây
m c thành b i l n h n.
Sinh thái:
Cây a
t h i m, có thành ph n c gi i t sét t i cát pha, dinh d
ng
t trung bình. Ngâu a ánh n ng tr c ti p, nh ng c ng có th ch u bóng râm
bán ph n.
S d ng:
Trong v n hóa ng
thu t th
ng th c trà h
i Vi t, ngâu là 1 trong 3 loài g n li n v i ngh
ng c a ng
dùng làm hoa cúng, hay là dùng nh h
i x a.
ôi khi hoa Ngâu c ng
ng th m
p vào qu n áo.
Cây ngâu g n li n v i ki n trúc Vi t c . Nhà dân dã thu n Vi t th
có cây ngâu tr
ng
c sân.
ình chùa và các công trình v n hóa tín ng
i Vi t c ng luôn có bóng dáng và h
- Trong ki n trúc hi n
i
c
ng
ng c a
ng th m c a hoa ngâu.
Vi t Nam c ng nh
ông Nam Á, thì Ngâu
c s d ng nhi u trong c nh quan làm cây c nh, có th xén c t hình kh i
d dàng (tròn
u, vuông góc).
13
Ph n 3
IT
3.1.
it
NG, N I DUNG VÀ PH
ng, ph m vi nghiên c u
i t
v
n
NG PHÁP NGHIÊN C U
ng nghiên c u:
i t
ng là cây con Ngâu trong giai o n
m
Ph m vi nghiên c u c a
tài:
nh h
ng h n h p ru t b u c a 6
công th c có t l phân Lân và phân chu ng khác nhau
cây Ngâu giai o n v
3.2.
n
n sinh tr
ng c a
m.
a i m và th i gian ti n hành
3.2.1.
a i m
Thí nghi m
c ti n hành t i v
n
m Tr
ng
i H c Nông Lâm
Thái Nguyên.
3.2.2. Th i gian nghiên c u
tài
c th c hi n t tháng : 18/1-5/2015.
3.3. N i dung nghiên c u
N i dung 1 : nh h
N i dung 2 :
nh h
ng c a h n h p ru t b u
ng c a h n h p ru t b u
(Hvn) c a cây Ngâu
các công th c thí nghi m.
N i dung 3 : nh h
ng c a h n h p ru t b u
(Doo) c a cây Ngâu
các công th c thí nghi m.
N i dung 4 : nh h
ng c a h n h p ru t b u
3.4. Ph
ng pháp nghiên c u và các b
- S d ng ph
ã nghiên c u tr
n t l s ng c a cây Ngâu
n sinh tr
n sinh tr
ng v chi u cao
ng v
n t l cây xu t v
n.
c ti n hành
ng pháp nghi n c u k th a các tài li u, s li u, k t qu
c.
- S d ng ph
ng kính
ng pháp b trí thí nghi m, thu th p s li u.
14
- S d ng ph
ng pháp t ng h p và phân tích s li u i u tra: T
nh ng s li u thu th p qua các m u bi u i u tra ngo i nghi p, tôi ti n hành
t ng h p và phân tích k t qu thí nghi m b ng các ph
ng pháp th ng kê
toán h c trong Lâm nghi p.
3.4.1. Ph
ng pháp b trí thí nghi m
theo dõi các ch tiêu sinh tr
ng tôi b trí thí nghi m là m t lu ng
v i 540 b u (m i hàng 10 cây). M i thí nghi m này tôi b trí thành 6 công
th c và 3 l n nh c l i, t t c là 18 ô thí nghi m, các công th c thí nghi m
b trí cách nhau 0,5m. M i công th c thí nghi m có 90 cây, dung l
c
ng m u quan
sát là 30 cây trong 1 ô. Có 6 công th c trong ó có 5 công th c s d ng 2 lo i
phân bón, và t l phân bón
m i công th c là khác nhau, m t công th c không
s d ng phân bón dùng làm m u
CT1 – 100% t ng
i ch ng.
t m t -Không có phân (Công th c
i ch ng)
CT2 – 90%
t t ng m t + 10% Phân chu ng hoai
CT3 – 89%
t t ng m t + 10% Phân chu ng hoai + 1% Lân (15g P)
CT4 – 88%
t t ng m t + 10% Phân chu ng hoai + 2% Lân (30g P)
CT5 – 87%
t t ng m t + 10% Phân chu ng hoai + 3% Lân (45g P)
CT6 – 86%
t t ng m t + 10% Phân chu ng hoai + 4% Lân (60g P)
B ng 3.1: S
L nL p
b trí các công th c thí nghi m
Công Th c Thí Nghi m
1
CT1
CT2
CT3
CT4
CT5
CT6
2
CT6
CT5
CT4
CT3
CT2
CT1
3
CT4
CT3
CT2
CT1
CT6
CT5
15
ng pháp theo dõi và thu t p s li u
3.4.2. Ph
- Theo dõi thí nghi m và thu t p s li u.
