I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
CAO XUÂN C
NG
I U TRA SINH TR
NG LÀM C S XÂY D NG
BI U S N L
NG R NG KEO LAI (ACACIA HYBRID)
T I XÃ QU NG B CH, HUY N CH
N, T NH B C K N
KHÓA LU N T T NGHI P
H
ào t o
IH C
: Chính quy
Chuyên ngành
: Qu n lý tài nguyên r ng
Khoa
: Lâm nghi p
Khóa h c
: 2010 – 2014
Thái Nguyên, n m 2015
I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
CAO XUÂN C
NG
I U TRA SINH TR
NG LÀM C S XÂY D NG
BI U S N L
NG R NG KEO LAI (ACACIA HYBRID)
T I XÃ QU NG B CH, HUY N CH
N, T NH B C K N
KHÓA LU N T T NGHI P
H
ào t o
IH C
: Chính quy
Chuyên ngành
: Qu n lý tài nguyên r ng
Khoa
: Lâm nghi p
Khóa h c
: 2010 – 2014
Gi ng viên h
ng d n
: TS. Nguy n V n Thái
Thái Nguyên, n m 2015
L I CAM OAN
Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên c u khoa h c c a b n thân
tôi. Các s li u và k t qu nghiên c u là quá trình i u tra trên th c
a hoàn
toàn trung th c, ch a công b trên các tài li u, n u có gì sai tôi xin ch u hoàn
toàn trách nhi m.
Thái Nguyên, n m 2015
XÁC NH N C A GVHD
ng ý cho b o v k t qu
tr
cH i
Ng
i vi t cam oan
ng khoa h c!
TS. Nguy n V n Thái
Cao Xuân C
XÁC NH N C A GV CH M PH N BI N
Giáo viên ch m ph n bi n xác nh n sinh viên
ã s a ch a sai sót sau khi H i
(Ký, h và tên)
ng ch m yêu c u!
ng
L IC M
N
Th c t p t t nghi p là m t giai o n không th thi u c a m i sinh viên.
Giúp cho sinh viên ki m ch ng l i nh ng ki n th c ã h c, làm quen v i th c
ti n, tích l y h c h i kinh nghi m th c t và nâng cao chuyên môn nghi p v .
c s nh t trí c a ban ch nhi m khoa Lâm Nghi p tr
Nông Lâm Thái Nguyên tôi ti n hành th c t p t t nghi p v i
sinh tr
ng làm c
s
xây d ng bi u s n l
hybrid) t i xã Qu ng B ch, huy n Ch
ng
ih c
tài: " i u tra
ng r ng Keo lai (Acacia
n, t nh B c K n".
Nhân d p này tôi xin bày t lòng bi t n t i các th y, cô trong khoa Lâm
Nghi p ã t o i u ki n
tôi hoàn thành khóa lu n này.
Trong th i gian làm
tài, m c dù ã r t c g ng
thu
c k t qu
t t nh t, nh ng do th i gian và ki n th c còn h n ch . Vì v y b n khóa lu n
này không th tránh kh i nh ng thi u sót. V y tôi r t mong
c s góp ý t n
tình c a các th y, cô giáo và toàn th các b n bè
b n khóa lu n
c a tôi
ng nghi p
c hoàn thi n h n.
Tôi xin chân thành c m n !
Thái Nguyên, ngày 28 tháng 5 n m 2015
DANH M C B NG
B ng 4.1. B ng li t s phân b N/D ................................................................ 33
B ng 4.2. B ng t ng h p các ph
ng trình t
ng quan Hvn và D1.3 ................ 36
B ng 4.3. B ng t ng h p các ph
ng trình t
ng quan Dt và D1.3 ................. 37
B ng 4.4. K t qu tính toán các ch tiêu c b n c a lâm ph n keo lai ............ 39
B ng 4.5a. K t qu l p ph
i u tra và ch tiêu s n l
ng trình t
ng quan gi a nhân t
ng. .......................................................................... 40
B ng 4.5b. K t qu ki m tra s t n t i c a các ph
s nl
ng trình
ng trong t ng th .................................................................................. 40
B ng 4.5c. K t qu ch n ph
ng trình xây d ng mô hình s n l
ng ............. 41
B ng 4.6a. K t qu tính toán các ch tiêu i u tra c b n ............................... 41
B ng 4.6b. K t qu ki m tra tính thích ng c a các mô hình s n l
ng ......... 41
M CL C
Ph n 1. M
U............................................................................................... 1
1.1.
................................................................................................... 1
tv n
1.2. M c ích nghiên c u................................................................................... 2
1.3. M c tiêu nghiên c u ................................................................................... 2
1.4. Ý ngh a c a
tài........................................................................................ 3
1.4.1. Ý ngh a trong h c t p ............................................................................... 3
1.4.2. Ý ngh a trong th c ti n s n xu t .............................................................. 3
Ph n 2. T NG QUAN NGHIÊN C U ............................................................. 4
2.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i.............................................................. 4
2.1.1. Nghiên c u mô hình sinh tr
2.1.2. V sinh tr
2.1.3. V l p
ng ............................................................. 4
ng.......................................................................................... 6
a tr ng r ng ............................................................................... 7
2.1.4. Nghiên c u v sinh kh i r ng .................................................................. 7
2.2. Nh ng nghiên c u
Vi t Nam ................................................................. 10
2.2.1. Nghiên c u v c u trúc r ng .................................................................. 10
2.2.2. Nh ng nghiên c u v sinh tr
2.2.3. V l p
ng ......................................................... 12
a và k thu t tr ng ................................................................... 13
2.2.4. Nghiên c u v sinh kh i r ng ................................................................ 13
2.3. T ng quan khu v c nghiên c u................................................................. 16
2.3.1. i u ki n t nhiên c a khu v c nghiên c u .......................................... 16
2.3.2. Kinh t -V n hóa-Xã h i ......................................................................... 17
2.3.3. Tài nguyên.............................................................................................. 19
2.3.4. Nhân l c ................................................................................................. 21
2.3.5. Nh n xét chung ...................................................................................... 21
2.4.
c i m
it
ng nghiên c u……………………………………….. 22
Ph n 3.