C m t tháng theo dõi sinh tr
m u b ng theo dõi sinh tr
ng m t l n k t qu theo dõi
c ghi vào
ng.
Trong m i ô tiêu chu n theo dõi 30 cây
c ánh s t 1-30.
Cách o: o t t c các cây có trong ô thí nghi m.
o cao: S d ng th
th
c sát mi ng b y
o
c o chi u cao và
o
t
n h t ng n cây.
ng kính c r (D00) dùng th
Ch s
chính xác là ±0.1cm.
c k p kính palmer
c ghi vào m u b ng sau:
B ng 3.2:Theo dõi các ch tiêu sinh tr
ng Hvn và D00 và ch t l
cây Ngâu (trong ó ch tiêu D00 ch
o
ng c a
l n o cu i )
OTC Ngày i u tra CTTN:
STT
D00
Ch t l
S
Hvn
lá
T t
ng
TB
X u
Ghi chú
1
2
…
30
Chu n b thí nghi m:
B
c 1: x lý và kích thích h t gi ng.
Ngâm h t trong n
ra
ráo n
c nóng 30- 400C
ngu i d n t 2-4 gi , sau ó v t
c r i cho vào túi v i , hàng ngày r a chua 1 l n b ng n
m. Sau 2-3 ngày và ti n hành gieo.
B
c 2:chu n b công c ,v t t ph c v nghiên c u
- H t gi ng, túi b u,
t óng b u
c
16
- Cu c, x ng, sàn
Th
t
c o chi u cao th
c dây, th
ck p
B ng bi u, gi y, bút
Phân bón NPK, phân vi sinh
Bình phun n
B
c
c 3: k thu t t o b u
V b u b ng polyetylen, có áy
c l hai bên
-Thành ph n h n h p ru t b u:
t ru t b u
c
p nh , sàng lo i b r cây, s i á, t p v t d i tr n
u v i phân NPKvà phân vi sinh theo các công th c trên.
- T o lu ng
t b u:
Lu ng r ng 1,2m m t lu ng
b u là n n
tc
- Làm
+
c r y s ch c d i, san ph ng, n n d t
nh.
t óng b u:
t t ng A
sau ó sàng qua l
t ng m t d
i r ng l y sâu không quá 20-30cm
p nh
i thép.
+ Phân NPK và phân vi sinh t l theo t ng công th c, phân NPK c n
c
p nh
cho cây d tiêu.
- óng b u và x p b u:
Tr n
v a
u h n h p ru t b u theo t l t ng công th c, h n h p ru t b u
m. Cho
t vào 1/3 nén ch t
b u phía trên l ng h n, b u
t o áy b u, ti p t c cho
t vào 2/3
c x p theo t ng công th c riêng bi t, x p sát
nhau trên m t lu ng.
Vun
t xung quanh lu ng b u, cao 2/3 thân b u,
nghiêng ng .
gi b u không b
17
c 4: Tra h t vào b u
B
Tr
t
c khi tra h t vào b u tôi t
che dùng l
ng
n 2 h t vào b u, l p
B
c 5; Ch m sóc cây con
-T
in
c: Hàng ngày tôi t
i quá s ng n
i
m th
ng
c.
mc a
t trong b u. Thí nghi m
m cho cây, t o i u ki n cho cây sinh tr
- C y d m: N u cây nào ch t c y d m ngay
ng.
m b o m i b u có m t cây
ng và phát tri n t t.
- Nh c phá váng: Tr
in
i
m cho cây con vào chi u mát. s l n
i tùy thu c vào i u ki n th i ti t và
sinh tr
ng
t kín h t, sau khi tra h t x ng làm dàn
n nhú m n c a h t, trong quá trình này tôi luôn t
luôn gi
t
m trên m t lu ng, sau khi
i en che, tránh ánh n ng chi u tr c ti p vào lu ng b u gây nh
xuyên cho lu ng cây không nên t
t
c
i xong tôi dùng que c y nh n ch c gi a b u m t l nh 1.5cm và
th i tra m t
h
in
c cho
m tr
c khi nh c phá váng cho lu ng b u cây tôi
c kho ng 1-2 ti ng cho b u ng m d
m. Nh h t
c trong b u và quanh lu ng, k t h p x i nh , phá váng b ng m t que nh ,
x i xa g c, tránh làm cây b t n th
Khi cây sinh sinh tr
sinh tr
ng n
ng,trung bình 10-15 ngày /l n.
nh sau m t tháng b t
u theo dõi ch tiêu
ng c a cây Sa m c d u.
Khi cây con
t chi u cao 5-10 cm, ti n hành d d n dàn che.
- Sâu b nh h i: Trong quá trình ch m sóc thí nghi m
nh k phun thu c
phòng bênh cho cây.
3.4.3. Ph
ng pháp x lý s li u
- S dung ph
ng pháp t ng h p và phân tích s li u i u tra: t nh ng
s li u thu th p qua các m u bi u i u tra ngo i nghi p, em ti n hành t ng
h p và phân tích k t qu thí nghi m b ng các ph
ng pháp th ng kê toán h c