IT
NG, N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U .24
3.1.
it
ng nghiên c u ............................................................................... 24
3.2.
a i m nghiên c u ................................................................................. 24
3.3. N i dung nghiên c u ................................................................................. 24
3.4. Ph
ng pháp nghiên c u .......................................................................... 24
Ph n 4. K T QU VÀ PHÂN TÍCH K T QU ........................................... 33
4.1 K t qu nghiên c u m t s quy lu t k t c u lâm ph n .............................. 33
4.1.1. K t qu nghiên c u quy lu t phân b s cây theo
ng kính (N/D) .. 33
4.1.2. K t qu nghiên c u t
ng quan Hvn và D1.3 ........................................... 36
4.1.3. K t qu nghiên c u t
ng quan Dt và D1.3 ............................................ 37
4.2. K t qu tính toán các ch tiêu i u tra c b n lâm ph n keo lai ............... 39
4.3. K t qu nghiên c u m i quan h gi a s n l
nhân t
ng v i các
i u tra c b n ..................................................................................... 40
4.4. K t qu ch n l c, ki m tra thích ng các ph
h gi a các ch tiêu s n l
cho
ng v i các nhân t
ng trình bi u di n m i quan
i u tra c b n ....................... 41
xu t nh ng gi i pháp k thu t nâng cao n ng su t r ng tr ng Keo lai
a ph ng.................................................................... .......................41
Ph n 5. K T LU N VÀ KI N NGH ............................................................ 43
5.1 K t lu n ...................................................................................................... 43
5.2. Nh ng t n t i và ki n ngh ........................................................................ 44
Ph n 1
M
1.1.
U
tv n
Trong nh ng n m g n ây nghiên c u lai gi ng và s d ng gi ng lai
ang là m i quan tâm c a các nhà ch n gi ng Nông, Lâm nghi p. Keo lá tràm
(Acacia auriculiformis), Keo tai t
ng (Acacia mangium) và g n ây là gi ng
lai t nhiên gi a hai loài (g i t t là Keo lai - Acacia hybrid) ã tr thành loài
cây
c
a vào tr ng r ng
c u cây tr ng trong các Ch
i trà và là m t trong s nh ng loài cây trong c
ng trình, D án tr ng r ng
n
c ta,
c bi t là
tr ng r ng s n xu t cung c p nguyên li u thô cho các ngành công nghi p gi y,
công nghi p ván nhân t o (ván d m, ván ép, ván dán .).
Là cây g
th ng, tròn
a m c ích, cao 25 – 30 m,
u, tán phát tri n cân
ng kính 60 – 80 cm. Thân
i, v ngoài màu xám, cành non vuông
màu xanh l c. Lá có 3 – 4 gân m t chính, lá hình mác, có chi u dài và r ng
nh h n lá keo tai t
ng và l n h n lá keo lá tràm. Hoa l
màu tr ng h i vàng, m c
Keo lai
ng tính m c c m,
nách lá.
c các Nhà khoa h c và Nhà kinh doanh ánh giá là m t
loài cây có nhi u tri n v ng trong vi c t o nên nh ng vùng nguyên li u g t p
trung cho công nghi p. Ngoài tác d ng ph xanh
c p g c i, b t gi y. Keo lai còn
công viên, công s , c quan…
c dùng
c bi t
t tr ng
i núi tr c, cung
che bóng mát
ng tr
các
ng ph ,
c n n phá r ng b a bãi làm
m t cân b ng sinh thái khi n chúng ta ph i h ng ch u "Hi u ng nhà kính".
Trái
t ngày càng nóng lên e d a s s ng c a con ng
loài trên trái
t...thì cây keo lai này ã s m kh c ph c
l i s cân b ng c a sinh thái môi tr
i c ng nh muôn
c ph n nào
l y
ng y.
K t qu nghiên c u và kh o nghi m c ng nh tr ng r ng th nghi m
t i các
a ph
ng trên c n
cb
c
u cho th y kh n ng sinh tr
ng c ng
nh t ng tr
t
ng c a Keo lai là khá cao so v i hai gi ng b m là Keo tai
ng (Acacia mangium) và Keo lá tràm (Acacia auriculiformis). Keo lai ã
c kh ng
nh là loài cây u vi t h n so v i các loài Keo khác, ó là: Biên
sinh thái r ng, thích ng v i nhi u i u ki n l p
n ng ch u
ng
nghèo dinh d
c khô h n, t ng tr
a khác nhau, có kh
ng nhanh ngay c trên nh ng vùng
ng. Ngoài ra, Keo lai là loài sinh tr
t
ng nhanh, chu k kinh
doanh ng n nên trong kinh doanh Keo lai s nhanh chóng t o ra ngu n nguyên
li u và em l i l i ích cho
n v kinh doanh lâm nghi p c ng nh cho ng
i
s n xu t.
nâng cao n ng su t, ch t l
ng và hi u qu c a c a công tác tr ng
r ng và kinh doanh r ng Keo lai thì vi c nghiên c u n m b t các quy lu t
khách quan t n t i trong
c u trúc và sinh tr
i s ng c a lâm ph n, trong ó nghiên c u
ng làm c s
d doán s n l
ng thái
ng r ng Keo lai
các
th i i m i u tra, kinh doanh r ng khác nhau là c n thi t. Ngoài ra xây d ng các
công c , b ng bi u chuyên d ng, ph c v cho công tác i u tra, th ng kê d tính,
d báo s n l
ng r ng,
giai o n sinh tr
xu t các bi n pháp k thu t lâm sinh k p th i cho t ng
ng c a cây Keo lai c ng nh lâm ph n Keo lai.
Nh m góp ph n gi i quy t nh ng v n
tài: " i u tra sinh tr
trên. Tôi ã ti n hành th c hi n
ng làm c s xây d ng bi u s n l
(Acacia hybrid) t i xã Qu ng B ch, huy n Ch
ng r ng Keo lai
n, t nh B c K n".
1.2. M c ích nghiên c u
Góp ph n làm sáng t thêm v c s lý lu n trong nghiên c u c u trúc,
lâm ph n, ph c v công tác d báo s n l
ng.
Cung c p thêm c s khoa h c trong công tác xây d ng mô hình s n
l
ng keo lai.
ng th i
xu t các bi n pháp tác
cao n ng su t và hi u qu c a cây keo lai
a ph
ng h p lý góp ph n nâng
ph c v cho phát tri n kinh t t i
ng
1.3. M c tiêu nghiên c u
huy n Ch
ánh giá
c sinh tr
n, t nh B c K n.
ng c a r ng tr ng Keo lai t i xã Qu ng B ch,
- Phân tích
B ch, huy n Ch
-L p
c các quy lu t k t c u lâm ph n Keo lai t i xã Qu ng
n, t nh B c K n.
c mô hình bi u di n m i quan h gi a các ch tiêu s n l
r ng, các ch tiêu tu i r ng, i u ki n l p a và m t
c s xây d ng mô hình s n l
cho phép), xây d ng ph
1.4. Ý ngh a c a
ng
lâm ph n loài keo lai làm
m b o yêu c u v i
ng pháp i u tra và d
ng
oán tr l
chính xác (hay sai s
ng g lâm ph n.
tài
1.4.1. Ý ngh a trong h c t p
Giúp cho sinh viên ki m ch ng l i nh ng ki n th c lý thuy t ã
c
h c, giúp sinh viên làm quen v i th c t , tích l y h c h i kinh nghi m. N m
bt
c các ph ng pháp trong i u tra, nghiên c u các lo i cây r ng.
1.4.2. Ý ngh a trong th c ti n s n xu t
tài th c hi n nh m n m b t
doanh r ng t i
ng
a ph
ng, t
i dân và chính quy n
th i gian t i
c tình hình th c t v
i u tra kinh
ó
a ra nh ng gi i pháp thi t th c nh t giúp
a ph
ng có k ho ch phát tri n cây keo lai trong
t hi u qu cao.
Ph n 2
T NG QUAN NGHIÊN C U
Nghiên c u thi t l p các mô hình c u trúc và sinh tr
nhi u tác gi trên th gi i
it
nh tính
nhi u v n
n
nh l
ng r ng ã
c
u có xu h
ng
ng các quy lu t t nhiên góp ph n gi i quy t
c
c p
n. Nh ng nghiên c u này
trong kinh doanh r ng.
thi t l p các mô hình d tính, d báo s n l
c u sinh tr
ng cây r ng và lâm ph n
tr ng tâm, nó các tính ch t n n t ng
l
ng r ng thì vi c nghiên
c ánh giá là nh ng nghiên c u
xây d ng các mô hình d
oán s n
ng.
nh h
ng nghiên c u c u trúc và s n l
khoa h c khái quát l i d
t p nh m
v n
nh l
i d ng các mô hình toán h c t
ng các quy lu t t nhiên, nh
trong kinh doanh r ng,
ng pháp kinh doanh, nuôi d
c các nhà
n gi n
n ph c
ó ã gi i quy t
c nhi u
c bi t trong l nh v c l p bi u chuyên d ng,
ph c v cho công tác i u tra, d
ph
ng r ng ã
oán s n l
ng,
xu t h th ng các
ng r ng cho t ng
it
i m qua m t s công trình nghiên c u trong n
liên quan t i n i dung nghiên c u c a
ng c th .
c và trên th gi i có
tài.
2.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i
2.1.1. Nghiên c u mô hình sinh tr
Mô hình sinh tr
ng
ng t nh ng bi u
n gi n nh t cho
n nh ng
ph n m m máy tính ph c t p ã và ang là nh ng công c quan tr ng trong
qu n lý r ng (Vanclay, 1998; Pote' and Bartelink, 2002). Sinh kh i và h p th
các bon có th
c xác
r t nhi u mô hình sinh tr
ph
nh b ng mô hình sinh tr
ng ã
ng. Trên th gi i ã có
c phát tri n và không th tìm hi u
ng pháp c th c a m i mô hình. Vì v y c n ph i xác
i m chung
nh
c
c nh ng
phân lo i mô hình (Vanclay, 1998). R t nhi u tác gi
ãc
g ng
phân lo i mô hình theo các nhóm khác nhau v i nh ng tiêu chu n
khác nhau (Pote' and Bartelink, 2002). Có th phân lo i mô hình thành các
d ng chính sau ây:
1. Mô hình th c nghi m/th ng kê (empirical model) d a trên nh ng o
m c a sinh tr
không xét
ng và các i u ki n t nhiên c a th i i m o
m mà
n các quá trình sinh lý h c.
2. Mô hình
ng thái (process model)/mô hình sinh lý h c mô t
y
các c ch hóa sinh, lý sinh trong h sinh thái và sinh v t (Constable and
Friend, 2000).
3. Mô hình h n h p (hybrid/mixed model), k t h p ph
d ng hai lo i mô hình trên ây
ng pháp xây
xây d ng mô hình h n h p
Mô hình th c nghi m òi h i ít tham s (bi n s ) và có th d dàng mô
ph ng s
l
a d ng v qu n lý c ng nh x lý lâm sinh, nó là công c
nh
ng s d ng có hi u qu và phù h p trong qu n lý và l p k ho ch qu n lý
r ng (Landsberg and Gower, 1997; Vanclay and Skovsgaard, 1997; Vanclay,
1998). Ph
ng pháp này có th phù h p
d
oán s n l
kho ng th i gian mà các i u ki n t nhiên cho sinh tr
th p s li u t o nên mô hình v n ch a thay
th
ng
c th hi n b ng các ph
tr
ng d a trên s li u sinh tr
không xét
này
n nh h
c coi nh
ã
th c nghi m, các ph
thành m t bi u s n l
hình sinh tr
ng c a r ng
c tích h p vào sinh tr
cây nh s t ng lên c a n ng
ng vì các nh h
ng c a cây.
ng và bi u s n l
ng sinh kh i ho c cácbon t
nh h qu c a nh ng thay
ng trình sinh
m th c nghi m mà thông th
ng tr c ti p c a các y u t môi tr
ng trình sinh tr
c thu
i l n. Mô hình th c nghi m
ng trình quan h ho c ph
ng o
ng th c nghi m không
ng ng n h n trong
y
khí nhà kính, nhi t
(Landsberg and Gower, 1997; Peng et al., 2002).
ng
i v i mô hình
ng có th phát tri n
ng ng. Tuy nhiên, mô
. Chúng không th s d ng
i c a i u ki n môi tr
ng
ng
xác
n h sinh thái và
, ho c ch
n
c…
Mô hình
ng thái mô ph ng quá trình sinh tr
y u t c b n c a sinh tr
ng nh ánh sáng, nhi t
ng, v i
u vào là các
, dinh d
ng
t…, mô
hình hóa quá trình quang h p, hô h p và s phân phát nh ng s n ph m c a các
quá trình này trên r , thân và lá (Landsberg and Gower, 1997; Vanclay, 1998).
Nó còn g i là mô hình c gi i (mechanistic model) hay mô hình sinh lý h c
(physiological model). Mô hình
ng thái ph c t p h n r t nhi u so v i mô
hình th c nghi m nh ng có th s d ng
môi tr
ng
i
n h sinh thái, sinh v t (Dixon et al., 1990; Landsberg and
Gower, 1997). Tuy nhiên, mô hình
s (bi n s )
khám phá h qu c a s thay
ng thái c n m t s l
u vào, nhi u tham s l i không d
và/ho c không th
o
ng l n các tham
o, c n th i gian dài
c v i cá i u ki n c s v t ch t k thu t
các n
ang phát tri n (vd. Mô hình n i ti ng CENTURY mô ph ng
o
c
ng thái
cácbon trong h sinh thái r ng và nông lâm k t h p c n t i h n 600 tham s
u vào (Ponce-Hernandez, 2004)).
Cho
n nay trên th gi i ã có r t nhi u mô hình
hình h n h p
r ng nh
c xây d ng
ng thái hay mô
mô ph ng quá trình phát tri n c a h sinh thái
BIOMASS, ProMod, 3 PG, Gen WTO, CO2Fix, CENTURY…
(Landsberg and Gower, 1997; Snowdon et al., 2000; Schelhaas et al., 2001).
Trong tr
ng h p không
s li u
nhiên c a h sinh thái và cây,
d ng hàng lo t các gi
u vào thu th p
s d ng các mô hình này, ng
i ta ph i s
nh (assumptions), chính vì v y tính chính xác c a mô
hình ph thu c r t nhi u vào các s phù h p c a các gi
t
c t các quá trình t
nh này
iv i
i
ng nghiên c u.
2.1.2. V sinh tr
ng
ánh giá Keo lai t i Sabah m t cách t ng h p, Pinso và Nasi (1991)
29 th y cây lai có u th lai và u th lai này có th ch u s
c y u t di truy n l n i u ki n l p
Keo lai t nhiên
nh h
a. H c ng th y sinh tr
i F1 t t h n xu t x Sabah c a Keo tai t
ng c a
ng c a cây
ng, song kém
h n xu t x ngo i lai nh Oriomo (Papua New Guinea) ho c Claudie River
(Queesland, Australia), còn sinh tr
ng
ng c a nh ng cây
u so v i tr s trung bình và còn kém h n c
i F2 tr
i thì không
Keo tai t
ng, m c d u
m t s cây có khá h n.
T n m 1991, kh o sát c a Cyril Pinso ã cho th y Keo lai có r t nhi u
c tr ng n i b t so v i b m là nó sinh tr
trung gian gi a hai loài b
ng nhanh, hình thân có
và m , ch t l
ng g
A.mangium. Khi ánh giá các ch tiêu ch t l
Nasi (1991) 29 th y r ng
c a thân,...
cây Keo lai
khá h n so v i loài
ng c a cây Keo lai Pinso và
th ng thân, o n thân d
i cành,
tròn
u
u t t h n 2 loài keo b m và cho r ng Keo lai r t
phù h p cho tr ng r ng th
ng n sinh tr
th ng
ng m i. Cây Keo lai còn có u i m là có
ng t t, thân cây
n tr c và t a cành t
nh
nhiên t t
(Pinyopusarerk, 1990) 30].
2.1.3. V l p
a tr ng r ng
Theo Cyrin (1977), Keo lai có th tìm th y
A.mangium và sinh tr
có yêu c u l p
at
ng t t trong nhi u tr
t t c các l p
a tr ng
ng h p, tác gi cho r ng Keo lai
ng t nh A.mangium.
2.1.4. Nghiên c u v sinh kh i r ng
Ngay t th k 17 trên th gi i ã có nghiên c u v l nh v c sinh lý
th c v t, vai trò, c ch ho t
quang h p
nhiên nh
ng c a di p th c v t màu xanh trong quá trình
t o ra các s n ph m h u c d
t, n
c, không khí và n ng l
i tác
ng c a các y u t t
ng m t tr i. Nh áp d ng các
thành t u khoa h c nh hoá phân tích, hoá th c v t và
c bi t là v n d ng
nguyên lý tu n hoàn v t ch t trong thiên nhiên, các nhà khoa h c ã thu
c
nh ng thành t u áng k trong th k XIX . M t s nghiên c u tiêu bi u có
th tóm t t l i nh sau:
- Xây d ng
nh lu t "n ng su t" d a trên
Liebig J. và d a trên các k t qu nghiên c u v
nh lu t “t i thi u” c a
nh l
ng c a s tác
ng
c a th c v t t i không khí, ã
c mô t b i Liebig, J (1862).
- Các công trình nghiên c u v phát tri n sinh kh i r ng ã
c t ng
k t b i Riley G.A (1944) , Steemann Nielsen, E (1954), Fleming, R.H. (1957).
-B n
n ng su t trên toàn th gi i ã
(1964) [27],
ng th i v i s ra
i c a ch
(1964) và ch
ng trình sinh quy n con ng
c xây d ng b i Lieth, H.
ng trình sinh h c qu c t “IBP”
i “MAB” (1971) ã tác
ng m nh
m t i vi c nghiên c u sinh kh i. Nh ng nghiên c u trong giai o n này t p
trung vào các
it
ng
ng c , savan, r ng r ng lá, r ng m a th
Theo Lê H ng Phúc (1994), Duyiho công b th c v t
quang h p
n 3x1010 t n v t ch t h u c , trên m t
v i h sinh thái r ng nhi t
ng xanh.
bi n hàng n m
t là 5,3x1010 t n.
i
i n ng su t ch t khô thu n t 10 - 50 t n/ha/n m,
trung bình là 20 t n/ha/n m, sinh kh i ch t khô t 60 - 800 t n/ha/n m, trung
bình là 450 t n/ha/n m. N ng su t s c p c a m t s h sinh thái ã
c
a
ra b i Dajoz (1971) nh sau:
N ng su t mía
châu Phi: 67 t n/ha/n m.
N ng su t r ng nhi t
i th sinh
Yangambi: 20 t n/ha/n m.
Savana c M (Penisetum purpureum) châu Phi: 30 t n/ha/n m.
ng c t nhiên
ng c t
Fustuca (
c): 10,5 - 15,5 t n/ha/n m.
nhiên Deschampia và Trifolium
vùng ôn
i là 23,4
t n/ha/n m.
Sinh kh i c a Savana c cao Andrôpgon (c Ghine): 5000 - 10000 kg/ha/n m.
R ng th sinh 40 - 50 tu i Ghana: 362.369 kg/ha/ n m (d n theo D ng H u Th i
- 1992) [17].
Công trình “Sinh kh i và n ng su t s c p r ng th gi i - World forest
biomass and primary production data” ã t p h p 600 công trình ã
c xu t
b n v sinh kh i khô thân, cành, lá và m t s thành ph n, s n ph m s c p c a
h n 1.200 lâm ph n thu c 46 n
c trên th gi i (D n theo Canell M.G.R, 1981)
[24]. Rodel D. Lasco (2002) [31] công b m c dù r ng ch che ph 21% di n
tích b m t trái
t, nh ng sinh kh i th c v t c a nó chi m
t ng sinh kh i th c v t trên c n và l
ng t ng tr
n 75% so v i
ng sinh kh i hàng n m
chi m 37%.
Ph
ng pháp xác
nh sinh kh i r t quan tr ng quy t
xác c a k t qu nghiên c u. Sau ây là m t s ph
nh
ng pháp ã
n
chính
c các tác gi
công b :
- Công trình: “ ánh giá sinh kh i thông qua vi n thám” ã nêu t ng
quát v n
s n ph m sinh kh i và vi c ánh giá sinh kh i b ng nh v tinh,
công b b i P.S.Roy, K.G.Saxena và D.S.Kamat ( n
, 1956).
- M t s tác gi nh Trasnean (1926), Huber (
c, 1952), Monteith
(Anh, 1960 - 1962), Lemon (M , 1960 - 1987), Inone (Nh t, 1965 - 1968),...
ã dùng ph
ng pháp dioxit carbon
c ánh giá b ng cách xác
Ph
xác
nh t c
ng hoá CO2.
ng pháp “Chlorophyll” xác
Chlorophyll trên m t
nh sinh kh i. Theo ó sinh kh i
nh sinh kh i thông qua hàm l
n v di n tích m t
ng
t. ây là m t ch tiêu bi u th kh
n ng c a h sinh thái h p th các tia b c x ho t
ng quang t ng h p
c
công b b i Aruga và Maidi (1963).
- Whitaker, R.H (1961, 1966) [32] [33] Mark, P.L (1971) cho r ng "S
o n ng su t chính là s
o v t ng tr
ng, tích lu sinh kh i
c th th c v t
trong qu n xã".
- Woodwell, G.M (1965) và Whitaker, R.H (1968) [34] ã
pháp "thu ho ch"
nghiên c u n ng su t s c p tuy t
- Newbuold.P.J (1967)
ngh ph
ng pháp “cây m u”
nghiên c u
ng pháp này
c
ng trình qu c t “IBP” th ng nh t áp d ng.
- Ph
ng pháp xác
kh i và kích th
ó
ng
i.
sinh kh i và n ng su t c a qu n xã t các ô tiêu chu n. Ph
ch
ra ph
nh sinh kh i r ng d a vào m i liên h gi a sinh
c cây ho c c a t ng b ph n cây theo d ng hàm toán h c nào
c s d ng ph bi n
B c M và châu Âu (Whittaker, 1966) [33];
Tritton và Hornbeck, 1982; Smith và Brand, 1983). Theo Grier và c ng s
(1989), Reichel (1991), Burton V. Barner và c ng s (1998) [24] do khó kh n
trong vi c thu th p r cây nên ph
kh i c a b ph n trên m t
- Ph
ng pháp này ch y u dùng
trình quang h p c a th c v t màu xanh. T
- Ph
nh sinh
t.
ng pháp Oxygen n m 1968 nh m
kh i r ng ã
xác
c Edmonton. Et. Al
ng pháp l y m u r
x
nh l
ng oxy t o ra trong quá
ó tính ra
c n ng su t và sinh
ng.
xác nh sinh kh i
c mô t b i Shurrman
và Geodewaaen (1971), Moore (1973), Gadow và Hui (1999), Oliveira và c ng
s (2000), Voronoi (2001), McKenzie và c ng s (2001) [28].
- Theo Catchpole và Wheeler (1992) b ph n cây b i và nh ng cây t ng
d
i c a tán r ng óng góp m t ph n quan tr ng trong t ng sinh kh i r ng.
Có nhi u ph
ng pháp
c tính sinh kh i cho b ph n này, các ph
pháp bao g m: (1)- L y m u toàn b cây (quadrats); (2)- ph
ng; (3)- ph
t
ng pháp m c tr c; (4)- ph
ng
ng pháp k theo
ng pháp l y m u kép s d ng
ng quan.
N m 2002, t ch c “Australian Greenhouse Office” [23] ã so n th o
s tay h
ng d n o
c ngoài th c
a cho vi c ánh giá carbon r ng bao
g m c r ng tr ng và r ng t nhiên. Ngoài ra, Kurniatun và c ng s (2001)
[26] c ng ã xây d ng m t h th ng các ph
li u v sinh kh i trên và d
im t
ng pháp cho vi c thu th p s
t r ng nh m ph c v công tác nghiên c u
kh n ng h p th carbon c a r ng.
2.2. Nh ng nghiên c u
Vi t Nam
2.2.1. Nghiên c u v c u trúc r ng
Nghiên c u quy lu t c u trúc lâm ph n
nghi p trong n
c nhi u nhà Khoa h c Lâm
c quan tâm. Các quy lu t c u trúc
c mô hình hóa b ng các
hàm toán h c, là c s tin c y cho vi c kinh doanh r ng.
Nh ng k t qu nghiên c u ã và ang
hi u qu cao trong s n xu t kinh doanh r ng
c ng d ng r ng rãi và
trong n
c.
t
Tr n Ng Ph
ng (1970) [12] ã ch ra nh ng
c i m c u trúc c a
các th m th c v t r ng mi n B c Vi t Nam trên c s k t qu
quát v tình hình r ng mi n B c Vi t Nam t n m 1961
t c u trúc
u tiên
i u tra t ng
n n m 1965. Nhân
c nghiên c u là t thành và thông qua ó m t s quy
lu t phát tri n c a các h sinh thái r ng
c phát hi n và ng d ng vào th c
ti n s n xu t.
Nguy n V n Tr
ng (1983) [19] khi nghiên c u c u trúc r ng h n loài
ã xem xét s phân t ng theo h
ng
nh l
ng, phân t ng theo c p chi u cao
m t cách c gi i. T nh ng k t qu nghiên c u c a các tác gi
ình Ph
r ng th
ng (1987) [10] ã nh n
nh, vi c xác
c, V
nh t ng th c a r ng lá
ng xanh là hoàn toàn h p lý và c n thi t, nh ng ch trong tr
r ng có s phân t ng rõ r t (khi ã phát tri n n
pháp
i tr
nh l
ng
xác
hai tr ng thái r ng là IIA và IIIA1
c
nh) m i s d ng ph
ng
nh gi i h n c a các t ng cây. Nguy n Anh D ng
(2000) [11] ã ti n hành nghiên c u m t s
nghiên c u này s
ng h p
lâm tr
c i m c u trúc t ng cây g cho
ng Sông
tài xem xét và l a ch n
à - Hoà Bình. Các
v n d ng vào các n i
dung nghiên c u.
Thái V n Tr ng (1978) [20] ã ti n hành phân chia th c v t r ng nhi t
i thành 5 t ng: t ng v
t tán (A1), t ng u th sinh thái (A2), t ng d
(A3), t ng cây b i (B) và t ng c quy t (C). Vi c áp d ng ph
"bi u
ph u di n" sau khi ã o chính xác v trí, chi u cao và
i tán
ng pháp v
ng kính
thân cây, b r ng và b dày tán lá c a toàn b nh ng cây g (t ng A) trên m t
d i h p i n hình c a khu tiêu chu n theo Richards và Davids (1934) ã th
hi n khá rõ s phân chia theo t ng c a th c v t trong h sinh thái r ng. Bên
c nh ó, tác gi này còn d a vào 4 tiêu chu n
phân chia ki u th m th c v t
r ng Vi t Nam, ó là d ng s ng u th c a nh ng th c v t trong t ng cây l p
qu n,
tàn che n n
t á c a t ng u th , hình thái sinh thái lá và tr ng thái
mùa c a tán lá. Nh v y, các nhân t c u trúc r ng
c v n d ng tri t
trong phân lo i r ng theo quan i m sinh thái phát sinh qu n th .
Trong nh ng n m g n ây, do có s h tr c a các ph n m m tính toán
nên có r t nhi u công trình nghiên c u
nh l
ng v c u trúc r ng, n i b t là
các công trình c a các tác gi sau: Nguy n H i Tu t (1975) ã s d ng hàm
phân b gi m, phân b kho ng cách
bi u di n c u trúc r ng th sinh và áp
d ng quá trình Poisson vào nghiên c u c u trúc qu n th r ng,...
Nh ng nghiên c u v c u trúc r ng trên cho th y trong th i gian qua,
vi c nghiên c u c u trúc r ng
n
c ta ã có nh ng b
c phát tri n nhanh
chóng và có nhi u óng góp nh m nâng cao hi u bi t v r ng, nâng cao hi u
qu trong nghiên c u c ng nh s n xu t kinh doanh r ng. Tuy nhiên, các
nghiên c u v c u trúc r ng g n ây th
quy lu t k t c u lâm ph n và vi c
r ng th
ng thiên v vi c mô hình hoá các
xu t các bi n pháp k thu t tác
ng thi u y u t sinh thái nên ch a th c s
doanh r ng n
ng vào
áp ng m c tiêu kinh
nh lâu dài. B i l b n ch t c a các bi n pháp k thu t lâm
sinh là gi i quy t nh ng mâu thu n sinh thái phát sinh trong quá trình s ng
gi a các cây r ng và gi a chúng v i môi tr
ng. Vì v y,
xu t
c các
bi n pháp k thu t lâm sinh chính xác, òi h i ph i nghiên c u c u trúc r ng m t cách
y
và ph i
ng trên quan i m t ng h p v sinh thái h c, lâm h c và s n l ng .
2.2.2. Nh ng nghiên c u v sinh tr
Lê
ng
ình Kh và c ng s (1997) cho th y, so v i keo tai t
ng, Keo lai
có t tr ng g l n h n 13,2 - 23,5% trong lúc th th tích c a nó l i l n h n
Keo tai t
ng r t nhi u nên kh i l
ng g l i càng l n h n Keo tai t
ng. Còn
so v i Keo lá tràm t i ông Nam b thì t tr ng g tuy kém (15,9%) song th
tích l i l n h n nhi u nên kh i l
ng g c a nó v n l n h n h n Keo lá tràm.
M t s nghiên c u v kh n ng sinh tr
và tính ch t g , tác d ng c i t o
phì c a
ng, tính thích nghi c a Keo lai
t cho th y v i chu k kinh doanh
ng n (7-8 n m) Keo lai ã mang l i hi u qu kinh t cao v giá tr kinh t và
sinh thái môi tr
ng. N ng su t bình quân n m
g p h n 3 l n so v i B ch àn Uro, Keo tai t
t t 20-25 m3/ha/n m cao
ng n ng su t bình quân ch
t
6-8 m3 /ha/n m. Hi n nay ã có trên 25 t nh, thành ph trên c n
c ã và
ang tr ng Keo lai v i di n tích hàng ch c ngàn ha. Viên Ng c Nam, H ng
Nh t (2005) [9] ã nghiên c u sinh kh i cây Keo lai tr ng t i m t s t nh
phía Nam cho th y sinh kh i Keo lai tr ng
t 46,69 -52,11 t n/ha
tu i 5,
sinh kh i t ng trung bình hàng n m là 9,34 t n/ha/n m và 82,22-19,68 t n/
ha
i v i r ng 7 tu i, l
ng sinh kh i t ng trung bình hàng n m 16,44
t n/ha/n m. Nghiên c u này ã s d ng hàm tuy n tính có d ng log (W) =
log(a) + log(D1.3)
mô t t
ng quan sinh kh i các b ph n c a cây v i
ng kính (D1.3).
2.2.3. V l p
a và k thu t tr ng
Tr n Quang Vi t và c ng s (2001), ã
vùng sinh thái có l
mm trên các lo i
v i ph
ng m a t 1500-2500mm,
xu t tr ng Keo lai cho c 9
cao so m t bi n 30-1000
t Fv, Fs, Fa, FHk, Fhv, FHs, trên
t tr ng quá thoái hoá
ng th c tr ng thu n lo i. K t qu nghiên c u c a
c ng s (2001) [30] cho th y
ình Sâm và
nâng cao n ng su t r ng Keo lai, vi c bón
phân khoáng v i phân vi sinh cho th tích cây t ng so v i
i ch ng, sau ó là
k t h p bón supe lân v i phân vi sinh ho c NPK v i than bùn.
M t nghiên c u khác c a Nguy n Huy S n (2004), th c hi n cùng th i
gian v i nghiên c u này nh ng th c hi n t i Cam L , Qu ng tr cho th y m t
cây tr ng Keo lai trong kho ng 1.330-2.550 cây/ha thì m t
1660cây/ha
là khá h n sau 1 n m tr ng. Nguy n Thanh Bình, Ngô V n Ng c (2005) t
k t qu nghiên c u nh h
ng c a m t
tr ng
n sinh tr
ng c a r ng Keo
lai 3 tu i cho th y n u tr ng r ng Keo lai làm nguyên li u gi y thì m t
1.428 cây/ha là thích h p, nh ng n u tr ng v a
nh thì m t
l yg l nv a
l yg
1.111 cây/ha là thích h p.
2.2.4. Nghiên c u v sinh kh i r ng
Ph ng pháp l p ÔTC và xác nh sinh kh i thông qua cây tiêu chu n: ây
là ph ng pháp ch y u nh t,
c nhi u tác gi áp d ng nh Võ
i H i (2007,
2009) [4] [5] [6], Ngô ình Qu (2005) [13], V T n Ph ng (2006) [12],... Theo
ph ng pháp này, các ÔTC
cây, c p tu i, c p
Trên ÔTC o
cl p
i di n cho các lâm ph n r ng tr ng v loài
ng t 100-1000 m2.
t, l p a,... Di n tích ÔTC th ng dao
m
ng kính (D1,3), chi u cao vút ng n (Hvn), Dtán, chi u dài tán
(Ltán); tính toán các
i l ng bình quân và t
ó l a ch n cây tiêu chu n. Ti n
hành ch t h cây tiêu chu n, l y m u v s y trong phòng thí nghi m
sinh kh i khô, t sinh kh i khô cây tiêu chu n s tính
xác
nh
c sinh kh i t ng cây g .
Vi c xác nh sinh kh i t ng cây b i th m t i và v t r i r ng c ng
c xác nh
thông qua h th ng ô th c p.
Ph
tr
ng pháp d a vào mô hình sinh tr
ng: Có ba d ng mô hình sinh
ng chính, ó là (1) Mô hình th c nghi m, th ng kê. (2) Mô hình
ng thái,
và (3) Mô hình t ng h p. Có nhi u loài cây và r ng tr ng c a các loài cây này
ã xây d ng
c bi u th tích và bi u s n l
và quan h th c nghi m
n
ng t các mô hình sinh tr
ng
c ta nh r ng tr ng Keo lá tràm, M , Qu , Sa
m c, Thông mã v (V Ti n Hinh 1999-2004), Keo tai t
ng, Thông nh a,
T ch, B ch àn Urophylla ( ào Công Khanh 2002), Thông ba lá (Nguy n
Ng c Lung và ào Công Khanh, 1999). D a trên các k t qu này k t h p i u
tra b sung các s li u s n có khác nh t tr ng g , t l sinh kh i g /t ng
sinh kh i, có th tính ra
này ã
c th c hi n t
sinh thái c th nên tr
ki m tra
c sinh kh i r ng tr ng. Tuy nhiên, các công trình
lâu, m t khác l i ch nghiên c u cho nh ng vùng
c khi s d ng ph i ti n hành nghiên c u b sung và
chính xác.
Ph
ng pháp dùng bi u s n l
ng: Ph
ng pháp này
d ng t i In ônêxia và Nguy n Ng c Lung, Nguy n T
c JIFPRO s
ng Vân (2004) [8] ã
áp d ng tính toán kh n ng h p th CO2 cho r ng Thông ba lá
Theo ó, ph
ng pháp d a vào bi u s n l
sinh tr
có t ng tr l
ng
nhân v i kh i l
Lâm
ng.
ng hay còn g i là bi u quá trình
ng thân cây g /ha cho t ng
ng khô bình quân c a loài cây g
ó
tu i (M m3/ha),
có kh i l
ng khô
thân cây, l i nhân v i m t h s chuy n
l
i cho t ng lo i r ng
có kh i
ng sinh kh i khô.
Nguy n Hoàng Trí (1986), v i công trình nghiên c u “Sinh kh i và n ng
su t r ng
c” ã áp d ng ph
ng pháp “cây m u”
nghiên c u n ng su t
c ôi (Rhizophora apiculata) t i vùng ven
sinh kh i m t s qu n xã r ng
bi n ng p m n Minh H i, ây là óng góp có ý ngh a l n v m t lý lu n và th c
ti n
i v i vi c nghiên c u sinh thái r ng ng p m n n
c ta.
V V n Thông (1998) [16] khi ti n hành nghiên c u c s xác
nh sinh
kh i cây cá th và lâm ph n Keo lá tràm (Accia auriculiformis Cunn) t i t nh
Thái Nguyên ã gi i quy t
cm ts v n
ã nghiên c u và xây d ng mô hình xác
th c ti n
t ra, áng chú ý là
nh sinh kh i Keo lá tràm, l p các
b ng tra sinh kh i t m th i ph c v cho công tác i u tra kinh doanh r ng.
C ng v i loài Keo lá tràm, Hoàng V n D
ng (2000) [3] ã tìm ra quy lu t
quan h gi a các ch tiêu sinh kh i v i các ch tiêu bi u th kích th
quan h gi a sinh kh i t
c c a cây,
i và sinh kh i khô các b ph n thân cây Keo lá
tràm. Nghiên c u c ng ã l p
c bi u tra sinh kh i và ng d ng bi u xác
nh sinh kh i cây cá th và lâm ph n Keo lá tràm.
ng Trung T n (2001) [15] ã nghiên c u sinh kh i r ng
qu
ã xác
nh
m3/ha, t ng tr
c t ng sinh kh i khô c a r ng
c
c, k t
Cà Mau là 327
ng sinh kh i bình quân hàng n m là 9.500 kg/ha.
S d ng ph
ng pháp “cây m u” c a Newboul D.J (1967), Hà V n Tu
(1994) ã nghiên c u n ng su t, sinh kh i m t s qu n xã r ng tr ng nguyên
li u gi y t i vùng trung du V nh Phúc [21]. Lê H ng Phúc (1996), khi
giá sinh tr
ng, t ng tr
ng, sinh kh i và n ng su t r ng Thông ba lá (Pinus
keysia Royle ex Gordon) vùng
tr
à L t - Lâm
ng sinh kh i, c u trúc thành ph n t ng tr
sinh kh i t
ánh
ng ã tìm ra quy lu t t ng
ng sinh kh i thân cây, t l
i/khô c a các b ph n thân, cành, lá, r , l
kh i cá th và qu n th r ng Thông ba lá.
ng r i r ng, t ng sinh
2.3. T ng quan khu v c nghiên c u
2.3.1. i u ki n t nhiên c a khu v c nghiên c u
a) V trí a lý
- Huy n Ch
n n m
phía tây t nh B c K n, phía
huy n B ch Thông và th xã B c K n, phía nam là huy n
ông là
nh Hóa (Thái
Nguyên), phía tây là huy n Chiêm Hóa, Na Hang (Tuyên Quang), phía b c là
huy n Ba B (B c K n)
-Qu ng B ch là m t xã thu c huy n Ch
khu v c phía b c c a huy n Ch
n, t nh B c K n. Xã n m
n, cách trung tâm huy n 18 Km, t ng di n
tích t nhiên là 3991 ha.
Phía ông giáp v i xã Tân l p và Ph
ng viên
Phía Tây giáp v i xã B n Thi.
Phía Nam giáp v i xã Ng c phái.
Phía B c giáp v i xã
b)
ng l c.
a hình
Là xã n m trong khu v c có a hình khá ph c t p, b chia c t b i h th ng
sông su i và nh ng dãy núi á cao, mang nét
a hình
c tr ng c a vùng núi phía B c.
i núi chi m ph n l n di n tích c a xã t o nên nh ng thung l ng nh ,
nh ng cánh
ng màu m
c phân b
khu v c trung tâm các Thôn B n M ,
B n Du n, B n Lác .
c) Khí h u
Khí h u c a xã mang tính
nh h
ng khí h u nhi t
b i a hình khí h u
c tr ng khu v c mi n núi ông b c b , ch u
i gió mùa và có ti u vùng khí h u riêng. Do chia c t
c chia thành hai mùa rõ r t.
- Mùa m a: T tháng 4
n tháng 10 trong n m, t p trung ch y u vào
tháng 6, 7, 8, kèm theo th i ti t nóng, m và m a nhi u gây ng p úng c c b và
làm
t ai b sói mòn r a trôi.
- Mùa khô: T tháng 11
và các
t rét
n tháng 3 n m sau, kèm theo gió mùa ông b c
m vào mùa ông m a ít và nhi t
tháng 01 gây h n hán làm nh h
th p vào các tháng 12 và
ng t i s phát tri n c a cây tr ng, v t nuôi
trung bình n m là 22oC nhi t
Nhi t
trung bình nóng nh t là 38oC và
tháng l nh nh t là 6oC
d) Th y v n
Xã Qu ng B ch có 2 nhánh su i ch y qua
a bàn xã là su i Khu i
m
Và Pác i ng ch y t nam xu ng b c, và các khe su i nh khác, h th ng th y
l i c a xã ã có m t s kênh m ng nh ng ch a
cung c p n
c ph c v
cho nông nghi p nên c n xây d ng b sung và nâng c p thêm
e) Th c tr ng c nh quan môi tr
ng
C nh quan c a xã mang nh ng nét
c tr ng c a vùng mi n núi phía b c
v i nhi u dãy núi á cao, xen k là nh ng cánh
khai thác và s d ng ngu n tài nguyên
t, tài nguyên thiên nhiên và t p quán
sinh ho t c a nhân dân ch a h p lý gây nh h
tr
ng r t l n
ng. Trong m t th i gian dài, vi c b o v r ng không
m cd n
d
ng tr ng lúa. Trong quá trình
n di n tích r ng b gi m,
ng. Các ho t
n c nh quan môi
c quan tâm úng
t b sói mòn, r a trôi, nghèo ch t dinh
ng nông nghi p nh : S d ng phân bón hóa h c, phun thu c
tr sâu, t p quán canh tác l c h u c ng nh h
ng x u
n môi tr
ng sinh thái.
2.3.2. V n hóa, Kinh t - Xã h i
a) C c u kinh t
Kinh t c a xã ch y u là s n xu t nông - lâm nghi p mà ho t
là tr ng cây l
ng th c, ch n nuôi và tr ng r ng. Trong ó c c u kinh t nông -
lâm nghi p chi m t tr ng trên 90% t ng giá tr s n xu t. S n l
bình quân
ng chính
u ng
i là: 540 kg /ng
xã n m 2012 t 4,5 tri u
ng
i /n m. Thu nh p bình quân
n 6 tri u
ng /ng
ng l
ng th c
u ng
ic a
i /n m.
-Tr ng tr t: T ng di n tích gieo tr ng cây có h t n m 2012 là 224,95 ha,
s nl
ng l
ng th c có h t là 1.042,54 t n. Trong ó: Di n tích gieo c y lúa c
n m là: 144 ha, n ng xu t
t 45,5 t /ha, s n l
tr ng ngô c n m là 67 ha, n ng xu t
Ngoài ra còn m t s cây tr ng khác nh :
ng
t 740,81 t n; Di n tích
t 37,8 t /ha, s n l
ng
t 301,5 t n.
Cây l c 2,69 ha;
Rau màu các lo i 13.26 ha., s n l
Cây s n: di n tích tr ng
Cây
ut
ng 245,3 t n
c la 16.9ha, s n l
ng di n tích tr ng
ng là 202.8 t n
c là 22.2ha, s n l
ng là 33.3 t n
Cây n qu th c hi n tr ng cây h ng không h t
c là 9.32ha v i
3.692 cây
- Ch n nuôi: Trong nh ng n m g n ây do quá trình công nghi p hóa
nông nghi p nông thôn, ng
súc trên
i dân ã chuy n sang dùng máy móc nên àn gia
a bàn xã gi m. N m 2012 t ng àn gia súc là 458 con. (Trong ó:
àn trâu là 248 con, àn bò là 210 con). àn l n là 4.110 con và t ng àn gia
c m là 5.362 con.
- Nuôi tr ng th y s n: Toàn xã có 5.06 ha di n tích ao nuôi tr ng th y
s n, v i quy mô nuôi tr ng nh , s n l
- V th
ng m i, d ch v : Do
ng
t ch a cao.
a bàn xã nh , h p, các ho t
doanh không l n, ch y u là m t s hàng quán nh l
ng kinh
khu v c trung tâm ch
b n m và khu v c g n UBND. Toàn xã có 18 h bán hàng quán d ch v , ch
y u ph c v nhu c u thi t y u c a ng
i dân trong xã.
b) V n hóa, xã h i:
- Ho t
ng v n hóa: Các ho t
nâng cao v trình
nh n th c. Xã th
ng v n hoá - xã h i t ng b
c c ng c và có cán b chuyên môn h
i ng v n hoá, v n ngh c a xã
ng d n, luyên t p th
ng trình c a c p trên
“Toàn dân oàn k t xây d ng
ra, h
i s ng v n hoá
g m 8 l p h c có 195 h c sinh. Có 2 phân tr
ng chính và 05 phân tr
ng xuyên.
ng ng cu c v n
ng
khu dân c ”.
- Công tác giáo d c - ào t o: Hi n nay xã có m t tr
m m non có 01 tr
c
ng t ch c các bu i giao l u v n hoá,
v n ngh trong các d p l t t hàng n m.
Th c hi n t t các ch
c
ng ti u h c và
ng B n Kh t, B n Lác tr
ng
ng. Các công trình này ã
c
u t xây d ng nh ng hi n nay ã xu ng c p, trang thi t b ,
dùng ph c v